Παγκόσμια ημέρα κατά του καρκίνου του Παγκρέατος, για πρώτη φορά φέτος (video)

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., medlabnews.gr

Την Πέμπτη 13 Νοεμβρίου είναι φέτος η πρώτη Παγκόσμια Ημέρα κατά του καρκίνου του παγκρέατος.
Ο καρκίνος του παγκρέατος έχει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά επιβίωσης από κάθε άλλο καρκίνο. Αυτό έχει αλλάξει ελάχιστα μέσα σε περισσότερα από 40 χρόνια. Θεσπίζοντας αυτήν την Παγκόσμια ημέρα πιστεύεται να βοηθήσει στην ευαισθητοποίηση για την νόσο, να συσταθούν σύλλογοι ασθενών και να γίνονται σχετικές εκδηλώσεις.

Ο καρκίνος του Παγκρέατος είναι ο 10ος πιο συχνός καρκίνος και ο 8ος σαν αιτία θανάτου παγκοσμίως και αυτό γιατί, πολύ συχνά διαγιγνώσκεται όταν είναι ήδη σε προχωρημένο στάδιο. Για τους ασθενείς με προχωρημένο στάδιο Καρκίνου Παγκρέατος, η πρόγνωση είναι πολύ κακή και τα ποσοστά επιβίωσης πολύ χαμηλά. Οι τρέχουσες θεραπείες περιλαμβάνουν χειρουργείο (όταν είναι εφικτό), χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία, ενώ είναι ελάχιστες οι εγκεκριμένες θεραπείες για τον καρκίνο του παγκρέατος σε Ευρώπη και Αμερική. 

 Ο Καρκίνος του Παγκρέατος σε νούμερα

• Ο καρκίνος του Παγκρέατος είναι ο 10ος πιο συχνός καρκίνος και ο 8ος σαν αιτία θανάτου παγκοσμίως.
• Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο καρκίνος του παγκρέατος είναι η 4η αιτία θανάτου από καρκίνο και υπολογίζεται να είναι η 2η έως το 2020.
• Περισσότεροι από τους μισούς ασθενείς διαγιγνώσκονται αφού έχουν κάνει μετάσταση και για τους οποίους η πενταετής επιβίωση είναι μόνο 2%.
• 99 % των ασθενών που διαγιγνώσκονται με καρκίνο παγκρέατος, θα πεθάνουν από τη νόσο—οι περισσότεροι μέσα σε ένα χρόνο από τη διάγνωση.
• Το μέσο προσδόκιμο επιβίωσης για τους ασθενείς με μεταστατική νόσο, είναι μόνο 3-6 μήνες.
• Πάνω από το 80% των ασθενών με καρκίνο παγκρέατος είναι άνθρωποι μεταξύ 60 και 80 ετών .
• Σύμφωνα με ευρωπαϊκή έρευνα, η θνησιμότητα από καρκίνο του παγκρέατος και στα δύο φύλα αυξάνεται, ενώ σε άλλες μορφές της νόσου μειώνεται.
• Ο καρκίνος του παγκρέατος προβλέπεται ότι θα προκαλέσει μεγάλο ποσοστό θανάτων το 2015 και τα επόμενα χρόνια. Οι ερευνητές από την Ιταλία και την Ελβετία κάνουν λόγω για 41.300 άντρες και 41.000 γυναίκες που θα πεθάνουν από καρκίνο του παγκρέατος φέτος στην Ευρώπη. 
• Δυστυχώς ούτε το 5% αυτών των καρκινοπαθών επιβιώνουν, καθώς δεν υπάρχει θεραπεία.

Βασικοί παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση της νόσου είναι το κάπνισμα, η παχυσαρκία, ο διαβήτης, η κατανάλωση αλκοόλ και το οικογενειακό ιστορικό παγκρεατικού καρκίνου.
Μοναδική προς το παρόν δυνατότητα είναι η διακοπή του καπνίσματος και του αλκοόλ και φυσικά οι προληπτικές εξετάσεις.

Ο τρόπος ζωής και διατροφής, κυρίως του δυτικού κόσμου, είναι ένας από τους λόγους αύξησης των κρουσμάτων της νόσου, η οποία αποτελεί την 4η αιτία θανάτου από όλα τα κακοήθη νεοπλάσματα. Ο μεγάλος αριθμός θανάτων οφείλεται στη δυσκολία διάγνωσης της ασθένειας στα αρχικά στάδια. Αν ο καρκίνος διαγνωστεί έγκαιρα και ο ασθενής λάβει την κατάλληλη θεραπεία τότε τα αποτελέσματα είναι άριστα.

Η πενταετής επιβίωση στο παγκρεατικό καρκίνο δεν αποτελεί δείκτη εγγύησης μόνιμης θεραπείας από τη νόσο. Ασθενείς που επιβιώνουν για 5 χρόνια μετά από επιτυχημένες χειρουργικές επεμβάσεις είναι πιθανότερο να καταλήξουν από υποτροπή της νόσου μετά το χρονικό αυτό όριο. Ο κάθε ασθενής με μεταστατική νόσο ή προχωρημένη τοπικά νόσο, που επιβιώνει πέραν των 2-3 ετών μπορεί να κατααλήξει από επιπλοκές λόγω τοπικής διασποράς της νόσου, όπως πχ αιμορραγία από ρήξη κιρσών οισοφάγου.
Σε ασθενείς που ενδεχόμενα υφίστανται επιτυχείς χειρουργικές εκτομές (περίπου 20% των ασθενών) ο μέσος χρόνος επιβιώσεως κυμαίνεται από 12-19 μήνες και η 5ετής επιβίωση ανέρχεται σε 15-20%. Οι καλύτεροι προγνωστικοί δείκτες μακράς επιβίωσης μετά από χειρουργική επέμβαση είναι η διάμετρος του όγκου (< 3cm), οι (-) λεμφαδένες , τα (-) χείλη εκτομής του όγκου και το διπλοειδές  DNA περιεχόμενο.

Ομάδες υψηλού κινδύνου

• Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες (American pancreatic association) ο καρκίνος του παγκρέατος παράγει την Adrenomedullib, μια ορμόνη η οποία ανιχνεύεται στο αίμα όταν η νόσος βρίσκεται σε αρχικά στάδια,1-2 χρόνια πριν από την κλινική διάγνωση, δεδομένου ότι κατά τη διάγνωση το 50% των ασθενών έχουν σακχαρώδη διαβήτη, ενώ το 80% από τους ασθενείς οι οποίοι παρουσίασαν ξαφνικά σακχαρώδη διαβήτη τα τελευταία χρόνια, έχουν καρκίνο παγκρέατος.
• Υπολογίζεται ότι το 30% των ασθενών με χρόνια παγκρεατίτιδα, έχουν υποστεί μεταλλάξεις στο γονίδιο Kras, με αποτέλεσμα την αύξηση της πιθανότητας ανάπτυξης του καρκίνου του παγκρέατος.
• Το γονίδιο BRCA2 του Ca μαστού σχετίζεται με το καρκίνο του παγκρέατος.
• Ποσοστό 5-10% με οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του παγκρέατος η αλλού, έχουν πιθανότητα ανάπτυξης της νόσου.
• Οι καπνιστές έχουν διπλάσια πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου παγκρέατος 10-20 χρόνια νωρίτερα, και σύμφωνα με την American Cancer Society το 20%-30% των καπνιστών είναι πιθανό να αναπτύξουν καρκίνο του παγκρέατος κατά τη διάρκεια της ζωής τους.
• Το κάπνισμα είναι ο σημαντικότερος ανατάξιμος παράγων κινδύνου για ανάπτυξη παγκρεατικού καρκίνου. 
• Η κατανάλωση αλκοόλης δεν αυξάνει τον κίνδυνο του παγκρεατικού καρκίνου, εκτός εάν οδηγεί σε χρόνια παγκρεατίτιδα. 
• Σε μία μελέτη >2.000 ασθενών με χρόνια παγκρεατίτιδα παρατηρήθηκε 26πλάσια αύξηση του κινδύνου ανάπτυξης παγκρεατικού καρκίνου. 

Διαβάστε επίσης

Καρκίνος του παγκρέατος, Ποια τα συμπτώματα και ποιοι κινδυνεύουν;

Οξεία Παγκρεατίτιδα. Ποιες οι αιτίες, πως γίνεται η διάγνωση και ποια η θεραπεία. Υπάρχει τρόπος πρόληψης;

O Steve Jobs εφυγε σήμερα, μετά από χρόνια πάλης με τον καρκίνο του παγκρέατος.