Εχουν χοληστερίνη και τα παιδιά; Πώς αντιμετωπίζεται;

Eπιμέλεια: Aλέξανδρος Γιατζίδης, Μ.D., medlabnews.gr

Η χοληστερίνη, αυτό το βασικό συστατικό της ζωής και της καλής λειτουργίας του οργανισμού, μετατρέπεται σε καταστροφικό δηλητήριο του οργανισμού όταν η τιμή της στο αίμα είναι υψηλή. Χρειάζονται μόλις 30-50mg% κακής χοληστερίνης (LDL) για να λειτουργήσουν σωστά όλα τα συστήματα και τα κύτταρα του οργανισμού.

Σήμερα γίνεται από όλους αποδεκτό ότι τιμές κακής χοληστερίνης πάνω από 70mg% αρχίζουν να γίνονται παθολογικές, ιδιαίτερα για αυτούς που πάσχουν από στεφανιαία νόσο και γενικότερα αρτηριοπάθειες. Όμως εξακολουθεί να παραμένει το ερώτημα πόσο πρέπει να είναι η ανώτερη φυσιολογική τιμή χοληστερίνης στα παιδιά που να μην τους δημιουργεί βλάβες στις αρτηρίες τους. Στο μέσο άνθρωπο οι ορατές βλάβες στις αρτηρίες αρχίζουν να εμφανίζονται από την εφηβική ηλικία υπό μορφή γραμμώσεων που εξελίσσονται σε αθηρωματικές πλάκες. Οι πλάκες αυτές μπορεί ανά πάσα στιγμή να σπάσουν και να δημιουργήσουν συνθήκες για έμφραγμα του μυοκαρδίου ή εγκεφαλικό αγγειακό επεισόδιο, ακόμα και σε ηλικίες κάτω των 40 ετών. 

Πολύ ψηλά επίπεδα χοληστερίνης, όμως μπορεί να εμφανίσουν και τα παιδιά. Τα παιδιά που έχουν αυξημένη την "κακή" LDL-χοληστερόλη, δηλαδή περισσότερο από 160 mg/dL έχουν μεγάλο κίνδυνο να παρουσιάσουν τύπου 2 σακχαρώδη διαβήτη και πρώιμη στεφανιαία νόσο. Τα συγκεκριμένα παιδιά, τα οποία έχουν αυξημένη την LDL-χοληστερόλη, έχουν ανάγκη ιατρικής φροντίδας. Τα παιδιά εκείνα που έχουν γενετική προδιάθεση για πολύ υψηλή χοληστερόλη στο αίμα, περίπου ένα στα πεντακόσια παιδιά, πρέπει να λάβουν συστηματική αγωγή. Για να αναγνωριστούν αυτά τα παιδιά, συνιστάται στους παιδίατρους να ελέγχουν την χοληστερόλη εκείνων των οποίων οι γονείς ή οι παππούδες έχουν πολύ αυξημένη χοληστερίνη ή/και πρώιμη εκδήλωση στεφανιαίας νόσου. Εντούτοις, με τις τρέχουσες πρακτικές ελέγχου κάποιες περιπτώσεις μπορεί να διαλάθουν της έγκαιρης διάγνωσης.

Μια πρόσφατη μελέτη από την Αυστραλία δημοσιευμένη στο ‘Archives of Pediatrics and Adolescent Medicine’, μας δίνει ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες πληροφορίες για την παιδική χοληστερίνη.

Στη μελέτη αυτή θεωρούν παθολογική χοληστερίνη για τα παιδιά την τιμή των 240mg% για την ολική χοληστερίνη.

Σε αυτή τη μελέτη οι ερευνητές παρατήρησαν ότι μετά από 20 περίπου χρόνια η χοληστερίνη είχε υποχωρήσει σε χαμηλότερα επίπεδα στα παιδιά εκείνα που δεν κάπνιζαν ή σταμάτησαν το κάπνισμα, δεν ήταν υπέρβαρα και γενικότερα είχαν καλή ζωή. Αντίθετα, στα παιδιά που κάπνιζαν ή ήταν υπέρβαρα οι υψηλές τιμές της χοληστερίνης δεν βελτιώθηκαν. Σε μια εποχή που οι επιστημονικές συζητήσεις εστιάζονται στο εάν και πότε θα πρέπει να χορηγούμε στα παιδιά φάρμακα κατά της υψηλής χοληστερίνης, φάρμακα που έχουν σοβαρές παρενέργειες και άγνωστες συνέπειες για τον οργανισμό των παιδιών κατά την μακροχρόνια χορήγησή τους, τα νέα για την αντιμετώπιση της χοληστερίνης με φυσικούς τρόπους ακούγονται ενθαρρυντικά.

Στα επίμονα ερωτήματα των γονιών για το εάν και πότε τα παιδιά θα πρέπει να παίρνουν φάρμακα κατά της υψηλής χοληστερίνης οι συντηρητικές θέσεις φαίνεται να είναι οι επικρατέστερες διεθνώς.

Όταν δηλαδή υπάρχει κακό οικογενειακό ιστορικό, όπως π.χ. εμφράγματα στους γονείς ή τους στενούς συγγενείς σε ηλικίες κάτω των 50 ετών ή πολύ περισσότερο εγκεφαλικά επεισόδια τότε η υψηλή χοληστερίνη στα παιδιά ίσως θα πρέπει να αντιμετωπισθεί φαρμακευτικά. Η άποψη αυτή ενισχύεται αναμφισβήτητα όταν διαπιστωθούν βλάβες στα τοιχώματα των αρτηριών του παιδιού με το triplex των καρωτίδων.

Γενικά ο κάθε σωστός γιατρός αποφασίζει την φαρμακευτική θεραπεία όταν εξαντλήσει όλα τα φυσικά μέσα. Αυτή η θέση φαίνεται να βρίσκει περισσότερα ερείσματα όταν ληφθούν υπόψη και τα συμπεράσματα της τελευταίας αυστραλιανής μελέτης, όπου οι ερευνητές είναι κατηγορηματικοί. Οι νέοι με υψηλή χοληστερίνη όχι μόνον δεν πρέπει να καπνίζουν ή να είναι υπέρβαροι αλλά θα πρέπει να προσέχουν ιδιαίτερα την καθημερινή τους διατροφή, ενώ παράλληλα θα πρέπει να απέχουν από κάθε φύσεως λιπαρά και ιδιαίτερα προϊόντα που χαρακτηρίζονται ως Trans, δηλαδή τα φαγητά κυρίως των Fast Foods. Η σωστή διατροφή θα πρέπει κυρίως να εστιάζεται σε φρούτα και χυμούς πάσης φύσεως, εμπλουτισμένη με λαχανικά και γενικότερα φυτικά προϊόντα.

Με απλά λόγια η βάση του διαιτολογίου των παιδιών με υψηλή χοληστερίνη θα πρέπει να είναι η Μεσογειακή δίαιτα με τα λαδερά και τα όσπρια.

Θα πρέπει να τονιστεί ότι όλα αυτά αφορούν τους νέους με υψηλές τιμές χοληστερίνης και όχι τα απολύτως φυσιολογικά νεαρά άτομα.

ΠΗΓΗ:Archives of Pediatrics and Adolescent Medicine