Το υπερβολικό άγχος των 74άρηδων που ανανεώνουν το δίπλωμα τους οδηγεί σε στραβοτιμονιές

Ένας ανέβηκε στο πεζοδρόμιο όπου βρισκόταν ο δάσκαλος και του πάτησε το πόδι, άλλη έχασε τον έλεγχο του αυτοκινήτου και έπεσε σε τοίχο πολυκατοικίας, ενώ τρίτος υποψήφιος χτύπησε δικυκλιστή.

Τα περιστατικά αυτά δυστυχώς δεν αποτελούν υπερβολές κινδυνολόγων δασκάλων οδήγησης, αλλά πραγματικά περιστατικά που σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια εξετάσεων για τη χορήγηση διπλώματος οδήγησης. Παρά το γεγονός ότι το νέο σύστημα  εμφανίζει σοβαρές δυσλειτουργίες, καθώς δεν διενεργούνται εξετάσεις συστηματικά ούτε σε όλες τις περιοχές της χώρας, οι φόβοι που εκφράστηκαν από εμπλεκόμενους στην αλυσίδα της διαδικασίας επιβεβαιώθηκαν. Τα πρώτα ατυχήματα είναι πραγματικότητα, θέτοντας εν αμφιβόλω τη βιωσιμότητα του νέου συστήματος.

Το γεγονός ότι ο δάσκαλος οδήγησης βρίσκεται εκτός οχήματος κατά τη διάρκεια της εξέτασης ήταν η βασική ένσταση. Από πλευράς υπουργείου η πρόβλεψη αυτή είχε σκοπό να διασφαλίσει το αδιάβλητο της διαδικασίας και να περιορίσει την χρησιμοθηρική «επαφή» του υποψηφίου οδηγού με τον γνωστό του εκπαιδευτή, ώστε να ελαχιστοποιήσει την πιθανότητα δωροδοκίας. Ωστόσο, επί του πρακτέου διαπιστώνεται ότι η απουσία εκπαιδευμένου ατόμου εντός του οχήματος, το οποίο μπορεί να αποτρέψει τυχόν ατύχημα με τη χρήση του συστήματος πεντάλ στη θέση του συνοδηγού είναι πολύ πιο επικίνδυνη από ό,τι εκτιμάτο αρχικώς.

Πριν από λίγες ημέρες, υποψήφιος οδηγός στην Ιστιαία της Εύβοιας παρέσυρε με το αυτοκίνητο τον εξεταστή, ο οποίος τραυματίστηκε σοβαρά στο πόδι. Το περιστατικό σημειώθηκε στον καθιερωμένο χώρο διενέργειας της εξέτασης, την ώρα που ο υποψήφιος οδηγός έπρεπε να πραγματοποιήσει την αναστροφή (μία από τις δοκιμασίες της πρακτικής εξέτασης). Εχασε τον έλεγχο του τιμονιού και αντί να ολοκληρώσει την επιτόπου στροφή, ανέβηκε στο πεζοδρόμιο, όπου στέκονταν ο εξεταστής και ο δάσκαλος και πάτησε πάνω στο πόδι του πρώτου. Πάντως, δεν διαπιστώθηκε πρόθεση. 

Ενα μήνα νωρίτερα, κατά τη διάρκεια εξέτασης στη Γλυφάδα, υποψήφιος οδηγός συγκρούστηκε με δικυκλιστή χωρίς ευτυχώς να σημειωθεί σοβαρός τραυματισμός.

Στα τέλη Μαΐου ακόμη ένα περιστατικό ήρθε να προκαλέσει έντονη ανησυχία στον χώρο των εκπαιδευτών και εξεταστών οδήγησης, αυτή τη φορά στον Χολαργό, λίγα μέτρα από το κτίριο που στεγάζει το υπουργείο Μεταφορών. Υποψήφια οδηγός κατά τη διαδικασία παρκαρίσματος ανέβηκε με το όχημα στο πεζοδρόμιο, συγκρούστηκε με την πόρτα πολυκατοικίας και στη συνέχεια «οδήγησε» το όχημα πάνω στο κουτί παροχής φυσικού αερίου.

Αμέσως προκλήθηκε πανικός, ενώ εξεταστής και δάσκαλος οδήγησης φρόντισαν να απομακρύνουν άμεσα την υποψήφια οδηγό από το όχημα, ενώ κάλεσαν αμέσως και την εταιρεία φυσικού αερίου προκειμένου να διαπιστωθεί εάν προκλήθηκε κάποια διαρροή από τη σύγκρουση του οχήματος με το κουτί παροχής. Το ευτύχημα σε αυτή την περίπτωση, ότι δεν εξερχόταν ή εισερχόταν κάποιος από την «τραυματισμένη» πλέον είσοδο της πολυκατοικίας. Αυτόπτης μάρτυρας αναφέρει ότι ο εκπαιδευτής τής φώναζε να πατήσει φρένο, αλλά εκείνη λόγω άγχους όπως εικάζει ο μάρτυρας, αντ’ αυτού πάτησε γκάζι με το παραπάνω αποτέλεσμα. Λεπτομέρεια: Η εν λόγω υποψήφια δεν οδηγεί ακόμα ανάμεσά μας. Καθίσταται σαφές ότι η παρουσία ειδικευμένου ατόμου εντός του οχήματος, θα μπορούσε στην προκειμένη περίπτωση να αποτρέψει το ατύχημα.

Και σαν να μην έφταναν αυτά,  οι εξεταστές έχουν αρχίσει να ζητούν την εξαίρεση από εξετάσεις για την ανανέωση διπλωμάτων ατόμων άνω των 74 ετών. Ειδικότερα, πολλοί υπάλληλοι της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης ζητούν εξαίρεση-απαλλαγή από τις πρακτικές εξετάσεις, για την ανανέωση διπλώματος  ατόμων άνω των 74 ετών. Αιτία, που εκφράζεται σε επιστολή με αποδέκτη το υπουργείο Υποδομών, ο κίνδυνος που διατρέχουν οι εξεταστές, οι οποίοι εξηγούν ότι έχουν αποτρέψει ουκ ολίγες φορές ατυχήματα. Οπως επισημαίνουν χαρακτηριστικά: «Στην προκειμένη περίπτωση προέχει κατά μείζονα λόγο η σωματική ακεραιότητα των υπαλλήλων εξεταστών, κατά τη δοκιμασία διενέργειας προσόντων και συμπεριφοράς των εν λόγω οδηγών.

Σε αρκετές περιπτώσεις, οι υπάλληλοι εξεταστές με επικίνδυνες οδηγικές παρεμβάσεις, αν και δεν έχουν εκπαιδευθεί για τον σκοπό αυτό, απέτρεψαν άκρως επικίνδυνα τροχαία ατυχήματα με απρόβλεπτες για όλους τους εμπλεκόμενους συνέπειες».

Οι ίδιοι διαπιστώνουν ότι οι οδηγοί άνω των 74 ετών στην πλειονότητά τους, παρά το γεγονός ότι εξετάζονται βάσει νόμου σε δικό τους όχημα, «διακατέχονται από αδικαιολόγητο υπερβολικό άγχος κατά την εν λόγω διαδικασία της πρακτικής εξέτασης». Οι εξεταστές αναφέρουν ότι τα άτομα αυτής της ηλικίας που προέρχονται από την Περιφέρεια Μακεδονίας-Θράκης είναι από αγροτικές περιοχές όπου «στην κυριολεξία εφαρμόζεται ελλιπώς ο ΚΟΚ, δεν υπάρχουν οριζόντιες και κάθετες σημάνσεις, διαγραμμίσεις πεζών ούτε φωτεινοί σηματοδότες για την κυκλοφορία των οχημάτων, με αποτέλεσμα να καθίσταται προβληματική η οδήγηση στον ιστό της πόλης με σήμανση και συχνή κυκλοφορία».

Επισημαίνουν, μάλιστα, ότι όταν τα άτομα αυτής της κατηγορίας πήραν για πρώτη φορά δίπλωμα οδήγησης –πριν από περίπου 55-60 έτη– οι δρόμοι δεν ήταν ασφαλτοστρωμένοι και δεν υπήρχε σήμανση. Η συντριπτική πλειονότητα των εν λόγω οδηγών δεν γνωρίζει τι σημαίνει μονόδρομος, διάβαση πεζών, στάση, στάθμευση, κ.λπ., αναφέρουν στην επιστολή. «Η λεκτική επικοινωνία και συνεννόηση κατά τη διάρκεια της δοκιμασίας προσόντων και συμπεριφοράς καθίσταται προβληματική και σε αρκετές περιπτώσεις είναι ανύπαρκτη, προφανώς και λόγω υπερβολικού άγχους».

Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι τα ποσοστά επιτυχίας των οδηγών αυτών στην Περιφέρεια Μακεδονίας-Θράκης περιορίζεται στο 45%. Οι εξεταστές προτείνουν τα άτομα άνω των 74 ετών να παρακολουθούν τουλάχιστον πέντε ώρες μαθημάτων-πρακτικής εξάσκησης πριν από την εξέταση, η οποία θα πρέπει να γίνεται σε εκπαιδευτικό όχημα, παρουσία του δασκάλου.

Τί γίνεται με την ανανέωση διπλωμάτων των 74ρηδων;

Παρέμβαση του προέδρου του Π.Σ.Ε.Ο. σ. Άρη Ζωγράφου στο δελτίο ειδήσεων του ΣΚΑΪ
“…Δείτε η διαδικασία αναθεώρησης της άδειας οδήγησης για όσους έχουν υπερβεί τα 74 χρόνια, όπως και η διαδικασία εξετάσεων η οποία έχει επιλεγεί, είναι απαράδεκτη για τους απόμαχους της ζωής… Δεν εδράζεται επιστημονικά πουθενά και πρέπει να καταργηθεί άμεσα..!

Εμείς θεωρούμε ότι η οδήγηση και η οδηγητική συμπεριφορά είναι δεξιότητες που πρέπει να επικαιροποιούνται δια βίου να είναι υποχρεωτικές και δωρεάν για όλες τις ηλικίες, και όχι μόνο για όσους έχουν υπερβεί τα 74…”
Θεωρούμε ότι η διαδικασία της ανανέωσης των διπλωμάτων για ηλικιωμένους οδηγούς, και όχι μόνο, είναι πρωτίστως θέμα ιατρικών γνωματεύσεων και σε δεύτερο χρόνο, εφόσον απαιτηθεί, πρακτικής αξιολόγησης.
Η θέση την οποία έχουμε εκφράσει και αναλύσει στους αρμόδιους φορείς, πριν ακόμη γίνει ο νόμος,  ήταν και παραμένει ότι η δια βίου κατάρτιση και  τα πρωτόκολλα αξιολόγησης για το τι κάθε φορά αξιολογούμε και ποιες ηλικιακές ομάδες, είναι υπόθεση διεπιστημονικών προσεγγίσεων και όχι μιας απόφασης του υπουργείου μεταφορών..!