Ημερίδα «Χώροι Κράτησης & HIV: Πρόληψη, Θεραπεία, Στήριξη»

Το Κέντρο Ζωής διοργάνωσε Ημερίδα με θέμα «Χώροι Κράτησης & HIV: Πρόληψη, Θεραπεία, Στήριξη», με στόχο την ενημέρωση για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των οροθετικών κρατουμένων.

Στο επίκεντρο της ημερίδας, τέθηκαν οι θεμελιώδεις αρχές για την προστασία των κοινωνικών δικαιωμάτων των οροθετικών ανθρώπων που ζουν σε καθεστώς κράτησης. Παράλληλα, αναδείχθηκαν τα βασικά ζητήματα που αντιμετωπίζουν, καθώς η πλειονότητα αυτών βιώνει την κοινωνική ανισότητα και τον αποκλεισμό από βασικά αγαθά και υπηρεσίες, με την πρόσβαση σε αυτές να είναι περιορισμένη.

Την Ημερίδα άνοιξε με χαιρετισμό ο Γενικός Γραμματέας Αντεγκληματικής Πολιτικής του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Ευτύχης Φυτράκης, ο οποίος τόνισε ότι «η συγκεκριμένη Ημερίδα εντάσσεται σε μια γενικότερη προβληματική που ενδιαφέρει όλο το πλαίσιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και σχετίζεται με την υγεία σε συνδυασμό με τις συνθήκες κράτησης. Αυτό, είναι ένα ζήτημα που έρχεται συχνά στην επικαιρότητα στο πλαίσιο του Συμβουλίου της Ευρώπης και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των δικαιωμάτων του ανθρώπου, καθώς συχνά ελλείμματα του σωφρονιστικού συστήματος αναδεικνύονται με τρόπο τραγικό για τους κρατούμενους. Τρία είναι τα πεδία, στα οποία πρέπει να δουλέψουμε, αυτά της αναπηρίας, της περίθαλψης και των εξαρτήσεων». Παράλληλα, προσέφερε τροφή για σκέψη, θέτοντας το ερώτημα κατά πόσο είναι αναγκαίο να συνεχιστεί η συγκέντρωση των οροθετικών κρατουμένων σε ένα μόνο σωφρονιστικό κατάστημα, όπου ναι μεν τους παρέχεται κατάλληλη περίθαλψη, ωστόσο εντείνεται η απομόνωση και ο εις βάρος τους στιγματισμός, ή είναι προτιμότερη η φιλοξενία τους στο σύνολο των καταστημάτων κράτησης της χώρας.

Επίσης, στην Ημερίδα συμμετείχαν ιατροί, κρατικοί λειτουργοί, εκπρόσωποι της Κοινωνίας των Πολιτών, ακαδημαϊκοί καθώς και στελέχη φορέων απεξάρτησης/ υποκατάστασης. Από την πλευρά τους, οι ομιλητές, ανέδειξαν τη συμβολή της Κοινωνίας των Πολιτών στη μέχρι τώρα αντιμετώπιση των υπαρχόντων προβλημάτων και εξέφρασαν την επιθυμία ευρύτερης συνεργασίας στο μέλλον. Ιδιαίτερα στο στάδιο της κοινωνικής επανένταξης, προτάθηκε η δημιουργία μεταβατικής δομής υποστήριξης και φιλοξενίας, ώστε να διευκολύνεται αποτελεσματικά η πρόσβαση των ουσιοεξαρτημένων αποφυλακισθέντων σε παροχές κοινωνικής φροντίδας και αρωγής. Με αφορμή τη διαπίστωση ότι η τραγική πλειονότητα των οροθετικών κρατούμενων αντιμετωπίζει προβλήματα εξαρτήσεων, τονίστηκε, ακόμα μία φορά, η ανάγκη αλλαγής του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου για τα ναρκωτικά.

Βασικό μέρος της Ημερίδας αποτέλεσε η παρουσίαση της μελέτης του Κέντρου Ζωής «Οροθετικοί Κρατούμενοι & Πρόσβαση σε Κοινωνικά Δικαιώματα», τα αποτελέσματα της οποίας στηρίζονται στην παρέμβαση της Οργάνωσης από τον Μάρτιο έως τον Δεκέμβριο του 2016, στο Νοσοκομείο Κρατουμένων Κορυδαλλού, στο Παράρτημα των Γυναικείων Φυλακών Κορυδαλλού, στις Διευθύνσεις Αλλοδαπών Αττικής και Θεσσαλονίκης και στο Σωφρονιστικό Κατάστημα Κράτησης Διαβατών .

Σύμφωνα με τη μελέτη του Κέντρου Ζωής, το Κράτος και οι Αρμόδιες Αρχές, οφείλουν να μεριμνήσουν, έτσι ώστε να εξασφαλίσουν σε όλους τους κρατούμενους, όλα όσα προβλέπονται από τους διεθνείς οργανισμούς, προκειμένου να λαμβάνουν υπηρεσίες πρόληψης, φροντίδας, θεραπείας και στήριξης για το HIV/AIDS σε επίπεδο ίδιο με τις υπηρεσίες που παρέχονται στους λοιπούς κοινωνούς, εκτός σωφρονιστικού πλαισίου. Συγκεκριμένα προτείνονται:

• Ένταξη του Νοσοκομείου Κρατουμένων Κορυδαλλού στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, εξασφαλίζοντας ξεχωριστό κονδύλι στον προϋπολογισμό για την εξασφάλιση της αντιρετροϊκής αγωγής, καθώς και την πρόσληψη εξειδικευμένου και επαρκούς ιατρονοσηλευτικού προσωπικού.

• Εισαγωγή θεραπευτικών προγραμμάτων απεξάρτησης και προγραμμάτων υποκατάστασης.
• Βελτίωση των υποδομών, διαμόρφωση των χώρων προαυλισμού και δημιουργία χώρων αναψυχής και άθλησης.
• Τήρηση διαιτολογίου, που να ανταποκρίνεται στις εκάστοτε ειδικές διατροφικές ανάγκες των οροθετικών κρατουμένων, σύμφωνα και με τις θρησκευτικές πεποιθήσεις τους.
• Έκδοση της Υπουργικής Απόφασης για τις λεπτομέρειες περί τακτικής ενημέρωσης του προσωπικού των καταστημάτων κράτησης, καθώς και την πληροφόρηση των κρατουμένων σε θέματα συμβουλευτικής υγιεινής και τη λήψη προληπτικών μέτρων προς αντιμετώπιση του HIV ή άλλων μεταδοτικών ασθενειών.
• Συστηματική αξιολόγηση από αρμόδια όργανα των εφαρμοζόμενων μέτρων και πρακτικών, καθώς και συνεργασία των φορέων, κρατικών και μη, σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο.

Κατά τη διάρκεια της Ημερίδας, τα εμπλεκόμενα μέρη συμφώνησαν καθολικά στην ανάγκη προώθησης μίας ενιαίας στρατηγικής, προκειμένου οι κρατούμενοι να βιώνουν αξιοπρεπείς όρους κράτησης και αδιάλειπτη πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας. Αυτό, σύμφωνα με τους συμμετέχοντες, θα βελτιώσει τα ζητήματα δημόσιας υγείας, σε ευρύτερο πλαίσιο, ενώ ταυτόχρονα, θα ενισχύσει το επίπεδο της παρεχόμενης ιατρικής περίθαλψης και τις συνθήκες κράτησης στα σωφρονιστικά ιδρύματα.