Ψυχανάλυση και ψυχοθεραπεία με τεχνητή νοημοσύνη; Τι δεν μπορεί να κάνει το GPT; Ένα παράδειγμα χρήσης του GPT:

της  Βικτωρίας Πολύζου, συμβούλου ψυχικής υγείας, medlabnews.gr iatrikanea

Τα τελευταία χρόνια, η τεχνητή νοημοσύνη έχει εισβάλει δυναμικά σε πολλούς τομείς της καθημερινότητάς μας, συμπεριλαμβανομένης και της ψυχικής υγείας. Μια από τις πιο συχνές ερωτήσεις που προκύπτουν είναι αν μπορεί το GPT (ChatGPT) να χρησιμοποιηθεί για ψυχανάλυση ή ψυχοθεραπεία.

Τι μπορεί να προσφέρει το GPT στην ψυχική υγεία;

Το ChatGPT μπορεί να βοηθήσει σημαντικά ως συμπληρωματικό εργαλείο:

Άμεση υποστήριξη: Προσφέρει έναν ασφαλή και διαθέσιμο χώρο για να εκφράσει κάποιος τις σκέψεις και τα συναισθήματά του οποιαδήποτε στιγμή το χρειάζεται.

Ενίσχυση της αυτογνωσίας: Με ερωτήσεις και διάλογο μπορεί να βοηθήσει το άτομο να εξερευνήσει βαθύτερα τις σκέψεις, τις ανησυχίες και τα συναισθήματά του.

Παροχή πληροφοριών και στρατηγικών: Μπορεί να δώσει πληροφορίες σχετικά με θέματα ψυχικής υγείας και να προτείνει πρακτικές για τη διαχείριση στρες, άγχους και αρνητικών συναισθημάτων.

Τι δεν μπορεί να κάνει το GPT;

Παρά τις δυνατότητές του, το GPT δεν μπορεί να αντικαταστήσει πλήρως έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας για πολλούς λόγους:

• Δεν έχει πραγματική αντίληψη των συναισθημάτων ή των μη λεκτικών ενδείξεων.
• Δεν δημιουργεί αυθεντική θεραπευτική σχέση, κάτι που αποτελεί τη βάση της αποτελεσματικής ψυχοθεραπείας.
• Δεν μπορεί να διαχειριστεί σοβαρά ψυχικά προβλήματα ή κρίσεις με τον τρόπο που θα το έκανε ένας εξειδικευμένος ψυχολόγος ή ψυχίατρος.

Ένα παράδειγμα χρήσης του GPT:

Ας υποθέσουμε ότι κάποιος αισθάνεται έντονο στρες λόγω εργασιακών προβλημάτων και θέλει να μιλήσει για αυτό. Μια συζήτηση με το GPT θα μπορούσε να εξελιχθεί ως εξής:

Χρήστης: «Νιώθω πολύ αγχωμένος τον τελευταίο καιρό με τη δουλειά, δεν ξέρω πώς να το διαχειριστώ.»

GPT: «Καταλαβαίνω ότι περνάς μια περίοδο έντονου άγχους. Μπορείς να μου πεις λίγο περισσότερα για το τι ακριβώς σε αγχώνει περισσότερο στη δουλειά σου;»

Χρήστης: «Νιώθω ότι δεν προλαβαίνω τις προθεσμίες και αυτό με κάνει να αισθάνομαι ανεπαρκής.»

GPT: «Είναι λογικό να νιώθεις έτσι υπό πίεση. Έχεις δοκιμάσει κάποιες τεχνικές διαχείρισης χρόνου ή να μιλήσεις με κάποιον συνάδελφο ή προϊστάμενο για την πίεση που νιώθεις;»

Η παραπάνω συνομιλία είναι ένα απλό παράδειγμα που δείχνει πως το GPT μπορεί να βοηθήσει ως εργαλείο άμεσης ανακούφισης και αρχικής καθοδήγησης, αλλά για ολοκληρωμένη υποστήριξη είναι σημαντικό να αναζητηθεί η βοήθεια ειδικού.

Συμπέρασμα

Το ChatGPT μπορεί να είναι μια εξαιρετική αρχική προσέγγιση και βοήθεια, ωστόσο δεν υποκαθιστά την επαγγελματική θεραπεία και υποστήριξη.

Πάντα να συμβουλεύεστε έναν ειδικό για θέματα ψυχικής υγείας.

Πηγές

• American Psychological Association - Artificial Intelligence

• Nature Medicine - Large language models and mental health

• Harvard Medical School - AI and Mental Health

Διαβάστε επίσης

• Μπορεί να έχετε κατάθλιψη; Τι θα μπορούσατε να κάνετε για την θεραπεία της κατάθλιψης;
• Τι μπορείτε να κάνετε, για να απολαύσετε τις εορταστικές μέρες όσο γίνεται καλύτερα ξεφεύγοντας από την κατάθλιψη και την μελαγχολία.
• Τι προκαλεί τις αυτοκτονίες; Μύθοι και αλήθειες και ποια τα προειδοποιητικά σημεία για μια απόπειρα;