MEDLABNEWS.GR / IATRIKA NEA: Βικτωρίας Πολύζου

Responsive Ad Slot

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Βικτωρίας Πολύζου. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Βικτωρίας Πολύζου. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Η κατάθλιψη έχει άμεση συσχέτιση με το μικροβίωμα του εντέρου.

επιμέλεια Βικτώρια Πολύζου, συμβούλου ψυχικής υγείας, medlabnews.gr iatrikanea

Η σχέση μικροβίων και ψυχικής υγείας αποτελεί θέμα επιστημονικής συζήτησης εδώ και μερικά χρόνια. Η κατάθλιψη μπορεί να είναι μια διαταραχή του εγκεφάλου, αλλά δύο νέες μελέτες υποδηλώνουν ότι ορισμένα βακτήρια του εντέρου μπορεί να πυροδοτούν συμπτώματα της πάθησης αυτής.

Οι ειδικοί τονίζουν ότι τα ευρήματά τους δεν αποδεικνύουν ότι κάποιο από τα βακτήρια στο έντερο προκαλεί άμεσα την κατάθλιψη. Ωστόσο, αυτό που εντόπισαν, είναι μια ισχυρή συσχέτιση που θα μπορούσε να δώσει πληροφορίες για νέους διαγνωστικούς βιοδείκτες για τη διαταραχή της διάθεσης.

Η ιδέα ότι το μικροβίωμα του εντέρου μας μπορεί να επηρεάσει τη διάθεσή μας δεν είναι καινούργια. Ερευνητές έχουν αποκαλύψει πολλές συσχετίσεις εντέρου-εγκεφάλου που υποδηλώνουν ότι οι βακτηριακοί πληθυσμοί στο έντερο συνδέονται με την καταθλιπτική συμπεριφορά.

Οι δυο νέες μελέτες πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος HELIUS (Healthy Life in an Urban Setting), στο οποίο συμμετέχουν 23.000 άτομα που ζουν στο Άμστερνταμ. Το HELIUS επικεντρώνεται στις διαφορές στην υγεία μεταξύ ανθρώπων διαφορετικών εθνοτήτων που ζουν στο ίδιο αστικό περιβάλλον.

Η πρώτη μελέτη, με επικεφαλής ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ, εξέτασε περίπου 3.000 συμμετέχοντες από έξι διαφορετικές εθνότητες. Η μοναδική εθνοτική σύνθεση των συμμετεχόντων, επέτρεψε στους ερευνητές να εξετάσουν για πρώτη φορά πώς οι εθνοτικές διαφορές επηρεάζουν τη σχέση εντέρου και ψυχικής κατάστασης.

Συνολικά, η μελέτη διαπίστωσε σταθερές συσχετίσεις μεταξύ της γενικής μικροβιακής ποικιλομορφίας και της κατάθλιψης, ανεξάρτητα από την εθνικότητα. Ουσιαστικά, όσο πιο ποικιλόμορφος ήταν ο βακτηριακός πληθυσμός του εντέρου ενός ατόμου τόσο λιγότερο πιθανό ήταν να εμφανίσει κατάθλιψη.

Η έρευνα εντόπισε διαφορές στον κίνδυνο εμφάνισης κατάθλιψης μεταξύ των εθνοτήτων, οι οποίες όμως θα μπορούσαν να εξηγηθούν από τις παραλλαγές στη σύνθεση του μικροβιώματος του κάθε ατόμου. Ο Τζος Μπος, ένας από τους ερευνητές που συμμετείχαν στη μελέτη, υποθέτει ότι οι διατροφικές διαφορές μεταξύ των εθνοτικών ομάδων που ζουν στο ίδιο αστικό περιβάλλον θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη σχέση μικροβιώματος-κατάθλιψης.

«Οι σημαντικές εθνοτικές διαφορές στην κατάθλιψη φαίνεται όντως να σχετίζονται με εθνοτικές διαφορές στο μικροβίωμα», δήλωσε ο Μπος. «Δεν ξέρουμε ακόμη γιατί συμβαίνει αυτό. Η συσχέτιση αυτή δεν προκλήθηκε από διαφορές στον τρόπο ζωής (κάπνισμα, κατανάλωση αλκοόλ) και χρήζει περαιτέρω διερεύνησης. Για παράδειγμα, η διατροφή θα μπορούσε να διαδραματίσει κάποιο ρόλο».

Η δεύτερη μελέτη εστίασε πιο συγκεκριμένα στα είδη βακτηρίων του εντέρου που θα μπορούσαν να σχετίζονται με την κατάθλιψη. Αρχικά, οι ερευνητές ανέλυσαν προσεκτικά δείγματα κοπράνων από περίπου 1.000 άτομα από μια συνεχιζόμενη μελέτη για την υγεία του πληθυσμού στο Ρότερνταμ για να εντοπιστούν οι συσχετίσεις μεταξύ συγκεκριμένων βακτηρίων και συμπτωμάτων κατάθλιψης. Δεκατρία είδη βακτηρίων συσχετίστηκαν άμεσα με συμπτώματα κατάθλιψης.

«Η μελέτη βρήκε πειστικά στοιχεία για αύξηση των βακτηριακών ομάδων Sellimonas, Lachnoclostridium, Hungatella και μείωση των Ruminococcus, Subdoligranulum, LachnospiraceaeUCG001, Eubacterium-ventriosum και Ruminococcusgauvreauiigroup στα έντερα των ατόμων με περισσότερα καταθλιπτικά συμπτώματα», αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Oxford Population Health, συνεργάτης της μελέτης.

«Η ανακάλυψη της συσχέτισης μεταξύ του Sellimonas και των συμπτωμάτων κατάθλιψης είναι το σημαντικότερο νέο εύρημα αυτής της μελέτης. Είδη βακτηρίων που ανήκουν στο γένος Sellimonas εμπλέκονται σε διάφορες φλεγμονώδεις ασθένειες και μπορεί να σχετίζονται με τη φλεγμονή που παρατηρείται σε ασθενείς με κατάθλιψη».

Τα ευρήματα της μελέτης του Ρότερνταμ επικυρώθηκαν στη συνέχεια σε μια ομάδα 1.500 ατόμων από τη μελέτη HELIUS. Αυτό επιβεβαίωσε τη σχέση μεταξύ της κατάθλιψης και του μικροβιώματος σε ένα από τα μεγαλύτερα μέχρι σήμερα δείγματα ανθρώπων. Βέβαια, το ερώτημα είναι αν αυτά τα μικρόβια του εντέρου συμβάλλουν πραγματικά στην κατάθλιψη ενός ατόμου ή αν άλλοι παράγοντες που σχετίζονται με την κατάθλιψη προκαλούν αυτές τις αλλαγές στο μικροβίωμα.

Η Νατζάφ Αμίν, συν-συγγραφέας της μελέτης της Οξφόρδης, δήλωσε ότι η αιτιώδης σχέση είναι ακόμη ασαφής. Ορισμένα από τα βακτήρια που εντοπίστηκαν στη μελέτη είναι γνωστό ότι συνθέτουν αρκετούς βασικούς νευροδιαβιβαστές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη διάθεση και την κατάθλιψη, οπότε είναι απολύτως εύλογο να υποθέσουμε ότι το μικροβίωμα παίζει αιτιώδη ρόλο στην κατάθλιψη. Σύμφωνα με την ερευνήτρια, είναι εξίσου εύλογο να υποθέσουμε ότι η κατάθλιψη οδηγεί σε άλλες φυσιολογικές αλλαγές που στη συνέχεια μεταμορφώνουν το μικροβίωμα.

Ίσως το πιο άμεσο αποτέλεσμα αυτών των μελετών είναι η διαπίστωση ότι μπορεί να υπάρχει ένα είδος καθολικής υπογραφής των βακτηρίων του εντέρου για την κατάθλιψη. Αυτό σημαίνει ότι οι γιατροί θα μπορούσαν να μπορούν να διαγνώσουν αντικειμενικά την κατάθλιψη σε ασθενείς χρησιμοποιώντας βιοδείκτες μικροβιώματος.

«Αυτό που ψάχνουμε να εντοπίσουμε είναι τα βακτήρια που σχετίζονται με τη μείζονα κατάθλιψη», δήλωσε η Αμίν. «Αυτό θα μας βοηθήσει στην αναζήτηση ενός βιοδείκτη για την κατάθλιψη που θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αντικειμενική μέτρηση για τον εντοπισμό των περιπτώσεων – κάτι που λείπει προς το παρόν», κατέληξε η επιστήμονας.

ΠΗΓΗ: New Atlas

Διαβάστε επίσης

Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης. Χαρακτηρίζεται με εξουθενωτική κούραση, μυϊκούς πόνους, εκνευρισμό, κακή συγκέντρωση


της Βικτωρίας Πολύζου, συμβούλου ψυχικής υγείαςmedlabnews.gr iatrikanea
Η κόπωση είναι ένα κοινό σε όλους μας αίσθημα, ένα αίσθημα αδυναμίας, εξασθένισης και απουσίας ενεργητικότητας. Σαν κάτι να μην πηγαίνει καλά, σαν οι δυνάμεις να μην φτάνουν για να αντεπεξέλθουμε στο έργο της ημέρας που έχουμε μπροστά μας.

Η κόπωση αποτελεί συχνό παράπονο των ασθενών που επισκέπτονται ιατρούς οποιασδήποτε ειδικότητας. Πολλές φορές οι πάσχοντες αποδίδουν αυτήν τη γενική αδυναμία και την κούραση, σε ψυχολογικούς λόγους.
Από την Βικτοριανή εποχή περιγράφεται ένα σύνδρομο που χαρακτηρίζεται από ανεξήγητο χρόνιο αίσθημα κόπωσης, τόσο έντονης που καταντά κάθε δραστηριότητα τιτάνιο έργο. Η κόπωση αυτή επιδεινώνεται με την σωματική άσκηση, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που συνοδεύεται από εκνευρισμό, κακή συγκέντρωση και μυϊκούς πόνους. Τότε, η νοσολογική αυτή οντότητα ονομάζονταν νευρασθένεια. Η σύγχρονη ονομασία της είναι "σύνδρομο χρόνιας κόπωσης" Chronic fatigue syndrome (CFS).


Το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης είναι μια διαταραχή αγνώστου αιτιολογίας που χαρακτηρίζεται από εξουθενωτική κόπωση συνοδευόμενη από σωματικά, συστηματικά και νευροψυχολογικά συμπτώματα. Το σύνδρομο δεν είναι νέο και πιθανά τα άτομα που στο παρελθόν διαγνώστηκαν ως πάσχοντα από μελαγχολία, νευρασθένεια, σύνδρομο προσπάθειας, χρόνια βρουκέλλωση, επιδημική νευρομυασθένια, μυαλγική εγκεφαλομυελίτιδα, υπογλυκαιμία, χρόνια καντιντίαση, χρόνια μονοπυρήνωση, χρόνια λοίμωξη από το ιό Epstein-Barr και σύνδρομο μεταϊογενούς κόπωσης έπασχαν από το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης.
Το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης είναι δύο φορές πιο συχνό στις γυναίκες από ότι στους άνδρες, ενώ και η ηλικία των ασθενών γενικά κυμαίνεται από 25-45 ετών, παρόλο που έχουν περιγραφεί περιπτώσεις παιδιών και υπερηλίκων.

Που οφείλεται το Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης;

Οι πολλές ονομασίες του συνδρόμου αντικατοπτρίζουν και τις πολλαπλές και αμφιλεγόμενες υποθέσεις σχετικά με την αιτιολογία του. Το σύνδρομο φαίνεται να είναι συχνά μεταλοιμώδες και να σχετίζεται με ήπιες διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος και την καθιστική ζωή στην παιδική ηλικία, αλλά και να συνοδεύεται συνήθως από νευροψυχολογικά συμπτώματα ή και κατάθλιψη.
Παλαιότερα υπήρχαν υποψίες ότι είναι ο ιός του Epstein-Barr που προκαλούσε την ασθένεια. Παράλληλα είχε παρατηρηθεί ότι το σύνδρομο αυτό παρουσιαζόταν μετά από μόλυνση, όπως για παράδειγμα μετά από ηπατίτιδα ή ακόμη μετά από το κοινό κρυολόγημα.
Παρά τις διαπιστώσεις αυτές δεν έχει βρεθεί ακόμη το τι προκαλεί την πάθηση. Οι παράγοντες κινδύνου που συσχετίζονται με το σύνδρομο της χρόνιας κόπωσης είναι το συναισθηματικό στρες, οι ορμονικές διαταραχές, οι αλλεργίες, η έκθεση σε ορισμένες τοξίνες, η υπερβολική λήψη αντιβιοτικών, η λοίμωξη από μύκητες, η ύπαρξη κάποιου εντεροϊού, όπως ο ιός της πολυομυελίτιδας, του έρπη κ.ά.
Οι ασθένειες που συνοδεύονται από χρόνια κούραση είναι πολλές και επηρεάζουν πολλά συστήματα του ανθρώπινου οργανισμού. 
Μερικές από αυτές είναι οι εξής:
•Οι διάφορες μορφές αναιμίας ακόμη και οι πολύ συχνές αναιμίες λόγω έλλειψης σιδήρου.
•Οι ενδοκρινολογικές παθήσεις όπως ο υποθυρεοειδισμός, ο διαβήτης, η νόσος του Addison και η ακρομεγαλία.
•Οι καρδιακές παθήσεις, όπως η καρδιακή ανεπάρκεια.
•Οι διάφορες μορφές αρθρίτιδας, η χρόνια νεανική ρευματοειδής αρθρίτιδα και ο ερυθηματώδης λύκος.
•Οι κακοήθεις νόσοι.
•Οι μολυσματικές ασθένειες, οι ιώσεις, οι βακτηριδιακές λοιμώξεις, το AIDS, η φυματίωση, η μαλάρια, η γρίπη και η λοιμώδης μονοπυρήνωση.
•Η κακή διατροφή, η υπερβολική σωματική εξάσκηση, οι διάφορες μορφές αλλεργίας, οι αϋπνίες, το στρες και η κατάθλιψη.
•Η λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων, όπως είναι τα αντιισταμινικά (που χρησιμοποιούνται εναντίον της αλλεργίας), τα ηρεμιστικά, ορισμένα αναλγητικά, τα αντί-υπερτασικά, τα διουρητικά κ.ά.
Επομένως, επειδή η κούραση είναι ένα σύμπτωμα που υπάρχει σε πολλές ασθένειες, είναι σημαντικό να γίνει μια καλή κλινική και εργαστηριακή διερεύνηση του ασθενούς για να αποκλειστούν όλες οι άλλες γνωστές αιτίες που προκαλούν κούραση.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
  • Κόπωση που δεν οφείλεται σε σωματική άσκηση και δεν υποχωρεί με τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής.
  • Επίμονος χαμηλός πυρετός
  • Πόνος στους μυς και στις αρθρώσεις
  • Σωματική αδυναμία
  • Αϋπνία ή υπερβολικός ύπνος
  • Πονόλαιμος με φαρυγγίτιδα
  • Πονοκέφαλος που μπορεί να παρουσιάζεται με διαφορετικό τρόπο και τύπο
  • Μεγάλοι λεμφαδένες στο λαιμό ή στις μασχάλες
  • Αδυναμία συγκέντρωσης και μνήμης
  • Συμπτώματα που δεν υποχωρούν για μεγάλο χρονικό διάστημα (έως και 6 μήνες) με αποτέλεσμα της εκδήλωση σωματικής εξάντλησης.
  • Κατάθλιψη
ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ
Η χρόνια κόπωση είναι η κούραση που εκδηλώνεται σχεδόν καθημερινά και για μεγάλο χρονικό διάστημα. Τα κριτήρια του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης σχετίζονται τόσο με τη διάρκεια των συμπτωμάτων (περισσότερο από έξι μήνες) όσο και με τα ίδια τα συμπτώματα (πονόλαιμος, πονοκέφαλος, πόνος στις αρθρώσεις, πόνος στα άκρα, διόγκωση των λεμφαδένων, διαταραχές ύπνου, έλλειψη συγκέντρωσης και αίσθηση κόπωσης με την παραμικρή άσκηση). Η διάγνωση της πάθησης γίνεται αφού πρώτα αποκλειστούν οργανικές αιτίες όπως χρόνιες φλεγμονώδεις διεργασίες, παθήσεις του θυρεοειδούς αδένα και των επινεφριδίων και -σπανιότερα- κακοήθειες. 

Για να τεθεί η διάγνωση του συνδρόμου χρονίας κόπωσης πρέπει να πληρούνται κάποιες προϋποθέσεις

  • τα συμπτώματα να διαρκούν πάνω από 6 μήνες
  • να μην είναι αποτέλεσμα ακραίας σωματικής καταπόνησης
  • τα συμπτώματα να μην ανακουφίζονται πολύ με την ξεκούραση
  • να προκαλεί σημαντική μείωση των δραστηριοτήτων του πάσχοντος
  • να υπάρχουν τέσσερα από τα παρακάτω συμπτώματα
  •  υποκειμενικό αίσθημα προβλημάτων στη μνήμη
  •  πονόλαιμος
  •  ευαίσθητοι λεμφαδένες
  •  μυϊκοί πόνοι
  •  πόνοι στις αρθρώσεις
  •  πονοκέφαλος
  •  απουσία του αισθήματος αναζωογόνησης που νιώθουμε μετά από έναν καλό ύπνο
  •  κακουχία πέραν των 24 ωρών μετά από έντονη σωματική κόπωση
Επιπλέον, όπως είναι λογικό, θα πρέπει να έχει αποκλειστεί η παρουσία κάποιας σωματικής ή ψυχικής πάθησης που θα μπορούσε να εξηγήσει την κόπωση.

Η διάκριση του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης από την κατάθλιψη είναι ιδιαίτερα δύσκολη. 

Για πολλούς ειδικούς, το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης δεν είναι παρά μια παραλλαγή της κατάθλιψης. Δεν θα έπρεπε όμως κάποιος καταθλιπτικός να νιώθει θλίψη; Η απάντηση είναι "όχι απαραίτητα". Το συναίσθημα θλίψης δεν αποτελεί παρά ένα από τα συμπτώματα της κατάθλιψης, και μπορεί να υπάρχει κατάθλιψη χωρίς κανένα συναίσθημα λύπης (παλιότερα αυτή η μορφή κατάθλιψης αποκαλούταν "γελαστή κατάθλιψη").
Πέραν από το αρκετά νεφελώδες ακόμα τοπίο περί την σχέση κατάθλιψης- συνδρόμου χρόνιας κόπωσης, το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης αλληλοεπικαλύπτεται σε μεγάλο βαθμό και με αυτό που στην επίσημη ψυχιατρική νοσολογία αποκαλείται διαταραχή σωματοποίησης. Η θεωρία είναι απλή: με τον ίδιο τρόπο που τα μαλλιά μας μπορεί να ασπρίσουν μέσα σε μια νύχτα αν στενοχωρηθούμε πολύ, το σώμα μας παράγει συχνά σωματικά συμπτώματα, καθόλα πραγματικά και όχι αποκυήματα της φαντασίας μας, που είναι αποτέλεσμα όχι κάποιας σωματικής πάθησης αλλά μιας ψυχολογικής δυσφορίας που δεν μπορεί να εκφραστεί με άλλο τρόπο. Με κάποιο τρόπο, το σώμα μας μας εκδικείται για όλα εκείνα τα συναισθήματα που κρύβουμε κάτω από το χαλί χωρίς να τα επεξεργαστούμε.

Υπάρχει περίπτωση το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης να μην έχει ψυχολογικά αίτια; 

Πολλές μελέτες την τελευταία εικοσιπενταετία προσπάθησαν να συνδέσουν το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης με οξεία ή εμμένουσα λοίμωξη από τον ιό Epstein Barr (EBV), τον κυτταρομεγαλοϊό, τον ερπητοϊό τύπου 6 (HHV-6), τους ρετροϊούς, τους εντεροϊούς, (αλλά και την Candida albicans, το Mycoplasma spp., την Coxiella burnetii και τα Chlamydia pneumoniae), χωρίς να καταφέρουν να αποδείξουν την άμεση ιογενή παθογένεση του συνδρόμου αν και υψηλοί τίτλοι αντισωμάτων προς αρκετούς ιούς έχουν ανιχνευτεί σε πολλούς ασθενείς.
Πολλές διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος, αβέβαιης λειτουργικής σημασίας, όπως ήπιες αυξήσεις των αντιπυρηνικών αντισωμάτων, μειώσεις των υποομάδων των ανοσοσφαιρινών, ανεπάρκεια του λεμφοκυτταρικού πολλαπλασιασμού λόγω μιτογόνων, διαταραχές στην παραγωγή κυτταροκινών αλλά και στις ποσοστιαίες αναλογίες των λεμφοκυτταρικών υποπληθυσμών έχουν αναφερθεί σε πάσχοντες από σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, αλλά δεν μπορούν ούτε αυτές να συσχετιστούν με το σύνδρομο, αφού δεν ανιχνεύονται σε όλους τους ασθενείς και δεν σχετίζονται με την βαρύτητα της νόσου.
Διαταραχές του υποθαλαμικού- υποφυσιακού- επινεφριδιακού άξονα έχουν εντοπιστεί σε διάφορες ελεγχόμενες μελέτες, με κάποια στοιχεία για ομαλοποίηση μετά την υποχώρηση της κόπωσης. Αυτές οι νευροενδοκρινικές ανωμαλίες θα μπορούσαν να συμβάλουν στην μειωμένη ενέργεια και καταθλιπτική διάθεση των ασθενών
Ήπια έως μέτρια κατάθλιψη είναι παρούσα στο μισό έως τα δύο τρίτα των ασθενών. Στις περισσότερες των περιπτώσεων είναι αντιδραστική, αλλά ο επιπολασμός της είναι μεγαλύτερος από αυτόν που εμφανίζεται σε άλλες χρόνιες ασθένειες και ως εκ τούτου ορισμένοι προτείνουν ότι το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης είναι ουσιαστικά μία ψυχιατρική διαταραχή και ότι οι διάφορες νευροενδοκρινικές και ανοσολογικές διαταραχές εμφανίζονται δευτεροπαθώς.
Υπάρχει θεραπεία;
Δεν υπάρχει κάποια εξειδικευμένη θεραπεία για το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης. Αρχικά συνιστάται ανάπαυση και διακοπή των δραστηριοτήτων εκείνων που επιβαρύνουν τον οργανισμό με παράλληλη λήψη μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων ή ασπιρίνης. Σε περίπτωση που τα συμπτώματα περιλαμβάνουν αϋπνία και μυϊκούς πόνους, χορηγούνται αναστολείς της μονοαμινοξειδάσης, φλουοξετίνη  και τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά, καθώς επίσης ενέσεις γ-σφαιρίνης. Αποτελεσματικοί επίσης για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος είναι οι αναστολείς H2 της ισταμίνης, όπως είναι η σιμετιδίνη και η ρανιτιδίνη. Σε όλες τις περιπτώσεις χρόνιας κόπωσης συνιστάται η δοκιμαστική χορήγηση πλήρους σχήματος αντικαταθλιπτικής αγωγής για 1 - 2 μήνες, με το σκεπτικό ότι, αν τα συμπτώματα είναι ψυχογενή, θα βελτιωθούν με τα αντικαταθλιπτικά. Η αγωγή αυτή, ιδίως αν συνδυαστεί με ψυχοθεραπεία, πολύ συχνά οδηγεί σε αποδρομή των συμπτωμάτων. Σε διαφορετική περίπτωση, τα θεραπευτικά περιθώρια είναι στενά.
Πολλοί ασθενείς του Σ.Χ.Κ. αντιμετωπίζουν ψυχολογικές διαταραχές, όπως κατάθλιψη, οι οποίες σημειώνουν βελτίωση μετά από θεραπευτική αγωγή.

Ασθενείς του Σ.Χ.Κ. οφείλουν να διατηρούν δραστήρια κοινωνική ζωή και να ενθαρρύνονται για κάτι τέτοιο. 
Επίσης σημαντικό ρόλο στην θεραπευτική του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης παίζει η σωματική άσκηση.  Ακόμη και η ήπια φυσική άσκηση τους ωφελεί. Για τους εντελώς αγύμναστους καλό θα ήταν να ξεκινούν με διατάσεις και ολιγόλεπτη αεροβική άσκηση, τόση ώστε να μην νιώθουν εξαντλημένοι την επόμενη ημέρα. Με την πάροδο του χρόνου, η φυσική κατάσταση βελτιώνεται σταθερά και η ανοχή στην κόπωση αυξάνει.
Εναλλακτικές θεραπείες όπως ο βελονισμός,  το μασάζ και το τάι τσι έχουν αποδειχθεί ωφέλιμες σε αρκετούς ασθενείς με σύνδρομο χρόνιας κόπωσης. Αποτελεσματικά αποδεικνύονται τα μανιτάρια Shiitake, η γλυκόριζα, ο αστράγαλος, το σιβηριανό και ασιατικό τζίνσενγκ, η λάππα και το silymarin που αποτελεί συστατικό του γαϊδουράγκαθου.
Τέλος είναι πολύ σημαντικό να ακολουθηθεί ένα πρόγραμμα υγιεινής διατροφής. Αποφύγετε την καφεΐνη, τον ντεκαφεϊνέ καφέ, το αλκοόλ, το αλάτι, τη ραφιναρισμένη ζάχαρη, τα τηγανητά, τα λίπη και το άσπρο αλεύρι και εντάξτε στη διατροφή σας τα φασόλια, το ρύζι, το ψάρι, τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα φρούτα και τα λαχανικά, καθώς επίσης τα φύκια, τα μανιτάρια Shiitake, τη γλυκόριζα και το σκόρδο. Μπορείτε, επίσης, να λάβετε συμπληρώματα συνενζύμου Q10 και βιταμίνης Β12, μαγνήσιο, λεκιθίνη αυγού, βιταμίνη C, Β5 και Β6, Β-καροτίνη, ψευδάργυρο, σελήνιο, χρώμιο και μαγγάνιο.
Διαβάστε επίσης

Απλοί τρόποι διαχείρισης του Θυμού και των νεύρων. Απλές συμβουλές, για να χαλαρώσουμε


της Βικτωρίας Πολύζου, συμβούλου ψυχικής υγείας, medlabnews.gr iatrikanea

Οι καθημερινές δυσκολίες, οι απρόβλεπτες καταστάσεις, οι αφόρητες πιέσεις, η ένταση στην εργασία ή στο σπίτι, η απογοήτευση, έχουν κατάληξη τα νεύρα, τον θυμό και ξεσπάσματα πολλές φορές χωρίς λόγο και αιτία. 
Ξεσπάσματα σε λάθος χρόνο και απέναντι σε λάθος ανθρώπους.

Κάθε μέρα πολλοί συμπολίτες μας βρίσκονται αντιμέτωποι με τηλεφωνητές τραπεζών και με οξύθυμους υπαλλήλους. Αν μάλιστα είχε κάποιος την ατυχία να έχει πολλά προϊόντα σε πολλές τράπεζες τότε το πρόβλημα γίνεται μεγαλύτερο. Κατά μέσον όρο μπορεί να δέχεται δέκα τηλέφωνα την ημέρα, όμως υπάρχουν και περιπτώσεις που μπορεί να φτάσουν και τα 30!!!. Κάθε μέρα είμαστε υποχρεωμένοι να συναλλαγούμε με δημόσιες υπηρεσίες που μπορεί να δημιουργούν πρόβλημα στην διεκπεραίωση κάποιου θέματος μας. Και οι δημόσιοι υπάλληλοι δέχονται την ίδια πίεση με όλους τους υπόλοιπους αλλά έχουν και οι ίδιοι την πίεση από τις τράπεζες και την καθημερινότητα. Επιπροσθέτως έρχονται προβλήματα εργασίας, προβλήματα οικογενειακά και όλη αυτή η πίεση γίνεται εκρηκτική. Άσε τα ακούσματα που κάθε μέρα είναι φόνοι, αυτοκτονίες, εκρήξεις, βομβιστικές ενέργειες, πυροβολισμοί, ληστείες, κλοπές και πόσα άλλα που σου μαυρίζουν την ψυχή. 
Έτσι τυχαίνει να συναντάμε ανθρώπους ευέξαπτους, που μια κουβέντα να τους πεις μπορεί να "εκραγούν". 

Υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν υπομονή και εξάπτονται εύκολα. Άλλοι χρειάζονται πολύ για να θυμώσουν. Επιπλέον, κάποιοι άνθρωποι έχουν «μάθει» να αντιδρούν επιθετικά και  να υιοθετούν αυτή τη συμπεριφορά ως τρόπο αντιμετώπισης των  δυσκολιών στη ζωή τους. Κάποτε μπορεί να συμβεί κάποιος να σας θυμώσει σε τέτοιο βαθμό που να σας κάνει να του επιτεθείτε φραστικά.
Όταν θυμώνουμε, νιώθουμε νεύρα, άγχος, οργή, και πολλές φορές εκδηλώνουμε επιθετικότητα Μας συμβαίνει όταν μας πληγώνουν, μας προσβάλλουν, μας υποτιμούν, μας τραυματίζουν ψυχικά ή ακόμα και μόνο με την αίσθηση ότι είμαστε πολύ κοντά στον να βιώσουμε αυτά τα αρνητικά συναισθήματα Η επερχόμενη απειλή του ψυχικού πόνου, ιδίως αν έχουμε πονέσει πολύ στο παρελθόν, μπορεί να πυροδοτήσει το συναίσθημα του θυμού. Σε αυτή την περίπτωση, το θύμα μπορεί εύκολα να μετατραπεί σε θύτη, στρέφοντας την οργή του, σε αυτόν που το προκάλεσε, στον ίδιο ή ακόμα και σε τρίτα άτομα που δεν φταίνε. Το θέμα δεν είναι το αν θα θυμώσουμε αλλά το πώς θα εκδηλώσουμε αυτό το συναίσθημα. Φανταστείτε την αντίθετη περίπτωση, όπου κάποιος έκδηλα μας προσβάλλει και εμείς τον ακούμε χωρίς να αντιδρούμε
Ο θυμός είναι αποτέλεσμα μιας ματαίωσης, ενός επερχόμενου κίνδυνου ή της πίστης του ατόμου ότι συνέβη κάτι άδικο. Τα ερεθίσματα μπορεί να είναι διαπροσωπικά ή/και κοινωνικά. Μπορεί να αφορούν εξωτερικές καταστάσεις ή εσωτερικά ερεθίσματα (αναμνήσεις ή εικόνες του μυαλού από υποθετικές καταστάσεις). Με την καθοριστική συμμετοχή του εγκεφάλου, ειδικότερα του μεταιχμιακού συστήματος και του υποθαλάμου (αμυγδαλοειδής πυρήνας), τα παραπάνω ερεθίσματα οδηγούν στην αίσθηση του θυμού.
Ο θυμός ακολουθεί συχνά και το φόβο, όταν αυτός έχει περάσει, αλλά η συνεχιζόμενη ενόχληση από τα συμπτώματα άγχους πυροδοτεί ανησυχία (π.χ. η μαμά προς την κόρη: «γιατί έμεινες τόσο αργά έξω, νόμιζα ότι είχες πάθει κάτι»). Η γενική σωματική κατάσταση (κόπωση, πείνα, κούραση κ.α) του ατόμου επηρεάζει την πυροδότηση του θυμού και την έντασή του.

Τι συμβαίνει, όμως, όταν θυμώνουμε;

Όταν θυμώνουμε, καταλαβαίνουμε αρχικά το θυμό στο σώμα μας: συνήθως αισθανόμαστε ταχυπαλμία, δυσφορία στο θώρακα, αίσθημα ζέστης ή/ και κοκκίνισμα στο πρόσωπο. Στο γνωστικό επίπεδο κάνουμε μία σειρά αρνητικών – συνήθως απόλυτων, υπερβολικών ή υπεργενικευμένων – σκέψεων, φέρνουμε στο μυαλό μας σχετικές εικόνες  από το παρελθόν ή προηγούμενες αντίστοιχες καταστάσεις που μας είχαν θυμώσει, οι οποίες παίρνουν τη μορφή χιονοστιβάδας, ενώ χαρακτηριστικός είναι και ο επιθετικός εσωτερικός μονόλογος. Ταυτόχρονα, βιώνουμε και άλλα συναισθήματα, όπως απογοήτευση, ματαίωση, στεναχώρια,ενοχή ή φόβο, τα οποία εντοπίζουμε με δυσκολία, καθώς ο θυμός τείνει να επισκιάζει τα υπόλοιπα συναισθήματα που μπορεί εκείνη τη στιγμή να υπάρχουν. Τέλος, και οι άλλοι άνθρωποι μπορούν να καταλάβουν ότι έχουμε θυμώσει, από τις αντιδράσεις και τη συμπεριφορά μας, όπως νευρικότητα στις κινήσεις, υψηλός και κοφτός τόνος φωνής, αλλαγή στη στάση του σώματος. Όταν ο θυμός παραμένει και ο αρνητικός εσωτερικός μονόλογος συνεχίζεται φτάνουμε στην έκρηξη και την επιθετική συμπεριφορά,  λεκτική ή/ και σωματική.
Πώς μπορούμε  να διαχειριστούμε το θυμό μας;
Προφανώς, δε θυμώνουμε όλοι οι άνθρωποι το ίδιο συχνά, με την ίδια ένταση, για τους ίδιους λόγους, ούτε έχουμε και τις ίδιες αντιδράσεις. Το βέβαιο είναι ότι από τη στιγμή που θα θυμώσουμε μεσολαβεί κάποιο χρονικό διάστημα –το οποίο ποικίλει κάθε φορά– μέχρι να εκραγούμε και να αντιδράσουμε επιθετικά. Ο στόχος λοιπόν είναι να καταφέρουμε, αρχικά να αποφεύγουμε τις εκρήξεις του θυμού, δηλαδή την επιθετική συμπεριφορά και στη συνέχεια να μάθουμε να διαχειριζόμαστε το θυμό μας, ώστε η ένταση του θυμού αλλά και η συχνότητα που εμφανίζεται σταδιακά να μειωθούν.
Τι όμως μπορεί να κάνει κάποιος για να προσπαθήσει να ελέγξει το άγχος, τα νεύρα και την ένταση;  
Ο καθένας μας διαθέτει ήδη ένα ατομικό σχέδιο διαχείρισης του θυμού. Αυτό το ανακαλύπτουμε, αν σκεφτούμε γεγονότα του παρελθόντος, όπου είχαμε θυμώσει, αλλά τελικά καταφέραμε να ελέγξουμε το θυμό μας. Όταν σε μία συζήτηση καταλαβαίνουμε ότι θυμώνουμε, το καλύτερο είναι να τη διακόψουμε, να απομονωθούμε σε ένα χώρο και να σκεφτούμε πιο ψύχραιμα ή να κάνουμε μία δραστηριότητα, μέχρι να ηρεμήσουμε και να επιστρέψουμε στη συζήτηση. Είναι σημαντικό επίσης να βάζουμε ένα «stop» στον  εσωτερικό επιθετικό μονόλογο και να εστιαζόμαστε στο πρόβλημα που πρέπει εδώ και τώρα να επιλύσουμε, χωρίς να ανακαλούμε άλλα γεγονότα του παρελθόντος. Συχνά μία βόλτα, η γυμναστική, αλλά και η κουβέντα με ένα πρόσωπο που εμπιστευόμαστε μπορούν να βοηθήσουν. Τέλος είναι σημαντικό να αρχίσουμε να παρατηρούμε πότε θυμώνουμε και για ποιους λόγους. Συνήθως τότε χρειάζεται να μάθουμε να τροποποιούμε τις σκέψεις που συνδέονται με τα αρνητικά συναισθήματα και ενεργοποιούν το θυμό.

Απλές συμβουλές, για να χαλαρώσουμε

-  βαθιές αναπνοές από το διάφραγμα

-  κάντε μια χαλαρωτική σκέψη, αληθινή ή φανταστική

- σκεφτείτε για λίγο με ψυχρή λογική. Αφήστε το συναίσθημα για αργότερα μέχρι να ηρεμήσετε, αφού ο θυμός κάνει παράλογους και τους πιο λογικούς.
-  χρησιμοποιείστε το χιούμορ

-  αλλάξτε περιβάλλον/κάντε ένα ήρεμο διάλειμμα
-  απομακρυνθείτε/αποφύγετε να παρατηρείτε πράγματα που σας εξοργίζουν (π.χ. η ακαταστασία στο δωμάτιο των παιδιών σας). Αφήστε το για μια πιο ήρεμη στιγμή.

Ο θυμός είναι κάτι που αντιμετωπίζεται, αν κάποιος το θελήσει και προσπαθήσει για αυτό. Τότε τα οφέλη είναι ακόμα μεγαλύτερα γιατί παράλληλα βελτιώνεται και η αυτοεικόνα αλλά και οι διαπροσωπικές μας σχέσεις.

Αν βλέπετε ότι με τον καιρό και παρά τις προσπάθειές σας δεν μπορείτε να διαχειριστείτε το θυμό σας, τότε είναι καλό να ζητήσετε τη βοήθεια ενός ειδικού για να το προσπαθήσετε μαζί.

Διαβάστε επίσης

Στην εποχή μας, υπάρχει συσσωρευμένος θυμός. Τρόποι αναγνώρισης και διαχείρισης του θυμού

Τι είναι το Σύνδρομο της Ύβρεως; Πολλοί ηγέτες Πάσχουν από αυτό; Ποια τα συμπτώματα;

της Βικτωρίας Πολύζου, σύμβουλος ψυχικής υγείας, μαθηματικός, medlabnews.gr iatrikanea

Το Σύνδρομο της Ύβρεως είναι μια διαταραχή χωρίς προφανή αιτία, που εκδηλώνεται όταν κάποιος αναλάβει την εξουσία. Εμφανίζεται συνήθως με την πάροδο κάποιου χρονικού διαστήματος μετά την ανάληψη ηγετικών θέσεων όχι μόνο στην πολιτική αλλά γενικότερα στην διοίκηση ομάδων.

Πρώτος ο πρώην Υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου, Λόρδος Dr David Owen, εξέδωσε το 2008 το βιβλίο με τίτλο In Sickness and in Power: Illness in Heads of Government during the last 100 years (Ασθενείς ηγέτες στην εξουσία) όπου εισήγαγε στην ψυχιατρική νοσολογία, αλλά και στον χώρο των κοινωνικών και πολιτικών επιστημών, μία καινούρια ψυχιατρική οντότητα που την ονόμασε «Σύνδρομο της Ύβρεως». Δανείστηκε τον όρο από την αρχαία ελληνική γραμματεία, όπου η υπέρβαση του μέτρου, η αλαζονεία και η περιφρόνηση για τους θεϊκούς και ανθρώπινους νόμους ονομαζόταν Ύβρις, με συνέπεια την αγανάκτηση των θεών (Νέμεσις) οι οποίοι έστελναν την Τήσι για να θολώσει την κρίση του υβριστή και να τον οδηγήσει στην καταστροφή. 

Σύμφωνα με τα γραφόμενά του, αρκετοί ηγέτες όπως η Μάργκαρετ Θάτσερ, αλλά και ο Τόνυ Μπλερ και ο Τζορτζ Μπους ο νεότερος –κατά τον δεύτερο πόλεμο του Κόλπου- πέσανε θύματα του συνδρόμου αυτού, το οποίο συνδέεται άμεσα με την άσκηση εξουσίας.

Ο λόρδος Όουεν ισχυρίζεται ότι η εξουσία μπορεί να επιφέρει αλλαγές στη διανοητική κατάσταση του ατόμου, οι οποίες εκδηλώνονται με τη μορφή υβριστικής συμπεριφοράς. Το Σύνδρομο της Ύβρεως επηρεάζει όσους αποκτούν εξουσία και μεθούν από αυτήν. Ο Όουεν ισχυρίζεται ότι μερικοί ηγέτες γίνονται αλαζονικοί, αυθάδεις και περιφρονητικοί, θεωρώντας τους εαυτούς τους υπεράνω ανθρωπίνων ορίων και οιασδήποτε μορφής κοινωνικών κανόνων.

Αναλυτικά, το άτομο που πάσχει από το Σύνδρομο της Ύβρεως:

Παρουσιάζει τη ναρκισσιστική τάση να θεωρεί τον κόσμο ως πεδίο όπου ασκεί εξουσία και επιζητά την αναγνώριση και τη δόξα.

Μιλάει με μεσσιανικό ύφος για τις ενέργειές του και υπερτονίζει τα επιτεύγματά του.

Εμπιστεύεται απόλυτα την κρίση του και αγνοεί τις υποδείξεις άλλων.

Πιστεύει ότι δεν είναι υπόλογο στο ταπεινό δικαστήριο της κοινής γνώμης αλλά σε εκείνο της ιστορίας.

Αρνείται πεισματικά να αλλάξει γραμμή πλεύσης λόγω υπερβολικής αυτοπεποίθησης και αρέσκεται στις κολακείες.

Δεν έχει επαφή με την πραγματικότητα.

Προτιμά τις ενέργειες που ευνοούν την εικόνα του.

Ο λόρδος Όουεν εισηγείται ότι όλοι οι υποψήφιοι ηγέτες πρέπει να υποβάλλονται σε ιατρικές εξετάσεις πριν από την υποψηφιότητά τους, καθώς επίσης και σε ετήσια περιοδική εξέταση ενώ βρίσκονται στην εξουσία. Τα αποτελέσματα, δε, πιστεύει ότι θα πρέπει να ανακοινώνονται δημοσίως. Κάτι ανάλογο θα πρέπει να τηρείται, κατά την άποψή μου, και με τους ηγέτες μεγάλων εταιρειών και οργανισμών, με τους υψηλόβαθμους δικαστές, τους στρατιωτικούς και όσους άλλους έχουν στα χέρια τους την ευθύνη μεγάλων ομάδων.

Η ψυχική υγεία τους επηρεάζει ή μπορεί να επηρεάσει τις αποφάσεις τους και να έχει θετικές ή και καταστροφικές επιπτώσεις σε έναν οργανισμό, μια χώρα, σε έναν λαό ή σε όλον τον κόσμο. Βασική όμως προϋπόθεση δημιουργίας αυτού του συνδρόμου είναι να υπάρχει το ανάλογο υπόστρωμα, τόσο το γενετικό όσο και, ακόμα περισσότερο, το επίκτητο.

Αυτό που μπορεί να επιτύχει η σύγχρονη επιστήμη είναι η διάγνωση.

Αυτό όμως που μπορούν και που θα πρέπει να κάνουν οι άνθρωποι με τη στήριξή τους ή μη είναι η αποπομπή αυτών που δεν καλύπτουν τα κριτήρια του χρηστού ηγέτη που ασχολείται με το καλό των ανθρώπων των οποίων ηγείται και όχι με το να γίνει ο ίδιος πλούσιος η διάσημος.

Οι εκφάνσεις και οι συνέπειες του συνδρόμου αυτού δεν περιορίζονται, μάλιστα, στον χώρο της πολιτικής αλλά επεκτείνονται και σε όλα τα πεδία άσκησης εξουσίας (π.χ. διοικητικής, στρατιωτικής ή οικονομικής) με την οικονομική κρίση που ταλανίζει τα τελευταία χρόνια την Ενωμένη Ευρώπη -και ιδιαίτερα τη χώρα μας, τις τελευταίες μάλιστα ημέρες με πρωτοφανούς τριτοκοσμικής εντάσεως εικόνες και ταλαιπωρίες- να παρουσιάζεται από τον Λόρδο Όουεν ως επακόλουθο της υβριστικής και αλαζονικής συμπεριφοράς και της μειωμένης επαφής με την πραγματικότητα αρκετών μεγαλοστελεχών, εκτελεστικών διευθυντών και διευθυνόντων συμβούλων των διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. 

Μια τέτοια προσέγγιση σίγουρα θα είχε αρκετό ενδιαφέρον αν, στα καθ' ημάς, επιχειρούσαμε να δούμε κατά πόσον οι πολιτικοί ηγέτες που οδήγησαν τη χώρα μας σε αυτόν τον κυκεώνα διεθνούς επαιτείας, λιτότητας και -τις τελευταίες ημέρες- κεφαλαιακής ασφυξίας, ήταν υπό την επήρεια του «Συνδρόμου της Ύβρεως».

Οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν ότι ο υβριστής ήταν το άτομο που υπερεκτιμούσε τις δυνάμεις του -πολιτικές, οικονομικές, στρατιωτικές, – και παρουσίαζε αλαζονική συμπεριφορά έναντι των νόμων, των άγραφων νόμων και της ηθικής. 

Αυτή όμως η συμπεριφορά προκαλούσε τη Νέμεση, τη Θεία τιμωρία!

Διαβάστε επίσης

O εγωισμός και η ζήλια βλάπτουν σοβαρά την υγεία και διαλύουν τη ζωή μας. O εγωισμός φέρνει ζήλια. Τι μπορεί να γίνει;


της Βικτωρίας Πολύζου, σύμβουλος ψυχικής υγείας, medlabnews.gr iatrikanea

Όταν αναφερόμαστε στον εγωισμό εννοούμε συμπεριφορές με σκοπό την προσωπική ευημερία και το ατομικό συμφέρον, μια ιδιαίτερη αγάπη προς τον εαυτό μας και μία ίσως περιφρόνηση για τους άλλους. Λέξεις που θα μπορούσαν να θεωρηθούν συνώνυμες είναι η φιλαυτία, η αλαζονεία, η αυταρέσκεια και ο ναρκισσισμός.

Εδώ, θα χρειαστεί να κάνουμε μια παρένθεση αφού ο ναρκισσισμός θεωρείται διαταραχή και αποτελεί το ανώτατο επίπεδο του εγωισμού. Τα άτομα με ναρκισσιστική διαταραχή παρουσιάζουν έντονο θαυμασμό και ενασχόληση με τον εαυτό τους, φτωχές διαπροσωπικές σχέσεις, εύθραυστη αυτοεκτίμηση που εξαρτάται κυρίως από την εικόνα που έχουν οι άλλοι για το ίδιο το άτομο ενώ κάθε αρνητική κριτική ή ματαίωση προκαλούν θυμό, απομόνωση, κατάθλιψη και αυτοκαταστροφική συμπεριφορά. Γενικότερα ο «νάρκισσος» παρουσιάζει ένα μοναχικό, ασθενές και φοβισμένο εγώ.




Ο εκδηλούμενος εγωισμός και η υπεροψία αποτελούν  την αιτία κάθε ασθένειας αλλά ταυτόχρονα και το σημείο αποκορύφωσης της ανθρώπινης ασθένειας, καθώς το άτομο νιώθει πλήρως διαχωρισμένο από τους συνανθρώπους του. Κάθε του προσπάθεια στρέφεται αποκλειστικά στην προσωπική του ικανοποίηση ή την ικανοποίηση των στόχων και των φιλοδοξιών του από τη ζωή, χωρίς μέσα από τη δραστηριότητα του να διανοείται να συμβάλλει  στο γενικό καλό. Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι εκδήλωσης της υπεροψίας:

1)  μέσα από μια έντονα καταπιεστική συμπεριφορά ως προς τους άλλους, όπου το άτομο προσπαθεί να ελέγξει κάθε κατάσταση με τρόπο που θεωρεί ωφέλιμο για το ίδιο.

2) μέσω της απόσυρσης, της θυματοποίησης του εαυτού προκειμένου μέσω της υποδηλούμενης αδυναμίας του άτομο να δημιουργεί ενοχικά συναισθήματα στους άλλους γύρω του, προσελκύοντας μόνιμη προσοχή.


O εγωισμός δημιουργείται κυρίως μέσα από την πρωταρχική σχέση με τη μητέρα στη βρεφική ακόμα ηλικία (πόσο ανταποκρίνεται η μητέρα στις ανάγκες του παιδιού, κράτημα, παιχνίδι, θηλασμός) αλλά φυσικά και τη σχέση με τον πατέρα καθώς επίσης και τη σχέση μεταξύ του πατέρα και της μητέρας. Σημαντικό ρόλο στη δημιουργία ή όχι του εγωισμού, έχει το σχολείο και οι παιδαγωγοί και γενικότερα οι εμπειρίες μέσα από τις διαπροσωπικές σχέσεις. Τελευταία, παρατηρούμε να εμφανίζεται ολοένα και περισσότερο η ναρκισσιστική διαταραχή και η εγωιστική συμπεριφορά αφού η ίδια η δομή της κοινωνίας προάγει τέτοια πρότυπα, την επιδειξιμανία, τις εφήμερες σχέσεις, την απόκτηση πλούτου ή και έστω λίγης αναγνωρισιμότητας.



Ο εγωισμός δεν αφήνει το άτομο να έχει υγιείς σχέσεις αφού συνοδεύεται από ανασφάλειες και ζήλια, από τον ψυχαναγκασμό ότι η αγάπη πρέπει να γίνει ιδιοκτησία και ασφάλεια. Όσο επίμονο κι αν φαίνεται το εγωιστικό άτομο, είναι σχεδόν πάντα έτοιμο να εγκαταλείψει τη μάχη μπροστά σε κάθε απογοήτευση. Γιατί, γι’ αυτό, η ματαίωση είναι και ο χειρότερος φόβος κι ας υποστηρίζει ότι είναι θέμα αξιοπρέπειας και όχι εγωισμού.

Ο «εγωιστής» δυσκολεύεται να παραδεχτεί τα λάθη του γιατί πάρα πολλές φορές παραποιεί και δημιουργεί τη δική του «λογική»



Ο νάρκισσος παρουσιάζει έντονο θαυμασμό και ενασχόληση με τον εαυτό του, φτωχές διαπροσωπικές σχέσεις, εύθραυστη αυτοεκτίμηση που εξαρτάται κυρίως από την εικόνα που έχουν οι άλλοι για αυτόν

Ἀπό τήν ὑπερηφάνεια γεννιέται ὁ ἐγωισμός (αναφέρει ο όσιος γέροντας Παίσιος)

Ἡ ὑπερηφάνεια γεννᾶ τόν ἐγωισμό.
-Ποιά εἶναι ἡ διαφορά τους;
- «Ὁ ἐγωιστής ἔχει θέλημα, πεῖσμα, ἐνῶ ὁ ὑπερήφανος μπορεῖ νά μήν ἔχει οὔτε θέλημα οὔτε πεῖσμα. Ἄς ποῦμε ἕνα παράδειγμα: Στήν Ἐκκλησία προσκυνᾶτε τίς εἰκόνες μέ μιά σειρά· ἡ καθεμιά ξέρει τή σειρά της. Μιά ἀδελφή, ἄν ἔχη ἐγωισμό καί τῆς πάρη κάποια ἄλλη τήν σειρά, θά κατεβάσει τά μοῦτρα καί μπορεῖ νά μήν πάει οὔτε νά προσκυνήση. «Ἀφοῦ προσκύνησε ἐκείνη πρίν ἀπό μένα, θά πῆ, δέν πάω νά προσκυνήσω». Ἐνῶ, ἄν ἔχη ὑπερηφάνεια, πάλι θά πειραχθῆ, ἀλλά δέν θά ἀντιδράση ἔτσι· μπορεῖ μάλιστα νά πῆ καί στίς ἑπόμενες, δῆθεν μέ εὐγένεια: «Περάστε! Πέρνα κι ἐσύ, πέρνα κι ἐσύ!»

O εγωισμός φέρνει ζήλια

Όλοι οι άνθρωποι λίγο - πολύ ζηλεύουν, άλλοι λιγότερο, άλλοι περισσότερο. Η ζήλια μάλιστα ξεκινάει από τη βρεφική ηλικία και θα πρέπει να είναι ένα από τα πρώτα συναισθήματα που συνειδητοποιεί ο άνθρωπος. Η ζήλια αρχίζει στο παιδικό δωμάτιο ανάμεσα στα αδέλφια, συχνά συνεχίζεται στους χώρους εργασίας, με τον ανταγωνισμό που συνήθως υπάρχει εκεί, αλλά η κορύφωσή της συντελείται στις σχέσεις των δύο φύλων και πολλές φορές γίνεται παθολογική προκαλώντας θυμό, ανασφάλεια, θλίψη και αίσθημα κατωτερότητας.
Η παθολογική ζήλια ταυτίζεται με το αίσθημα της αποκλειστικής ιδιοκτησίας, μιας ιδιοκτησίας απαραίτητης για τη διατήρηση μιας σχέσης, που πολλές φορές οδηγεί στην εμμονή ότι ο/η σύντροφός μας μάς κάνει απιστία. Ο άντρας ζηλεύει παράφορα τη γυναίκα και η γυναίκα τρέχει πίσω από τον άντρα παρακολουθώντας κάθε του κίνηση.
Η ζήλια μπορεί να προκαλέσει άγχος, ανησυχία, ψυχική και σωματική κούραση και αποδεικνύεται επιζήμια για όσους τους επηρεάζει. Στους άντρες η ζήλια λειτουργεί διαφορετικά απ' ό,τι στις γυναίκες. Δεν πενθούν, αλλά πεισμώνουν. Αισθάνονται πληγωμένοι και ζητούν, όπως ο Οθέλλος, ο γνωστός ήρωας του Σαίξπηρ, εκδίκηση. Θυμώνουν, βρίζουν. Όμως όταν χάσουν εντελώς το μυαλό τους η επιθετικότητά τους μπορεί να μετατραπεί σε εγκληματικότητα.

Γονίδια και εγωισμός

Τα γονίδιά μας, σύμφωνα με μελέτη, μας ανταμείβουν με υγιή γενετική δραστηριότητα όταν επιδεικνύουμε αλτρουισμό, όταν δεν είμαστε εγωιστές, ενώ μας τιμωρούν σε μοριακό επίπεδο όταν βάζουμε πρώτα απ’ όλα την ικανοποίηση των δικών μας αναγκών και επιθυμιών.
Οπως αναφέρει ο Στίβεν Κόουλ, καθηγητής Ιατρικής στο UCLA, ο οποίος συνυπογράφει μελέτη, που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση The Proceedings of The National Academy of Sciences, τα γονίδιά μας γνωρίζουν τη διαφορά ανάμεσα σε μια ζωή με περιεχόμενο και μια ζωή αφιερωμένη στην κατανάλωση, ακόμα και όταν εμείς δεν μπορούμε. Φυσικά, τα γονίδια δεν μπορούν να κατανοήσουν ή να κρίνουν τη συμπεριφορά, αλλά η αλλαγή στην έκφραση των γονιδίων μάλλον ρυθμίζεται από μια εξελικτική στρατηγική που ευνοεί την εργασία προς το κοινό καλό.

Εγωισμός στις σχέσεις

Ο εγωισμός είναι ένα χαρακτηριστικό που δεν έχει φύλο. Εγωιστής μπορεί να είναι ένας άντρας αλλά και μια γυναίκα. Τι γίνεται όμως όταν ο εγωισμός κάνει την εμφάνισή του μέσα στη σχέση; Η αλήθεια είναι ότι ο εγωισμός όταν μπαίνει μέσα στη σχέση μπορεί ακόμα και να τη διαλύσει.

Πολλές φορές μέσα σε μία σχέση, το "εγώ" φαίνεται να αναπτύσσεται περισσότερο από το "εμείς". Αυτό έχει ως αποτέλεσμα στο τέλος ο κάθε ένας να κοιτάζει μόνο τον εαυτό του. Όταν η κατάσταση αυτή μεγαλώσει πολύ, τότε τα πράγματα δεν είναι πολύ καλά για τη σχέση. Ο άγριος τσακωμός (ο οποίος θα είναι μόνο η αφορμή) δεν θα αργήσει να έρθει. Οι συνέπειες ενός τέτοιου τσακωμού μπορεί να είναι καταστροφικές.

Η ζήλια μέσα στη σχέση αναπτύσσει αρκετά τον εγωισμό. Ένας άντρας για παράδειγμα που ζηλεύει την γυναίκα του μπορεί από "υπερηφάνεια" να μην το δείχνει, ωστόσο μέσα του αυτό συσσωρεύεται. Αυτό κάποια στιγμή βγαίνει προς τα έξω και δημιουργείται ένας πολύ μεγάλος καυγάς χωρίς προηγούμενο. Η λίγη ζήλια βέβαια πολλές φορές μπορεί να λειτουργήσει και εποικοδομητικά δηλαδή να φέρει το ζευγάρι πιο κοντά. Όλα βέβαια έχουν τα όριά τους. Το να ψάχνει το κινητό σου όποτε μπαίνεις στο μπάνιο, όμως, είναι δείγμα του κακού που κάποια στιγμή θα έρθει.

Και πως διακρίνεται ο εγωισμός και η ζήλια στην σχέση;

  • Η απαίτηση του να έχει συνεχώς αποδείξεις αγάπης που να εκφράζονται εξωτερικά.

  • Η συνεχής επιδειξιομανία και η ανάγκη του να αναγνωριστεί, να επιβεβαιωθεί , να ανυψωθεί, να υποστηριχτεί.

  • Η απιστία του και η ετοιμότητα να εγκαταλείψει τη μάχη σε κάθε απογοήτευση.

  • Η έλλειψη θάρρους που έχει σαν αποτέλεσμα να μην διακινδυνεύει το ρίσκο να αγαπήσει και να αγαπηθεί.

  • Η απαίτηση να βαδίζει σε μια ευθεία γραμμή, στην οποία όλα θα πρέπει να συντείνουν προς ένα αναγνωρίσιμο και φανερό στόχο. Αυτό σημαίνει στην ακραία του μορφή ότι «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα». Αυτή η προσκόλληση στο στόχο σημαίνει για το εγώ ότι η ζωή πρέπει να εκφράζει το κλισέ της «επιτυχίας»

  • Η εμμονή του στο «τα θέλω όλα τώρα» προκαλεί την ανυπομονησία, την αδιαλλαξία και την μνησικακία. Όταν τα πράγματα πηγαίνουν καλά είμαστε γεμάτοι αισιοδοξία κι ελπίδα, με υπερβολική αυτοπεποίθηση. Όταν τα πράγματα πηγαίνουν άσχημα πέφτουμε σε κατάθλιψη προβλέποντας ότι δεν υπάρχει τέλος σε αυτή τη μιζέρια.

  • Η εμμονή, του εγώ μας για συγκρίσεις, με τις οποίες το εγώ μετράει την πρόοδό του σε σχέση με τους άλλους που ζηλεύει – «γιατί οι άλλοι έχουν πετύχει ενώ εμείς όχι;».

  • Ο ψυχαναγκασμός να κατεβάσουμε την αγάπη στο επίπεδο της ιδιοκτησίας και της ασφάλειας.

  • Η εξάρτησή του από δεκανίκια. Ο αγαπημένος πρέπει να υποστηρίζει το εγώ μας.

  • Η αίσθηση των προνομίων που υπάρχουν στην συμπεριφορά του. Εάν ο Άλλος με Αγαπάει τότε Πρέπει να κάνει Αυτό ώστε να Έχω το Δικαίωμα να Κάνω το Άλλο.

  • Η άρνηση της ευθύνης όταν έχει γίνει η αιτία λαθών και αδικιών.

  • Η τάση του να κάνει όρκους και να υιοθετεί άκαμπτες απόψεις.

  • Η αμυντική του θέση όταν είναι συναισθηματικά πληγωμένο και μας οδηγεί αυτόματα στο να χτίσουμε τοίχους γύρω από τη καρδιά μας που θα μας προφυλάξουν εναντίον κάθε πιθανού κινδύνου και ευαισθησίας.

  • Η τάση του να βλέπει τα πράγματα υπό το φως της μονιμότητας. Δηλαδή τις κακές εποχές σαν συνεχώς κακές και τις καλές ότι διαρκούν για πάντα.

  • Οι απόπειρες του να δωροδοκεί τον άλλο που αγαπάμε με πράξεις, ή υποσχέσεις που συνήθως δεν υλοποιούνται.

  • Η άνεση του με τη κολακεία

  • Η τάση του για αντεκδίκηση και οι προσπάθειες να αποδειχτεί αθώος. 
  • Οι προσπάθειές του να επανορθώσει την αξία του ακόμα και αν οι πράξεις του είναι επιζήμιες.

  • Η κτητικότητα του, που θέλει τα ταλέντα και τις κτήσεις του συντρόφου να υπάρχουν μόνο για δικό του όφελος και κανενός άλλου.

Και τι μπορεί να γίνει;

Συζητήστε μαζί για το τι ακριβώς σας συμβαίνει και προσπαθήστε από κοινού να βρείτε λύσεις. Όλο αυτό το σκηνικό βέβαια θα περιλαμβάνει μια εποικοδομητική, χαλαρή και ήρεμη συζήτηση χωρίς αλληλοκατηγορίες. Άλλωστε εσείς θέλετε να λύσετε το πρόβλημα και όχι να τον κατηγορήσετε. Έτσι δεν είναι; Από την άλλη πλευρά αυτό που δεν πρέπει να κάνετε με τίποτα είναι να το κρατήσετε μέσα σας. Αυτή η τακτική ποτέ δεν οδήγησε σε καλό δρόμο.


Διαβάστε επίσης
Copyright © 2015-2022 MEDLABNEWS.GR / IATRIKA NEA All Right Reserved. Τα κείμενα είναι προσφορά και πνευματική ιδιοκτησία του medlabnews.gr
Kάθε αναδημοσίευση θα πρέπει να αναφέρει την πηγή προέλευσης και τον συντάκτη. Aπαγορεύεται η εμπορική χρήση των κειμένων