«Ανυποχώρητη» η ιλαρά: 109 νέα κρούσματα μέσα στον Νοέμβριο

Μακραίνει ανησυχητικά ο κατάλογος με τα κρούσματα
Στη μεγάλη πλειονότητα τα άτομα που νοσούν είναι ελληνικής υπηκοότητας -μικρά παιδιά από κοινότητες Ρομά και άτομα από το γενικό πληθυσμό στην ηλικιακή ομάδα 25-44 ετών που δεν έχουν ανοσία στην ιλαρά - Οι ειδικοί του ΚΕΕΛΠΝΟ εφιστούν την προσοχή όλων, υγειονομικών και πολιτών, για την πρόληψη έναντι της νόσου

Μακραίνει ανησυχητικά ο κατάλογος με τα κρούσματα ιλαράς στη χώρα μας.

Την τελευταία εβδομάδα, και μέχρι τις 16 Νοεμβρίου δηλώθηκαν 72 νέα κρούσματα της νόσου, σχεδόν διπλάσια από εκείνα που είχαν καταγράφει την αμέσως προηγούμενη εβδομάδα - από 2 ως 9 Νοεμβρίου είχαν δηλωθεί 37 περιστατικά ιλαράς.

Συνολικά ο αριθμός των κρουσμάτων ιλαράς ανέρχεται τώρα σε 477, με την επιδημιολογική έκθεση του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ).
Το επίκεντρο της επιδημικής έξαρσης συνεχίζει να βρίσκεται στη Νότιο Ελλάδα, κυρίως στην Αττική και την Πελοπόννησο.

Στη μεγάλη πλειονότητα πρόκειται για άτομα Ελληνικής υπηκοότητας -μικρά παιδιά από κοινότητες Ρομά και άτομα από το γενικό πληθυσμό στην ηλικιακή ομάδα 25-44 ετών που δεν έχουν ανοσία στην ιλαρά. Επίσης, κρούσματα καταγράφονται και σε επαγγελματίες υγείας που ήταν ανεμβολίαστοι ή ατελώς εμβολιασμένοι.

Υπενθυμίζεται πως έχει καταγραφεί ένας θάνατος σε εργαστηριακά επιβεβαιωμένο κρούσμα ιλαράς που αφορούσε βρέφος Ρομά 11 μηνών, με υποκείμενη δυστροφία, ανεμβολίαστο, το οποίο κατέληξε με κλινική εικόνα σηψαιμίας.

Οι ειδικοί του ΚΕΕΛΠΝΟ εφιστούν την προσοχή όλων, υγειονομικών και πολιτών, για την πρόληψη έναντι της νόσου, καθώς όπως τονίζεται στην έκθεση «αναμένεται η εργαστηριακή επιβεβαίωση και άλλων κρουσμάτων το ερχόμενο διάστημα, και δεν μπορεί να αποκλειστεί η αύξηση των κρουσμάτων και η επέκτασή τους και σε άλλες γεωγραφικές περιοχές».

Συγκεκριμένα, συστήνεται ο εμβολιασμός με το μικτό εμβόλιο ιλαράς-ερυθράς-παρωτίτιδας (εμβόλιο MMR) των παιδιών, των εφήβων και των ενηλίκων που δεν έχουν εμβολιαστεί με τις απαραίτητες δόσεις. Σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών, παιδιά, έφηβοι και ενήλικες που έχουν γεννηθεί μετά το 1970 και δεν έχουν ιστορικό νόσου πρέπει να είναι εμβολιασμένοι με 2 δόσεις εμβολίου για την ιλαρά.

Παναγιώτα Καρλατήρα - ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ

ΚΕΕΛΠΝΟ: Στα 405 ανήλθαν τα κρούσματα ιλαράς. Επιδημία ιλαράς στην Ευρώπη

Αυξάνονται τα κρούσματα ιλαράς στη χώρα μας. Σύμφωνα με στοιχεία του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ), συνολικά έχουν καταγραφεί 405 κρούσματα ιλαράς, με μεγαλύτερη συχνότητα στη Ν. Ελλάδα. Στη μεγάλη πλειονότητα πρόκειται για άτομα Ελληνικής υπηκοότητας (κυρίως μικρά παιδιά από κοινότητες Ρομά και άτομα από το γενικό πληθυσμό κυρίως στην ηλικιακή ομάδα 25-44 ετών) που δεν έχουν ανοσία στην ιλαρά, αναμεσά τους και επαγγελματίες υγείας που ήταν ανεμβολίαστοι ή ατελώς εμβολιασμένοι.
 
Έχει καταγραφεί ένας θάνατος σε εργαστηριακά επιβεβαιωμένο κρούσμα ιλαράς που αφορούσε βρέφος Ρομά 11 μηνών, με υποκείμενη δυστροφία, ανεμβολίαστο, το οποίο κατέληξε με κλινική εικόνα σηψαιμίας.
 
Αναμένεται η εργαστηριακή επιβεβαίωση και άλλων κρουσμάτων το ερχόμενο διάστημα, και "δεν μπορεί να αποκλειστεί η αύξηση των κρουσμάτων και η επέκτασή τους και σε άλλες γεωγραφικές περιοχές", αναφέρει το ΚΕΕΛΠΝΟ.
 
Συστήνεται ο εμβολιασμός με το μικτό εμβόλιο ιλαράς-ερυθράς-παρωτίτιδας (εμβόλιο MMR) των παιδιών, των εφήβων και των ενηλίκων που δεν έχουν εμβολιαστεί με τις απαραίτητες δόσεις.
 
Σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών, παιδιά, έφηβοι και ενήλικες που έχουν γεννηθεί μετά το 1970 και δεν έχουν ιστορικό νόσου πρέπει να είναι εμβολιασμένοι με 2 δόσεις εμβολίου για την ιλαρά. Η επιδημιολογική επιτήρηση της νόσου, η εγρήγορση των επαγγελματιών υγείας, η εντατικοποίηση των εμβολιασμών και η συνεχιζόμενη εγρήγορση των τοπικών και εθνικών αρχών αποτελούν απαραίτητα μέτρα για τον έλεγχο της νόσου, υπογραμμίζει το ΚΕΕΛΠΝΟ.
 
Επιδημία Ιλαράς στην Ευρώπη
 
Στην Ευρώπη είναι σε εξέλιξη επιδημία Ιλαράς όπου έχουν καταγραφεί περισσότερα από 19.000 κρούσματα κατά την περίοδο 2016-2017 σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες (Αυστρία, Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ισπανία, Μάλτα, Βουλγαρία, Ουκρανία, Τσεχία, Δανία, Ουγγαρία, Πορτογαλία, Σουηδία, Ιταλία, Ρουμανία). Όπως αναφέρει το ΚΕΕΛΠΝΟ, οι χώρες που έχουν το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η Ρουμανία (όπου από την αρχή του 2016 μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί 9.539 κρούσματα και 34 θάνατοι) και η Ιταλία (όπου από την αρχή του 2017 μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί 4.617 κρούσματα και 4 θάνατοι).

ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ

ΚΕΕΛΠΝΟ:Εχουν γίνει 12.000 εμβόλια για την ιλαρά.Στόχος τα 25.000 έως το τέλος του χρόνου

Η χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη, ειδικά σε κοινωνικά αποκλεισμένες ομάδες, αλλά και η γενικευμένη επιδημία στην Ευρώπη και πιο συγκεκριμένα σε κοντινές μας χώρες όπως η Ιταλία και η Ρουμανία, είναι οι βασικές αιτίες της επιδημικής έξαρσης της ιλαράς που παρατηρείται φέτος στη χώρα μας, τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο αντιπρόεδρος του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ), Αγάπιος Τερζίδης. Εκτιμά ωστόσο, ότι εξαιτίας της έγκαιρης προετοιμασίας δεν θα έχουμε την έξαρση που παρατηρείται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες , όπως στη Ρουμανία, όπου έχουν καταγραφεί περίπου 10.000 κρούσματα, και απ' ό,τι «φαίνεται θα κρατηθεί χαμηλά», λέει χαρακτηριστικά.

       «Η επιδημική έξαρση δεν μας βρήκε απροετοίμαστους είχαμε ήδη προμηθευθεί περίπου 50.000 εμβόλια και ξεκίνησε η υλοποίηση σχεδίου εμβολιασμών», αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

       Με την έναρξη της επιδημίας στις κοντινές χώρες το ΚΕΕΛΠΝΟ άρχισε εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του πληθυσμού με αφίσες, διαφημιστικά μηνύματα, αλλά και δράσεις για τον εμβολιασμό των κοινωνικά αποκλεισμένων-ευάλωτων ομάδων όπως είναι οι Ρομά, οι μετανάστες και οι πρόσφυγες.

      Από τον περασμένο Ιούνιο, υπογραμμίζει, έχουν γίνει 12.000 δόσεις και συνεχίζουμε με τελικό στόχο τα 25.000 εμβόλια έως το τέλος του χρόνου.

      Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΚΕΕΛΠΝΟ σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχει εκδηλωθεί επιδημία ιλαράς που βρίσκεται σε εξέλιξη. Κατά την περίοδο 2016-2017 έχουν καταγραφεί περισσότερα από 19.000 περιστατικά σε όλη την Ευρώπη και 44 θάνατοι. Στην Ελλάδα καταγράφηκε ένας θάνατος και 368 κρούσματα ιλαράς.

      Οι δράσεις για τον εμβολιασμό είχαν ατονήσει

       Ο κ. Τερζίδης αναφέρει ότι οι δράσεις για τον εμβολιασμό των κοινωνικά αποκλεισμένων ομάδων«είχαν ατονήσει και παραμεληθεί» κατά τα προηγούμενα χρόνια. Την τελευταία διετία, συνεχίζει, γίνεται μία ουσιαστική προσπάθεια αναβάθμισης της δημόσιας υγείας με τις δράσεις και πρωτοβουλίες του υπουργείου Υγείας.

      «Χρειάζονται δράσεις ενημέρωσης οι οποίες θα στοχεύουν στο γενικό πληθυσμό, τις ειδικές -ευάλωτες- ομάδες, τους επαγγελματίες υγείας, αλλά και στους οπαδούς του αντιεμβολιαστικού κινήματος, οι οποίοι κατά τη γνώμη μου είναι η πιο επικίνδυνη και δύσκολη ομάδα στόχος», λέει ο κ. Τερζίδης, κάνοντας λόγο για «υπεροπτική στάση» αν σκεφτούμε ότι στην Αφρική 500.000 παιδιά πεθαίνουν από επιπλοκές της ιλαράς.

      Προσθέτει ότι από τον Μάιο του 2016, σε συνεργασία με τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, έχει ξεκινήσει εμβολιασμός όλων των παιδιών προσφύγων-μεταναστών με τα εμβόλια προτεραιότητας: Ιλαράς, ερυθράς, παρωτίτιδας, διφθερίτιδας, τετάνου, κοκίτη, πολιομυελίτιδας, αιμόφιλου, της ινφλουέντσας, ηπατίτιδας Β και πνευμονιόκοκκου. Σημειώνεται ότι δεν έχει καταγραφεί κρούσμα ιλαράς σε πρόσφυγες-μετανάστες.

      Γίνονται επαναληπτικές δόσεις, δίνοντας προτεραιότητα στα παιδιά που ξεκινούν να παρακολουθούν το σχολείο. Οι εμβολιασμοί γίνονται σε όλους τους χώρους διαβίωσης μεταναστών -προσφύγων σε συνεργασία με τις ΜΚΟ, που δραστηριοποιούνται στο πεδίο. Τον γενικό συντονισμό και σχεδιασμό, καθώς και την τήρηση του αρχείου των εμβολιασμών έχει η Γενική Γραμματείας Δημόσιας Υγείας και το ΚΕΕΛΠΝΟ. Την ευθύνη για τη φύλαξη και τη διάθεση των εμβολίων καθώς και για τη χορήγηση του βιβλιαρίου υγείας έχει το ΚΕΕΛΠΝΟ, καταλήγει ο κ. Τερζίδης.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Σε πλήρη εξέλιξη είναι η έξαρση της ιλαράς στη χώρα μας

Σε πλήρη εξέλιξη είναι η έξαρση της ιλαράς στη χώρα μας, με τον αριθμό των περιστατικών που δηλώνονται να παρουσιάζει συνεχή αύξηση. Η πλειονότητα των κρουσμάτων αφορά Έλληνες Ρομά, μία ομάδα πληθυσμού με χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη. Οι περισσότεροι ασθενείς είναι παιδιά και κατοικούν στο Λεκανοπέδιο Αττικής και στην Πελοπόννησο.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τη μηνιαία έκθεση επιδημιολογικής επιτήρησης της ιλαράς που εξέδωσε χθες το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, από τις αρχές Μαΐου έως τις 29 Οκτωβρίου είχαν δηλωθεί στη χώρα μας 368 κρούσματα ιλαράς (3,42 κρούσματα ανά 100.000 πληθυσμού). Τους τελευταίους τρεις μήνες καταγράφεται σταθερά ανοδική τάση στον αριθμό των κρουσμάτων: τον Αύγουστο δηλώθηκαν 94 περιστατικά, τον Σεπτέμβριο 114 και τον Οκτώβριο 142 περιστατικά. Επιπλέον, έχει καταγραφεί και ένας θάνατος 11μηνου βρέφους. Για όλα τα υπόλοιπα περιστατικά η έκβαση ήταν ίαση. Ωστόσο, 43 ασθενείς, δηλαδή ποσοστό 12% επί του συνόλου, παρουσίασαν επιπλοκές κυρίως πνευμονία/πνευμονίτιδα, ωτίτιδα, βρογχίτιδα και ήπια ηπατική διαταραχή.

Επτά στους δέκα ασθενείς, ήτοι 265 περιστατικά, είναι Ελληνες Ρομά, δύο στους δέκα ασθενείς (70 περιστατικά) είναι άτομα ελληνικής υπηκοότητας που ανήκουν στον λεγόμενο γενικό πληθυσμό, και το 9% (33 περιστατικά) είναι αλλοδαπής υπηκοότητας (κυρίως αλβανικής, ρουμανικής και γεωργιανής). Οκτώ στα δέκα περιστατικά είναι παιδιά ηλικίας έως 14 ετών, με την πιο ευάλωτη ηλικιακή ομάδα να είναι αυτή των ενός έως τεσσάρων ετών. Πάντως, η πλειονότητα των ασθενών ελληνικής υπηκοότητας που δεν ανήκουν σε ειδική πληθυσμιακή ομάδα (δεν είναι Ρομά) είναι ηλικίας άνω των 25 ετών. Από τους 368 ασθενείς με ιλαρά, οι 257 κατοικούν στο Λεκανοπέδιο Αττικής και 79 στην Πελοπόννησο (κυρίως Κόρινθο, Αργολίδα και Λακωνία). Συνολικά 320 κρούσματα (ποσοστό 87%) δηλώθηκαν ως ανεμβολίαστα και 27 (7%) είχαν ιστορικό ατελούς εμβολιασμού έναντι της ιλαράς. Για τα υπόλοιπα περιστατικά δεν είναι γνωστή η εμβολιαστική κάλυψη.

Οι ειδικοί επιστήμονες του ΚΕΕΛΠΝΟ εκτιμούν ότι το επόμενο διάστημα θα καταγραφούν και άλλα κρούσματα, ενώ δεν αποκλείουν την επέκτασή τους και σε άλλες γεωγραφικές περιοχές, γεγονός που καθιστά τον εμβολιασμό ως «μονόδρομο». Οπως αναφέρεται στην έκθεση, «κρίνονται αναγκαίες, αφενός, η εγρήγορση των επαγγελματιών υγείας και, αφετέρου, η εντατικοποίηση των εμβολιασμών».
ΠΕΝΝΥ ΜΠΟΥΛΟΥΤΖΑ
kathimerini.gr

Βρέφος 11 μηνών το πρώτο θύμα της ιλαράς στην Ελλάδα

Το πρώτο θύμα της ιλαράς καταγράφηκε και στη χώρα μας. Πρόκειται για ένα βρέφος Ρομά, 11 μηνών, το οποίο μολύνθηκε και νόσησε με ιλαρά και κατέληξε λόγω σηψαιμίας.
 
Την ίδια στιγμή, με ταχύ ρυθμό αυξάνονται και τα κρούσματα της ιλαράς στην Ελλάδα. Την τελευταία εβδομάδα στο Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) δηλώθηκαν 42 κρούσματα ιλαράς, με τον συνολικό αριθμό να ανέρχεται στα 326.
 
Στη μεγάλη πλειονότητα πρόκειται για άτομα ελληνικής υπηκοότητας, κυρίως μικρά παιδιά από κοινότητες Ρομά και άτομα από το γενικό πληθυσμό κυρίως στην ηλικιακή ομάδα 25-44 ετών που δεν έχουν ανοσία στην ιλαρά. Μέσα σε αυτούς υπάρχουν και επαγγελματίες υγείας που ήταν ανεμβολίαστοι ή ατελώς εμβολιασμένοι.
 
Οι ειδικοί του ΚΕΕΛΠΝΟ αναμένουν αύξηση των κρουσμάτων και επέκτασή τους και σε άλλες γεωγραφικές περιοχές της Ελλάδας, πλην της Αττικής και της Πελοποννήσου  όπου καταγράφεται ο κύριος όγκος των περιστατικών ιλαράς.  

Για τον λόγο αυτό συστήνουν τον εμβολιασμό με το μικτό εμβόλιο ιλαράς-ερυθράς-παρωτίτιδας (εμβόλιο MMR) των παιδιών, των εφήβων και των ενηλίκων που δεν έχουν εμβολιαστεί με τις απαραίτητες δόσεις. Σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών, παιδιά, έφηβοι και ενήλικες που έχουν γεννηθεί μετά το 1970 και δεν έχουν ιστορικό νόσου πρέπει να είναι εμβολιασμένοι με 2 δόσεις εμβολίου για την ιλαρά.
 
Στην Ευρώπη έχουν καταγραφεί 19.000 κρούσματα και 45 θάνατοι.

Πρόγραμμα έκτακτου εμβολιασμού στην Περιφέρεια Αττικής, με αφορμή την επιδημική έξαρση της ιλαράς

Στη διενέργεια προγράμματος ελέγχου εμβολιαστικής κάλυψης, εξέτασης και εμβολιασμού κατά περίπτωση, σε παιδιά ευπαθών κοινωνικών ομάδων, προχώρησε η Περιφέρεια Αττικής μετά την επιδημική έξαρση της ιλαράς στη χώρα μας και τη διάθεση εμβολίων από το υπουργείο Υγείας.
 
Συγκεκριμένα, και δεδομένου ότι η πλειοψηφία των κρουσμάτων αφορά ανεμβολίαστα παιδιά ευπαθών κοινωνικών ομάδων, η γενική διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας έλεγξε 500 παιδιά και εμβολίασε 350. Το πρόγραμμα υλοποιήθηκε σε δομές φιλοξενίας ασυνόδευτων ανηλίκων προσφύγων, δομές φιλοξενίας ανήλικων παιδιών, στο 28ο δημοτικό σχολείο της περιοχής καταυλισμού Καποτά, στο Κέντρο Στήριξης Οικογενειών, κ.α..

Επίσης στο ιατρείο εμβολιασμών στη Λ. Αλεξάνδρας 196, στην Αθήνα, πραγματοποιείται έλεγχος εμβολιαστικής κάλυψης και κατά περίπτωση εμβολιασμός ανηλίκων-ενηλίκων, που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες πληθυσμού, κάθε Δευτέρα από τις 9.00 έως τις 13.00 και τις υπόλοιπες εργάσιμες ημέρες, τις ίδιες ώρες, κατόπιν ραντεβού (τηλ.: 213-1600381, 213-1600382, 213-1600385).

Έχουν καταγραφεί 250 κρούσματα ιλαράς, με μεγαλύτερη συχνότητα στη νότια Ελλάδα

Αυξάνονται τα κρούσματα ιλαράς στη χώρα μας. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ), έχουν καταγραφεί 250 κρούσματα ιλαράς, με μεγαλύτερη συχνότητα στη νότια Ελλάδα.

Στη μεγάλη πλειονότητα πρόκειται για άτομα ελληνικής υπηκοότητας (κυρίως μικρά παιδιά από κοινότητες Ρομά και άτομα από τον γενικό πληθυσμό, κυρίως στην ηλικιακή ομάδα 25-44 ετών) που δεν έχουν ανοσία στην ιλαρά, μεταξύ των οποίων και επαγγελματίες υγείας που ήταν ανεμβολίαστοι ή ατελώς εμβολιασμένοι.
«Αναμένεται η εργαστηριακή επιβεβαίωση και άλλων κρουσμάτων το ερχόμενο διάστημα και δεν μπορεί να αποκλειστεί η αύξηση των κρουσμάτων και η επέκτασή τους και σε άλλες γεωγραφικές περιοχές» αναφέρει το ΚΕΕΛΠΝΟ.
Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχει εκδηλωθεί επιδημία ιλαράς που βρίσκεται σε εξέλιξη. Κατά την περίοδο 2016-2017 έχουν καταγραφεί περισσότερα από 17.000 περιστατικά σε όλη την Ευρώπη και 43 θάνατοι.
«Η επιδημιολογική επιτήρηση της νόσου, η εγρήγορση των επαγγελματιών υγείας, η εντατικοποίηση των εμβολιασμών και η συνεχιζόμενη εγρήγορση των τοπικών και εθνικών αρχών, αποτελούν απαραίτητα μέτρα για τον έλεγχο της νόσου» υπογραμμίζει το ΚΕΕΛΠΝΟ.

Συστήνεται ο εμβολιασμός με το μικτό εμβόλιο ιλαράς-ερυθράς-παρωτίτιδας (εμβόλιο MMR) των παιδιών, των εφήβων και των ενηλίκων που δεν έχουν εμβολιαστεί με τις απαραίτητες δόσεις. Σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών, παιδιά, έφηβοι και ενήλικες που έχουν γεννηθεί μετά το 1970 και δεν έχουν ιστορικό νόσου, πρέπει να είναι εμβολιασμένοι με 2 δόσεις εμβολίου για την ιλαρά.

Διαβάστε επίσης

Τι είναι η ιλαρά; Ποια τα συμπτώματα, ποιοι θεωρούνται ασφαλείς και ποιοι πρέπει να εμβολιαστούν;

Στρατηγικό σημείο πρόληψης για την ιλαρά ο εμβολιασμός

Στρατηγικό σημείο πρόληψης για την ασθένεια της ιλαράς αποτελεί ο εμβολιασμός, αναφέρει η διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, σε ανακοίνωσή της με αφορμή την έξαρση της ασθένειας που σημειώνεται επιδημιολογικά στη χώρα μας τις τελευταίες εβδομάδες και με στόχο την ενημέρωση του κοινού. 
Όπως επισημαίνεται, το εμβόλιο γίνεται υποδόρια σε δύο δόσεις, στις ηλικίες 12-15 μηνών και τεσσάρων- έξι ετών, ενώ είναι ενταγμένο στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών από το 1989 και χορηγείται δωρεάν. Το εμβόλιο εξασφαλίζει μακρόχρονη ανοσία και ποσοστό αντισωματικής ανταπόκρισης στα παιδιά έως 98%, εφόσον εμβολιάζονται 15 μηνών. 
    Όσον αφορά τη μεταδοτικότητα του ιού, γίνεται γνωστό ότι είναι πολύ υψηλή, καθώς αυτός μπαίνει στον οργανισμό από το αναπνευστικό σύστημα και εγκαθίσταται στον αναπνευστικό βλεννογόνο και στους λεμφαδένες της περιοχής όπου πολλαπλασιαζόμενος μεταφέρεται στα διάφορα όργανα. Το πρώτο στάδιο του νοσήματος χαρακτηρίζεται από καταρροϊκά συμπτώματα (δακρύρροια, συνάχι, φτέρνισμα), πυρετό, βήχα, επιπεφυκίτιδα και φωτοφοβία και εμφανίζονται στο στόμα μικρά λευκωπά στίγματα. Στο δεύτερο στάδιο εξανθήματα εμφανίζονται συνήθως πίσω από τα αυτιά και γρήγορα εξαπλώνονται στο πρόσωπο τον κορμό και τα άκρα. Στο τρίτο στάδιο τα συμπτώματα υποχωρούν, πέφτει ο πυρετός και το εξάνθημα εξαφανίζεται με την ίδια σειρά που εμφανίστηκε δηλαδή πρώτα από το πρόσωπο και τελευταία από τα άκρα, αφήνοντας κάποιες φορές μια μικρή απολέπιση του δέρματος. 
    Υψηλό ποσοστό εμφάνισης επιπλοκών εμφανίζεται στα παιδιά κάτω των 5 ετών και στους ενηλίκους άνω των 20 ετών. Οι συχνότερες επιπλοκές εμφανίζονται από το πεπτικό, αναπνευστικό και το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα, όπως διάρροια, πνευμονία, οξεία εγκεφαλίτιδα και σπανιότερα η υποξεία σκληρυντική πανεγκεφαλίτιδα.
    Σε περίπτωση που κάποιο παιδί νοσήσει, συνιστάται η απομάκρυνσή του από το σχολείο για 4-5 ημέρες μετά την εμφάνιση του εξανθήματος. Αν υπάρχουν παιδιά που βρίσκονται στο πρώτο στάδιο της νόσου (καταρροϊκό) θα πρέπει να απομακρυνθούν τα ευπαθή άτομα όπως τα βρέφη και οι εγκυμονούσες.
    Σημειώνεται ότι το νόσημα κατατάσσεται στα Υποχρεωτικώς Δηλούμενα Λοιμώδη Νοσήματα στο ΚΕΕΛΠΝΟ και στις κατά τόπους διευθύνσεις Υγείας, στις οποίες γίνεται και η επιδημιολογική διερεύνηση των λοιμωδών νοσημάτων, ώστε να ληφθούν τα κατάλληλα προφυλακτικά μέτρα. Επίσης οι διευθύνσεις Υγείας των Περιφερειών συνεργάζονται με το ΚΕΕΛΠΝΟ και τους άλλους δημόσιους (Κέντρα Υγείας Νοσοκομεία κ.λπ.) και ιδιωτικούς φορείς στον εμβολιασμό των ατόμων υψηλού κινδύνου που είναι οι ευάλωτες ομάδες πληθυσμού (Ρομά, μετανάστες/πρόσφυγες κ.λπ.).
 

Η πρόσφατη εμπειρία της ιλαράς και οι αδυναμίες του προγράμματος εμβολιασμών

του Κώστα Νταλούκα *, παιδιάτρου, medlabnews.gr

Η πρόσφατη εμφάνιση των κρουσμάτων ιλαράς στην χώρα μας το τελευταίο διάστημα, έφερε στην επιφάνεια σημαντικά προβλήματα αδυναμίας στο δημόσιο σύστημα υγείας και ανέδειξε για άλλη μια φορά την σημαντικότητα ελέγχου του εμβολιασμού των παιδιών ως προϋπόθεση εγγραφής στο σχολείο, προκειμένου να προληφθούν παρόμοια συμβάντα στο μέλλον.

Όμως, τι πραγματικά συνέβη στην Ευρώπη το τελευταίο διάστημα;

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει ότι τα κρούσματα ιλαράς στην Ευρώπη είχαν αρχίσει να αυξάνονται ανησυχητικά τα τελευταία δύο χρόνια, σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες. Από τις αρχές του 2017 η γειτονική μας Ρουμανία και Ιταλία άρχισαν να καταγράφουν μια μεγάλη αύξηση των κρουσμάτων ιλαράς. Από την σελίδα του WHO σε έγγραφο1  που δημοσίευσε στις 27 Μαρτίου του 2017, διαβάζουμε: «Η Ρουμανία έχει δηλώσει πάνω από 3400 περιπτώσεις και 17 θανάτους από τον Ιανουάριο του 2016 (μέχρι τον Μάρτιο του 2017). 

Η πλειονότητα των κρουσμάτων ήταν από περιοχές που η εμβολιαστική κάλυψη ήταν πολύ χαμηλή». Σε άλλο σημείο στο ίδιο έγγραφο πιο κάτω: «Η Ιταλία έχει βιώσει μια απότομη αύξηση των κρουσμάτων τις πρώτες εβδομάδες του 2017. Με 238 αναφερθείσες μέχρι τώρα περιπτώσεις από τον Ιανουάριο του 2017 και τις πρώτες εκτιμήσεις να δείχνουν τον ίδιοαριθμό κρουσμάτων για τον Φεβρουάριο, έτσι που ο συνολικός αριθμός κρουσμάτων σύντομα  θα ξεπεράσει το σύνολο των κρουσμάτων του 2016 (περίπου 850).

Δεδομένης της εξαιρετικά μεγάλης μεταδοτικότητας της ιλαράς και της εύκολης και μεγάλης μετακίνησης των ανθρώπων στην Ευρωπαϊκή ήπειρο, ήταν θέμα χρόνου η ιλαρά να εμφανιστεί και στην χώρα μας, αφού σχεδόν όλες οι γειτονικές  χώρες, όπως η Ρουμανία, Ιταλία, Ουγγαρία, Τσεχία κλπ  μετρούσαν εκατοντάδες ή και χιλιάδες κρούσματα με θανάτους και εισαγωγές στα νοσοκομεία. Όταν εμφανίστηκε, σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, τα δηλωμένα εργαστηριακά κρούσματα έφτασαν στα 200, ευτυχώς χωρίς θανάτους, αλλά με πολλές εισαγωγές στα νοσοκομεία και με σοβαρές επιπλοκές (ήταν εξ άλλου αναμενόμενο), όπως πνευμονίες, κερατίτιδα, εγκεφαλίτιδα κλπ για κάποια από αυτά. Εισαγωγές και επιπλοκές που επιβάρυναν την κρατική δαπάνη με νοσηλεία, φάρμακα και μακροχρόνια ιατρική φροντίδα για κάποιες περιπτώσεις.  

«Κάθε θάνατος και κάθε αναπηρία που προκαλείται από την ιλαρά, ενώ υπάρχει εμβόλιο που προλαμβάνει πλήρως το νόσημα, είναι μια απαράδεκτη τραγωδία» λέει η Dr Zsuzsanna Jakab, από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας Διευθύντρια για την Ευρώπη.2

Τα ερωτήματα που επομένως προκύπτουν είναι: 

Μπορούσαμε να έχουμε λάβει μέτρα ή να έχουμε λειτουργήσει διαφορετικά ώστε να αποτρέψουμε την εμφάνιση και την ταχεία εξάπλωση των κρουσμάτων, ή αυτό ήταν αναπόφευκτο; 

Και αν μπορούσαμε τι ακριβώς δεν κάναμε σωστά και έγκαιρα;

Δυστυχώς στην παρούσα περίοδο δεν λειτουργήσαμε με στόχο την πρόληψη. Λειτουργήσαμε πυροσβεστικά και αφού τα κρούσματα άρχισαν να εμφανίζονται στην χώρα μας.

Για να μην φανώ άδικος, στο σημείο αυτό πρέπει να αναφέρω ότι η χώρα μας έχει ένα εξαιρετικό εμβολιαστικό πρόγραμμα και σε γενικές γραμμές υπάρχει πολύ υψηλό ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης των παιδιών. Τα εμβόλια χορηγούνται δωρεάν και υπάρχει η δυνατότητα αυτή ακόμα και για τους ανασφάλιστους και τους απόρους. Εξ άλλου είναι γεγονός ότι όλοι σχεδόν οι εμπλεκόμενοι φορείς του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα έχουν επιδείξει μεγάλη ευαισθησία και πρόθεση για την προστασία και την προαγωγή των εμβολιασμών στην χώρα μας. Αξιέπαινη είναι η προσπάθεια του ΚΕΕΛΠΝΟ να εμβολιάσει τον ευπαθή πληθυσμό, έστω και εκ των υστέρων, καθώς και η συνεχής παρουσία του και παρακολούθηση των κρουσμάτων στην χώρα μας, όπως αξιέπαινη είναι και η προσπάθεια των ιδιωτών παιδιάτρων να ενημερώσουν τους γονείς και να εμβολιάσουν τα παιδιά τους. Οφείλουμε να γνωρίζουμε ότι οι ελευθεροεπαγγελματίες παιδίατροι έχουν την ευθύνη του 70% περίπου της εμβολιαστικής κάλυψης των παιδιών.

Και αφού το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών είναι τόσο καλό, και αφού οι εμβολιασμοί υποστηρίζονται και προωθούνται, γιατί φτάσαμε να έχουμε 200 κρούσματα ιλαράς στην χώρας μας;

Γιατί δεν φτάνει μόνο να έχεις ένα καλό πρόγραμμα εμβολιασμών. Πρέπει να το στηρίζεις, να το παρακολουθείς και να το ελέγχεις ταυτόχρονα για την αποτελεσματικότητά του. Οφείλεις να γνωρίζεις αν υπάρχουν ανεμβολίαστοι, ποιοι είναι και για ποιο λόγο δεν εμβολιάζονται. Αυτά φαίνεται ότι αποτέλεσαν την κυριότερη αιτία εμφάνισης των κρουσμάτων ιλαράς στην χώρα μας.

Τι έπρεπε λοιπόν να έχουμε κάνει εδώ και χρόνια όσον αφορά την πρόληψη των νοσημάτων αυτών, που προλαμβάνονται με εμβολιασμό;

Προληπτικά έπρεπε εδώ και χρόνια να έχουμε:

1. Στοχοποιήσει τον πληθυσμό που ήταν ανεμβολίαστος ή μερικά εμβολιασμένος, με σκοπό να τον εμβολιάσουμε πολύ πριν εμφανιστούν τα κρούσματα στην χώρα μας, ή έστω όταν μάθαμε ότι η ιλαρά έχει φουντώσει σε άλλα Ευρωπαϊκά κράτη.

2. Συνειδητοποιήσει ότι σε πραγματικό χρόνο υπάρχει δυστυχώς ένα ποσοστό γονέων, που αρνούνται να εμβολιάσουν τα παιδιά τους, ή αναβάλουν τον εμβολιασμό για αργότερα, από φόβο και παραπληροφόρηση ότι τα εμβόλια προκαλούν βλάβες στην υγεία των παιδιών τους, και αυτό αφορούσε περισσότερο το εμβόλιο της ιλαράς. 

3. Ενημερώσει τον γενικό πληθυσμό με πολύ συχνές ενημερωτικές καμπάνιες για την αξία, την ασφάλεια  και την αποτελεσματικότητα των εμβολίων, ώστε να τον ευαισθητοποιήσουμε προκειμένου να μην σταματήσει να εμβολιάζει τα παιδιά του.

4. Δημιουργήσει ενημερωτική σελίδα στο διαδίκτυο από το Υπουργείο Υγείας, που να απευθύνεται στους γονείς, με κυριότερο θέμα την ενημέρωση, την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των εμβολίων, παροτρύνοντας σε κάθε ευκαιρία τους γονείς να μην πέφτουν θύματα παραπληροφόρησης από τους αντιεμβολιαστές και τα όσα διαβάζουν στο διαδίκτυο.

5. Ενημερώσει τους ενήλικες να φροντίσουν να εμβολιαστούν αν δεν είχαν νοσήσει ή δεν είχαν κάνει και τις δύο δόσεις του εμβολίου για την ιλαρά, αλλά και για τα άλλα υποχρεωτικά εμβόλια ενηλίκων. Όχι τώρα που προέκυψαν τα κρούσματα. Πολύ πριν ή έστω όταν άρχισε η ιλαρά να εμφανίζεται σε Ευρωπαϊκές χώρες, δηλαδή 1-2 χρόνια πριν.

6. Φροντίσει όλοι όσοι θα εργαστούν ή εργάζονται σε νοσηλευτικά ιδρύματα, από την καθαρίστρια μέχρι τον γιατρό, να εμβολιαστούν ή να προσκομίσουν βεβαίωση εμβολιασμού, ή ότι νόσησαν από ιλαρά. Το ίδιο έπρεπε να συμβαίνει για τα σχολεία και τα ευαγή ιδρύματα. Είναι εγκληματικό και ντροπή να μαθαίνουμε ότι ανάμεσα στα κρούσματα της ιλαράς υπήρξε και νοσηλευτικό προσωπικό, με κίνδυνο να μεταδώσει τη νόσο σε άτομα με υποκείμενο νόσημα και να βάλει έτσι την ζωή στους σε άμεσο κίνδυνο. . Όχι τώρα που προέκυψαν τα κρούσματα. Πολύ πριν ή έστω όταν άρχισε η ιλαρά να εμφανίζεται σε Ευρωπαϊκές χώρες, δηλαδή 1-2 χρόνια πριν. Το ιδανικό θα ήταν να υπάρξει (αν δεν υπάρχει) νόμος του Κράτους, που να υποχρεώνει κάθε εργαζόμενο σε υγειονομικά καταστήματα, να είναι πλήρως εμβολιασμένος και να προσκομίζει σχετική βεβαίωση περί αυτού.  

7. Βρει τον καταλληλότερο τρόπο ελέγχου των εμβολίων των παιδιών προκειμένου να εγγράφονται στους παιδικούς σταθμούς ή στην εκπαίδευση. Είναι ανεπίτρεπτο και εγκληματικό να συναθροίζονται παιδιά σε αυτούς τους  χώρους, χωρίς να είναι εμβολιασμένα, με αποτέλεσμα να είναι αυτά που θα κολλήσουν και θα μεταδώσουν το νόσημα, βάζοντας σε κίνδυνο την δημόσια υγεία και την υγεία των άλλων παιδιών. 

8. Δημιουργήσει ηλεκτρονικό μητρώο καταχώρησης των εμβολιασμών για κάθε παιδί. Αυτό που σε πολλές αναπτυγμένες χώρες αποτελεί γεγονός εδώ και χρόνια, στην χώρα μας απλά δεν υπάρχει και ας έχει προταθεί από πολλούς επιστημονικούς φορείς και ενώσεις. Η Ένωση Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Αττικής το έχει προτείνει και στους δύο προηγούμενους Υπουργούς Υγείας με γραπτό υπόμνημα, υποδεικνύοντας και τον τρόπο που θα δημιουργηθεί, αλλά χωρίς να πάρει ποτέ καμία απάντηση. Η χρήση της πληροφορικής γενικότερα ως υπενθυμιστικό σύστημα για την υποστήριξη των έγκαιρων εμβολιασμών, δεν έχει αξιοποιηθεί καθόλου από την χώρα μας και ας ζούμε στην εποχή της πληροφορικής εδώ και χρόνια. 

9. Ενημερώσει με ενημερωτικές καμπάνιες τους ενήλικες ότι:

Υπάρχει Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού Ενηλίκων.

Τα εμβόλια που συνεχίζονται εφ όρου ζωής και κάποια που γίνονται σε μεγαλύτερες ηλικίες, τονίζοντας την μεγάλη σημασία που έχει να κρατείται σε καλή κατάσταση και πάντοτε πρόχειρο το βιβλιάριο υγείας που είχαν σαν παιδιά. Εκεί θα ανατρέξουν όταν χρειαστεί να δουν τα εμβόλια που έχουν κάνει. Το πρόσφατο παράδειγμα της ιλαράς με την ανακοίνωση περί ελέγχου των εμβολίων ή και εμβολιασμού των ενηλίκων  για όλους όσους δεν το είχαν κάνει ή είχαν κάνει μόνο μία δόση, δημιούργησε ένα αλαλούμ αναζήτησης των χαμένων από χρόνια βιβλιαρίων υγείας και χρέωσε το σύστημα υγείας με χρήματα για όλους αυτούς που δεν το βρήκαν και έκαναν εξέταση αντισωμάτων για να διαπιστώσουν αν είχαν ανοσία.

Πυροσβεστικά

Ακόμα όμως και αργότερα, όταν η ιλαρά είχε αρχίσει να είναι σε έξαρση στην Ευρώπη έπρεπε να ληφθούν τα μέτρα που πήραμε πολύ πρόσφατα, όπως ο εμβολιασμός των βρεφών στους 12 μήνες και η επαναληπτική δόση μετά από 3 μήνες. . Όχι τώρα που προέκυψαν τα κρούσματα. Πολύ πριν ή έστω όταν άρχισε η ιλαρά να εμφανίζεται σε Ευρωπαϊκές χώρες, δηλαδή 1-2 χρόνια πριν. Τι ήταν αυτό άραγε που μας εμπόδισε να το κάνουμε; Πιστεύαμε ότι η ιλαρά δεν θα χτυπήσει την πόρτα μας;

Τα κρούσματα έδειξαν ότι το μεγαλύτερο ποσοστό ανεμβολίαστων παιδιών ήταν Ρομά. Μα ασφαλώς και είναι γνωστό εδώ και χρόνια ότι πρόκειται για χαμηλής εμβολιαστικής κάλυψης πληθυσμό, όχι μόνο για την ιλαρά αλλά και για άλλα λοιμώδη νοσήματα που καλύπτονται με εμβολιασμό. Όμως εκτός από μερικές κατά καιρούς αποσπασματικές και μεμονωμένες προσπάθειες εμβολιασμού του πληθυσμού αυτού, ποτέ δεν φροντίσαμε να βρούμε τρόπους προσέγγισης των Ρομά, ώστε να εμβολιαστούν σύμφωνα με το Εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμών. 

Το ΚΕΕΛΠΝΟ μετά τα 100 περίπου κρούσματα ιλαράς έστειλε συνεργείο και εμβολιάζει Ρομά. Πολύ καλά έκανε, αλλά κατόπιν εορτής. Τι εμπόδισε άραγε να γίνει αυτή η ενέργεια, όχι τώρα που προέκυψαν τα κρούσματα αλλά όταν άρχισε η ιλαρά να εμφανίζεται σε Ευρωπαϊκές χώρες, δηλαδή 1-2 χρόνια πριν, ή έστω από την αρχή του 2017; Τι περιμέναμε άραγε; Από την άλλη η ενέργεια είναι πυροσβεστική και δεν έχει μακροχρόνιο προληπτικό χαρακτήρα. Για παράδειγμα ποιος θα εμβολιάσει τα παιδιά που θα γεννηθούν τώρα και μετά από 12-15 μήνες θα πρέπει να κάνουν το εμβόλιο της ιλαράς; 

Αν δεν φροντίσουμε για συστηματικό εμβολιασμό της κοινότητας των Ρομά, όπως γίνεται και με τα υπόλοιπα Ελληνόπουλα, θα συνεχίσει να υπάρχει Ρομά πληθυσμός ανεμβολίαστος.  

Έχουμε τελικά αποτύχει όταν, αντί άλλων, φτάνουμε στο σημείο να δηλώνει ο Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Υγείας3, ότι  «αυτή η "κρίση" και ο "πανικός" μπορεί να αποβούν θετικά τελικά, αν όλοι που φοβήθηκαν έσπευσαν να εμβολιαστούν όλοι ... μπορεί να γίνουμε η χώρα με τη μεγαλύτερη εμβολιαστική κάλυψη σε όλη την Ευρώπη». Τότε ποιος είναι ακριβώς ο ρόλος του τμήματος Δημόσιας Υγείας του Υπουργείου Υγείας;

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει: “Είμαστε πολύ ανήσυχοι γιατί αν και υπάρχει ένα ασφαλές, αποτελεσματικό και φτηνό εμβόλιο, η ιλαρά παραμένει κυρίαρχη αιτία θανάτου στα παιδιά παγκοσμίως, και δυστυχώς η Ευρώπη δεν γλύτωσε».

*Κωνσταντίνος  Ι. Νταλούκας

Παιδίατρος

Πρόεδρος της Ένωσης Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Αττικής

Παραπομπές

1. http://www.euro.who.int/en/media-centre/sections/press-releases/2017/measles-outbreaks-across-europe-threaten-progress-towards-elimination

2. http://www.euro.who.int/en/media-centre/sections/press-releases/2017/measles-continues-to-spread-and-take-lives-in-europe

3. http://www.stokokkino.gr/article/1000000000062129/G-Mpaskozos-Anaziteitai-formoula-gia-na-ginei-upoxreotikos-o-emboliasmos

Στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής, η επιδημική έξαρση της ιλαράς και της εμβολιαστικής πολιτικής της χώρας

Με θέμα την επιδημική έξαρση της ιλαράς και της εμβολιαστικής πολιτικής της χώρας, συνεδρίασε χθες, Τρίτη 4/10, η Διαρκής Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής με πρωτοβουλία του υπουργού Υγείας, Ανδρέα Ξανθού.


Στη συνεδρίαση παρέστησαν ο Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Υγείας, Γιάννης Μπασκόζος, ο πρόεδρος του ΚΕΕΛΠΝΟ και Αναπληρωτής Καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, Θεόφιλος Ρόζενμπεργκ, ο καθηγητής του Τομέα Υγείας του Παιδιού της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, Παναγιώτης Παναγιωτόπουλος, η Α’ Αντιπρόεδρος του Ε.Ο.Φ., Δέσποινα Μακριδάκη, η Διευθύντρια Ελέγχου Παραγωγής και Κυκλοφορίας προϊόντων Ε.Ο.Φ, Παντελία Γκούρα, ο Επιστημονικός Συνεργάτης της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής και Διευθυντής του Τμήματος Ιατρικού Δικαίου και Βιοηθικής της Δικηγορικής Εταιρείας Αθηνών, Παναγιώτης Βιδάλης και το μέλος του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου. Στυλιανός Καλογερόπουλος.



Ο υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός, ανέφερε ότι πρέπει να δοθεί στην κοινωνία ένα σήμα ότι τα θέματα δημόσιας υγείας και υγειονομικής ασφάλειας στης χώρας δεν αποτελούν αντικείμενο πολιτικής αντιπαράθεσης και ότι υπάρχει η μέγιστη δυνατή πολιτική συναίνεση. «Μπορούμε όλοι μας να κάνουμε αλχημείες με τους αριθμούς και να δημιουργούμε ένα κλίμα γενικευμένης ανησυχίας και ανασφάλειας. Το μόνο, όμως, που πραγματικά δεν χρειάζεται η κοινωνία ,αυτή τη περίοδο της παρατεινόμενης δυσκολίας και της κρίσης, είναι να αισθάνεται ανασφαλής απέναντι στον κίνδυνο της αρρώστιας, απέναντι σε υπαρκτές απειλές που υπάρχουν για την δημόσια υγεία» επεσήμανε ο Υπουργός τονίζοντας, ωστόσο, ότι χρειάζεται διαρκής εγρήγορση καθώς «στον κόσμο δεν υπάρχουν υγειονομικά σύνορα και προφανώς, οι επιδημικές εξάρσεις νοσημάτων, ακόμα και ξεχασμένων, θα έρθουν και στην Ελλάδα όσο καλά και αν είναι τα standards της επιδημιολογικής επιτήρησης, όσο καλά και αν λειτουργούν οι υπηρεσίες δημόσιας υγείας» όπως είπε χαρακτηριστικά.

Θέλοντας να αναδείξει τη σημασία των εμβολιασμών στην προστασία της δημόσιας υγείας, ο κ. Ξανθός ανάφερε ότι πέρυσι (2016-2017) που έγινε μια πολύ συστηματική προσπάθεια για την αντιμετώπιση της εποχικής γρίπης και εμβολιάστηκαν 1,8 εκ. άνθρωποι, οι θάνατοι υποδιπλασιάστηκαν (108 θανατηφόρα κρούσματα) σε σύγκριση με πρόπερσι (2015-2016) οπότε διατέθηκαν 1,2 εκ. εμβόλια και οι θάνατοι είχαν φτάσει στους 197. Επιπλέον, την περασμένη χρονιά σχεδόν διπλασιάστηκε το ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης των υγειονομικών (από 11% σε 18% στα νοσοκομεία και από 24% σε 34% στις δομές ΠΦΥ) με αποτέλεσμα να μη νοσήσουν αρκετοί γιατροί και επαγγελματίες υγείας και κατ’ επέκταση να προστατευθούν και οι ασθενείς.

Ο Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Υγείας, Γιάννης Μπασκόζος, τόνισε ότι υπάρχει πλήρης εικόνα της επιδημιολογικής επιτήρησης και γι αυτό η ΓΓΔΥ έχει λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα και προχώρησε εγκαίρως σε εμβολιασμούς ειδικών πληθυσμών: στους πρόσφυγες όπου δεν έχει εκδηλωθεί κανένα κρούσμα ιλαράς και από τον περασμένο Αύγουστο, σε συνεργασία με το ΚΕΕΛΠΝΟ, βρίσκεται σε εξέλιξη εκστρατεία εμβολιασμών σε Ρομά με αποτέλεσμα, μέχρι σήμερα, να έχουν εμβολιαστεί 1.600 παιδιά με το μικτό εμβόλιο ιλαράς- παρωτίτιδας- ερυθράς. «Πρέπει να καταλάβουμε τι σημαίνει δημόσια υγεία όλοι μας και να καταλάβουμε πως με κραυγές, με αντιεπιστημονικά δεδομένα ή με στείρο αντιπολιτευτισμό δεν οδηγούμαστε πουθενά» ανέφερε ο κ. Μπασκόζος.

Ο πρόεδρος του Κέντρου Ελέγχου και πρόληψης Νοσημάτων, Θεόφιλος Ρόζενμπεργκ, αναφέρθηκε στις ενέργειες που έχει προχωρήσει το ΚΕΕΛΠΝΟ από τον περασμένο Απρίλιο με στόχο την ευαισθητοποίηση των υγειονομικών και των πολιτών (έγγραφα και εγκύκλιοι στις υγειονομικές υπηρεσίες και τις περιφέρειες, αφίσες σε υγειονομικά ιδρύματα με το σύνθημα «Υπάρχει ιλαρά στην Ευρώπη, εμβολιαστείτε και προστατευθείτε»). Όπως ενημέρωσε ο κ. Ροζένμπεργκ, τα πρώτα κρούσματα εμφανίστηκαν το Μάιο, τέλη Απριλίου, και αρχές Μαΐου του 2017 και αφορούσαν τρία μικρά παιδιά της κοινότητας των Ρομά (μετακινούμενοι πληθυσμοί από τη Ρουμάνια όπου έχουν καταγραφεί πολλά κρούσματα και θάνατοι από τη νόσο). «Παρακολουθήσαμε με μεγάλη προσοχή εργαστηριακά και κλινικά την εξέλιξη της νόσου, καθώς και την μετάδοση των νοσημάτων. Άρχισαν να εμφανίζονται όλο και περισσότερα και συχνότερα κρούσματα, η τεράστια πλειοψηφία αφορούσε παιδιά της κοινότητας των Ρομά, όμως υπήρχε και ένας αριθμός ενηλίκων. Διαπιστώσαμε ότι οι πληθυσμοί αυτοί -στο 99%- ήταν πληθυσμοί που δεν είχαν καμία εμβολιαστική κάλυψη. Το ΚΕΕΛΠΝΟ κινητοποιήθηκε δίνοντας έμφαση στην ενημέρωση και στην πληροφόρηση των συναδέλφων γιατρών, για να υπάρχει εγρήγορση όσο αναφορά την έγκαιρη διάγνωση -εργαστηριακή και κλινική- της νόσου, και στη μεγάλη προσεκτική επιδημιολογική επιτήρηση των κρουσμάτων, για την έγκαιρη αναφορά τους, την επιβεβαίωση τους εργαστηριακά, τουλάχιστον στα πρώτα-πρώτα στάδια και εν συνεχεία την καταγραφή τους. Με ιδιαίτερη ικανοποίηση λέμε ότι αυτή τη στιγμή ο αριθμός των κρουσμάτων μέχρι σήμερα είναι περίπου 200, σε αυτό το διάστημα των τεσσάρων μηνών στη χώρα μας. Δεν βλέπουμε μια πολύ μεγάλη, εκθετική αύξηση των κρουσμάτων, αλλά μια προοδευτική, αναμενόμενη αύξηση των κρουσμάτων και αυτό από το γεγονός ότι έχουν επιδεινωθεί οι καιρικές συνθήκες, υπάρχει μεγαλύτερος συγχρωτισμός και ιδιαίτερα με την επιστροφή των παιδιών στα σχολεία. Παρά ταύτα, ακριβώς, βασισμένοι στο γεγονός ότι ένας μεγάλος αριθμός του ελληνικού πληθυσμού είναι πράγματι καλυμμένος με δύο δόσεις του τριπλού εμβολίου, φαίνεται ότι η εξάπλωση της επιδημίας είναι ελεγχόμενη, την παρακολουθούμε με μεγάλη προσοχή», ανέφερε ο πρόεδρος του ΚΕΕΛΠΝΟ.

Ο καθηγητής του Τομέα Υγείας του Παιδιού της ΕΣΔΥ, Παναγιώτης Παναγιωτόπουλος ενημέρωσε ότι μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί περίπου 200 περιστατικά ιλαράς, το 70% με 75% αφορούν παιδιά από την κοινότητα των Ρομά, περίπου 15% είναι άτομα του γενικού πληθυσμού και περίπου 10% είναι μετανάστες, σχεδόν αποκλειστικά παλαιών κυμάτων μετανάστευσης και όχι του πρόσφατου προσφυγικού κύματος. Σύμφωνα με τον κ. Παναγιωτόπουλο, παλαιότερες μελέτες που έχουν γίνει σε σχέση με την εμβολιαστική κάλυψη, κατά κάποιο τρόπο προδιέγραφαν ότι μια τέτοια επιδημία είναι δυνατή, γιατί ήδη σε μελέτες του 2006 και του 2012 είχε διαπιστωθεί μεγάλη, έλλειψη εμβολιαστικής κάλυψης στην κοινότητα των Ρομά και ανεπαρκής κάλυψη του γενικού πληθυσμού με δύο δόσεις του εμβολίου MMR. Ο κ. Παναγιωτόπουλος σημείωσε ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) θέτει σαν στόχο –για να μην εκδηλώνονται επιδημίες– τον εμβολιασμό του 95% του πληθυσμού και όλων των επιμέρους ομάδων του με δύο δόσεις εμβολίου έναντι της ιλαράς (με μονοδύναμο εμβόλιο ή MMR).

«Το ζήτημα της δημόσιας υγείας στην Ελλάδα σήμερα είναι κατ’ εμέ κυρίως ζήτημα θεσμικό – και θα ήταν σημαντικό η Βουλή των Ελλήνων να ασχοληθεί με αυτό. Δεν έχουμε επαρκείς θεσμούς δημόσιας υγείας και απαιτείται μια σημαντική αναδιοργάνωσή τους. Θα συμφωνήσω με αυτό που είπε ο Υπουργός, ότι αυτό πρέπει να γίνει με διακομματική συναίνεση, γιατί η δημόσια υγεία αποτελεί συνεχιζόμενη ανάγκη και πρέπει να έχουμε πολιτικές που είναι επίσης συνεχιζόμενες και ως εκ τούτου συναινετικές» ανέφερε ο κ. Παναγιωτόπουλος και κατέληξε λέγοντας: «Επειδή ακούγονται πολλά για την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού: Νομίζω ότι τέτοια μέτρα πρέπει να τα σκεφτεί πολύ καλά κανείς, κυρίως με κριτήριο την αποτελεσματικότητα. Η πολιτεία θα πρέπει, σε ειδικές περιπτώσεις, να έχει τη δυνατότητα λήψης μέτρων επιβολής συνεπειών σε όσους δεν είναι εμβολιασμένοι (π.χ. περιορισμός στην προσέλευση στο σχολείο ή αλλού κλπ.), αλλά αυτό δεν μπορεί να γίνεται «οριζόντια», αλλά μόνο με προϋποθέσεις και μετά από προσεκτική στάθμιση των επιδημιολογικών δεδομένων. Δεν νομίζω ότι ο υποχρεωτικός εμβολιασμός θα ήταν ένα αποτελεσματικό μέτρο στη χώρα μας σήμερα, λόγω της περιορισμένης έκτασης της επιδημικής έξαρσης ιλαράς, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι σε μεγάλο βαθμό εστιάζεται σε ειδικές ομάδες του πληθυσμού. Τα μέτρα δημόσιας υγείας πρέπει να ακολουθούν την αρχή της αναλογικότητας, να προκαλούν, δηλαδή, ανάλογη δυσλειτουργία στην κοινωνία με τον κίνδυνο που υπάρχει. Αυτό θέλει πάντα ιδιαίτερη στάθμιση των επιδημιολογικών δεδομένων που, θέλω να προσθέσω, το ΚΕΕΛΠΝΟ συλλέγει με μεθοδικότητα, ώστε να έχουμε όλοι ενιαίο και έγκυρο έδαφος στοιχείων.».

Η α’ αντιπρόεδρος του ΕΟΦ, Δέσποινα Μακριδάκη, ανέφερε ότι μέχρι στιγμής έχουν πωληθεί από τις εταιρείες προς τους φαρμακεμπόρους κι από εκεί προς τα ιδιωτικά φαρμακεία περίπου 340.000 δόσεις τριπλών εμβολίων ιλαράς- παρωτίτιδας- ερυθράς, ξεπερνώντας κατά περίπου 15.000 την κατανάλωση της προηγούμενης χρονιάς. Επίσης, προγραμματίζεται η εισαγωγή 65.000 δόσεων για τον Οκτώβριο και μέχρι τέλος του χρόνου έχουν ήδη εξασφαλιστεί 120.000 δόσεις. Σύμφωνα με την κα Μακριδάκη, από την επικοινωνία που έχει ο ΕΟΦ με τους εκπροσώπους των Φαρμακαποθηκών, δεν έχει αναφερθεί κανένα πρόβλημα στην επάρκεια ή στη χορήγηση αυτών προς τα ιδιωτικά φαρμακεία. Τέλος, η κα Μακριδάκη τόνισε ότι από τις 25 Σεπτεμβρίου ο ΕΟΦ έχει εντάξει στη λίστα απαγόρευσης εξαγωγών και τα εμβόλια της ιλαράς ως ένα επιπλέον μέτρο παρακολούθησης ενώ παράλληλα, όπως διαβεβαίωσε, σε περίπτωση ανάγκης, μπορεί να γίνει επιπλέον έκτακτη εισαγωγή συσκευασιών.

Ο επιστημονικός συνεργάτης της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής, Παναγιώτης Βιδάλης, ανέφερε ότι δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για την αξία του εμβολιασμού αλλά και για τον κίνδυνο που μπορεί να προκαλέσει μια μαζική άρνηση του πληθυσμού να εμβολιαστεί, ειδικά όταν αφορά σε παιδιά. Ωστόσο, ο κ. Βιδάλης είπε ότι η Επιτροπή Βιοηθικής έχει τονίσει ότι ο εμβολιασμός αποτελεί ιατρική πράξη και ως εκ τούτου- όπως προβλέπει το Σύνταγμα και η Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Βιοϊατρική- συνδέεται πάντοτε με τη συναίνεση αυτού που υποβάλλεται στην πράξη ή αν πρόκειται για παιδί, με τη συναίνεση των γονιών. « Νομίζω ότι ακούστηκαν φωνές όλο αυτό το διάστημα, που ήταν αποτέλεσμα ενός πανικού. Είναι ο χειρότερος σύμβουλος σ’ αυτές τις περιπτώσεις. Εάν έχουμε την ψυχραιμία, να δούμε τα στατιστικά στοιχεία, που μας παρουσίασαν οι προηγούμενοι ομιλητές και που δείχνουν ότι η χώρα μας, δεν αντιμετωπίζει έναν άμεσο κίνδυνο επιδημίας, θα πρέπει λίγο να χαμηλώσουμε τους τόνους ως προς την υποχρεωτικότητα» είπε ο κ. Βιδάλης προσθέτοντας ότι δεν μπορεί ο εμβολιασμός να είναι κριτήριο της εγγραφής του παιδιού στην υποχρεωτική εκπαίδευση.

Τέλος, ο κ. Στέλιος Καλογερόπουλος, μέλος του ΔΣ του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου επεσήμανε την αναγκαιότητα της δωρεάν και απρόσκοπτης πρόσβασης όλων των πολιτών στα εμβόλια και την ανάγκη να θεραπευθούν όποια προβλήματα υπάρχουν στην εισαγωγή και διακίνηση των σκευασμάτων, τονίζοντας, ωστόσο ότι δεν υπάρχει ιδιαίτερη ανησυχία για ελλείψεις στα εμβόλια που προστατεύουν από την ιλαρά.

Εντείνεται η ανησυχία: Φέτος μαζί με τη γρίπη θα μεταδίδεται και η ιλαρά!

Η φετινή περίοδος γρίπης στο βόρειο ημισφαίριο αναμένεται πολύ έντονη, βάσει όσων καταγράφηκαν στο νότιο ημισφαίριο - Ανησυχία για την εξάπλωση των ιών και την αντιμετώπισή τους - Στην εντατική ένα βρέφος 8 μηνών με επιπλοκές στο αναπνευστικό του Εκτός από την επιδημία της ιλαράς, η γρίπη-Αρμαγεδδών, flu-mageddon όπως την ονόμασαν οι ειδικοί μετά το σαρωτικό πέρασμα της από το νότιο ημισφαίριο της γης, απειλεί την Ευρώπη -και τη χώρα μας.

Η εφετινή περίοδος της γρίπης στις χώρες της Γηραιάς Ηπείρου, από τον ερχόμενο μήνα και μέχρι τον Απρίλιο, αναμένεται να χαρακτηριστεί από την έντονη κυκλοφορία των κλασικών ιών της εποχικής γρίπης Α και Β, όπως κάθε τέτοια περίοδο, αλλά εφέτος στο μολυσματικό πεδίο της κυκλοφορίας των ιών θα περιληφθεί και ένας «ξεχασμένος» ιός, αυτός της ιλαράς.

Το κύμα της γρίπης που σάρωσε το νότιο ημισφαίριο έχει σημάνει συναγερμό στις χώρες του βορείου ημισφαιρίου, καθώς η νόσος ακολουθεί συνήθως και στο βόρειο ημισφαίριο πορεία ανάλογή με εκείνη που του νότιου. Τα στοιχεία που συγκέντρωσαν οι ειδικοί με την αποδρομή του κύματος γρίπης στην Αυστραλία δεν αφήνουν μεγάλα περιθώρια αισιοδοξίας παρά μόνο πιέζουν για εντατικού ρυθμού προετοιμασία στις υγειονομικές μονάδες αλλά και σε θωράκιση του πληθυσμού με το αντιγριπικό εμβόλιο.

Ο απολογισμός της γρίπης-Αρμαγεδδωνα στην Αυστραλία είναι δραματικός: Δηλώθηκαν 172.000 εργαστηριακά επιβεβαιωμένα κρούσματα, αριθμός υπερδιπλάσιος από τον αντίστοιχο του προηγούμενου έτους. Τα σοβαρά περιστατικά της νόσου αυξήθηκαν σημαντικά, μετακυλίοντας ένα τεράστιο φορτίο στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) αλλά και γενικά στο σύστημα υγείας. Τα θύματα της γρίπης ήταν 72, μεταξύ των οποίων κι ένα 8χρονο παιδί.

Η περίοδος της εποχικής γρίπης κρατά ήδη σε επαγρύπνηση το Εθνικό Σύστημα Υγείας της Βρετανίας, με τους ειδικούς να δηλώνουν πως το Βρετανικό Σύστημα Υγείας πρέπει να προετοιμαστεί για το δριμύτερο κύμα ψύχους και τους γιατρούς να δηλώνουν πως απαιτούν περισσότερα μέτρα για την προστασία της δημόσιας υγείας.

Το στέλεχος της γρίπης που κυριάρχησε εφέτος στις χώρες του νοτίου ημισφαιρίου είναι το στέλεχος Α (Η3Ν2) με τους ηλικιωμένους (80 ετών και άνω) και τα παιδιά ηλικίας 5 – 9 ετών να αποτελούν εφέτος τις ομάδες – στόχους της εποχικής γρίπης. Από την άλλη πλευρά, βεβαίως, ουδείς μπορεί να αποκλείσει ότι το κυρίαρχο στέλεχος θα υποχωρήσει περί τα μέσα της περιόδου γρίπης και θα επανακάμψει κάποιο άλλο στέλεχος. Πέρυσι, για παράδειγμα, τους πρώτους δυο τρεις μήνες κυριαρχούσε -και στην Ελλάδα- το στέλεχος της γρίπης Α (Η1Ν1), και στη συνέχεια το κυρίαρχο στέλεχος ήταν το Α (Η3Ν2).

Η κυκλοφορία των ιών της γρίπης σε συνδυασμό με την έντονη κυκλοφορία και της ιλαράς αυτό το διάστημα - καθώς μάλιστα η τελευταία οδεύει προς την κορύφωση- δημιουργούν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ, απειλητικό όχι μόνο για τους παιδικούς πληθυσμούς αλλά και για εκείνους των ενηλίκων. Εαν αναλογιστεί δε κάποιος την υψηλή κυκλοφορία και μετάδοση των ιών, αντιλαμβάνεται τους κινδύνους που εγκυμονεί η όποια έξαρση σε επίπεδο ενηλίκων.

Σύμφωνα με την εγκύκλιο του Εθνικού Προγράμμματος, το εμβόλιο προορίζεται για ηλικιωμένους άνω των 60 ετών καθώς επίσης για παιδιά και οι ενήλικες με χρόνια προβλήματα υγείας (π.χ. πνευμονοπάθειες, καρδιακές νόσοι, διαβήτη και χρόνια νεφροπάθεια).

Ανεβαίνει ο αριθμός των κρουσμάτων ιλαράς

Στο μεταξύ, ο αριθμός των κρουσμάτων με ιλαρά αυξάνεται συνεχώς: Από την περασμένη Πέμπτη μέχρι σήμερα 30 νέα κρούσματα ιλαράς, με τον συνολικό αριθμό να πλησιάσει τα 200.
Μάλιστα, το ΚΕΕΛΠΝΟ σημειώνει σε νέα ανακοίνωση του ότι «αναμένεται η εργαστηριακή επιβεβαίωση και άλλων κρουσμάτων ιλαράς το ερχόμενο διάστημα, και δεν μπορεί να αποκλειστεί η αύξηση των κρουσμάτων και η επέκτασή τους και σε άλλες γεωγραφικές περιοχές».

Συνολικά στο νοσοκομείο Παίδων έχουν διαγνωστεί 80 κρούσματα παιδιών με ιλαρά ενώ τα τελευταία 24ωρα χρειάστηκε να νοσηλευτεί στη Μονάδα Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών ένα τσιγγανόπουλο 8 μηνών που διαγνώστηκε με ιλαρά μετά από επιπλοκές που παρουσίασε στο αναπνευστικό του.

Για τη θωράκιση του πληθυσμού οι ειδικοί συνιστούν τον εμβολιασμό. Μάλιστα, ο πρόεδρος της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρίας, καθηγητής κ. Ανδρέας Κωνσταντόπουλος, διευκρίνισε σε ό,τι αφορά τη συγχορήγηση του εμβολίου MMR για την ιλαρά με αυτά της γρίπης και της πνευμονίας, ότι δεν υπάρχει απολύτως κανένα πρόβλημα και μπορεί να γίνει με ασφάλεια και υπέδειξε για την περίπτωση που κάποιος έχει κάνει το MMR να περιμένει έναν μήνα και μετά να κάνει τα άλλα δύο εμβόλια.
Παναγιώτα Καρλατήρα - ΠΡΩΤΟΘΕΜΑ