Πανάδες ή μέλασμα. Τι είναι; Πώς δημιουργούνται; Ποια τα αίτια;

Συντάκτης Αλέξανδρος Γιατζίδης, M.D., medlabnews.gr

Πανάδες ή Μέλασμα στην ιατρική ορολογία ονομάζονται οι μελαγχρώσεις που εμφανίζονται στην περιοχή του δέρματος του προσώπου κυρίως καθώς και στην περιοχή του λαιμού των χεριών και άλλων σημείων στο ανθρώπινο σώμα.
Το μέλασμα εκδηλώνεται συχνότερα σε γυναίκες οι οποίες εμφανίζουν σκουρόχρωμα δέρμα

Υπάρχουν διάφοροι τύποι υπερμελαγχωρώσεων:

Εντοπισμένη υπερμελάγχρωση (μέλασμα ή χλόασμα)

Το μελασμα η χλοασμα ειναι μία συχνή κηλιδώδης υπερμελάγχρωση στο πρόσωπο σε γυναίκες μετά την κύηση ή μετά από λήψη αντισυλληπτικών όπως και μετά από εκτεταμένη έκθεση σε ηλιακή ακτινοβολία. Την εμφανίζουν πολλές γυναίκες και συχνά υποχωρεί μετά τον τοκετό. Το μέλασμα συναντάται επίσης και σε άνδρες ιδιαίτερα μεσογειακής καταγωγής. Είναι βέβαιον ότι ένας από τους κύριους αιτιολογικούς παράγοντες στους άνδρες είναι η υπερβολική υπεριώδης ακτινοβολία.

Η μελάγχρωση έχει ελαφρά ή έντονα καφέ χρώμα εξαρτώμενη από την πρόσφατη έκθεση στον ήλιο. Τα όριά της είναι ασαφή και παρουσιάζει συμμετρικότητα συνήθως. Εντοπίζεται στις παρειές, το μέτωπο, τη μύτη, το άνω χείλος, το σαγόνι, τον λαιμό με την μορφή μεγάλων κηλίδων.

Όσον αφορά την πρόγνωση τα άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα έχουν καλύτερη πρόγνωση, ενώ πολλές ασθενείς μετά τον τοκετό ή την διακοπή του αντισυλληπτικού δεν εμφανίζουν μέλασμα. Στα άτομα όμως με σκουρόχρωμο δέρμα το μέλασμα είναι εξαιρετικά επίμονο και σε αυτούς είναι ιδιαίτερα σημαντική η αποφυγή ηλιακής ακτινοβολίας με αντηλιακά υψηλής προστασίας έναντι της UVA και της UVB. 

Η μεταφλεγμονώδης υπερμελάχρωση

Η μεταφλεγμονωδης υπερμελάγχρωση μπορεί να είναι συνοδό σύμπτωμα κάθε δερματοπάθειας αλλά ειδικότερα εκείνης στην οποία προσβάλλεται η βασική κυτταρική στοιβάδα της επιδερμίδας.

Τυπικές τέτοιες περιπτώσεις είναι ο ομαλός λειχήνας και ο ερυθηματώδης λύκος που ακολουθούνται πάντα από μεταφλεγμονώδη υπερμελάγχρωση επειδή καταστρέφεται η βασική στοιβάδα της επιδερμίδας και η μελανίνη εναποτίθεται στο χόριο. Άλλες παθήσεις όπως η ακμή, η ροδόχρους πιτυρίαση και το έκζεμα μπορούν να προκαλέσουν σημαντική και επίμονη υπερμελάγχρωση στο σκούρο δέρμα.

Οι μελαχρωματικές αλλοιώσεις συνήθως επιμένουν για μεγάλο διάστημα και για τον λόγο αυτό είναι προτιμότερο να προλαμβάνεται η έντονη φλεγμονή όσο το δυνατόν γρηγορότερα με σωστή θεραπευτική αντιμετώπιση της αρχικής νόσου.

Αίτια

Το μέλασμα είναι πάθηση αγνώστου αιτιολογίας.

Τα αίτια των δυσχρωμιών του δέρματος περιλαμβάνουν  την αλόγιστη έκθεση μας στην ηλιακή ακτινοβολία αλλά και με ορμονικούς παράγοντες. Είναι συχνό φαινόμενο η εμφάνιση μελάσματος, κυρίως στο πρόσωπο κατά την διάρκεια μιας εγκυμοσύνης. Η λέξη "μέλασμα" προέρχεται από την ελληνική λέξη "μέλας"= μαύρος. Οι πανάδες παρατηρούνται κυρίως στο πρόσωπο πιο συχνά και λιγότερο στον λαιμό, στα χέρια ή άλλα μέρη του σώματος.
 Άλλες αιτίες είναι η έλλειψη σιδήρου από τον οργανισμό, ή έλλειψη μαγνησίου και η έλλειψη βιταμίνης C.  Άλλη αιτία είναι όταν μετά από ένα χημικό πίλινγκ δεν γίνεται συστηματική αντηλιακή προστασία. Η αφυδάτωση του δέρματος είναι επίσης μια αιτία, όπως και οι κληρονομικοί λόγοι.  Η λήψη ορισμένων φαρμάκων όπως τα αντισυλληπτικά, τα αντιεπιληπτικά, η κορτιζόνη και ορισμένα αντιβιοτικά ενοχοποιούνται ,όπως και η  ακμή που δεν αντιμετωπίζεται έγκαιρα και σωστά μπορεί να οδηγήσει σε δυσχρωμίες. H χρήση κάποιων καλλυντικών που περιέχουν π.χ. σαλικυλικό οξύ, διάφορα συντηρητικά ή κάποια φάρμακα (όπως αντιεπιληπτικά, αντιβιοτικά ή φωτοευαισθητοποιές ουσίες) ευθύνονται για τις πανάδες. Επίσης οποιαδήποτε φλεγμονή, έγκαυμα, τραυματισμούς του δέρματος ή ακμή που δεν αντιμετωπίζεται έγκαιρα και σωστά, μπορεί να οδηγήσει σε δυσχρωμία. Η μεγαλύτερη όμως αιτία είναι η χρόνια και αλόγιστη έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία και μάλιστα χωρίς προστασία. Με την πάροδο του χρόνου αυξάνονται σε μέγεθος αλλά και σε αριθμό .

 Η φυσιολογική αντίδραση του δέρματος μετά την έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία είναι η παραγωγή μελανίνης που γίνεται ορατή ως μαύρισμα. Σε ορισμένα άτομα στα οποία υπάρχει η προδιάθεση, σε κάποιες περιοχές του δέρματος παράγεται περισσότερη μελανίνη η οποία μπορεί να εναποτεθεί όχι μόνο στην επιφάνεια του δέρματος (επιδερμίδα) αλλά και βαθύτερα στο χόριο. Αυτή η παραπάνω μελανίνη γίνεται ορατή στη συνέχεια ως σκούρες πλάκες που ονομάζονται μέλασμα. Μετά το καλοκαίρι η φυσιολογική μελανίνη που παράχθηκε απομακρύνεται, ενώ η μελανίνη στις βλάβες του μελάσματος παραμένει και αυτές γίνονται πιο εμφανείς. 


Σε επόμενο άρθρο θα αναφερθούμε στους τρόπους αντιμετώπισης.


Διαβάστε επίσης
Αντιγήρανση με την μέθοδο φωτοδυναμικής θεραπείας. Μέθοδος ανάπλασης και αναζωογόνησης που γίνεται χωρίς περιορισμούς εποχής.

Από: Medlab Ιατρικο Ινστιτουτο
MEDISPA

The Skin Cancer Foundation

Αντιγήρανση με την μέθοδο φωτοδυναμικής θεραπείας. Ανάπλαση και αναζωογόνηση, χωρίς περιορισμούς εποχής

Γυναίκα 65 ετών. Aποτέλεσμα μετά από 8 συνεδρίες.

Συντάκτης Αλέξανδρος Γιατζίδης, M.D., medlabnews.gr


Το φως ως σύμμαχος αλλά και εχθρός της επιδερμίδας


Η θεραπευτική δύναμη το φωτός είναι γνωστή από την αρχαιότητα. Γνωστή είναι επίσης και η ζημιογόνος δράση του φωτός επίσης από τnν αρχαιότητα. Πως είναι δυνατό αυτές οι δύο διαπιστώσεις να είναι ταυτόχρονα σωστές και αντίθετες; Η απάντηση είναι απλή αλλά χρειάστηκε να περάσουν χιλιάδες χρόνια για να είμαστε σε θέση να την δώσουμε απλά και καθαρά. Με την ανάπτυξη τόσο της επιστημονικής γνώσης για τις ιδιότητες του φωτός αλλά και της τεχνολογίας για τη χαλιναγώγηση του το μυστήριο γύρω από το φως διαλευκάνθηκε και τώρα έχουμε στη διάθεσή μας πηγές φωτός που προσφέρουν χωρίς να καταστρέφουν.


Το φως έχει θεραπευτικές ιδιότητες και παράλληλα η έκθεση στο φως μπορεί να προκαλέσει βλάβες στο δέρμα. Το φως είναι κάτι που το χρειαζόμαστε. Η φωτοθεραπεία δεν είναι κάτι νέο. Το φως όμως πρέπει και να το αποφεύγουμε. Τα ηλιακά εγκαύματα επίσης δεν είναι κάτι νέο. Η απάντηση βρίσκεται κάπου στη μέση.
α

Aποτελεσματική ακίνδυνη θεραπεία ακμής με την πρωτοποριακή μέθοδο της Φωτοδυναμικής Θεραπείας

Συντάκτες: Aλέξανδρος Γιατζίδης, Μ.D., Κλεοπάτρα Ζουμπουρλή, Μοριακή Βιολόγος. medlabnews.gr

Η ακμή είναι ένα σημαντικό δερματικό πρόβλημα, ή καλύτερα μία ασθένεια, που ταλαιπωρεί τόσο τους εφήβους όσο και τους ενήλικες. Το ψυχολογικό και ψυχοκοινωνικό αντίκτυπο της ασθένειας αυτής και στις δύο κατηγορίες είναι πολύ σημαντικό. Η ακμή και οι ουλές που προκαλεί επηρεάζουν τη συμπεριφορά, την αποδοχή των ασθενών από τρίτους, ακόμα και την ανεύρεση εργασίας σε πολλές περιπτώσεις. Τα ψυχολογικά συμπτώματα που εμφανίζουν οι πάσχοντες από ακμή περιλαμβάνουν την αντικοινωνικότητα, τη μειωμένη αυτοπεποίθηση, την κατάθλιψη, τη σύγχυση και τον θυμό κ.α.

Η εμφάνισή της ακμής είναι αποτέλεσμα της εμφραξης και της φλεγμονής των σμηγματορροικών θυλακίων του δέρματος. Τα βασικά αίτια που προκαλούν την ακμή είναι:

• Η υπερπαραγωγή των κυττάρων που δομούν τον σμηγματορροϊκό αδένα 
• Η αυξημένη παραγωγή σμήγματος 
• Η μόλυνση του δέρματος από το βακτήριο Propionibacterium acnes (P.acnes) 
• Η φλεγμονώδης απάντηση του δέρματος στην παραπάνω μόλυνση 

Τα μέσα που χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση της ακμής είναι ποικίλα και έχουν δράση σε έναν ή περισσότερους από τους παραπάνω παράγοντες. Η πιο συχνές θεραπείες έχουν να κάνουν με χρήση αντιβιοτικών ή αντιμικροβιακών σκευασμάτων, με κερατολυτικούς παράγοντες (όπως είναι το σαλικυλικό οξύ), καθώς και με την από το στόμα λήψη ειδικών αντιβιοτικών. Παρόλαυτά οι παραπάνω τρόποι αντιμετώπισης της ακμής έχουν χάσει τη δημοτικότητά τους για τους εξής λόγους:
Έρευνες δείχνουν ότι η μακροχρόνια λήψη αντιβιοτικών σχετίζεται με αύξηση της πιθανότητας εμφάνισης καρκίνου του μαστού
Τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί πολύ η ανθεκτικότητα του βακτήριου της ακμής P.acnes στα αντιβιοτικά
Η από του στόματος λήψη αντιβιοτικών έχει παρενέργειες όπως οι ζαλάδες, οι μυκητησιακές μολύνσεις, οι αλλεργικές αντιδράσεις και οι γαστρεντερικές διαταραχές κ.α.

Αυτοί ήταν και οι λόγοι που οδήγησαν στην αναγκαστική ανάπτυξη εναλλακτικών ασφαλών μεθόδων για την καταπολέμηση του προβλήματος της ακμής.


Η φυσική δερματολογική θεραπεία της ακμής χωρίς φάρμακα.

Παραμένει πρόκληση για την δερματολογία η ανεύρεση αποτελεσματικής θεραπείας για την ακμή, καθώς αναπτύσσεται η αντίσταση στα φάρμακα ενώ παράλληλα είναι ανάγκη να ελαχιστοποιηθούν οι παρενέργειες τους, που φθάνουν μέχρι την τερατογένεση. 

Η πιο αποτελεσματική ίσως θεραπεία της ακμής με μη συμβατικές μεθόδους είναι η φωτοδυναμική θεραπεία. Η χρήση καθαρού φωτός απαλλαγμένου από ακτινοβολία UV έχει δώσει πραγματικά θεαματικά αποτελέσματα σε σύντομο χρονικό διάστημα, ενώ μετά το πέρας του προβλήματος το δέρμα παραμένει ενυδατωμένο και ελαστικό, κάτι που δε συμβαίνει με τις παραπάνω θεραπείες.

Το ορατό φως (400-760nm), σε αντίθεση με την ηλιακές υπεριώδεις UVC-UVB-UVA ακτινοβολίες (190-400nm), που προκαλούν φωτογήρανση και δερματικό καρκίνο, είναι ωφέλιμο, ζωογόνο και θεραπευτικό. Δεν παράγει θερμότητα, σε αντίθεση με την ηλιακή υπέρυθρη ακτινοβολία (760-3000nm), που μπορεί να προκαλέσει ξηρότητα του δέρματος.

Το ορατό φως είναι το τμήμα της ηλιακής ενέργειας, στο οποίο οφείλεται η ζωή πάνω στον πλανήτη και η ομαλή ανάπτυξη του ανθρώπινου οργανισμού.

Με τη φυσική μέθοδο της Φωτοδυναμικής θεραπείας, η οποία είναι FDA approved, καθαρό, ορατό και ασφαλές φως που δεν περιέχει τις επιβλαβείς UVA & UVB ακτινοβολίες, ούτε παράγει θερμότητα, στοχεύει στο προπιονοβακτηρίδιο της ακμής και στην φλεγμονή. Η καταστροφή των βακτηριδίων οφείλεται στο ότι παράγουν, ενδογενώς, φωτοευαίσθητες ουσίες, πορφυρίνες, όπως η κορποπροφυρίνη ΙΙΙ και η πρωτοπορφυρίνη, οι οποίες αντιδρώντας με το φως, παράγουν μονήρες οξυγόνο, μέσα στα κύτταρα των βακτηριδίων, το οποίο δρα ως ισχυρό αντιβακτηριδιοκτόνο, με αποτέλεσμα την εξολόθρευση, του προπιονοβακτηριδίου της ακμής, η παρουσία του οποίου αναπαράγει την φλεγμονή.

Το μήκος κύματος φωτός στα 415nm, μπλε φως, αντιστοιχεί ακριβώς στη μέγιστη απορροφησιμότητα από τις πορφυρίνες. 

Τα αποδυναμωμένα προπιονοβακτηρίδια γίνονται πιο ευάλωτα στις επιθέσεις των λευκοκυττάρων του οργανισμού, των αμυντικών κυττάρων, τα οποία ταυτοχρόνως φωτοενεργοποιούνται από το μπλε φως.

Επιπλέον, ανοσορυθμιστικοί μηχανισμοί διεγείρονται, λόγω της ευεργετικής επίδρασης του κόκκινου φωτός, με μήκος κύματος 633nm, το οποίο ελαχιστοποιεί την παραγωγή προφλεγμονωδών κυτταροκινών, δηλαδή πρωτεϊνών, δηλαδή πρωτεϊνών που κινούν και επιταχύνουν την φλεγμονή. Η αντιφλεγμονώδης δράση του κόκκινου φωτός, μειώνει το ερύθυμα της ακμής, αλλά και τη βαρύτητα της φλεγμονώδους διαδρομής, ελαττώνοντας έτσι την πιθανότητα εμφάνισης ουλών.

Η μείωση της φλεγμονής ολοκληρώνεται εως και 16 βδομάδες μετά το τέλος της θεραπείας.

Βασικά πλεονεκτήματα της συγκεκριμένης μεθόδου:

• δεν παρεμποδίζει την καθημερινή δραστηριότητα
• δεν παρατηρείται πόνος
• δεν υπάρχουν παρενέργειες
• δεν είναι επεμβατική μέθοδος

Αντενδείκνυται μόνο σε ασθενείς με φωτοευαισθησία και νοσήματα όπως ο ερυθηματώδης λύκος.


Στην περίπτωση της κυστικής ακμής, η φωτοδυναμική θεραπεία πρέπει να γίνεται σε συνδυασμό με έναν φωτοευαισθητοποιητή , ώστε να επαυξηθεί το θεραπευτικό αποτέλεσμα. 

Η φωτοδυναμική θεραπεία περιλαμβάνει την ενεργοποίηση μίας χρωμοφόρου ουσίας (ουσία που απορροφά το φως) ώστε να προκύψει μονομερές οξυγόνο. Το μόριο αυτό του οξυγόνου είναι τοξικό και σκοτώνει τα κύτταρα. Η διάρκεια ζωής του όμως είναι πολύ μικρή οπότε δεν είναι τοξικό για τα υπόλοιποα κύτταρα του δέρματος. Το βακτήριο της ακμής P.acnes παράγει κάποιες φωτο-ευαίσθητες ουσίες, την κόπροπορφυρίνη ΙΙΙ και την πρωτοπορφυρίνη. Το φώς που χρησιμοποιείται στη φωτοδυναμική θεραπεία ακτινοβολεί αυτές τις ουσίες σε ειδικό μήκος κύματος με αποτέλεσμα το βακτήριο να παράγει εσωτερικά το παραπάνω τοξικό μόριο του οξυγόνου. Αυτό προκαλεί την «αυτοκτονία» του βακτηρίου. Τα βακτήρια εξαλείφονται, οι φλεγμονές μειώνονται ενώ λόγω της αύξησης του κολλαγόνου και της ελαστίνης που το φως προκαλεί, το δέρμα μένει ελαστικό, λαμπερό και λείο.

Η φωτοδυναμική θεραπεία είναι μία απόλυτα ασφαλής και ανώδυνη μέθοδος με θεαματικά αποτελέσματα που διαρκούν.

ΠΗΓΗ: Phototherapeutics

MEDLAB-MEDISPA