Affidea: Τεχνητή Νοημοσύνη στην αξονική τομογραφία με τον μοναδικό στην Ελλάδα Revolution Ascend της GE HealthCare

medlabnews.gr iatrikanea

Ο Όμιλος Affidea επενδύει σταθερά στην τελευταία λέξη της ιατρικής τεχνολογίας, δίνοντας πρόσβαση σε υπηρεσίες πρόληψης και διάγνωσης που πληρούν τα υψηλότερα πρότυπα και διαδικασίες ασφάλειας. Στο πλαίσιο αυτό παρουσίασε το μοναδικό στην Ελλάδα σύστημα Αξονικής Τομογραφίας με Τεχνητή Νοημοσύνη σε όλα τα στάδια της εξέτασης, Revolution Ascend της GE HealthCare. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 13 Νοεμβρίου και περιλάμβανε ξενάγηση στην Affidea Γενική Απεικονιστική (Πανόρμου) στην Αθήνα, όπου έχει εγκατασταθεί και λειτουργεί ο πρωτοποριακός αξονικός τομογράφος 128 τομών, εξοπλισμένος εξ’ ολοκλήρου με τεχνολογία Τεχνητής Νοημοσύνης (ΑΙ).

Το σύστημα αυτό, που προάγει την ακρίβεια και την ταχύτητα στις ιατρικές διαγνώσεις, υπερέχει σε ποιότητα εικόνας, ασφάλεια και άνεση. Επιπροσθέτως, έχει εντελώς εξατομικευμένη προσέγγιση για κάθε ασθενή, ελαχιστοποιώντας την πιθανότητα σφαλμάτων, καθώς και πολύ χαμηλή δόση ακτινοβολίας (μείωση κατά 82% σε σχέση με τις συμβατικές αξονικές τομογραφίες). Προσφέρει κατά 21% ταχύτερη σάρωση και βελτιώνει κατά 66% την ταχύτητα της ροής εργασίας. Με τις παραπάνω λειτουργίες επιτρέπεται η αποτελεσματική διάγνωση σε κάθε εξέταση, χωρίς συμβιβασμούς από εξετάσεις ρουτίνας έως και εξειδικευμένες εξετάσεις, όπως η αξονική στεφανιογραφία. Επιπλέον, διαθέτει εξειδικευμένα πρωτόκολλα για τη διενέργεια αξονικών τομογραφιών πνεύμονα, υποστηρίζοντας Low-Dose Lung Cancer Screening για τον προληπτικό έλεγχο ομάδων υψηλού κινδύνου στην εμφάνιση καρκίνου του πνεύμονα. Παράλληλα, ενσωματώνει παιδιατρικά πρωτόκολλα και τεχνικές που προστατεύουν ευαίσθητα όργανα.

Στην παρουσίαση του κορυφαίου ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού, που έλαβε χώρα στο Deos Athens, παρευρέθηκαν εξέχοντες ομιλητές οι οποίοι αναφέρθηκαν στις τεχνολογικές δυνατότητες και τα οφέλη που προσφέρει η συγκεκριμένη τεχνολογία στους ασθενείς και στους επαγγελματίες υγείας, αλλά και στις επενδύσεις στο χώρο της υγείας και τη σημασία τους.

«Η επένδυση αυτή ενισχύει τη δέσμευσή μας να προσφέρουμε υψηλής ποιότητας ιατρικές υπηρεσίες μέσω των πιο εξελιγμένων τεχνολογιών. Ο πρωτοποριακός εξοπλισμός προσφέρει αξεπέραστη διαγνωστική ακρίβεια και βελτιωμένη εμπειρία για τους εξεταζόμενους, φέρνοντάς μας πιο κοντά στην υλοποίηση του οράματός μας για καινοτομία και επιστημονική πρωτοπορία», δήλωσε ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Affidea Ελλάδος, Θεόδωρος Καρούτζος.

Ο Γενικός Διευθυντής Ελλάδας και Κύπρου της GE HealthCare, Σπυρίδων Γκίκας, σημείωσε: «Δέσμευσή μας είναι παρέχουμε καινοτόμες λύσεις με εργαλεία Τεχνητής Νοημοσύνης που δίνουν νέες προοπτικές και δυνατότητες στην ακριβή και ασφαλή στη διάγνωση. Είμαστε χαρούμενοι που βελτιώνουμε τις υπηρεσίες υγείας μέσα από την καινοτομία και τις ισχυρές συνεργασίες οι οποίες επιτρέπουν να φτάσουν αυτά τα εργαλεία στα χέρια των κλινικών ιατρών και στους εξεταζόμενους», σημείωσε.

Όπως εξήγησε ο καθηγητής Ακτινολογίας ΕΚΠΑ & Επίτιμος Πρόεδρος Ελληνικής Ακτινολογικής Εταιρείας, Δρ. Κυριάκος Στριγγάρης, κάποτε για κάθε τομή του αξονικού τομογράφου χρειαζόμασταν 4 λεπτά σε κάθε τομή, ενώ σήμερα χρειαζόμαστε 20 δευτερόλεπτα για πλήρη σάρωση του εξεταζόμενου από κορυφής μέχρι ονύχων, και το μηχάνημα, αφού σαρώσει τον ασθενή μόνο του, επιλέγει τις καλύτερες εικόνες. Σύμφωνα με τον ίδιο, όλα τα παραπάνω αποτελούν δεσμεύσεις ποιότητας για τον Όμιλο Affidea, αναβαθμίζοντας τον τρόπο παροχής υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης και την κουλτούρα της εξεταστικής διαδικασίας.

Στη συνέχεια, τον λόγο πήρε η Εβίνα Βαρδαλάκη, CT Product Specialist SE Europe GE HealthCare, η οποία επισήμανε ότι οι πολλαπλές εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης στον νέο αξονικό τομογράφο εξασφαλίζουν την πλέον εξατομικευμένη στις ανάγκες του ασθενούς εξέταση με σταθερή ποιοτική απεικόνιση, με την καλύτερη δυνατή ποιότητα εικόνας και ταυτόχρονα τη χαμηλότερη δυνατή δόση ακτινοβολίας, καταργώντας ουσιαστικά τον παράγοντα του ανθρώπινου λάθους.

Ο Θεοδόσης Αλεξόπουλος, Ιατρός Ακτινολόγος, Υπεύθυνος Ακτινοδιαγνώστης Αξονικής Στεφανιογραφίας της Affidea, υπογράμμισε ότι ο νέος αξονικός τομογράφος διαθέτει την ικανότητα να προσαρμόζει αυτόματα τις παραμέτρους σάρωσης στις καρδιολογικές εξετάσεις με βάση τον καρδιακό ρυθμό και το μέγεθος της καρδιάς του ασθενούς, και με αυτόν τον τρόπο έχουμε τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα και επομένως την ακριβέστερη διάγνωση.

«Σήμερα, στην Affidea σε όλη την Ευρώπη, πάνω από το 93% των εξετάσεων διενεργούνται με τη βέλτιστη δυνατή δόση και με το κατάλληλο πρωτόκολλο αξονικής τομογραφίας. Η χρήση σύγχρονου εξοπλισμού καθώς και η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης σε όλη τη διαδικασία της εξέτασης δίνουν τη δυνατότητα περαιτέρω εξατομίκευσης της εξέτασης αλλά και μείωση της δόσης, διατηρώντας υψηλή την ποιότητα της ακτινολογικής εικόνας», τόνισε η Χρύσα Παρασκευοπούλου, Group Dose Management & Radiation Protection Manager του Ομίλου Affidea. Πρόσθεσε μάλιστα ότι το Dose Excellence της Affidea είναι το μεγαλύτερο πρόγραμμα βελτιστοποίησης δόσης αξονικής τομογραφίας στον κόσμο, εγκατεστημένο σε 158 συστήματα αξονικής τομογραφίας σε 13 χώρες, μια πρωτοβουλία που αναδεικνύει τη δέσμευση της Affidea στην ασφάλεια των εξεταζόμενων.

Ο Επιστημονικός Διευθυντής της Affidea Ελλάδος, Δημήτριος Δαραβίγκας, σχολίασε: «Από την ίδρυσή της και μέχρι σήμερα, η Affidea παραμένει στην πρωτοπορία των ιατρικών εξελίξεων, με αφοσίωση στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ανθρώπων που την εμπιστεύονται, κάνοντας πράξη καθημερινά τις αξίες που υποδηλώνει το όνομά της: αμοιβαιότητα στις σχέσεις, αξιοπιστία στη διάγνωση, καινοτομία στις πρακτικές».

Σκοπός του Ομίλου Affidea είναι όλοι οι πολίτες να απολαμβάνουν τα τελευταία επιτεύγματα της ιατρικής τεχνολογίας, με γνώμονα την αρτιότερη και ταχύτερη απεικόνιση σε ένα ασφαλές περιβάλλον ολοκληρωμένων υπηρεσιών υγείας. Σημειώνεται μάλιστα ότι ο εξοπλισμός της Affidea είναι ο νεότερος στην Ευρώπη, με τεχνολογία επικεντρωμένη στους εξεταζόμενους.

Ρενίνη και αλδοστερόνη. Φυσιολογικές τιμές. Πώς μεταβάλλονται στην υπέρταση και σε άλλες παθήσεις;

της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακής βιολόγου, medlabnews.gr iatrikanea

Η μέτρηση της Δραστικότητας της Ρενίνης του πλάσματος (PRA) χρησιμοποιείται στη διαφορική διάγνωση της υπέρτασης.

Υπερτασικοί ασθενείς που έχουν χαμηλή δραστηριότητα ρενίνης πιθανώς έχουν ανισορροπία του όγκου των υγρών ενώ τα άτομα με υψηλή δραστηριότητα ρενίνης είναι πιθανώς υπερτασικοί λόγω της αγγειοσυσπαστικής δράσης της αγγειοτενσίνης, μια κατάσταση γνωστή ως νεφραγγειακή υπέρταση.  Οι ασθενείς με ιδιοπαθή υπέρταση μπορεί να ελέγχουν τα επίπεδα ρενίνης και αλδοστερόνης προκειμένου να αξιολογηθεί εάν είναι ευαίσθητοι στο αλάτι, γεγονός το οποίο προκαλεί χαμηλά επίπεδα ρενίνης με φυσιολογικά επίπεδα αλδοστερόνης. Αυτό βοηθά στην επιλογή της κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής.

Η μέτρηση των επιπέδων της αλδοστερόνης γίνεται τόσο στο πλάσμα όσο και στα ούρα. Οι πληροφορίες αυτές βοηθούν στη διάγνωση του πρωτοπαθούς αλδοστερονισμού που προκαλείται από βλάβη του φλοιού των επινεφριδίων, και του δευτεροπαθούς αλδοστερονισμού που μπορεί να οφείλεται στην υπερδιέγερση του φλοιού των επινεφριδίων από την αγγειοτενσίνη ή την ACTH. 

Η αλδοστερόνη είναι ορμόνη που παράγεται στην φλοιώδη μοίρα των επινεφριδίων, συγκεκριμένα στην σπειροειδή ζώνη και ανήκει στην ομάδα των αλατοκορτικοστεροειδών. Η βιολογική της δράση έχει σχέση με το μεταβολισμό του ύδατος και των ηλεκτρολυτών.

Η έκκριση της αλδοστερόνης ρυθμίζεται από μια σειρά πολύπλοκους μηχανισμούς με κυριότερο το σύστημα ρενίνης – αγγειοτανσίνης και ακολουθούν τα ιόντα καλίου του πλάσματος, η ACTH, τα ιόντα νατρίου, το νατριουρητικό πεπτίδιο, η σωματοστατίνη, το αγγειοκινητικό εντερικό πεπτίδιο κ.α.

Η Ρενίνη είναι ένα πρωτεολυτικό ένζυμο που συντίθεται, αποθηκεύεται και εκκρίνεται από τα παρασπειραματικά κύτταρα των νεφρών και παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση της πίεσης του αίματος, των επιπέδων καλίου και την ισορροπία του όγκου των υγρών. Η δραστικότητα των συστημάτων ρενίνης-αγγειοτασίνης-αλδοστερόνης έχει σαν αποτέλεσμα την παραγωγή της αγγειοτενσίνης II, ενός ισχυρού αγγειοσυσταλτικού, που διεγείρει την παραγωγή της αλδοστερόνης στον φλοιό των επινεφριδίων. Η μειωμένη ροή αίματος στου νεφρού διεγείρει την έκκριση της Ρενίνης και αυξάνει έκκριση της αλδοστερόνης. Η απώλεια αίματος και η μείωση του νατρίου διεγείρουν επίσης την απελευθέρωση της Ρενίνης. Η μεταβολή της θέσης του σώματος από ύπτια σε όρθια, έχει βρεθεί να αυξάνει το επίπεδο της Ρενίνης. Η πρόσληψη νατρίου επηρεάζει επίσης τα επίπεδα της Ρενίνης: υψηλή πρόσληψη νατρίου μειώνει τα επίπεδα Ρενίνης, ενώ η μείωση του νατρίου προκαλεί απελευθέρωση αυξημένων επιπέδων Ρενίνης.

Η υπερβολική παραγωγή αλδοστερόνης η οποία δεν εξαρτάται από το σύστημα της ρενίνης αγγειοτανσίνης, ονομάζεται Πρωτοπαθής Υπεραλδοστερονισμός και έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση αρτηριακής υπέρτασης και υποκαλιαιμίας.  Ο πρωτοπαθής υπεραλδοστερονισμός μπορεί να ευθύνεται για έως και το 15% των περιπτώσεων ασθενών με υπέρταση, ιδιαίτερα στη μέση ηλικία.

Οι εξετάσεις αλδοστερόνης και ρενίνης χρησιμοποιούνται για να αξιολογηθεί κατά πόσο τα επινεφρίδια παράγουν τις κατάλληλες ποσότητες αλδοστερόνης και να γίνει διάκριση μεταξύ των πιθανών αιτίων της περίσσειας ή της έλλειψης. Η αλδοστερόνη μπορεί να μετρηθεί στο αίμα ή σε ένα 24-ωρο δείγμα ούρων, όπου μετράται η ποσότητα της αλδοστερόνης που απομακρύνεται στα ούρα σε μια μέρα. Η ρενίνη μετράται συνήθως στο αίμα.

Η μέτρηση της Δραστικότητας της Ρενίνης του πλάσματος (PRA) χρησιμοποιείται στη διαφορική διάγνωση της υπέρτασης. Υπερτασικοί ασθενείς που έχουν χαμηλή δραστηριότητα ρενίνης πιθανώς έχουν ανισορροπία του όγκου των υγρών ενώ τα άτομα με υψηλή δραστηριότητα ρενίνης είναι πιθανώς υπερτασικοί λόγω της αγγειοσυσπαστικής δράσης της αγγειοτενσίνης, μια κατάσταση γνωστή ως νεφραγγειακή υπέρταση.  Οι ασθενείς με ιδιοπαθή υπέρταση μπορεί να ελέγχουν τα επίπεδα ρενίνης και αλδοστερόνης προκειμένου να αξιολογηθεί εάν είναι ευαίσθητοι στο αλάτι, γεγονός το οποίο προκαλεί χαμηλά επίπεδα ρενίνης με φυσιολογικά επίπεδα αλδοστερόνης. Αυτό βοηθά στην επιλογή της κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής

Οι εξετάσεις αυτές είναι πιο χρήσιμες για τον πρωτογενή υπεραλδοστερονισμό, επίσης γνωστός ως σύνδρομο Conn, ο οποίος προκαλεί υψηλή πίεση αίματος. Εάν η εξέταση είναι θετική, η παραγωγή αλδοστερόνης μπορεί να αξιολογηθεί περαιτέρω με τη δοκιμασία διέγερσης και καταστολής της.

Τα επίπεδα της αλδοστερόνης και της ρενίνης είναι υψηλότερα το πρωί και μεταβάλλονται μέσα στην ημέρα. Επηρεάζονται από τη στάση του σώματος, από το άγχος και από τα φάρμακα.

Φυσιολογικές Τιμές Αλδοστερόνης

• Ενήλικες Όρθια Θέση: 40 – 310 pg/ml
• Ενήλικες Ύπτια Θέση: 10 – 160 pg/ml

Τιμές Αναφοράς Ρενίνης

• Φυσιολογική πρόσληψη Νατρίου
• Ύπτια Θέση: 0.2 – 2.6 ng/ml/h
• Όρθια Θέση: 1.5 – 5.7 ng/ml/h
• Χαμηλή πρόσληψη Νατρίου
• Ύπτια Θέση: Αυξάνεται περίπου 2 φορές σε σχέση με τη φυσιολογική πρόσληψη
• Όρθια Θέση: Αυξάνεται περίπου 6 φορές σε σχέση με τη φυσιολογική πρόσληψη

Πιθανές Ερμηνείες Παθολογικών Τιμών Αλδοστερόνης

• Αύξηση: Υπερπλασία του φλοιού των επινεφριδίων, αδένωμα που παράγει αλδοστερόνη, κίρρωση του ήπατος με ασκίτη, συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, αιμορραγία, υπερκαλιαιμία, υπονατριαιμία, υποογκαιμία, δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε νάτριο, κακοήθης υπέρταση, νέφρωση, νεφρωσικό σύνδρομο, εγκυμοσύνη, πρωτοπαθής υπεραλδοστερονισμός (σύνδρομο Conn), στρες. Φάρμακα: κορτικοτροπίνη, διαζοξίδη, διουρητικά, υδροχλωρική υδραλαζίνη, νιτροπρωσσικό νάτριο, από του στόματος αντισυλληπτικά, κάλιο.
• Μείωση: Νόσος του Addison, δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε νάτριο, υπερνατριαιμία, υποκαλιαιμία, σύνδρομο απώλειας άλατος, σηψαιμία, τοξιναιμία της κύησης. Φάρμακα: κορτιζόνη, μεθυλντόπα, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, προπρανολόλη, στεροειδή.

Πιθανές Ερμηνείες Παθολογικών Τιμών Ρενίνης

• Αύξηση: Νόσος του Addison, αλδοστερονισμός (δευτεροπαθής), σύνδρομο Bartter, χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, κίρρωση, σύνδρομο Conn, όρθια στάση του σώματος για 4 ώρες (διπλασιασμός), ιδιοπαθής υπέρταση (σπάνια), υποκαλιαιμία, υποογκαιμία (που προκαλείται από αιμορραγία), τελευταίο μισό του έμμηνου κύκλου, διατροφή χαμηλή σε νάτριο, νεφροπάθεια (με απώλεια νατρίου), φυσιολογική εγκυμοσύνη, φαιοχρωμοκύττωμα, νεφρική υπέρταση, νεφρικοί όγκοι που παράγουν ρενίνη, απόρριψη του μοσχεύματος. Φάρμακα: διαζοξίδη, οιστρογόνα, φουροσεμίδη, θειική γουανεθιδίνη, υδροχλωρική υδραλαζίνη, μινοξιδίλη, νιτροπρωσσικό νάτριο, σαραλαζίνη, σπιρονολακτόνη, θειαζίδες.
• Μείωση: Συγγενήςυπερπλασία επινεφριδίων,  σύνδρομο Cushing, ηλικιωμένοι, ιδιοπαθής υπέρταση, νηστεία, δίαιτα υψηλή σε νάτριο, πρωτοπαθής υπεραλδοστερονισμός, υπερφόρτωση με υγρά, απώλεια βάρους.Φάρμακα: Β-αποκλειστές, κλονιδίνη, διγοξίνη, ινδομεθακίνη, γλυκόριζα, μεθυλντόπα, πραζοσίνη, στεροειδή που κατακρατούν νάτριο, σαλικυλικά.

ΑΣΘΕΝΕΙΑ	ΑΛΔΟΣΤΕΡΟΝΗ	ΚΟΡΤΙΖΟΛΗ	ΡΕΝΙΝΗ
Πρωτογενής αλδοστερονισμός (σύνδρομο Conn)	Υψηλή	Κανονική	Χαμηλή
Δευτερογενής αλδοστερονισμός	Υψηλή	Κανονική	Υψηλή
Ανεπάρκεια των επινεφριδίων (ασθένεια Addison)	Χαμηλή	Χαμηλή	Υψηλή
Σύνδρομο Cushing	Χαμηλή	Υψηλή	Χαμηλή

Προετοιμασία Ασθενούς για την Εξέταση

• Απαιτείται νηστεία 8 -10 ωρών πριν από την εξέταση.
• Εκτός αν υπάρχουν ιδιαίτερες ιατρικές οδηγίες, ο ασθενής θα πρέπει να ακολουθήσει δίαιτα 3 gr σε νάτριο για τουλάχιστον 2 εβδομάδες πριν από την εξέταση. Αυτή η δίαιτα θεωρείται "φυσιολογική" πρόσληψη νατρίου.

ΠΡΟΣΟΧΗ

Η ποσότητα του αλατιού στη διατροφή καθώς και φάρμακά, όπως αναλγητικά της τάξης των μη στερεοειδών, διουρητικά, β-αναστολείς, στεροειδή, αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης (ΜΕΑ) και τα από του στόματος αντισυλληπτικά μπορεί να επηρεάσουν τα αποτελέσματα της εξέτασης. Μερικά από αυτά τα φάρμακα χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της υψηλής αρτηριακής πίεσης. Το άγχος, η άσκηση και η εγκυμοσύνη μπορούν επίσης να επηρεάσουν τα αποτελέσματα της εξέτασης. Ο καφές, το τσάι ή τα αναψυκτικά τύπου κόλα μπορούν να επηρεάσουν την εξέταση του 24-ώρου δείγματος ούρων. Ο γιατρός σας θα σας πει εάν θα πρέπει να αλλάξετε την ποσότητα του νατρίου (αλάτι) που έχετε στη διατροφή σας ή να σταματήσετε την χρήση διουρητικών ή άλλων φαρμάκων ή την καθημερινή σας άσκηση πριν από την εξέταση της αλδοστερόνης.

Η γλυκόριζα μπορεί να μιμηθεί τις ιδιότητες της αλδοστερόνης και θα πρέπει να αποφεύγεται για τουλάχιστον δύο εβδομάδες πριν από την εξέταση, διότι μπορεί να μειώσει την τιμή της αλδοστερόνης. Αυτό αφορά μόνο τα ίδια τα προϊόντα της γλυκόριζας (σκληρή γλυκόριζα). Οι περισσότερες μαλακές γλυκόριζες και άλλες μορφές γλυκόριζας που πωλούνται στη Βόρεια Αμερική δεν περιέχουν πραγματικά γλυκόριζα. Ελέγξτε την ετικέτα της συσκευασίας και εάν δεν είστε σίγουροι πάρτε ένα πακέτο μαζί σας για να ρωτήσετε το γιατρό σας.

Τα επίπεδα της αλδοστερόνης είναι χαμηλά σε σοβαρές νόσους, για αυτό η εξέταση δεν πρέπει να γίνεται, όταν κάποιος είναι πολύ άρρωστος.

Διαβάστε επίσης

• Ποια τα σημάδια ότι οι νεφροί δεν λειτουργούν φυσιολογικά; Ποιοι οι παράγοντες κινδύνου και πως μπορείτε να προλάβετε την νεφροπάθεια; 
• Αύξηση βάρους, διαβήτης, υπέρταση και εύκολη κόπωση ενδέχεται να συνδέονται με νόσο, σύνδρομο Cushing (Cushing’s syndrome)
• Η Υποκαλιαιμία μπορεί να προκαλέσει μυική αδυναμία, κούραση, αρρυθμίες, υπέρταση. Τι πρέπει να προσέχουν οι αθλητές; Ποιες τροφές περιέχουν κάλιο;

Κλεοπάτρα Ζουμπουρλή
MSc

Iνοαδένωμα ο συχνότερος όγκος του μαστού. Υπάρχει κίνδυνος να προκαλέσουν καρκίνο; Πώς γίνεται η διάγνωση;

του Γιώργου Μονεμβασίτη, M.D.*, medlabnews.gr iatrikanea

Το ινοαδένωμα (fibroadenoma) πρόκειται για το συχνότερο καλοήθη όγκο του μαστού. Δεν είναι νεοπλασία. Ανευρίσκεται συνηθέστερα σε νεαρές γυναίκες της αναπαραγωγικής ηλικίας. Μπορεί να είναι ένας όμως όχι σπάνια πολλαπλά ογκίδια, μπορεί να υπάρχουν στον ένα ή και τους δύο μαστούς.

Κατά κανόνα πρόκειται για ογκίδιο σφαιρικό, σχετικά σκληρό, με ομαλή, λεία επιφάνεια, που δε συμφύεται με τους γύρω ιστούς, αλλά μετακινείται εύκολα, χαρακτήρες διαφορετικοί από αυτούς που χαρακτηρίζουν ογκίδια κακοήθους φύσεως.

Ένα ινοαδένωμα αποτελείται από στοιχεία ινώδη, προερχόμενα από ιστό που προορίζεται για την υποστήριξη του μαστικού αδένα και αδενικά, προερχόμενα από υπερπλασία λοβίων αυτού του ίδιου του αδένα.

Πώς γίνεται η διάγνωση στο ινοαδένωμα;

Αποτελεί σύνηθες εμφανές εύρημα στον απλό μαστογραφικό και υπερηχοτομογραφικό έλεγχο.

Εάν το μέγεθός του και το μέγεθος του μαστού το επιτρέπουν, είναι αντιληπτό και στην αυτοεξέταση του μαστού, όπου αναγνωρίζονται οι ανωτέρω χαρακτήρες. Χαρακτηριστικά η γυναίκα φορέας τέτοιου ογκιδίου μπορεί να αναφέρει, πως ψηλαφά κάποιο ογκίδιο, το οποίο ξεγλιστρά από τα δάκτυλά της και μετακινείται, ενώ διογκώνεται, σκληραίνει και ίσως γίνεται επώδυνο κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως.

Η υπερηχοτομογραφική μελέτη στο μεγαλύτερο ποσοστό των περιπτώσεων θα δώσει απάντηση. Γίνονται εύκολα με αυτήν αναγνωρίσιμοι οι χαρακτήρες των καλόηθων αυτών ογκιδίων. Στον υπέρηχο, το ινοαδένωμα εμφανίζεται σαν υπόηχο μόρφωμα με σαφή και ομαλά όρια, και με περιφερική αιμάτωση. Υπάρχουν όμως και δυσκολοδιάγνωστες περιπτώσεις για τις οποίες τελικά θα χρειαστεί μαγνητική τομογραφία ή βιοψία με λεπτή/χοντρή βελόνη.

Ποιο είναι το μέγεθός του ινοαδενώματος;

Συνήθως είναι από 1 μέχρι 5 εκατοστά. Σπανιότερα ανευρίσκονται γιγαντιαία ινοαδενώματα, που φθάνουν και τα 15 εκατοστά. Η φυσική πορεία ενός ινοαδενώματος μπορεί να το οδηγήσει σε υποστροφή (ελάττωση του μεγέθους) όπως συμβαίνει μετά την εμμηνόπαυση ή αντιθέτως να το οδηγήσει σε αύξηση του μεγέθους όπως παρατηρείται συχνά στην εγκυμοσύνη. Στο ένα τρίτο των περιπτώσεων, πάντως, το μέγεθος παραμένει αμετάβλητο.

Ποια είναι η ενδεικνυόμενη θεραπεία του ινοαδενώματος;

Μικρά ινοαδενώματα, που δεν προκαλούν συμπτώματα, δε μεταβάλλονται σε μέγεθος και η βιοψία τους δεν προκαλεί ανησυχία, δε χρειάζονται περαιτέρω θεραπεία, πλην επαναλαμβανόμενων ελέγχων με υπερηχογράφημα.

Οι ενδείξεις για την χειρουργική εκτομή ενός ινοαδενώματος είναι πολύ συγκεκριμένες και έχουν ως εξής:

• Ραγδαία αύξηση του μεγέθους ενός ινοαδενώματος (πάνω από 20% του όγκου) σε σύντομο χρονικό διάστημα (μέχρι 6 μήνες).
• Μέγεθος ινοαδενώματος πάνω από 2 εκατοστά.
• Στοιχεία κυτταρικής ατυπίας σε παρακέντηση δια λεπτής βελόνης (ή άλλης βιοψίας).
• Μεγάλο ινοαδένωμα σε μικρό μαστό που προκαλεί αισθητική παραμόρφωση.

Η αφαίρεση των ινοαδενωμάτων μπορεί να γίνει με τοπική ή γενική αναισθησία. Η γυναίκα δεν χρειάζεται να παραμείνει στο νοσοκομείο περισσότερο από μερικές ώρες, ακόμα και αν χειρουργηθεί με γενική αναισθησία. Η ημερήσια νοσηλεία είναι στην μεγάλη πλειοψηφία των περιπτώσεων η κατάλληλη πρακτική. Τα τελευταία χρόνια έχουν δοκιμαστεί με επιτυχία μέθοδοι με ειδικές συσκευές που είτε εξαχνώνουν ( καίνε), είτε απομακρύνουν κομμάτι – κομμάτι, είτε καταψύχουν και νεκρώνουν τα ινοαδενώματα. Επειδή, αυτές οι τεχνικές δεν δημιουργούν τόσο μεγάλες ουλές, όσο η ανοικτή βιοψία, έχουν καλές προοπτικές να τύχουν στο μέλλον ευρύτερης αποδοχής.

Σε κάθε περίπτωση μη αφαίρεσης ενός ογκιδίου που απεικονιστικά μοιάζει ως ινοαδένωμα θα πρέπει πάντα να γίνεται βιοψία που να επιβεβαιώνει ιστολογικά ότι πρόκειται πράγματι για ινοαδένωμα. Εφόσον αυτό επιβεβαιωθεί, τότε και μόνο τότε, μπορεί κανείς απλά να παρακολουθεί το ή τα ινοαδένωμα με υπερηχοτομογράφημα ανά εξάμηνο κοιτώντας για τυχόν αλλαγές στο σχήμα ή το μέγεθος.

Υπάρχει κίνδυνος να προκαλέσουν καρκίνο;

Η πιθανότητα κακοήθους εξαλλαγής και η δημιουργία καρκίνου του μαστού ενός απλού ινοαδενώματος είναι πάρα πολύ μικρή και δεν διαφέρει από την γενική πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου του μαστού στα φυσιολογικά κύτταρα του αδένα. Πιο συχνά( και πάλι όμως σπάνια) έχει διαπιστωθεί να υπάρχει καρκίνος, συνήθως λοβιακού τύπου, δίπλα σ’ ένα ινοαδένωμα. Από την άλλη μεριά, πολύ σπάνια, ιδίως σε γυναίκες μετά τα 40, δεν αποκλείεται ένας όγκος που είχε διαγνωστεί ως ινοαδένωμα, να αποδειχθεί πως ήταν κακοήθης μετά την αφαίρεση του. 
Μία γυναίκα που έχει εμφανίσει ινοαδένωμα και έχει επιβαρυμένο οικογενειακό ιστορικό, όπως επίσης οι γυναίκες που σε ιστολογική εξέταση έχουν και άλλες βλάβες του μαζικού αδένα, φαίνεται πως έχουν έναν πιο αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν καρκίνο του μαστού.

* Ο Γιώργος Μονεμβασίτης είναι Μαιευτήρας-Γυναικολόγος.

Επ. Καθηγητής Παν/μίου Cornell, H.Π.Α., 

Εξειδικευτής στην Ουρογυναικολογία και Χειρουργική Χαλάρωσης Πυέλου.

Τηλ. 210 8053176 Μαρούσι, τηλ 210 7777787 Δορυλαίου 10-12 Αθήνα

Διαβάστε επίσης

• Ο καρκίνος του μαστού, στα αρχικά του στάδια, μπορεί να αντιμετωπιστεί με επιτυχία. Μπορεί να υπάρξει εγκυμοσύνη και θηλασμός μετά από μαστεκτομή
• Τι είναι ο φρουρός λεμφαδένας; Σε τι χρησιμεύει και πώς γίνεται η ανίχνευση του; Ποια τα οφέλη της βιοψίας και ποια η διαγνωστική ακρίβεια της μεθόδου;
• YΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΗΜΑ ΜΑΣΤΟΥ. ΠΟΤΕ ΓΙΝΕΤΑΙ; ΑΝΤΙΚΑΘΙΣΤΑ ΤΗΝ ΜΑΣΤΟΓΡΑΦΙΑ;
• Νόσος Paget, μια σπάνια μορφή καρκίνου μαστού

Η δοκιμασία ανοχής της γλυκόζης τι δείχνει; Πότε γίνεται η καμπύλη σακχάρου; Ποια τα αίτια του προδιαβήτη;

της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακής Βιολόγου, medlabnews.gr iatrikanea

Η δοκιμασία ανοχής της γλυκόζης (ή αλλιώς «καμπύλη σακχάρου») χρησιμοποιείται στις περιπτώσεις όπου υπάρχουν αμφιβολίες για τη διάγνωση του διαβήτη και γίνεται ως εξής:

- Το άτομο πάει στο μικροβιολογικό εργαστήριο το πρωί, νηστικό (μπορεί να έχει πιει μόνο νερό). Τις προηγούμενες 3 μέρες έχει φάει ελεύθερα (έτσι ώστε να έχει πάρει αρκετούς υδατάνθρακες και το πάγκρεας του να έχει «ξυπνήσει» καλά, για να μπορέσει να ανταποκριθεί όσο γίνεται καλύτερα στη δοκιμασία).

- Στο εργαστήριο παίρνουν μια μικρή ποσότητα αίματος για έλεγχο του σακχάρου (αιμοληψία πάντα από τη φλέβα, όχι από το δάκτυλο).

- Ο εξεταζόμενος πίνει ένα ποτήρι νερό, μέσα στο οποίο έχουν διαλυθεί 75g άνυδρης γλυκόζης (μια σκόνη γλυκόζης που μπορεί να πάρει ο εξεταζόμενος από το φαρμακείο). Επειδή είναι πολύ γλυκό, δεν χρειάζεται να είναι «μονορούφι», αλλά πρέπει να είναι σίγουρα μέσα σε 5-10 λεπτά.

- Ακολουθούν 2 ώρες, κατά τις οποίες ο εξεταζόμενος πρέπει να παραμείνει καθιστός σε μια καρέκλα, να μην καπνίσει και εννοείται, να μη φάει τίποτα.

- Στις 2 ώρες γίνεται άλλη μια αιμοληψία για να δούμε πόσο έχει ανέβει το σάκχαρο.

Φυσιολογικά, το σάκχαρο στις 2 ώρες πρέπει να είναι κάτω από 140 mg/dl. Η διάγνωση του διαβήτη μπαίνει αν το σάκχαρο έχει φτάσει (ή ξεπεράσει) τα 200 mg/dl. Οι ενδιάμεσες τιμές χαρακτηρίζονται ως «διαταραγμένη ανοχή στη γλυκόζη»

Η δοκιμασία ανοχής της γλυκόζης γίνεται ως εξής:

Πριν από την ημέρα της εξέτασης:

•   Να έχετε μια ισορροπημένη δίαιτα που να περιέχει τουλάχιστον 150 γραμμάρια υδατανθράκων την ημέρα για 3 ημέρες πριν την εξέταση. Φρούτα, ψωμιά, δημητριακά, crackers και αμυλούχα λαχανικά, όπως πατάτες, φασόλια και καλαμπόκι, είναι καλή πηγή υδατανθράκων. 

•   Να μην φάτε και πιείτε, να μην καπνίσετε και να μην ασκηθείτε έντονα, τουλάχιστον 8 ώρες πριν την εξέταση.

•   Ενημερώστε τον μαιευτήρα σας αν είστε έγκυος για τη λήψη οποιουδήποτε συνταγογραφούμενου ή μη φαρμάκου. Μπορεί να σας συστήσει να το διακόψετε πριν την εξέταση.

Την ημέρα της εξέτασης:

•   Θα πάτε στο μικροβιολογικό εργαστήριο το πρωί, νηστικός/ή (μπορείτε να έχετε πιει μόνο νερό).

•   Στο εργαστήριο θα γίνει η πρώτη αιμοληψία για έλεγχο του σακχάρου (αιμοληψία πάντα από τη φλέβα, όχι από το δάκτυλο).

•   Στη συνέχεια θα πιείτε ένα ποτήρι νερό, μέσα στο οποίο έχουν διαλυθεί 75g άνυδρης γλυκόζης (μια σκόνη γλυκόζης που μπορεί κανείς να προμηθευτεί από το φαρμακείο). Επειδή είναι πολύ γλυκό, δεν χρειάζεται να το πιείτε «μονορούφι», αλλά σίγουρα μέσα σε 5-10 λεπτά.

•   Ακολουθούν 2 ώρες αναμονής, κατά τις οποίες θα πρέπει να παραμείνετε στο εργαστήριο ήρεμος/η, να μην καπνίσετε και, εννοείται, να μη φάτε τίποτα.

•   Μετά από 2 ώρες γίνεται άλλη μια αιμοληψία για να δούμε πόσο έχει ανέβει το σάκχαρο.

Φυσιολογικά, το σάκχαρο στις 2 ώρες πρέπει να είναι κάτω από 140 mg/dl. Η διάγνωση του διαβήτη γίνεται αν το σάκχαρο έχει φτάσει (ή ξεπεράσει) τα 200 mg/dl. Οι ενδιάμεσες τιμές χαρακτηρίζονται ως «διαταραγμένη ανοχή στη γλυκόζη».

O προδιαβήτης

O προδιαβήτης είναι μια κατάσταση κατά την οποία οι τιμές γλυκόζης αίματος ανευρίσκονται πάνω από το φυσιολογικό, αλλά όχι σε τέτοια επίπεδα που να τίθεται η διάγνωση του σακχαρώδη διαβήτη (Σ.Δ.). Θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι η «είσοδος» προς το Σ.Δ..

Ποια είναι τα αίτια του προδιαβήτη;

Όπως είπαμε, ο προδιαβήτης είναι μια κατάσταση πριν από το Σ.Δ., άρα τα αίτια είναι αυτά τού Σ.Δ.: η παχυσαρκία, η καθιστική ζωή, η μεγάλη κατανάλωση υδατανθράκων στη «δυτικού» τύπου διατροφή, καθώς και η κληρονομικότητα αποτελούν τους παράγοντες της «εισόδου» ενός ατόμου στον προδιαβήτη.

Ο προδιαβήτης είναι αρχικό στάδιο στην εξέλιξη της φυσικής ιστορίας του Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2. Η συγκεκριμένη μεταβολική διαταραχή, αν και δεν έχει κλινική συμπτωματολογία και δεν αποτελεί ιδιαίτερη νοσολογική οντότητα, πρέπει και να ανιχνεύεται έγκαιρα και να αντιμετωπίζεται με την ανάλογη σοβαρότητα, διότι εξελίσσεται σε σακχαρώδη διαβήτη και συνδέεται με καρδιαγγειακά συμβάματα.

Το πρόβλημα του προδιαβήτη είναι μεγάλο και κατά τα πρότυπα του διαβήτη λαμβάνει σταδιακά διαστάσεις επιδημίας. Παγκοσμίως ο αριθμός των ατόμων με προδιαβήτη είναι περίπου 314 εκατομμύρια, ενώ υπολογίζεται ότι το 2025 ο αριθμός των ατόμων με προδιαβήτη θα ανέρχεται σε 418 εκατομμύρια. Είναι γνωστό ότι ο προδιαβήτης αυξάνει τον βραχυπρόθεσμο κίνδυνο εμφάνισης Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2 από 3 έως 10 φορές με κάποιους πληθυσμούς να παρουσιάζουν μεγαλύτερο κίνδυνο από άλλους. Ο έλεγχος για προδιαβήτη πρέπει να γίνεται στον πληθυσμό εκείνο ο οποίος έχει αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη που είναι:

         -  τα άτομα με οικογενειακό ιστορικό Σ. Δ.

         -  τα άτομα με καρδιαγγειακή νόσο

         -  τα άτομα με παχυσαρκία ή καθιστική ζωή

         -  τα άτομα με υπέρταση ή υπερλιπιδαιμία

         -  τα άτομα που λαμβάνουν αντιψυχωσικά φάρμακα
- οι γυναίκες με ιστορικό διαβήτη κύησης ή σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών

Με τον όρο «προ-διαβήτης» χαρακτηρίζονται δύο καταστάσεις, δύο διαταραχές, που παρότι δεν είναι επίσημα διαβήτης, ξεφεύγουν από τα φυσιολογικά όρια του υγιούς και συνοδεύονται από αυξημένη πιθανότητα εκδήλωσης διαβήτη στο μέλλον. Αυτές οι καταστάσεις είναι:

- Διαταραγμένη γλυκόζη νηστείας (IFG - Impaired Fasting Glucose). Ορίζεται ως πρωινό σάκχαρο 100-125 mg/dl (νηστικός). Κάτω από 100 είναι το φυσιολογικό, ενώ από 126 και πάνω είναι διαβήτης.

- Διαταραγμένη ανοχή στη γλυκόζη (IGT - Impaired Glucose Tolerance). Βρίσκεται με τη δοκιμασία ανοχής της γλυκόζης και ορίζεται ως σάκχαρο στις 2 ώρες 140-199 mg/dl. Κάτω από 140 είναι το φυσιολογικό, ενώ πάνω από 200 είναι διαβήτης.

Η Αμερικανική Διαβητολογική Εταιρεία (ADA) συμπεριέλαβε σε αυτήν την κατηγορία αυξημένου κινδύνου για ανάπτυξη διαβήτη και όσα (μη διαβητικά) άτομα έχουν γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη μεταξύ 5,7% και 6,4%.

Από τη στιγμή που θα διαπιστωθεί κάποιο από τα παραπάνω, θα πρέπει να υπάρχει τακτικότερος έλεγχος (τουλάχιστον μια φορά το χρόνο ή το 6/μηνο). Οι καταστάσεις αυτές δεν είναι μόνιμες. Συνήθως μπορούν (και πρέπει) να υποχωρήσουν, κυρίως με σωστή δίαιτα, απώλεια βάρους και συστηματικό πρόγραμμα άσκησης, έτσι ώστε να μην προχωρήσουν σύντομα σε «επίσημο» διαβήτη.

Είναι σημαντική η διάγνωση του προδιαβήτη;

Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε ότι ένα άτομο βρίσκεται στο στάδιο του προδιαβήτη, γιατί πρέπει να δώσουμε τις κατάλληλες οδηγίες για την αντιμετώπισή του, καθώς έχει αποδειχθεί, σύμφωνα με τελευταίες μελέτες, ότι το στάδιο του προδιαβήτη είναι εξίσου σημαντικό με αυτό του Σ.Δ. στην εμφάνιση αγγειοπάθειας, και μάλιστα καρδιαγγειακών συμβαμάτων.

Θεραπεύεται ο προδιαβήτης;


Όπως και ο Σ.Δ., ο προδιαβήτης είναι μια κατάσταση συνεχώς εξελισσόμενη. Ο στόχος μας πρέπει να είναι η όσο το δυνατόν καλύτερη αντιμετώπισή του. Η αλλαγή τρόπου ζωής με καθημερινή άσκηση, η αλλαγή των διατροφικών μας συνηθειών με διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες, λιγότερα λίπη και αποφυγή των «κακών» υδατανθράκων (κυρίως των έτοιμων φαγητών), των γλυκών και γενικότερα της ζάχαρης, βοηθούν στην όσο το δυνατόν καλύτερη αντιμετώπιση του προδιαβήτη, επιβραδύνοντας την έλευση του Σ.Δ..

Αν χαθεί ένας κρίκος από την αλυσίδα της παρέμβασης, τότε τα οφέλη της ειδικά σε περιπτώσεις διαταραχής ανοχής γλυκόζης είναι αμφιλεγόμενα.

Πέραν από τους όποιους προβληματισμούς για την θεραπευτική αντιμετώπιση του προδιαβήτη, σύμφωνα με τις συστάσεις της Αμερικάνικης Διαβητολογικής Εταιρείας, η χρήση μετφορμίνης συνίσταται μόνο όταν εκτός του προδιαβήτη (IFG + IGT) συνυπάρχει κάποιος παράγοντας κινδύνου, όπως ηλικία < 60έτη, ΒΜΙ > 30Kg/m2, οικογενειακό ιστορικό διαβήτη σε α’ βαθμού συγγενείς, αυξημένα τριγλυκερίδια, μειωμένη HDL, αρτηριακή υπέρταση και HbA1c>6%.[

Προσυμπτωματικός έλεγχος

Σαν προσυμπτωματικός έλεγχος, στα πλαίσια πρόληψης, προτείνεται ο έλεγχος σακχάρου νηστείας στα άτομα που πληρούν τις προϋποθέσεις :

•   Ηλικία άνω των 45 ετών.

•   Περιφέρεια μέσης >102 cm (άντρες) και >88 cm (γυναίκες).

•   Δείκτης μάζας σώματος >30 kg/m².

•   Θετικό οικογενειακό ιστορικό για Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2.

•   Ιστορικό αρτηριακής υπέρτασης ή άλλης καρδιαγγειακής νόσου.

•   Ιστορικό Σακχαρώδους Διαβήτη Κύησης.

•   Γέννηση παιδιών άνω των 4 κιλών.

•   Γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών.

•   Λήψη φαρμάκων που ευνοούν την δυσγλυκαιμία (π.χ. κορτιζόνη).

Αν η τιμή σακχάρου νηστείας είναι φυσιολογική προτείνεται επανάληψη της μέτρησης σε 3 έτη. Στα άτομα που έχουν είτε υψηλές τιμές σακχάρου νηστείας είτε φυσιολογικές τιμές, αλλά με ισχυρή υποψία για ύπαρξη διαβήτη, είτε υψηλή τιμή σακχάρου μεταγευματικά (>140mg/dl στις 2ώρες μετά το γεύμα) προτείνεται η διενέργεια δοκιμασίας ανοχής γλυκόζης.

Διαβάστε επίσης

• Τι είναι ο προδιαβήτης, ποιοι κινδυνεύουν και πώς μπορεί να προληφθεί και θεραπευτεί
• Τι πρέπει να κάνετε σε περίπτωση λιποθυμίας, λιποθυμικού ή συγκοπτικού επεισοδίου; Πρώτες βοήθειες
• Ποιοί κινδυνεύουν από διαβήτη; Τι συμπτώματα μπορεί να έχει και τι εξετάσεις πρέπει να κάνει ο διαβητικός;
• H καλή διατροφή του διαβητικού. Οδηγίες διατροφής για διαβητικούς.
• Η δοκιμασία ανοχής της γλυκόζης (καμπύλη σακχάρου), ο προδιαβήτης και ο διαβήτης.
• Τα πολλά γλυκά δεν φέρνουν διαβήτη. Η σημασία της μεσογειακής διατροφής και της άσκησης στον διαβήτη.

Περιφερική αγγειακή αρτηριακή νόσος, αποφρακτική αρτηριοπάθεια. Κάνει πόνο, κράμπες, μούδιασμα στα πόδια, χωλότητα, πληγές

του Κωνσταντίνου Λούβρου, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Η Περιφερική Αρτηριακή νόσος (ΠΑΝ) είναι η νόσος που χαρακτηρίζεται από μειωμένη αιμάτωση των κάτω άκρων, λόγω στένωσης ή απόφραξης των αρτηριών των κάτω άκρων. Η κύρια αιτία της ΠΑΝ των κάτω άκρων είναι η αθηροσκλήρωση, που σημαίνει σκλήρυνση των αρτηριών.
Φυσιολογικά, το εσωτερικό τοίχωμα των αρτηριών σας (ενδοθήλιο) είναι ομαλό και απρόσκοπτο, με τα χρόνια όμως μπορεί να σχηματίσει μια ανώμαλη προβολή που ονομάζεται αθηρωματική πλάκα. Η πλάκα αυτή αποτελείται από χοληστερόλη, ασβέστιο και ινώδη ιστό. Στην αθηροσκλήρωση οι αρτηρίες στενεύουν ή αποφράσσουν καθώς η αθηρωματική πλάκα των τοιχωμάτων τους αυξάνεται.

Οι αρτηρίες των κάτω άκρων παρέχουν στους μύες των ποδιών οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά μέσω του αίματος. Εάν η ροή του αίματος διακοπεί, εξαιτίας της απόφραξης μίας αρτηρίας, τότε η έλλειψη οξυγόνου στην περιοχή, προκαλεί μυαλγία, ιδίως κατά την άσκηση, το περπάτημα ή όταν ο ασθενής επιχειρεί να ανέβει σκάλες. Σε αυτές τις περιπτώσεις ο ασθενής σταματάει την άσκηση ή το περπάτημα και συνεχίζει ξανά μετά από λίγα λεπτά ξεκούρασης. Τα αιμοφόρα αγγεία με την πάροδο του χρόνου συνεχίζουν να στενεύουν και κάποια στιγμή αποφράσσονται εντελώς. Όταν συμβεί απόφραξη μίας ή περισσότερων αρτηριών του κάτω άκρου, τότε η ροή του αίματος στο πόδι μειώνεται σημαντικά και η έλλειψη οξυγόνου απειλεί μύες και ιστούς. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται "κρίσιμη ισχαιμία".

Παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση της αθηρωματικής νόσου είναι:

• η ηλικία,
• η οικογενειακή προδιάθεση,
• η αυξημένη χοληστερίνη,
• ο σακχαρώδης διαβήτης,
• η υπέρταση,
• Στεφανιαία νόσος
• Εγκεφαλικό επεισόδιο
• η παχυσαρκία και
• το κάπνισμα
• Υψηλά επίπεδα της ομοκυστεΐνης στο αίμα

Ποια είναι τα συμπτώματα της περιφερικής αρτηριακής νόσου;

Το πιο σύνηθες αρχικό σύμπτωμα είναι η διαλείπουσα χωλότητα (ΔΧ), που είναι δυσφορία ή πόνος στα πόδια σας (μπορεί να εντοπίζεται στους γλουτούς, μηρούς, γάμπες) τη στιγμή που περπατάτε και περνάει όταν σταματάτε. Με την επιδείνωση της νόσου ο πόνος εμφανίζετε σε όλο και μικρότερες αποστάσεις.

Οι άνδρες μπορεί να εμφανίσουν διαταραχές στύσεως. Σε πολύ προχωρημένα στάδια της αποφρακτικής νόσου ο ασθενής εμφανίζει πόνο το βράδυ όταν ξαπλώνει (άλγος αναπαύσεως), πληγές των κάτω άκρων που δεν κλείνουν ή και νέκρωση ιστών (γάγγραινα).

• Χωλότητα, πόνος, κόπωση,
• κράμπες ή τσούξιμο στο πόδι σας
• Μούδιασμα και πόνο στο πόδι ή τα πόδια
• Κρύα χέρια, πόδια
• Τριχόπτωση στα πόδια
• Χλωμά ή μπλε πόδια
• Αδύναμη ή απουσία παλμού στα πόδια
• Πληγές, έλκη στα πόδια και κνήμες και αργή επούλωση
• Στυτική δυσλειτουργία
• Οίδημα των κάτω άκρων

Ποιες εξετάσεις χρειάζονται για τη διάγνωση της περιφερικής αρτηριακής νόσου;

Το πιο σημαντικό τεστ για τη διάγνωση της νόσου είναι ο Δείκτης του λόγου της Αρτηριακής πιέσεως στους αστραγάλους του ασθενούς προς την Αρτηριακή πίεση στο βραχιόνιο του ασθενούς. Είναι μία ανώδυνη εξέταση κατά την οποία με την βοήθεια ενός καθετήρα υπερηχογραφικού Doppler συγκρίνεται η διαφορά της αρτηριακής πιέσεως στα πόδια και στα χέρια του ασθενούς. Σύμφωνα με τον δείκτη που προκύπτει, καθώς και με βάση την συμπτωματολογία του ασθενούς και τους παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη αυτής της νόσου, ο ιατρός αποφασίζει εάν θα προχωρήσει σε περαιτέρω εξετάσεις.

Άλλη διαγνωστική εξέταση είναι το triplex κοιλιακής αορτής, λαγονίων και αρτηριών κάτω άκρων. Σε πολλές περιπτώσεις απαιτείται αξονική ή μαγνητική αγγειογραφία ή ψηφιακή αγγειογραφία κοιλιακής αορτής, λαγονίων και αρτηριών κάτω άκρων. Με την Μαγνητική Αγγειογραφία ο ασθενής πρέπει να ξαπλώσει για περίπου 20 λεπτά στον Αγγειογράφο. Γίνεται μία σύντομη ενδοφλέβια έγχυση σκιαγραφικής ουσίας και με αυτόν τον τρόπο γίνεται η απεικόνιση των αρτηριών των κάτω άκρων. Στην εικόνα απεικονίζεται με την βοήθεια του βέλους στην αριστερή πυελική αρτηρία.

Θεραπεία της περιφερικής αρτηριακής νόσου.

H πρόγνωση της νόσου είναι καλή αν αντιμετωπισθούν οι επιβαρυντικοί παράγοντες και τεθεί μία θεραπεία.

Η θεραπεία της ΠΑΝ εξαρτάται από τα συμπτώματα του ασθενούς και το βαθμό στένωσης των αρτηριών.

Φαρμακευτική Αγωγή Οι ασθενείς αυτοί συχνά παρουσιάζουν αυξημένα επίπεδα λιπιδίων στο αίμα, γεγονός που συμβάλλει στην επιδείνωση της νόσου. Μία διατροφή χαμηλή σε λιπαρά και σκευάσματα μείωσης των λιπιδίων στο αίμα, αποτελούν συχνά μέρος της θεραπείας. Επίσης μπορεί να συνταγογραφηθούν και σκευάσματα για τον έλεγχο της Υπέρτασης. Πολλές μελέτες σε ασθενείς με τη νόσο αυτή, απέδειξαν ότι η χορήγηση χαμηλής δόσεως ασπιρίνης μπορεί να παρεμποδίσει την δημιουργία θρόμβων. Συνεπώς συστήνεται και η λήψη της από συμπτωματικούς ασθενείς με Αποφρακτική Νόσο Περιφερικών Αρτηριών.

Αγγειοπλαστική

Εκτός της φαρμακευτικής αγωγής υπάρχει και η επεμβατική θεραπεία, όπου ενδείκνυται, που γίνεται με δύο μεθόδους (ενδαγγειακή και ανοικτή μέθοδος).

Κατά την ενδαγγειακή μέθοδο γίνεται παρακέντηση μιας αρτηρίας του ποδιού (συνήθως της μηριαίας) ή του χεριού (βραχιόνιος) και η αποκατάσταση της στένωσης γίνεται από το εσωτερικό του αγγείου. 
Αγγειοπλαστική με μπαλόνι
Η αγγειοπλαστική με μπαλόνι είναι η πιο κοινή μέθοδος για το άνοιγμα μιας αποφραγμένης αρτηρίας. Πρώτον περνάει ένα σύρμα μέσα από την στενωμένη αρτηρίας. Ένα ξεφούσκωτο μπαλονάκι συνδεδεμένο σε έναν καθετήρα περνάει μέσα από το σύρμα μέσα στο αγγείο έως το σημείο της στενώσεως. Το μπαλονάκι φουσκώνεται και ξεφουσκώνεται επανειλημμένως σε ένα ή περισσότερα σημεία του αγγείου.
Αυτή η μέθοδος ισοπεδώνει την πλάκα επάνω στο τοίχωμα του αγγείου, αυξάνοντας το μέγεθος του ανοίγματος στο αγγείο.
Ενδοαυλικές προθέσεις ή Stents
Εάν μία αρτηρία που έχει ανοιχθεί προηγουμένως αποφράξει ή στενέψει στην διάρκεια ή μετά την επέμβαση τοποθετείται ένας εσωτερικός νάρθηκας που ονομάζεται και διατηρεί το αγγείο ανοικτό.
Άλλες παρόμοιες τεχνικές είναι η αγγειοπλαστική με Laser και η αθηρεκτομή που γίνονται με ειδικούς καθετήρες.
Μηροιγνυακό By Pass (παράκαμψη)
Ένα στενωμένο ή αποφραγμένο σημείο μιας αρτηρίας μπορεί να παρακαμφθεί με μοσχεύματα. Το μόσχευμα μπορεί να είναι συνθετικό ή να είναι μία γνήσια φλέβα που αφαιρέθηκε από άλλο σημείο του σώματος , πιο συχνά το πόδι. Η μία άκρη του μοσχεύματος εφαρμόζεται στην αρτηρία κάτω από την απόφραξη. Το αίμα κυκλοφορεί στην επάνω αρτηρία μέσω του μοσχεύματος και στην αρτηρία κάτω της αποφράξεως όπου κυκλοφορεί το αίμα στα κάτω

Αλλαγές στον τρόπο ζωής
Στην πλειοψηφία των ασθενών αυτών, στα πλαίσια της θεραπείας τους συμπεριλαμβάνεται και ο τρόπος ζωής τους. Η διακοπή του καπνίσματος και ένα καλά οργανωμένο πρόγραμμα καθημερινής φυσικής άσκησης, είναι όλα όσα χρειάζονται για την μείωση και την ανακούφιση από την συμπτωματολογία της νόσου καθώς και για την παρεμπόδιση επιδείνωσή της.

• Διακοπή του καπνίσματος
• Θεραπεία του διαβήτη
• Έλεγχος της πίεσης του αίματος
• Αυξημένη φυσική δραστηριότητα (για παράδειγμα, σπορ)
• Μείωση του βάρους, αν είστε υπέρβαρος
• Χαμηλή κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών, χαμηλή διατροφή χοληστερόλης;
• Φροντίδα των ποδιών (Είναι σημαντικό για τα άτομα με διαβήτη);
• Φορώντας άνετα παπούτσια;
• Κατάλληλη φροντίδα τραυματισμοί ποδιών.

Διαβάστε επίσης

• Μέτρα πρόληψης καρδιαγγειακών παθήσεων (στεφανιαίας νόσου, εγκεφαλικού επεισοδίου, περιφερικής αγγειοπάθειας)
• Περιφερική νευροπάθεια - Διαβητική νευροπάθεια