Βηματομετρητές βοηθούν τους καρκινοπαθείς που κάνουν χημειοθεραπεία

της Κασσιανής Τσώνη, medlabnews.gr iatrikanea

Η τακτική άσκηση μπορεί να κάνει πιο ανεκτή την χημειοθεραπεία στους ασθενείς με καρκίνο, σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες. Οι γυναίκες με καρκίνο του μαστού που ασκούνταν ενώ έκαναν χημειοθεραπεία ένιωθαν λιγότερο πόνο. Είχαν, επίσης, περισσότερη ενέργεια και ήταν λιγότερο πιθανό να υποφέρουν από ναυτία.

Πολυάριθμες μελέτες έχουν δείξει πως η άσκηση είναι ένας από τους πιο φυσικούς τρόπους αντιμετώπισης των ασθενών με διάφορα προβλήματα από καρδιαγγειακά και αναπνευστικά μέχρι ανθρώπους που αναρρώνουν από χημειοθεραπεία και επεμβάσεις για διάφορες μορφές καρκίνου. 

Προηγούμενες έρευνες είχαν δείξει ότι η συστηματική άσκηση πριν την έναρξη της χημειοθεραπείας ήταν πολύ βοηθητική όσον αφορά στην προστασία της καρδιάς. Κανείς, όμως, δεν είχε μελετήσει πόσο θα μπορούσε να βοηθήσει η άσκηση παράλληλα με τη χημειοθεραπεία.  Έτσι, έκαναν την έρευνά τους σε ποντίκια και παρατήρησαν ότι τα ποντίκια που εκτός από τη χημειοθεραπεία, έκαναν και άσκηση είχαν πολύ καλύτερα αποτελέσματα αναφορικά με τη συρρίκνωση των όγκων τους συγκριτικά με τα ποντίκια που έπαιρναν μόνο το φάρμακο, χωρίς να ασκούνται παράλληλα. 

Στην συνέχεια σε μελέτες βρέθηκε πως η τακτική φυσική δραστηριότητα αύξανε την απόδοση ασθενών με καρκίνο του μαστού που έκαναν χημειοθεραπεία και σε ασθενείς που υποβλήθηκαν σε μεταμόσχευση του μυελού των οστών. Αποδείχτηκε επίσης ότι μείωσε την ψυχολογική δυσφορία και την κόπωση σε ασθενείς ενώ ασθενείς που συμμετείχαν σε προγράμματα άσκησης κατά τη διάρκεια των θεραπειών είχαν μειωμένα ποσοστά επιπλοκών. Τέλος, πολλοί ειδικοί πιστεύουν -και υπάρχουν προκαταρκτικά αποτελέσματα μελετών που στηρίζουν αυτή την άποψη- ότι η τακτική άσκηση μπορεί να βελτιώσει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. 

Μελέτες έδειξαν ότι οι ομάδες των γυναικών που ακολούθησαν ένα πρόγραμμα άσκησης παρουσίασαν λιγότερη κόπωση, ναυτία και πόνο κατά τη διάρκεια της χημειοθεραπείας τους. Μάλιστα σε αυτές τις γυναίκες μόνο το 12% χρειάστηκε τελικά αναπροσαρμογή της δόσης της χημειοθεραπείας εξαιτίας των ανεπιθύμητων ενεργειών της, ενώ σε όσες δεν γυμνάζονταν καθόλου το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 34%.

Οι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτό μπορεί να οφείλεται στη γυμναστική, καθώς αυξάνεται η ροή του αίματος στον όγκο, με αποτέλεσμα να μεταφέρεται μεγαλύτερη ποσότητα του φαρμάκου.

Αν η άσκηση σε συνδυασμό με τη χημειοθεραπεία συρρικνώνει τους όγκους, οι ασθενείς θα μπορούσαν δυνητικά να λαμβάνουν μικρότερες δόσεις φαρμάκων, προκειμένου να υποφέρουν λιγότερες παρενέργειες.

Μελέτες δείχνουν ότι ακόμα και η χαμηλής εντάσεως φυσική δραστηριότητα ασκεί θετική δράση έναντι των ανεπιθύμητων ενεργειών της χημειοθεραπείας - και αυτό είναι πολύ ενθαρρυντικό για τους ασθενείς οι οποίοι δεν θέλουν να πάνε στο γυμναστήριο ή να ασκηθούν σε υπαίθριους χώρους.

Για να αξιολογήσουν οι γιατροί πόσο ασκούνται οι ασθενείς τους, απλά τους ρωτούν. Ομως κάτι τέτοιο δεν δίνει σαφή εικόνα του πόσο ασκείται κανείς, μια που βασίζεται σε υποκειμενική παρατήρηση. Ετσι για πρώτη φορά για τον καθορισμό της θεραπείας και της αξιολόγησης της θεραπείας χρησιμοποίησαν στους ασθενείς tracker (βηματομετρητή). Συνέστησαν δε στους ασθενείς να το φορούν συνεχώς, εκτός από την ώρα που κάνουν μπάνιο. 

Με την χρήση λοιπόν των καταγραφέων κίνησης (βηματομετρητές) μπορεί ο γιατρός να έχει αντικειμενική αξιολόγηση του πόσο ασκείται ο ασθενής του και μάλιστα με πλήρη καταγραφή της καθημερινής δραστηριότητας σε προγράμματα smartphone όπως αυτό του mHealth της Αpple, οπότε ανάλογα μπορούν να καθορίσουν και την ποσότητα του φαρμάκου μειώνοντας ακόμα περισσότερο τις παρενέργειες διατηρώντας όμως τα αποτελέσματα της.

Κατά το παρελθόν, συνίστατο στους ασθενείς που υποβάλλονταν σε χημειοθεραπεία να αποφεύγουν την σωματική καταπόνηση. Τώρα πια συνιστάται στους ασθενείς ότι το καλύτερο είναι να παραμένουν όσο το δυνατόν πιο δραστήριοι.

Διαβάστε επίσης

Τι είναι η χημειοθεραπεία; Τι κάνει στα καρκινικά κύτταρα και πόσο απαραίτητη είναι στην θεραπεία; (chemotherapy)

Η χρήση των βηματομετρητών για καταγραφή δραστηριότητας, υγεία, άσκηση και αδυνάτισμα