Κώστας Κουμενής: Ο ερευνητής της βιολογίας του καρκίνου με στόχο τη θεραπεία του

O Κώστας Κουμενής είναι διακεκριμένος καθηγητής Ραδιοβιολογίας και Ραδιοογκολογίας, ερευνητής στον τομέα της Βιολογίας καρκίνου, διευθυντής ερευνών και συμπρόεδρος στο Department of Radiation Oncology στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια, στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ.

Μετά την αποφοίτησή του από τη Φαρμακευτική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το 1989, αποφάσισε να συνεχίσει τις σπουδές του στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και το 1994 ολοκλήρωσε το Διδακτορικό του στη Βιοχημεία στο Πανεπιστήμιο Χιούστον. Στη συνέχεια, ολοκλήρωσε το πρόγραμμα Μεταδιδακτορικού συνεργάτη στο τμήμα Ραδιοβιολογίας και Βιολογίας Καρκίνου στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ στην Καλιφόρνια.

Από το 2012 είναι διευθυντής ερευνών και συμπρόεδρος στο Department of Radiation Oncology στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια. Το τμήμα ασχολείται κυρίως με την έρευνα στο μικροπεριβάλλον του όγκου, τη μελέτη των αλληλεπιδράσεων μεταξύ της ακτινοβολίας και του όγκου, καθώς και τη μελέτη των φυσιολογικών ιστών (συμπεριλαμβανομένου του ανοσοποιητικού συστήματος) και της φωτοδυναμικής θεραπείας.

Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Καθημερινή ο Κώστας Κουμενής είχε δηλώσει πως «είναι προσόν να είσαι Έλληνας σήμερα. Ακόμη και στις δύσκολες σημερινές συνθήκες, τα περισσότερα άτομα που συναντώ στο εξωτερικό, όταν μάθουν ότι είμαι Έλληνας, θα εκφράσουν το θαυμασμό τους για τον πολιτισμό μας, θα περιγράψουν τις υπέροχες αναμνήσεις τους από κάποιο ταξίδι τους στην Ελλάδα ή την επιθυμία τους να την επισκεφτούν».

Τα ερευνητικά ενδιαφέροντα του Κώστα Κουμενή επικεντρώνονται κυρίως στη μελέτη του μικροπεριβάλλοντος του όγκου με ιδιαίτερη έμφαση στην επίδραση της υποξίας και του θρεπτικού στρες στην πρόοδο του όγκου, τη μετάσταση και την αντίσταση στη θεραπεία.

Η ομάδα του ήταν η πρώτη που κατέδειξε ότι η υποξία ενεργοποιεί την Ανεπτυγμένη Αντιμετώπιση Πρωτεΐνης (UPR) και την Ολοκληρωμένη Αντίδραση Στρες (ISR), η οποία προσαρμόζει τα κύτταρα στο ενδοπλασματικό δίκτυο και στο θρεπτικό στρες.

Η απενεργοποίηση των UPR / ISR βλάπτει την κυτταρική επιβίωση υπό υποξία ή υπό στέρηση θρεπτικών ουσιών και έχει ως αποτέλεσμα την μειωμένη ανάπτυξη όγκου σε ζωικά μοντέλα, συμπεριλαμβανομένων λεμφωμάτων και σαρκωμάτων. Πιο πρόσφατα, σε συνεργασία με επιστημονικούς του συνεργάτες επιβεβαίωσαν πως το πρωτο-ογκογόνο c-Myc μπορεί να προκαλέσει αυτόνομο κυτταρικό στρες και ότι τα λεμφώματα με ενεργοποιημένο Myc σε εξαρτώνται από το ενεργό στοιχείο  Ανεπτυγμένης Αντιμετώπισης Πρωτεΐνης (UPR) για επιβίωση.

«Για τον Έλληνα της διασποράς και με φόντο την κληρονομιά μιας πλούσιας ιστορίας και διαχρονικής γλώσσας, το κάθε άτομο σμιλεύει την ταυτότητα του και την επεξεργάζεται με στοιχεία που αποκομίζει από τις εμπειρίες του, για να φτιάξει αυτή που τον εκφράζει καλύτερα στον σύγχρονο κόσμο» τονίζει ο κ. Κουμενής.

Η έρευνά της ομάδας του Κώστα Κουμενή χρηματοδοτείται από το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας των ΗΠΑ τα τελευταία 18 χρόνια, με τα αποτελέσματα των ερευνών να έχουν δημοσιευθεί εκτενώς σε επιστημονικά περιοδικά και forum τα τελευταία χρόνια.

Άξιο αναφοράς πως από το 2009 αποτελεί ηγετικό στέλεχος του προγράμματος ραδιοβιολογίας και απεικόνισης του Abramson Comprehensive Cancer Center στο Πανεπιστήμιο  της Πενσυλβάνια, το οποίο σήμερα αποτελείται από 35 μέλη. Στόχος του προγράμματος είναι να συγκεντρώσει επιστήμονες από διάφορους τομείς, όπως η Ραδιοβιολογία, η Μοριακή Απεικόνιση και η Βιοϊατρική, ώστε να αναπτυχθούν καινοτόμες ερευνητικές προσπάθειες για την ενίσχυση της ακτινοθεραπείας και ολοκληρωτικής θεραπείας των ασθενών.

ellines.com