NASA. H έκρηξη μετά την πρόσκρουση του DART στον αστεροειδή σε βιντεο

 medlabnews.gr

Στη δημοσιότητα έδωσε η NASA την πρώτη εικόνα μετά από την πρόσκρουση του πυραύλου DART στον αστεροειδή «Δίμορφος».

Το διαστημόπλοιο της NASA είχε σχεδιαστεί να πέσει πάνω σε αστεροειδή ούτως ώστε να μεταβληθεί η πορεία του, με τη δύναμη της κινητικής ενέργειας.

Η αποστολή πραγματοποιήθηκε με σκοπό η ανθρωπότητα να γνωρίζει πώς θα προστατευτεί από μια δυνητική μελλοντική υπαρξιακή απειλή.

Το σκάφος μεγέθους λίγο μικρότερο από ένα ΙΧ, έπεσε με ταχύτητα που ξεπερνούσε τα 20.000 χιλιόμετρα την ώρα πάνω στον αστεροειδή, τα ξημερώματα της Τρίτης.

Ομάδες της NASA, που βρίσκονταν στο κέντρο ελέγχου αποστολής στο Μέριλαντ, ξέσπασαν σε ζητωκραυγές τη στιγμή της πρόσκρουσης.

Λίγα λεπτά νωρίτερα, ο αστεροειδής «Δίμορφος», σε απόσταση περίπου 11 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη, άρχιζε να μεγαλώνει σιγά-σιγά στις εντυπωσιακές εικόνες που μεταδίδονταν απευθείας από κάμερα το σκάφος. Ήταν ευδιάκριτη η γκρίζα ακανόνιστη επιφάνεια του βράχου.

Οι αστεροειδείς έχουν επιφυλάξει εκπλήξεις για τους επιστήμονες στο παρελθόν. Το 2020, το αμερικανικό σκάφος Osiris-Rex παρεισέφρησε βαθύτερα από ό,τι αναμενόταν στην επιφάνεια του αστεροειδή Μπένου. Η ακριβής σύνθεση του Δίμορφου δεν είναι γνωστή μέχρι στιγμής.

«Αν ο αστεροειδής αντιδράσει στην πρόσκρουση του DART με τρόπο εντελώς απρόβλεπτο, αυτό μπορεί να μας οδηγήσει να επανεξετάσουμε αν η κινητική πρόσκρουση είναι τεχνική που μπορεί να έχει γενική εφαρμογή», επισήμανε ο Τομ Στάτλερ, επιστημονικός επικεφαλής της αποστολής.

Πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια, οι δεινόσαυροι εξαλείφθηκαν εξαιτίας της σύγκρουσης αστεροειδούς μεγέθους 10 χιλιομέτρων με τη Γη.

Σχεδόν 30.000 αστεροειδείς κάθε μεγέθους έχουν καταλογογραφηθεί (σχετικά) κοντά στη Γη. Σήμερα, κανένας από τους γνωστούς αστεροειδείς δεν απειλεί τον πλανήτη μας, τουλάχιστον για τα επόμενα 100 χρόνια. Εκτός αν δεν έχει καταγραφεί ακόμα.

Αυτοί που έχουν μέγεθος ενός χιλιομέτρου και πλέον έχουν καταγραφεί πρακτικά όλοι, λένε επιστήμονες. Όμως προσθέτουν ότι δεν είναι καταγεγραμμένο παρά μόλις το 40% των αστεροειδών μεγέθους 140 μέτρων και πλέον, που μπορούν να προκαλέσουν καταστροφή σε μεγάλες περιοχές.

«Το σημαντικότερο καθήκον μας είναι να βρούμε» όσους δεν έχουν εντοπιστεί, τόνισε ο Λίντλι Τζόνσον, ειδικός για την πλανητική άμυνα στη NASA. Όσο συντομότερα βρεθούν, τόσο περισσότερο χρόνο να έχουν οι ειδικοί για να καταρτίσουν σχέδιο άμυνας.

Το πείραμα DART είναι το πρώτο, κρίσιμο βήμα ως προς αυτό, εξηγεί ο κ. Τζόνσον. «Είναι περίοδος που προκαλεί μεγάλο ενθουσιασμό (…) για τη διαστημική ιστορία και ακόμη και για την ιστορία της ανθρωπότητας».

Η πρόσκρουση του πυραύλου πάνω σε αστεροειδή πέτυχε και μάλιστα πήγε καλύτερα απ, ό,τι αναμενόταν συνόψισε μιλώντας στον ΣΚΑΪ ο Κλεομένης Τσιγάνης, Αναπληρωτής καθηγητής Δυναμικής Αστρονομίας και μέλος της ερευνητικής ομάδας για το διαστημικό σκάφος διπλής ανακατεύθυνσης αστεροειδών (DART)

"Είναι το πρώτο πείραμα πλανητικής άμυνας αλλά αν το δούμε σε λίγο μεγαλύτερο ιστορικό βάθος είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας που με ανθρώπινη παρέμβαση ένα ουράνιο αντικείμενο αλλάζει πορεία. Αυτό είναι σίγουρο ότι δεν έχει ξαναγίνει." τόνισε συγκεκριμένα.

Όπως εξήγησε ο κος Τσιγάνης, η αλλαγή πορείας δεν είναι ακόμη εξακριβωμένη μεν με βεβαιότητα αλλά οι πρώτες εικόνες και τα πρώτα δεδομένα δείχνουν ότι το πείραμα πήγε ίσως και καλύτερα απ' ό,τι αναμενόταν.

Τόνισε ειδικότερα πως υπάρχουν ακόμη κάποιες εικόνες και κάποια δεδομένα τα οποία είναι υπό επεξεργασία και ως εκ τούτου δεν έχουν ανακοινωθεί αλλά σε κάθε περίπτωση το πείραμα δείχνει να πέτυχε καθώς ο αστεροειδής χτυπήθηκε σφοδρά.

"Υπάρχει μεγάλη μεταβολή της φωτεινότητας, υπάρχουν ίχνη από συντρίμμια τα οποία έχουν φύγει σε μεγάλη απόσταση" εξήγησε προσθέτοντας πως εντός των επομένων ημερών θα δούμε πολύ εντυπωσιακές εικόνες και ήδη κάποιες έχουν κυκλοφορήσει στο twitter.

Ανάλογο πείραμα, όπως διευκρίνισε, δεν είχε επιχειρηθεί ποτέ ξανά στο παρελθόν και όσον αφορά τον βαθμό της δυσκολίας του είπε χαρακτηριστικά "Θα σας πω τα νούμερα και θα το σκεφτείτε...Η απαίτηση ήταν η στόχευση να έχει μια ακρίβεια της τάξης των 10-15 μέτρων όταν το αντικείμενο το οποίο στοχεύουμε είναι σήμερα σε περίπου 11 εκατομμύρια χιλιόμετρα από την Γη και έχει διαστάσεις 160 μέτρα όλο κι όλο. Καταλαβαίνετε ότι μιλάμε για ένα δισεκατομμυριοστό περίπου, η τάξη μεγέθους της ακρίβειας". είπε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε πως αυτό γίνεται εφικτό ξεκινώντας την αποστολή έναν χρόνο πριν και κάνοντας μόνο διορθωτικές κινήσεις κατά την πορεία.

Αξίζει να σημειωθεί πως ο καθηγητής, ανέφερε πως κατά τις τελευταίες ώρες της αποστολής δεν υπήρχε πλέον ανθρώπινη παρέμβαση και η πλοήγηση γινόταν μέσω ενός αυτόματου συστήματος smart navigation το οποίο και βασιζόταν στην κάμερα του ίδιου του σκάφους.

"Όλα δούλεψαν κατ'΄ευχήν, όπως είπα, ό στόχος ήταν ακριβώς εκεί που έπρεπε να είναι" υπογράμμισε μεταξύ άλλων.

Ποιος είναι ο Δίμορφος

Αξίζει να σημειωθεί πως ο Δίμορφος είναι ένας αστεροειδής που ανακαλύφθηκε το 2003 και βαφτίστηκε τον Ιούνιο του 2020 από το… Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Την ονομασία του – η οποία εγκρίθηκε από τη Διεθνή Αστρονομική Ενωση και ανακοινώθηκε επισήμως από την IAU, τη NASA και την ESA – εμπνεύστηκε ο αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Φυσικής του ΑΠΘ Κλεομένης Τσιγάνης εξαιτίας των «μορφολογικών μεταβολών που θα υποστεί με την πρόσκρουση του «DART»», όπως είχε εξηγήσει ο ίδιος τότε, μιλώντας στα «ΝΕΑ». «Ο Δίμορφος θα γίνει το πρώτο ουράνιο σώμα στην Ιστορία που θα είναι γνωστό στον άνθρωπο με δύο διαφορετικές μορφές: αυτή που θα αντικρίσει η αποστολή «DART» πριν από την πρόσκρουσή της σε αυτό, και η μεταγενέστερη, την οποία θα «δει» η ευρωπαϊκή αποστολή «Hera» το 2024».