Οι νεότερες εξελίξεις στη καδιαγγειακή ιατρική στο Διεθνές Συνέδριο Heart Vessels & Stroke

Νέες θεραπείες για καρδιοπάθειες

Για πρώτη φορά, μετά από χρόνια, νέα φάρμακα και τεχνικές ήρθαν να προστεθούν στη φαρέτρα των γιατρών για να αντιμετωπίσουν σοβαρές καρδιαγγειακές παθήσεις, όπως υψηλή χοληστερόλη, καρδιακή ανεπάρκεια και αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο.

Όλες οι νεότερες εξελίξεις στο χώρο της καρδιαγγειακής ιατρικής θα συζητηθούν στο διεθνές συνέδριο Heart Vessels & Stroke, οι εργασίες του οποίου θα πραγματοποιηθούν στην Αθήνα 22-24 Ιανουαρίου. Σύμφωνα με τον καθηγητή καρδιολογίας και πρώην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας κ. Πάνο Βάρδα, τη χρονιά που μας πέρασε έλαβαν έγκριση νέες φαρμακευτικές θεραπείες σε 4 θεραπευτικά πεδία:

Υψηλή χοληστερόλη. Θεμέλιος λίθος της θεραπείας για δεκαετίες αποτελούν οι στατίνες, με σημαντικά αποτελέσματα στη μείωση της καρδιαγγειακής νοσηρότητας και θνητότητας. Ωστόσο, υπάρχουν ασθενείς που δεν μπορούν να ανεχθούν τις στατίνες ή δεν μπορούν να επιτύχουν το στόχο της υπολιπιδαιμικής αγωγής μόνο με στατίνες. 

Η μελέτη ατόμων με γενετικά αυξημένη ή μειωμένη χοληστερόλη και η ανάλυση του γονοτύπου τους οδήγησε στην ανακάλυψη της πρωτεΐνης proprotein convertase subtilisin/kexintype 9 (PCSK9). Η πρωτεΐνη αυτή βρέθηκε ότι είναι κύριος ρυθμιστής του μεταβολισμού της χοληστερόλης και έγινε στόχος για την ανάπτυξη νέων φαρμάκων.

Το 2015, εγκρίθηκαν δύο νέα φάρμακα αυτής της κατηγορίας: Η ουσία evolocumab, που αναπτύχθηκε από την Amgen και η alirocumab από την Sanofi. Πρόκειται για μονοκλωνικά αντισώματα, τα οποία δρουν αποτελεσματικά στην PCKS9 και έχουν ως βασικό τους χαρακτηριστικό ότι χορηγούνται μία φορά το μήνα. Από την άλλη, όμως, έχουν υψηλό κόστος.

Αντιπηκτική αγωγή. Τα τελευταία χρόνια, είχαμε επανάσταση στην πρόληψη των εγκεφαλικών επεισοδίων χάρη σε νέα αντιπηκτικά φάρμακα (NOACs), όπως η ετεξιλική δαβιγατράνη. Ωστόσο, ένα από τα σοβαρά μειονεκτήματά τους ήταν ότι δεν υπήρχουν ειδικά αντίδοτα ώστε να χορηγηθούν άμεσα σε περιπτώσεις αιμορραγιών.

Το κενό αυτό έρχεται να καλύψει η ουσία idarucizumab, η οποία είναι αντίδοτο της δαβιγατράνης και ενδείκνυται σε ενήλικες ασθενείς που λαμβάνουν θεραπεία με Pradaxa, όταν απαιτείται ταχεία αναστροφή της αντιπηκτικής δράσης της δαβιγατράνης:

Για επείγον χειρουργείο/ επείγουσες επεμβατικές πράξεις.

Σε απειλητική για τη ζωή ή ανεξέλεγκτη αιμορραγία.

Πρόληψη εγκεφαλικού. Η ουσία edoxaban έλαβε έγκριση για τη μείωση του κινδύνου εγκεφαλικού επεισοδίου και συστηματικής εμβολής σε ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή. Η νέα θεραπεία που έχει αναπτυχθεί από την DaiichiSankyo έχει ήδη λάβει έγκριση για τη θεραπεία της εν τω βάθη φλεβικής θρόμβωσης και της πνευμονικής εμβολής σε ασθενείς που έχουν ήδη υποβληθεί σε αγωγή με χαμηλού μοριακού βάρους ηπαρίνη για 5 έως 10 ημέρες.

Καρδιακή ανεπάρκεια. Τον Νοέμβριο εγκρίθηκε το φάρμακο lCZ696 (Entresto), για την αντιμετώπιση ασθενών με συμπτωματική χρόνια καρδιακή ανεπάρκεια και μειωμένο κλάσμα εξώθησης (HFrEF).Η καρδιακή ανεπάρκεια αποτελεί μία πάθηση που είναι απειλητική για τη ζωή και προσβάλει σχεδόν 15 εκατομμύρια Ευρωπαίους, από τους οποίους οι μισοί περίπου πάσχουν από τη μορφή του μειωμένου κλάσματος εξώθησης.

Το νέο φάρμακο είναι ένα χάπι που χορηγείται δύο φορές την ημέρα και διαθέτει ένα μοναδικό τρόπο δράσης: συνδυάζει το μηχανισμό δράσης ενός Αναστολέα των Υποδοχέων της Αγγειοτενσίνης και ενός Αναστολέα της Νεπριλυσίνης, που μειώνει το φορτίο της ανεπαρκούσας καρδιάς.

Νέες θεραπείες για εγκεφαλικά επεισόδια

«Το 2015 ήταν μια επιστημονικά παραγωγική χρονιά στο χώρο της καρδιοαγγειακής ιατρικής, με σημαντικές μελέτες που σίγουρα θα επηρεάσουν την κλινική πρακτική μας», σημειώνει ο πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής του συνεδρίου, παθολόγος, κ. Κωνσταντίνος Βέμμος. Ειδικότερα, αυτή τη χρονιά υπήρξαν πολλές θετικές μελέτες, οι οποίες αφορούσαν την πρώιμη ενδοαυλική απομάκρυνση του θρόμβου σε σοβαρά ισχαιμικά εγκεφαλικά επεισόδια – μία μέθοδος που πλέον καθιερώνεται στην κλινική πρακτική. Βέβαια στη χώρα μας, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων δεν υπάρχουν οι άμεσες δυνατότητες αντιμετώπισης των περιστατικών αυτών αφού τα νοσοκομεία της χώρας μας δεν διαθέτουν εξειδικευμένες ομάδες αντιμετώπισης εγκεφαλικών επεισοδίων.

Ακόμη, ξεχώρισαν άλλες δύο μελέτες:

Μελέτη SPRINT. Είναι δυνατόν να αποτελέσει μια μελέτη ορόσημο στο χώρο της υπέρτασης και τα δεδομένα της πιθανότατα τελικά θα οδηγήσουν στην αναθεώρηση των κατευθυντήριων οδηγιών για την Υπέρταση. Οι τρέχουσες οδηγίες προτείνουν συστολική ΑΠ (ΣΑΠ) κάτω από 140 mmHg και κάτω από 150mmHg για τους πιο ηλικιωμένους.

Η μελέτη χρηματοδοτήθηκε από το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας των ΗΠΑ (NIH) και περιέλαβε πάνω από 9.300 υπερτασικούς ασθενείς, ηλικίας 50 ετών και άνω με τουλάχιστον έναν ακόμη παράγοντα κινδύνου. Ξεκίνησε το 2009 και επρόκειτο να ολοκληρωθεί το 2017.

Σκοπός της ήταν να εξετάσει εάν η ομάδα των ασθενών στους οποίους η πίεση μειωνόταν κάτω των 120, θα είχε καλύτερη έκβαση συγκριτικά με αυτούς που η πίεση ήταν κάτω του συμβατικού στόχου των 140mmHg. Καθώς η πρώτη ομάδα είχε πολύ λιγότερα καρδιαγγειακά επεισόδια έναντι της δεύτερης, η μελέτη διακόπηκε πρόωρα, παρέχοντας σαφή μηνύματα σχετικά με τη θεραπεία των υπερτασικών ασθενών.

Βέβαια, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Η στόχευση σε τόσο χαμηλές τιμές αρτηριακής πίεσης (κάτω από 120 mmHg), ισοδυναμεί συχνά με χορήγηση πολλών φαρμάκων σε ισχυρές δόσεις. Οι παρενέργειες των φαρμάκων είναι πιθανό να ακυρώσουν το όποιο όφελος.

Μελέτη IMPROVE IT. Σε αυτή τη μελέτη συμμετείχαν 18.144 ασθενείς με ένα πολύ πρόσφατο οξύ στεφανιαίο επεισόδιο και χαμηλά αρχικά επίπεδα LDL χοληστερόλης (ως 125 mg/dL). Οι ασθενείς τυχαιοποιήθηκαν να λάβουν είτε σιμβαστατίνη 40 mg είτε σιμβαστατίνη/εζετιμίμπη 40/10 mg.

Η μελέτη είχε σκοπό να απαντήσει σε δύο βασικά ερωτήματα: 

Αν μειώσουμε την LDL χοληστερόλη χαμηλότερα από τον προτεινόμενο σήμερα στόχο των 70 mg/dL, θα έχουμε περαιτέρω μείωση των καρδιαγγειακών επεισοδίων; Με άλλα λόγια ισχύει το όσο χαμηλότερα τόσο καλύτερα για πολύ χαμηλά επίπεδα LDL χοληστερόλης; 

Αν αυτή η επιπλέον μείωση επιτευχθεί με τη χορήγηση εζετιμίμπης, αυτό θα οδηγήσει σε μείωση των καρδιαγγειακών επεισοδίων; Με άλλα λόγια η εζετιμίμπη μειώνει τα καρδιαγγειακά επεισόδια; Και είναι η μακροχρόνια χορήγησή της ασφαλής;

Η μελέτη IMPROVE-IT έδωσε απαντήσεις και στα δύο πολύ σημαντικά ερωτήματα που είχαν τεθεί. Σε ασθενείς πολύ υψηλού κινδύνου, όπως ήταν οι ασθενείς της μελέτης, η επίτευξη επιπέδων LDL χοληστερόλης κοντά στα 50 mg/dL οδήγησε σε σημαντική επιπλέον μείωση των επεισοδίων σε σύγκριση με τα 70 mg/dL. 

Από την άλλη όμως, η επιπλέον μείωση της LDL χοληστερόλης που προκαλεί η χορήγηση εζετιμίμπης οδηγεί σε σημαντική μείωση των καρδιαγγειακών επεισοδίων μεν, αλλά το ποσοστό της οποίας είναι αυτό που αναμένουμε και με βάση τις μελέτες των στατινών. Έτσι, στις ΗΠΑ, ο οργανισμός FDA μέχρι σήμερα δείχνει να μην έχει πεισθεί ότι για τη σχέση κόστους-οφέλους του συνδυασμού σιμβαστατίνης/εζετιμίμπης. 

medlabnews.gr

Ισχαιμικό Εγκεφαλικό Επεισόδιο από διαχωρισμό (σκίσιμο) αρτηρίας με πονοκέφαλο, ζάλη, πόνο στον αυχένα

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, Μ.D., medlabnews.gr

Ο αρτηριακός διαχωρισμός είναι μία πάθηση κατά την οποία «ξεκολλάνε» μεταξύ τους οι στοιβάδες ιστού που δημιουργούν τα τοιχώματα των αρτηριών και εισέρχεται ανάμεσά τους αίμα (δημιουργείται δηλαδή  ενδοτοιχωματικό αιμάτωμα).

Μπορεί επίσης να προκληθεί όταν υποστεί ρήξη κάποιο αγγείο μέσα στο τοίχωμα των αρτηριών, οπότε δημιουργείται αιμάτωμα και διαχωρίζονται από μέσα.

Το 75% των εγκεφαλικών επεισοδίων είναι ισχαιμικής αιτιολογίας, ενώ τα υπόλοιπα οφείλονται σε ενδοεγκεφαλική αιμορραγία.

Ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο (ισχαιμικό έμφρακτο) μπορεί να προκαλέσει οποιαδήποτε κατάσταση επιφέρει ελάττωση ή διακοπή της αιματικής ροής σε μια περιοχή του εγκεφάλου. 

Στη χώρα μας υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο συμβαίνουν 30 έως 35 χιλιάδες πρωτοεμφανιζόμενα εγκεφαλικά επεισόδια, ενώ το σύνολο των εισαγωγών στα νοσοκομεία ξεπερνά τις 40 χιλιάδες ετησίως.

Προκαλούν σοβαρές σωματικές, ψυχικές, κοινωνικές αλλά και οικονομικές επιπτώσεις όχι μόνο στους επιζώντες ασθενείς, αλλά και στις οικογένειές τους.

Τα εγκεφαλικά επεισόδια διακρίνονται σε ισχαιμικά, που είναι πιο συχνά και αποτελούν το 85% του συνόλου των εγκεφαλικών και σε αιμορραγικά (15%)

Το ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο είναι είτε θρομβωτικό είτε εμβολικό.

Ισχαιμικά εγκεφαλικά έμφρακτα εγκαθίστανται στο 40-60% των α- σθενών, ενώ 20-30% των ασθενών με διαχωρισμό της έσω καρωτίδας παρουσιάζουν παροδικά ισχαιμικά αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια. Υπολογίζεται ότι 5% των ασθενών παραμένουν ασυμπτωματικοί. Τα περισσότερα έμφρακτα είναι εμβολικής αιτιολογίας και φλοιώδους ή υποφλοιώδους εντόπισης. Σπανιότερα τα έμφρακτα μπορεί να οφείλονται σε αιμοδυναμική ανεπάρκεια, λόγω χαμηλής αιματικής ροής μέσω της στενωμένης έσω καρωτίδας. 

Ο διαχωρισμός της σπονδυλικής αρτηρίας είναι σαφώς σπανιότερος του διαχωρισμού της έσω καρωτίδας (αναλογία 1:3). Σε περίπτωση προσβολής της εξωκρανιακής μοίρας της σπονδυλικής αρτηρίας, οι ασθενείς μπορεί να παραμείνουν ασυμπτωματικοί, να παρουσιάσουν μη ειδικά συμπτώματα κι ευρήματα, όπως 

• ζάλη ή ίλιγγο, 
• εμβοές, 
• ναυτία, 
• αμνησία, 
• ημιανοψία (ελάττωση της όρασης από το ένα μάτι), ή τέλος 
• να εγκαταστήσουν έμφρακτα στο πεδίο κατανομής της οπίσθιας κυκλοφορίας 

Σύνδρομο Horner παρατηρείται στο 36% των περιπτώσεων, ενώ προσβολή των κατώτερων συζυγιών καταγράφεται στο 13% των ασθενών. Ο διαχωρισμός της ενδοκράνιας μοίρας της σπονδυλικής αρτηρίας είναι σαφώς σπα- νιότερος, εκδηλώνεται με την εικόνα υπαραχνοειδούς αιμορραγίας και χαρακτηριστικά παρατηρείται σε ηλικιακά νεότερους ασθενείς (μέση ηλικία τα 25 έτη) συνοδευόμενη από πολύ χειρότερη κλινική έκβαση, με θνησιμότητα της τάξης του 75%

Παθολογοανατομικά διαπιστώνεται ο σχηματισμός ενός ενδοτοιχωματικού αιματώματος. Δύο είναι οι πιθανοί μηχανισμοί που μπορούν να προκαλέσουν τέτοιου τύπου βλάβη. Αφενός μπορεί να υπάρξει μερική ρήξη ή σχίσιμο του έσω χιτώνα, με αποτέλεσμα το διαχωρισμό των στοιβάδων του αρτηριακού τοιχώματος και τη συλλογή αίματος μεταξύ τους. Αφετέρου μπορεί να υπάρξει ρήξη και αιμορραγία των τροφοφόρων αγγείων του μέσου χιτώνα (vasa vasorum), με συνέπεια το σχηματισμό του ενδοτοιχωματικού αιματώματος.

Και στις δύο περιπτώσεις το σχηματιζόμενο αιμάτωμα αναπτύσσεται κατά μήκος του μέσου χιτώνα της προσβεβλημένης αρτηρίας. Εφόσον η συλλογή του αίματος εντοπίζεται ακριβώς κάτω από τον έσω χιτώνα, τότε προκαλείται στένωση ή ακόμη και πλήρης απόφραξη του αρτηριακού αυλού. Εάν, όμως, το αιμάτωμα αναπτυχθεί ακριβώς μεταξύ μέσου και έξω χιτώνα, τότε παρατηρείται ο σχηματισμός ψευδοανευρύσματος ή ψευδούς αυλού. Ο ψευδής αυτός αυλός μπορεί στην πορεία να παραμείνει βατός, να υποχωρήσει πλήρως ή όμως και να θρομβωθεί, προκαλώντας στένωση της διαχωρισμένης αρτηρίας. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων πρόκειται για αυτόματο διαχωρισμό των αρτηριών. 

Αιτίες 

Μόλις στο 20% των περιπτώσεων μπορεί η βλάβη να συσχετιστεί με κάποιο τραυματισμό της αυχενικής χώρας π.χ. 

• υπερέκταση της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης, 
• κάταγμα αυχενικού σπονδύλου, 
• χειροπρακτικές επεμβάσεις κ.λπ.. 

Όμως και σε αρκετές περιπτώσεις αυτόματου αρτηριακού διαχωρισμού αναφέρονται προηγούμενα ήπιας έντασης μηχανικά ερεθίσματα (βήχας, απότομη στροφή της κεφαλής, αύξηση της ενδοθωρακικής πίε- σης κ.λπ.), των οποίων η σημασία παραμένει αδιευκρίνιστη. Δεδομένου ότι ανάλογες κινήσεις και φορτία αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητας και κατά κανόνα δεν προκαλούν απολύτως καμιά βλάβη, εικάζεται μεταξύ των ασθενών που παρουσιάζουν αρτηριακό διαχωρισμό η ύπαρξη αλλοιώσεων της δομής του συνδετικού ιστού, η οποία πιθανόν να προδιαθέτει για τη ρήξη της συνέχειας του αρτηριακού τοιχώματος. Η υπόθεση αυτή ενισχύεται σοβαρά κι από το γεγονός ότι γνωστά νοσήματα του συνδετικού ιστού, όπως τα σύνδρομα Ehlers-Danlos και Marfan, σχετίζονται με σαφώς αυξημένο κίνδυνο αρτηριακού διαχωρισμού. Αξίζει να επισημανθεί ότι και η ινομυώδης δυσπλασία, η οποία χαρακτηρίζεται από συγγενή διαταραχή της αρχιτεκτονικής του αρτηριακού τοιχώματος, αποτελεί έναν επιπλέον κίνδυνο για την εμφάνιση αρτηριακού διαχωρισμού.

Κλινικά ο αρτηριακός διαχωρισμός εκδηλώνεται στο 60-80% των περιπτώσεων με κεφαλαλγία και αυχεναλγία. Ειδικότερα, σε περιπτώσεις διαχωρισμού της έσω καρωτίδας και της σπονδυλικής αρτηρίας ο πόνος εντοπίζεται στην προσθιοπλάγια τραχηλική και την ινιακή χώρα, αντίστοιχα. Σε τουλάχιστον 30% των περιπτώσεων παρατηρείται αρχικά μερικό ή πλήρες σύνδρομο Horner, προσβολή των κατώτερων εγκεφαλικών συζυγιών ή αναφέρονται εμβοές με σφύζοντα χαρακτήρα. Τα εντοπιστικής σημασίας αυτά ευρήματα και συμπτώματα αποτελούν κατά κανόνα ειδοποιά σημεία, μια και κατά κανόνα κάνουν την εμφάνισή τους αρκετές ημέρες ή ακόμη και εβδομάδες πριν από την εγκατάσταση ισχαιμικής εγκεφαλικής βλάβης. Σε κάθε περίπτωση ο συνδυασμός νεοεμφανιζόμενης κεφαλαλγίας ή αυχεναλγίας και συνδρόμου Horner (“painful Horner”) θα πρέπει να εγείρει την υποψία αρ- τηριακού διαχωρισμού. Πιο συγκεκριμένα έχει περιγραφεί για το διαχωρισμό της έσω καρωτίδας μια χαρακτηριστική τριάδα συμπτωμάτων, απαρτιζόμενη από ομόπλευρη κεφαλαλγία, προσωπαλγία ή αυχεναλγία και μερικό σύνδρομο Horner. Στην πράξη η τριάδα αυτή παρατηρείται σε λιγότερο από το ένα τρίτο των ασθενών. Η παρουσία, όμως, δύο εκ των τριών σημείων είναι σαφώς ενδεικτική διαχωρισμού της έσω καρωτίδας. Πάντως σε περισσότερο από 50% των περιπτώσεων η κλινική εικόνα των ασθενών δεν είναι -σύμφωνα με τα προηγούμενα- ενδεικτική διαχωρισμού 

Η δυνατότητα θεραπευτικής παρέμβασης σε ασθενείς με οξύ ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο εξαρτάται άμεσα από το χρονικό διάστημα μεταξύ της εμφάνισης των συμπτωμάτων και της εφαρμογής της θεραπείας.

Διαβάστε επίσης

Συμπτώματα που μπορεί να σημαίνουν εγκεφαλικό και δεν πρέπει να αγνοείτε

Τι πρέπει να κάνετε σε περίπτωση εγκεφαλικού επεισοδίου. Πρώτες βοήθειες για εγκεφαλικό

Παγκόσμια Ημέρα Εγκεφαλικών Επεισοδίων. Αναγνωρίστε το εγκεφαλικό γρήγορα F.A.S.T. (video).

Ισχαιμικά και Αιμορραγικά Αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια. Πώς θα αναγνωρίσετε τα σημάδια;

Μην ξεχνάτε να ελέγχετε το μαγνήσιο. Η έλλειψη του προκαλεί μουδιάσματα, κράμπες, ημικρανίες, κόπωση. Σε ποιες τροφές υπάρχει το μαγνήσιο;

Τι πρέπει να κάνετε σε περίπτωση εγκεφαλικού επεισοδίου. Πρώτες βοήθειες για εγκεφαλικό

Πώς θα προλάβουμε ένα εγκεφαλικό επεισόδιο ή ένα νέο εγκεφαλικόΜΕΓΑΛΟΣ ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟΥ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟΥ και ΟΞΕΟΣ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΟΥ ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ ΣΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ

Ξεχνάτε πράγματα, φοβάστε την άνοια, το Αλτσχάιμερ; Μετρήστε την ομοκυστεΐνη (Homocysteine)

από την Κλεοπάτρα Ζουμπουρλή, μοριακή βιολόγος, medlabnews.gr

Η ομοκυστεΐνη είναι ένα αμινοξύ του οποίου η αυξημένη συγκέντρωση στο αίμα έχει σχετιστεί στο παρελθόν με βλάβη στα αγγεία και στα νευρικά κύτταρα. 

Αυτή η κατάσταση είναι γνωστή ως υπερομοκυστεϊναιμία.

12000 άτομα χάνονται κάθε χρόνο στην Ελλάδα από το σύνολο των 35.000 νεων εγκεφαλικών επεισοδίων.

Τεράστια αιμορραγούσα πληγή, σε ανθρώπινο δυναμικό και χρήμα, είναι  για την σύγχρονη κοινωνία  οι θάνατοι και οι αναπηρίες που προκαλούνται από τα Αγγειακά Εγκεφαλικά Επεισόδια!

Κι αυτό γιατί περισσότεροι από 450.000 άνθρωποι πεθαίνουν, ενώ δεκάδες χιλιάδες μένουν ανάπηροι κάθε χρόνο στην Ευρώπη από Αγγειακά Εγκεφαλικά Επεισόδια, κυρίως λόγω έλλειψης Πρότυπων Μονάδων Αντιμετώπισης στα νοσοκομεία!

Στην Ελλάδα από τα περίπου 35.000 νεα εγκεφαλικά χάνονται κάθε χρόνο πάνω από 12.000 άτομα, ενώ το μέσο ετήσιο κόστος  νοσηλείας για κάθε ασθενή  κυμαίνεται από 13.650 μέχρι 34.000€ ανάλογα με την βαρύτητα, καθώς το Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο (ΑΕΕ) αποτελεί σήμερα την 2η αιτία θανάτου και την  1^η αιτία αναπηρίας στους ενήλικες.

 Σύμφωνα με διεθνείς στατιστικές και πολυκεντρικές  μελέτες από διαφορετικές χώρες, το 30% απ αυτούς θα είχαν σωθεί και το 25% θα είχαν αποφύγει την αναπηρία, αν  είχαν νοσηλευτεί άμεσα  σε Πρότυπη Μονάδα Αντιμετώπισης Εγκεφαλικών Επεισοδίων.

Τα στοιχεία αυτά παρουσιάστηκαν σε Επιστημονική Ημερίδα με θέμα «Αγγειακά Εγκεφαλικά Επεισόδια: Το παρόν και το μέλλον» , την οποία διοργάνωσε  το Mediterraneo Hospital  ( Ηλείας 8 -12 Γλυφάδα).

Η Επιστημονική Ημερίδα διοργανώθηκε με αφορμή την λειτουργία στο Mediterraneo Hospital  της πρώτης στην Ελλάδα (σε δημόσιο και ιδιωτικό νοσοκομείο) Πρότυπης Μονάδας Αντιμετώπισης Εγκεφαλικών Επεισοδίων.

«Τα στατιστικά στοιχεία που παρουσιάστηκαν στην Ημερίδα και απεικονίζουν τον ακήρυκτο πόλεμο με τους εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς και αναπήρους, επιβεβαιώνουν την αναγκαιότητα δημιουργίας και λειτουργίας στο νοσοκομείο μας της Πρότυπης Μονάδας Αντιμετώπισης Εγκεφαλικών Επεισοδίων» δήλωσε  η κ Γεωργία Ε Δραγίνη αναισθησιολόγος, Γενική Διευθύντρια και αντιπρόεδρος του Δ.Σ Mediterraneo Hospital . και συμπλήρωσε:

«Δεν είναι δυνατόν τη στιγμή που σε όλες τις σύγχρονες κοινωνίες αναπτύσσονται ραγδαία Μονάδες ΑΕΕ (stroke units), στην Ελλάδα  να μην υπάρχει ούτε μία, ενώ απαιτούνται  για τις ανάγκες μας τουλάχιστον 50!

 Πιστεύουμε ότι με την λειτουργία της 1^ης  Πρότυπης Μονάδας Αντιμετώπισης Εγκεφαλικών Επεισοδίων ,η αντιμετώπιση του οξέος εγκεφαλικού επεισοδίου, σύμφωνα με τα διεθνή πρωτόκολλα, έρχεται να συμπληρώσει την ήδη από χρόνια λειτουργούσα στο νοσοκομείο μας Επεμβατική Μοναδα αντιμετώπιση του οξέος καρδιαγγειακού επεισοδίου.

Μ ’αυτόν τον τρόπο  συμβάλλουμε  από την πλευρά μας στην σωτηρία   συνανθρώπων μας, αλλά αποδεικνύουμε ταυτόχρονα ότι και στην  Ελλάδα της κρίσης νοσοκομειακές δομές είναι εφάμιλλες  με  αντίστοιχα διεθνή κέντρα».

Σύμφωνα με όσα ανέφερε στην ομιλία του ο εξειδικευμένος στην αντιμετώπιση των εγκεφαλικών παθολόγος  κ. Κωνσταντίνος  Βέμμος, Επιστημονικός  Συντονιστής  της Μονάδας Εγκεφαλικών του Μediterraneo, «την επόμενη δεκαετία θα έχουμε αύξηση των νεκρών και των αναπήρων , αν δεν δημιουργηθούν Πρότυπες Μονάδες Αντιμετώπισης κι αυτό γιατί μελέτες  έχουν δείξει ότι οι μονάδες εγκεφαλικών μειώνουν μέχρι και 30% την θνησιμότητα των ασθενών,  25% την αναπηρία αλλά και σημαντικά την ανάγκη για ιδρυματισμό των ασθενών».

Είναι αποδεδειγμένο ότι η νοσηλεία σε Πρότυπη Μονάδα μειώνει σε σημαντικό βαθμό τις κύριες αιτίες θανάτου των ασθενών με ΑΕΕ που είναι:

 η πνευμονία,

οι ουρολοιμώξεις,

 η πνευμονική εμβολή

οι υποτροπές των εγκεφαλικών.

              Η   ΠΡΟΤΥΠΗ ΜΟΝΑΔΑ ΤΟΥ MEDITERRANEO

Σύμφωνα με τον Επιμελητή του Νευρολογικού Τμήματος  κ  Αλκη Ψυχογιό,  «Η Πρότυπη Μονάδα Αντιμετώπισης Αγγειακών Εγκεφαλικών Επεισοδίων  του Mediterraneo Hospital είναι ένα διακριτό τμήμα του νοσοκομείου  με εξειδίκευση στην αντιμετώπιση ασθενών με Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο. Στελεχώνεται από πολυδύναμη ομάδα. Παρέχει ολοκληρωμένη φροντίδα που ξεκινά από την επείγουσα αντιμετώπιση  και διαρκεί καθ όλη την διάρκεια της νοσηλείας του ασθενή».

Στην μονάδα ΑΕΕ του Mediterraneo Hospital νοσηλεύονται όλοι οι ασθενείς με ΑΕΕ ανεξαρτήτως τύπου (ισχαιμικό ή αιμορραγικό), φύλου, ηλικίας ή βαρύτητας (συμπεριλαμβανομένων και αυτών που χρειάζονται αναπνευστική υποστήριξη-Μονάδα Εντατικής Θεραπείας).

 Στο επίπεδο της στελέχωσης αποτελείται από Νευρολόγο με εξειδίκευση στο ΑΕΕ (stroke specialist) όλο το 24ωρο,  ο οποίος βρίσκεται σε στενή συνεργασία με μια σειρά άλλων ειδικοτήτων (νευροχειρουργούς, νευροεπεμβατικούς, αγγειοχειρουργούς, καρδιολόγους, αιματολόγους ειδικούς στην πήξη-θρόμβωση).

Σε ό, τι αφορά το νοσηλευτικό προσωπικό στελεχώνεται από νοσηλευτές με ειδίκευση στην φροντίδα και την παρακολούθηση ασθενών με ΑΕΕ. Ταυτόχρονα γίνεται πρώιμη έναρξη φυσιοθεραπείας (από το πρώτο 24ωρο αν η κατάσταση του ασθενούς επιτρέπει) και λογοθεραπείας σε συνεργασία με το τμήμα αποκατάστασης του νοσοκομείου. Με την ομάδα συνεργάζεται ο νευροψυχολόγος και ο κλινικός διαιτολόγος του νοσοκομείου.

Η Mονάδα ΑΕΕ του, Mediterraneo Hospital όπως ανέφερε ο διευθυντής του Νευροχειρουργικού τμήματος κ Γιώργος Αθανασίου παρέχει ολοκληρωμένη φροντίδα η οποία ξεκινά από το πρωτόκολλο συναγερμού θρομβόλυσης, σύμφωνα με το οποίο γίνονται οι υπεροξείες παρεμβάσεις (θρομβόλυση, θρομβεκτομή) για την ταχεία αποκατάσταση της φυσιολογικής ροής αίματος στα αποφραγμένα αγγεία.

« Κάτι τέτοιο όμως, θα πρέπει να γίνει σε αυστηρά χρονικά πλαίσια. Όπως είναι γνωστό «ο χρόνος είναι εγκέφαλος», καθώς κάθε λεπτό που καθυστερεί μια τέτοια παρέμβαση χάνονται περίπου δυο εκατομμύρια νευρικά κύτταρα» τόνισε ο κ Αθανασίου.

Σημαντικό σημείο που πρέπει να τονιστεί, όπως ανέφεραν σχεδόν όλοι οι ομιλητές, είναι η γρήγορη αναγνώριση των σημείων του ΑΕΕ:

αδυναμία στο χέρι ή στο πόδι,

 πτώση της γωνίας του στόματος,

αλλαγή της ομιλίας

Αφού το συγγενικό περιβάλλον αναγνωρίσει τα σημάδια του εγκεφαλικού θα πρέπει άμεσα να καλέσει ασθενοφόρο ώστε να κερδηθεί η μάχη με τον χρόνο (όπως ακριβώς στο έμφραγμα και στο τροχαίο ατύχημα).

Στη συνέχεια ο ασθενής, σύμφωνα με το  Διευθυντή του Νευρολογικού Τμήματος κ Κωνσταντίνο Τάκη, παρακολουθείται εντατικά (monitoring νευρολογικής κατάστασης, αρτηριακής πίεσης, ηλεκτροκαρδιογραφήματος, οξυγόνου-αναπνοής, θερμοκρασίας) για τουλάχιστον 48-72 ώρες.

 Ταυτόχρονα προχωρά το διαγνωστικό work up (έλεγχος εξωκράνιων και ενδοκράνιων αγγείων, καρδιάς κλπ.) και οι  αντίστοιχες θεραπευτικές παρεμβάσεις (π.χ. προσαρμογή αντιθρομβωτικής αγωγής, καρωτιδική ενδαρτηρεκτομή κλπ.), ενώ υπάρχει έγκαιρη και ταχεία αντιμετώπιση των πιθανών επιπλοκών.

  ΤΕΡΑΣΤΙΟ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΓΙΑ ΤΑΜΕΙΑ ΚΑΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ

Η οικονομική επιβάρυνση των συστημάτων υγείας, των ασφαλιστικών συστημάτων και  των οικογενειών των ασθενών είναι τεράστιες, καθώς  το μέσο ετήσιο κόστος για κάθε ασθενή με εγκεφαλικό κυμαίνεται στην Ευρώπη από 13.650 μέχρι 34.000 € ανάλογα με την βαρύτητα!

Στην Ελλάδα την τριετία 2006-2009 στο κόστος νοσηλείας των ασθενών με εγκεφαλικό είχαμε αύξηση κατά 17,3% και από 831.265.000 έφτασε το 1.004.180.000 ευρώ !

 Είναι εντυπωσιακό ότι πάνω από 1 δις € στοιχίζει ετησίως στη μαστιζόμενη από την κρίση χώρα μας  η αντιμετώπιση των ασθενών που προσβλήθηκαν από εγκεφαλικό επεισόδιο, δηλαδή το 10% περίπου του προϋπολογισμού για την Υγεία!

Αν προστεθεί σε αυτό το τεράστιο και μη υπολογισμένο κόστος, ψυχικό και οικονομικό, της κάθε οικογένειας που καλείται να αντιμετωπίσει μέσα στους κόλπους της τον χρόνια πάσχοντα ασθενή με αναπηρίες από το ΑΕΕ, αντιλαμβάνεται κανείς πόσο σημαντικό είναι να μειωθεί ο αριθμός των ατόμων που πεθαίνουν ή μένουν ανάπηροι.

Στην Ημερίδα μίλησαν επίσης ο  διευθυντής τμήματος Επεμβατικής Νευροακτινολογίας κ Νίκος Τσαμόπουλος με θέμα «Η ενδοαυλική αντιμετώπιση του ΑΕΕ», ο διευθυντής Επεμβατικής καρδιολογίας κ Αθανάσιος Μαγγίνας  με θέμα «Εγκέφαλος- Καρδιά. Συσχέτιση-παραλληλισμοί», ο αιματολόγος κ Γρηγόρης Γεροτζιάφας με θέμα « ο ρόλος του αιματολογικού ελέγχου στο ΑΕΕ» και ο επιστημονικός διευθυντής του Κέντρου Αποκατάστασης «Ιατρική Άσκηση» φυσίατρος κ Ζήκος Κέντρος.

Εγκεφαλική αιμορραγία από Ανεύρυσμα– «Κεραυνός εν αιθρία»

Η υπαραχνοειδής αιμορραγία εγκεφάλου από ρήξη (σπάσιμο) αρτηριακού ΑΝΕΥΡΥΣΜΑΤΟΣ, αποτελεί συνήθως ένα σοβαρό και τελείως αιφνίδιο συμβάν, που αφορά ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΗΛΙΚΙΕΣ.

Το ανεύρυσμα είναι ένα παθολογικό «φούσκωμα» σε μία από τις μεγάλες αρτηρίες του εγκεφάλου. Το «φούσκωμα» αυτό έχει σαθρά τοιχώματα, και κάποια στιγμή μπορεί να σπάσει. Λίγες φορές τα ανευρύσματα του εγκεφάλου οφείλονται σε λοιμώξεις, σύνδρομα ή άλλα αίτια. Στην μεγάλη πλειοψηφία των περιπτώσεων («σακκοειδή» ανευρύσματα) δεν υπάρχει εμφανής προηγούμενη νόσος υπεύθυνη για την δημιουργία του ανευρύσματος. Πιθανολογείται πως σε κάποιους ανθρώπους υπάρχουν μικροανωμαλίες εκ γενετής στο τοίχωμα αρτηριών του εγκεφάλου, που με τα χρόνια οδηγούν στην δημιουργία ανευρύσματος. Παράγοντες που μπορεί να έχουν συμβολή στη δημιουργία αυτή είναι οι γνωστοί αγγειολογικοί παράγοντες κινδύνου (αρτηριακή υπέρταση, υπερχοληστεριναιμία, κάπνισμα κλπ). Από την στιγμή που ένα ανεύρυσμα δημιουργείται, συνήθως μεγαλώνει σταδιακά σε μέγεθος και επίσης μεγαλώνει (αθροιστικά) ο κίνδυνος να σπάσει : π.χ. αν ο κίνδυνος αιμορραγίας είναι 1% ανά έτος, τότε αθροιστικά είναι 10% στην δεκαετία κλπ.

Συνηθέστατα το ανεύρυσμα ΔΕΝ ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΕΙ πριν σπάσει. Σπανιότερα, μπορεί να υπάρχουν πρόδρομα συμπτώματα που μπορεί να οφείλονται σε «προειδοποιητικές» μικροαιμορραγίες (ασυνήθιστοι πονοκέφαλοι μαζί με εμετό) ή σε πίεση νευρικού ιστού από το ανεύρυσμα (π.χ. διπλωπία ή άλλα ασυνήθιστα νευρολογικά συμπτώματα).

Η κλινική εικόνα της ρήξης του ανευρύσματος συνήθως είναι ΑΙΦΝΙΔΙΑ και ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ, γι’ αυτό έχει χαρακτηριστεί «κεραυνός εν αιθρία». Ο ασθενής απροειδοποίητα «κεραυνοβολείται» από μια πολύ ισχυρή κεφαλαλγία (πονοκέφαλο) που συνήθως εντοπίζεται στο πίσω μέρος του κεφαλιού και στον αυχένα. Πολλές φορές ο πονοκέφαλος αυτός είναι τόσο ισχυρός και απότομος που αναγκάζει τον πάσχοντα να πέσει κάτω ή να γονατίσει. Ο ασθενής αισθάνεται σαν «κάποιος να ήρθε από πίσω και να κτύπησε το κεφάλι με σφυρί». Σχεδόν πάντα ο ασθενής κάνει και εμετό.

Από κει και πέρα : στις βαρύτερες περιπτώσεις, ποσοστό περίπου 50%, ο ασθενής πεθαίνει επί τόπου πριν προλάβει να φτάσει στο νοσοκομείο. Η εγκεφαλική αιμορραγία είναι μια από τις συχνότερες αιτίες αιφνίδιου θανάτου, δεύτερη μετά τα καρδιαγγειακά επεισόδια.

Η αντιμετώπιση του υπόλοιπου 50% των ασθενών, αυτών δηλαδή που φτάνουν ζωντανοί στο νοσοκομείο, πρέπει να είναι γρήγορη και εξειδικευμένη. Προέχει η θεραπεία του ανευρύσματος ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΞΑΝΑΣΠΑΣΕΙ, αφού σε ασθενείς που έχουν ήδη αιμορραγήσει ο κίνδυνος δεύτερης αιμορραγίας είναι σοβαρότατος.

- Η διάγνωση της κατάστασης μπορεί να γίνει άμεσα με επείγουσα αξονική τομογραφία (CT) εγκεφάλου που δείχνει την αιμορραγία, και μπορεί επί τόπου να συμπληρώνεται με αξονική αγγειογραφία που θα δείξει και το ανεύρυσμα. Συνήθως ακολουθεί και ψηφιακή αγγειογραφία εγκεφάλου (DSA).

- Η θεραπεία του ανευρύσματος για να μην ξανααιμορραγήσει σήμερα συνήθως γίνεται με ειδική ενδαγγειακή τεχνική (μέσα από τα αγγεία με «εμβολισμό», χωρίς ανοικτή επέμβαση). Σε περιπτώσεις που αυτό δεν είναι εφικτό τεχνικά, η θεραπεία γίνεται με κρανιοτομία και μικροχειρουργική επέμβαση.

- Η εντατική θεραπεία σε ειδική μονάδα είναι πολύ σημαντική αφού υπάρχουν σοβαρές επιπλοκές όπως ο «αγγειόσπασμος» (μεθαιμορραγική ισχαιμία) που οφείλονται στην αρχική αιμορραγία και μπορεί να επισυμβούν ακόμα και αν έχει θεραπευτεί το ανεύρυσμα επιτυχώς και έγκαιρα.

Όπως είναι προφανές από τα παραπάνω, το εγκεφαλικό ανεύρυσμα θυμίζει «ρώσικη ρουλέτα», γι’ αυτό φυσικά το ιδανικό είναι να γίνει η διάγνωση ΠΡΙΝ το ανεύρυσμα αιμορραγήσει τότε που συνήθως δεν έχει δώσει συμπτώματα. Έτσι μπορεί να θεραπευτεί πριν σπάσει. Γι’ αυτό οι νευροχειρουργοί εδώ και χρόνια προτείνουν να γίνεται προληπτικός έλεγχος με μαγνητική αγγειογραφία (ΜRA) εγκεφάλου σε όλον τον πληθυσμό. 

Πάνος Παπανικολάου, Νευροχειρουργός, Επιμελητής Α΄ , Γενικό Νοσοκομείο Νίκαιας – Πειραιά

www.isarkadias.gr

Ακράτεια και Σύνδρομο Υπερλειτουργικής Κύστης

Η ακράτεια χαρακτηρίζεται από απώλεια ούρων χωρίς τη θέληση του ασθενούς. Οι συχνότερες μορφές είναι η ακράτεια προσπαθείας που εμφανίζεται όταν ο ασθενής βήχει, φτερνίζεται, γελά ή σηκώνει βάρος και η επιτακτική ακράτεια που συνοδεύεται από ξαφνική και έντονη επιθυμία για ούρηση και χαρακτηρίζει το Σύνδρομο της Υπερλειτουργικής Κύστης. Η ακράτεια προσπαθείας είναι η συχνότερη μορφή και αφορά το 20% των γυναικών, ηλικίας από 20 έως 65 ετών, κυρίως μετά την εμμηνόπαυση, ή γυναίκες πολύτοκες και υπέρβαρες. 

Η Υπερλειτουργική Κύστη είναι επίσης πολύ συχνή, καθώς αφορά περίπου το 12% των ανδρών και γυναικών, άνω των 40 ετών. Υπολογίζεται πως στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό αντιστοιχεί σε περισσότερους από 650.000 πάσχοντες. 

Τα συμπτώματα της είναι η επιτακτικότητα (αιφνίδιο, ισχυρό αίσθημα επιθυμίας για ούρηση), η συχνουρία (ούρηση 8 ή περισσότερες φορές το 24ωρο), η νυκτουρία (ούρηση κατά τη διάρκεια της νύχτας) και η επιτακτική Ακράτεια Ούρων (ακούσια διαφυγή ποσότητας ούρων μετά από απότομο και συνεχές αίσθημα επιτακτικής ούρησης, που δεν μπορεί να ανασταλεί).

Η ακράτεια ούρων είναι μια ιατρική κατάσταση που επηρεάζει αρνητικά την καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής του ασθενή. Για παράδειγμα:

Περιορίζει την κοινωνική του ζωή, καθώς δε μπορεί για παράδειγμα να ταξιδέψει, να πάει στον κινηματογράφο, σε αθλητικές ή άλλες εκδηλώσεις. Αντίθετα, επιλέγει να μείνει σπίτι, ώστε να έχει εύκολη πρόσβαση στην τουαλέτα.

Δεν απολαμβάνει τον νυκτερινό ύπνο, γιατί σηκώνεται 2 ή περισσότερες φορές να ουρήσει.

Αποφεύγει τις σεξουαλικές σχέσεις φοβούμενος τη διαφυγή ούρων.

Πρόβλημα επίσης αντιμετωπίζει και στον εργασιακό του χώρο.

Παρουσιάζει σημαντικά αρνητικές επιδράσεις στη φυσική, συναισθηματική και ψυχική τους κατάσταση και πολύ συχνά συνδυάζεται με αίσθημα ντροπής, απομόνωσης και κατάθλιψης. 

Η διάγνωση της νόσου γίνεται εύκολα από τον ειδικό Ουρολόγο, βάση κυρίως των συμπτωμάτων, αλλά και με τη βοήθεια απλών ερωτηματολογίων. Παράλληλα, με την καθοδήγηση του ειδικού, γίνεται η επιλογή της κατάλληλης θεραπείας και η αποτελεσματική αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της νόσου.   

Η αντιμετώπιση της νόσου βοηθάει τους πάσχοντες να απαλλαγούν από τα ενοχλητικά συμπτώματα, που τους φέρνουν συχνά σε δύσκολη θέση, ενώ παράλληλα τους δίνει τη δυνατότητα να συμμετέχουν ξανά στις αγαπημένες τους κοινωνικές δραστηριότητες, να ασκήσουν χωρίς προβλήματα τις επαγγελματικές τους υποχρεώσεις και να βελτιώσουν τις διαπροσωπικές τους σχέσεις, αλλά και τη συνολική ποιότητα ζωής τους.

ΠΗΓΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΥΡΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

Επιμέλεια Κική Τσεκούρα, medlabnews.gr

Η κρίση και η κακή διάθεση απαιτούν σοκολάτα. Όλα σχετικά με την σοκολάτα και πώς μπορεί να ωφελήσει την υγεία σας.

των Αλέξανδρου Γιατζίδη, Μ.D, Κλεοπάτρα Ζουμπουρλή, μορ. Βιολόγος, medlabnews.gr

Η σοκολάτα θεωρείται ένα από τα πιο θρεπτικά φυσικά προϊόντα. Δίνει ενέργεια, είναι τονωτική και αποτελεί πλούσια πηγή ζωτικότητας για τον ανθρώπινο οργανισμό. Περιέχει όλα τα μακροθρεπτικά συστατικά, δηλαδή υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λίπη, μέταλλα και ιχνοστοιχεία, όπως ασβέστιο, φώσφορο, μαγνήσιο, σίδηρο αλλά και ένα πλήθος από βιταμίνες όλων των κατηγοριών.

Νιώθεις κατάθλιψη φάε μια σοκολάτα

Πολλοί θεωρούν ότι η σοκολάτα βελτιώνει τη διάθεση, αλλά λίγες μελέτες έχουν ουσιαστικά επιβεβαιώσει τη σχέση ανάμεσα στο γλύκισμα και τη διάθεση.

Μπορεί όσοι νιώθουν άσχημα, απλώς να θέλουν τη σοκολάτα για να "γλυκαθούν" και να νιώσουν καλύτερα ή μπορεί η κατάθλιψη που αισθάνονται, να τους οδηγεί να φάνε σοκολάτα και αυτή να μην έχει καμία ευεργετική επίδραση πάνω τους. Μπορεί όπως και με το αλκοόλ, η σοκολάτα να έχει πρόσκαιρα βραχυπρόθεσμα οφέλη, αλλά μακροπρόθεσμα να μην ωφελεί στον ψυχισμό.

Δεν αποκλείεται, τέλος, η ίδια η σοκολάτα να αποτελεί άμεση αιτία για την αύξηση της κατάθλιψης, σύμφωνα με τους ερευνητές. Για να ξεκαθαριστεί τι από όλα αυτά συμβαίνει, θα χρειαστούν και άλλες έρευνες, κυρίως για να διευκρινιστεί αν η σοκολάτα αποτελεί αιτία κατάθλιψης ή προσωρινή "θεραπεία".

Όμως  έχει διαπιστωθεί ότι οι πάσχοντες από κατάθλιψη καταναλώνουν περισσότερη σοκολάτα. Για την ακρίβεια, τα καταθλιπτικά άτομα κατανάλωναν κατά μέσο όρο 8,4 μερίδες σοκολάτας το μήνα, τα άτομα με βαριάς μορφής κατάθλιψη 11,8 μερίδες τον μήνα, ενώ τα άτομα χωρίς συμπτώματα κατάθλιψης μόλις 5,4 μερίδες. Μερίδα σοκολάτας θεωρείται μια μικρή μπάρα ή 28 γραμμάρια.

Η κακή διάθεση σχετιζόταν σημαντικά με τη μεγαλύτερη κατανάλωση σοκολάτας.

Θα μπορούσε να είναι επειδή η κατάθλιψη προκαλεί μεγάλη επιθυμία για σοκολάτα, κάτι που θα επιβεβαίωνε άλλες μελέτες σε ποντίκια που έχουν αποδείξει ότι η σοκολάτα μπορεί να βελτιώσει τη διάθεση, ανέφεραν οι συντάκτες της μελέτης ή θα μπορούσε να είναι ότι η κατάθλιψη προκαλεί μεγάλη επιθυμία για σοκολάτα για κάποιον άλλο λόγο χωρίς δηλαδή να έχει κάποια ευεργετική επίδραση στη διάθεση.

Πάντως η σοκολάτα περιέχει συστατικά που έχουν να κάνουν με την διάθεση και προκαλούν αίσθημα ευεξίας. Συγκεκριμένα περιέχει ουσίες με ψυχοδιεγερτικές ικανότητες (φαινυλαιθυλαμίνη), ενώ κατά την κατανάλωσή της εκκρίνονται στον εγκέφαλο ενδορφίνες, ουσίες με αναλγητικές ιδιότητες, που βελτιώνουν τη διάθεση και την ψυχολογία. Επί πλέον, εκκρίνεται σερετονίνη, ουσία με αντικαταθλιπτική δράση!

Συστατικά της σοκολάτας

Η σοκολάτα περιέχει περισσότερες από 300 χημικές ουσίες

* Cacao, η πηγή της σοκολάτας, περιέχει αντιμικροβιακούς παράγοντες που καταπολεμούν τη φθορά των δοντιών. Φυσικά, αυτό αντισταθμίζεται από την υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη σοκολάτα γάλακτος. 


* Η μυρωδιά της σοκολάτας μπορεί να αυξήσει τα κύματα θήτα του εγκεφάλου, με αποτέλεσμα την χαλάρωση. 


* Η σοκολάτα περιέχει φαινυλαιθυλαμίνη, που έχει ρόλο στην διάθεση


* Το βούτυρο κακάο στη σοκολάτα περιέχει ελαϊκό οξύ, ένα μονο-ακόρεστο λίπος που μπορεί να αυξήσει την καλή χοληστερόλη. 


* Πίνοντας ένα φλιτζάνι ζεστή σοκολάτα πριν από τα γεύματα μπορεί να μειώσει πραγματικά την όρεξη.


* Οι άνδρες που τρώνε σοκολάτα ζουν ένα χρόνο περισσότερο από εκείνους που δεν το κάνουν. 


* Τα φλαβονοειδή στη σοκολάτα μπορεί να βοηθήσει να κρατήσει τα αιμοφόρα αγγεία ελαστικά. 


* Η Σοκολάτα αυξάνει τα επίπεδα αντιοξειδωτικών στο αίμα. 


* Στο Μεξικό θεραπευτές χρησιμοποιούν τη σοκολάτα για τη θεραπεία της βρογχίτιδας και τσιμπήματα εντόμων. 


* Οι υδατάνθρακες στη σοκολάτα αυξάνουν τα επίπεδα σεροτονίνης στον εγκέφαλο, με αποτέλεσμα το αίσθημα ευεξίας.

Η σεροτονίνη είναι μια ορμόνη-νευροδιαβιβαστής. Όταν υπάρχει αναφορά στην σεροτονίνη υπάρχει μια κοινή αίσθηση όλων ότι μιλάμε για την «ορμόνη της ευτυχίας». Βοηθάει στην ρύθμιση της διάθεσης, την άμβλυνση του άγχους και την αντιμετώπιση της κατάθλιψης. Βοηθά επίσης τον ύπνο, την σεξουαλική διάθεση, την επιθετικότητα και την όρεξη. Στην πραγματικότητα πολλά αντικαταθλιπτικά φάρμακα στοχεύουν στο να αυξήσουν τα επίπεδα της σεροτονίνης. Η μαύρη σοκολάτα είναι από τα λίγα τρόφιμα με πολύ υψηλή περιεκτικότητα σε σεροτονίνη. Άλλο τρόφιμο με υψηλή περιεκτικότητα σε σεροτονίνη είναι η μπανάνα.

Περιέχει σε αφθονία το απαραίτητο αμινοξύ τρυπτοφάνη (περιεκτικότητα 300mgr σε 100γρ κακάο), η οποία μεταβολίζεται στη βιταμίνη Β3 (νιασίνη) και στην σεροτονίνη. Οταν τρώμε σοκολάτα επηρεάζεται το δίκτυο των νευροδιαβιβαστών, δηλαδή των χημικών αγγελιοδόρων του εγκεφάλου, που λειτουργούν μεταφέροντας ηλεκτρικά μηνύματα ανάμεσα στους νευρώνες του. Αυτά τα μηνύματα προκαλούν τις αλλαγές στις αισθήσεις και στα αισθήματα που νιώθουμε.

Η σοκολάτα, εξαιτίας όλων των θρεπτικών συστατικών που περιέχει, ασκεί προληπτική δράση ενάντια στον καρκίνο, στα καρδιαγγειακά νοσήματα και σε εκφυλιστικές παθήσεις. Τα κυριότερα λιπαρά οξέα της σοκολάτας είναι το ελαϊκό οξύ (35%- μονοακόρεστο), το λινελαϊκό (5%- πολυακόρεστο), το στεατικό (35%- κορεσμένο) και το παλμιτικό (25%- κορεσμένο). Η αναλογία αυτή των λιπαρών οξέων της σοκολάτας δεν επηρεάζει αρνητικά τα λιπίδια του αίματος, ενώ αξιοσημείωτο είναι ότι η σοκολάτα υγείας δεν περιέχει χοληστερόλη. Το ασβέστιο, ο φώσφορος και το μαγνήσιο που περιέχονται στη σοκολάτα έχουν βρεθεί ότι προλαμβάνουν την υπέρταση και τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ενώ συμμετέχουν στον μεταβολισμό των οστών και δοντιών (πρόληψη οστεοπόρωσης).

Ακόμα ο χαλκός και ο σίδηρος αποτελούν δύο πολύ σημαντικά συστατικά στη σύνθεση της σοκολάτας προσφέροντας τις ευεργετικές τους ιδιότητες στον οργανισμό μας. Συγκεκριμένα ο χαλκός βοηθά στη σύνθεση μελανίνης στο δέρμα και τα μαλλιά και διεγείρει το κεντρικό νευρικό σύστημα, ενώ ο σίδηρος είναι απαραίτητος για τη σύνθεση της αιμοσφαιρίνης, η οποία μεταφέρει το οξυγόνο στα ερυθρά κύτταρα του αίματος. Η σοκολάτα περιέχει, επίσης, και αντιοξειδωτικές ουσίες, οι κυριότερες των οποίων είναι οι πολυφαινόλες, τις οποίες ο Αμερικάνικος Σύλλογος Διαιτολόγων τις ονομάζει θρεπτοφαρμακευτικές λόγω της συμβολής τους στη διατήρηση της καλής υγείας.

Οι πολυφαινόλες, στις οποίες ανήκουν τα φλαβονοειδή, εξουδετερώνουν τις ελεύθερες ρίζες του οξυγόνου που δημιουργούνται από τον φυσιολογικό μεταβολισμό και δημιουργούν βλάβες στην επιφάνεια των κυττάρων. Με αυτό τον τρόπο συμβάλλουν στη μείωση του κινδύνου ανάπτυξης αθηροσκλήρωσης και καρδιαγγειακών παθήσεων. Πιο πλούσια σε πολυφαινόλες είναι η σοκολάτα υγείας (τα 100γρ. περιέχουν 600mgr πολυφαινολών) και ακολουθούν το πράσινο τσάι (τα 240ml -ένα ποτήρι- περιέχει 400mgr πολυφαινολών) και το κρασί (τα 140ml -ένα ποτηράκι κρασιού- περιέχει 170mgr πολυφαινολών).

Οι ψυχοδιεγερτικές ιδιότητες που αποδίδονται στη σοκολάτα οφείλονται στην περιεκτικότητά της σε φαινυλαιθυλαμίνη. Η ουσία αυτή σε υψηλά επίπεδα προκαλεί αισθήματα έλξης, ενθουσιασμού, επιπολαιότητας αλλά και φόβου. Λειτουργεί διεγείροντας τα κέντρα ευχαρίστησης του εγκεφάλου και φθάνει σε πολύ υψηλές τιμές κατά τον οργασμό.

Επίσης, μετά την κατανάλωση της σοκολάτας απελευθερώνονται ενδορφίνες, φυσικά οπιοειδή, που έχουν αναλγητικές ιδιότητες και βελτιώνουν τη διάθεση.

Κατάλληλο σνακ για αθλητές αλλά και μαθητές.

Η σοκολάτα, εξαιτίας όλων των θρεπτικών συστατικών που περιέχει, λειτουργεί ως τονωτική και αγχολυτική και αποτελεί μια καλή επιλογή σνακ για τους περισσότερους ασκούμενους και αθλητές, αρκεί να καταναλώνεται με μέτρο, ακόμα και για καθημερινή χρήση. Ιδανικά θα μπορούσε να καταναλωθεί μετά από την προπόνηση ή τον αγώνα για τη γρήγορη αποκατάσταση του γλυκογόνου των μυών, σε σύντομο χρονικό διάστημα από το τέλος της προσπάθειας, όπου είναι αυξημένη και η αντίστοιχη ενζυμική δραστηριότητα στον μυϊκό ιστό.

Μύθοι και αλήθειες

Υπάρχουν πολλοί μύθοι και μισές αλήθειες σχετικά με τις επιδράσεις της σοκολάτας στο ανθρώπινο σώμα.

Εδώ είναι τα τελευταία ευρήματα σε αρκετές από αυτές. 


* Οι μελέτες δείχνουν ότι η σοκολάτα δεν είναι ένας αιτιολογικός παράγοντας στην ακμή. 


* Το Cacao περιέχει τα διεγερτικά καφεΐνη και βρώμιο, αλλά σε τέτοιες μικρές ποσότητες ώστε να μην προκαλούν νευρικό διεγερσιμότητας. 


* Η σοκολάτα δεν είναι εθιστική. 


* Η σοκολάτα περιέχει στεατικό οξύ, ένα ουδέτερο λίπος που δεν εγείρει την κακή χοληστερόλη.

Από την αρνητική πλευρά ... 


1. Σοκολάτα μπορεί να προκαλέσει πονοκεφάλους σε πάσχοντες από ημικρανία.
2.  Η σοκολάτα γάλακτος είναι πλούσια σε θερμίδες, κορεσμένα λιπαρά και ζάχαρη.

Συστατικά

Ανά 100 g Σοκολάτα υγείας Σοκολάτα γάλακτος

Θερμίδες (kcal) 479,00 513,00

Πρωτεΐνη (γρ.) 4,20 6,90

Λιπαρά (γρ.) 30,00 30,70

Υδατάνθρακες (γρ.) 63,10 59,20

Διαιτητικές ίνες (γρ.) 5,90 3,40

Ασβέστιο (mg) 32,00 191,00

Σίδηρος (mg) 3,13 1,39

Μαγνήσιο (mg) 115,00 60,00

Φώσφορος (mg) 132,00 216,00

Κάλιο (mg) 365,00 385,00

Νάτριο (mg) 11,00 82,00

Ψευδάργυρος (mg) 1,62 1,38

Χαλκός (mg) 0,70 0,39

Καροτίνη (Βιταμίνη Α) mg_RE 2,00 55,00

Βιταμίνη Ε (mg) mg_ATE 1,19 1,24

Χοληστερίνη (mg) 0,00 22,00

Καφεΐνη (mg) 62,00 26,00

Θεοβρωμίνη (mg) 486,00 189,00

Σε μια ισορροπημένη διατροφή, η σοκολάτα έχει τη δική της θέση. Απολαύστε τη σοκολάτα με μέτρο και να θυμάστε πως η υπερβολή οδηγεί στο να γευόμαστε την... πικρή πλευρά του χαρακτήρα της.

Διαβάστε επίσης

H σοκολάτα εναντίον του καρκίνου.... της πίεσης, του εγκεφαλικού