Νέα έκκληση να ενταχθούν οργανικά στο ΕΣΥ και να ενισχυθούν τα Ιατρεία Πόνου

Έκκληση για μία ακόμη φορά στην Πολιτεία προκειμένου να μην κλείσουν τα Ιατρεία Πόνου στα δημόσια νοσοκομεία, απευθύνει η αναπληρώτρια καθηγήτρια Αναισθησιολογίας, Θεραπείας Πόνου και Παρηγορικής φροντίδας και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Θεραπείας Πόνου και Παρηγορικής Φροντίδας ΠΑΡΗΣΥΑ Αθηνά Βαδαλούκα.

Σε συνέντευξη της στο Πρακτορείο Fm τονίζει την επιτακτική ανάγκη, να ενταχθούν αυτά τα Ιατρεία οργανικά στο ΕΣΥ, μιλάει για την υποστελέχωση και πώς αυτή αντιμετωπίζεται από τον εθελοντισμό των αναισθησιολόγων, ενώ εξηγεί με επιχειρήματα γιατί η αλγολογία θα πρέπει να αποτελέσει και στην Ελλάδα ξεχωριστή ειδικότητα, όπως σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και στην Αμερική από το 1986.

Η πρόεδρος της ΠΑΡΗΣΥΑ αναφέρεται στις υποσχέσεις που λαμβάνει από το 1997 από όλες τις ηγεσίες του υπουργείου Υγείας, χωρίς μέχρι σήμερα να έχει λυθεί το ζήτημα, ενώ χαρακτηρίζει τραγικό το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή το Ίδρυμα Νιάρχος και το υπουργείο Υγείας προσπαθούν να φτιάξουν δομές παρηγορικής φροντίδας στη χώρα μας, αφήνοντας «απέξω» την Ελληνική Εταιρεία Θεραπείας Πόνου και Παρηγορικής Φροντίδας.

Ακολουθεί ολόκληρο το κείμενο της συνέντευξης που παραχώρησε η αναπληρώτρια καθηγήτρια Αναισθησιολογίας Θεραπείας Πόνου και Παρηγορικής φροντίδας και πρόεδρος της ΠΑΡΗΣΥΑ Αθηνά Βαδαλούκα στο Πρακτορείο 104,9 FM και στην Τάνια Η. Μαντουβάλου.

   

Τι λογίζεται χρόνιος πόνος;

Είναι ο πόνος ο οποίος παραμένει για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο από δύο έως έξι μήνες. Είναι ο πόνος που γίνεται βασανιστικός, οδηγεί τον ασθενή σε συν-νοσηρότητες όπως κατάθλιψη, ανορεξία, κοινωνική απόσυρση. Είναι ο πόνος ο οποίος πρέπει να αντιμετωπίζεται στα ειδικά κέντρα πόνου, όπως αποφάσισε και η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας από το 1986.

Τι είδους χρόνιοι πόνοι αντιμετωπίζονται στα ειδικά ιατρεία;

Νευροπάθειες που δημιουργούνται από σακχαρώδη διαβήτη, οσφυαλγίες, ινομυαλγία, οστεοαρθρίτιδα, μυοσκελετικά σύνδρομα, νευραλγία τριδρύμου, μεθερπητική νευραλγία, κεφαλαλγίες, αυχεναλγίες, ραχιαλγίες, πόνοι που προκύπτουν από σκλήρυνση κατά πλάκας, parkinson, εγκεφαλικά επεισόδια, ογκολογικά περιστατικά κα.

Η αίσθηση που υπάρχει στον κόσμο είναι ότι σε αυτά τα ιατρεία αντιμετωπίζονται συνηθέστερα ογκολογικοί ασθενείς.

Το 1986 που ίδρυσα το Κέντρο Πόνου στο Αρεταίειο Νοσοκομείο, είχαμε στο 90% καρκινοπαθείς και μόλις ένα 10% ασθενείς με χρόνιο καλοήθη πόνο. Σήμερα οι ογκολογικοί ασθενείς είναι μόλις το 1/3 ίσως και λιγότερο, ενώ οι ασθενείς με χρόνιο καλοήθη πόνο πολύ περισσότεροι.

Πού μπορεί κανείς να αποταθεί όταν έχει ένα χρόνιο πόνο; Τι δομές υπάρχουν στην Ελλάδα στο δημόσιο τομέα;

Στην Ελλάδα λειτουργούν 55 ιατρεία πόνου σε όλα τα δημόσια νοσοκομεία, δυστυχώς όχι σε κάποια νησιά και ακριτικές περιοχές. Λειτουργούν εθελοντικά από κάποιους αναισθησιολόγους, οι οποίοι έχουν εκπαιδευτεί ειδικά στην αντιμετώπιση του πόνου και δυστυχώς μετά από τόσα χρόνια στη χώρα μας δεν έχει ακόμη αναγνωριστεί ούτε καν σαν εξειδίκευση η αλγολογία, και η παρηγορική φροντίδα.

Αυτά τα ιατρεία λειτουργούν λόγω της λαχτάρας και της αγάπης των αναισθησιολόγων να προσφέρουν στον ασθενή, γιατί ο κύριος ρόλος τους όταν διορίζονται στα νοσοκομεία είναι να κάνουν αναισθησιολογία. Αυτοί οι ίδιοι αναισθησιολόγοι στελεχώνουν εκτός από τα χειρουργεία και τα ιατρεία πόνου, τα οποία σύντομα δεν θα μπορούν να λειτουργήσουν.

Για ποιο λόγο;

Διότι δεν υπάρχουν οργανικές θέσεις για αυτά τα ιατρεία, και παράλληλα μειώνεται ο αριθμός των αναισθησιολόγων. Και προφανώς κάποια στιγμή θα τους συζητηθεί να βρίσκονται μόνο στα χειρουργεία, για την εύρυθμη λειτουργία των νοσοκομείων.

Στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες και στην Αμερική πώς αντιμετωπίζεται η Αλγολογία και η Παρηγορική;

Στις Ευρωπαϊκές χώρες εκτός από τις πρώην ανατολικές η αλγολογία είναι εξειδίκευση και μάλιστα στις περισσότερες χώρες αποτελεί και ανεξάρτητη ειδικότητα. Στην Αμερική αποτελεί ξεχωριστή ειδικότητα από το 1986. Στην Αγγλία μάλιστα και η ειδικότητα της Παρηγορικής είναι κύρια ειδικότητα.

Ποια άλλη ειδικότητα πέραν του αναισθησιολόγου μπορεί να λάβει εξειδίκευση στην Αλγολογία;

Εξειδίκευση στην Αλγολογία μπορούν να λάβουν οι νευροχειρουργοί και οι ακτινολόγοι, αλλά με συγκεκριμένα πρωτόκολλα εκπαίδευσης. Η αναισθησιολογία όμως περιλαμβάνει ολόκληρη την φιλοσοφία της αντιμετώπισης του πόνου. Δηλαδή και φαρμακευτική αγωγή και παρεμβατικές τεχνικές. Και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται ο χρόνιος πόνος. Και για αυτό πρέπει να στηριχθούν αυτά τα Κέντρα Πόνου. Να μπουν στους οργανισμούς των νοσοκομείων, γιατί ακόμη παραμένουν σε χαρτιά.

Μας λέτε δηλαδή ότι πενήντα πέντε δομές σε όλη την επικράτεια λειτουργούν εθελοντικά;

Εντελώς εθελοντικά και δυστυχώς αρκετά υπολειτουργούν. Όπως πχ το ιατρείο πόνου στα Γρεβενά, το οποίο αυτή τη στιγμή συντηρείται από συνταξιούχο γιατρό που πάει με δικά της έξοδα από τη Θεσσαλονίκη για να λειτουργήσει το ιατρείο.

 Εσείς ως Ελληνική Εταιρεία Θεραπείας Πόνου και Παρηγορικής Φροντίδας (ΠΑΡΗ.ΣΥΑ) τι κινήσεις έχετε κάνει προς την Πολιτεία;

Έχουμε δει όλους τους υπουργούς από το 1997 που δημιουργήθηκε η Ελληνική Εταιρεία Θεραπείας Πόνου και Παρηγορικής Φροντίδας. Μέχρι στιγμής μόνο υποσχέσεις έχουμε λάβει. Το 1992 υπήρχε υπουργική απόφαση για κατ' οίκον νοσηλεία η οποία ποτέ δεν εφαρμόστηκε σωστά. Στην παρούσα κυβέρνηση έχουμε δει τον γγ του υπουργείου τον κ. Γιαννόπουλο, ο οποίος δεσμεύτηκε δημοσίως ότι θα στελεχωθούν αυτά τα κέντρα πόνου και ότι θα αναγνωριστεί η αλγολογία σαν εξειδίκευση. Το τραγικό βέβαια που συμβαίνει αυτή τη στιγμή είναι ότι το Ίδρυμα Νιάρχος και το υπουργείο Υγείας προσπαθούν να φτιάξουν δομές παρηγορικής φροντίδας στην Ελλάδα, αφήνοντας μας απέξω. Η Ελληνική Εταιρεία Θεραπείας Πόνου και Παρηγορικής Φροντίδας η οποία έχει πιστοποίηση ότι είναι ο πάροχος παρηγορικής φροντίδας δεν είναι μέσα σε αυτούς τους φορείς που θα φιάξουν τις δομές.

Γιατί πιστεύετε ότι συμβαίνει αυτό;

Πιστεύω ότι είναι κακή πληροφόρηση. Δεν έχουν πληροφορηθεί ότι από το 1997 η ΠΑΡΗΣΥΑ είναι κυρίως ο πάροχος παρηγορικής φροντίδας στην Ελλάδα. Δεν υπάρχουν άλλοι φορείς, ή αν υπάρχουν υπολειτουργούν.

Και ο λόγος που δεν εντάσσονται στο ΕΣΥ αυτά τα ιατρεία επίσης κακή πληροφόρηση πιστεύετε ότι είναι;

Πιστεύω ότι δεν έχει αξιολογηθεί ο πόνος, ο οποίος βασανίζει τον άρρωστο, όσο κάποιοι δεν μπορούν να φανταστούν.

Ο πόνος μπορεί να είναι και ψυχοσωματικός. Και ναι μεν να προσπαθεί κάποιος με τον ψυχολόγο να λύσει το πρόβλημα του, ωστόσο θα πρέπει να αντιμετωπίσει και το σύμπτωμα;

Ο πόνος έχει πάντα ψυχοσωματικό υπόστρωμα. Άρα χρειαζόμαστε για τη στελέχωση αυτών των ιατρείων και ψυχολόγο. Χρειαζόμαστε και το νοσηλευτή. Και τον άνθρωπο που θα κάνει εναλλακτικές θεραπείες όπως σιάτσου, ρεφλεξολογία που έχουν ένδειξη στο χρόνιο πόνο.

   

Πριν κλείσουμε θα ήθελα να μας πείτε τι υπηρεσίες προσφέρει η ΠΑΡΗΣΥΑ όλα αυτά τα χρόνια που λειτουργεί από το 1997.

Έχουμε φτιάξει το πρώτο μητρώο πόνου στην Ελλάδα, καθώς επίσης τις πρώτες κατευθυντήριες οδηγίες για νευροπαθητικό πόνο. Ακόμη κάνουμε κατ' οίκον νοσηλεία.

Με οικονομικά κριτήρια γίνεται η επιλογή των ασθενών για την κατ' οίκον νοσηλεία;

Παρέχουμε βοήθεια σε όσους ασθενείς απευθύνονται σε δημόσιες δομές, σε ασθενείς που δεν δύνανται να αποταθούν στον ιδιωτικό τομέα. Έχουμε διασύνδεση με όλα τα ιατρεία πόνου. Υπάρχει ένα δίκτυο που έχουμε αναπτύξει, κι επομένως όλοι οι ασθενείς μπορούν να απευθύνονται στην ΠΑΡΗΣΥΑ και να ζητάνε τη στήριξη μας. Για αυτό επιμένουμε και το φωνάζουμε ότι πρέπει οπωσδήποτε να στηριχθούν αυτά τα ιατρεία πόνου, να αποκτήσουν μία οργανική υπόσταση και να σταματήσουν να υπολειτουργούν ή να λειτουργούν εθελοντικά.

Τάνια Η. Μαντουβάλου.

ΑΠΕ-ΜΠΕ