Η VICHY για την Παγκόσμια Ημέρα Εμμηνόπαυσης: «Δεν είμαστε μόνες, έχουμε τον ειδικό»

medlabnews.gr iatrikanea

Η Παγκόσμια Ημέρα Εμμηνόπαυσης, που τιμάται κάθε χρόνο στις 18 Οκτωβρίου, αποτελεί μια σημαντική ευκαιρία για να εστιάσουμε σε ένα θέμα που αφορά εκατομμύρια γυναίκες παγκοσμίως. Ουσιαστικά αναφερόμαστε στην Εμμηνόπαυση, η οποία σηματοδοτεί μια νέα φάση στη ζωή της γυναίκας- μια φάση που συχνά συνοδεύεται από αλλαγές στο σώμα, στην ψυχολογία και τη διάθεση με αποτέλεσμα να επηρεάζεται βαθιά η καθημερινότητα των γυναικών. Στόχος της Παγκόσμιας Ημέρας Εμμηνόπαυσης είναι η ενδυνάμωση των γυναικών, η κατανόηση των συμπτωμάτων στον οργανισμό και την επιδερμίδα και η αντιμετώπισή τους.

Συμπτώματα, όπως εξάψεις, διαταραχές του ύπνου, αλλαγές στη διάθεση, μπορούν να κυριαρχήσουν. Η επίδραση στην ψυχολογία των γυναικών αξίζει την προσοχή μας, καθώς πολλές γυναίκες αντιμετωπίζουν άγχος και απώλεια αυτοπεποίθησης. Η έλλειψη πληροφόρησης εμποδίζει συχνά τις γυναίκες να αντιμετωπίσουν αυτές τις αλλαγές. με αισιοδοξία και τόλμη. Οι αλλαγές αυτές έχουν, επίσης, ορατές επιπτώσεις στην επιδερμίδα, η οποία χρειάζεται ιδιαίτερη φροντίδα και προσοχή.

Η Vichy, ως κυρίαρχη μάρκα στην αντιγήρανση και στη δερματολογική φροντίδα, που την εμπιστεύονται πάνω από 70.000 δερματολόγοι παγκοσμίως, έχει δεσμευτεί να στέκεται στο πλευρό των γυναικών κάθε ημέρα και όχι μόνο την συγκεκριμένη. Στόχος της είναι να συνεχίζει να στηρίζει τις γυναίκες, ώστε να διανύουν αυτή τη νέα περίοδο με αυτοπεποίθηση, αυτοεκτίμηση και αγάπη για τον εαυτό τους, ξεπερνώντας τα στερεότυπα. Η σειρά φροντίδας Neovadiol, η No1 σε πωλήσεις αντιγηραντική περιποίηση στα φαρμακεία σε Ελλάδα και Ευρώπη, έχει σχεδιαστεί για να αντιμετωπίσει τις ειδικές ανάγκες της επιδερμίδας κατά την εμμηνόπαυση, ώστε να ενισχυθεί η θρέψη, η ελαστικότητα και η απώλεια πυκνότητας της επιδερμίδας. Οι κρέμες περιποίησης από τη σειρά Neovadiol, με την καινοτόμο σύνθεσή τους, θα προσφέρουν αναπλήρωση των λιπιδίων, σύσφιξη και θα επαναφέρουν την ζωντάνια και τη λάμψη της επιδερμίδας του προσώπου.

Με το δυναμικό μήνυμα «Δεν είμαστε μόνες, έχουμε τον ειδικό» της ομώνυμης καμπάνιας Vichy με πρωταγωνίστριες δύο καταξιωμένες και άκρως δυναμικές γυναίκες, τη Μαρία Καβογιάννη και την Εβελίνα Παπούλια, προτρέπει τις γυναίκες να αγκαλιάσουν τον εαυτό τους, να φροντίσουν την επιδερμίδα τους και να αναγνωρίσουν ότι η ομορφιά και η αυτοπεποίθηση δεν έχουν ηλικία. Η καμπάνια σκοπεύει να ενθαρρύνει τις γυναίκες να μιλήσουν ανοιχτά για την εμπειρία τους και να ξανά ορίσουν το πώς βιώνουν την εμμηνόπαυση και τις ορμονικές αλλαγές που τη συνοδεύουν.

Η Παγκόσμια Ημέρα Εμμηνόπαυσης αποτελεί μια ευκαιρία για να γιορτάσουμε τη δύναμη, και την ομορφιά των γυναικών, ανεξάρτητα από την ηλικία. Η Vichy ενθαρρύνει τις γυναίκες να αγκαλιάσουν αυτή τη νέα φάση της ζωής τους και να ζητήσουν βοήθεια όποτε την χρειάζονται. Η φροντίδα της επιδερμίδας είναι ένα σημαντικό βήμα σε αυτή την διαδικασία,
ενώ η συζήτηση με επαγγελματίες υγείας και η υποστήριξη από το κοινωνικό περιβάλλον είναι απαραίτητες για μια ομαλή μετάβαση.

Ας γίνουμε οι πρωταγωνίστριες της δικής μας ιστορίας, αναδεικνύοντας τη μοναδικότητά μας σε κάθε βήμα!

Πονοκέφαλος στην εμμηνόπαυση. Γιατί συμβαίνουν και πώς μπορείτε να τους αντιμετωπίσετε;

επιμέλεια medlabnews.gr iatrikanea

Εάν είχατε πονοκεφάλους στο παρελθόν - ειδικά εάν είχατε ημικρανίες - μπορεί να παρατηρήσετε ότι οι ημικρανίες είναι πιο συχνές ή πιο έντονες κατά την εμμηνόπαυση. Αυτό συμβαίνει  λόγω των κυμαινόμενων ορμονικών επιπέδων.

Δεν θα πρέπει όμως να πανικοβληθείτε  καθώς υπάρχουν λύσεις για να αντιμετωπίσετε αυτήν την «απογοητευτική» πτυχή της εμμηνόπαυσης.

Τα πιο κοινά είδη πονοκεφάλων, που μπορούν να σας επηρεάσουν κατά την εμμηνόπαυση είναι οι ημικρανίες και πονοκέφαλοι τάσης  δηλ. οι «κοινοί» πονοκέφαλοι.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι πονοκέφαλοι της εμμηνόπαυσης μπορεί να επηρεάσουν και άλλα συμπτώματα της ίδιας περιόδου, όπως προβλήματα ύπνου, άγχος και κατάθλιψη.

Πόσο πιθανοί είναι οι πονοκέφαλοι κατά την διάρκεια της εμμηνόπαυσης;

Αρκετά πιθανοί.  Μια μελέτη σε περισσότερες από 500 μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες διαπίστωσε ότι το 13,7% υπέφερε από πονοκεφάλους. Από αυτές, το 82% είπε ότι οι πονοκέφαλοι τους είχαν ξεκινήσει πριν από την εμμηνόπαυση.

Πως μπορείτε να μειώσετε τους περι-εμμηνοπαυσιακούς πονοκεφάλους;

1. Κρατήστε ημερολόγιο. Προσπαθήστε να κρατάτε ένα ημερολόγιο με τους πονοκεφάλους σας (συμπεριλαμβανομένων των ημερομηνιών, των ωρών, των συμπτωμάτων και των πιθανών αιτίων). Αυτό θα βοηθήσει εσάς και το γιατρό σας να εντοπίσετε τυχόν μοτίβα, ειδικά εάν οι πονοκέφαλοι σας συνδέονται με τον εμμηνορροϊκό σας κύκλο.

2. Υιοθετείστε υγιεινό τρόπο ζωής. Ελαχιστοποιήστε το αλκοόλ, την καφεΐνη και οποιαδήποτε άλλη γνωστή αιτία πονοκεφάλου. Κάντε λίγη αερόβια άσκηση και στοχεύστε να κοιμάστε αρκετά με μια τακτική ρουτίνα.

3. Μιλήστε με τον γιατρό σας. Οι πονοκέφαλοι μπορεί να προκληθούν από μια σειρά από διαφορετικές καταστάσεις, πολλές από τις οποίες μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά μόλις διαγνωστούν.

4. Χαλαρώστε. Τα συνιστώμενα μέτρα περιλαμβάνουν γιόγκα, pilates  και βελονισμό.

Θα βοηθούσε  η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης;

Η Θεραπεία Ορμονικής  Υποκατάστασης (ΗRT) δεν είναι θεραπεία για τις ημικρανίες, αν και όσες έχουν ημικρανίες μπορούν να χρησιμοποιήσουν ορισμένους τύπους Ορμονικής Υποκατάστασης για τον έλεγχο άλλων συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης. Οι γυναίκες  με πονοκεφάλους αντιδρούν με διαφορικούς τρόπους  στη θεραπεία Ορμονικής Υποκατάστασης. Γενικά, οι ημικρανίες χειροτερεύουν με την ορμονική θεραπεία.

Εάν παίρνετε θεραπεία Ορμονικής Υποκατάστασης για να ελέγξετε άλλα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης και διαπιστώσετε ότι επιδεινώνει τους πονοκεφάλους σας, μπορείτε να συζητήσετε με τον γυναικολόγο σας ή τον ενδοκρινολόγο σας για  να βρείτε ποιος είναι ο κατάλληλος τύπος για σας  ορμονικής θεραπείας.

Γιατί οι πονοκέφαλοι συμβαίνουν κατά την διάρκεια της εμμηνόπαυσης;

Κατά τη διάρκεια της ενήλικης ζωή τους, περίπου το ½ των γυναικών  διαπιστώνουν ότι οι ημικρανίες ή οι πονοκέφαλοι τάσης  προκαλούνται εξαιτίας του εμμηνορροϊκού κύκλου.. Κατά την προεμμηνοπαυσιακή και εμμηνοπαυσιακή περίοδο, ο εμμηνορροϊκός κύκλος γίνεται πιο ασταθής, εξαιτίας των ορμονικών αλλαγών.  Αυτές οι ορμονικές αλλαγές μπορούν επίσης να προκαλέσουν ημικρανίες,  γι 'αυτό και είναι δυνατόν να αντιμετωπίσετε πιο συχνές και σοβαρές κρίσεις ημικρανίας κατά την εμμηνόπαυση.

• Μεταξύ των γυναικών, που παρουσιάζουν ημικρανίες κατά την εμμηνόπαυση, το 45% θα δει επιδείνωση, το 30-45% δεν θα δει καμία αλλαγή και το 15% θα δει βελτίωση.

• Όσοι έχουν μπει στην εμμηνόπαυση μετά την αφαίρεση των ωοθηκών τους (γνωστή ως χειρουργική εμμηνόπαυση) τείνουν να έχουν περισσότερες  κρίσεις ημικρανίας.

• Οι ημικρανίες τείνουν να μειώνονται μόλις μπείτε στην περίοδο της μετα-εμμηνόπαυσης, Μια μελέτη διαπίστωσε ότι τα δύο τρίτα των γυναικών θα βιώσουν λιγότερες κρίσεις ημικρανίας την περίοδο αυτή.

• Η μέγιστη βελτίωση  θα εμφανιστεί  δύο έως τρία χρόνια μετά την τελευταία περίοδο, καθώς οι ορμόνες μπορεί να έχουν διακυμάνσεις μέχρι αυτό το χρονικό σημείο.

Τι γίνεται με τους πονοκεφάλους τάσης (κοινοί πονόκεφαλοι);

Οι πονοκέφαλοι τάσης παραμένουν οι ίδιοι ή επιδεινώνονται για το 70% των γυναικών .

Πότε θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας;

Επισκεφθείτε τον  γιατρό σας, εάν έχετε πονοκεφάλους τακτικά, που διαρκούν  περισσότερο από μερικές ημέρες, ή εάν ανησυχείτε για τους πονοκεφάλους σας.

Πότε πρέπει να επισκεφτείτε επειγόντως γιατρό;

Όταν έχετε:

• Ένα σοβαρό πονοκέφαλο, ειδικά όταν μπορεί να σας ξυπνήσει από τον ύπνο ή που εμφανίζεται ξαφνικά σαν κεραυνός.

• Ένα πονοκέφαλο  που χειροτερεύει όταν ξαπλώνετε, βήχετε ή κρατάτε την αναπνοή σας.

• Οποιαδήποτε αύρα ημικρανίας, που διαρκεί περισσότερο από 60 λεπτά.

• Οποιεσδήποτε αλλαγές στην ακοή, την όραση ή την ισορροπία σας, ή τυχόν συμπτώματα,  που δεν αποτελούν μέρος του συνηθισμένου μοτίβου της ημικρανιακής αύρας σας.

• Πυρετό παράλληλα με τον πονοκέφαλό σας.

• Ένα κόκκινο, επώδυνο μάτι, με ή χωρίς αλλαγές στην όρασή σας.

• Ιστορικό καρκίνου ή εάν παίρνετε φάρμακα που επηρεάζουν το ανοσοποιητικό σας σύστημα (ανοσοκατασταλτικά).

• Εάν ανησυχείτε για τον πονοκέφαλό σας για οποιονδήποτε άλλο λόγο.

της Καίτης Αντωνοπούλου, ταμία ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΗΣ (ΕΛΕΤΕΜ)

Διαβάστε επίσης:

Ημικρανία. Λύσεις που μπορεί να σας βοηθήσουν να την αντιμετωπίσετε στο σπίτι

Αιτίες που πυροδοτούν Πονοκέφαλο, Κεφαλαλγία, Ημικρανία. Τι να κάνετε για να περιορίσετε τις κρίσεις;

Η εμμηνόπαυση σε μεγαλύτερη ηλικία προστατεύει από τον κίνδυνο γεροντικής κατάθλιψης

του Μάριου Γεωργάκη, Μ.D., Διδάκτορα ΕΚΠΑ, medlabnews.gr iatrikanea

Η παρατεινόμενη ηλικία εμμηνόπαυσης συσχετίστηκε με μειωμένο κίνδυνο κατάθλιψης στις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες

Διεθνής ομάδα ερευνητών, με επικεφαλής την Ελένη Πετρίδου, Καθηγήτρια Προληπτικής Ιατρικής και Επιδημιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, σε συνεργασία με την Αλκηστι Σκαλκίδου,  Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Μαιευτικής και Γυναικολογίας  στο Πανεπιστήμιο της Ουψάλας στη Σουηδία και τη Στέλλα Δασκαλοπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια Παθολογίας στην  Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου McGill στο Μόντρεαλ του Καναδά δημοσίευσε την Τετάρτη 6 Ιανουαρίου 2016 μελέτη στο έγκριτο ιατρικό περιοδικό JAMA- Ψυχιατρική. Τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι η αυξανόμενη ηλικία εμμηνόπαυσης φαίνεται να δρα προστατευτικά έναντι του κινδύνου να εμφανίσουν οι γυναίκες κατάθλιψη μετά την εμμηνόπαυση. Η μελέτη ανοίγει νέους ορίζοντες στην κατανόηση της αιτιολογίας της γεροντικής κατάθλιψης και υποδεικνύει κατευθύνσεις για μελλοντικές προληπτικές και θεραπευτικές παρεμβάσεις.

Η κατάθλιψη προσβάλει έναν στους δέκα ηλικιωμένους και οι γυναίκες θεωρούνται περισσότερο ευπαθείς ανάμεσα στα δυο φύλα. Στο διάστημα της αναπαραγωγικής ζωής, ο οργανισμός της γυναίκας παράγει υψηλά επίπεδα  οιστρογόνων, τα οποία μειώνονται απότομα με την εμμηνόπαυση. Τόσο η ηλικία εμμηνόπαυσης, όσο και η διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου, δηλαδή η περίοδος από την εμμηναρχή μέχρι την εμμηνόπαυση, δείχνουν πόσα χρόνια στη διάρκεια της ζωής της βρίσκεται μια γυναίκα κάτω από την επίδραση των ενδογενών αυτών ορμονών. Ειδικότερα, η μελέτη έδειξε ότι η μεγάλη ηλικία εμμηνόπαυσης και η μεγαλύτερη διάρκεια της αναπραγωγικής περιόδου, σχετίζονται με μειωμένο κίνδυνο κατάθλιψης στην Τρίτη Ηλικία.

«Έρευνες σε πειραματόζωα έχουν δείξει ότι τα οιστρογόνα έχουν αντικαταθλιπτική δράση στον εγκέφαλο. Ωστόσο η χρήση εξωγενών οιστρογόνων για τη θεραπεία της κατάθλιψης στις γυναίκες δεν φαίνεται να έχει επιτυχή αποτελέσματα, σύμφωνα με κλινικές δοκιμές. Στη μελέτη μας  χρησιμοποιήσαμε την ηλικία εμμηνόπαυσης και τη διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου, ως δείκτες έκθεσης σε ενδογενή οιστρογόνα με στόχο να διερευνήσουμε αν η ενδογενής παραγωγή των ορμονών του φύλου έχει σημασία για την εκδήλωση της μετεμμηνοπαυσιακής κατάθλιψης», δηλώνει η Καθηγήτρια της Ιατρικής Σχολής Αθηνών Ελένη Πετρίδου.

Συγκεκριμένα, οι ερευνητές συνέθεσαν δεδομένα από τη δημοσιευμένη βιλιογραφία σε παγκόσμιο επίπεδο ακολουθώντας τη μεθοδολογία της μετα-ανάλυσης. Τα ευρήματα που προκύπτουν από τη σύνθεση 14 μελετών και περιλαμβάνουν  συνολικά περισσότερες από 67,000 γυναίκες δείχνουν ότι η αύξηση κατά 2 χρόνια τόσο της ηλικίας εμμηνόπαυσης όσο και της διάρκειας της αναπαραγωγικής περιόδου σχετίζεται με μείωση του κινδύνου εμφάνισης κατάθλιψης κατά 2%. Φαίνεται, δηλαδή, ότι η προχωρημένη ηλικία εμμηνόπαυσης προσφέρει προστασία απέναντι στη μετεμμηνοπαυσιακή κατάθλιψη. Όπως δηλώνει ο Μάριος Γεωργάκης, πρώτος συγγραφέας της μελέτης, αριστούχος απόφοιτος της Ιατρικής Σχολής  Αθηνών και υποψήφιος διδάκτορας «με μια πρώτη ματιά  ο βαθμός της προστατευτικής επίδρασης φαίνεται μηδαμινός. Αν όμως αναλογιστεί κανείς ότι η ηλικία εμμηνόπαυσης και η αναπαραγωγική περίοδος μπορεί να ποικίλει από γυναίκα σε γυναίκα έως και 20 χρόνια, τότε η προστατευική δράση είναι ευμεγέθης. Μάλιστα, σε γυναίκες με πολύ πρόωρη εμμηνόπαυση (μικρότερη των 40 ετών), ο κίνδυνος ήταν ακόμη μεγαλύτερος καθώς υπολογίστηκε διπλάσιος».

«Η κατάθλιψη στους ηλικιωμένους μπορεί να θεωρηθεί ως διαφορετική νοσολογική οντότητα συγκριτικά με εκείνη που παρουσιάζεται στις νεότερες ηλικίες, καθώς παρουσιάζει ιδιαιτερότητες στην αιτιολογία και την αντιμετώπιση με τα διαθέσιμα αντικταθλιπτικά φάρμακα. Η δυνατότητα εφαρμογής προληπτικών παρεμβάσεων φαίνεται επίσης ελκυστική και πιθανότατα εφαρμόσιμη», λέει η Στέλλα Δασκαλοπούλου από τον Καναδά. Πράγματι, σύμφωνα με τα ευρήματα της συγκεκριμένης μελέτης, υποκλινικές μορφές κατάθλιψης μπορούν να αναγνωριστούν έγκαιρα αν οι γυναίκες με πρώιμη εμμηνόπαυση έχουν συστηματική παρακολούθηση της ψυχικής τους υγείας ώστε να τους δοθεί η δυνατότητα πρωιμότερης και περισσότερο αποτελεσματικής παρέμβασης. 

Η μελέτη αναθερμαίνει το ερευνητικό ενδιαφέρον αναφορικά με τις θεραπείες ορμονικής υποκατάστασης κατά την μετεμμηνοπαυσιακή περίοδο. «Σύμφωνα με προηγούμενες μελέτες, η ορμονική θεραπεία υποκατάστασης μετά την εμμηνόπαυση σχετιζόταν με σοβαρές παρενέργειες, οι οποίες και περιορίζουν τη χρήση της. Νεότερα όμως δεδομένα υποστηρίζουν ότι υπάρχει μια κρίσιμη περίοδος αμέσως μετά την εμμηνόπαυση, κατά την οποία αν η γυναίκα ξεκινήσει θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης, πιθανώς να έχει την ευεργετική δράση για αποφυγή εκδήλωσης κατάθλιψης. Ωστόσο, πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι τα αποτελέσματα της δημοσίευσης αναφέρονται στη δράση ενδογενών οιστρογόνων, τα οποία παρουσιάζουν διαφορές σε σχέση με τα εξωγενώς χορηγούμενα», σημειώνει η Άλκηστις Σκαλκίδου από τη Σουηδία.

Η ερευνητική ομάδα καταλήγει ότι χρειάζεται περαιτέρω έρευνα ώστε να διερευνηθούν σε βάθος οι επιδράσεις των ορμονών του φύλου στον εγκέφαλο και την ψυχική υγεία γενικότερα. Ακόμη και αν η αντικαταθλιπτική δράση των οιστρογόνων θεωρηθεί τεκμηριωμένη, υπολείπεται η επιστημονική γνώση για σύσταση ασφαλών θεραπειών βασισμένων σε οιστρογόνα για την πρόληψη της μετεμμηνοπαυσιακής κατάθλιψης.  Μελλοντικές ερευνητικές κατευθύνσεις αναμένεται να στραφούν στην ανάπτυξη εξωγενών οιστρογονικών παραγόντων με στοχευμένη δράση στον εγκέφαλο, οι οποίες θα πρέπει όμως να ελαχιστοποιούν τις παρενέργειες από τα υπόλοιπα συστήματα του οργανισμού.

Πλήρης αναφορά άρθρου: Georgakis MK [1], Thomopoulos TP [1], Diamantaras AA [1,2], Kalogirou EI [1], Skalkidou A [3], Daskalopoulou SS [4], Petridou ET [1]. Association of age at menopause and duration of reproductive period with depression after menopause: A systematic review and meta-analysis. JAMA Psychiatry. [published online January 6, 2016]. doi:10.1001/jamapsychiatry.2015.2653.

Διαβάστε επίσης

• Οι ορμόνες Προγεστερόνη, Οιστραδιόλη, Τεστοστερόνη, FSH, LH. Πώς επιδρούν στην περίοδο, στα οστά, στην καρδιά, στο βάρος;
• Η εμμηνόπαυση σε πιο προχωρημένη ηλικία προστατεύει από τον κίνδυνο γεροντικής κατάθλιψης
• Ο αναπαραγωγικός κύκλος της γυναίκας. Σε ποιές καταστάσεις γίνεται ορμονολογικός έλεγχος;
• Πολυκυστικές Ωοθήκες. Τι είναι; Ποια τα συμπτώματα τους; Πώς αντιμετωπίζονται;

Ξηροδερμία στην εμμηνόπαυση. Συμβουλές το ξηρό δέρμα

της Θάλειας Γούτου κοσμετολόγου, αισθητικού, medlabnews.gr iatrikanea

Κάθε γυναίκα που έχει μπει σε εμμηνόπαυση γνωρίζει για τις εξάψεις. Οι περισσότερες έχουν βιώσει νυχτερινούς ιδρώτες. Αλλά σαν να μη σου φτάνει η εμμηνόπαυση, να έχεις και ξηρό δέρμα; Πως όμως προέκυψε αυτό;

Η απάντηση είναι απλή: το πρόβλημα οφείλεται στις ορμόνες και συγκεκριμένα στα οιστρογόνα. Φαίνεται ότι οι ίδιες ορμόνες που προκαλούν τις αλλαγές στο σώμα μας κατά την εμμηνόπαυση είναι υπεύθυνες και για την ξηρότητα του δέρματος.

Τι ακριβώς συμβαίνει;

Κάπου ανάμεσα στα 40 και τα 58, όλες οι γυναίκες μπαίνουν στην εμμηνόπαυση. Αυτό συμβαίνει όταν οι ωοθήκες παύουν να απελευθερώνουν ωάρια, η έμμηνος ρύση σταματά και η παραγωγή των οιστρογόνων ξεκινά να μειώνεται.

Τα οιστρογόνα είναι πολύ ισχυρές ορμόνες. Διεγείρουν την ωρίμανση του γυναικείου σώματος κατά την εφηβεία και προστατεύουν τα οστά. Μία ακόμα δράση τους αφορά την διέγερση του σχηματισμού κολλαγόνου και προστατευτικών ελαίων στο δέρμα.

Αυτός είναι ο λόγος που καθώς η εμμηνόπαυση πλησιάζει και η παραγωγή οιστρογόνων μειώνεται, είναι σύνηθες το δέρμα να γίνεται ξηρό, λιγότερο ελαστικό και να δημιουργεί αίσθηση «τραβήγματος» και φαγούρας. Η μείωση των οιστρογόνων επίσης μειώνει την ικανότητα του οργανισμού να συγκρατεί την απαραίτητη υγρασία.

Συνήθως τα συμπτώματα εμφανίζονται αρχικά στη «Ζώνη Τ» του προσώπου και στους αγκώνες, αλλά επεκτείνονται σε όλο το σώμα, με ξηρότητα στο υπόλοιπο πρόσωπο, το στήθος, την πλάτη, τα γεννητικά όργανα, ακόμα και τα νύχια.

Οι αλλαγές αυτές ξεκινούν ήδη από τα πρώτα στάδια της εμμηνόπαυσης και είναι μόνιμες αν δεν αντιμετωπιστούν.

Συμβουλές για την αντιμετώπιση της ξηροδερμίας στην εμμηνόπαυση

1. Προσθέστε τα «έξυπνα» λιπαρά στη διατροφή σας: τα απαραίτητα λιπαρά οξέα – όπως είναι τα ωμέγα-3 που μπορούμε να βρούμε στον σολωμό, στα καρύδια και σε άλλες τροφές – βοηθούν στην παραγωγή προστατευτικών ελαίων από το δέρμα που ευνοούν την συγκράτηση της υγρασίας.

2. Μην ξεχνάτε το αντηλιακό σας: διατηρήστε το δέρμα σας υγιές και νεανικό χρησιμοποιώντας όλο το χρόνο αντηλιακό με SPF 15 ή υψηλότερο. Το ξηρό δέρμα, οι ρυτίδες, οι πανάδες αλλά και ο καρκίνος του δέρματος μπορεί να προκύψουν από την υπερβολική έκθεση στον ήλιο και την ανεπαρκή προστασία. Και μην ξεχνάτε ότι οι υπεριώδεις ακτίνες διαπερνούν τα σύννεφα και την ομίχλη και το χιόνι, έτσι η χρήση αντηλιακού είναι αναγκαία και τον χειμώνα!

3. Ξεχάστε τα ζεματιστά ντους: μπορεί ένα καυτό ντους να είναι εξαιρετικά απολαυστικό αλλά είναι επιζήμιο για το δέρμα καθώς προκαλεί ξηρότητα με την απομάκρυνση των προστατευτικών ελαίων, ενώ ευνοεί και την ανάπτυξη ευρυαγγειών.

4. Χρησιμοποιείτε φιλικά προς το δέρμα σαπούνια: τα σαπούνια που περιέχουν άρωμα ή αντιβακτηριδιακά συστατικά μπορούν να απομακρύνουν τα προστατευτικά έλαια του δέρματος αφήνοντάς το ξηρό και αφυδατωμένο.

5. Μην παραλείπεται την ενυδάτωση: αμέσως μετά το ντους εφαρμόστε την αγαπημένη σας ενυδατική κρέμα για να συγκρατήσει την υγρασία στο δέρμα σας. Θυμηθείτε να ενυδατώνετε τον οργανισμό σας εσωτερικά, πίνοντας αρκετό νερό.

Για έξτρα αποτελεσματική φροντίδα του δέρματός σας, επιλέξτε προϊόντα περιποίησης προσώπου και σώματος που είναι σχεδιασμένα ειδικά για εμμηνοπαυσιακές ηλικίες.

Προϊόντα με εκχυλίσματα φυτών όπως για παράδειγμα άγριο γιαμ, είναι πλούσια σε φυτικές ορμόνες που βοηθούν στην αποκατάσταση της ισορροπίας των ορμονών στο δέρμα. Δρουν συγκεκριμένα για τις ανάγκες του δέρματος κατά την εμμηνόπαυση, προσφέροντας πιο αποτελεσματική ενυδάτωση, ανάπλαση και ελαστικότητα, ενώ καταπολεμούν τις ρυτίδες και τη χαλάρωση.

Βοηθήστε το σώμα σας επιπλέον με τη σωστή άσκηση! Η γυμναστική είναι σημαντική κατά την εμμηνόπαυση για την προστασία της καρδιάς και των οστών ενώ ωφελεί και το δέρμα. Αυξάνοντας την ποσότητα των θρεπτικών συστατικών και του οξυγόνου που φτάνει στο δέρμα, η άσκηση, όπως και τα οιστρογόνα, μπορεί να αυξήσει το κολλαγόνο προσφέροντας πιο ελαστικό δέρμα!

Πηγές webmd, medispa

Διαβάστε επίσης

• Οι ορμόνες Προγεστερόνη, Οιστραδιόλη, Τεστοστερόνη, FSH, LH. Πώς επιδρούν στην περίοδο, στα οστά, στην καρδιά, στο βάρος;
• Η εμμηνόπαυση σε πιο προχωρημένη ηλικία προστατεύει από τον κίνδυνο γεροντικής κατάθλιψης
• Ο αναπαραγωγικός κύκλος της γυναίκας. Σε ποιές καταστάσεις γίνεται ορμονολογικός έλεγχος;
• Πολυκυστικές Ωοθήκες. Τι είναι; Ποια τα συμπτώματα τους; Πώς αντιμετωπίζονται;

Πρώτες βοήθειες σε Εγκεφαλικό Επεισόδιο. Ενεργήστε γρήγορα F.A.S.T. Οδηγίες ώσπου να έρθει το ασθενοφόρο

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Τα εγκεφαλικά επεισόδια (ΑΕΕ) αποτελούν την τρίτη αιτία θανάτου στον δυτικό κόσμο, μετά τα καρδιαγγειακά νοσήματα και τον καρκίνο. Τα τελευταία 30 χρόνια, πάντως, έχει παρατηρηθεί μια μείωση κατά 45% στους θανάτους που οφείλονται σε ΑΕΕ. Σήμερα, το 70% των ανθρώπων που παθαίνουν εγκεφαλικό συνεχίζουν να έχουν την αυτονομία τους, ενώ το 10% αναρρώνουν πλήρως.

Το εγκεφαλικό επεισόδιο συμβαίνει όταν η ροή του αίματος προς τον εγκέφαλο μέσα από τις αρτηρίες διαταράσσεται ή διακόπτεται αιφνίδια. Το αίμα μπορεί να σταματήσει 
να ρέει σε μια αρτηρία επειδή εμποδίζεται από κάποιο θρόμβο αίματος ή πλάκα (αυτό ονομάζεται ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο) ή επειδή η αρτηρία έχει σπάσει ή υποστεί ρήξη (αυτό ονομάζεται αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο).

Τα αίτια των ΑΕΕ είναι πολλά και συνήθως έχουν σχέση με βλάβες των τοιχωμάτων των αιμοφόρων αγγείων οι οποίες συνήθως εγκαθίστανται αργά στο πέρασμα του χρόνου. Ιδιαίτερα συχνό αίτιο τέτοιων αγγειακών βλαβών είναι η υπέρταση.

Πώς θα αναγνωρίσετε τα σημάδια του εγκεφαλικού επεισοδίου ή του ΠΙΕ;

Για να μπορέσετε να αναγνωρίσετε τα σημάδια του εγκεφαλικού επεισοδίου, κάντε τρεις απλές ερωτήσεις:

Πρόσωπο – μπορεί ο άνθρωπος να γελάσει; Έχει χαλαρώσει/κρεμάσει το στόμα ή το μάτι του;

Χέρια – μπορεί ο άνθρωπος να σηκώσει και τα δυο του χέρια;

Ομιλία – μπορεί ο άνθρωπος να μιλήσει καθαρά και να καταλάβει τι του λέτε;

Χρόνος – ενεργήστε ΓΡΗΓΟΡΑ καλέστε το 166

Στα σημάδια του εγκεφαλικού επεισοδίου περιλαμβάνονται:

• Ζαλάδα, απώλεια ισορροπίας ή ανεξήγητη πτώση

• Απώλεια όρασης, αιφνίδια ή μειωμένη όραση στο ένα ή και στα δύο μάτια

• Πονοκέφαλος, συνήθως είναι δυνατός και εκδηλώνεται απότομα, ή ανεξήγητη αλλαγή στη μορφή των πονοκεφάλων

• Δυσκολία στην πρόσληψη φαγητού ή υγρών


Αντιμετώπιση

Aν πιστεύετε ότι κάποιος μπορεί να έπαθε εγκεφαλικό κάντε ΑΠΛΑ ένα τεστ. 

Άκρο – Σηκώστε και τα δύο χέρια. Είναι κάποιο από τα δύο αδύναμο; 

Πρόσωπο – Έχει «στραβώσει» το στόμα από τη μία πλευρά; 

Λόγος – Μπορεί το άτομο να μιλήσει; Οι λέξεις είναι μπερδεμένες ή ακατανόητες;

Άμεσα – Άμεσα αναζητήστε επείγουσα ιατρική βοήθεια, κινηθείτε γρήγορα. 

Ενεργήστε γρήγορα F.A.S.T. αν:

1. Το πρόσωπό σας στραβώσει
2. Εχετε αδυναμία να σηκώσετε τα χέρια σας
3. Εχετε δυσκολία στην ομιλία
4. Καλέστε το 166 ή το 112 για πρώτες βοήθειες, χωρίς καθυστέρηση 

Το εγκεφαλικό επεισόδιο αποτελεί ιατρικό επείγον. Η άμεση αντιμετώπιση μπορεί να σώσει ζωές και να μειώσει την αναπηρία. Εάν ένας άνθρωπος εμφανίζει αιφνίδια κάποιες από τις παραπάνω εκδηλώσεις, πρέπει να ζητηθεί ιατρική βοήθεια. Καλέστε αμέσως το Εθνικό Κέντρο Άμεσης Βοήθειας (166). Κατόπιν, μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον οικογενειακό σας ιατρό ή έναν νευρολόγο. Ωστόσο, το πρώτο που θα πρέπει να διασφαλίσετε είναι ότι το ασθενοφόρο θα φθάσει το συντομότερο δυνατό εκεί που βρίσκεστε.

Κατά τη διάρκεια της αναμονής του ασθενοφόρου, παραμείνετε κοντά στον ασθενή:

- Οδηγήστε τον να ξαπλώσει σε ένα κρεβάτι. Με αυτόν τον τρόπο διευκολύνεται η παροχή αίματος στον εγκέφαλο.

- Μην τον αφήσετε να φάει ή να πιει οτιδήποτε.

- Εάν κάνει εμετό, γυρίστε το κεφάλι και το σώμα του στο πλάι. Έτσι, μειώνεται η πιθανότητα να πάθει εισρόφηση (είσοδος του εμετού στην αναπνευστική οδό).

- Εάν χάσει τις αισθήσεις του, αρχίστε την παροχή πρώτων βοηθειών. Παρακολουθείτε την αναπνοή και το σφυγµό του κάθε 10 λεπτά και να είστε έτοιµοι να ξεκινήσετε καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση (ΚΑΑ) εάν χρειαστεί. Φυσικά πρέπει να γνωρίζετε τις κατάλληλες τεχνικές και αυτός είναι ένας επιπλέον λόγος να φροντίσουν όλοι να μάθουν πώς παρέχονται οι πρώτες βοήθειες.

Είναι πολύ σημαντικό για άτομα που έχουν συμπτώματα εγκεφαλικού να εισαχθούν στο νοσοκομείο όσο το δυνατό πιο γρήγορα. Εάν το εγκεφαλικό επεισόδιο προκλήθηκε από έναν θρόμβο αίματος, τότε μπορεί να δοθεί ένα θρομβολυτικό φάρμακο για τη διάλυση του θρόμβου. 
Συνήθως, οι ασθενείς θα πρέπει να βρεθούν στο νοσοκομείο μέσα σε 3 ώρες από την εκδήλωση των συμπτωμάτων. Κάποιοι άνθρωποι μπορεί να είναι σε θέση να λάβουν αυτά τα φάρμακα έως και 4 - 5 ώρες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων.

Η αντιμετώπιση εξαρτάται από το αίτιο και τη βαρύτητα του εγκεφαλικού επεισοδίου. Για τα περισσότερα εγκεφαλικά επεισόδια απαιτείται παραμονή στο νοσοκομείο.

ΠΡΟΣΟΧΗ

Δεν πρέπει να χορηγηθεί ασπιρίνη ή υπογλώσσια στον άρρωστο με εγκεφαλικό γιατί αν είναι αιμορραγικό τότε θα του αυξήσει την αιμορραγία. Η σωστότερη αντίδραση είναι να μην του χορηγήσουμε τίποτα, μέχρι να μεταφερθεί στο νοσοκομείο. Παράλληλα, αποφεύγουμε ανύψωση των ποδιών, για να μην επιτείνουμε προβλήματα υπέρτασης. 

Διαβάστε επίσης

• Ισχαιμικά και Αιμορραγικά Αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια. Πώς θα αναγνωρίσετε τα σημάδια;
• Μην ξεχνάτε να ελέγχετε το μαγνήσιο. Η έλλειψη του προκαλεί μουδιάσματα, κράμπες, ημικρανίες, κόπωση. Σε ποιες τροφές υπάρχει το μαγνήσιο;

https://scholar.google.gr/citations?hl=el&user=x0_XklQAAAAJ

Μαρία Καβογιάννη και Εβελίνα Παπούλια πρέσβειρες της VICHY για σειρά περιποίησης για τις γυναίκες στην εμμηνόπαυση

medlabnews.gr iatrikanea

Η Μαρία Καβογιάννη και η Εβελίνα Παπούλια συναντιούνται μπροστά από την κάμερα, με αφορμή τη νέα digital καμπάνια της Vichy, η οποία βρίσκεται on air, για τη σειρά Neovadiol. Οι δύο κορυφαίες Ελληνίδες ηθοποιοί διανύουν την πιο δημιουργική φάση της ζωής τους και αποδεικνύουν ότι η εμμηνόπαυση είναι μια νέα αρχή στη ζωή της γυναίκας.

Για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, η Vichy ανανεώνει τη συνεργασία της με τη Μαρία Καβογιάννη, ενώ από φέτος προστίθεται στη δυναμική παρέα και η Εβελίνα Παπούλια, που αποτελεί το νέο πρόσωπο της καμπάνιας. Η επιλογή των προσώπων δεν είναι τυχαία, καθώς τόσο η Μαρία όσο και η Εβελίνα αποτελούν δύο από τις πιο αγαπητές προσωπικότητες του ελληνικού θεάτρου και της τηλεόρασης. Δύο δυναμικές γυναίκες με έντονη καθημερινότητα γεμάτη απαιτήσεις, οι οποίες όμως ξέρουν να απολαμβάνουν τη ζωή σε κάθε της στάδιο και έχουν μαζί τους τον απόλυτο σύμμαχο, την εξειδικευμένη σειρά προϊόντων περιποίησης της επιδερμίδας, Neovadiol της Vichy.

Στόχος της νέας καμπάνιας είναι να ενημερώσει, να ευαισθητοποιήσει και να ενδυναμώσει τις γυναίκες, παροτρύνοντάς τες να νιώσουν άνετα με την επιδερμίδα τους και να μοιραστούν τη δική τους εμπειρία με αυτοπεποίθηση χωρίς στερεότυπα και δισταγμούς.

«Για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, παρέα με τη Vichy, μου δίνεται η δυνατότητα να αγκαλιάσω ένα θέμα που απασχολεί όλες τις γυναίκες, να μοιραστώ όσα πιστεύω και να εμπνεύσω. Ναι, είμαι γυναίκα και ναι είμαι στην εμμηνόπαυση. Και τι με αυτό; Για μένα, η περίοδος της εμμηνόπαυσης είναι από τις πιο ωραίες της ζωής μου.», ανέφερε η Brand Ambassador της μάρκας και ηθοποιός Μαρία Καβογιάννη.

«Για τις γυναίκες ακόμη και σήμερα, η εμμηνόπαυση αποτελεί ένα μεγάλο ταμπού. Είναι σημαντικό να αισθανόμαστε άνετα και να αντιμετωπίζουμε την εμμηνόπαυση με ανοιχτό μυαλό και θετική στάση. Ας μιλήσουμε λοιπόν ανοιχτά για την εμμηνόπαυση, ας αγκαλιάσουμε τον εαυτό μας και ας στηρίζουμε η μία την άλλη σε αυτή τη φάση της ζωής μας. Αυτό είναι το μήνυμα που θέλω να μεταφέρω μέσα από αυτή την καμπάνια και ελπίζω να εμψυχώσω κι άλλες γυναίκες να αντιμετωπίζουν την εμμηνόπαυση με αυτοπεποίθηση και αγάπη.» δήλωσε η ηθοποιός Εβελίνα Παπούλια, ως νέο πρόσωπο της καμπάνιας.

«Νιώθουμε ιδιαίτερη χαρά και τιμή για αυτή την συνεργασία. Οι δύο αυτές μοναδικές γυναίκες αποτελούν πηγή έμπνευσης για εμάς και για πολλούς άλλους. Είμαστε σίγουροι ότι μαζί θα καταφέρουμε να δώσουμε στο κοινό την απαραίτητη ενημέρωση για την αποτελεσματική φροντίδα της επιδερμίδας κατά τη διάρκεια αυτής της ιδιαίτερης φάσης της ζωής μιας γυναίκας και να μοιραστούμε μαζί τους αυτό το ταξίδι προς την αυτοπεποίθηση και την ομορφιά.», σημείωσε η Ελένη Λεκκού Brand Manager της Vichy.

Τη νέα καμπάνια της VICHY για τη Neovadiol υπογράφει η Solid Havas, ενώ την παραγωγή των ταινιών έχουν επιμεληθεί η Blackwrap productions και ο Γιάννης Κωσταβάρας.

Εμμηνόπαυση και εργασία: 6 στις 10 γυναίκες πιστεύουν ότι τα συμπτώματα τις επηρεάζουν αρνητικά

medlabnews.gr iatrikanea

Της Καίτης Αντωνοπούλου, Ταμίας & Υπεύθυνη Επικοινωνίας, ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΗΣ (ΕΛΕΤΕΜ)

Εμμηνόπαυση. Σε έναν ιδανικό κόσμο, όλες οι γυναίκες θα ένιωθαν ικανές να ανοιχτούν για αυτό το θέμα. Ωστόσο, πολλές γυναίκες συνεχίζουν να βιώνουν δύσκολα συμπτώματα εμμηνόπαυσης, ειδικά στο εργασιακό περιβάλλον. Αν και αυτή είναι μια φυσική διαδικασία, συνοδεύεται από σημαντικές σωματικές και συναισθηματικές προκλήσεις και αλλαγές. Τόσο πριν όσο και κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης, τα συμπτώματα περιλαμβάνουν εξάψεις, ρίγη, εφίδρωση, διαταραχές ύπνου, εναλλαγές της διάθεσης και επιβράδυνση του μεταβολισμού.

Σύμφωνα με έρευνα, 6 στις 10 γυναίκες πιστεύουν ότι τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην εργασία τους. Ωστόσο, σχεδόν οι μισές γυναίκες, που χρειάζονταν μια μέρα άδεια λόγω συμπτωμάτων εμμηνόπαυσης, υποστηρίζουν ότι δεν θα έλεγαν στον εργοδότη τους τον πραγματικό λόγο. Οι εξάψεις και οι νυχτερινές εφιδρώσεις επηρεάζουν έως και το 75% των εμμηνοπαυσιακών γυναικών και μπορεί να διαρκέσουν για 7 χρόνια ή και περισσότερο.

Μερικές φορές, οι γυναίκες δυσκολεύονται να μιλήσουν για την εμμηνόπαυση με άτομα  που δεν γνωρίζουν πολλά για αυτήν. Έτσι, το πρώτο πράγμα που μπορούμε να  κάνουμε για να βοηθήσουμε,  είναι να κατανοήσουμε όλοι, πώς η εμμηνόπαυση επηρεάζει τη ζωή των γυναικών. Θα πρέπει επίσης να θυμόμαστε ότι οι γυναίκες που μόλις αρχίζουν να έχουν συμπτώματα εμμηνόπαυσης μπορεί να το μαθαίνουν και οι ίδιες.

Πολλές γυναίκες βιώνουν επίσης αλλαγές στη διάθεση, οι οποίες μπορεί να επιδεινωθούν περαιτέρω από την "καταθλιπτική" διάθεση, το άγχος και το αυξημένο άγχος στην εργασία. Χωρίς θεραπεία και υποστήριξη, τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης μπορεί να δυσκολέψουν τις γυναίκες να ανταπεξέλθουν στον εργασιακό χώρο, να μειώσουν την αυτοπεποίθησή τους και να επηρεάσουν τις σχέσεις τους με τους συναδέλφους τους και στο σπίτι. Η εμμηνόπαυση είναι ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο και προσωπικό θέμα και ορισμένες γυναίκες μπορεί να ανησυχούν ότι θα στιγματιστούν από τους συναδέλφους τους..

Οι εργοδότες μπορεί να χρειαστεί να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα για να βοηθήσουν τις εργαζόμενες γυναίκες να αντιμετωπίσουν τα ενοχλητικά συμπτώματα της εμμηνόπαυσης. Ακόμη και απλές αλλαγές στο εργασιακό περιβάλλον μπορούν να κάνουν σημαντική διαφορά στο  να βοηθήσουν τις  γυναίκες να συνεχίσουν να αξιοποιούν πλήρως τις δυνατότητές τους. Ορισμένες αλλαγές μπορεί να είναι φυσικές, όπως η εγκατάσταση νέου εξοπλισμού, ενώ άλλες μπορεί να  είναι πιο ευέλικτες σε ορισμένες διαδικασίες.

Ακολουθούν πέντε τρόποι με τους οποίους μια εταιρεία  μπορεί να δημιουργήσει ένα πιο υποστηρικτικό περιβάλλον για τις γυναίκες που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση.

• Ενθαρρύνετε τις γυναίκες να μιλήσουν: Είναι γεγονός πως η εμμηνόπαυση αποτελεί σπάνια θέμα ανοιχτής συζήτησης στο χώρο εργασίας, παρόλο που αφορά σχεδόν το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού το οποίο βιώνει ή θα βιώσει αυτήν τη βιολογική μετάβαση. Το πρώτο βήμα που μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε είναι να αρχίσουμε να μιλάμε για αυτό. Δεν πρέπει να κάνουμε προσωπικές ερωτήσεις

στις γυναίκες, αλλά μπορούμε να τις ενθαρρύνουμε να μιλήσουν για την εμμηνό- παυση αν το θέλουν. Εάν μια γυναίκα αποκαλύψει οικειοθελώς ότι βρίσκεται σε εμμηνόπαυση, ενθαρρύνετέ την να μοιραστεί τις σχετικές τις ανάγκες με τους ανωτέρους της.

• Προσφέρετε ειδικά οφέλη για την εμμηνόπαυση: Κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης, μια γυναίκα μπορεί να έχει ραντεβού με γιατρό για να αντιμετωπίσει τα συμπτώματά της και υπάρχει το ενδεχόμενο να έχει αυξημένες ημέρες ασθενείας. Σκεφτείτε να εφαρμόσετε επιπλέον αναρρωτική άδεια για τις γυναίκες, για να καλύψετε αυτές τις ανάγκες.

• Συμβουλευτείτε επαγγελματίες υγείας: Για να καταλάβουμε τι μπορεί να βοηθήσει τις γυναίκες κατά την εμμηνόπαυση, μπορούμε να ρωτήσουμε τους ειδικούς γιατρούς  και να μιλήσουμε με ψυχολόγους ή άλλους επαγγελματίες ψυχικής υγείας με εξειδίκευση στην εμμηνόπαυση, που γνωρίζουν πολλά για την εμμηνόπαυση Μπορούν να μας ενημερώσουν όλους εμάς αλλά κυρίως τους εργοδότες  πώς η εμμηνόπαυση μπορεί να δυσκολέψει την εργασία και τι μπορεί να χρειάζονται οι γυναίκες για να αισθάνονται καλύτερα.

• Δώστε στις γυναίκες τον έλεγχο του περιβάλλοντος και του προγράμματος εργασίας τους: Τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης μπορεί να είναι άβολα, ακόμη και επώδυνα, γεγονός που καθιστά τη λειτουργία σε ένα παραδοσιακό περιβάλλον γραφείου δύσκολη. Επιτρέποντας στις γυναίκες να ελέγχουν το περιβάλλον και το πρόγραμμά τους, να εργάζονται από το σπίτι και να κάνουν προσαρμογές στην εργασίας τους όταν χρειάζεται, μπορούν να αισθανθούν  άνετα και να ικανοποιούν τις ανάγκες τους στο εργασιακό περιβάλλον.

• Εκπαίδευση για τη διαχείριση της εμμηνόπαυσης: Ο εργοδότης θα πρέπει να αντιμετωπίζει με διακριτικότητα μια τέτοια κατάσταση και να σέβεται τις επιθυμίες για την προστασία της ιδιωτικής ζωής της γυναίκας, που βιώνει την εμμηνόπαυση. Ο εργοδότης θα πρέπει να δημιουργήσει μία εργασιακή κουλτούρα που θα επιτρέπει μία ευελιξία στις γυναίκες με εμμηνόπαυση τηρώντας την εχεμύθεια και κάνοντας κάποια πολύ απλά πράγματα ώστε αυτές οι γυναίκες να κάνουν καλύτερα τη δουλειά τους και να αυξήσουν την ικανοποίησή τους από τη ζωή.

Περισσότερες πληροφορίες για την εμμηνόπαυση μπορείτε να λάβετε από την Ελληνική Εταιρεία Εμμηνόπαυσης.

Διαβάστε επίσης:

Ο αναπαραγωγικός κύκλος της γυναίκας. Παράγοντες που προκαλούν ορμονικές διαταραχές

Ξηροδερμία στην εμμηνόπαυση. Συμβουλές για την αντιμετώπιση του ξηρού δέρματος.

Η εμμηνόπαυση σε προχωρημένη ηλικία προστατεύει από τον κίνδυνο γεροντικής κατάθλιψης

 

Παγκόσμια Ημέρα Εμμηνόπαυσης: Ποια η σχέση της εμμηνόπαυσης με τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων;

medlabnews.gr iatrikanea

Περισσότερο από το 1/3 (35%) των θανάτων στις γυναίκες κάθε χρόνο οφείλεται σε καρδιαγγειακά νοσήματα. Αυτό είναι το βασικό μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας για την Εμμηνόπαυση από την International Menopause Society και την Ελληνική Εταιρεία Εμμηνόπαυσης (ΕΛΕΤΕΜ).

Ο καρκίνος του μαστού συχνά θεωρείται ότι είναι η πρώτη αιτία θανάτου και αναπηρίας στις γυναίκες. Στην πραγματικότητα, όμως, η πρώτη αιτία θανάτου είναι η καρδιαγγειακή νόσος. Ο αριθμός των περιπτώσεων καρδιαγγειακής νόσου στις γυναίκες είναι υψηλός και συνεχίζει να αυξάνεται. Ωστόσο, με την όσον το δυνατόν μεγαλύτερη κατανόηση των αιτίων και των επιπτώσεων  της καρδιαγγειακής νόσου, μπορούν να ληφθούν μέτρα για την μείωση του κινδύνου επισημαίνει η κα Αθανασία Παππά, Επισκέπτρια Υγείας και Πρόεδρος της ΕΛΕΤΕΜ.

Σύμφωνα με την World Heart Federation, περισσότερο από το 1/3 (35%) των θανάτων στις γυναίκες κάθε χρόνο οφείλεται σε καρδιαγγειακά νοσήματα. Αυτό το ποσοστό είναι πάνω από 13 φορές μεγαλύτερο του ποσοστού θανάτων, που προέρχονται από καρκίνο του μαστού.

Το πρώτο βήμα είναι να αναγνωρίσουμε ότι η καρδιαγγειακή υγεία αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα για τις γυναίκες τονίζει η κα Καίτη Αντωνοπούλου, Ταμίας & Υπεύθυνη Επικοινωνίας της ΕΛΕΤΕΜ. Θα πρέπει οι γυναίκες να συζητούν με το ή την γιατρό τους και να τους ζητούν να υπολογίζουν τον ατομικό τους κίνδυνο να αναπτύξουν  καρδιαγγειακή νόσο.

Στη συνέχεια, πρέπει να λαμβάνουν προληπτικά μέτρα για να μειώσουν τον κίνδυνο. Αυτά είναι:

1.    Θετικές επιλογές τρόπου ζωής

• Αποφυγή/διακοπή καπνίσματος

• Περισσότερη σωματική δραστηριότητα

• Σωστή διατροφή

• Διατήρηση ενός υγιούς βάρους

• Καλές συνήθειες ύπνου

2. Προσδιορισμός και αντιμετώπιση αναγνωρισμένων ιατρικών κινδύνων

Σε συνεννόηση με τον ή τη γιατρό τους, θα πρέπει να ληφθούν μέτρα για να βελτιωθούν:

• Τα λιπίδια του αίματος

• Η γλυκόζη του αίματος

• Η αρτηριακή πίεση

3. Ενημέρωση του γιατρού για το αναπαραγωγικό ιστορικό

Η ενημέρωση του γιατρού όσον αφορά τα παρακάτω θα βοηθήσει  να προσδιοριστεί εάν υπάρχει ιδιαίτερα υψηλός κίνδυνος καρδιαγγειακής νόσου:

• Ακανόνιστοι μηνιαίοι έμμηνοι κύκλοι

• Επιπλοκές εγκυμοσύνης

• Θεραπείες καρκίνου του μαστού

• Ηλικία εμμηνόπαυσης

Ο καρδιαγγειακός κίνδυνος αντιπροσωπεύει μια ζωή επιλογών και εμπειριών, αλλά η εμμηνόπαυση, ως εξαιρετικό, στιγμιαίο χρονικό ορόσημο, προσφέρει την για να κάνει  ό,τι μπορεί η κάθε γυναίκα για την προστασία της μελλοντικής καρδιαγγειακής της υγείας για το υπόλοιπο της ζωής της καταλήγει η κα Αντωνοπούλου.

Η μετάβαση των γυναικών από την αναπαραγωγική φάση της ζωής στην εμμηνόπαυση συνδέεται με επιτάχυνση της αύξησης του κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα που ούτως ή άλλως επέρχεται φυσιολογικά λόγω της αύξησης της ηλικίας. Αυτό συμβαίνει εξαιτίας των ποικίλων αλληλένδετων ενδοκρινικών και μεταβολικών αλλαγών, οι οποίες οδηγούν σε χειροτέρευση του καρδιομεταβολικού προφίλ των γυναικών, ανεξαρτήτως ηλικίας ή βαθμού γήρανσης. Οι γυναίκες με αρτηριακή υπέρταση (αυξημένη πίεση του αίματος) είναι πιο ευάλωτες στο να εμφανίσουν επιπλοκές από το καρδιαγγειακό σε σχέση με τους άνδρες μετά την ηλικία των 50 ετών, ενώ η παρουσία σακχαρώδους διαβήτη αποτελεί ισχυρότερο παράγοντα κινδύνου για θάνατο απο καρδιαγγειακά αίτια στις γυναίκες από ότι στους άνδρες, ιδιαίτερα όταν αυτές είναι στην εμμηνόπαυση.

Αν συνυπάρχουν μαιευτικές επιπλοκές, νεφρική νόσος, πρόωρη ή πρώιμη εμμηνόπαυση, ρευματικά νοσήματα, παχυσαρκία, δυσλιπιδαιμία ή οι γυναίκες καπνίζουν τότε ο κίνδυνος επιπλοκών από το καρδιαγγειακό αυξάνεται ακόμη περισσότερο.

Η χρήση της ορμονοθεραπείας στην εμμηνόπαυση, ιδιαίτερα για γυναίκες με πρόωρη και πρώιμη εμμηνόπαυση, συνιστάται μεταξύ άλλων για τη μείωση των κινδύνων καρδιακών παθήσεων τονίζει η κα Σαρδέλη, Αναπλ. Καθηγήτρια Φαρμακολογίας-Κλινικής Φαρμακολογίας ΑΠΘ, Μαιευτήρας-Γυναικολόγος, Κλινικός Φαρμακολόγος με εξειδίκευση στην Αναπαραγωγική Τοξικολογία,. H ορμονοθεραπεία μειώνει σημαντικά την θνησιμότητα ανεξαρτήτως αιτίας και τα καρδιαγγειακά νοσήματα όταν ξεκινά σε γυναίκες <60 ετών και/ή <10 χρόνια μετά την εμμηνόπαυση.

Κατανοώντας τους διαφορετικούς παράγοντες κινδύνου, οι γυναίκες έχουν τη δυνατότητα να λάβουν μέτρα για να μειώσουν τις πιθανότητες εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου και των επιπλοκών της. Και, όσο πιο γρήγορα ενεργήσουν, τόσο το καλύτερο, κατέληξε η κα Σαρδέλη.

Υπάρχουν θετικά βήματα που μπορεί να κάνει μια γυναίκα  για να αποτρέψει  τις περισσότερες επιπλοκές από το καρδιαγγειακό (εμφράγματα, καρδιακή ανεπάρκεια και εγκεφαλικό). Και, ενώ είναι αλήθεια ότι υπάρχουν μερικές εξαιρέσεις, στις περισσότερες περιπτώσεις, εάν αναγνωριστούν οι παράγοντες κινδύνου εγκαίρως και ληφθούν τα απαραίτητα προληπτικά μέτρα, μπορεί να αποφευχθεί η ανάπτυξη καρδιαγγειακής νόσου. Αυτό είναι το βασικό μήνυμα του φετινού εορτασμού σύμφωνα με την κα Παππά.

Διαβάστε επίσης:

Ξηροδερμία στην εμμηνόπαυση. Συμβουλές για την αντιμετώπιση του ξηρού δέρματος.

Η εμμηνόπαυση σε προχωρημένη ηλικία προστατεύει από τον κίνδυνο γεροντικής κατάθλιψης

Λυγαριά βότανο για διαταραχές και πόνους περιόδου, ακμή, αντιφλεγμονώδες, ηρεμιστικό, αντιαφροδισιακό

της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακή βιολόγος, medlabnews.gr iatrikanea

Είναι ένα θαμνώδες φυτό που μπορεί όμως να φτάσει μέχρι και 6 μέτρα ύψος. Είναι ευλύγιστος, φυλλοβόλος θάμνος, φύεται σε παραποτάμιους και παραθαλάσσιους τόπους γνωστό επίσης με τα ονόματα καναπίτσα, αγνιά, αλυγαριά, μυριτζιά, καλαθιά και δέντρο της αγνότητας.
Τα φύλλα της λυγαριάς είναι λογχοειδή και ανά πέντε ενωμένα με τον κεντρικό βλαστό. Τα άνθη της έχουν διάφορα χρώματα (λιλά, ροζ ή λευκά) με ωραία οσμή. Ανθίζει από Ιούνιο μέχρι Σεπτέμβριο. Ο καρπός είναι αρωματική δρύπη που ωριμάζει το φθινόπωρο (από Σεπτέμβριο μέχρι Νοέμβριο). Μέσα στα άνθη του υπάρχουν μικρά κουκουτσάκια που μοιάζουν με κόκκους πιπεριού. Αυτοί οι κόκκοι χρησιμοποιούνται για φαρμακευτική χρήση.  Είναι είδος πολύ ανθεκτικό στις υψηλές θερμοκρασίες, όπως και στις πολύ χαμηλές (είναι ανθεκτικό ακόμη και στους -10 °C). Συχνά καλλιεργείται και ως καλλωπιστικό σε κήπους και γλάστρες. 

Tο επίσημο όνομα της είναι Vitex agnus castus. Στην Ευρώπη και σε άλλες χώρες είναι επίσης γνωστό ως το «πιπέρι των Μοναχών» Monk’s Pepper (αγγλικά)  η Mönchspfeffer (γερμανικά). Eίναι επίσης γνωστή ως αγνό μούρο, αγριοπιπεριά ή το πιπέρι του μοναχού. Το λατινικό όνομα agnus προέρχεται από την Ελληνική λέξη αγνός, επειδή το φυτό θεωρείται αναφροδισιακό και ηρεμιστικό. Η ονομασία castus (αγνή) οφείλεται και αυτή στην επίδραση που έχει το φυτό στη λίμπιντο. Το κλαδί της ονομάζεται βίτσα ίσως από το vitex και από αυτό έφτιαχναν οι δάσκαλοι τις βέργες τους.

Ο Ιπποκράτης το χρησιμοποίησε σε τραύματα, φλεγμονές και οιδήματα, ως ανθελμινθικό, εμμηναγωγό καθώς και στην αποβολή του πλακούντα μετά τον τοκετό. Ο Πλίνιος αναφέρει στη γιορτή των Θεσμοφορίων, που ήταν προς τιμή της θεάς Δήμητρας, οι γυναίκες έπρεπε να κοιμηθούν μόνες τους για να διατηρήσουν την αγνότητά τους ή για να εξαγνιστούν, κατασκεύαζαν υπόστρωμα με κλάδους λυγαριάς (Διοσκουρίδης: «Περί Ύλης Ιατρικής» 1.134). Ο Διοσκουρίδης επίσης είχε επισημάνει τις μαλακτικές ιδιότητες των σπόρων της. Στην Ιλιάδα (11.05), ο Όμηρος διηγείται, ότι ο Αχιλλέας έδεσε με βέργες λυγαριάς τους γιους του Πριάμου και στην Οδύσσεια (9.427), ότι ο Οδυσσέας για να διαφύγει από τη σπηλιά του τυφλωμένου Πολύφημου, δέθηκε μαζί με τους συντρόφους του στις κοιλιές των προβάτων, με βέργες λυγαριάς. Ο Παυσανίας αναφέρει ότι στο προαύλιο του ναού της Ήρας στη Σάμο υπήρχε μια πελώρια λυγαριά. Λέγεται βέβαια, ότι η Ήρα γεννήθηκε κάτω από μια λυγαριά, γι’ αυτό θεωρείται το ιερό της δένδρο. Σε άλλο σημείο, ο Παυσανίας πάλι αναφέρει, ότι ο Ασκληπιός στη Σπάρτη είχε το προσωνύμιο «Αγνήτας» διότι το ξόανό του ήταν φτιαγμένο από ξύλο λυγαριάς. Το λατρευτικό άγαλμα, το ξόανο της Θεάς Αρτέμιδας (Παυσανίας «Λακωνικά» 16,7), δεν ονομαζόταν μόνον Ορθία αλλά και Λυγοδέσμια, γιατί βρέθηκε μέσα σε θάμνο λυγαριάς, η οποία τύλιξε το άγαλμα και το έφερε σε όρθια στάση. Οι Αρχαίοι Ρωμαίοι χρησιμοποίησαν επίσης αυτό το φυτό για να αυξάνουν οι μητέρες το μητρικό γάλα και για να σταματούν οι αιμορραγίες τους μετά τον τοκετό. Οι κόκκοι που παράγει σαν το μαύρο πιπέρι το έτρωγαν κάποτε οι μοναχοί στον Μεσαίωνα, προκειμένου να τους βοηθήσει να κρατήσουν τους όρκους αγνότητας που είχαν δώσει. 

Η λυγαριά δεν περιέχει ορμόνες, αλλά πολλά φλαβονοειδή, τερπενοειδή και ιριδοειδείς γλυκοσίδες. Τα οφέλη της λυγαριάς προκύπτουν από τη δράση της στον αδένα της υπόφυσης - ειδικά στην παραγωγή προγεστερόνης και βοηθάει στη ρύθμιση του εμμηνορροϊκού κύκλου.

Προκαλεί την υπόφυση να μειώσει την παραγωγή της ωοθυλακιοτρόπου ορμόνης και να αυξήσει την παραγωγή της ωχρινοτρόπου ορμόνης, μια ορμονική αλλαγή που οδηγεί έμμεσα σε υψηλότερα επίπεδα προγεστερόνης και μείωση των ανδρικών ορμονών ή ανδρογόνων στο σώμα.

Βοηθά, επίσης, στη ρύθμιση των επιπέδων της προλακτίνης, μιας ορμόνης που παράγεται από την υπόφυση, που διεγείρει την παραγωγή του γάλακτος, αλλά επίσης έχει συνδεθεί με μια προεμμηνορροϊκή ευαισθησία στο στήθος και την ανάπτυξη των ινομυωμάτων μαστού και μήτρας. Η λυγαριά προκαλεί ορμονικές αλλαγές που μειώνουν το φούσκωμα και τους πόνους στο στήθος που έχουν πολλές γυναίκες στη διάρκεια της περιόδου, ενώ αυξάνει την παροχή γάλακτος στις θηλάζουσες γυναίκες.

Η έρευνα έχει δείξει πως η λυγαριά είναι χρήσιμη για τη θεραπεία του προεμμηνορροϊκού συνδρόμου, τον ακανόνιστο κύκλο περιόδου και την ανεπαρκή προσφορά γάλακτος των γυναικών που θηλάζουν, ενώ μπορεί ακόμα να βοηθήσει και στη μείωση της σεξουαλικής ορμής στους άνδρες.

Οι φαρμακευτικές  ιδιότητες της λυγαριάς

• κατευναστικές
• αντικαταθλιπτικές
• αποχρεμπτικές
• ευστόμαχες-άριστο γιατρικό για τον μετεωρισμό και την σωστή πέψη
• στυπτικές
• αντιγηραντικές
• αντιοξειδωτικές
• ορεκτικές
• διουρητικές
• τονωτικές των γεννητικών οργάνων
• αντικαρκινικές
• ισχυρές αντιφλεγμονώδεις
• αντιβακτηριδιακές
• αντιπυρετικές-βοηθάει να απαλλαγούμε από τον πυρετό και τους πονοκεφάλους
• βοηθάει στην θεραπεία των ημικρανιών και στον πονοκέφαλο από μέθη"οι τρυφεροί βλαστοί και τα άνθη της λυγαριάς αναμεμιγμένα με λάδι τριανταφυλλιάς απομακρύνουν τον πονοκέφαλο τον προερχόμενο από μέθη"έλεγε ο Πλίνιος
• εντομοαπωθητικές-διώχνει μακρυά τα ενοχλητικά έντομα
• βοηθάει στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας η οποία συνδέεται με ορμονικά προβλήματα 
• αντιαφροδισιακές

Η λυγαριά ενδείκνυται για την αποτελεσματική αποκατάσταση της ορμονικής ισορροπίας. 

Ενδείκνυται για τις θεραπευτικές της ικανότητες σε: 

• Προεμμηνορροϊκό σύνδρομο
• Ινοκυστική μαστοπάθεια
• Γυναικεία στειρότητα
• Ινομυώματα
• Πόνοι Περιόδου
• Εφηβική Ακμή
• Αμηνόρροια
• Ενδομητρίωση
• Μηνορραγία

Η λυγαριά μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε διαταραχές περιόδου, ισορροπεί τον ακανόνιστο κύκλο, αντιμετωπίζει τη δυσμηνόρροια και την αμηνόρροια και μειώνει τα συμπτώματα και τον πόνο κατά τη διάρκεια αλλά και πριν έμμηνο ρύση. Θεωρείται ιδανικό βότανο για την αντιμετώπιση του προεμμηνορροϊκού συνδρόμου. Το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο περιλαμβάνει πολλά συμπτώματα που ανάλογα από τον οργανισμό μπορούν να διαρκέσουν από λίγες μέρες έως και εβδομάδες. Κάποια από αυτά είναι πρήξιμο, κατακράτηση υγρών, αυπνίες, πονοκέφαλοι, οξυθυμία, συμπτώματα κατάθλιψης, πόνος στο στήθος και οίδημα. Γυναίκες που υποφέρουν από το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών θα δουν διαφορά μετά από μερικούς μήνες χρήσης της λυγαριάς τόσο στα συμπτώματα όσο και στον κύκλο. 

Γυναίκες που υποφέρουν από ορμονικές διαταραχές μπορούν να καταφύγουν στη φυσική λύση της χρήσης αφεψήματος λυγαριάς, καθώς λειτουργεί ως φυσικός ρυθμιστής ορμονών, εξισορροπώντας την παραγωγή οιστρογόνων και προγεστερόνης. 

Με τη ρύθμιση ορμονών επιτυγχάνεται και μείωση της ακμής που σχετίζεται με τις ορμονικές διαταραχές. Μια ακόμα εφαρμογή της λυγαριάς είναι η χρήση για την αντιμετώπιση στειρότητας οφειλόμενη σε ορμονικές διαταραχές, και δρα ενάντια στην υπογονιμότητα. Ενώ μια τελευταία εφαρμογή και ιδιαίτερα ευεργετική είναι για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που συνδέονται με την εμμηνόπαυση. Προσφέρει συναισθηματική ομαλότητα και βοηθά το σώμα να επανέλθει και να δεχτεί την ορμονική αλλαγή, με πολύ εξασθενημένα συμπτώματα. 

Το έγχυμα των φύλλων της λυγαριάς δρα ως στυπτικό εναντίον της διάρροιας. Τέλος σπόροι και φύλλα σε έγχυμα επιφέρουν ηρεμία και ύπνο σε όσους υποφέρουν από άγχος και αϋπνία.

Δεν συνίσταται η λήψη σε μορφή τσαγιού επειδή πολλά συστατικά της δεν είναι υδατοδιαλυτά.

Σκευάσματα σε σταγόνες, κάψουλες ή σκόνη συχνά είναι πιο αποτελεσματικά.

ΠΡΟΣΟΧΗ

Δεν υπάρχουν τοξικές παρενέργειες που να έχουν αναφερθεί με τη χρήση της ακόμα και σε εκείνους που τη χρησιμοποιούν για χρόνια. Σε κάποιες σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να υπάρξουν αντιδράσεις όπως κνησμό ή εξάνθημα. 

Επειδή η λυγαριά επηρεάζει την ορμονική ισορροπία, δεν πρέπει να λαμβάνεται από παιδιά που δεν έχουν φτάσει στην εφηβεία. 

Η λυγαριά, απαγορεύεται να καταναλώνεται όταν παράλληλα γίνεται χρήση αντισυλληπτικών χαπιών, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και κατά τη διάρκεια του θηλασμού. Αν παρατηρηθεί αύξηση συμπτωμάτων της εμμήνου ρύσης κατά τη διάρκεια λήψης λυγαριάς, θα πρέπει να διακόψετε. 

Διαβάστε επίσης

• Διατροφή, βότανα και άσκηση για τα ινομυώματα. Τι πρέπει να τρώτε και τι να αποφεύγετε;
• Ρίγανη και ριγανέλαιο, με ισχυρές αντιβακτηριακές, αντιοξειδωτικές και αντικαρκινικές ιδιότητες (Origanum vulgare)
• Βάλσαμο ή βαλσαμόχορτο ή σπαθόχορτο για την κατάθλιψη, τα τραύματα, το στομάχι, το άσθμα, τον καρκίνο. 
• Το οπλοστάσιο της φύσης: Βότανα και οι θεραπευτικές τους ιδιότητες ανά ασθένεια
• Πέτρες στα νεφρά (νεφρολιθίαση). Τι είναι και πώς δημιουργούνται; Τι πρέπει να κάνετε για να την προλάβετε; Ποια η κατάλληλη διατροφή και ποια βότανα μπορούν βοηθήσουν στην αντιμετώπιση;
• Πιπερόριζα (τζίντζερ) ένα ωφέλιμο βότανο κατάλληλο για την βαρυστομαχιά, το κρυολόγημα, την χοληστερίνη, την αρθρίτιδα, τον διαβήτη και τις δίαιτες

Κλεοπάτρα Ζουμπουρλή
MSc