Το μικροβίωμα του εντέρου και το πεπτικό σύστημα. Συμβουλές τη βελτίωση της υγείας του

 

του Κωνσταντίνου Λούβρου, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Το πεπτικό σύστημα του ανθρώπου διαθέτει περίπου 10-100 τρισεκατομμύρια μικροβιακά κύτταρα, τα οποία σχηματίζουν ένα ζωντανό οικοσύστημα γνωστό ως το «μικροβίωμα» του εντέρου. Αυτά τα μικρόβια βοηθούν σε πολλές λειτουργίες, από την πέψη της τροφής μέχρι τη διαμόρφωση του ανοσοποιητικού συστήματος.

Το μικροβίωμα του εντέρου αποτελείται κυρίως από βακτήρια αλλά και από άλλους οργανισμούς όπως μύκητες, ζυμομύκητες, αρχαιοβακτήρια και ιοί. Μπορεί να θεωρηθεί και ως το “ξεχασμένο όργανο” επειδή υπό πολλές έννοιες το μικροβίωμα λειτουργεί ακριβώς σαν ένα όργανο.

Είναι αλήθεια ότι διάφορες ασθένειες αποδίδονται στα επιβλαβή βακτήρια. Αλλά τα βλαβερά βακτήρια αποτελούν μόνο ένα ποσοστό από τα είδη τα οποία μπορούν να ζήσουν στο έντερό μας. Υπάρχουν ακόμα ωφέλιμα βακτήρια τα οποία μπορούν να κάνουν καλό.

Στα υγιή άτομα, το μικροβίωμα είναι καλά ισορροπημένο, και τα ωφέλιμα βακτήρια επικρατούν.


Το μικροβίωμα και το πεπτικό σύστημα, σημαντικά στοιχεία:

- Το μικροβίωμα του εντέρου του κάθε ανθρώπου είναι μοναδικό, κανένας άλλος δεν έχει ακριβώς το ίδιο.
- Τα ωφέλιμα βακτήρια του μικροβιώματος αποτελούν σημαντική πηγή βιταμινών της ομάδας Β και της ομάδας Κ.
- Το μικροβίωμα μπορεί να βοηθήσει στην πέψη ινών και λακτόζης. Βοηθά επίσης στη ρύθμιση των εντερικών κινήσεων, παράγει πεπτικά ένζυμα και επιτελεί άλλες λειτουργίες, όπως είναι ο σχηματισμός εντερικών αερίων.
- Το μικροβίωμα διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της υγείας. Αλληλεπιδρά με το ανοσοποιητικό σύστημα και μπορεί να το ενισχύσει. Βοηθά επίσης στον αποκλεισμό των εξωτερικών παθογόνων και προλαμβάνει την ανάπτυξη των βλαβερών βακτηρίων που ζουν στο έντερο. 
- Οι τροφές που τρώμε περνάνε στο στομάχι, και στη συνέχεια από το λεπτό και το παχύ έντερο. Τα βακτήρια στο μικροβίωμα βοηθούν στην επεξεργασία της τροφής, στην πέψη του φαγητού και στην εξαγωγή πολύτιμων θρεπτικών ουσιών.
- Τα βακτήρια στο μικροβίωμα δρουν πάνω στις τοξίνες των τροφών, εξουδετερώνοντάς τες και προστατεύοντας το σώμα. Μπορούν επίσης να εξουδετερώσουν τα χολικά οξέα, ώστε να τα καταστήσουν ακίνδυνα.

Η διατήρηση υγιούς μικροβιώματος στο πεπτικό μας σύστημα είναι υψίστης σημασίας αλλά δεν είναι πάντα δεδομένη. Το μικροβίωμα του εντέρου είναι εύκολο να αποσυντονιστεί. Η ασθένεια ή ένας κύκλος αντιβιοτικών μπορούν να επηρεάσουν τη σύσταση των ωφέλιμων μικροβίων στο έντερο. Το άγχος, η έλλειψη σωματικής άσκησης, το κάπνισμα και η πλούσια σε κορεσμένα λίπη διατροφή μπορούν επίσης να διαταράξουν την ισορροπία του μικροβιώματος.
Η διαταραχή της ισορροπίας του μικροβιώματος, μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα στην πέψη καθώς και σε πιο σοβαρές καταστάσεις υγείας. Συχνά συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν:

• διάρροια
• μετεωρισμός/φούσκωμα
• δυσκοιλιότητα
• κοιλιακή δυσφορία
• μειωμένη ανοσία του οργανισμού
• δερματικά εξανθήματα (ατοπική δερματίτιδα)

Το μικροβίωμα του εντέρου ευθύνεται για αρκετά νοσήματα όπως:

Έτσι μπορεί να δώσει απαντήσεις σχετικά με:

 

Νοσήματα του γαστρεντερικού:

• Φλεγμονώδη νοσήματα εντέρου ( νόσος Crohn, ελκώδης κολίτιδα)

• Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
• Καρκίνος παχέος εντέρου
• Διάρροια, δυσκοιλιότητα, μετεωρισμός κλπ.
• Σύνδρομο διαρρέοντος εντέρου

 

Νοσήματα του ανοσοποιητικού:

• Αλλεργίες (ατοπική δερματίτιδα, ακμή, άσθμα, ρινίτιδα)

• Αυτοάνοσα νοσήματα (ρευματική αρθρίτιδα, ψωρίαση, ινομυαλγία, ΣΔΙ, αρθρίτιδες)
• Τροφική δυσανεξία

Νοσήματα του νευρικού συστήματος:

• Αυτισμός

• Σκλήρυνση κατά πλάκας (ΣΚΠ)
• Διαταραχές διάθεσης (κατάθλιψη, στρες, κλπ.)
• Νευροεκφυλιστικά νοσήματα (νόσος Parkinson,  Alzheimer)

Νοσήματα μεταβολισμού:

• Παχυσαρκία και ανεξήγητη απώλεια βάρους
• Μεταβολικό σύνδρομο
• ΣΔΙΙ
• Μη αλκοολική λιπώδης διήθηση ήπατος
• Αθηροσκλήρυνση

Σύνδρομο χρόνιας κόπωσης

Συμβουλές για τη βελτίωση της υγείας του εντέρου

Λιγότερο άγχος

Το χρόνιο στρες έχει επιπτώσεις σε όλο τον οργανισμό, συμπεριλαμβανομένου και του εντέρου. Μερικοί τρόποι μείωσης του άγχους είναι ο διαλογισμός, το περπάτημα, το μασάζ, ο χρόνος με φίλους, η μείωση της πρόσληψης καφεΐνης, η πρακτική γιόγκα ή τα κατοικίδια.

Επάρκεια ύπνου

Ο μειωμένος ύπνος ή η κακή ποιότητα ύπνου επιδρούν στα ωφέλιμα βακτήρια, τα οποία με τη σειρά τους επιδρούν στον ύπνο. Πρόκειται για ένα φαύλο κύκλο κούρασης και διαταραχής του εντερικού μικροβιώματος. Το να κοιμόμαστε για 7-8 ώρες το βράδυ, μπορεί να βοηθήσει στην ομαλή λειτουργία του εντερικού μικροβιώματος.

Τρώμε αργά

Η σωστή μάσηση της τροφής και το να τρώμε πιο αργά βοηθούν στην καλύτερη πέψη και στη σωστή απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών. Αυτό συμβάλλει στη μείωση της δυσπεψίας και βοηθούν στη διατήρηση ενός υγιούς μικροβιώματος.

Καλή ενυδάτωση

Η καλή ενυδάτωση βοηθά στη μείωση της πεπτικής δυσλειτουργίας. Η πρόσληψη επαρκούς ποσότητας νερού είναι ωφέλιμη για τους μικροοργανισμούς, που αποικίζουν το έντερο και για τη διατήρηση της ισορροπίας στην οποία βρίσκονται.

Συμπληρώματα διατροφής με προβιοτικά και πρεβιοτικά

Η λήψη ενός συμπληρώματος διατροφής, ως μια νέα καθημερινή συνήθεια, είναι μια πολύ καλή λύση στη βελτίωση της υγείας του εντέρου. Τα προβιοτικά αποτελούν τα «καλά» και ωφέλιμα βακτήρια που αποικίζουν τον εντερικό αυλό. Τα πρεβιοτικά αποτελούν την «τροφή» των προβιοτικών και συμβάλλουν στην ανάπτυξη τους. Ένα συμπλήρωμα διατροφής με προβιοτικά και πρεβιοτικά, μπορεί να αποτελέσει μια πολύ καλή πρακτική για την άμεση βελτίωση και εξισορρόπηση του εντερικού μικροβιώματος, αρκεί αυτό να ταιριάζει στις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες κάθε οργανισμού.

Έρευνα για δυσανεξία

Αν μετά το φαγητό εμφανίζονται κράμπες, πρήξιμο, φούσκωμα, κοιλιακό άλγος, διάρροια, εξανθήματα, ναυτία, κούραση και καούρα, τότε μπορεί να υποβόσκει κάποια δυσανεξία. Αρχικά, μπορείτε να δοκιμάστε να αποκλείσετε από τη διατροφή σας συγκεκριμένες τροφές και να δείτε αν θα βελτιωθούν τα συμπτώματα σας. Αν εντοπίσετε αυτές τις τροφές, μπορείτε να βελτιώσετε σημαντικά την υγεία του εντέρου σας.

Αλλαγές στη διατροφή

Η μείωση κατανάλωσης επεξεργασμένων τροφών, της πρόσληψης ζάχαρης και των τροφών πλούσιων σε λιπαρά, μπορεί να συμβάλλει σημαντικά στη βελτίωση της υγείας του εντέρου. Επιπροσθέτως, η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε φυτικές ίνες και η κατανάλωση άπαχου κρέατος, βοηθούν επίσης στην ομαλή λειτουργία του εντέρου. Διατροφή, πλούσια σε φυτικές ίνες, έχει αποδειχτεί ότι συμβάλλει σημαντικά σε ένα υγιές μικροβίωμα.

Διαβάστε επίσης

• Γαστρεντερίτιδα. Τι είναι, τι προκαλεί, πώς εξαπλώνεται και πώς μπορεί να προληφθεί η εξάπλωση της
• Πως αντιμετωπίζουμε την γαστρεντερίτιδα; Ποια η κατάλληλη διατροφή και τι πρέπει να αποφύγουμε;
• Τι πρέπει να κάνετε αν πάθετε τροφική δηλητηρίαση. Ποια τα συμπτώματα που προκαλεί το χαλασμένο φαγητό; 
• Ο πόνος στην κοιλιά και η διάρροια οφείλονται σε γαστρεντερίτιδα ή τροφική δηλητηρίαση; Ποια τα συμπτώματα και πώς αντιμετωπίζονται;
• Tροφική δηλητηρίαση: 20 συνηθισμένα και ασυνήθιστα αίτια. Ποιά είναι τα συμπτώματα και πως μπορούμε να προστατευτούμε;
• Ο δεκάλογος της σωστής πρόληψης της τροφικής δηλητηρίασης
• Πυρετός, διάρροιες μπορεί να οφείλονται σε άπλυτα λαχανικά ή κακοσυντηρημένα τρόφιμα. Τι είναι και πώς αντιμετωπίζεται η Σαλμονέλωση
• Πόνος στην κοιλιά. Τι μπορεί να σημαίνει;