Ιατρικά Συνέδρια: Η Σιωπή των Γιατρών

του Καρδιολόγου Χρήστου Ντέλλου

Χρόνο με το χρόνο, η φωνή των γιατρών χάνεται στα ιατρικά συνέδρια, καθώς μετατρέπονται σε παθητικούς, σιωπηλούς ακροατές των «ειδικών» και των «opinion leaders». 

Αυτό σε μια εποχή που δέχονται έτσι και αλλιώς, έναν καταιγισμό από πληροφορίες από ιατρικά περιοδικά, από το διαδίκτυο, αλλά και από πλήθος εντύπων και επισκέψεων αντιπροσώπων της ιατρικής βιομηχανίας. Και όμως, ο κύριος σκοπός των συνεδρίων θα έπρεπε να ήταν η ζωντανή, ελεύθερη ανταλλαγή απόψεων και εμπειρίας, με την ενεργό συμμετοχή όλων των γιατρών. Αυτό θα βοηθούσε στην αξιοποίηση του τεράστιου όγκου των ιατρικών πληροφοριών και της νέας τεχνολογίας, που μαζί με την προσωπική εμπειρία του κάθε γιατρού θα οδηγούσε σε πραγματική γνώση. Αυτή η παγκόσμια μετάλλαξη των ιατρικών συνεδρίων, τις τελευταίες δεκαετίες, από εργαστήρια επιστημονικής γνώσης, σε χώρους εντατικής πλύσης εγκεφάλου,  είναι κατά τη γνώμη μου η μεγαλύτερη απειλή σήμερα για την υγεία. Και αυτό, γιατί αποτελεί την πηγή της νοσογόνου ιατρικής, της χειραγώγησης και αλλοτρίωσης των γιατρών, της διαφθοράς και της έκρηξης των δαπανών. Η ριζική αλλαγή του τρόπου διοργάνωσης και λειτουργίας των συνεδρίων, σε παγκόσμιο και εθνικό επίπεδο, πρέπει να γίνει προτεραιότητα για τους άμεσα υπεύθυνους για την παρούσα κατάσταση: την ιατρική ελίτ, την ιατρική βιομηχανία και το κράτος. Όμως, και εμείς, ο κάθε γιατρός χωριστά και όλοι μαζί, πρέπει να αναλάβουμε τις μεγάλες ευθύνες μας. Τα συνέδρια βλάπτουν σοβαρά την ιατρική μας σκέψη και συνείδηση.

Τα Μεγάλα Διεθνή Συνέδρια 

Είμαστε σε ένα μεγάλο, διεθνές ιατρικό συνέδριο. Δέκα, είκοσι ή και τριάντα χιλιάδες γιατροί έχουν έρθει από όλο τον κόσμο. Δέκα, είκοσι, τριάντα αίθουσες λειτουργούν ταυτόχρονα. Σε μια κατάμεστη αίθουσα γίνεται μια τυπική συνεδρίαση, με το γνωστό στυλ. Η φωνή του ομιλητή, μονότονη και άχρωμη, σβήνει και σβήνει, καθώς διαβάζει μαζί με το ακροατήριο τις διαφάνειες με τους πίνακες και τα διαγράμματα. Φτάνει στα συμπεράσματα, που συνήθως προτείνουν μια νέα φαρμακευτική ή επεμβατική θεραπεία, ή μια νέα διαγνωστική τεχνική. Το ακροατήριο χειροκροτεί χλιαρά και ο πρόεδρος λέει το τυπικό «ευχαριστούμε για την εξαιρετική παρουσίαση» και στρέφεται στο ακροατήριο: «υπάρχει χρόνος για μια μόνο σύντομη ερώτηση και μια σύντομη απάντηση». Ή ακόμα χειρότερα: «δεν υπάρχει χρόνος για συζήτηση, προχωρούμε στην επόμενη παρουσίαση». Ή και ακόμα χειρότερα, ο πρόεδρος λέει, «η παρουσίαση είναι ανοιχτή προς συζήτηση» και ψάχνει υπομονετικά με το βλέμμα για υψωμένα χέρια. Κανείς! Νεκρική σιγή, παγωμένα πρόσωπα, ακόμα και αν το θέμα ήταν πολύ σημαντικό, όπως οι νέες οδηγίες (guidelines). Οι συνεδριάσεις στις οποίες μετά από μια μεστή ομιλία θα γίνει μια γόνιμη και ουσιαστική συζήτηση είναι λίγες και κάθε χρόνο γίνονται λιγότερες. Σκοπός των συνεδρίων δεν είναι οι γιατροί που τα παρακολουθούν να σκέφτονται και να συμμετέχουν, αλλά φεύγοντας να έχουν πάρει τα προδιαγεγραμμένα «take home messages».

Το πλήθος των συνέδρων πλημμυρίζει τους μεγάλους διαδρόμους καθώς ψάχνουν διασχίζοντας μεγάλες αποστάσεις τις αίθουσες που τους ενδιαφέρουν, θυμίζοντας το απρόσωπο, βουβό πλήθος στο μετρό, που αλλάζει βιαστικά γραμμές, μόνο που αυτό το πλήθος είναι πιο καλοντυμένο, με γραβάτες, κουστούμια και ωραία συνολάκια. Οι περισσότεροι θα καταλήξουν στους τεράστιους εκθεσιακούς χώρους της ιατρικής βιομηχανίας και θα  ξεχυθούν στις πάμφωτες εκθέσεις των φαρμακευτικών προϊόντων, των ιατρικών επεμβατικών συσκευών και των διαγνωστικών μηχανημάτων, που σε πολυτέλεια και λάμψη μπορούν να συγκριθούν μόνο με εκθέσεις ακριβών αυτοκινήτων ή αίθουσες καζίνο του Las Vegas. Κάθε περίπτερο έχει το δικό του στυλ, δημιουργώντας μια μικρή όαση για τον παραζαλισμένο από το jet lag του ταξιδιού και το χαοτικό περιβάλλον του συνεδρίου γιατρό. Εδώ θα μπορέσει να ξεκουραστεί, θα του προσφέρουν αναψυκτικό και κάποιο σνακ και θα τον καλέσουν για μια ευχάριστη ενημέρωση από χαμογελαστούς, νέους και νέες, όμορφους και όμορφες αντιπροσώπους. Αν θέλει, μετά από ένα σύντομο φροντιστήριο, ατομικό ή ομαδικό, για το θέμα που ενδιαφέρει την εταιρεία, θα συμμετάσχει σε ένα μικρό διαγώνισμα με δωράκια. Όλοι κερδίζουν, ακόμα και αυτοί που δε θα βρουν τις «σωστές» για την εταιρεία απαντήσεις. Ο «εξεταστής» θα τους δείξει ευγενικά  τις σωστές απαντήσεις και θα τις διορθώσουνε μαζί. Άλλωστε όλοι μαθαίνουμε από τα λάθη μας… Αυτός ο εύκολος και ανταποδοτικός τρόπος παρακολούθησης του συνεδρίου είναι εκείνος που θα ακολουθήσουν οι περισσότεροι σύνεδροι, πριν περιηγηθούν στα αξιοθέατα της πόλης. Ότι συζητείται στις 10, 20 ή 30 καταθλιπτικές αίθουσες, που έτσι κι αλλιώς δε μπορείς να τις παρακολουθείς ταυτόχρονα, στο εξηγούν και το μαθαίνεις στην έκθεση, απλά, εύκολα, ευχάριστα. Απαραίτητος εξοπλισμός… μια μεγάλη τσάντα, που θα μπουν από δωρεάν έντυπα και βιβλία, μέχρι ομπρέλες και αρκουδάκια. Το πείραμα με τα εξαρτημένα αντανακλαστικά μάθησης του Παυλώφ σε μαζική εφαρμογή, όχι σε σκύλους, αλλά σε γιατρούς. 

Η εκπαιδευτική όμως συνεισφορά της βιομηχανίας δεν περιορίζεται μόνο στον εκθεσιακό χώρο. Οι εταιρείες διοργανώνουν και τα λεγόμενα δορυφορικά συμπόσια. Αυτά γίνονται τις καλύτερες από άποψη μαζικής συμμετοχής ώρες του συνεδρίου και σκοπό έχουν την προβολή των νέων προϊόντων. Οι ομιλητές δεν είναι υπάλληλοι των εταιρειών, όπως θα περίμενε κάποιος έξω από τον ιατρικό χώρο. Είναι συνήθως μεγάλα ονόματα της ιατρικής ελίτ, οι λεγόμενοι «opinion leaders» ή «καθοδηγητές γνώμης», που αμείβονται κατά πράξη και περίπτωση για κάθε τέτοια παρουσίαση. Αυτό είναι νόμιμο, (το ηθικό δεν ενδιαφέρει), αρκεί να δηλωθεί, και συχνά βλέπεις τον πρόεδρο κάποιων guidelines να είναι και πρόεδρος ή ομιλητής στο δορυφορικό για την προώθηση του αντίστοιχου προϊόντος, που αυτά συστήνουν. Οι τόσο σημαντικοί μάλιστα καθοδηγητές γνώμης, που εννοείται συμμετέχουν δραστήρια σε όλο το πρόγραμμα του συνεδρίου, συνήθως καθηγητές μεγάλων πανεπιστημίων, κύριοι ερευνητές μεγάλων πολυκεντρικών μελετών, πρόεδροι κατευθυντήριων οδηγιών (guidelines), λέγονται «key opinion leaders», καθοδηγητές κλειδιά δηλαδή, που θα ξεκλειδώσουν εύκολα με το κύρος και την πείρα τους, τον εγκέφαλο των εύπιστων συνέδρων για να περάσουν τα «μηνύματα» που πρέπει.1 Εδώ η συνεδρίαση θυμίζει διδακτική παράσταση. Οι ομιλητές είναι εγκάρδιοι, έχουν μεταδοτικότητα, μιλούν αργά και κατανοητά, δείχνοντας εύπεπτες διαφάνειες που έχει επιμεληθεί η εταιρεία. Έχουν υπομονή και είναι ανοιχτοί σε συζήτηση και διευκρινήσεις. Το ακροατήριο ανταποκρίνεται με την ανάλογη ευγένεια και διακριτικότητα, υποβάλλοντας λίγες ανώδυνες ερωτήσεις. Από την πρώτη μέχρι την τελευταία παρουσίαση το θέμα συγκλείνει σιγά, σιγά στον τελικό στόχο. Στη δικαίωση και προβολή του νέου φαρμάκου, τεχνικής ή συσκευής. Μετά ακολουθεί γεύμα, ευγενική προσφορά της εταιρείας, εντός ή εκτός συνεδρίου. Αυτό θα βοηθήσει στην αφομοίωση των γνώσεων και απόψεων που μεταλαμπάδευσαν οι καθοδηγητές γνώμης στο ιατρικό ακροατήριο. Τελικά, εκτός από τον έρωτα και η μάθηση περνάει από το στομάχι. 

Γενικά οι εταιρείες φροντίζουν για τα πάντα στο συνέδριο. Έχουν πληρώσει την εγγραφή, το ξενοδοχείο και τα αεροπορικά εισιτήρια του γιατρού, που αν τα πλήρωνε μόνος του θα ξόδευε δυο νοσοκομειακούς μισθούς. Έχουν φροντίσει για τις μετακινήσεις του, την ξενάγηση και τις βραδινές του εξόδους, τον έχουν εφοδιάσει με τσάντες, περιλαίμια, γραφική ύλη και ενημερωτικό υλικό, όλα με εμφανή τα ονόματα των εταιρειών και των προϊόντων τους, έτσι που ο σύνεδρος να μοιάζει με κινούμενο διαφημιστικό χώρο. Είναι δίπλα του, φύλακας άγγελος σε ότι του συμβεί εντός ή εκτός συνεδρίου. Ο μόνος χώρος που δεν επεμβαίνουν εμφανώς οι εταιρείες είναι οι αίθουσες των αναρτημένων ανακοινώσεων ή posters. Εδώ αναρτώνται εκατοντάδες, συνήθως ξαναζεσταμένες και πολυταξιδεμένες μικρές εργασίες, που σκοπό έχουν τη δόξα των κλινικών από τις οποίες προέρχονται και την ενίσχυση του βιογραφικού των αγχωμένων νέων γιατρών, που τις κουβαλούν στον ώμο μέσα σε κυλίνδρους, σαν μπαζούκας για μια μόνο απελπισμένη ρίψη. Μερικές φορές  βέβαια είναι προϊόν σημαντικής δουλειάς, αλλά ελάχιστοι θα σταθούν να τις δουν και γρήγορα θα κατέβουν μετά την αναμνηστική φωτογραφία του πρώτου συγγραφέα, για να ανέβουν οι επόμενες. Γενικά, αυτές οι αίθουσες είναι οι πιο αραιοκατοικημένοι και μονότονοι χώροι του συνεδρίου, που από μακριά θυμίζουν απλωμένη πολύχρωμη μπουγάδα με σεντόνια προς στέγνωμα. Η πλύση εγκεφάλου πάντως δεν γίνεται εδώ. Τα πλυντήρια είναι στους άλλους χώρους του συνεδρίου. 

Τα Ελληνικά Ιατρικά Συνέδρια

Τα μεγάλα, επίσημα ελληνικά ιατρικά συνέδρια, όλων των ειδικοτήτων, γίνονται σε πολυτελή ξενοδοχεία. Με μια πρώτη ματιά, μοιάζουν σε μικρογραφία με τα τερατώδη αντίστοιχα διεθνή. Υπάρχουν όμως και αξιόλογες διαφορές…προς το χειρότερο. Στις αίθουσες και πάλι εντυπωσιάζει ο ξύλινος, άχρωμος, άοσμος και άγευστος λόγος των περισσότερων ομιλητών. Γενικά επικρατεί «ησυχία, τάξη και ασφάλεια». Οι πρόεδροι συνήθως είναι εντός τόπου αλλά εκτός χρόνου, καθώς συχνά δεν αφήνουν χρόνο για συζήτηση, που είναι βασική τους υποχρέωση. Άμα τους το θυμίσεις μπορεί να θυμώσουν κιόλας, γιατί εδώ είναι Βαλκάνια και η περισσή ευγένεια και κολακεία περιορίζεται μόνο προς αυτούς με τους λαμπερούς τίτλους και αξιώματα. Επίσης ο πρόεδρος μπορεί να πει βλοσυρά: «διάλογο θα κάνουμε τώρα;», απαξιώνοντας τον διάλογο στη χώρα του Πλάτωνα, ή μπορεί να πει  δίνοντας το λόγο σε συνάδελφο γιατρό, εκείνο το φοβερό, «όχι σχόλια, μόνο ερωτήσεις»! Η μεταπολίτευση φαίνεται δεν ήρθε ακόμα στα ιατρικά συνέδρια και ο πρόεδρος αισθάνεται μερικές φορές σαν πρόεδρος στρατοδικείου. Αν βέβαια το πει ο δάσκαλος αυτό σε ένα παιδάκι θα τον απολύσουν! Το λέει όμως γιατρός σε γιατρό στις επιστημονικές συναντήσεις και το ακροατήριο, εκτός εξαιρέσεων, δεν αντιδρά! Το έχουν πάρει απόφαση πως είναι εκεί καθηλωμένοι μόνο για να ακούν, χωρίς να μιλούν, τον έναν ομιλητή πίσω από τον άλλο, χωρίς διάλλειμα επί πολλές ώρες, με κίνδυνο για την υγεία τους από θρομβοφλεβίτιδα, ουρολοίμωξη και αβάσταχτη βαρεμάρα. Άλλωστε, οι «οργανωτικές επιτροπές» έχουν κάνει τόσο πυκνό το πρόγραμμα, για λόγους «δημοσίων σχέσεων» και αύξησης του ακροατηρίου από τους ίδιους τους ομιλητές και από όσους κουβαλήσει ο καθένας μαζί του, που η διαχείριση του χρόνου είναι εξαιρετικά δύσκολη ακόμα και από πολύ ικανούς προέδρους. Τα διαλλείματα είναι σπάνια ή δεν τηρούνται, καθώς ακούγεται το «μη φύγετε, ακολουθεί η επόμενη συνεδρίαση».  Έτσι, οι επιμελείς σύνεδροι, όταν επιτέλους βγουν από την αίθουσα, μετά από τέσσερεις, πέντε ή έξι ώρες αδυσώπητο, μονότονο, αμείλικτο σφυροκόπημα, χωρίς συζήτηση,  παραπατούν θολωμένοι, με έντονα συμπτώματα επιστημονικής δηλητηρίασης, που αποτελεί ειδική μορφή πνευματικής δηλητηρίασης των συνεδρίων.

Οι διαλέξεις δεν έχουν συζήτηση! Έτσι τουλάχιστον δηλώνεται από τους διοργανωτές των περισσότερων ελληνικών ιατρικών συνεδρίων. Άλλη μια νεοελληνική ιδιαιτερότητα, καθώς ο ομιλητής που δίνει διάλεξη θεωρείται αυθεντία που αξίζει μόνο σεβασμό, κολακείες και χειροκρότημα. Θα έρθει και θα φύγει μεγαλοπρεπώς και με αυτοκρατορικές τιμές. Θα μπορούσαν βέβαια να μας  στείλουν τη διάλεξη με ένα e-mail να τη μελετήσουμε με την ησυχία μας, αφού δεν θα γίνει συζήτηση, να μην ταλαιπωρούμαστε και εμείς και οι ομιλητές  στις μετακινήσεις. Προσωπικά, εκείνο που φωνάζω στην αίθουσα όταν ακούω ότι «οι διαλέξεις δεν έχουν συζήτηση» είναι: Οι διαλέξεις έχουν συζήτηση, τα διαγγέλματα δεν έχουν! Πολλοί βέβαια ομιλητές, που δεν έχουν τίποτα να κρύψουν και δεν έχουν καβαλήσει το καλάμι, θέλουν συζήτηση με το ακροατήριο και αιφνιδιάζονται και απορούν, ιδίως οι ξένοι, όταν αντί για ερωτήσεις, στο τέλος τους ενημερώνουν πως «οι διαλέξεις δεν έχουν συζήτηση!». Να σημειώσουμε πως οι διαλέξεις είναι πολύ της μόδας τελευταία και κάποια συνέδρια έχουν καμιά τριανταριά, ίσως για να ευχαριστήσουν και να υποχρεώσουν όσο γίνεται περισσότερους. Αυτά είναι επιστημονικά δανεικά. Διάλεξη έδωσες, διάλεξη θα πάρεις! Και όμως, επειδή αυτός που δίνει διάλεξη  θεωρείται πολύ ειδικός σε ένα θέμα και συχνά έρχεται από πολύ μακριά για να το φωτίσει, πρέπει το ακροατήριο να έχει περισσότερο χρόνο για να εκμεταλλευτεί τη φυσική του παρουσία για ερωτήσεις. Οι καλύτεροι μάλιστα ομιλητές διαλέξεων είναι εκείνοι που και στη διάρκεια της ομιλίας τους, αντί για συνεχή μονόλογο, κατά διαστήματα ανοίγουν διάλογο με το ακροατήριο, διεγείρουν και ξυπνάν το ακροατήριο, προσπαθούν και εκείνοι να μάθουν από το ακροατήριο! Ο καλύτερος δάσκαλος όλων των εποχών, ο Σωκράτης, δίδασκε ρωτώντας αυτός τους μαθητές του, κάνοντας διάλογο, και ποτέ δεν έδινε διάλεξη! 

Η "δορυφορική" επιστημονική ενημέρωση

Τα «δορυφορικά συμπόσια» κατέχουν περίοπτη θέση στα ελληνικά συνέδρια. Μερικά μάλιστα έχουν τόσα πολλά, που το κυρίως συνέδριο είναι δορυφορικό των δορυφορικών του! Οι δικοί μας «καθοδηγητές γνώμης» κατέχουν διάφορες θέσεις στο επιστημονικό στερέωμα. Οι «key opinion leaders» μας έχουν συνήθως συγκεκριμένη εξειδίκευση σε ένα τομέα της ειδικότητάς τους. Έχουν υψηλές θέσεις, εντυπωσιακούς τίτλους και πλήθος εργασιών και δημοσιεύσεων, με τη βοήθεια βέβαια ενός στρατού από ικανότατους «εργασιολόγους» συνεργάτες. Εξασκούν το έργο της διάπλασης της γνώμης των συναδέλφων τους κατά τακτά διαστήματα, με το ανάλογο ύφος που ταιριάζει στο επιστημονικό τους ειδικό βάρος. Οι σκέτοι «opinion leaders» μας, με λιγότερα ακαδημαϊκά προσόντα, έχουν πλούσιο ρεπερτόριο, εμπειρία παρουσιάσεων, μεταδοτικότητα «μηνυμάτων» και κοινωνική και ηθική προσέγγιση του θέματος. Μιλούν τόσο γλυκά, σιγανά και πράα, που  μερικές  φορές νομίζεις πως ακούς «ιατροκήρυκα». Κατά βάθος είναι ντροπαλοί και δεν δείχνουν, όπως και οι «key» βέβαια, στη δεύτερη διαφάνεια της ομιλίας τους τις οικονομικές τους σχέσεις με τις εταιρείες. Αυτό όμως το κάνουν συνήθως και οι ομιλητές του κανονικού προγράμματος του συνεδρίου, ή περνούν τόσο αστραπιαία τη διαφάνεια με τη «δήλωση οικονομικών συμφερόντων» που κανένα ανθρώπινο μάτι δεν προλαβαίνει να διαβάσει.Εκείνο πάλι που χαρακτηρίζει γενικά τους «καθοδηγητές γνώμης» είναι ότι οι ίδιοι δεν παρακολουθούν τα συνέδρια. Η αποστολή τους είναι να διαμορφώσουν τη γνώμη των κουρασμένων από την καθημερινή ιατρική ρουτίνα συναδέλφων τους. Εμφανίζονται σαν διάττοντες αστέρες στο δορυφορικό στερέωμα του συνεδρίου για να «φωτίσουν» ένα θέμα και μετά εξαφανίζονται. Τη δική τους γνώμη τη διαμορφώνουν με τη βοήθεια της χορηγού εταιρείας, που συνήθως τους προμηθεύει και τις διαφάνειες της παρουσίασης. Έχουν όμως τόσες δορυφορικές εμφανίσεις, που θα μπορούσαν να προσληφθούν στη NASA. Και στα ελληνικά δορυφορικά συμπόσια φυσικά ακολουθεί γεύμα, που «για να μη κρυώσει», η συνεδρίαση μπορεί να λήξει όπως, όπως, χωρίς συζήτηση και οι ερωτήσεις να αναβληθούν για «μετά το γεύμα», όπως αρμόζει άλλωστε σε ένα κανονικό «συμπόσιο».

Στα «δορυφορικά συμπόσια» ο γιατρός θα πάει συνήθως υποψιασμένος πως αυτά που θα ακούσει θα έχουν σημαντική δόση μεροληψίας υπέρ του προβαλλόμενου προϊόντος. Οι ομιλητές κάνουν πως τον ενημερώνουν και αυτός κάνει πως τους πιστεύει, αν και στο τέλος κάτι θα του μείνει, που θα καλλιεργηθεί σε δεύτερη φάση με άλλες «ενημερώσεις». Πηγαίνει κυρίως από υποχρέωση στην εταιρεία που τον έστειλε στο συνέδριο ή μπορεί να τον στείλει στο επόμενο και για να πάει στο γεύμα, όπου θα συναντήσει φίλους και γνωστούς και γενικά θα κάνει «δημόσιες σχέσεις». Εκεί που ο γιατρός κινδυνεύει περισσότερο από παραπληροφόρηση, είναι σε αυτά που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε «κρυφο-δορυφορικά», με τους ίδιους ή άλλους ομιλητές  και δυστυχώς είναι πάρα πολλά. Συνεδριάσεις δηλαδή του κανονικού προγράμματος, που οι ομιλητές λειτουργούν σαν συνήγοροι νέων ιατρικών προϊόντων και θεραπειών, αλλά το ακροατήριο δεν το ξέρει και έχει τη ψευδαίσθηση ότι ακούει αντικειμενικές απόψεις πολύ ειδικών στο θέμα. Όχι ότι τους λένε ψέματα. Ποτέ! Απλώς δεν τους λένε όλες τις αλήθειες για να μην μπερδευτούν. Τους λένε για το σχετικό όφελος μιας θεραπείας, που μπορεί να είναι 36%, αλλά δεν τους λένε για το απόλυτο όφελος που είναι 1%, τους λένε για τον καρδιαγγειακό κίνδυνο που μειώνεται, αλλά δεν τους λένε για την ολική θνητότητα που δεν μειώνεται, τους λένε ότι  το φάρμακο κατεβάζει τη χοληστερίνη, αλλά  δεν τους λένε ότι αυτό δεν έχει κανένα κλινικό όφελος, τους λένε πως μια μελέτη έχει «beautiful» αποτελέσματα, επειδή λέγεται BEAUTIFUL, αλλά δεν τους λένε πως στο σύνολό της ήταν αρνητική, τους λένε για την εργασία που έδειξε μείωση της νοσοκομειακής νοσηλείας, αλλά δεν τους λένε ή υποτιμούν την άλλη που έδειξε αύξηση της θνητότητας, τους λένε πόσοι ωφελήθηκαν από μια πανάκριβη συσκευή στο τέλος της ζωής τους, αλλά δεν τους λένε πως το όφελος ήταν μερικοί βασανιστικοί μήνες ή μέρες και βέβαια ποτέ δεν λένε για τη θύελλα κριτικής που έχουν ξεσηκώσει κάποιες νέες μελέτες και θεραπείες. Έτσι, το ιατρικό ακροατήριο, μέσα από μια σειρά από αλήθειες, οδηγείται να πιστέψει ένα μεγάλο ψέμα.

Η "νοσογόνος" ιατρική

Η αποστολή των διεθνών και ελληνικών συνεδρίων δεν είναι μόνο η ενημέρωση για νέες θεραπείες και η προώθηση νέων φαρμάκων και συσκευών, αλλά και η κατασκευή νέων νόσων, η επέκταση των παλαιών και η ανακάλυψη νέων πληθυσμών «ασθενών». Όποιος δεν έχει υπέρταση θα έχει προ-υπέρταση, όποιος δεν έχει διαβήτη θα έχει προ-διαβήτη, όποιος δεν έχει οστεοπόρωση θα έχει αρχόμενη οστεοπόρωση, όποιος είναι στεναχωρημένος θα έχει κατάθλιψη και όποιος δεν έχει καρκίνο θα πρέπει να κάνει συνέχεια εξετάσεις μέχρι να αποκτήσει! Ειδικά τα παιδιά και οι νέοι αποτελούν ένα νέο «στόχο», ένα «φυτώριο ασθενών» για άμεση ή μελλοντική θεραπεία, σε όλες τις ιατρικές ειδικότητες. Χωρίς προοπτικές μελέτες, χωρίς στοιχεία, χωρίς εμπειρία, τα παιδιά βαπτίζονται υπερτασικά, υπερχοληστεριναιμικά, καρδιοπαθή, προβληματικά, υπερκινητικά, ψυχικά διαταραγμένα και ότι άλλο, σπέρνοντας πανικό και δυστυχία στις οικογένειές τους.Γενικά στις ιατρογενείς νόσους, οι  «opinion leaders» συχνά σε πρώτη φάση και για μεγάλο διάστημα, λειτουργούν σαν βαρύ πυροβολικό, που προετοιμάζει το έδαφος για την κατάκτηση των ανεξερεύνητων «ασθενειών» ή των «νέων ηλικιακών ομάδων», και ανοίγει το δρόμο για την επέλαση του πεζικού,  δηλαδή, των νέων θεραπειών, των νέων φαρμάκων και συσκευών. Η νέα εποχή της «νοσογόνου ιατρικής» έχει προ πολλού ανατείλει! 

Το ενοχλητικό "οικονομικό κόστος"   

Το οικονομικό κόστος μέχρι την έλευση της κρίσης ήταν ταμπού για τα συνέδρια. Αν τολμούσες να αναφερθείς στο κόστος, έβλεπες στα πρόσωπα της ιατρικής ελίτ μια έκφραση αποστροφής, αποδοκιμασίας, ειρωνείας, ενόχλησης και περιφρόνησης, για να πάρεις τη θυμωμένη απάντηση, «εμείς είμαστε γιατροί και δεν μας ενδιαφέρει το κόστος», με την επωδό, «το κόστος αφορά το κράτος». Την ίδια απάντηση πήρα πριν μερικά χρόνια και από πρόεδρο ευρωπαϊκών guidelines, που σύστηναν ανεπιφύλαχτα νέο πανάκριβο φάρμακο πολύ αμφίβολης αποτελεσματικότητας και ασφάλειας. Αλήθεια, οι πανεπιστημιακοί καθηγητές και λέκτορες και οι γιατροί διευθυντές και επιμελητές του ΕΣΥ δεν είμαστε «δημόσιοι λειτουργοί» και άρα «κράτος»;  Όλοι οι γιατροί όμως γενικά, δεν είχαν καμιά όρεξη να ασχοληθούν με το κόστος. Άλλωστε «πληρώνουν τα ασφαλιστικά ταμεία». Εμείς σαν γιατροί δεν χρειαζόταν να ξέρουμε τι στοιχίζει το κάθε φάρμακο που γράφαμε, η κάθε εξέταση που ζητούσαμε και η κάθε θεραπεία που προτείναμε. Πάνω από όλα "το καλό του αρρώστου", όσο και αν στοιχίζει. Άλλωστε εκείνη την ανέμελη εποχή «λεφτά υπήρχαν», έστω και δανεικά. 

Η κρίση ανέτρεψε δραματικά αυτή την αντίληψη. Μια από τις κύριες αιτίες της οικονομικής καταστροφής της χώρας φάνηκε πως ήταν η σπατάλη και η λεηλασία στο χώρο της υγείας. Τώρα είμαστε υποχρεωμένοι για πολλούς λόγους να μιλάμε και για το ενοχλητικό κόστος στα συνέδρια. Άλλωστε  έχουμε για βοήθεια και τους οικονομολόγους υγείας, που οι περισσότεροι γιατροί αγνοούσαν την ύπαρξή τους. Ίσως γιατί μέχρι τώρα ήταν πολύ διακριτικοί και δεν μας ενοχλούσαν όλο το διάστημα που κράτησε το «πάρτι» στην υγεία. Μάλιστα, ίσως γιατί μας θαύμαζαν, έκαναν και εκείνοι την ίδια περίοδο συνέδρια πολυτελείας σε ακριβά ξενοδοχεία, με τη χορηγία των ίδιων πολυεθνικών εταιρειών, κάτι σαν μετεκπαίδευση, μιας και συνήθως προερχόντουσαν από «εθνική σχολή». Θαυμαστές της προόδου και της καινοτομίας στην ιατρική, μετά από επισταμένη περίπλοκη μελέτη, βγάζουν ακόμα και σήμερα, εν μέσω οικονομικής καταστροφής, όλα τα νέα πανάκριβα φάρμακα και συσκευές «cost-effective», δηλαδή ότι αξίζουν το κόστος. Εξίσου σεμνοί στις ομιλίες τους στα ιατρικά συνέδρια με τους γιατρούς «καθοδηγητές γνώμης», αν και οικονομολόγοι, δε δείχνουν τις οικονομικές τους σχέσεις με την ιατρική βιομηχανία.  

Το ελληνικό συνεδριακό φαινόμενο             

Στην Ελλάδα θα πρέπει να έχουμε σπάσει το παγκόσμιο ρεκόρ των ιατρικών συνεδρίων. Χιλιάδες συνέδρια κάθε χρόνο όλων των ειδικοτήτων, σε κάθε μέγεθος και για κάθε γούστο. Συνέδρια με χιλιάδες σύνεδρους και συνέδρια χωρίς ακροατήριο. Συνέδρια των πόλεων και συνέδρια της επαρχίας. Συνέδρια του βουνού και του κάμπου και συνέδρια της θάλασσας. Συνέδρια σε καζίνο και συνέδρια εν πλω. Συνέδρια με 30 γιατρούς στην αίθουσα και 300 στην κοντινή παραλία ή βουνοκορφή, άλλωστε στα συγκεκριμένα δε χωράνε όλοι μέσα. Όλα τα συνέδρια έτσι κι αλλιώς πληρώνει η ιατρική βιομηχανία, μιας και έχει αναλάβει πρόθυμα το καθήκον της «συνεχιζόμενης ιατρικής εκπαίδευσης» και προσπαθεί να ικανοποιήσει τις πιεστικές απαιτήσεις εκτός των επίσημων ιατρικών εταιρειών, των ιατρικών σχολών και γνωστών ιδρυμάτων, και τους φιλόδοξους εκπαιδευτικούς στόχους κάθε κλινικής και κάθε εταιρείας μελέτης διαφόρων παθήσεων. Οι τελευταίες ξεφυτρώνουν σε απίστευτη συχνότητα, από διάφορες ομάδες γιατρών όλων των ειδικοτήτων, με στόχο να εκπαιδεύσουν και να διαφωτίσουν τους συναδέλφους τους σε νέες και παλιές ασθένειες, προτείνοντας όμως πάντα νέες ακριβές θεραπείες. Γενικά, όλοι όσοι διοργανώνουν συνέδρια, ξεπερνούν σε ζήλο τις εταιρείες και συχνά τις πιέζουν για πιο πολλά συνέδρια!  Είναι τέτοιο το πάθος, που ακόμα και για τις σπάνιες ασθένειες με τα «ορφανά», αλλά με πλούσια προίκα φάρμακα, να διοργανώνονται σε ένα χρόνο περισσότερες «συνεδρίες», από τον αντίστοιχο μικρό αριθμό των ασθενών για κάθε μια. Όσο για τους «ειδικούς», θα πρέπει να αντιστοιχεί στον καθένα το πολύ μισός ασθενής με την αντίστοιχη «σπάνια και ορφανή» νόσο.   

Ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΟΦ), όλα αυτά τα χρόνια του συνεδριακού οργασμού, έδειχνε απόλυτη κατανόηση και πνεύμα συνεργασίας προς την ιατρική βιομηχανία και την ιατρική ελίτ πανεπιστημιακών και μη, στην κοινή τους προσπάθεια, για τη μέχρι πνευματικής, σωματικής και ταξιδιωτικής εξάντλησης, επιμόρφωση των ελλήνων ιατρών. Με απόλυτη κατανόηση και διακριτικότητα, ενέκρινε όλες τις αιτήσεις συνεδρίων για το εσωτερικό και εξωτερικό, για τις πόλεις και τα χωριά, για τα βουνά και τις θάλασσες. Το 2011, που η κρίση ανάγκασε τις μεγάλες εταιρείες να μειώσουν τις αιτήσεις για συνέδρια σε μόνο(!) 1835, ο ΕΟΦ, αποφάσισε να γίνει αυστηρός και απέρριψε 13 αιτήσεις «για τυπικούς λόγους». Επίσης έγινε αυστηρός και προς τους περιπλανώμενους ανά την υφήλιο διψασμένους για μάθηση έλληνες γιατρούς, με έξοδα φυσικά των χορηγών εταιρειών. Στο εξής κάθε γιατρός δικαιούται κάθε χρόνο μόνο(!) τρία ταξίδια στο εξωτερικό και πέντε στο εσωτερικό! Επιπλέον απεριόριστα ταξίδια δικαιούνται εκείνοι που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα των συνεδρίων και έχουν κάτι να πουν ή κάτι να δείξουν. Για δεκαετίες λοιπόν, ο ΕΟΦ στάθηκε και στέκεται  αρωγός και πιστός σύμμαχος του ΕΟΤ. Το υπουργείο Υγείας στο πλευρό του υπουργείου Τουρισμού, για τον κοινό ιερό σκοπό της «συνεχιζόμενης ιατρικής εκπαίδευσης» εκτός έδρας! 

Ποιος πληρώνει τα ιατρικά συνέδρια; 

Ποιος όμως πληρώνει τελικά τα συνέδρια και τα πολυτελή γεύματα και δεξιώσεις; Μα οι φαρμακευτικές και οι άλλες εταιρείες θα πείτε, τι ερώτηση είναι αυτή. Για αυτό και πάντα μνημονεύεται από τους διοργανωτές η συμβολή τους, «χωρίς την οποία το συνέδριο δε θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί». Η συμβολή όμως των ασθενών ποτέ δεν μνημονεύεται! Τι δουλειά έχουν οι ασθενείς στα έξοδα των συνεδρίων; Έχουν, γιατί σε αυτούς πάει τελικά ο λογαριασμός ή τουλάχιστον ένα σημαντικό μέρος. Το άλλο θα πάει στο κράτος «που δεν κάνει τίποτα για τα συνέδριά μας», αλλά και στον κάθε πολίτη της χώρας. Οι φαρμακευτικές και λοιπές εταιρείες της ιατρικής βιομηχανίας δεν είναι φιλανθρωπικά ιδρύματα και δεν περιμένει κανείς να είναι. Όχι μόνο δε χάνουν από την «ευθύνη στη μετεκπαίδευση των γιατρών», που τόσο εύκολα τους ανέθεσε η διεθνής ιατρική ελίτ και το κράτος, αλλά αυτή η «ευθύνη» ήταν η κύρια αιτία της εκπληκτικής αύξησης της κερδοφορίας τους και της αστρονομικής εκτίναξης των δαπανών για την υγεία σε όλο τον κόσμο. Η ιατρική βιομηχανία είναι σήμερα η ισχυρότερη βιομηχανία στον κόσμο, μακράν πάσης άλλης, χάρις στην καλύτερη επένδυση που έκανε ποτέ: στα ιατρικά συνέδρια! Τα τεράστια ποσά που δαπανά για τα ιατρικά συνέδρια τα παίρνει πίσω στο πολλαπλάσιο, γιατί α) έχουν τεράστιες φοροαπαλλαγές, β) προβάλλονται με όλους τους τρόπους τα νέα πανάκριβα φάρμακα, συσκευές και άλλα προϊόντα, γ) επιβάλλονται νέες θεραπείες μέσω των κατευθυντήριων οδηγιών (guidelines), που προβάλλονται κατά κόρον, δ) δημιουργούν υποχρεώσεις και συναλλαγές με τους γιατρούς, ιδιαίτερα τους πολυταξιδεμένους, που αυξάνουν ραγδαία τη συνταγογράφηση και τη χρήση της «νέας τεχνολογίας».

Τα κράτη, αφήνοντας την μετεκπαίδευση των γιατρών στην ιατρική  βιομηχανία, βρήκαν το χειρότερο τρόπο να κάνουν οικονομία. Οι δαπάνες υγείας όπως είπαμε απογειώθηκαν και τα ασφαλιστικά ταμεία κατέρρευσαν. Οικονομικοί πόροι στερήθηκαν από άλλες πηγές, συντάξεις και κοινωνικές παροχές μειώθηκαν. Το μεγαλύτερο οικονομικό πρόβλημα σήμερα των δυτικών χωρών είναι το κόστος υγείας, που απειλεί να καταπιεί τους κρατικούς προϋπολογισμούς.  Οι ίδιοι οι ασθενείς, που οι οικονομολόγοι υγείας αποκαλούν «καταναλωτές υγείας», επιβαρύνονται όλο και περισσότερο, πληρώνοντας από την τσέπη τους μεγάλα ποσά, ακόμα και όταν έχουν καλή ασφαλιστική κάλυψη. Η πρώτη αιτία χρεοκοπίας των νοικοκυριών στις ΗΠΑ εδώ και χρόνια είναι οι ιατρικές δαπάνες. «Η εγχείρηση επέτυχε, αλλά ο ασθενής απέθανε», γιατί του πήραν το σπίτι και έμεινε άστεγος.  Αντί τουλάχιστον αυτή η σπατάλη στις ιατρικές δαπάνες να οδηγήσει σε καλύτερη υγεία, οδήγησε σε χειρότερη! Οι ΗΠΑ και πάλι, με τις μεγαλύτερες μακράν πάσης άλλης χώρας, δαπάνες στην υγεία, είναι στη χειρότερη θέση σε δείκτες υγείας στις χώρες του ΟΟΣΑ και σε μια από τις χειρότερες στον κόσμο. Όταν οι άνθρωποι στερούνται βασικές ανάγκες διαβίωσης, όπως καλή τροφή, θέρμανση και υγιεινή κατοικία, για να αντιμετωπίσουν αναίτια υψηλά έξοδα περίθαλψης, τότε η υγεία τους, όχι μόνο δεν ωφελείται, αλλά επιδεινώνεται δραματικά.

Γίναμε τουλάχιστον καλύτεροι γιατροί με τόσο εντατική «συνεχιζόμενη ιατρική εκπαίδευση» στα χιλιάδες συνέδρια; Σίγουρα όχι. Καλός γιατρός γίνεται εκείνος που με τα χρόνια κάνει τις πληροφορίες γνώση και τη γνώση σοφία. Εκείνος που μέσα και πάνω από ιατρικές εξετάσεις, φάρμακα, τεχνικές, συσκευές, νούμερα και στατιστικές, βλέπει τον άνθρωπο με τη ψυχή και τις ανάγκες του. Τα ιατρικά συνέδρια που στέλνουν το γιατρό σε τόσα ταξίδια, δεν τον βοηθούν σε αυτό το ταξίδι ζωής στην πραγματική βαθειά γνώση. Η ανθρώπινη προσέγγιση του αρρώστου, η κατανόηση των αισθημάτων και αναγκών του, η κοινωνική και οικονομική του θέση, η δυνατότητα που έχουμε να κινητοποιήσουμε τις φυσικές και ψυχικές του δυνάμεις για να αντιμετωπίσει την αρρώστια, οι τρόποι που μπορούμε να αποφύγουμε τον φόβο και  τα έξοδα που δημιουργούν η αμυντική ιατρική και οι υπερδιαγνώσεις, οι κίνδυνοι της πολυφαρμακίας, καθώς και  η ιατρική δεοντολογία, δε συζητούνται στα συνέδρια, γιατί δεν έχουν σπόνσορα. Αυτό που πετυχαίνουν σίγουρα τα συνέδρια είναι να μετατρέπουν, σιγά σιγά, το γιατρό, από ανθρωπιστή επιστήμονα, σε παραγωγικό συνταγογράφο φαρμάκων και ευθυνόφοβο συντάκτη παραπεπτικών για εργαστηριακές εξετάσεις και επεμβάσεις. Ο αλλοτριωμένος γιατρός των συνεδρίων θεραπεύει εργαστηριακές εξετάσεις και όχι αρρώστους.   

Ποιός ευθύνεται για τον "εκφυλισμό" των ιατρικών συνεδρίων;

Έχουμε ευθύνη σαν ιατρική κοινότητα για αυτή την κατάσταση; Κατά τη γνώμη μου ναι, και μάλιστα τη μεγαλύτερη. Η ιατρική μας ελίτ, η ακαδημαϊκή κοινότητα, τα πανεπιστήμια, δεν προχώρησαν απλώς μια θεμιτή και χρήσιμη συνεργασία που υπήρχε και πρέπει να υπάρχει με την ιατρική βιομηχανία, αλλά παρέδωσαν τα ιερά και τα όσια της ιατρικής και τα έκαναν εμπορεύσιμα. Η μεγάλη στρατιά των μαχόμενων γιατρών σε όλο τον κόσμο ακολούθησε. Το φαινόμενο της «διάχυσης της ευθύνης» μας έκανε να βλέπουμε μια κατάσταση σαν φυσιολογική, αφού συμμετείχαν όλοι, ακολουθώντας επιστημονικές ηγεσίες και «opinion leaders». Οι μαζικές όμως συμπεριφορές, πίσω από διάφορους «καθοδηγητές», οδηγούν συχνά και σε μαζικές καταστροφές, πολεμικές ή οικονομικές και ηθικές. Η ίδια η παγκόσμια ιατρική ελίτ, οι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι, είναι και σύμβουλοι των κυβερνήσεων και έχουν ευθύνη στις κυβερνητικές επιλογές. Παρότι συνηθίζουν για όλα να ρίχνουν τις ευθύνες στο «κράτος», είναι και οι ίδιοι κράτος και μάλιστα «κράτος εν κράτει», καθώς έχουν και τη δική τους ακαδημαϊκή αυτονομία. Γιατί η ιατρική βιομηχανία να επενδύσει σε πραγματικά καλύτερες νέες θεραπείες, όπως έκανε παλιά, όταν βρίσκει πρόθυμους, ένθερμους καθοδηγητές γιατρών για την προώθηση κάθε νέου φαρμάκου ή συσκευής αμφίβολης αξίας; Τα δύο τρίτα τουλάχιστον του κόστους δημιουργίας ενός νέου φαρμάκου θα πάνε στην «προώθηση». Αρκεί μια θεραπεία να δείξει όφελος 1% περισσότερο από μια παλιά και το φάρμακο θα κυκλοφορήσει 50 ή 100 φορές ακριβότερα από το παλιό, σε αντίθεση με οποιοδήποτε άλλο νέο εμπορικό προϊόν, ας πούμε έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή, που ενώ είναι πολύ καλύτερο από το προηγούμενο, μπορεί να είναι και φθηνότερο. Έτσι, όταν δεν διαφθείρει η βιομηχανία τον γιατρό, διαφθείρει ο γιατρός την βιομηχανία.  

Η ιατρική ελίτ σε όλο τον κόσμο  διαθέτει φωνές, αν και σε μειοψηφία, που εκφράζοντας την ιατρική συνείδηση,  αντιδρούν στον εκφυλισμό των ιατρικών συνεδρίων. Σε αυτούς, την πιο σημαντική δουλειά φαίνεται πως κάνει στο διεθνή χώρο, ο πατριώτης μας Ιωάννης Ιωαννίδης, καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Stanford των ΗΠΑ και πρώην καθηγητής στο πανεπιστήμιο των Ιωαννίνων. Σε όλο τον κόσμο δίνεται μεγάλη δημοσιότητα στα άρθρα του, με θέμα την ιατρική έρευνα και την ιατρική εκπαίδευση. Πρόσφατα δημοσιεύθηκε στο JAMA άρθρο του με τίτλο: «Είναι τα ιατρικά συνέδρια χρήσιμα; Και για ποιόν;». Τα συμπεράσματά του είναι πως τα αμέτρητα, πολυέξοδα ιατρικά συνέδρια ανά τον κόσμο χρησιμεύουν κυρίως για την αύξηση των πωλήσεων των φαρμακευτικών και άλλων εταιρειών του ιατρικού χώρου, με τον επηρεασμό του ακροατηρίου, που συνήθως «ακούει παθητικά» από «opinion leaders». Τα συνέδρια, συνεχίζει, είναι επίσης χρήσιμα στην ανέλιξη στην ιεραρχία των νέων γιατρών, με την προβολή ενός τεράστιου όγκου  αμφίβολης αξίας «εργασιών», που αντικαθιστούν την πραγματική αξία, την αυθεντικότητα και την σκληρή δουλειά δίπλα στον άρρωστο. Τα συνέδρια λοιπόν, προβάλλοντας λάθος αξίες,  «είναι επιζήμια για την ιατρική και την φροντίδα υγείας».2  Ο κ. Ιωαννίδης επίσης πιστεύει πως  τα τερατώδη διεθνή συνέδρια ήρθε η ώρα να εξαφανισθούν, όπως οι δεινόσαυροι και προτείνει μια προοπτική τυχαιοποιημένη μελέτη, για να δείξει επιτέλους τι αυτά προσφέρουν στην εκπαίδευση των γιατρών. Φαντάζεστε τι θα έδειχνε; Άλλοι συγγραφείς έχουν τονίσει, εκτός από τα τεράστια έξοδα «της πολυτέλειας των ξεπερασμένων συνεδρίων» και την περιβαλλοντική επιβάρυνση από χιλιάδες τόνους διοξειδίου του άνθρακα από τις αθρόες αεροπορικές μεταναστεύσεις των γιατρών ανά την υφήλιο για την παρακολούθησή τους.3 Η μόλυνση του περιβάλλοντος έρχεται να συνοδεύσει τη μόλυνση της ιατρικής σκέψης και συνείδησης. 

Ο σεβαστός καθηγητής Ευτύχιος Βορίδης, έχει πει από χρόνια πολλές αλήθειες για τον κακό δρόμο της σύγχρονης ιατρικής, που έχει ιδιαίτερη αξία να τις θυμόμαστε. Για τα ιατρικά συνέδρια λέει πως, «τα συνέδρια δημιουργούν στους γιατρούς, πρώτον μια εξάρτηση και, δεύτερον, είναι μια μορφή πλύσεως εγκεφάλου». Διερωτάται, «είναι δυνατόν κάθε εβδομάδα να δημιουργούνται νέα δεδομένα ώστε οι γιατροί να είναι σε κάποιο συνέδριο;». Διαπιστώνει επίσης, πως τα εκπαιδευτικά ταξίδια των συνεδρίων είναι μια μορφή διαφθοράς.4 Ο καθηγητής και πρώην υπουργός Υγείας Δημήτρης Κρεμαστινός, πρόσφατα έχει δηλώσει: «Σήμερα ο γιατρός κυρίως μετεκπαιδεύεται μέσω των λεγόμενων ιατρικών συνεδρίων, τα οποία σε αριθμό ίσως είναι περισσότερα και από όσα γίνονται σε όλη την Ευρώπη. Ο ιδιόμορφος αυτός τρόπος «μετεκπαίδευσης», προάγει ουσιαστικά την παραοικονομία της Υγείας. Η φαρμακευτική δαπάνη από το 2004 και μέσα σε πέντε χρόνια τετραπλασιάστηκε και από 4.5 δισ. ευρώ έφθασε τα 17 δισ. Τα προτεινόμενα μέτρα περικοπών από την τρόικα στους μισθούς και τις συντάξεις είναι της τάξης των 6 δισ. ευρώ. Οι αριθμοί μιλούν μόνοι τους».5  Καλό βέβαια θα ήταν όλοι οι γιατροί  πολιτικοί, από όλα χωρίς εξαίρεση τα κόμματα, να είχαν κάνει αυτές τις διαπιστώσεις πριν πολλά χρόνια και να είχαν δράσει αποφασιστικά για αλλαγή πορείας.

Υπάρχει ελπίδα;

Τι γίνεται όμως τώρα; Σε όλο τον κόσμο είναι επείγουσα ανάγκη η ριζική αλλαγή του τρόπου διεξαγωγής των ιατρικών συνεδρίων. Σε εμάς είναι κατεπείγουσα! Τα συνέδριά μας δεν θέλουν εξωραϊσμό, αλλά ριζική κατεδάφιση και ανοικοδόμηση! Αυτά που προτείνει ο καθηγητής Ι. Ιωαννίδης για όλο τον κόσμο, για μας, σε μια χώρα σε οικονομική καταστροφή, έχουν ιδιαίτερη αξία: Η έμφαση στα συνέδρια πρέπει να δοθεί στον τρόπο που θα γίνουμε ικανοί να επιλέγουμε φαρμακευτικές και επεμβατικές θεραπείες, που ενώ δεν είναι δαπανηρές, θα είναι καλά τεκμηριωμένες και ασφαλείς. «Αυτά τα επαναπροσδιοριζόμενα συνέδρια θα στόχευαν επίσης, στο πως θα χρησιμοποιούσαμε λιγότερες επεμβατικές πράξεις και λιγότερες διαγνωστικές εξετάσεις, ή και καθόλου διαγνωστικές εξετάσεις και καθόλου επεμβατικές πράξεις, όταν δεν είναι εμφανές ότι χρειάζονται». Εδώ θα είχαν θέση και κάποιοι οικονομολόγοι υγείας, εκείνοι τουλάχιστον που δεν έχουν σχέσεις με την ιατρική βιομηχανία και θα πρότειναν πράγματα που θα μας φαίνονταν λογικά.

O ΕΟΦ και κατ΄επέκταση το Υπουργείο Υγείας, θα πρέπει να βάλουν επιτέλους πραγματικά φραγμό στον αριθμό των συνεδρίων και στις συμμετοχές των γιατρών σε αυτά. Γιατί χρειαζόμαστε δύο χιλιάδες συνέδρια το χρόνο; Γιατί ένας γιατρός χρειάζεται να πάει 5 φορές το χρόνο στην τουριστική Ελλάδα και 3 στο εξωτερικό για «επιμόρφωση», όταν έχει τόσα συνέδρια στην πόλη του; Γιατί ένας περιοδεύων θίασος ομιλητών στην επαρχία πρέπει να κουβαλάει μαζί του εκατοντάδες θεατές από την πόλη; Οι ομιλητές πρέπει να ταξιδεύουν, όχι οι σύνεδροι! Πως γίνεται να ξεφυτρώνουν τόσες «εταιρείες μελέτης» διαφόρων παθήσεων και μη παθήσεων και να απαιτούν με το ζόρι να εκπαιδεύσουν τους κορεσμένους από «εκπαίδευση» μέχρι επιστημονικής δηλητηρίασης γιατρούς, και ο ΕΟΦ να δίνει άδειες; Η όποια προσπάθεια περιστολής των δαπανών θα τιναχθεί στον αέρα, γιατί από τη μια θα έχουμε αύξηση στην κατανάλωση γενοσήμων (καλώς), αλλά από την άλλη θα έχουμε αύξηση αχρείαστων ακριβών φαρμακευτικών και επεμβατικών θεραπειών!  Επίσης,ο έλεγχος της τήρησης του Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας στα συνέδρια, εκτός από υποχρέωση των διοργανωτών, είναι και υποχρέωση του ΕΟΦ. Οι σχέσεις επίσης του ΕΟΦ με τις φαρμακευτικές  εταιρείες και εκείνες της ιατρικής τεχνολογίας πρέπει να είναι διαφανείς.

Οι Ιατρικές Εταιρείες, όλων των ειδικοτήτων, δεν είναι Ιατρικές Εφορίες, με κύριο σκοπό τη συλλογή χρημάτων από τα συνέδρια. Όποιοι και να είναι οι σκοποί που τα μαζεύουν, δεν μπορούν να κάνουν ανεπίτρεπτες δεοντολογικά παραχωρήσεις στην εμπορική διαφήμιση και προβολή φαρμακευτικών και άλλων προϊόντων. Ο σκοπός δεν αγιάζει τα μέσα, ιδιαίτερα στην Ιατρική. Τι να το κάνουμε να δώσουμε «περισσότερες υποτροφίες» σε νέους γιατρούς, αν η «η συνεχιζόμενη ιατρική εκπαίδευση» που παίρνουν είναι σε μεγάλο βαθμό συνεχιζόμενη ιατρική εκπαίδευση στη διαφθορά και τα «μόρια» που μαζεύουν στα συνέδρια είναι στην συνεχιζόμενη ιατρική πλύση εγκεφάλου; Οι νέοι γιατροί μας μιμούνται! Την αποτελεσματικότερη «εκπαίδευση» την παίρνουν από την συμπεριφορά μας, εντός και εκτός συνεδρίων! Τελευταία είδαμε σε αίθουσες συνεδρίων και γιγαντοαφίσες πάνω από τους ομιλητές και πάνω από το προεδρείο (!) με πανάκριβα νέα φάρμακα, ίσως για να θυμόμαστε να μην τα δίνουμε στους φτωχούς κατά κανόνα ασθενείς μας και τους στείλουμε μια ώρα αρχύτερα, μιας και κόβουν από το φαγητό και από την θέρμανση για να τα πάρουν ή μειώνουν τη δόση του φαρμάκου στο μισό για οικονομία!

Το πρόγραμμα των συνεδρίων θα πρέπει να έχει λιγότερες συνεδρίες, λιγότερους ομιλητές, λιγότερες διαλέξεις με περισσότερο χρόνο ώστε να χωρέσει μια γόνιμη συζήτηση, περισσότερα διαλλείματα. Η γνώση δεν μπουκώνεται! Πάνω από όλα πρέπει να έχει χρόνο για περισσότερη συζήτηση! Οι ομιλητές οφείλουν να δείχνουν καθαρά και να εξηγούν τη διαφάνεια με τις οικονομικές τους σχέσεις! Τα δορυφορικά συμπόσια θα ήταν πιστεύω πολύ καλύτερα και πραγματικά χρήσιμα, αν οι ομιλητές ήταν κανονικοί έμμισθοι εργαζόμενοι των εταιρειών, γιατροί, φαρμακοποιοί και άλλοι επιστήμονες. Γενικά, οι εργαζόμενοι στην ιατρική βιομηχανία αξίζουν σεβασμό και ανάλογη μεταχείριση. Συνήθως, όταν μας ενημερώνουν οι ίδιοι, είναι πιο αντικειμενικοί από τους «opinion leaders», υπάρχει περισσότερη διαφάνεια και σωστή κατανομή ρόλων. Ο ρόλος του γιατρού στα συνέδρια, του κάθε γιατρού, με οποιοδήποτε τίτλο, είναι να κρίνει αυστηρά αυτά που προτείνει η βιομηχανία και όχι να τα διαφημίζει και να τα προωθεί. Όταν κρατάμε τις αποστάσεις, η συνεργασία με τις φαρμακευτικές και άλλες εταιρείες είναι και θεμιτή και απαραίτητη. Σήμερα όμως οι αποστάσεις έχουν εξαφανισθεί, και ο γιατρός χορεύει παθητικό ταγκό με τη βιομηχανία, μαζί με το κράτος, σχηματίζοντας ένα καταστροφικό τρίο που πρέπει να σπάσει. 

Όσο για τα διεθνή συνέδρια, έχει αξία να παρακολουθήσει κανείς μόνο κάποια  μικρά και εξειδικευμένα,εφ΄όσον έχει κάποιο ειδικό ενδιαφέρον και ενασχόληση. Τα μεγάλα και τερατώδη δεν ενδείκνυνται για όσους τους ενδιαφέρει το εκπαιδευτικό μέρος του συνεδρίου. Σήμερα, η διαδικτυακή ενημέρωση, όπου δεν είναι και εκείνη διαβρωμένη από "opinion leaders", μπορεί να δώσει πολύ καλήτερη ενημέρωση.  Αν πάλι επιμένετε, ο καλύτερος τρόπος να παρακολουθήσεις ένα μεγάλο, τύπου πανευρωπαϊκού, συνέδριο, είναι να μην πάς! Κάθεσαι στον υπολογιστή σου και παρακολουθείς πολύ περισσότερο και πολύ πιο άνετα από το να ήσουν εκεί, και το κυριότερο, έχεις τον χρόνο και τον τρόπο να επεξεργαστείς, να διασταυρώσεις και να σκεφτείς «τα μηνύματα» που παίρνεις. Τα «take home messages», όπως τα «take away» τρόφιμα, είναι συνήθως ανθυγιεινά. Μπορούμε να φτιάξουμε μόνοι μας τα δικά μας «home made» μηνύματα, με λίγες, υποτοξικές δόσεις υλικών και από το συνέδριο.

Επίλογος

Τα ιατρικά συνέδρια, τις τελευταίες τρείς δεκαετίες, έχουν βλάψει σοβαρά την υγεία και την οικονομία. Τώρα που η κρίση χτυπάει και τη δική μας πόρτα, τώρα που οι νέοι κυρίως γιατροί είναι άνεργοι, κακοπληρωμένοι και μετανάστες, είναι ο καιρός να ξεκινήσουμε το ταξίδι της επιστροφής, αντίθετα στο ρεύμα της αλλοτρίωσης, προς τις ρίζες της ιατρικής συνείδησης. Αυτής της μαγικής αίσθησης επικοινωνίας και προσφοράς προς τον άρρωστο και την κοινωνία, που καμιά οικονομική παροχή, κανένας τίτλος, κανένα αξίωμα δεν μπορεί να αναπληρώσει. Να εγκαταλείψουμε τα πολυτελή ξενοδοχεία και να επιστρέψουμε στο σπίτι μας, στα αμφιθέατρα των πανεπιστημίων και των νοσοκομείων. Να αρνηθούμε τα δωρεάν γεύματα των εταιρειών και να φάμε στις ταβέρνες ρεφενέ, όπως παλιά, να γελάσουμε με την καρδιά μας και να γνωριστούμε πραγματικά. Δωρεάν γεύματα δεν υπάρχουν. Ούτε δωρεάν ταξίδια. Τα πλήρωσαν αυτοί που σήμερα τρώνε στα συσσίτια των δήμων και της εκκλησίας.  Από την οικονομία που θα γίνει περιορίζοντας την σπατάλη των συνεδρίων, ας διεκδικήσουμε και καλύτερες ιατρικές αμοιβές με αξιοπρέπεια.   

Τα ιατρικά συνέδρια πρέπει να ξαναγίνουν η φωνή των γιατρών! Η σιωπή των γιατρών πρέπει να σπάσει, γιατί η σιωπή είναι συνενοχή! Εδώ και πολλά χρόνια, μέσα στα συνέδρια, δίνω σκληρές μάχες γι΄αυτό. Έχω καταρρίψει πολλά δορυφορικά και κρυφο-δορυφορικά και έχω δεχτεί πολλές δορυφορικές επιθέσεις από το διάστημα των πεντάστερων ξενοδοχείων. Κατηγορήθηκα πως, παρ΄ότι έλεγα αλήθειες και δικαιωνόμουν , στα συνέδρια η διαγωγή μου δεν ήταν «κοσμιοτάτη», γιατί «φώναζα». Φώναζα γιατί έβλεπα το τρένο που ερχόταν να μας πατήσει και τελικά μας πάτησε! Πριν πολλά χρόνια, γινόντουσαν ζωηρές συζητήσεις και αυθόρμητα «debate» στα συνέδρια. Αυτή η ανοχή σήμερα στους «ειδικούς», αυτός ο φόβος να πει ο γιατρός τη γνώμη του, για να μην ενοχλήσει συμφέροντα, αυτή η ψεύτικη ευγένεια και κολακεία πρέπει να σταματήσoυν. Όλα όσα ακούγονται πρέπει να  κρίνονται, όσο ψηλά κι αν βρίσκεται αυτός που τα λέει.Οι γιατροί δεν είμαστε μέλη κάποιας δογματικής θρησκείας ή οπαδοί κάποιας ολοκληρωτικής ιδεολογίας για να χρειαζόμαστε  «καθοδηγητές γνώμης» και "κατευθυντήριες οδηγίες" οικονομικών συμφερόντων. Στα συνέδρια ακούμε με πολύ προσοχή όλους, αλλά είμαστε αυστηροί κριτές, που ρωτούν σκληρές ερωτήσεις, ψάχνοντας την αλήθεια! 

Έτσι, όταν στο τέλος, γυρίσουμε και κοιτάξουμε πίσω τη ζωή που ζήσαμε σαν γιατροί, δεν θα ταιριάζουν σε μας οι στίχοι του T.S. Elliot:

Ο ατέλειωτος κύκλος της ιδέας και της δράσης

Αμέτρητες εφευρέσεις, αμέτρητα πειράματα 

Φέρουν γνώσεις της κίνησης, αλλά όχι της ακινησίας 

Γνώση του λόγου, αλλά όχι της σιωπής

Γνώση των λέξεων, αλλά όχι της Λέξης

Όλη μας η γνώση μας φέρνει πιο κοντά στην άγνοιά μας

Όλη μας η άγνοια μας φέρνει πιο κοντά στο θάνατο

Που είναι η ζωή που χάσαμε καθώς ζούμε;

Που είναι η Σοφία που χάσαμε μέσα στη γνώση;

Που είναι η Γνώση που χάσαμε μέσα στην πληροφορία;

Σημείωση 

Η φωτογραφία στην αρχή του κειμένου δεν έχει σκοπό να θίξει τη συγκεκριμένη φαρμακευτική εταιρεία ή γενικά την ιατρική βιομηχανία, μιας και στην ίδια θέση θα μπορούσε να ήταν το όνομα οποιασδήποτε άλλης εταιρείας, φαρμακευτικής ή όχι, αλλά να εκφράσει το κλίμα των συνεδρίων. Άλλωστε, τα περιλαίμια με ονοματεπώνυμο εταιρειών μόνοι μας τα φορέσαμε. Μόνοι μας θα πρέπει να τα βγάλουμε όσο γίνεται συντομότερα.

Αναφορές 

1. Moynihan R. Key opinion leaders: independent experts or drug representatives in disguise? BMJ, 2008;336(7658):1402-1403 

2. John P. A. Ioannidis. Are Medical Conferences Useful? And for whom? JAMA, 2012 – Vol 307, No. 12  

3. Green M. Are international medical conferences an outdated luxury the planet can't afford? Yes. BMJ, 2008; 336(7659):1466

4. Ευτύχιος Βορίδης. «Στον γιατρό να πηγαίνεις μόνο με φορείο». Συνέντευξη στην εφημερίδα «Καθημερινή», στις 21/05/2006

5. Δημήτρης Κρεμαστινός. «Περιορισμός σπατάλης χωρίς έκπτωση ποιότητας». Συνέντευξη στην εφημερίδα «ΤΟ ΒΗΜΑ», στις 23/09/2012  

Πηγή https://www.ntellos.gr

Χρ. Ι. Στεφανάδης: Περί κάθε τύπου ευθανασίας

Πριν από πολλές δεκαετίες μια πραγματική ιστορία στο χωριό μου…

Ένας ηλικιωμένος, τον έλεγαν Μάρκο, είχε ένα γάιδαρο που τάιζε και φρόντιζε και που χρησιμοποιούσε για τις αγροτικές δουλειές. Κάποτε ο γάιδαρος αρρώστησε και δεν υπήρχε κτηνίατρος για να βγάλει διάγνωση και να θεραπεύσει, ενδεχόμενα, το ζώο. Ο ιδιοκτήτης του δεν μπορούσε να το βλέπει να υποφέρει και αποφάσισε να του κάνει ευθανασία, δεν υπήρχε όμως άλλος τρόπος παρά μόνο η εκτέλεση!

Το νέο διαδόθηκε γρήγορα σε όλο το χωριό. Ορίσθηκε η ημέρα και ο τόπος, πάνω από τη θάλασσα, σε μια απότομη πλαγιά. Ανοίχτηκε ένας λάκκος στο αφράτο από την Ανοιξιάτικη βροχή χώμα και όλα τα παιδιά του χωριού, αλλά και πολλοί ενήλικες, έτρεξαν και πήραν θέση για να δουν το πρωτόγνωρο θέαμα.

Ο γάιδαρος οδηγήθηκε εμπρός από τον λάκκο. Δύο χωροφύλακες ντυμένοι με επίσημη στολή και σπαθόλουρα, στάθηκαν απέναντι από το άρρωστο ζώο. Το σημάδεψαν με τα πολεμικά τους όπλα, ακούστηκε ο ξηρός κρότος των πυροβολισμών και οι σφαίρες βρήκαν το άτυχο ζωντανό στον αυχένα. 

Έπεσε μέσα στο λάκκο, φορτωμένο, όχι πια με το καθημερινό φορτίο του κοπιαστικού μεροκάματου, αλλά με το θάνατό του. Η παράσταση είχε τελειώσει και την καταθλιπτική ατμόσφαιρα καθάρισε γρήγορα ο Βοριάς, που φύσαγε από το Ικάριο πέλαγος…

Η πρωτόγονη εκείνη ευθανασία, θα μπορούσε να μην είχε γίνει εάν υπήρχε κτηνίατρος και εάν η πάθηση του ζώου ήταν ιάσιμη. 

Αλλά τι είναι η ευθανασία;Πρώτη φορά αναφέρθηκε από τον Άγγλο φιλόσοφο Φράνσις Μπέικοντον 16ο αιώνα, ο οποίος έγραψε“… το έργο της ιατρικής είναι η αποκατάσταση της υγείας και η καταπράυνση των πόνων, όχι μόνο όταν η καταπράυνση αυτή μπορεί να οδηγήσει στη θεραπεία, αλλά και όταν μπορεί να εξασφαλίσει έναν εύκολο και γαλήνιο θάνατο”. Η θέση του αυτή, όπως ήταν φυσικό, προκάλεσε πολλές διαμάχες και σφοδρές αντιθέσεις, κυρίως από την εκκλησία, σύμφωνα με την οποία μόνον ο Θεός μπορεί να διαχειρίζεται τη ζωή και τον θάνατο και αφού ο πόνος έχει αξία για τη σωτηρία της ψυχής, σε κανέναν δεν επιτρέπεται να παρεμβαίνει .

Παρόλα αυτά, τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει προσπάθειες για τη νομιμοποίηση της ευθανασίας, με κύριο επιχείρημα τον οίκτο προς τον άνθρωπο που υποφέρει, χωρίς ελπίδα θεραπείας. Το θέμα της ευθανασίας, όμως, παραμένει τόσο ηθικά όσο και νομικά ανοικτό, αφού κατά την προσέγγισή του, προκύπτουν πολλά επί μέρους δυσεπίλυτα προβλήματα, όπως η δυνατότητα του βαριά πάσχοντος ατόμου να αποφασίζει αβίαστα και με νηφαλιότητα για τον θάνατό του ή το δικαίωμα των συγγενών του να αποφασίζουν για αυτόν… 

Η διαδικασία της ευθανασίας, όμως, θα μπορούσε αλληγορικά να εφαρμοστεί και στην πολιτική ζωή. Είτε αυτή αφορά πολιτικούς σχηματισμούς, είτε πολιτικά πρόσωπα. Δηλαδή, να εφαρμόζεται μια “πολιτική ευθανασία”...!

Στην χώρα μας, κατά το παρελθόν, υπήρξαν παραδείγματα κυβερνήσεων που εξελέγησαν με συνθήματα και υποσχέσεις για “αλλαγή”και υποσχέσεις για ευημερία, αλλά στην πράξη, άσκησαν καταστροφικές, εκ του αποτελέσματος, πολιτικές.

Σήμερα, βέβαια, το φαινόμενο της πλήρους ασυνέπειας προεκλογικών υποσχέσεων και μετεκλογικών δράσεων, κατά την άποψή μου, δεν έχει προηγούμενο, ενώ, αυτή η ασυνέπεια αφορά σχεδόν όλους τους τομείς της κυβερνητικής πρακτικής. 

Αφορά είτε θεσμικά θέματα χωρίς οικονομική επιβάρυνση, είτε θέματα μεγάλης εθνικής σημασίας, που υποθηκεύουν το μέλλον του Ελληνισμού. Αποτέλεσμα αυτών των πολιτικών, είναι η παρούσα κυβέρνηση να ευρίσκεται, αντικειμενικά, σε κραυγαλέα δυσαρμονία με το λαϊκό αίσθημα.

Παρόλα αυτά, επιμένουν. Και το επιχείρημα της εμμονής τους για την παρουσία τους στο πολιτικό προσκήνιο είναι, ότι για την αποτυχία τους ή την καταστροφική παρουσία τους, ευθύνονται οι άλλοι, οι ξένοι, οι πολιτικοί τους αντίπαλοι, η διαπλοκή...

Ένα άλλο επιχείρημα είναι, ότι “έμαθαν από τα λάθη τους”, λες και η υψίστης ευθύνης άσκηση κυβερνητικής εξουσίας είναι μια συνηθισμένη εκπαιδευτική διαδικασία...!
Στην προσπάθεια τους να παραμείνουν, έστω και για λίγο ακόμα στην εξουσία, επιδίδονται σε απίστευτα επικοινωνιακά παιγνίδια και σε κυβερνητικούς ανασχηματισμούς- ανακυκλώσεις.

Δε διστάζουν να χρησιμοποιούν σε υπουργικές θέσεις, ακόμα και αμφιλεγόμενα πρόσωπα που προέρχονται από την βαθιά κατάψυξη(και όχι το “χρονοντούλαπο”) της ιστορίας. Ακόμα και πρόσωπα, που ανενδοίαστα περιφέρονται σε πολιτικούς χώρους, διαλαλώντας, ως πραμάτεια τους το ανύπαρκτο πολιτικό τους ήθος…

Σε αυτές τις περιπτώσεις μια “πολιτική ευθανασία” θα αποτελούσε τη λύση! Μία λύση χωρίς θρησκευτικούς, ηθικούς ή νομικούς ενδοιασμούς, που την τελική φάση της διαδικασίας, δε θα εκτελεί κάποιος χωροφύλακας με το όπλο του, όπως στην περίπτωση του δυστυχούς γαϊδάρου του Μάρκου, ούτε κάποιος γιατρός ή κάποια κλινική σε χώρα του εξωτερικού, αλλά ο λαός με την ψήφο του!.

Καθώς, όπως είπε ο Καρλ Μαρξ, “ καλύτερα ένα άθλιο τέλος, παρά μια αθλιότητα χωρίς τέλος”…

*Ο Χριστόδουλος Στεφανάδης είναι Καθηγητής Καρδιολογίας.

https://www.protothema.gr

Μητρετώδης-Κούκλατζης: Ποιο ήταν το λάθος μας στον Έβρο

Δεκατέσσερις ημέρες μετά την απελευθέρωση τους από τις τουρκικές φυλακές της Αδριανούπολης χρειάστηκε το ΓΕΣ για να πάρει κατάθεση από τους δύο στρατιωτικούς. Όπως αναφέρει η "Realnews", ο ανθυπολοχαγός Άγγελος Μητρετώδης κατέθεσε στον γενικό επιθεωρητή του Στρατού μόλις την περασμένη Τετάρτη και ο λοχίας Δημήτρης Κούκλατζης την επόμενη ημέρα.

Ειδικότερα, ο ανθυπολοχαγός Άγγελος Μητρετώδης στην κατάθεσή του στον γενικό επιθεωρητή ΓΕΣ υποστηρίζει ότι μαζί με τον λοχία Κούκλατζη εντόπισαν ίχνη στο χιόνι. Αποφάσισε να τα ακολουθήσουν, πιστεύοντας ότι πρόκειται για ίχνη μεταναστών. Απορροφημένος, όπως ήταν, άκουσε ξαφνικά  "ΑΛΤ"! Είδε δύο Τούρκους στρατιώτες να τον σημαδεύουν και εξηγεί γιατί μετά από αυτό δεν οπισθοχώρησαν στο ελληνικό έδαφος "Αποφάσισα να μην οπισθοχωρήσω άμεσα, γιατί δεν γνώριζα αν ο λοχίας Κούκλατζης μπορούσε να με ακολουθήσει". Ο ανθυπολοχαγός φέρεται να έχει παραδεχθεί στην κατάθεσή του ότι ίσως ήταν λάθος ο τρόπος που αντέδρασε.

Στην ίδια περίπου γραμμή κινήθηκε ο λοχίας Δημήτρης Κούκλατζης στην κατάθεσή του, επιβεβαιώνοντας όσα είπε ο ανθυπολοχαγός Μητρετώδης. 

Με τις καταθέσεις των δύο στρατιωτικών κλείνει η διαδικασία της Ένορκης Διοικητικής Εξέτασης που είχε διατάξει το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας (ΓΕΕΘΑ), αμέσως μετά τη  αιχμαλωσία τους.

Μετά τους πανηγυρισμούς για την επιστροφή των δύο στρατιωτικών, το κλίμα είναι πάρα πολύ βαρύ στο υπουργείο Άμυνας, το οποίο ζητεί απόδοση ευθυνών, όσο ψηλά κι αν αυτές εντοπιστούν.

Σύμφωνα με την εφημερίδα, απόστρατοι αξιωματικοί δεν κρύβουν τη δυσαρέσκεια τους για το γεγονός ότι ουδείς ένιωσε την ανάγκη να παραιτηθεί μετά το πρωτοφανές για τον Ελληνικό Στρατό της αιχμαλωσίας στελεχών του εν καιρώ ειρήνης.

Αντιθέτως, αμέσως μετά την αιχμαλωσία ακολούθησαν κανονικά μεταθέσεις στελεχών από τον Έβρο στην Αθήνα και στο ΓΕΣ, σαν να μην είχε συμβεί απολύτως τίποτα.

Το μήνυμα που περνά μέχρι στιγμής στο προσωπικό δεν είναι προφανώς αυτό που επιθυμεί η πολιτική ηγεσία των Ε.Δ. και, παρά τη δημόσια στήριξη που παρέχεται στην ηγεσία του ΓΕΣ, τίποτα δεν μπορεί να αποκλείσει αλλαγές σύντομα.     

O Ελληνας που διαπρέπει στο MIT: Εφτιαξε αλγόριθμο που προβλέπει ακραία γεγονότα

Έναν νέο αλγόριθμο υπολογιστή, που βοηθά στην πρόβλεψη των ακραίων γεγονότων κάθε είδους στη στεριά...στη θάλασσα και στον αέρα, ανέπτυξε ένας Έλληνας ερευνητής του Πανεπιστημίου ΜΙΤ των ΗΠΑ. 

Πολλά ακραία συμβάντα φαίνεται να συμβαίνουν χωρίς καμία προειδοποίηση, είτε πρόκειται για ένα κύμα-τέρας που από το πουθενά εμφανίζεται στον ωκεανό για να καταπιεί ένα πλοίο, είτε για την απρόσμενη εξαφάνιση ενός είδους ζώου στη φύση, είτε για την ξαφνική δυσλειτουργία μιας μηχανής αεροπλάνου. Συχνά είναι αδύνατον να προβλεφθεί πότε ένα τέτοιο ξέσπασμα «αστάθειας» θα κάνει την εμφάνισή του, ιδίως στα πολύπλοκα συστήματα με πολλά αλληλεξαρτώμενα μέρη.

Όμως ο Θεμιστοκλής Σαψής, αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Μηχανολόγων και Ναυπηγών Μηχανικών του ΜΙΤ, μαζί με τον συνεργάτη του μεταδιδακτορικό ερευνητή Μοχαμάντ Φαραζμάντ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science Advances», επινόησαν ένα τρόπο να εντοπίζουν εκ των προτέρων σημάδια-κλειδιά που προηγούνται ενός ακραίου γεγονότος.

Η τεχνική μπορεί να εφαρμοσθεί σε μια ευρεία γκάμα πολύπλοκων συστημάτων, τα οποία φαίνεται πως «εκπέμπουν» τα δικά τους προειδοποιητικά μηνύματα, αρκεί να μπορεί κάποιος να τα «ακούσει». Δεν είναι τυχαίο ότι η μελέτη του έλληνα μηχανικού ενδιαφέρει τις ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ, γι’ αυτό χρηματοδοτείται από τα Γραφεία Ερευνών και των τριών Όπλων (Ναυτικού, Αεροπορίας και Στρατού).

«Σήμερα δεν υπάρχει καμία μέθοδος που να εξηγεί πότε θα συμβούν αυτά τα ακραία συμβάντα. Εφαρμόσαμε τη νέα μέθοδό μας σε χαοτικές ροές ρευστών, που είναι το «άγιο δισκοπότηρο” των ακραίων γεγονότων. Αν μπορούμε να προβλέψουμε αυτές, τότε ελπίζουμε ότι θα είμαστε σε θέση να εφαρμόσουμε κάποιες στρατηγικές ελέγχου για να αποφύγουμε αυτά τα ακραία συμβάντα» δήλωσε ο Σαψής.

Έως τώρα, οι προσπάθειες πρόβλεψης ακραίων γεγονότων βασίζονται στην επίλυση δυναμικών εξισώσεων με απίστευτα πολύπλοκους μαθηματικούς τύπους, προκειμένου να προβλεφθεί η εξέλιξη ενός πολύπλοκου δυναμικού συστήματος σε βάθος χρόνου. Όμως, σύμφωνα με τον δρα Σαψή, η φυσική αρκετών πολύπλοκων συστημάτων δεν έχει ακόμη κατανοηθεί επαρκώς και η μοντελοποίησή τους εμπεριέχει σοβαρά λάθη, συνεπώς οι αντίστοιχες μαθηματικές εξισώσεις δεν είναι ρεαλιστικές.

Αλλά, όπως λέει, ακόμη και στα συστήματα εκείνα όπου η φυσική τους κατανοείται επαρκώς, υπάρχει ένας τεράστιος αριθμός αρχικών συνθηκών με τις οποίες μπορεί κανείς να τροφοδοτήσει τις σχετικές δυναμικές εξισώσεις, με συνέπεια να προκύπτει ένας εξίσου τεράστιος αριθμός πιθανών αποτελεσμάτων, πράγμα που καθιστά σχεδόν αδύνατη την πραγματική πρόβλεψη ενός ακραίου συμβάντος.

Όπως επισημαίνει ο Έλληνας μηχανικός, «αν απλώς πάρουμε στα τυφλά τις εξισώσεις και αρχίσουμε να αναζητούμε αρχικές συνθήκες που θα εξελιχθούν σε ακραίες καταστάσεις, υπάρχει πολύ μεγάλη πιθανότητα ότι θα καταλήξουμε σε αρχικές καταστάσεις που είναι υπερβολικά εξωτικές, με άλλα λόγια ποτέ δεν πρόκειται να συμβούν στην πράξη. Συνεπώς οι εξισώσεις περιέχουν περισσότερα δεδομένα από ό,τι πράγματι χρειαζόμαστε».

Αλλά αν, εναλλακτικά, αφήσει κανείς στην άκρη τις εξισώσεις και προσπαθήσει να ψάξει μόνο στα δεδομένα του πραγματικού κόσμου για χαρακτηριστικά μοτίβα που θα προειδοποιούν για ένα επερχόμενο ακραίο γεγονός, όπως επισημαίνει, θα χρειαζόταν ένας τεράστιος όγκος δεδομένων σε πολύ μεγάλο βάθος χρόνου, ώστε να μπορέσει να εντοπίσει έγκαιρα κάποιο τέτοιο προειδοποιητικό σημάδι με κάποια βεβαιότητα.

Ο Σαψής δημιούργησε έναν αλγόριθμο υπολογιστή, που συνδυάζει τόσο τις εξισώσεις όσο και τα πραγματικά διαθέσιμα δεδομένα. Ο συνδυασμός αυτός βοηθά καλύτερα στην πρόβλεψη των ακραίων συμβάντων στον πραγματικό κόσμο.

Η δοκιμή του αλγόριθμου σε ένα μοντέλο προσομοίωσης της δυναμικής των χαοτικών ρευστών έδειξε ότι έχει την ικανότητα να προβλέπει ένα μελλοντικό ακραίο συμβάν στο 75% έως 99% των περιπτώσεων, ανάλογα με την πολυπλοκότητα του ρευστού. Τα χαοτικά ρευστά υπάρχουν σε πολλές μορφές γύρω μας, από τον καπνό του τσιγάρου και τη ροή του αέρα γύρω από μια μηχανή αεροπλάνου έως την κυκλοφορία του αέρα στην ατμόσφαιρα, τα ρεύματα του νερού στους ωκεανούς ή την κυκλοφορία του αίματος στο σώμα.

Ο Θ. Σαψής αποφοίτησε από τη Σχολή Ναυπηγών Μηχανικών του ΕΜΠ το 2005 και πήρε το διδακτορικό του από το Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών του ΜΙΤ το 2011, όπου διεξήγαγε και μεταδιδακτορική έρευνα. Από το 2016 είναι αναπληρωτής καθηγητής στο ίδιο Τμήμα του ΜΙΤ.

Kων. Καρύδης: Η διακίνηση της φυματίνης-για διενέργεια δερμοαντίδρασης Mantoux-

Kων. Καρύδης: Η διακίνηση της φυματίνης-για διενέργεια δερμοαντίδρασης Mantoux-προς χρήση στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα της υγείας, ως ΑΛΥΤΟ απλό πρόβλημα από το Υπουργείο Υγείας επί ΟΛΩΝ των κυβερνήσεων, το οποίο ταλαιπωρεί τους ασθενείς και γιατρούς. ΓΙΑΤΙ δεν το επιλύουν ;;; 

Πριν λίγες μέρες τηλεφώνησα στο Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ (ΕΙΠ) για να προμηθευθώ φυματίνη, το υγρό υλικό που αγοράζουμε από εκεί τόσον οι ιδιώτες γιατροί, αλλά και τα νοσοκομεία-κρατικά και ιδιωτικά, τα κέντρα υγείας, ΤΟΜΥ κι όλοι γενικά οι υγειονομικοί φορείς που τη χρειάζονται. Άκουσα από τον ευγενέστατο υπάλληλο, ότι δεν έχουν τώρα και θα φέρουν σε 10 έως 15 μέρες. Το ίδιο είχα ακούσει και προ πολλών ημερών. Η κατάσταση αυτή, δυστυχώς, επαναλαμβάνεται συχνότατα τις τελευταίες 10ετίες.

 Έχει καταγγελθεί προφορικά και γραπτά στους αρμοδίους του Παστέρ και, κυρίως του Υπουργείου Υγείας, αλλά ουδεμία εξέλιξη περαιτέρω. Την φυματίνη εισάγει στην Ελλάδα από την πρώην κρατικών συμφερόντων δανέζικη εταιρία SSI (:Statens Serum Institut) και από Ιανουάριο 2017 ιδιωτικών μαλαισιανών συμφερόντων-στις ίδιες εγκαταστάσεις-εταιρεία AJ Vaccines Holding, μια και μόνη αδειοδοτημένη από το ελληνικό κράτος, φαρμακευτική εταιρεία ελληνικών συμφερόντων, που αντί να τη διαθέσει στο χονδρεμπόριο/λιανεμπόριο (Ιδιωτικά φαρμακεία), όπως γίνεται με όλα τα φάρμακα, τη διαθέτει στο ΕΙΠ-γιατί άραγε;;;-περιμένοντας να τελεσφορήσουν οι χρονοβόροι διαγωνισμοί του. Φυσικά απομένει κέρδος στο ΕΙΠ από αυτή τη μεταπράτηση. Στην πράξη έχουμε πολλές φορές πληροφορηθεί ότι υπάρχει προϊόν στα ψυγεία της εισαγωγικής φαρμακευτικής εταιρείας, που δεν μπορεί να το διαθέσει αλλού, πλην του ΕΙΠ, ΔΕΝ υπάρχει, όμως, για τον εν Ελλάδι αναμένοντα-με ό,τι αυτό σημαίνει για τη Δημόσια Υγεία-νοσηλευόμενο ασθενή ή επί εξωτερικής βάσεως παρακολουθούμενο πολίτη! Άλλες πληροφορίες για το θέμα μπορείτε να βρείτε στους παρακάτω συνδέσμους:

http://medispin.blogspot.com/2014/05/blog-post_8353.html#more 

http://medispin.blogspot.com/2015/10/h-antoux.html#more

Η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών (ΕΕΕ) της Ελλάδας αρκετές φορές ασχολήθηκε με το θέμα των προβλημάτων της διακίνησης της φυματίνης στη χώρα. Αναγνωρίζοντας το πρόβλημα, ανέθεσε την εις βάθος μελέτη του θέματος σε μέλος της, του οποίου την εισήγηση έκανε ομόφωνα αποδεκτή σε συνεδρίαση του φθινοπώρου 2014. Στη συνέχεια διατυπώθηκαν από την ΕΕΕ οι παρακάτω προτάσεις προς την Πολιτική Ηγεσία του Υπουργείου Υγείας, δια της Διευθύνσεως Δημόσιας Υγείας της Γενικής Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας και Υπηρεσιών Υγείας του Υπουργείου Υγείας: α/.Να αφεθεί το Παστέρ στα υψηλά καθήκοντά του απαλλασσόμενο από τη διακίνηση φυματίνης για τις ανάγκες της Δημόσιας Υγείας της χώρας, β/.Η ήδη υπάρχουσα αποκλειστική αντιπρόσωπος στην Ελλάδα της έγκυρης SSI (σ.σ.το 2014) να έχει την αποκλειστική ευθύνη της πώλησης τόσο στον κρατικό όσο και στον ιδιωτικό τομέα. Προφανώς δεν θα προκύπτει επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού. Την εισήγηση (12/9/2014) είχε συντάξει ο υπογραφόμενος, ως μέλος της ως άνω Επιτροπής, εκπροσωπώντας τότε την Ένωση Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Αττικής. Σχετικό ενημερωτικό άρθρο για Συναδέλφους Παιδιάτρους κ.ά. δημοσιεύθηκε ακολούθως σε ειδικό τεύχος (Θεσσαλονίκη 2016-2017). Ήταν το Ενημερωτικό Έντυπο της Παιδιατρικής Εταιρείας Β. Ελλάδος, το οποίο συνετάγη με την επίβλεψη της Καθηγήτριας κ. Φ. Κανακούδη-Τσακαλίδου, όπου με τη συνεργασία της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών (Πρόεδρος ο Καθηγητής Παιδιατρικής κ.Γ.Χρούσος) γράφτηκαν κι άλλα επτά (7) άρθρα ενημέρωσης. 

Γιατί έγραψα το σημερινό άρθρο; Aφενός το θέμα παραμένει άλυτο για δεκαετίες και κάποιοι από μας κινδυνεύουμε να γίνουμε-αν δεν γίναμε ήδη- γραφικοί, επειδή το αναδεικνύουμε συνέχεια, πρέπει δε αφετέρου να συνειδητοποιήσουμε όλοι ότι πάνω από τα συμφέροντα ενός Οργανισμού, υπάρχουν η Υγεία και το συμφέρον των πολιτών (Δημόσια Υγεία), η αποφυγή περιττού κοινωνικού κόστους και ταλαιπωρίας των ιατρών και να αντιληφθούμε κυρίως ότι «όπου εμπλέκεται η δημόσια δομή δεν λειτουργεί σωστά η εφοδιαστική αλυσίδα». Στη Δανία με τη SSI το αντελήφθησαν και την πούλησαν. Εδώ, πότε θα γίνει αυτό με το ΕΙΠ,που «κρατάει» τη φυματίνη κι αυτή δεν αφήνεται για πώληση στο ελεύθερο εμπόριο, όπως τα φάρμακα; 

Κων/νος Καρύδης Παιδίατρος-Λοιμωξιολόγος Αθήνα KKarydis@otenet.gr

http://medispin.blogspot.com/2018/09/k-mantoux.html#more

ΣΤΑ ...ΑΖΗΤΗΤΑ! Άλλοι 50 νεκροί από την πυρκαγιά στο Μάτι

Στους 98 έφτασαν σήμερα επισήμως οι νεκροί από την τραγωδία στο Μάτι. Ένα και πλέον μήνα μετά συνεχίζει να πλανάται πάντως το ερώτημα αν υπάρχουν και άλλοι που δεν θα "βρεθούν" ποτέ γιατί είναι ξένοι, μετανάστες, που βρίσκονταν παράνομα στη χώρα μας και δεν θα τους αναζητήσει κανείς. Άλλωστε πολλοί εργάζονταν στην περιοχή όπως και σε ολόκληρη την... ανατολική Αττική.
Πηγές που είναι σε θέση να γνωρίζουν λένε μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες του Press-gr, ότι σε ορισμένα "σημεία" της τραγωδίας εκτιμάται ότι απανθρακώθηκαν εντελώς δεκάδες άνθρωποι αυτής της κατηγορίας. Ένα από αυτά τα σημεία εντοπίζεται στην οδό Πανός στο Μάτι και γίνεται λόγος  για περίπου 50 ανθρώπους που υπολογίζεται ότι χάθηκαν με αυτόν τον τρόπο χωρίς να έχουν "καταγραφεί" μέχρι τώρα πουθενά..

ΑΠΟ ΤΟ "PRESS-GR"

Σε άλλον ασθενή ανήκει η εξέταση με την οποία αποφυλακίστηκε ο Φλώρος

• Η σπιρομέτρηση που έγινε στον Ευαγγελισμό, σύμφωνα με ρεπορτάζ, δεν είναι του Αριστείδη Φλώρου
• Πλαστό φέρεται να είναι και το δεύτερο έγγραφο που φέρει την υπογραφή του επικεφαλής της πνευμονολογικής μονάδας του νοσοκομείου
• Το συγκεκριμένο έγγραφο δεν υπάρχει στο αρχείο του Ευαγγελισμού
• Στην Εισαγγελία Διαφθοράς έχει ανατεθεί η έρευνα για την υπόθεση αποφυλάκισης
• Η υπόθεση θα απασχολήσει την Εισαγγελία Διαφθοράς μετά από εντολή της Εισαγγελέως του Αρείου Πάγου

Με καταιγιστικό ρυθμό συνεχίζονται οι αποκαλύψεις στην υπόθεση Φλώρου.

Σύμφωνα με νέα στοιχεία η εξέταση με την οποία ο Αριστείδης Φλώρος έλαβε ποσοστό αναπηρίας 70% βάσει της οποίας αποφυλακίστηκε, δεν ήταν δική του, αλλά ανήκε σε άλλον ασθενή.

Συγκεκριμένα, η σπιρομέτρηση που έγινε στον Ευαγγελισμό και έδωσε στον Αριστείδη Φλώρο, δικαίωμα αποφυλάκισης αποκαλύπτεται τώρα ότι ανήκει σε άλλον ασθενή.

Τα νέα αυτά στοιχεία παρουσίασε ο ΣΚΑΪ, ο οποίος στο ρεπορτάζ του εξήγησε ότι η εξέταση ανήκει σε ασθενή που πράγματι αντιμετωπίζει σοβαρό πνευμονολογικό πρόβλημα.

Επίσης πλαστό φέρεται να είναι το δεύτερο έγγραφο που φέρει την υπογραφή του επικεφαλής της πνευμονολογικής μονάδας του νοσοκομείου. Ο τελευταίος -και πάλι σύμφωνα με το ρεπορτάζ, είπε πως ούτε εξέτασε τον Αριστείδη Φλώρο, ούτε υπέγραψε κάποιο σχετικό έγγραφο.

Αξίζει να σημειωθεί, και έχει ενδιαφέρον ότι το συγκεκριμένο έγγραφο δεν υπάρχει στο αρχείο του Ευαγγελισμού, ενώ δεν έχει διαβιβαστεί ούτε στο σωφρονιστικό κατάστημα.

Στο μεταξύ, στην Εισαγγελία Διαφθοράς έχει ανατεθεί η έρευνα για την υπόθεση αποφυλάκισης του επιχειρηματία Άρη Φλώρου προκειμένου να εντοπιστούν τυχόν ευθύνες κρατικών υπαλλήλων που εξέδωσαν τα πιστοποιητικά υγείας του καταδικασμένου σε 21 χρόνια κάθειρξη για την υπόθεση των εταιριών παρόχων ηλεκτρικού ρεύματος Energa και Hellas Power.

Η υπόθεση θα απασχολήσει την Εισαγγελία Διαφθοράς μετά από εντολή της Εισαγγελέως του Αρείου Πάγου λίγες ώρες μετά την έκδοση του βουλεύματος του Συμβουλίου Εφετών Εύβοιας το οποίο «οδηγεί» πίσω στην φυλακή του κ. Φλώρο με σκεπτικό που χαρακτηρίζει το πιστοποιητικό αναπηρίας του επιχειρηματία «αόριστο, ασαφές και ουδόλως επιστημονικά πειστικό».

Τα καμένα κρέατα αποτρέπουν τροφιμογενείς λοιμώξεις

Η προτίμηση των Ελλήνων στα καμένα κρέατα αποδεικνύεται αποτρεπτική για τυχόν τροφιμογενείς λοιμώξεις, αλλά απαράδεκτη από πλευράς γαστρονομίας, όπως διαπιστώνει ο καθηγητής και διευθυντής του Εργαστηρίου Μικροβιολογίας και Υγιεινής Τροφίμων στον Τομέα Επιστήμης & Τεχνολογίας Τροφίμων του Tμήματος Γεωπονίας του ΑΠΘ, Κώστας Κουτσουμανής, ο οποίος πρόσφατα ανέλαβε πρόεδρος της Επιτροπής Βιολογικών Κινδύνων (BIOHAZ Panel) της Ευρωπαϊκής Αρχής Ασφάλειας των Τροφίμων (EFSA).

   "Στην Ελλάδα μας σώζει ότι τρώμε το φαγητό μας σχεδόν καμένο και έτσι, η πολύ καλή θερμική επεξεργασία λύνει όλα τα προβλήματα. Την μπριζόλα μας δηλαδή την ...καίμε, σε αντίθεση με άλλες χώρες που την προτιμούν σχεδόν ωμή, με αίμα", διευκρινίζει σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Κουτσουμανής, με αφορμή την ανάληψη της προεδρίας της Επιτροπής Βιολογικών Κινδύνων.

   Αναφερόμενος γενικότερα στην ασφάλεια τροφίμων, ξεκαθαρίζει ότι η επικινδυνότητα έχει να κάνει με τις συνθήκες που το τρόφιμο έχει παραχθεί, διακινηθεί και συντηρηθεί, περιλαμβανομένης της συντήρησης που κάνει ο καταναλωτής στο σπίτι του και της προετοιμασίας.

   "Πολύ μεγάλο ποσοστό των προβλημάτων εντοπίζονται μέσα στην κουζίνα του καταναλωτή και αυτό είναι που χρήζει μεγαλύτερης βελτίωσης· όχι ότι δεν έχει φυσικά ευθύνη και η βιομηχανία τροφίμων. Όμως, έχουμε διαπιστώσει ότι πολλά προβλήματα ξεκινούν από τη στιγμή που ο καταναλωτής ψωνίζει τρόφιμα από το σούπερ μάρκετ μέχρι τη στιγμή που τα καταναλώνει. Για παράδειγμα, μετά τα ψώνια, μπορεί να πάει για καφέ και να αφήσει εκτός ψυγείου τα τρόφιμα", λέει.

   Βασικό θέμα αποτελεί για τον καθηγητή και η θερμοκρασία των οικιακών ψυγείων, αφού από σχετικές έρευνες που έχουν γίνει στο Εργαστήριο Μικροβιολογίας και ελέχθησαν από φοιτητές περισσότερα από 1.000 ψυγεία, προέκυψε ότι η θερμοκρασία τους δεν ήταν σε καλό επίπεδο.

   "Δηλαδή, ενώ θα έπρεπε να είναι στους 4 βαθμούς και χαμηλότερα, είναι κατά μέσο όρο 7 με 8 βαθμούς και έτσι το ψυγείο δεν έχει ικανοποιητική ψύξη", εξηγεί ο κ. Κουτσουμανής. 

   Προσοχή στην κοπή του κοτόπουλου

   Άλλο σημαντικό ζήτημα που παρατηρείται στις οικιακές κουζίνες, είναι η διαχείριση των ζωϊκών προϊόντων και κυρίως η διασταυρούμενη επιμόλυνση. "Παίρνουμε ένα ζωϊκό προϊόν, που έχει μεγάλες πιθανότητες να είναι επιμολυσμένο με ένα παθογόνο, όπως το κοτόπουλο, το κόβουμε, το μαγειρεύουμε αλλά στην επιφάνεια που το τεμαχίσαμε, κόβουμε και μια σαλάτα που δεν την μαγειρεύουμε. Αυτό λέγεται διασταυρούμενη επιμόλυνση και πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί, ιδιαίτερα αν έχουμε στο σπίτι μας άτομα που ανήκουν στις λεγόμενες ομάδες υψηλού κινδύνου (ηλικιωμένοι, παιδιά, εγκυμονούσες, άτομα σε ανοσοκαταστολή)".

   Συμβουλεύει δε, ειδικά με το πλύσιμο του κοτόπουλου, "που δεν κάνει τίποτα βέβαια όσον αφορά τα παθογόνα", να γίνεται με εξαιρετική προσοχή γιατί στις σταγόνες που πιτσιλάνε μπορεί να υπάρχουν κάποια παθογόνα και να γίνει διασπορά τους σε όλη την κουζίνα. 

   Για τα λαχανικά, που έχουν και αυτά πολλά παθογόνα, ο κ. Κουτσουμανής συνιστά ξύδι καθώς είναι δραστικά αντιμικροβιακό και απολυμαίνει ακόμη και τα σφουγγάρια κουζίνας, όπου έχει διαπιστωθεί ότι μπορεί να "κρύβουν" μέχρι και 40 δισ. κολοβακτηρίδια! "Δεν σημαίνει βέβαια ότι όλα είναι παθογόνα αλλά επειδή ακριβώς είναι κοπρανώδης μόλυνση, έχουν μεγάλη πιθανότητα να έχουν και κάποιο παθογόνο" σημειώνει, προτείνοντας να βάζουμε τα σφουγγάρια στο ξύδι ή στο φούρνο μικροκυμάτων.

   Για τον κ. Κουτσουμανή, εξαιρετικά σημαντική είναι η εκπαίδευση του καταναλωτή και σε αυτή την κατεύθυνση θα μπορούσαν να γίνουν ενημερώσεις στα σχολεία όπου δίνονται γεύματα αλλά και στους παιδικούς σταθμούς.

   Ελλιπές σύστημα καταγραφής τροφιμογενών λοιμώξεων

   Σύμφωνα με τον καθηγητή, στην Ελλάδα υπάρχει "ένα ελλιπές σύστημα καταγραφής των τροφιμογενών λοιμώξεων, σε αντίθεση με άλλες χώρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση".

   "Τα σχετικά δεδομένα που δημοσιοποιούμε κάθε χρόνο δεν αντικατοπτρίζουν την πραγματική κατάσταση, ότι έχουμε δηλαδή το μικρότερο πρόβλημα σε όλη την Ευρώπη. Δηλαδή, αν πάει κάποιος στο νοσοκομείο με μια γαστρεντερίτιδα, που έχει προέλθει από μια τροφιμογενή λοίμωξη, ενώ στο εξωτερικό εκτός από τη θεραπεία του θα έρθει και ένα επιδημιολόγος για να τον ρωτήσει τι έφαγε και από πού, στην Ελλάδα αυτό το κομμάτι δεν υπάρχει".

   Γενικότερα, ωστόσο, ο κ. Κουτσουμανής υπογραμμίζει ότι "η ασφάλεια των τροφίμων είναι σε πολύ καλό επίπεδο σε σχέση με 15-20 χρόνια πριν, αλλά επειδή έχουν βελτιωθεί οι τεχνολογίες όσον αφορά τον εντοπισμό των προβλημάτων, διαπιστώνονται και περισσότερα προβλήματα σε σχέση με το παρελθόν".

   Όσον αφορά την ανάληψη της προεδρίας της Επιτροπής Βιολογικών Κινδύνων της EFSA, που παρέχει επιστημονικές συμβουλές στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με τη μικροβιολογική ασφάλεια των τροφίμων, διευκρινίζει ότι στόχος του είναι "η βελτίωση κατ' αρχάς της ποιότητας του επιστημονικού έργου και επιπλέον, η αύξηση της διαφάνειας των γνωμοδοτήσεων που είναι ανοιχτές και στους καταναλωτές".

   Σημειώνεται ότι μέλη της Επιτροπής Βιολογικών Κινδύνων είναι επιστήμονες από ευρωπαϊκές χώρες, με εξειδίκευση στην επιδημιολογία τροφιμογενών ζωονόσων (σαλμονέλα, καμπυλοβακτήρια κ.ά.), στη μικροβιακή αντοχή, τη μεταποίηση ζωικών υποπροϊόντων, τους τροφιμογενείς ιούς, την επιθεώρηση κρεάτων σε όλα τα είδη που εκτρέφονται για την παραγωγή τροφίμων, την υγιεινή των τροφίμων και τη μικροβιολογία, τα μικροβιολογικά κριτήρια, τους βιολογικούς κινδύνους που συνδέονται με σύνθετα και νωπά προϊόντα, την απολύμανση σφαγίων κρέατος (αντιμικροβιακές θεραπείες), την ποσοτική εκτίμηση της μικροβιολογικής επικινδυνότητας, την επιδημιολογία, παθολογία, διάγνωση και εκτίμηση της έκθεσης των ΜΣΕ (Μεταδοτικές σπογγώδεις εγκεφαλοπάθειες).

ΑΠΕ

Καλλιρόη Λάμπρου για Αρ.Φλώρο στο ΝEWS 24/7: "Έχουν πλαστογραφήσει την υπογραφή μου

Τρομακτικές διαστάσεις παίρνει η υπόθεση Φλώρου με τη δήλωση της ιατρού Καλλιρόης Λάμπρου στο NEWS 24/7. "Ουδέποτε έβαλα την υπογραφή μου.Είναι πλαστή. Ουδέποτε συνάντησα τον κ. Φλώρο" δηλώνει μεταξύ άλλων.

Με αποκλειστική της δήλωση στο ΝEWS 24/7 η Καλλιρόη Λάμπρου καταγγέλλει ότι η υπογραφή της στη γνωμάτευση του Αριστείδη Φλώρου, που καταδικάστηκε για το σκάνδαλο της Energa έχει πλαστογραφηθεί.

Η ιατρός, η οποία φέρεται να υπογράφει σχετική γνωμάτευση μετά από εξέταση στο εργαστήριο μελέτης ύπνου του νοσοκομείου "Ευαγγελισμός" αναφέρει επίσης ότι ουδέποτε έχει συναντήσει τον κ. Φλώρο.

Αναλυτικά η δήλωσή της έχει ως εξής: "Σας γράφω από το εξωτερικό όπου έχω ξεκινήσει να εργάζομαι προσφάτως και έχω πέσει από τα σύννεφα με αυτά που έμαθα σήμερα.

Κατά την τριετή μου παραμονή ως πανεπιστημιακή υπότροφος στο εργαστήριο μελέτης ύπνου του Ευαγγελισμού ουδέποτε συνάντησα τον κ. Φλώρο και ουδέποτε έβαλα την υπογραφή μου σε σχετική γνωμάτευση μελέτης ύπνου.
Η φερόμενη ως υπογραφή μου ήταν πλάστη και χρησιμοποιήθηκε καταχρηστικά για λόγο, τον οποίο και δεν γνωριζω.

Έχει θιγεί η ιατρική μου τιμή και ελπίζω σύντομα να αποκατασταθεί η αλήθεια".
Με εκτίμηση
Καλλιρρόη Λάμπρου"

Σημειώνεται ότι η συγκεκριμένη υπογραφή είχε βαρύνουσα σημασία στην απόφαση του συμβουλίου των φυλακών ως προς την αποφυλάκιση ή μη του Αριστείδη Φλώρου.

Για το θέμα είχε μιλήσει το μεσημέρι στο Ραδιόφωνο 247 οΑναπληρωτής Υπουργός Υγείας Παύλος Πολάκης ο οποίος προχώρησε σε συγκλονιστικές αποκαλύψεις κάνοντας λόγο για πλαστογραφία.

Εν τω μεταξύ, στην άσκηση έφεσης του βουλεύματος, με το οποίο απολύθηκε υφ’όρον ο Αρ. Φλώρος, προχωρά η Εισαγγελία Εφετών Χαλκίδας. Είχε προηγηθεί παραγγελία του Αρείου Πάγου στην οποία αναφέρεται ότι το πιστοποιητικό αναπηρίας δεν είναι πειστικό κι εμπεριστατωμένο.

Ειδικότερα, ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Χαρ. Βουρλιώτης είναι ο ανώτατος εισαγγελικός λειτουργός που ζήτησε από το Εφετείο Χαλκίδας να επανεξεταστεί ο φάκελος του καταδικασθέντα για την υπόθεση της Energa - Hellas Power, αφήνοντας έτσι ανοιχτό το ενδεχόμενο ακόμα και της επιστροφής του Αρ. Φλώρου στη φυλακή.

Αποφυλάκιση Φλώρου

Λιγότερο από τέσσερα πραγματικά χρόνια χρειάστηκε να εκτίσει ο Άρης Φλώρος μέχρι την υφ’ όρον απόλυσή του από τη φυλακή Χαλκίδας. Ο επιχειρηματίας μπορεί να έχει στο μητρώο του δύο βαριές καταδίκες που σχετίζονται με το σκάνδαλο της Energa - Hellas Power, ωστόσο κατάφερε να συγκεντρώσει όλα τα απαραίτητα έγγραφα για να επιτύχει την αποφυλάκισή του.

Η υπεράσπιση του 39χρονου επικαλούμενη αναπηρίες 67%, λόγω προβλημάτων ψυχικής φύσεως και κρίσεων επιληψίας, έκανε χρήση των ευεργετικών διατάξεων που ισχύουν τα τελευταία χρόνια και φέρουν την υπογραφή του πρώην υπουργού Δικαιοσύνης, Νίκου Παρασκευόπουλου. Ειδικότερα, ζήτησε την εφαρμογή του περιβόητου άρθρου 110 Α του Ποινικού Κώδικα, το οποίο είχε προστεθεί με την παρ. 3 του άρθρου 33 Ν. 2172/1993, τροποποιηθεί με το άρθρο 20 Ν. 3727/2008, και με το άρθρο 4 Ν.4274/2014, αντικαταστάθηκε, με το άρθρο 6 παρ. 4 Ν. 4322/2015, η δε παρ. 4 αντ. με το άρθρο 23 Ν. 4356/2015.

Σύμφωνα με το 110Α του ΠΚ, "2. Η απόλυση χορηγείται, ανεξαρτήτως της συνδρομής των προϋποθέσεων των άρθρων 105 και 106 και στις πιο κάτω περιπτώσεις, που έχει επιβληθεί πρόσκαιρη στερητική της ελευθερίας ποινή: α) στους κατάδικους με ποσοστό αναπηρίας πενήντα τοις εκατό (50%) και άνω εφόσον κρίνεται ότι η παραμονή τους στο κατάστημα κράτησης καθίσταται ιδιαίτερα επαχθής λόγω αδυναμίας αυτοεξυπηρέτησης και β) στους κατάδικους με ποσοστό αναπηρίας εξήντα επτά τοις εκατό (67%) και άνω. Σε περίπτωση πρόσκαιρης κάθειρξης, απαιτείται να έχει εκτιθεί με οποιονδήποτε τρόπο το ένα πέμπτο της ποινής”. Μάλιστα, όπως προκύπτει από το άρθρο 105 του ΠΚ για τους κατάδικους που δικαιούνται απόλυση, κάθε ημέρα κράτησης κρατουμένων με ποσοστό αναπηρίας εξήντα επτά τοις εκατό (67%) και άνω, υπολογίζεται ευεργετικά ως δύο ημέρες εκτιόμενης ποινής.

Έτσι, η καταδίκη σε ποινή κάθειρξης 21 ετών και χρηματικό πρόστιμο 1,5 εκατομμυρίου ευρώ μπορεί να ήρθε τον Φεβρουάριο του 2017 για το σκάνδαλο Energa - Hellas Power, όμως ο Αρ. Φλώρος -μόλις 1,5 χρόνο μετά- είχε όλες τις τυπικές προϋποθέσεις του νόμου για την αποφυλάκισή του. Σύμφωνα με πληροφορίες, η πλευρά του επιχειρηματία προσκόμισε στο αρμόδιο συμβούλιο τα απαραίτητα έγγραφα, που πιστοποιούν πως αντιμετώπιζε κρίσεις επιληψίας και άλλα ψυχιατρικά προβλήματα. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, ο αρμόδιος εισαγγελέας, μετά την υποβολή της αίτησης αποφυλάκισης, διατάσσει ειδική πραγματογνωμοσύνη για τη διακρίβωση των προϋποθέσεων των προηγούμενων παραγράφων και την πιστοποίηση του ποσοστού αναπηρίας, αν αυτό δεν έχει βεβαιωθεί από το Κέντρο Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.). Η κατά τα άνω ειδική πραγματογνωμοσύνη ή η βεβαίωση από το ΚΕ.Π.Α. υποβάλλεται από τον εισαγγελέα στο αρμόδιο συμβούλιο μαζί με την πρότασή του.

Στο παρελθόν είχε υποβάλει επανειλλημένα αιτήματα αναστολής εκτέλεσης της ποινής του, τα οποία δεν συζητούνταν από δικαστικό συμβούλιο αλλά από το Πενταμελές Εφετείο Αναστολών. Το δικαστήριο ουδέποτε έκανε δεκτό αίτημα του Αρ. Φλώρου να αφεθεί ελεύθερος κρίνοντας συνήθως ότι ήταν ύποπτος τέλεσης νέων αδικημάτων. Αναφορικά δε με τα ψυχολογικά προβλήματα, τα οποία υποστήριζε ότι τον είχαν οδηγήσει στο Ψυχιατρείο Κορυδαλλού όπου νοσηλευόταν τους τελευταίους μήνες, το δικαστήριο έκρινε πως δεν πρόκειται να του προκαλέσουν ανεπανόρθωτη βλάβη.

Να σημειωθεί ότι εκτός από την κάθειρξη 21 χρόνων για το σκάνδαλο Energa - Hellas Power για τα αδικήματα της υπεξαίρεσης και του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος, στον Άρη Φλώρο έχει επιβληθεί και ποινή κάθειρξης 13 ετών από το ΜΟΔ για το αδίκημα της ηθικής αυτουργίας στην απόπειρα δολοφονίας κατά του δικηγόρου Γιώργου Αντωνόπουλου, εκπρόσωπο της πολιτικής αγωγής στη δίκη της Energa - Hellas Power , τον Νοέμβριο του 2014 στην Πεντέλη. Η εκτέλεση της ποινής έχει ανασταλεί από το δικαστήριο έως την εκδίκαση της έφεσης.

Οι ποινές που τους είχαν επιβληθεί

Οι ποινές που επιβλήθηκαν στους κατηγορούμενους είναι οι εξής:
1. Αριστείδης Φλώρος κατά συγχώνευση για τις πράξεις της υπεξαίρεσης, του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος και της λαθρεμπορίας ποινή κάθειρξης 21 ετών και χρηματική ποινή ύψους 1,5 εκατ. ευρώ. Για την περίπτωσή του απορρίφθηκε το αίτημα αναστολής.
2. Αχιλλέας Φλώρος κατά συγχώνευση συνολική ποινή κάθειρξης 14 χρόνων και χρηματική ποινή ενός εκατ. ευρώ για τα αδικήματα της υπεξαίρεσης, της λαθρεμπορίας και του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος. Δόθηκε αναστολή με περιοριστικούς όρους της απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα και εγγυοδοσία ύψους 300 χιλ ευρώ
3. Νικόλαος Δεκολης κατά συγχώνευση για τα τρία αδικήματα ποινή κάθειρξης 15 ετών και χρηματική ποινή ύψους 500.000 ευρώ. Αναστολή της ποινής με τον ρο της απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα, της εμφάνισης σε ΑΤ της περιοχής του και της εγγυοδοσίας ύψους 50 χιλ. ευρώ.
4. Στέφανος Σιαφάκας κατά συγχώνευση κάθειρξη 15 ετών και χρηματική ποινή 500.000 ευρώ για τις τρεις αξιόποινες πράξεις για τις οποίες καταδικάστηκε. Αναστολή της ποινής με τον όρο της απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα, της εμφάνισης σε ΑΤ της περιοχής του και της εγγυοδοσίας ύψους 50 χιλ. ευρώ.
5. Βασίλης Μηλιώνης, κάθειρξη δέκα ετών για το αδίκημα της απλής συνέργειας στην υπεξαίρεση. Αποφασίστηκε η αναστολή εκτέλεσης της ποινής με τον όρο της εγγύησης ύψους 70.000 ευρώ και εμφάνιση στο ΑΤ.
6. Χαράλαμπος Σμυρλιάδης ποινή κάθειρξης επτά ετών και χρηματική ποινή ύψους 500.000 ευρώ για το αδίκημα του ξεπλύματος βρώμικους χρήματος. Δόθηκε αναστολή με τους όρους της απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα, της εμφάνισης σε ΑΤ και εγγυοδοσία ύψους 30.000 ευρώ
7. Χρήστος Σιαφάκας κάθειρξη επτά ετών και χρηματική ποινή ύψους 500.000 ευρώ για νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματική δραστηριότητα. Δόθηκε αναστολή με τους όρους της απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα, της εμφάνισης σε ΑΤ και εγγυοδοσία ύψους 30.000 ευρώ
8. Κ. Κωνστάντος ποινή τεσσάρων ετών και χρηματική ποινή 50.000 ευρώ για την πράξη του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος. Αποφασίστηκε η αναστολή εκτέλεσης της ποινής για τέσσερα έτη και η εμφάνιση μία φορά το μήνα σε ΑΤ της περιοχής του καθώς και επιμέλεια κοινωνικής αρωγής.
9. Μαρία Σκλαβάκη ποινή κάθειρξης 7 ετών και χρηματική ποινή ύψους 300.000 ευρώ για το ανωτέρω αδίκημα. Δεν δόθηκε αναστολή.
10. Βασίλης Δημήτρακας για νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματική δραστηριότητα ποινή φυλάκισης 4 ετών και ποινή χρηματική 50.000 ευρώ. Αποφασίστηκε η αναστολή εκτέλεσης της ποινής για τέσσερα έτη και η εμφάνιση μία φορά το μήνα σε ΑΤ της περιοχής του καθώς και επιμέλεια κοινωνικής αρωγής.
11. Πέτρος Νικολοθανάσης κάθειρξη 10 ετών και χρηματική ποινή 300.000 ευρώ για ξέπλυμα βρώμικου χρήματος. Δεν δόθηκε αναστολή.
Το δικαστήριο διέκοψε για την Παρασκευή 10 Φεβρουαρίου οπότε και θα αποφανθεί επί παρεμπιπτουσών αποφάσεων.


Πέρσα Μπόλια - news247

Αθήνα και Πειραιάς ξεμένουν από γιατρούς τα μεγάλα νοσοκομεία

Μεγάλη έλλειψη ειδικευόμενων γιατρών σε πολλές ειδικότητες, όχι μόνο στην επαρχία, αλλά και σε νοσοκομεία πρώτης γραμμής στο Λεκανοπέδιο, επισημαίνει το προεδρείο της Ένωσης Ιατρών Νοσοκομείων Αθήνας - Πειραιά.

Σε επιστολή του προς την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας, με τίτλο «Ειδικευόμενοι S.O.S.», αναφέρει ότι το πρόβλημα επιδεινώθηκε με την «ιατρική μετανάστευση» και υπογραμμίζει τις αιτίες, μεταξύ των οποίων προσλήψεις με το σταγονόμετρο τα τελευταία 10 χρόνια μονίμων γιατρών, επιμελητών Β', «απαράδεκτο» μισθολόγιο, «αμέτρητες» εφημερίες με ωρομίσθιο εφημερίας «2,5 ευρώ την ώρα», εκπαιδευτικό πρόγραμμα «ανεπαρκές». Επιπλέον, «η έλλειψη γιατρών, εξοπλισμού, νοσηλευτών και λοιπού προσωπικού σε πολλά επαρχιακά νοσοκομεία απωθεί να ξεκινήσει κάποιος ειδικότητα».

Όσον αφορά τα κεντρικά νοσοκομεία της Αθήνας, η ΕΙΝΑΠ αναφέρει στην επιστολή της ότι το 20% των θέσεων είναι εντελώς κενές και το 20% των γιατρών είναι σε παράταση για δύο ή και περισσότερα χρόνια: «Σήμερα σε κεντρικά νοσοκομεία λείπουν αναισθησιολόγοι, ουρολόγοι, ΩΡΛ, αιματολόγοι, βιοπαθολόγοι, θωρακο-καρδιο-αγγειοχειρουργοί, γενικοί χειρουργοί».

Η ΕΙΝΑΠ αναφέρει, επίσης, ότι «τελευταία κάποιοι νοσηροί εγκέφαλοι (διοικητές, διευθυντές κ.λπ.) άρχισαν τους εκβιασμούς στα νέα παιδιά και εφαρμόζουν εφημερία τομέα. Δηλαδή χειρουργός να εφημερεύει για ΩΡΛ κλινική, ορθοπεδικοί για ουρολογική κ.ο.κ.».

Για να αναστραφεί η κατάσταση, η ΕΙΝΑΠ προτείνει μαζικές προσλήψεις μονίμων επιμελητών Β', αξιοπρεπές μισθολόγιο και ωρομίσθιο εφημερίας, εκπαιδευτικά προγράμματα που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες, να μείνουν έξω οι πολυεθνικές από την εκπαίδευση και μία εφημερία την εβδομάδα και την επόμενη μέρα ρεπό.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Οι «μαγκιές» πληρώνονται: Πρόστιμο 30.000 ευρώ σε 62χρονο που έριξε πετρέλαιο σε σκύλο

Το πρόστιμο των 30.000 ευρώ επιβλήθηκε σε 62χρονο, ο οποίος περιέλουσε με πετρέλαιο σκύλο στην Κέρκυρα.

Όπως ανακοίνωσε η ΕΛΑΣ: «Συνελήφθη την Τρίτη, απογευματινές ώρες, στην Κέρκυρα, από αστυνομικούς του Αστυνομικού Τμήματος Κέρκυρας 62χρονος, για παράβαση του νόμου για τα δεσποζόμενα και αδέσποτα ζώα συντροφιάς.

Αναλυτικότερα, ο 62χρονος εντοπίστηκε και συνελήφθη από τους αστυνομικούς, καθώς σύμφωνα με σχετική καταγγελία , το απόγευμα της Δευτέρας στην Εθνική οδό Παλαιοκαστρίτσας – Κέρκυρας, (περιοχή Σολάρι), περιέλουσε με πετρέλαιο σκύλο.

Προανάκριση για την υπόθεση πραγματοποίησε το Αστυνομικό Τμήμα Κέρκυρας.

Στον 62χρονο επιβλήθηκε το διοικητικό πρόστιμο των (30.000) ευρώ.

Ο 62χρονος, με την δικογραφία που σχηματίσθηκε σε βάρος του οδηγήθηκε στον κ. Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών Κέρκυρας».

ΠΗΓΗ: neakeratsiniou.