Σε όλο τον κόσμο χώρες σταματούν τις εξαγωγές βασικών τροφίμων. Έρχεται επισιτιστική κρίση και μεγάλη πείνα

επιμέλεια medlabnews.gr iatrikanea

Όλες οι χώρες διαβλέπουν ότι έρχεται επισιτιστική κρίση. Εάν στην Ελλάδα δεν ξυπνήσουμε και δεν επενδύσουμε στον πρωτογενή τομέα, θα πεινάσουμε.

Οι παραγωγοί τροφίμων κατέχουν υπερβολικά μεγάλη δύναμη και οι ρυθμιστικές αρχές δεν καταλαβαίνουν σχεδόν καθόλου τι συμβαίνει. Σας θυμίζει κάτι; Τα τελευταία χρόνια, οι επιστήμονες κρούουν μανιωδώς τον κώδωνα του κινδύνου, που οι κυβερνήσεις αρνούνται να ακούσουν: το παγκόσμιο διατροφικό σύστημα αρχίζει να μοιάζει με το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα πριν από το 2008.

Ενώ η χρηματοπιστωτική κατάρρευση θα ήταν καταστροφική για την ανθρώπινη ευημερία, η πιθανή κατάρρευση του διατροφικού συστήματος δεν αντέχει ούτε στη σκέψη. Ωστόσο, οι ενδείξεις ότι κάτι πάει πολύ στραβά κλιμακώνονται με ταχείς ρυθμούς. Η τρέχουσα άνοδος των τιμών των τροφίμων μοιάζει με το τελευταίο σημάδι συστημικής αστάθειας.

Η επισιτιστική κρίση προκλήθηκε από τον συνδυασμό της πανδημίας και της εισβολής στην Ουκρανία. Ενώ αυτοί είναι σημαντικοί παράγοντες, επιδεινώνουν ένα υποκείμενο πρόβλημα. Για χρόνια, φαινόταν ότι η πείνα οδεύει προς εξαφάνιση. Ο αριθμός των υποσιτιζόμενων ανθρώπων μειώθηκε από 811 εκατομμύρια το 2005, σε 607 εκατομμύρια το 2014. Αλλά το 2015, η τάση άρχισε να αντιστρέφεται. Από τότε, η πείνα αυξάνεται: στα 650 εκατομμύρια το 2019 και επιστρέφει στα 811 εκατομμύρια το 2020. Το τρέχον έτος είναι πιθανό να είναι πολύ χειρότερο.

Η άνοδος των τιμών των τροφίμων αποτελεί πλέον σημαντική κινητήρια δύναμη του πληθωρισμού, ο οποίος έφτασε το 9% στο Ηνωμένο Βασίλειο τον περασμένο μήνα. Τα τρόφιμα γίνονται απλησίαστα ακόμη και για πολλούς ανθρώπους στα πλούσια κράτη. Ο αντίκτυπος στις φτωχότερες χώρες είναι πολύ χειρότερος.

Ενώ η τροφή μας έχει γίνει τοπικά πιο ποικιλόμορφη, σε παγκόσμιο επίπεδο έχει γίνει λιγότερο ποικιλόμορφη. Μόλις τέσσερις καλλιέργειες – σιτάρι, ρύζι, αραβόσιτος και σόγια – αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 60% των θερμίδων που καλλιεργούν οι αγρότες. Η παραγωγή τους είναι πλέον ιδιαίτερα συγκεντρωμένη σε μια χούφτα έθνη, συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας και της Ουκρανίας. Η Παγκόσμια Πρότυπη Διατροφή καλλιεργείται από την Παγκόσμια Πρότυπη Φάρμα, η οποία προμηθεύεται από τις ίδιες εταιρείες, με τα ίδια πακέτα σπόρων, χημικών και μηχανημάτων, και είναι ευάλωτη στα ίδια περιβαλλοντικά σοκ.

Τώρα το παγκόσμιο σύστημα τροφίμων πρέπει να επιβιώσει όχι μόνο από τις εσωτερικές του αδυναμίες, αλλά και από περιβαλλοντικές και πολιτικές διαταραχές που ενδέχεται να αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Για να δώσουμε ένα σημερινό παράδειγμα, στα μέσα Απριλίου, η ινδική κυβέρνηση πρότεινε ότι θα μπορούσε να καλύψει το έλλειμμα στις παγκόσμιες εξαγωγές τροφίμων που προκλήθηκε από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Μόλις ένα μήνα αργότερα, απαγόρευσε τις εξαγωγές σιταριού, αφού οι καλλιέργειες συρρικνώθηκαν από έναν καταστροφικό καύσωνα.

Η μία χώρα μετά την άλλη απαγορεύουν τις εξαγωγές βασικών τροφίμων και αγαθών.

Σύμφωνα με το CNBC, οι χώρες που «κλείνουν τα σύνορα» στις εξαγωγές είναι:

Αργεντινή: σογιέλαιο, σογιάλευρο

Αλγερία: Ζυμαρικά, παράγωγα σιταριού, φυτικά έλαια, ζάχαρη

Αίγυπτος: Φυτικά έλαια, καλαμπόκι, σιτάρι, αλεύρι, έλαια, ζυμαρικά, φασόλια, φακές

Ινδία: Σιτάρι

Ινδονησία: Φοινικέλαιο, φοινικοπηρηνέλαιο

Ιράν: Πατάτες, μελιτζάνες, ντομάτες, κρεμμύδια

Καζακστάν: Σιτάρι, σιτάλευρο

Κόσοβο: Σιτάρι, καλαμπόκι, αλεύρι, φυτικά έλαια, αλάτι, ζάχαρη

Τουρκία: Μοσχάρι, πρόβειο κρέας, αίγειο κρέας, βούτυρο, μαγειρικά έλαια

Ουκρανία: Σιτάρι, βρώμη, κεχρί, ζάχαρη

Ρωσία: Ζάχαρη, σπόροι ηλίανθου, σιτάρι, κριθάρι, καλαμπόκι, αραβόσιτος σε κόκκους, σίκαλη

Σερβία: σιτάρι, καλαμπόκι, αλεύρι, λάδι

Τυνησία: Φρούτα, λαχανικά

Κουβέιτ: Προϊόντα κοτόπουλου, φυτικά έλαια, δημητριακά

Τη στιγμή που ο πόλεμος συνεχίζεται, υπάρχει αυξανόμενη πιθανότητα να υπάρξουν ελλείψεις τροφίμων, κυρίως στα δημητριακά και τα φυτικά έλαια και αυτό θα αναγκάσει τις περισσότερες χώρες να βάλουν περιορισμούς στο εμπόριο, προειδοποιούν οι αναλυτές του Ινστιτούτου Joseph Glauber, David Laborde και Abdullah Mamun.

Πρέπει επειγόντως να διαφοροποιήσουμε την παγκόσμια παραγωγή τροφίμων, τόσο γεωγραφικά όσο και σχετικά με τις καλλιέργειες και τις τεχνικές καλλιέργειας. Πρέπει να σπάσουμε τον κλοιό των τεράστιων εταιρειών και των κερδοσκόπων. Πρέπει να δημιουργήσουμε εφεδρικά συστήματα, που θα παράγουν τρόφιμα με εντελώς διαφορετικά μέσα. Πρέπει να εισάγουμε εφεδρική ικανότητα σε ένα σύστημα που απειλείται από την ίδια του την αποτελεσματικότητα.

Αν τόσοι πολλοί μπορούν να πεινάσουν σε μια εποχή πρωτοφανούς γενναιοδωρίας, οι συνέπειες της μεγάλης αποτυχίας των καλλιεργειών που θα μπορούσε να προκαλέσει η περιβαλλοντική καταστροφή ξεπερνούν κάθε φαντασία. Το σύστημα πρέπει να αλλάξει.

Πηγή Πληροφοριών CNBC