Ο κορυφαίος παγκοσμίως καθηγητής του Stanford Ιωάννης Ιωαννίδης, αναγορεύτηκε επίτιμος Διδάκτωρ του ΑΠΘ

 medlabnews.gr iatrikanea

Επίτιμος Διδάκτορας του Τμήματος Ιατρικής του ΑΠΘ και με την βούλα αναγορεύτηκε ο Καθηγητής Ιατρικής στο Κέντρο Έρευνας και Πρόληψης της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Stanford, Ιωάννης Ιωαννίδης. Η τελετή πραγματοποιήθηκε στην Αίθουσα του Παλαιού Κτιρίου της Φιλοσοφικής Σχολής.

Σύμφωνα με την εισηγητική πρόταση «η προσφορά του στην επιστημονική κοινότητα είναι εντυπωσιακή, με περισσότερες από 1337 διεθνείς δημοσιεύσεις στο χώρο της Τεκμηριωμένης Ιατρικής που έχουν συγκεντρώσει περισσότερες από 250.000 αναφορές. Ο δείκτης απήχησης h-index ανέρχεται σε 186, κατατάσσοντάς τον στους επιστήμονες με τις περισσότερες δημοσιεύσεις παγκοσμίως».

Ο ασκών χρέη πρύτανη Απόστολος Αποστολίδης, καλωσόρισε τον κ. Ιωαννίδη στην οικογένεια του ακαδημαϊκού ιδρύματος επισημαίνοντας ότι έχει λάβει πολλά εθνικά και διεθνή βραβεία.

Ο ίδιος επεσήμανε πως ο Καθηγητής Ιωάννης Ιωαννίδης είναι ένας κορυφαίος, σε παγκόσμιο επίπεδο, επιστήμονας με μεγάλη συνεισφορά στην επιδημιολογία και την κλινική έρευνα. «Δεν είναι τυχαίο ότι ασχολείται, επίσης, με τη λογοτεχνία και την ποίηση. Είναι συγγραφέας εννέα λογοτεχνικών βιβλίων εκ των οποίων τα οκτώ είναι γραμμένα στην ελληνική γλώσσα ενώ έχει γράψει δύο λιμπρέτες για όπερα. Απόψε τιμούμε έναν κορυφαίο Έλληνα επιστήμονα και άνθρωπο, με μεγάλη επιρροή, και ανεξίτηλο αποτύπωμα στην ακεραιότητα της έρευνας», τόνισε.

Ο κ. Ιωαννίδης ευχαρίστησε τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας και σημείωσε: «Από τη γέννησή του το ΑΠΘ ήταν και είναι μια σημαντική πηγή προόδου και καινοτομίας για την Ελλάδα, με παγκόσμια αντανάκλαση. Το ΑΠΘ ιδρύθηκε σε μια ιστορική στιγμή όπου η Θεσσαλονίκη ξανά έψαχνε τον εαυτό της, μετά από καταστροφή που την είχε κατακάψει. Το ΑΠΘ όλα αυτά τα χρόνια ανέδειξε ανθρώπους που πρόσφεραν λόγο, έργο, φως, Προμηθεϊκή παρηγοριά στο δεινό του να είσαι άνθρωπος. Δεν έχω λόγια να σας ευχαριστήσω που με προσμετράτε σήμερα στην οικογένεια αυτού του ιστορικού πανεπιστημίου. Θεωρώ τον εαυτό μου, τον ελάχιστο ανάμεσά σας». Ο ίδιος αναφέρθηκε στην ανάγκη να υπάρχει επένδυση στην επιστημονική αξιοπιστία και τεκμηρίωση.

Μάλιστα τόνισε πως «σε ορισμένες περιπτώσεις οι παρουσιαζόμενοι ως ειδικοί, πολλές φορές δεν είναι καν ειδικοί στο γνωστικό αντικείμενο στο οποίο ρητορεύουν. Ή η τεχνογνωσία τους είναι περιορισμένη κι όμως παρουσιάζονται ως απόλυτοι δικτατορίσκοι της γνώσης». Αναφερόμενος στα επιστημονικά τεκμήρια δήλωσε: «Δεν είναι ανοιχτά, και άμεσα επιβεβαιώσιμα. Μόνο το 20% των επιστημονικών δημοσιεύσεων στο χώρο των βιοϊατρικών επιστημών, κάνουν ευρέως διαθέσιμα τα δεδομένα τους κι ένα 5% διαθέτει ανοιχτά τον κώδικα και τους αλγόριθμους που έχει χρησιμοποιήσει στην ανάλυση τη δεδομένων. Αυτό σημαίνει ότι έχουμε πολλές χαμένες ευκαιρίες. Είτε για να απαντηθούν νέα ερωτήματα, είτε για την επικύρωση. Τα κρυφά δεδομένα βοηθούν τη φαντασία συνωμοσιολογων να καλπάζει». Τόνισε ότι ακόμη και αν υπάρχουν συγκρουόμενα συμφέροντα είναι σημαντικός ο τρόπος με τον οποίο διασφαλίζεται η αξιοπιστία μιας έρευνας. «Το πρόβλημα προκύπτει όταν οι ελεγχόμενοι, ελέγχουν τους μηχανισμούς ελέγχου. Και όταν οι μηχανισμοί ελέγχου παρακάμπτονται. Μεγάλες παγκόσμιες προσκλήσεις δείχνουν ότι επιστήμη, υγεία και κοινωνία θα κριθούν ταυτόχρονα και η τεκμηρίωση είναι απαραίτητη αν θέλουμε η επιστήμη να είναι ευνοϊκή για το μέλλον μας».

Ποιος είναι ο Ιωάννης Ιωαννίδης

Ο Ιωάννης Ιωαννίδης γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη το 1965 και μεγάλωσε και σπούδασε στην Αθήνα. Από μικρός ήταν αριστούχος μαθητής ενώ κέρδισε πολλά βραβεία, όπως το Πανελλαδικό Βραβείο της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας, το 1984.

Αποφοίτησε πρώτος από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, το 1990. Στο ίδιο Πανεπιστήμιο απέκτησε διδακτορικό στη Βιοπαθολογία.

Σπούδασε στο Harvard και Tufts, όπου εξειδικεύθηκε στην εσωτερική παθολογία και στα λοιμώδη νοσήματα, και αμέσως μετά εργάστηκε στο National Institute of Health-ΝΙΗ (Υπουργείο Υγείας ΗΠΑ), στο Johns Hopkins και στο Tufts.

Κατείχε ηγετικές και καθηγητικές θέσεις στο NIH, στο Johns Hopkins, στο Tufts, στο Harvard, στο Imperial College και στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων όπου διετέλεσε Διευθυντής του Εργαστηρίου Υγιεινής και Επιδημιολογίας, την περίοδο 1999-2010. Από το 2010, εργάζεται στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, όπου αρχικά κατείχε την έδρα C.F Rehnborg στο Κέντρο Έρευνας Πρόληψης του Ιδρύματος, ενώ στη συνέχεια κατείχε καθηγητικές θέσεις σε τέσσερα τμήματα και συμμετοχή σε οκτώ Κέντρα/Ινστιτούτα.

Είναι συγγραφέας περισσοτέρων από 1.377 δημοσιεύσεων σε έγκριτα διεθνή περιοδικά, με περισσότερες από 250.000 αναφορές και h-index=186 στη βάση Scopus (530.000 αναφορές και h=250 στην Google Scholar).

Με βάση τον σημερινό αριθμό αναφορών που λαμβάνει το δημοσιευμένο έργο του ανά έτος, είναι ένας από τους έξι πλέον αναφερόμενους επιστήμονες εν ζωή στον κόσμο.

Η δημοσίευση του PLoS Medicine το 2005, με θέμα «Why most published research findings are false» είναι το πιο διαβασμένο άρθρο στην ιστορία της δημοφιλούς Δημόσιας Βιβλιοθήκης Επιστημών PLOS, με περισσότερες από τρία εκατομμύρια επισκέψεις. Το βραβείο του Atlantic, το 2010, ως Brave Thinker Scientist αναγνώρισε ότι «μπορεί να είναι ένας από τους επιστήμονες με τη μεγαλύτερη επιρροή εν ζωή».

Το 2014 ίδρυσε το Κέντρο METRICS στο Στάνφορντ, το οποίο έχει στόχο τη διεπιστημονική βελτίωση των υφιστάμενων ερευνητικών μεθόδων για σχεδιασμό και ανάλυση μελετών, καθώς και στην ανάπτυξη και εφαρμογή νέων ερευνητικών μεθόδων.

Παρά το σημαντικό βιογραφικό του, ο ίδιος έχει δηλώσει: «Θεωρώ τον εαυτό μου προνομιούχο που έμαθα και συνεχίζω να μαθαίνω από τις αλληλεπιδράσεις με φοιτητές και νέους επιστήμονες όλων των ηλικιών, από όλο τον κόσμο και μου αρέσει να μου υπενθυμίζουν, συνεχώς, ότι δεν ξέρω σχεδόν τίποτα».

Ο κ. Ιωαννίδης ασχολείται, επίσης, με τη λογοτεχνία και την ποίηση. Είναι συγγραφέας εννέα λογοτεχνικών βιβλίων εκ των οποίων τα οκτώ είναι γραμμένα στην ελληνική γλώσσα και το ένα είναι μεταφρασμένο στην αγγλική. Επίσης, έχει γράψει δύο λιμπρέτα για όπερα μαζί με τον συνθέτη Χάρη Βρόντο, την «Επέτειο» και το «Κολιέ» το οποίο είχε πρόσφατα πρεμιέρα στο Πανεπιστήμιο Stanford.

Ο καθηγητής Ιωάννης Ιωαννίδης ανήκει στη Συμβουλευτική Επιτροπή του αγγλόφωνου μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών του Τμήματος Ιατρικής του ΑΠΘ «Medical Research Methodology». Στις 13/12/2023 θα πραγματοποιήσει μάθημα στους προπτυχιακούς φοιτητές του ελληνόφωνου και αγγλόφωνου προπτυχιακού προγράμματος σπουδών.

Τι αναφέρει ο ίδιος για τον εαυτό του

Στο δημοσιευμένο βιογραφικό στην ιστοσελίδα του Stanford αναφέρει

Η εργασία μου στοχεύει στη βελτίωση των μεθόδων και πρακτικών έρευνας και στην ενίσχυση των προσεγγίσεων για την ενοποίηση πληροφοριών και τη δημιουργία αξιόπιστων στοιχείων.

Η επιστήμη είναι το καλύτερο πράγμα που μπορεί να συμβεί στους ανθρώπους, αλλά η έρευνα είναι σαν να κολυμπάς σε έναν ωκεανό τη νύχτα. Η επιστήμη ευδοκιμεί στο σκοτάδι.

Γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη το 1965 και μεγάλωσε στην Αθήνα. Valedictorian (1984) στο Κολλέγιο Αθηνών. Εθνικό Βραβείο της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας (1984); MD (ανώτατη βαθμίδα τάξης ιατρικής σχολής) από το Εθνικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (1990). έλαβε επίσης DSc στη βιοπαθολογία από το ίδιο ίδρυμα. Εκπαιδεύτηκε στο Harvard και στο Tufts (εσωτερική ιατρική, Λοιμωξιολογικές ασθένειες), στη συνέχεια κατείχε θέσεις στο NIH, στο Johns Hopkins και στο Tufts. Πρόεδρος του Τμήματος Υγιεινής και Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων το 1999-2010 ενώ κατείχε επίσης θέσεις επίκουρων καθηγητών στο Harvard, στο Tufts και στο Imperial College.

Μετακόμισε στο Stanford το 2010, αρχικά ως Διευθυντής/CF Rehnborg Πρόεδρος στο Stanford Prevention Research Center, στη συνέχεια διαφοροποιήθηκε με διορισμούς σε 4 τμήματα και μέλος σε 8 κέντρα/ινστιτούτα στο Stanford.

Ξεκίνησε το διδακτορικό πρόγραμμα στην Επιδημιολογία και την Κλινική Έρευνα και το πρόγραμμα MS στην Κοινοτική Έρευνα Υγείας & Πρόληψης.

Κυκλοφόρησε το METRICS το 2014. Senior Advisor on Knowledge Integration στο NCI/NIH (2012-6). Αντιπρόεδρος (2022-3) στη συνέχεια Πρόεδρος (2023-4), Ένωση Αμερικανών Ιατρών. Υπηρέτησε ως Πρόεδρος, Society for Research Synthesis Methodology και μέλος της συντακτικής επιτροπής πολλών κορυφαίων περιοδικών (συμπεριλαμβανομένων των PLoS Medicine, Lancet, Annals of Internal Medicine, JNCI μεταξύ άλλων) και ως Αρχισυντάκτης του European Journal of Clinical Investigation (2010- 2019).

Παραδόθηκαν ~700 προσκεκλημένες και τιμητικές διαλέξεις. Αποδέκτης πολλών βραβείων (π.χ. European Award for Excellence in Clinical Science [2007], Medal for Distinguished Service, Teachers College, Columbia U [2015], Chanchlani Global Health Award [2017], Epiphany Science Courage Award [2018], Einstein fellow [ 2018], βραβείο Gordon [2019], Μετάλλιο Albert Stuyvenberg (2021), Βραβείο Harwood [2022]. Εισήχθη στο Association of American Physicians (2009), European Academy of Cancer Sciences (2010), American Epidemiological Society (2015), European Academy of Sciences and Arts (2015), National Academy of Medicine (2018), Accademia delle Scienze (Bologna) ( 2021).

Τιμητικοί τίτλοι από το ΙΤΕ (2014) και τα Ιωάννινα (2015), επίτιμοι διδάκτορες από το Ρότερνταμ (2015), την Αθήνα (2017), το Τίλμπουργκ (2019), το Εδιμβούργο (2021). Πολλαπλές τιμητικές θέσεις διαλέξεων/επισκεπτών καθηγητών (Caltech, Oxford, LSHTM, Yale, U Utah, U Conn, UC Davis, U Penn, Wash U St. Louis, NIH μεταξύ άλλων).

Η εργασία PLoS Medicine με θέμα «Γιατί τα ευρήματα των δημοσιευμένων ερευνών είναι ψευδή» είναι το άρθρο με τη μεγαλύτερη πρόσβαση στην ιστορία της Δημόσιας Βιβλιοθήκης της Επιστήμης (>3 εκατομμύρια επισκέψεις).

Συγγραφέας 9 λογοτεχνικών βιβλίων, εκ των οποίων τα τρία προκρίθηκαν για το καλύτερο βιβλίο της χρονιάς για τα βραβεία Αναγνώστης στην Ελλάδα. Τελευταίο βιβλίο (στα αγγλικά, που δημοσιεύτηκε το 2022) είναι 2 βιβλία υπερσυνδεδεμένα μεταξύ τους. Ο Brave Thinker επιστήμονας για το 2010 ανά Ατλαντικό, «μπορεί να είναι ένας από τους επιστήμονες με τη μεγαλύτερη επιρροή εν ζωή».

Ερευνητής υψηλής αναφοράς (Clarivate) τόσο στην Κλινική Ιατρική όσο και στις Κοινωνικές Επιστήμες. h=247 (Google Scholar), τρέχον ποσοστό αναφορών: >6.000 νέες παραπομπές ανά μήνα (μεταξύ των 6 επιστημόνων παγκοσμίως που σήμερα αναφέρονται πιο συχνά). Σε αντίθεση με την τεράστια άγνοιά μου, αυτές οι τιμές προσφέρουν εξαιρετική απόδειξη ότι οι μετρήσεις παραπομπών μπορεί να είναι τρομερά αναξιόπιστες.

Δεν έχω προσωπικούς λογαριασμούς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης – θαυμάζω τους ανθρώπους που μπορούν να ξεχύσουν τη σοφία τους χωρίς λάθη, αλλά κάνω πολλά λάθη, πρέπει να επανεξετάσω τα κείμενά μου πολλές φορές πριν τα δημοσιεύσω και δεν βλέπω κανένα λόγο να κάνω ανόητο του εαυτού μου πιο συχνά παρά είναι δυστυχώς αναπόφευκτο. Θεωρώ τον εαυτό μου προνομιούχο που έμαθα και συνεχίζω να μαθαίνω από τις αλληλεπιδράσεις με φοιτητές και νέους επιστήμονες (όλων των ηλικιών) από όλο τον κόσμο και μου αρέσει να μου υπενθυμίζουν συνεχώς ότι δεν ξέρω σχεδόν τίποτα.