Το Ιστορικό Αρχείο του Πανεπιστημίου Αθηνών (ΙΑ.ΕΚΠΑ), αποτελεί το σημαντικότερο και μεγαλύτερο αρχείο φορέα ανώτατης εκπαίδευσης στη χώρα μας. Στις συλλογές του, στις οποίες περιλαμβάνονται περισσότερα από 2.000.000 τεκμήρια, αποτυπώνεται όχι μόνο η ιστορία του πρώτου ελληνικού πανεπιστημίου (έτος ίδρυσης: 1837), αλλά και σε μεγάλο βαθμό της χώρας, καθώς το Πανεπιστήμιο Αθηνών αποτέλεσε έναν από τους πλέον σημαίνοντες παράγοντες της κοινωνικής, πολιτιστικής και επιστημονικής ζωής του ανεξάρτητου κράτους.
Στα 25 χρόνια της λειτουργίας του, το ΙΑ. ΕΚΠΑ έχει προχωρήσει όχι μόνο στην επιστημονική συγκέντρωση και καταγραφή των τεκμηρίων της ιστορίας του αλλά και στην ψηφιοποίηση και διάθεση ηλεκτρονικά στο κοινό ενός μεγάλου μέρους των συλλογών του (www….). Παράλληλα, έχει εξυπηρετήσει και συνεχίζει να εξυπηρετεί μεγάλο αριθμό ερευνητών, φοιτητών (προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί), υποψήφιων διδακτόρων, καθηγητών και ακαδημαϊκών από την Ελλάδα και από το εξωτερικό. Έχει διοργανώσει ακόμη επιστημονικά συνέδρια και σεμινάρια για την ιστορία της ανώτατης εκπαίδευσης, έχει διεξάγει ειδικές έρευνες για τη νεότερη και σύγχρονη ιστορία της εκπαίδευσης και των επιστημών, συνεργάζεται με ευρωπαϊκά πανεπιστήμια και ιδρύματα σε συναφείς ερευνητικούς τομείς.
Στο πλαίσιο του εορτασμού των 25 πρώτων χρόνων λειτουργίας του, το Ιστορικό Αρχείο διοργανώνει μία σειρά εκδηλώσεων υπό την αιγίδα των Πρυτανικών Αρχών, θέλοντας να γνωρίσει στην ακαδημαϊκή κοινότητα και στο ευρύτερο κοινό τεκμήρια από τον πλούτο των δυο αιώνων ελληνικής ιστορίας που φιλοξενεί στις συλλογές του. Ανάμεσά τους θα υπάρξουν βραδιές αφιερωμένες στις πρώτες σχολές του Πανεπιστημίου Αθηνών κατά τον πρώτο αιώνα της λειτουργίας του (1837-1937), με ομιλίες και έκθεση αρχειακού υλικού, αφιερωμένου σε κάθε σχολή. Παράλληλα θα οργανωθούν επισκέψεις ξεναγήσεις στο χώρο του Αρχείου ανοιχτές για το ευρύ κοινό. Θα πραγματοποιηθούν, ακόμη, περίπατοι συνδεδεμένοι με τις διαδρομές των φοιτητών στην Αθήνα του 19ου αιώνα, με σταθμούς σε ιστορικά κτίρια του Πανεπιστημίου. Προβλέπεται ακόμη συνέδριο για την ιστορία των πανεπιστημίων με τη συμμετοχή Ελλήνων και ξένων ερευνητών. Αναλυτικό πρόγραμμα των εκδηλώσεων θα κυκλοφορήσει σύντομα.
Η πρώτη εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί στις 4 Μαρτίου 2016, ώρα 18.00, Σκουφά 45, είναι αφιερωμένη στη Θεολογική Σχολή: «Η ιστορία της Θεολογικής Σχολής, κατά τον πρώτο αιώνα λειτουργίας της». Θα απευθύνουν χαιρετισμούς ο Πρόεδρος του ΙΑ ΕΚΠΑ καθηγητής Γεράσιμος Κουζέλης και ο Κοσμήτορας της Θεολογικής Σχολής, καθηγητής Απόστολος Νικολαΐδης. Θα μιλήσουν ο επ. καθ. Βαγγέλης Καραμανωλάκης με θέμα: «Το Πανεπιστήμιο Αθηνών μέσα από τις συλλογές του Ιστορικού Αρχείου, 1837-1937» και ο επίκουρος καθηγητής Κωνσταντίνος Μανίκας με θέμα: ««Πτυχές της ιστορίας της Θεολογικής Σχολής στο πλαίσιο της ιστορικής διαδρομής του Πανεπιστημίου Αθηνών». Θα υπάρχει ακόμη έκθεση με τεκμήρια από την ιστορία της Θεολογικής Σχολής.
Παρασκευή, 4 Μαρτίου 2016, ώρα 18.00, στην αίθουσα «Κ. Θ. Δημαράς», Ιστορικό Αρχείο ΕΚΠΑ
Θάνος Δημόπουλος
Πρύτανης ΕΚΠΑ