Υπάρχουν άνθρωποι που ζουν μονάχοι. Οι αιτίες της μοναξιάς. Ο φόβος της μοναξιάς.

της Βικτωρίας Πολύζου, συμβούλου ψυχικής υγείας, medlabnews.gr iatrikanea

Το έντονο πρόβλημα της μοναξιάς που αυξάνεται ολοένα και περισσότερο σε παγκόσμιο επίπεδο δείχνει μία μεγάλη διεθνής μελέτη σε 113 χώρες τονίζοντας πως επηρεάζει αρνητικά όχι μόνο την ψυχική υγεία αλλά και τη σωματική. 

Οι βόρειες ευρωπαϊκές χώρες κατά τους επιστήμονες εμφανίζουν χαμηλότερα επίπεδα μοναξιάς σε σχέση με άλλες περιοχές.

Είναι πιθανό ένας άνθρωπος να περιτριγυρίζεται από έναν σεβαστό αριθμό ατόμων, φίλους, γνωστούς, συναδέλφους, μια εκτεταμένη οικογένεια, από έναν σύντροφο ή ακόμη και να συζεί με κάποιον και παρ' όλα αυτά να αισθάνεται μοναξιά. Να βιώνει κατά κάποιο τρόπο μια συναισθηματική και κοινωνική απομόνωση. 

Μια απόσταση που αδυνατεί να γεφυρώσει ή ένα κενό που δεν μπορεί να γεμίσει. Τότε μιλάμε για το αίσθημα της μοναξιάς. Και είναι διαφορετικό από την μοναχικότητα.

Η μοναξιά και η μοναχικότητα είναι δύο διαφορετικά πράγματα. Μερικές φορές θέλεις να είσαι απλά ο εαυτός σου, να δεις βαθιά μέσα σου, να σκεφτείς, να νιώσεις. Τότε επιθυμείς τη μοναχικότητα.

Πολλοί πιστεύουν ότι αυτός που νιώθει μοναξιά είναι και στην πραγματικότητα μόνος του. Αυτό βέβαια δεν είναι αλήθεια. Μπορούμε κάλλιστα να βρισκόμαστε με άλλα άτομα και μάλιστα σε οικείο περιβάλλον και παρ’ όλα αυτά να νιώθουμε απελπιστικά μόνοι. Η λέξη “μοναξιά” ετυμολογικά σημαίνει την κατάσταση της απομόνωσης και της έλλειψης επικοινωνίας με άλλους ανθρώπους. Η μοναξιά συνήθως βιώνεται ως ένα θλιβερό συναίσθημα που συνοδεύεται πολλές φορές από ψυχική κούραση, πικρία, ή ακόμη και απόγνωση. 

 Για να καταλάβουμε καλύτερα όμως την έννοια της μοναξιάς είναι απαραίτητο να εξετάσουμε ορισμένους από τους τρόπους με τους οποίους τη βιώνουμε.

Αιτίες της μοναξιάς

• όταν είμαστε μόνοι και νιώθουμε ότι δεν έχουμε άλλη επιλογή
• όταν μας λείπουν οι συναισθηματικοί δεσμοί που είχαμε στο παρελθόν
• όταν βρισκόμαστε αντιμέτωποι με αλλαγές στη ζωή μας
• όταν νιώθουμε ότι δεν υπάρχει κανείς στη ζωή μας με τον οποίο να μπορούμε να μοιραστούμε συναισθήματα και εμπειρίες
• όταν πιστεύουμε ότι δεν είμαστε αποδεκτοί, αγαπητοί ή άξιοι, ακόμα και αν οι άλλοι δεν συμμερίζονται αυτή την άποψη για εμάς. 

Πώς βιώνουμε την μοναξιά

• Με οργή, εχθρότητα, εκνευρισμό
• Με το αίσθημα του να μην νιώθουμε αποδεκτοί, το άγχος, την σύγχυση την θλίψη και την αποθάρρυνση.
• Με την εξάντληση και αίσθημα κενού, καθώς γινόμαστε παθητικοί και απόμακροι.
• Την απομόνωση.

Η απομόνωση δημιουργεί αισθήματα μοναξιάς, απογοήτευσης, θλίψης, παραίτησης. Το παρόν γίνεται σκληρό και το παρελθόν εισβάλλει απαιτώντας τον απολογισμό του. Οι επιθυμίες, τα θέλω, οι στόχοι, οι σχέσεις που έμειναν μετέωρες και ανολοκλήρωτες ζητούν την πραγμάτωσή τους αλλά προσκρούουν στην αίσθηση της έλλειψης χρόνου. Ο θάνατος μοιάζει κοντά, κοντύτερα από ποτέ, και ο φόβος που δημιουργεί η αίσθηση του γίνεται συχνά ακινητοποιητικός.  

Η μοναξιά γίνεται πιο έντονη όταν διαστρεβλώνουμε τη σημασία της, σκεπτόμενοι με τους παρακάτω τρόπους: 
«η μοναξιά αποτελεί σημάδι αδυναμίας ή ανωριμότητας», 
«για να νιώθω μοναξιά κάτι δεν πάει καλά με εμένα», 
«είμαι ο μοναδικός άνθρωπος που νιώθει έτσι».

Κάποιος που σκέφτεται με αυτόν τον τρόπο πιθανότατα αντιλαμβάνεται τη μοναξιά σαν αποτέλεσμα «εσωτερικής μειονεξίας». Αυτή η πεποίθηση όμως ενδέχεται να δημιουργήσει δυσκολίες στην προσέγγιση άλλων ανθρώπων και στη δημιουργία σχέσεων μαζί τους, καθώς και στη συμμετοχή σε κοινωνικές δραστηριότητες. 

Η δυσκολία του ανθρώπου να αγαπήσει και να αγαπηθεί, να προσφέρει και να λάβει από τους γύρω του, μπορεί να τον οδηγήσει στην κατάθλιψη δημιουργώντας έτσι ένα φαύλο κύκλο που οδηγεί στη μοναξιά λόγω φόβου.

Το συναισθηματικά εξαρτημένο άτομο βασίζεται στους άλλους προκειμένου να καλύψει τις συναισθηματικές του ανάγκες, να αποφύγει τον πόνο και να διατηρήσει τη συναισθηματική του ισορροπία. Βαθιά μέσα του υπάρχει η πεποίθηση ότι πρέπει να είναι αφοσιωμένος σε κάποιον για να μπορέσει να επιβιώσει και να είναι πλήρης. Φοβάται πολύ το ενδεχόμενο της μοναξιάς και συχνά προσκολλάται σε προβληματικές ή ακόμη και επικίνδυνες σχέσεις αντί να αντιμετωπίζει τον πόνο και τους φόβους του. 

Ο φόβος της μοναξιάς. 

Οι γυναίκες κυριολεκτικά υποφέρουν από την « απουσία» του άνδρα στη ζωή τους και καταλήγουν να δημιουργούν σχέσεις « υψηλού κόστους», με φτωχά αποτελέσματα.

Η μοναξιά μέσα στη σχέση δημιουργείται από την απομάκρυνση του ζευγαριού που δε μπορεί και δε γνωρίζει πως να ξαναχτίσει την επαφή του όταν αυτή κλονιστεί. απομάκρυνση του ζευγαριού Η επικοινωνία των συντρόφων μειώνεται και η οικειότητα τους φθίνει. Αυτό προκαλεί προβλήματα όχι μόνο στη ψυχική τους επαφή αλλά και στη σεξουαλική τους ζωή.

Δυστυχώς δημιουργούμε τόσες απαιτήσεις και προσδοκίες από τους άλλους όσο και από τον εαυτό μας που πολλές φορές η συμβίωση γίνεται αφόρητη. Αυτό είναι σε συνάρτηση με το σύστημα αξιών που υπάρχει στη σημερινή εποχή όπου η απόκτηση υλικών αγαθών έχει υποκαταστήσει τα πάντα, από την αγάπη των γονιών μέχρι και την αξία του εαυτού μας. Άλλωστε είναι πιο εύκολο να αποκτηθούν απ’ ότι η αυτογνωσία, που για ν’ αποκτηθεί χρειάζεται να έρθουμε σε επαφή με τα σκοτεινά σημεία του εαυτού μας.

Η καλύτερη προφύλαξη από μια λανθασμένη επιλογή ερωτικού συντρόφου είναι η αυτογνωσία, η αυτοπεποίθηση, η αυτονομία και η διαχείριση του φόβου της μοναξιάς. Να γνωρίζουμε ποιές ακριβώς είναι οι επιθυμίες μας, πάντα σε ρεαλιστικό επίπεδο. Τι θέλω, πως το θέλω, από τί μπορώ να παραιτηθώ και από τί όχι. Αν π.χ οι διαφορές βρίσκονται στο χώρο των αξιών, όπως είναι η τάση ενός άνδρα να έχει πολλαπλή σεξουαλική δραστηριότητα, η αδυναμία του να δεσμευτεί, η εγωκεντρικότητα, δεν παίρνουν διαπραγμάτευση. Άλλες διαφορές που εμείς κρίνουμε ως δευτερεύουσες, μπορούν να γίνουν θέματα διαλόγου και, εφόσον υπάρχει καλή πρόθεση και κοινή επιθυμία δέσμευσης, ασφαλώς μπορούν να ξεπεραστούν με αμοιβαία βήματα αλλαγής και προσεγγίσεις.

Η μοναξιά είναι κοινή εμπειρία όλων των ανθρώπων. Διάφορες έρευνες δείχνουν ότι το ένα τέταρτο των ενήλικων βιώνουν επώδυνα αισθήματα μοναξιάς τουλάχιστον κάθε λίγες εβδομάδες, ενώ τα ποσοστά είναι υψηλότερα για τους εφήβους και τους νέους.

Η μοναξιά δεν πρέπει να μεταφράζεται παρά ως ένα σημάδι ότι σημαντικές μας ανάγκες δεν ικανοποιούνται. Για αυτό είναι σημαντικό να εντοπίζουμε αυτές τις ανάγκες που μπορεί να περιλαμβάνουν ανάγκη ανάπτυξης διαπροσωπικών σχέσεων ή αυτοπεποίθησης, την ανάγκη απόκτησης φίλων, ή την ανάγκη εύρεσης δραστηριοτήτων που θα προσφέρουν προσωπική ικανοποίηση. 

Η απόκτηση αυτογνωσίας παίζει ουσιαστικό ρόλο για να έχουμε υγιείς προσωπικές σχέσεις. Χρειάζεται να έρθουμε σε επαφή με τον εσωτερικό πόνο, την αίσθηση κενού και τους φόβους μας και να μάθουμε νέους, πιο “υγιείς” τρόπους να διαχειριζόμαστε αυτή την οδύνη. 

Ακόμα κι αν δεν έχεις αυτό που θες, κάθε βήμα σου, σου προσφέρει μια γνώση. Και σε οδηγεί στο επόμενο. Το πιο σημαντικό είναι να μην πολεμάς τον εαυτό σου, και να απαλλαγείς από εσφαλμένες προσδοκίες. Για λάθος πράγματα ή που τις έχεις υιοθετήσει από τρίτους. Αποδοχή του πραγματικού σου εαυτού και των επιθυμιών του, θα σε οδηγήσει πιο κοντά στην ευτυχία.

Χρειάζεται να αντιμετωπίσουμε τη μοναξιά ως μια κατάσταση ή ένα συναίσθημα που μπορεί να αλλάξει και όχι σαν ένα «ελάττωμα» ή «μόνιμο χαρακτηριστικό της προσωπικότητας». Η μοναξιά είναι κοινή εμπειρία όλων των ανθρώπων. Χρειάζεται να είμαστε «ανοιχτοί» σε νέες εμπειρίες, γνωριμίες, αλλαγές στη ζωή μας. Οι εμπειρίες του παρελθόντος είναι κάτι που μας μαθαίνει πράγματα για τον εαυτό μας και τους άλλους αλλά δεν πρέπει να καθορίζει το παρόν μας πχ. κάθε άνθρωπος που συναντάμε είναι μοναδικός και επομένως διαφορετικός και δεν πρέπει να τον κρίνουμε με βάση άλλους ανθρώπους που συναντήσαμε στο παρελθόν. Χρειάζεται να πάρουμε το ρίσκο να πλησιάσουμε τους άλλους και να τους αφήσουμε να μας πλησιάσουν. Οι μοναχικές μας στιγμές είναι μια ευκαιρία να γνωρίσουμε καλύτερα τον εαυτό μας, μια ευκαιρία για αυτονομία και φροντίδα των συναισθημάτων μας. Μπορούμε να αναπτύξουμε καινούργιες δραστηριότητες που μας ενδιαφέρουν και μπορούμε να συναντήσουμε ανθρώπους με κοινά ενδιαφέροντα.

Διαβάστε επίσης

• Τι μπορείτε να κάνετε, για να απολαύσετε τις εορταστικές μέρες όσο γίνεται καλύτερα ξεφεύγοντας από την κατάθλιψη και την μελαγχολία.
• Μπορεί να έχετε κατάθλιψη; Τι θα μπορούσατε να κάνετε για την θεραπεία της κατάθλιψης;
• Τι μπορείτε να κάνετε, για να απολαύσετε τις εορταστικές μέρες όσο γίνεται καλύτερα ξεφεύγοντας από την κατάθλιψη και την μελαγχολία.
• Τι προκαλεί τις αυτοκτονίες; Μύθοι και αλήθειες και ποια τα προειδοποιητικά σημεία για μια απόπειρα;

Σύγχρονες αντιλήψεις για τη ζωή με τη σχιζοφρένεια.

επιμέλεια Βικτωρίας Πολύζου, σύμβουλος ψυχικής υγείας, medlabnews.gr iatrikanea

Το ότι κάποιος έχει σχιζοφρένεια δεν σημαίνει ότι έχει «διχασμένη προσωπικότητα», όπως υποδηλώνει το όνομα της νόσου, αλλά ότι ίσως βλέπει τον κόσμο διαφορετικά απ' ό,τι οι γύρω του. Τα άτομα με σχιζοφρένεια μπορεί να ακούν/βλέπουν/μυρίζουν/αισθάνονται πράγματα που δεν γίνονται αντιληπτά από τους άλλους (ψευδαισθήσεις), για παράδειγμα να ακούνε φωνές (μάλιστα, οι φωνές αποτελούν τον πιο συνηθισμένο τύπο ψευδαισθήσεων). Μπορεί επίσης να πιστεύουν ακλόνητα πράγματα που δεν είναι αληθινά (παραληρητικές ιδέες), π.χ. ότι κάποιος διαβάζει τη σκέψη τους, ελέγχει το μυαλό τους ή καταστρώνει σχέδια για να τους βλάψει. Μερικές φορές ο κόσμος τους μοιάζει στρεβλωμένος από τις ψευδαισθήσεις και τις παραληρητικές ιδέες και γι' αυτό τα άτομα με σχιζοφρένεια μπορεί να νιώθουν φόβο και άγχος ή να βρίσκονται σε σύγχυση. Αποδιοργανώνονται σε πολύ μεγάλο βαθμό και μπορεί να αισθάνονται φόβο αλλά και να προκαλούν τον φόβο σε όσους βρίσκονται γύρω τους.

Στο παρελθόν η σχιζοφρένεια αντιμετωπιζόταν σαν μια πάθηση όπου υπήρχαν μόνο δύο ακραίες καταστάσεις και μάλιστα λεγόταν ότι ένα άτομο είτε «ήταν άρρωστο» είτε «ήταν καλά» Πρόσφατα όμως, η αντίληψη αυτή έχει αλλάξει και η κατάσταση ευεξίας ενός ατόμου παρουσιάζεται πάνω σε ένα συνεχές φάσμα: μπορεί να είναι από εξαιρετικά κακή έως πολύ καλή, περνώντας από διάφορα ενδιάμεσα επίπεδα λειτουργικότητας. Αυτό σημαίνει ότι οι ασθενείς με σχιζοφρένεια μπορούν να εμφανίσουν βελτιώσεις, με την έννοια ότι μαθαίνουν να αντεπεξέρχονται στην ασθένεια και επιτυγχάνουν ή επανακτούν τα επίπεδα καθημερινής λειτουργικότητας που είναι τα κατάλληλα για την περίπτωσή τους. Πολλά πράγματα μπορούν να βοηθήσουν σ' αυτή τη διαδικασία και η χρησιμότητά τους διαφέρει από άτομο σε άτομο.
Η θεραπεία παίζει καθοριστικό ρόλο για τα περισσότερα άτομα με σχιζοφρένεια. Εκτός από τις θεραπείες με βάση τα φάρμακα, βοηθούν επίσης η ψυχοθεραπεία (θεραπεία συζήτησης), που μαθαίνει στους ασθενείς πώς να αντιμετωπίζουν τη σχιζοφρένεια καθώς και οι ομάδες υποστήριξης ασθενών, που αποτελούν χρήσιμη πηγή πολύτιμων πληροφοριών.
Τα άτομα με σχιζοφρένεια βιώνουν μεγάλη αναστάτωση στη ζωή τους. Οι φίλοι και συγγενείς τους επηρεάζονται κι αυτοί βαθύτατα, λόγω των δυσάρεστων συναισθημάτων που βιώνουν βλέποντας τις επιπτώσεις της πάθησης και τις δυσκολίες που συνδέονται με την υποστήριξη του ασθενούς. Μεγάλη δυσκολία αντιμετωπίζουν τα μέλη της οικογένειας, ιδιαίτερα όταν θυμούνται πώς ήταν ο άνθρωπός τους προτού νοσήσει

Νέες προοπτικές και λύσεις στη θεραπεία της σχιζοφρένειας

Η θεραπεία της σχιζοφρένειας είναι πολυπαραγοντική. Παρά το γεγονός ότι υπάρχουν πολλά διαθέσιμα αντιψυχωτικά φάρμακα, η αποτελεσματικότητα τους μπορεί να είναι περιορισμένη λόγω εμφάνισης ανεπιθύμητων ενεργειών ή δυσκολίας στην τήρηση των δόσεων.
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια έντονη και ελπιδοφόρα ερευνητική δραστηριότητα στον τομέα της δημιουργίας νεότερων αποτελεσματικών θεραπειών, που όμως παράλληλα με την ύφεση των συμπτωμάτων εστιάζουν στην εξασφάλιση μιας καλής ποιότητας ζωής των ασθενών με λιγότερες ανεπιθύμητες ενέργειες και μικρότερη συχνότητα δόσεων.

Νέα επιστημονικά δεδομένα, τεκμηριώνουν τη δυνατότητα των ασθενών με σχιζοφρένεια να έχουν μεγαλύτερη ανεξαρτησία και καλύτερη ποιότητα ζωής, απαλλαγμένοι από το άγχος της συχνής λήψης της φαρμακευτικής αγωγής

Η εξέλιξη της φαρμακευτικής έρευνας φέρνει σήμερα νέα προοπτική στη θεραπεία της σχιζοφρένειας, δίνοντας τη δυνατότητα στους ασθενείς με σχιζοφρένεια να έχουν μεγαλύτερη ανεξαρτησία και καλύτερη ποιότητα ζωής, απαλλαγμένοι από το άγχος της συχνής λήψης της φαρμακευτικής αγωγής.

Οι δυνατότητες τήρησης της αγωγής αυξάνονται πλέον σημαντικά, καθώς η συχνότητα λήψης της αγωγής μειώνεται ακόμα περισσότερο μέσα στο διάστημα ενός έτους. Μέχρι σήμερα οι αγωγές μακράς δράσης απαιτούσαν λήψη από 26 ως 12 φορές το χρόνο. Η κυκλοφορία των άτυπων Αγωγών Μακράς Δράσης επέφερε σημαντική πρόοδο στη θεραπεία της σχιζοφρένειας καθώς συμβάλλουν στην τήρηση της θεραπείας, εμφανίζουν χαμηλότερα ποσοστά διακοπής της αγωγής και επανεισαγωγών στο νοσοκομείο, αλλά και χαμηλότερο κίνδυνο υποτροπών συγκριτικά με τις αγωγές που λαμβάνονται καθημερινά και συχνά παραπάνω από μια φορά την ημέρα

Διαβάστε επίσης

• Κούραση, υπνηλία, κατάθλιψη και δυσκοιλιότητα, μπορεί να οφείλεται σε θυρεοειδίτιδα Hashimoto;
• Μπορεί να έχετε κατάθλιψη; Τι θα μπορούσατε να κάνετε για την θεραπεία της κατάθλιψης;
• Νιώθετε έντονη κούραση, εξάντληση, πονοκεφάλους, διαταραχές ύπνου; Πολύ πιθανό να έχετε Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης (ΣΧΚ)

Η αϋπνία συνδέεται με προβλήματα υγείας όπως εγκεφαλικό, καρδιά, αλτσχάιμερ, πίεση, διαβήτη, παχυσαρκία, προβλήματα με τα μάτια.

της Βικτωρίας Πολύζου, συμβούλου ψυχικής υγείας, medlabnews.gr iatrikanea

Η αϋπνία αποτελεί ένα σύνηθες ιατρικό πρόβλημα, που απασχολεί ένα μεγάλο ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού. Ως χρόνια αϋπνία ορίζονται οι διαταραχές ύπνου που συμβαίνουν τουλάχιστον 3 βραδιές την εβδομάδα και διαρκούν τουλάχιστον 3 μήνες.

Τα άτομα που αντιμετωπίζουν προβλήματα αϋπνίας αργούν να αποκοιμηθούν το βράδυ, ξυπνάνε κατά τη διάρκεια της νύχτας, χωρίς να μπορούν να αποκοιμηθούν ξανά ή ξυπνάνε πολύ νωρίς το πρωί.

Εκείνοι οι οποίοι υποφέρουν από αϋπνία για τουλάχιστον έξι χρόνια, αντιμετωπίζουν 58% περισσότερες πιθανότητες να χάσουν τη ζωή τους πρόωρα.

Ο λόγος είναι ότι η επίμονη αϋπνία αυξάνει τα επίπεδα μίας ουσίας στο αίμα, που λέγεται C-αντιδρώσα πρωτεΐνη (CRP). Η ουσία αυτή αποτελεί δείκτη φλεγμονής στο σώμα και συνδέεται με την εκδήλωση σοβαρών προβλημάτων υγείας, όπως είναι οι καρδιαγγειακές και πνευμονικές παθήσεις, ο σακχαρώδης διαβήτης, η παχυσαρκία, ο καρκίνος, η άνοια και η κατάθλιψη.

Οι νύχτες χωρίς ύπνο, οδηγούν σε πολλά και ποικίλα προβλήματα υγείας, πέρα από τη γκρίνια της επόμενης ημέρας. Διαβάστε παρακάτω τις συνέπειες του ανεπαρκούς ύπνου και αντιληφθείτε καλύτερα τη σημασία του 8ωρου ύπνου και της σωστής ξεκούρασης που χρειάζεται ο οργανισμός.

Εγκεφαλικό

Ο ύπνος, που διαρκεί λιγότερο από 6 ώρες τη νύχτα, τετραπλασιάζει τις πιθανότητες να πάθετε εγκεφαλικό.

Αλτσχάιμερ

Η έλλειψη ύπνου  είναι η αιτία της νόσου του Αλτσχάιμερ και αυξάνει την ταχύτητα εξέλιξης της νόσου. Ο ύπνος είναι απαραίτητος για τον εγκέφαλο για να απαλλαγούμε από τα άχρηστα εγκεφαλικά ερεθίσματα που προκαλούν άνοια. Ο κακός ύπνος προάγει την εναπόθεση μεγαλύτερης ποσότητας βήτα-αμυλοειδούς στον εγκέφαλο, όπως αποδεικνύεται από την τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων. Αυτή η ένωση είναι δείκτης της νόσου του Alzheimer και η έλλειψη ύπνου εμποδίζει τον εγκέφαλο από την αποβολή αυτής της ουσίας.

Διαβήτη

Ο διαβήτης έχει από καιρό συνδεθεί με τον κακό ύπνο. Όταν δε λαμβάνετε την απαραίτητη ξεκούραση με έναν 8ωρο ύπνο, μειώνετε την ευαισθησία του οργανισμού στην ινσουλίνη, αυξάνοντας το ρίσκο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2. Ο κακός ύπνος μπορεί ενδεχομένως να προκαλέσει παχυσαρκία, και σε τελική ανάλυση, να οδηγήσει σε διαβήτη. Γνωρίζοντας ότι τα επίπεδα των λιπαρών οξέων μέσα στο αίμα μπορεί να επηρεάσουν την ταχύτητα του μεταβολισμού και την ικανότητα της ινσουλίνης να ρυθμίζει το σάκχαρο του αίματος, οι ερευνητές εξέτασαν τις επιδράσεις που είχε ο ύπνος στην συσσώρευση λιπαρών οξέων. Όσοι κοιμούνται μόνο τέσσερις ώρες έχουν υψηλά επίπεδα λιπαρών οξέων στο αίμα και αυτή είναι μια αύξηση κατά 15 έως 30 τοις εκατό σε σχέση με όσους κοιμούνται 8,5 ώρες ύπνου κάθε βράδυ. Η αύξηση των επιπέδων των λιπαρών οξέων προκαλείται από τον υψηλότερο βαθμό αντίστασης στην ινσουλίνη, από τον προδιαβήτη. Εκείνοι που κοιμούνται περισσότερο δεν παρουσιάζουν τους ίδιους δείκτες λιπαρών οξέων, όπως στην παχυσαρκία ή στον προδιαβήτη.

Παχυσαρκία


Η έλλειψη ύπνου έχει συνδεθεί με την αύξηση του βάρους Ο ελλειμματικός ύπνος ανεβάζει τις πιθανότητες παχυσαρκίας κατά 30%, ενώ σχετική έρευνα έδειξε πως γυναίκες που κοιμούνταν για λιγότερο από πέντε ώρες καθημερινά, κατανάλωναν 329 θερμίδες περισσότερες την ημέρα. 

Μειωμένη όραση. 

Όσο περισσότερο μένετε ξύπνιοι, τόσο χειροτερεύει η όραση.

Αλλοιώσεις στα γονίδια

Η έλλειψη ύπνου αλλοιώνει τη  λειτουργία τουλάχιστον 700 γονιδίων συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που σχετίζονται με τη διαχείριση του στρες, το ανοσοποιητικό σύστημα και το μεταβολισμό.

Αρτηριακή πίεση


Η έλλειψη ύπνου έχει συνδεθεί με αύξηση της αρτηριακής πίεσης. Ο λίγος ύπνος, οδηγεί σε αυξημένο, κατά 20%, ενδεχόμενο ανάπτυξης θεμάτων αρτηριακής πίεσης.

Καρδιά


Η έλλειψη ύπνου έχει συνδεθεί με αύξηση με καρδιακές ασθένειες. Η συστηματική στέρηση  του ύπνου αυξάνει τις πιθανότητες να αναπτύξετε, ακόμα και να πεθάνετε από καρδιά, κατά 48%. Η καρδιακή προσβολή συνδέεται με τις διαταραχές του ύπνου. Οι άνδρες με διαταραχές του ύπνου έχουν ένα 2,6 φορές υψηλότερο κίνδυνο εμφράγματος του μυοκαρδίου και καρδιακής προσβολής και 1,5 έως τέσσερις φορές μεγαλύτερο κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο.

Δέρμα


Όσοι και όσες δεν κοιμούνται σωστά, εμφανίζουν σημάδια πρόωρης γήρανσης στο δέρμα τους.

Ετοιμότητα

Ακόμα και ο ύπνος κατά 1,5 ώρα λιγότερο, επηρεάζει αρνητικά και άμεσα την ετοιμότητα, που έχετε μέσα στην ημέρα, κατά 32%.

Ανοσοποιητικό σύστημα


Έχει επίσης αποδειχτεί ότι οι άνθρωποι που δεν κοιμούνται αρκετά είναι πιο επιρρεπείς στις μολύνσεις Τα άτομα που κοιμούνται λιγότερο από 7 ώρες τη νύχτα, έχουν τριπλάσιες πιθανότητες να κολλήσουν το ρινοϊό (τον ιό του κοινού κρυολογήματος), λόγω αποδυναμωμένου ανοσοποιητικού.

Θνησιμότητα


Ο ύπνος κάτω από 5 ώρες τη νύχτα αυξάνει τις πιθανότητες θανάτου, από οιαδήποτε αιτία κατά 26%. εκείνοι οι οποίοι υποφέρουν από αϋπνία για τουλάχιστον έξι χρόνια, αντιμετωπίζουν 58% περισσότερες πιθανότητες να χάσουν τη ζωή τους πρόωρα.

Διαβάστε επίσης

• Χρήσιμα και απλά, για να κοιμάστε καλύτερα την νύχτα
• Νιώθετε συνεχώς κούραση, δυσφορία, υπνηλία; Κοινά αίτια, που μπορεί να οφείλεται αυτό.
• Οι διαταραχές ύπνου, συνδέονται με καρδιαγγειακά νοσήματα, παχυσαρκία, διαβήτη, κατάθλιψη. Πώς να κάνετε καλό και ποιοτικό ύπνο
• 10 απλές συμβουλές για να ρυθμίσετε ξανά τον κύκλο του ύπνου σας (το βιολογικό σας ρολόι)!
• Τι πρέπει να κάνετε αν πάσχετε από αϋπνία και έλλειψη ύπνου;
• Ανήσυχος ύπνος ή αίσθημα πίεσης και θλίψης μπορεί να οφείλονται στο Γεωπαθητικό και Ηλεκτρομαγνητικό (EMF) στρες
• Οι σωστές και λάθος στάσεις στον ύπνο για να ξυπνάτε χωρίς πόνους και στομαχικά προβλήματα

Φόβος, φοβία. Συνηθισμένες και ασυνήθιστες φοβίες, που δυσκολεύουν τη ζωή μας. Αγοραφοβία, Κλειστοφοβία

Επιμέλεια της Βικτωρίας Πολύζου, συμβούλου ψυχικής υγείας, medlabnews.gr iatrikanea

Μήπως όταν ήσασταν παιδιά κρυβόσασταν κάτω από το κρεβάτι στη σκέψη του μπαμπούλα; Τρομάζατε όταν ακούγατε κεραυνούς ή όταν βλέπατε αράχνες; Ο φόβος πολλές φορές μας ακολουθεί και στην ενήλικη ζωή μας με τη μορφή διάφορων ειδών φοβίας που δυσκολεύουν την καθημερινότητά μας.

Φόβος ή Φοβία

Ο φόβος είναι ένα βασικό συναίσθημα που μας προστατεύει από τον κίνδυνο. Η φοβία όμως δεν έχει μεγάλη σχέση με τον κίνδυνο. Πολλοί άνθρωποι υποφέρουν από φοβίες εκδηλώνοντας έντονο, παράλογο φόβο όταν αντιμετωπίζουν μία συγκεκριμένη κατάσταση ή όταν έρχονται σε επαφή με κάποιο αντικείμενο. Τα φοβικά άτομα πολλές φορές γνωρίζουν ότι ο φόβος τους δεν είναι δικαιολογημένος αλλά δεν μπορούν να ελέγξουν τα συναισθήματά τους. Τα συναισθήματα αυτά μπορεί να είναι τόσο έντονα που το άτομο να παραλύει.

Οι 3 βασικές κατηγορίες φοβίας

Εκατοντάδες φοβίες έχουν αναγνωριστεί και ανάμεσα σε αυτές περιλαμβάνεται και η φοβοφοβία, ο φόβος δηλαδή για τις φοβίες! Οι φοβίες χωρίζονται σε 3 κατηγορίες από τους ειδικούς: 

Αγοραφοβία: έντονο άγχος σε δημόσια μέρη

Κοινωνική φοβία: φόβος και αποφυγή κοινωνικών περιστάσεων

Ειδική φοβία: παράλογος φόβος για συγκεκριμένα αντικείμενα ή καταστάσεις

ΑΓΟΡΑΦΟΒΙΑ: 

Φόβος για τα Δημόσια Μέρη

Το άτομο που υποφέρει από αγοραφοβία φοβάται ότι θα παγιδευτεί σε ένα δημόσιο μέρος με πολύ κόσμο ή σε μέρη όπως οι γέφυρες ή η ουρά στην τράπεζα. Ο πραγματικός φόβος του είναι ότι δεν θα μπορεί να ξεφύγει εάν η αγωνία του γίνει πολύ έντονη. Η αγοραφοβία επηρεάζει κατά δύο φορές περισσότερο τις γυναίκες. Εάν δεν θεραπευτεί με τη βοήθεια κάποιου ειδικού μπορεί το άτομο να καταλήξει μα μη βγαίνει καθόλου από το σπίτι.

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΦΟΒΙΑ: 

Κάτι περισσότερο από απλή ντροπή

Το άτομο που υποφέρει από κοινωνική φοβία δεν είναι απλά ντροπαλό καθώς αισθάνεται ακραίο άγχος και φόβο όταν πρέπει να παραβρεθεί σε κάποια κοινωνική περίσταση. Σκέψεις όπως: «Θα γίνει η συμπεριφορά μου αποδεκτή από τους άλλους; Θα καταφέρω να βρω τις σωστές λέξεις όταν χρειαστεί να μιλήσω; Θα καταλάβουν οι άλλοι ότι έχω άγχος;» βασανίζουν το άτομο που πάσχει από κοινωνική φοβία. Εάν το άτομο δεν ακολουθήσει την κατάλληλη θεραπεία για το πρόβλημα μπορεί να καταλήξει να αποφεύγει εντελώς κάθε κοινωνική επαφή, έχοντας έτσι αρνητικό αντίκτυπο στις σχέσεις και στην επαγγελματική του ζωή.

ΚΛΕΙΣΤΟΦΟΒΙΑ

Η κλειστοφοβία είναι μία συνηθισμένη ειδική φοβία που αφορά τον φόβο του ατόμου για κλειστούς χώρους. Τα άτομα με κλειστοφοβία δεν μπορούν να μπουν σε ασανσέρ ή να περάσουν μέσα από τούνελ χωρίς να βιώσουν έντονη αγωνία. Λόγω του έντονου φόβου ότι θα πάθει ασφυξία ή θα παγιδευτεί, αποφεύγει τα κλειστά μέρη και συνηθίζει να ανοίγει τα παράθυρα σε κλειστούς χώρους ή να κάθεται δίπλα σε εξόδους. Με αυτούς τους τρόπους το άτομο κάνει πιο ανεκτή την παραμονή του σε κλειστούς χώρους αλλά ακόμα και έτσι δεν μπορεί να απαλλαγεί πλήρως από τον φόβο.

ΖΩΟΦΟΒΙΑ

Ο πιο συνηθισμένος τύπος ειδικής φοβίας είναι η ζωοφοβία. Πρόκειται για έναν γενικό όρο που περιλαμβάνει μία ομάδα φοβιών που σχετίζονται με συγκεκριμένα ζώα. Σε αυτά περιλαμβάνονται οι αράχνες (Αραχνοφοβία), τα φίδια (Οφιοφοβία), τα πτηνά (Ορνιθοφοβία) κ.α. Τέτοιου είδους φοβίες συνήθως εμφανίζονται κατά την παιδική ηλικία και εξαφανίζονται στη συνέχεια αλλά πολλές φορές μπορούν να ακολουθήσουν το άτομο και στην ενήλικη ζωή του. 

ΒΡΟΝΤΟΦΟΒΙΑ: Φόβος για τους κεραυνούς

Αν και οι άνθρωποι με βροντοφοβία συνήθως κατανοούν ότι δεν κινδυνεύουν από τους κεραυνούς, συχνά αρνούνται να βγουν έξω κατά τη διάρκεια της καταιγίδας. Είναι πιθανό ακόμα και να κρύβονται μέσα στο σπίτι, πίσω από τον καναπέ ή μέσα στην ντουλάπα μέχρι να περάσει η καταιγίδα. Ένας άλλος παρόμοιος τύπος φοβίας είναι η αστραποφοβία, που περιλαμβάνει τους κεραυνούς αλλά και τις αστραπές και εμφανίζεται σε ανθρώπους και σε ζώα.

ΑΚΡΟΦΟΒΙΑ – ΥΨΟΦΟΒΙΑ

Η ακροφοβία ή υψοφοβία εκδηλώνεται με έντονο φόβο και αγωνία όταν το άτομο βρεθεί σε μεγάλο ύψος. Μπορεί να εκδηλωθεί ακόμα και αν το άτομο χρειαστεί να ανέβει μία σκάλα. Ο φόβος είναι τόσο έντονος κάποιες φορές που το άτομο παραλύει και δεν μπορεί να κινηθεί. Μπορεί να εμπλέξει το άτομο σε επικίνδυνες καταστάσεις καθώς κάνει δύσκολη την ασφαλή κατάβαση από ψηλά σημεία. ΑΕΡΟΦΟΒΙΑ

Κάποιος με αεροφοβία φοβάται να πετάξει. Συνήθως εμφανίζεται μετά από κάποια τραυματική εμπειρία με αεροπλάνο όπως είναι οι έντονες αναταράξεις ή η κρίση πανικού κάποιου συνεπιβάτη. Ακόμα και αν το περιστατικό ξεχαστεί ο φόβος παραμένει και μπορεί να πυροδοτηθεί και σε άλλες περιστάσεις, όπως παρακολουθώντας μία ταινία ή μία συντριβή αεροπλάνου στην τηλεόραση. Η υπνοθεραπεία είναι μία από τις μεθόδους που χρησιμοποιούνται για την αναγνώριση του τραύματος και την αντιμετώπιση αυτού του τύπου φοβίας.

ΦΟΒΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΜΕ ΤΟ ΑΙΜΑ

Υπάρχει ένα ευρύ φάσμα φοβιών σχετικών με το αίμα, τις ενέσεις και τα τραύματα. Σε αυτές περιλαμβάνεται η αιμοφοβία και η τρυπανοφοβία (φόβος για τις ενέσεις). Πολλοί άνθρωποι εκδηλώνουν φοβίες σχετικές με τα τραύματα ή τις ιατρικές επεμβάσεις. Όταν τα άτομα αυτά έρχονται αντιμέτωπα με τέτοιου είδους διαδικασίες συχνά λιποθυμούν.

ΦΟΒΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΡΑΦΥΣΙΚΟ

Κάποιες φοβίες μοιάζουν να έχουν ξεπηδήσει από τη ζώνη του λυκόφωτος. Η τρισκαιδεκαφοβία είναι ο φόβος για οτιδήποτε σχετίζεται με τον αριθμό 13. Υπάρχει επίσης αναγνωρισμένη φοβία για τα φαντάσματα, καθώς και φοβία για τις νυχτερίδες.

ΕΜΕΤΟΦΟΒΙΑ

Η εμετοφοβία εκδηλώνεται με παράλογο φόβο για τον εμετό και συνήθως ξεκινά να εμφανίζεται σε νεαρές ηλικίες και μετά από κάποιο τραυματικό επεισόδιο. Για παράδειγμα, το παιδί κάνει εμετό δημόσια ή βλέπει κάποιον συμμαθητή του σε αυτή την κατάσταση. Η αγωνία μπορεί να πυροδοτηθεί με την σκέψη του εμετού ή ακόμα και του νοσοκομείου όπου ο εμετός είναι κοινό φαινόμενο. Όπως και στην περίπτωση της αεροφοβίας, η υπνοθεραπεία χρησιμοποιείται συχνά σαν μέρος της θεραπείας. 

ΚΑΡΚΙΝΟΦΟΒΙΑ

Οι άνθρωποι με καρκινοφοβία ζουν με τον έντονο φόβο ότι θα νοσήσουν από καρκίνο. Κάθε μικρή ενόχληση είναι και ένα σημάδι ότι μία κακοήθεια έχει ξεκινήσει. Για παράδειγμα, ένας απλός πονοκέφαλος μπορεί να μεταφραστεί από ένα άτομο με καρκινοφοβία ως όγκος στον εγκέφαλο. Η γνωστική θεραπεία μπορεί να βοηθήσει το άτομο που υποφέρει από καρκινοφοβία να επανακτήσει τον έλεγχο στη ζωή του.

ΝΕΟΦΟΒΙΑ - ΓΕΡΟΝΤΟΦΟΒΙΑ

Κάποιος που φοβάται οτιδήποτε νέο υποφέρει από νεοφοβία. Και κάποιος που φοβάται τι διαδικασία του γήρατος ή τους ηλικιωμένους ανθρώπους έχει γεροντοφοβία. Κάπου ανάμεσα μπορεί να βρείτε κάποιον που φοβάται ότι θα αεριστεί σε δημόσιο χώρο κάποιον που φοβάται υπερβολικά τον οδοντίατρο (οδοντιατρική φοβία) ή κάποιον που πανικοβάλλεται μπροστά σε ένα πιάτο με σπαράγγια.

Οι φοβίες αλλάζουν τη ζωή μας

Οι φοβίες οδηγούν στην αλλαγή του τρόπου ζωής του ατόμου με σκοπό την αποφυγή του αντικειμένου ή της κατάστασης που προκαλεί τον φόβο. Η ζωή του επίσης αλλάζει με την προσπάθεια να συγκαλύψει τη φοβία από τους γύρω του. Κάποιοι άνθρωποι αναπτύσσουν προβλήματα με τους φίλους και την οικογένειά τους, αποτυγχάνουν στο σχολείο ή στην επαγγελματική τους ζωή. 

ΦΟΒΙΕΣ ΚΑΙ ΑΛΚΟΟΛ

Οι αλκοολικοί έχουν 10 φορές περισσότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν κάποιου είδους φοβία. Αντίστροφα, τα φοβικά άτομα έχουν τις διπλάσιες πιθανότητες να εθιστούν στο αλκοόλ στην προσπάθεια να αντιμετωπίσουν τις φοβίες τους.

ΜΙΑ «ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ» ΥΠΟΘΕΣΗ

Αν και οι φοβίες μπορούν να επηρεαστούν από την κουλτούρα και να πυροδοτηθούν από διάφορα γεγονότα στη ζωή του ατόμου, είναι συχνό το φαινόμενο να βλέπουμε να αναπτύσσονται φοβίες μέσα στην οικογένεια. Οι άνθρωποι που έχουν στενή συγγένεια με κάποιο φοβικό άτομο έχουν 3 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν φοβία από κάποιον χωρίς οικογενειακό ιστορικό.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Η συστηματική απευαισθητοποίηση είναι μία διαδικασία που καλεί το άτομο να αντιμετωπίσει τον φόβο του ερχόμενο σταδιακά και ελεγχόμενα (πάντα σε συνεργασία με τον ειδικό) σε επαφή με καταστάσεις που ομοιάζουν με το αντικείμενο του φόβου. Με τον καιρό, και όσο το άτομο αναπτύσσει την αυτοπεποίθησή του, ο φόβος φθίνει. Η διαδικασία αυτή συνήθως συνοδεύεται με ψυχοθεραπεία με σκοπό την αλλαγή του τρόπου σκέψης και την ανάπτυξη νέων μοντέλων αντίδρασης στα ερεθίσματα που προκαλούν τον φόβο.

ΠΗΓΗ: webmd

Διαβάστε επίσης

• Φοβίες, άγχος, κρίσεις πανικού. Ψυχολογικά και σωματικά συμπτώματα, η σημασία της άσκησης και της διατροφής
• Το παρατεταμένο και οξύ άγχος που βιώνουμε οδηγεί σε "απόσυρση" και τέλος σε μελαγχολία και κατάθλιψη
• Οι φοβίες, η καταστροφολογία και η οικονομική κρίση.

Οι φοβίες μιας επερχόμενης καταστροφής, φέρνουν αύξηση καρδιακών παλμών, κρίσεις πανικού, κοινωνική απομόνωση. Οδηγίες επιβίωσης.

της Βικτωρίας Πολύζου, συμβούλου ψυχικής υγείας, medlabnews.gr  iatrikanea
H οικονομική κρίση επηρεάζουν ζωτικούς τομείς της καθημερινής ζωής. Η οικονομική κρίση πλήττει σοβαρά την ψυχική υγεία, είχε προειδοποιήσει από το 2008 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Τότε αδιαφορούσαμε διότι είχαμε ακόμη ελπίδες, αλλά σήμερα βιώνουμε επώδυνα αυτή την προειδοποίηση.

Ο φόβος για μια επερχόμενη καταστροφή προκαλεί ποικίλες ψυχολογικές αντιδράσεις.

Ο φόβος οδηγεί σε χαμηλή αυτοεκτίμηση και σαν συναίσθημα που δεν είναι οριοθετημένο τροφοδοτεί φαντασιώσεις ολικής καταστροφής, κλίμα πανικού, αναζήτηση προσωπικών λύσεων, μείωση του φυσιολογικού εγωισμού και της αξιοπρέπειας, άρα, και σε μείωση των απαιτήσεων. Το σφυροκόπημα του κοινού με αντιφατικές δηλώσεις για την οικονομία και σενάρια καταστροφής για την οικονομία αυξάνει το φόβο. 

Ο φόβος, σε αυτήν την περίπτωση, είναι μια κατάσταση απ’ όπου μπορεί να προκύψουν οι πλέον αντιφατικές θετικές ή αρνητικές συμπεριφορές. Στις θετικές μπορεί να είναι η εναλλακτική οικονομία, η κοινωνική αλληλεγγύη, η προσπάθεια ένταξης των ξένων στον κοινωνικό ιστό, η μείωση του καταναλωτισμού και της μετατροπής των πάντων σε χρηματική αξία. Η κοινωνία κάτω από την πίεση της κρίσης παλινδρομεί, αισθάνεται ανασφάλεια. Ομαδοποιείται ταχύτατα σε νέα βάση.
Η οικονομική κρίση δεν κάνει διακρίσεις επηρεάζοντας την ψυχολογία όλων μας. Άνδρες, γυναίκες και παιδιά βλέπουν την καθημερινότητά τους να αλλάζει και το μέλλον τους μοιάζει να είναι αβέβαιο, αν όχι απειλητικό. Η κρίση φέρνει στα διάβα της άγχος, φοβίες, καταθλιπτική διάθεση, απαισιόδοξη σκέψη. Κάποιοι πιστεύουν πως η κρίση επιδρά περισσότερο αρνητικά στους άνδρες και κάποιοι άλλοι στις γυναίκες. Όπως και να’ χει η αλήθεια είναι πως η οικονομική κρίση έχει συνδεθεί και στα δύο φύλα με αγχώδεις διαταραχές, νευρώσεις, κατάθλιψη, μειωμένη σεξουαλική επιθυμία, εξάρτηση από αλκοόλ. Για τον άνδρα που κοινωνικά θεωρείται ο «κουβαλητής» είναι δύσκολο να δεχτεί πως δεν τα καταφέρνει, πως δεν είναι αρκετός. Επιπλέον, ο άνδρας πιο δύσκολα μιλά για τα συναισθήματά του, μοιράζεται τη δυσκολία του, καθώς την ταυτίζει με αδυναμία. Έτσι, λοιπόν, είναι πιθανό να κλείνεται στον εαυτό του και να απομονώνεται. Από την άλλη, οι γυναίκες φαίνεται να πλήττονται περισσότερο συναισθηματικά από τους άνδρες. Η πολυπλοκότητα των ρόλων στους οποίους καλούνται να αντεπεξέλθουν δημιουργεί όπως φαίνεται όχι μόνο σωματική αλλά και ψυχική κούραση. Μελέτες σε διεθνές επίπεδο κάνουν λόγο για αυξημένα ποσοστά κατάθλιψης στο γυναικείο πληθυσμό σε σχέση με τον ανδρικό. 

Τα συμπτώματα αυτών των φοβιών εκδηλώνονται σωματικά, συμπεριφορικά και γνωστικά. Τα σωματικά συμπτώματα περιλαμβάνουν ταχυκαρδία, αδυναμία, ναυτία, εφίδρωση, ζάλη, γρήγορη αναπνοή. Εκδηλώνονται  νευρώσεις, καταθλίψεις, κρίσεις πανικού, φοβίες και φυσικά έχουμε σωματοποιήσεις στο πεπτικό, το αναπνευστικό κλπ. 
Τα συμπεριφορικά συμπτώματα περιλαμβάνουν αποφυγή της κατάστασης ή καμία αντίδραση. Τα γνωστικά συμπτώματα περιλαμβάνουν διαστρεβλωμένες σκέψεις. 

Παράλληλα, παρατηρούμε μια αύξηση των καρδιαγγειακών προβλημάτων περίπου κατά 20%, ενώ δεν είναι λίγοι αυτοί που καταφεύγουν σε ουσίες, όπως το αλκοόλ,  λόγω της δυσκολίας τους να αντιμετωπίσουν τα πολλαπλά οικονομικά τους προβλήματα.

Όλες οι φοβίες που αναφέρθηκαν πιο πάνω διατηρούνται καθώς τα άτομα αποφεύγουν την κατάσταση που τους προκαλεί φόβο, χωρίς να δοκιμάσουν να την αντιμετωπίσουν, έτσι ώστε να ελέγξουν αν οι σκέψεις τους αντιστοιχούν στην πραγματικότητα. Έτσι το άγχος παραμένει και τα άτομα διατηρούν την αντίληψη ότι δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν το φόβο τους ενισχύοντας τη συμπεριφορά αποφυγής.

Αυτό που, όμως, είναι σημαντικό να ξέρουμε είναι ότι ο φόβος είναι απαραίτητος για την επιβίωσή μας και αποτελεί μια αυτόματη φυσιολογική διαδικασία, ενώ οι φοβίες αποτελούν διαταραχές άγχους, είναι επίμονες και τα συμπτώματά τους μπορεί να ποικίλλουν από ιδρωμένες παλάμες μέχρι αύξηση καρδιακών παλμών, κρίσεις πανικού και κοινωνική απομόνωση.

Εφόσον κάποιες συνθήκες δεν αλλάζουν, πρέπει να βρούμε τους τρόπους να είμαστε καλά, υγιείς και ισορροπημένοι μέσα σε αυτές.

 Υπάρχει διέξοδος, υπάρχει τρόπος αντιμετώπισης; 

Είναι σημαντικό να χρησιμοποιήσουμε το μυαλό μας για να καθορίσουμε το πρόβλημα στη σωστή του διάσταση,  απαγορεύοντας στα κατακλυσμιαία αρνητικά συναισθήματα να μας παρασύρουν. Η επιβολή της λογικής σκέψης πάνω στην συναισθηματική αντίδραση του άγχους επανεξετάζοντας με τη λογική τους πραγματικούς κινδύνους  που θεωρεί  το άτομο πως θα αντιμετωπίσει λόγω της κρίσης, που και με ποιόν τρόπο θα τον επηρεάσουν και αν πραγματικά οι κίνδυνοι αυτοί είναι τόσο άμεσοι, είναι μια βασική επανεξέταση που θα τον βοηθήσει στη λήψη αποφάσεων με καθαρό νου και στο να αποκτήσει μια πιο ψύχραιμη ματιά προς το μέλλον.

Φυσικά αν απλά αποφεύγεις κάποιο συναίσθημα αυτή τη στιγμή και μερικά λεπτά αργότερα, όταν έχεις ηρεμία, το ανακαλείς για να το αντιμετωπίσεις, τότε δεν υπάρχει πρόβλημα.
 Η διαχείριση των συναισθημάτων μπορεί να σε βοηθήσει να τα αντιμετωπίσεις και να τα απελευθερώσεις τη στιγμή που εμφανίζονται, κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες, χωρίς απαραίτητα να τα εκφράσεις και να προκαλέσεις διαμάχες, ή να τα συμπιέσεις και να προκαλέσεις αποστάσεις και ενοχές.

Προκειμένου να χαλαρώσουμε από το άγχος και την πίεση χρειάζεται καλή διατροφή, άσκηση, επαρκής ύπνος και καθημερινός χρόνος για ξεκούραση και χαλάρωση. Είναι απαραίτητο, να φροντίσουμε το σώμα μας και να σεβαστούμε τα όρια και τις αντοχές μας. Δεχόμενοι ότι «δεν εξαρτώνται όλα από μένα» πετυχαίνουμε να αναγνωρίσουμε τις δυνατότητές μας.
Παράλληλα, είναι πολύ σημαντικό να συμμετέχουμε σε ευχάριστες δραστηριότητες, μέσα από μια γενικότερη προσπάθεια να ενισχύσουμε τις κοινωνικές μας επαφές και να δομήσουμε ένα υποστηρικτικό δίκτυο.
Εστιαστείτε σε αυτά που πραγματικά αξίζουν στη ζωή σας. Μπορεί να είναι η οικογένειά σας, ο σύντροφος σας, τα παιδιά σας, οι καλοί σας φίλοι, κάποιο hobby, κάποια ενδιαφέροντα που μπορεί να είχατε παραμελήσει. Δώστε χρόνο σε όλα αυτά.

Το κακό είναι ότι δεν προλαβαίνουμε να διαχειριστούμε τα τρέχοντα, σημερινά προβλήματα αφού έρχονται νέα θέματα, νέα προβλήματα, νέα συναισθήματα και αρχίζουμε ξανά την ίδια διαχείριση. Ας ελπίσουμε ότι θα μπορέσουμε να βγούμε από αυτόν το φαύλο κύκλο συμπίεσης συναισθημάτων, διαχείρισης άγχους - κατάθλιψης και να αντέξουμε να σταθούμε επιτέλους στα πόδια μας.

Τέλος, είναι σημαντικό να τονίσουμε πως δε διστάζουμε να αναζητήσουμε βοήθεια όταν νιώσουμε ότι βρισκόμαστε σε αδιέξοδο και πρώτα από όλα, ζητούμε τη στήριξη από το οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον και αν δε βρούμε ανακούφιση εκεί, από κάποιον ειδικό ψυχίατρο ή ψυχολόγο. Ακόμα και μία συνεδρία στον ψυχολόγο μπορεί να είναι χρήσιμη και ανακουφιστική.

Διαβάστε επίσης

Φοβίες, άγχος, κρίσεις πανικού. Συμπτώματα, η σημασία της άσκησης και της διατροφής (panic Attacks

Κατάθλιψη, άγχος μπορεί να οφείλονται σε Hashimoto, υποθυρεοειδισμό, υπερθυρεοειδισμό και άλλες διαταραχές του θυρεοειδή

Φόβος ή Φοβία; Συνηθισμένες και ασυνήθιστες φοβίες που δυσκολεύουν τη ζωή μας.Το παρατεταμένο και οξύ άγχος που βιώνουμε οδηγεί σε "απόσυρση" και τέλος σε μελαγχολία και κατάθλιψη

Φοβίες, άγχος, κρίσεις πανικού με ταχυκαρδία, αδυναμία, ναυτία, εφίδρωση, ζάλη, γρήγορη αναπνοή

της Βικτωρίας Πολύζου, συμβούλου ψυχικής υγείας, medlabnews.gr iatrikanea

Ο φόβος και το άγχος είναι έμφυτα συναισθήματα. Άλλοι είναι πιο ευαίσθητοι σ'αυτά, και άλλοι ίσως να έχουν μάθει να τα ελέγχουν. Ο φόβος για το άγνωστο, δίχως κάποια λογική ή συγκεκριμένη αφορμή, για το μέλλον μας, για την υγεία μας και για όλα αυτά θα μείνουν μαζί μας ως το υπόλοιπο της ζωής μας.

Προσοχή ΔΕΝ φταίνε. Η άνοια επηρεάζει τη μνήμη, την ψυχική διάθεση και τη συμπεριφορά τους. Τι να κάνετε στο Αλτσχάιμερ; (video)

Βικτωρίας Πολύζου
της Βικτώριας Πολύζου, συμβούλου ψυχικής υγείας, medlabnews.gr iatrikanea

Η άνοια είναι μάστιγα της σύγχρονης εποχής που προσβάλλει ολοένα περισσότερους ηλικιωμένους, στερώντας τους σταδιακά τη μνήμη και την ικανότητα σκέψης. 

Τα άτομα που θα παρουσιάσουν Αλτσχάιμερ, αρχικά εμφανίζουν κατάθλιψη, προβλήματα ύπνου και αλλαγές στη συμπεριφορά. Η αφηρημάδα μπορεί να μην είναι πάντοτε η πρώτη προειδοποιητική ένδειξη ότι αρχίζει η άνοια. Πολύ νωρίτερα ενδέχεται να υπάρξουν βαθιές και ουσιαστικές αλλαγές στην συμπεριφορά και στην προσωπικότητα σύμφωνα με νέα δεδομένα.
Οι αλλαγές στη συμπεριφορά ενός ατόμου με άνοια είναι πολύ συνηθισμένες. Το γεγονός αυτό μπορεί να δημιουργήσει ένα πολύ μεγάλο άγχος στις οικογένειες και στους φροντιστές. Μπορεί να είναι ιδιαίτερα θλιβερό όταν κάποιο άτομο που παλιά ήταν πράο και αγαπητό να συμπεριφέρεται τώρα μ’ έναν περίεργο ή επιθετικό τρόπο.

Υπάρχουν πολλές αιτίες για το λόγο που αλλάζει η συμπεριφορά ενός ατόμου. Η άνοια οφείλεται σε αλλαγές που συμβαίνουν στον εγκέφαλο και επηρεάζει τη μνήμη, την ψυχική διάθεση και τη συμπεριφορά του ατόμου. Μερικές φορές η συμπεριφορά μπορεί να σχετίζεται με τις αλλαγές αυτές που συμβαίνουν στον εγκέφαλο. Σε άλλες περιπτώσεις, μπορεί να υπάρχουν αλλαγές που συμβαίνουν στο περιβάλλον του ατόμου, στην υγεία ή στα φάρμακά του και αποτελούν αφορμή για τη συμπεριφορά αυτή. Ίσως μια δραστηριότητα, όπως το μπάνιο, να είναι πολύ δύσκολη. Ή το άτομο μπορεί να μην αισθάνεται καλά σωματικά. Η άνοια επηρεάζει τους ανθρώπους με διαφορετικούς τρόπους και μειώνει την ικανότητα ενός ατόμου να εκφράσει τις ανάγκες του και να αντιμετωπίζει τους περιβαλλοντικούς στρεσογόνους παράγοντες. Η κατανόηση της αιτίας γιατί κάποιος συμπεριφέρεται μ’ έναν συγκεκριμένο τρόπο μπορεί να σας βοηθήσει με μερικές ιδέες για το πώς να το αντιμετωπίσετε.

Η αντιμετώπιση των αλλαγών στη συμπεριφορά μπορεί να είναι πολύ δύσκολη και συχνά είναι θέμα εμπειρικό. Να θυμάστε πάντα ότι η συμπεριφορά αυτή δεν είναι σκόπιμη. Ο θυμός και η επιθετικότητα συχνά απευθύνονται προς τα οικογενειακά μέλη και φροντιστές επειδή είναι τα πλησιέστερα άτομα. Η συμπεριφορά δεν ελέγχεται απ’ το άτομο και μπορεί να το φοβίζει πολύ. Χρειάζεται να καθησυχάσετε το άτομο, παρόλο που μπορεί να μην δίνει αυτή την εντύπωση.

Τι να κάνετε;

• Ένα ήρεμο και χωρίς άγχος περιβάλλον στο οποίο το άτομο με την άνοια ακολουθεί μια γνωστή ρουτίνα μπορεί να βοηθήσει στην αποφυγή μερικών δύσκολων συμπεριφορών.
• Προσπαθήστε να μην αλλάζετε το περιβάλλον. Τα άτομα με άνοια στεναχωριούνται όταν βρεθούν σ’ ένα άγνωστο περιβάλλον ή ανάμεσα σε άγνωστα άτομα όπου αισθάνονται αποπροσανατολισμό και δεν μπορούν να το αντιμετωπίσουν. Η απογοήτευση που οφείλεται στο γεγονός ότι δεν μπορούν να ικανοποιήσουν τις προσδοκίες των άλλων μπορεί να είναι αρκετό για να γίνει αφορμή για μια αλλαγή στη συμπεριφορά.
• Αν μια συμπεριφορά γίνει προβληματική, είναι καλύτερα να μην προσπαθήσετε να πλησιάσετε το άτομο για να το συγκρατήσετε, ή να προσπαθήσετε να το απομακρύνετε ή να το πλησιάσετε από πίσω. Μπορεί να είναι καλύτερα να το αφήσετε μόνο του μέχρι να συνέλθει ή να καλέσετε κάποιο φίλο ή γείτονα για να σας βοηθήσει.
• Αποφεύγετε την τιμωρία. Το άτομο μπορεί να μην θυμάται το περιστατικό οπότε δεν μπορεί να διδαχθεί απ’ αυτό.
• Να μιλάτε σιγά, με ήρεμη και καθησυχαστική φωνή.
• Να παραμείνετε ήρεμοι ή ουδέτεροι αν το άτομο σας πει κάτι που φαίνεται λανθασμένο ή ασυνάρτητο.

Επιθετικότητα
Αυτή μπορεί να είναι σωματική, όπως χτυπήματα, ή προφορική όπως χρήση υβριστικής γλώσσας. Η επιθετική συμπεριφορά συνήθως είναι έκφραση θυμού, φόβου ή εκνευρισμού.

Τι να κάνετε
• Η επιθετικότητα μπορεί να οφείλεται στον εκνευρισμό. Για παράδειγμα, αν κλειδώσετε την πόρτα μπορεί να σταματήσετε την περιπλάνηση, αλλά μπορεί να προκαλέσει αύξηση του εκνευρισμού.
• Οι δραστηριότητες και η εξάσκηση μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη μερικών ξεσπασμάτων.
• Αν πλησιάζετε το άτομο ήρεμα και να σας βλέπει καθαρά μπορεί να βοηθήσει. Εξηγήστε τι πρόκειται να κάνετε με σύντομες και σαφείς κουβέντες όπως “θα σε βοηθήσω να βγάλεις το σακάκι σου”. Αυτό μπορεί να βοηθήσει το άτομο να αποφύγει την αίσθηση ότι του επιτίθενται και να γίνει επιθετικό ως αντίδραση αυτοάμυνας.
• Ελέγξτε κατά πόσο η επιθετική συμπεριφορά του ατόμου είναι για να πάρει αυτό που θέλει. Αν συμβαίνει αυτό, η πρόβλεψη των αναγκών του μπορεί να βοηθήσει.

Υπερβολική αντίδραση
Μερικά άτομα με άνοια αντιδρούν υπερβολικά για ασήμαντα προβλήματα ή ελάχιστη κριτική. Αυτό μπορεί να εξωθήσει το άτομο να ουρλιάζει, να φωνάζει δυνατά, να κάνει παράλογες κατηγορίες, να νευριάσει ή να πεισματώσει πολύ, να κλαίει ή να γελάει ανεξέλεγκτα και ακατάλληλα. Εναλλακτικά, το άτομο μπορεί να κλειστεί στον εαυτό του. Αυτή η τάση της υπερβολικής αντίδρασης είναι μέρος της ασθένειας και αποκαλείται καταστροφική αντίδραση.

Μερικές φορές μια καταστροφική αντίδραση αποτελεί την πρώτη ένδειξη άνοιας. Μπορεί να είναι μια περαστική φάση, που θα εξαφανιστεί με την εξέλιξη της πάθησης, ή μπορεί να συνεχιστεί για κάποιο διάστημα.

Η καταστροφική συμπεριφορά μπορεί να οφείλεται:
• Στο άγχος που προκαλείται από υπερβολικές απαιτήσεις μιας κατάστασης
• Στον εκνευρισμό που προκαλείται από παρερμηνεία μηνυμάτων
• Από κάποια άλλη υποθάλπτουσα ασθένεια

Αυτή η συμπεριφορά μπορεί να εμφανιστεί πολύ γρήγορα και να εκφοβίσει την οικογένεια και τους φροντιστές. Όμως, αν προσπαθήσετε να βρείτε την αφορμή της καταστροφικής συμπεριφοράς μερικές φορές μπορεί να σημαίνει ότι μπορεί να προληφθεί. Κρατώντας ένα ημερολόγιο συμβάντων μπορεί να σας βοηθήσει να εντοπίσετε τις συνθήκες κάτω απ’ τις οποίες συμβαίνει αυτή η καταστροφική συμπεριφορά. Αν αυτό δεν είναι εφικτό, μπορείτε να βρείτε τρόπους γρήγορης και αποτελεσματικής αντιμετώπισης της συμπεριφοράς χρησιμοποιώντας μερικές απ’ τις παραπάνω οδηγίες.

Κρύψιμο πραγμάτων
Άτομα με άνοια συχνά δίνουν την εντύπωση ότι ψάχνουν παρορμητικά να βρουν κάτι που πιστεύουν ότι έχει χαθεί και κρύβουν πράγματα για την ασφαλή φύλαξή τους.

Η συμπεριφορά φύλαξης πραγμάτων μπορεί να οφείλεται:

• Στην απομόνωση. Όταν αφήνουν μόνο του το άτομο με άνοια ή αισθάνεται εγκαταλελειμμένο, μπορεί να κλειστεί τελείως στον εαυτό του. Η ανάγκη να κρύβει πράγματα είναι μια συνηθισμένη αντίδραση.
• Στις αναμνήσεις. Περιστατικά του παρόντος μπορεί να γίνουν αφορμή για αναπολήσεις απ’ το παρελθόν, όπως όταν ζούσε με τα αδέρφια και τις αδερφές του και του έπαιρναν τα πράγματά του, ή όταν ζούσε κατά την περίοδο της μεγάλης κρίσης ή του πολέμου και προσπαθούσε να ταΐσει την οικογένειά του.
• Σε απώλειες. Άτομα με άνοια συνεχώς χάνουν κομμάτια της ζωής τους. Χάνοντας φίλους, συγγενείς, κάποιο σημαντικό ρόλο στη ζωή, εισόδημα και μια αξιόπιστη μνήμη μπορεί να αυξήσουν την ανάγκη του ατόμου να κρύβει πράγματα.
• Στο φόβο. Ο φόβος ότι θα σε ληστέψουν είναι μια άλλη συνηθισμένη εμπειρία. Το άτομο μπορεί να κρύψει κάποιο πολύτιμο πράγμα, να ξεχάσει που το έκρυψε και μετά να κατηγορεί κάποιον άλλον ότι του το έκλεψε.

Τι να κάνετε
• Μάθετε ποια είναι τα συνηθισμένα μέρη που κρύβει πράγματα το άτομο κι αν έχει χαθεί κάτι κοιτάξτε πρώτα εκεί.
• Δώστε στο άτομο ένα συρτάρι με διάφορα μικροπράγματα ώστε να τα βάζει σε μια σειρά καθώς αυτό μπορεί να του ικανοποιήσει την ανάγκη να απασχολείται με κάτι.
• Βεβαιωθείτε ότι το άτομο μπορεί να βρίσκει τον προσανατολισμό του, καθώς η αδυναμία αναγνώρισης του περιβάλλοντος μπορεί να επιβαρύνει το πρόβλημα απόκρυψης πραγμάτων.



Επαναληπτική συμπεριφορά
Άτομα με άνοια μπορεί να λένε ή να ζητάνε πράγματα επανειλημμένα. Μπορεί επίσης να προσκολλώνται επίμονα πάνω σας και να γίνουν η σκιά σας, ακολουθώντας σας ακόμη και στην τουαλέτα. Αυτές οι συμπεριφορές μπορεί να είναι πολύ ενοχλητικές και εκνευριστικές. Οι επαναληπτική συμπεριφορά μπορεί κυρίως να προκαλείται από την αδυναμία του ατόμου να θυμάται τι είπε και τι έκανε.
Τι να κάνετε;
• Αν μια εξήγηση δεν βοηθάει, η απόσπασή της προσοχής μερικές φορές μπορεί να φέρει αποτέλεσμα. Ένας περίπατος, κάποιο φαγητό ή μια αγαπημένη ασχολία μπορεί να βοηθήσει.
• Μπορεί να βοηθήσει αν αναγνωρίσετε το συναίσθημα που εκφράζει το άτομο. Για παράδειγμα “Τι θα κάνω σήμερα;” μπορεί να σημαίνει ότι το άτομο αισθάνεται χαμένο και αβέβαιο. Μια αντίδραση στο συναίσθημα αυτό μπορεί να βοηθήσει.
• Να απαντάτε στις επαναληπτικές ερωτήσεις σαν να τις είχε κάνει για πρώτη φορά.
• Οι επαναληπτικές κινήσεις μπορεί να μειωθούν δίνοντας στο άτομο να κάνει κάτι άλλο με τα χέρια του, όπως ένα μαλακό μπαλάκι για να το ζουλάει ή να διπλώνει ρούχα.

Πηγή Σύλλογος Αλτσχάιμερ Σκωτίας - 
Δράση για την Άνοια

Διαβάστε επίσης

• Τι είναι η νόσος Alzheimer; Τι πρέπει να κάνετε για να αποφύγετε την άνοια;
• 10 μυστικά για την πρόληψη της άνοιας. Τι είναι η άνοια και ποιές οι συνηθέστερες μορφές της.
• Ξεχνάτε, χάνετε τις λέξεις, χάνετε πράγματα; Μήπως πρέπει να επισκεφτείτε κάποιον ειδικό για Alzheimer;
• Η νόσος του Πάρκινσον τι είναι; Ποια τα συμπτώματα και πώς γίνεται η διάγνωση; Μάθετε να φροντίζετε τον εαυτό σας και πώς να κινήστε χωρίς να πέφτετε.
• Έχετε τρέμουλο στα χέρια, αργείτε να δέσετε τα κορδόνια σας, προβλήματα στην ισορροπία και την ομιλία; Μπορεί να έχετε νόσο του Πάρκινσον