Aegate και θεσμικοί φορείς της φαρμακευτικής αγοράς συζήτησαν την επικείμενη εφαρμογή του νέου Ευρωπαϊκού Κανονισμού για τα ψευδεπίγραφα φάρμακα

Με αφορμή την πρόσφατη δημοσίευση του Ευρωπαϊκού Κανονισμού για τα Ψευδεπίγραφα Φάρμακα, η ευρωπαϊκή εταιρεία Aegate που λειτουργεί ένα υψηλών προδιαγραφών σύστημα επαλήθευσης της γνησιότητας των φαρμάκων, διοργάνωσε εκδήλωση υπό την αιγίδα της Βρετανικής Πρεσβείας, παρουσία πολλών θεσμικών φορέων που εμπλέκονται στην ελληνική εφοδιαστική αλυσίδα φαρμακευτικών σκευασμάτων. Στόχος της εκδήλωσης ήταν να συζητηθεί σε βάθος, τόσο το περιεχόμενο του κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμού και η σημασία του για την προάσπιση της ασφάλειας των ασθενών, όσο και ο σχεδιασμός του Εθνικού Οργανισμού Πιστοποίησης Γνησιότητας Φαρμάκων, ο οποίος θα εξασφαλίσει την εφαρμογή του εν λόγω Κανονισμού στην Ελλάδα.

Ειδικότερα, ο νέος Κανονισμός ορίζει ότι:

1. Σε όλα τα «επισφαλή» φαρμακευτικά σκευάσματα θα εφαρμόζεται ένα 2D Data matrix barcode, που θα περιέχει ένα μοναδικό κωδικό για κάθε σκεύασμα.

2. «Επισφαλή» θεωρούνται όλα τα συνταγογραφούμενα φάρμακα και ορισμένα ΜΗ.ΣΥ.ΦΑ. 

3. Θα γίνεται συστηματική επαλήθευση της γνησιότητας κάθε φαρμακευτικής συσκευασίας από το φαρμακοποιό (ιδιώτη ή νοσοκομειακό), πριν δοθεί στον ασθενή.

4. Θα γίνεται κατ’ εκτίμηση του ρίσκου επαλήθευση από τις φαρμακαποθήκες.

5. Θα δημιουργηθεί σε εθνικό επίπεδο αποθετήριο των δεδομένων υπό τη διαχείριση των εμπλεκόμενων φορέων.

Επομένως, οι διαβουλεύσεις και οι προσαρμογές που πρέπει να γίνουν στα συστήματα διαχείρισης και στον τρόπο εργασίας πολλών εταίρων της Ευρωπαϊκής εφοδιαστικής αλυσίδας των φαρμάκων μέχρι το Φεβρουάριο του 2019, είναι πολλές και περίπλοκες και, όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο Διευθύνων Σύμβουλος της Aegate, Mark De Simone, η Ελλάδα θα πρέπει να προχωρήσει άμεσα στη σύσταση του Εθνικού Οργανισμού Πιστοποίησης Γνησιότητας Φαρμάκων. 

Σύμφωνα με τον κ. De Simone, η σύσταση του παραπάνω Εθνικού Οργανισμού προσφέρει στην Ελλάδα την ευκαιρία να εφαρμόσει ταχύτατα τις διατάξεις του κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμού. Αναφέρθηκε ειδικότερα, στη δυνατότητα της χώρας μας να εκμεταλλευτεί στο έπακρο την υπάρχουσα κωδικοποίηση των φαρμακευτικών σκευασμάτων που εφαρμόζει ο Ε.Ο.Φ. (μέσω του ΕΟΦόσημου). Εν προκειμένω και σε συνδυασμό με τη χρήση του συστήματος της Aegate που είναι ήδη διαθέσιμο στην Ελλάδα, να αξιοποιηθεί η πλατφόρμα αυτή για την πιλοτική εφαρμογή του συστήματος επαλήθευσης, μέχρι την εισαγωγή των νέων 2D κωδικών που θα διαθέτουν μελλοντικά τα φαρμακευτικά σκευάσματα. Με αυτόν τον τρόπο, επιτυγχάνεται η πλήρης προστασία των ασθενών από τα ακατάλληλα φάρμακα και δίνεται η δυνατότητα στις ελληνικές φαρμακευτικές εταιρείες να ευθυγραμμιστούν έγκαιρα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα και κατ΄ επέκταση, να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητά τους στις ευρωπαϊκές αγορές.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το σύστημα της Aegate λειτουργεί σε πραγματικό χρόνο, εντός ενός “end-to-end” δικτύου που συνδέει πλήρως την αλυσίδα φαρμάκων, από τους παραγωγούς μέχρι τα τελικά σημεία διάθεσης (φαρμακεία-νοσοκομεία) και επαληθεύει τη γνησιότητα των σκευασμάτων, τη στιγμή ακριβώς που διατίθενται στον ασθενή. Ενδεικτικά αναφέρθηκε πως μέσα στον τελευταίο μήνα, στις χώρες που λειτουργεί το σύστημα, έχουν πραγματοποιηθεί τόσο πιλοτικοί όσο και πραγματικοί έλεγχοι σε πάνω από 100 εκατομμύρια κωδικούς, δηλαδή το σύστημα εκτελεί επαληθεύσεις για πάνω από 2,5 εκατομμύρια συσκευασίες ανά ημέρα. 

Ο Nuno Pinto de Castro, Hospital Partner Account Manager της Aegate, μίλησε για την καινοτομία, αλλά και την ασφάλεια που προσφέρει το σύστημα της εταιρείας στο χώρο των νοσοκομείων, ένα χώρο στον οποίο η διακίνηση φαρμάκων είναι ιδιαίτερα περίπλοκη διαδικασία. Η εταιρεία έχει ήδη πιλοτικά εφαρμόσει το σύστημα νοσοκομειακής υπηρεσίας επαλήθευσης γνησιότητας των φαρμάκων στη Μεγάλη Βρετανία σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Όπως δήλωσε ο κ. Pinto de Castro, θα είχε εξαιρετικό ενδιαφέρον η αξιοποίηση του συγκεκριμένου λειτουργικού συστήματος και από τα ελληνικά νοσοκομεία.

Στη συνέχεια, ο Κώστας Βαρσάμος, Regional Business Development Manager, Greece and Cyprus, στην Aegate, παρουσίασε την εμπειρία που έχει αποκομίσει η εταιρεία από την ελληνική αγορά. Τόνισε ειδικότερα, ότι η απόδοση του συστήματος έχει δοκιμαστεί έως και στα μισά φαρμακεία της χώρας, με μέσο χρόνο ανταπόκρισης του συστήματος μόλις το ένα τέταρτο του δευτερολέπτου,  αλλά και με δυνατότητα διαχείρισης της περίπτωσης διακοπής της σύνδεσης με το διαδίκτυο. Μεγάλη αξία όμως του συστήματος πέρα της επαλήθευσης της γνησιότητας, είναι ότι μέσω της συνεχούς ενημέρωσης που παρέχει στο φαρμακοποιό, του δίνει την ευκαιρία να ενδυναμώσει το ρόλο του ως σύμβουλο του ασθενή, με σκοπό την βελτίωση του θεραπευτικού αποτελέσματος. 

Αναγγέλλοντας το συστηματικό έλεγχο όλων των συνταγογραφούμενων φαρμάκων, η εφαρμογή του κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμού αλλάζει τα δεδομένα στη διασφάλιση της προστασίας των καταναλωτών από τα ακατάλληλα και επιζήμια σκευάσματα στην Ευρώπη. Ο φαρμακοποιός θα βρεθεί στην πρώτη γραμμή της προσπάθειας αυτής και συνεπώς θα πρέπει να είναι κατάλληλα εκπαιδευμένος, ώστε να αξιοποιεί την ενημέρωση που σε πραγματικό χρόνο του προσφέρει το σύστημα της Aegate (π.χ. μέσω της διαδικασίας αναφοράς ανεπιθύμητων ενεργειών, ή της προτροπής για την παροχή της κατάλληλης συμβουλευτικής στον ασθενή), προκειμένου σε τελική ανάλυση, να διασφαλιστεί η μέγιστη δυνατή ασφάλεια των ασθενών, αλλά και η καλύτερη ποιότητα των υπηρεσιών υγείας.

Αναμφισβήτητα, η εφαρμογή της νέας νομοθεσίας θα αποτελέσει την επόμενη μεγάλη πρόκληση στην οποία θα πρέπει να ανταποκριθούν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς στο χώρο του φαρμάκου σε εθνικό, αλλά και ευρωπαϊκό επίπεδο.

***

Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία - Παγκόσμια Ημέρα Φυματίωσης 2016

Στις 24 Μαρτίου του 1882 ο Robert Koch ανακοίνωσε την ανακάλυψη του αιτίου της φυματίωσης. Σε ανάμνηση λοιπόν εκείνης της ημέρας, η 24η Μαρτίου καθιερώθηκε από τoν Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και τη Διεθνή Ένωση κατά της Φυματίωσης και των Νόσων του Αναπνευστικού Συστήματος ως Παγκόσμια Ημέρα Φυματίωσης. Η καθιέρωση αυτή αποσκοπεί στην ενημέρωση, στην ευαισθητοποίηση και στην ανάληψη δράσεως κατά της φυματίωσης σε παγκόσμιο επίπεδο. 

Το Μάιο του 2014, η ΠΟΥ έθεσε ως στόχο τη μείωση της θνησιμότητας από τη φυματίωση κατά 95% έως το 2035. Το 2012 όμως, η φυματίωση σκότωσε 1.300.000 ανθρώπους γεγονός που την κάνει το πιo θανατηφόρο νόσημα παγκοσμίως μετά το HIV/AIDS.  Η εξάλειψη της φυματίωσης αποτελεί έναν από τους στόχους ανάπτυξης του ΟΗΕ έως το 2030 (SDGs). Ωστόσο, κάθε χρόνο, 9.000.000 άνθρωποι  νοσούν από τη φυματίωση, ενώ 3.000.000 ασθενείς με φυματίωση δεν έχουν πρόσβαση στη φροντίδα που έχουν ανάγκη.

Αν και το νόσημα δεν λείπει από τα ανεπτυγμένα κράτη, είναι κυρίως νόσημα των υπό ανάπτυξη χωρών.  Μεγάλος αριθμός των ανθρώπων  με φυματίωση ανήκει  στις πιο φτωχές χώρες του κόσμου  και σε ευάλωτες  κοινότητες όπως οι μετακινούμενοι πληθυσμοί, οι ουσιοεξαρτημένοι, οι άνθρωποι με ΗΙV/AIDS, οι φυλακισμένοι, τα εκδιδόμενα άτομα.

Η φυματίωση εξοντώνει ακόμη και τώρα άτομα, οικογένειες, κοινωνίες, οικονομίες. Σήμερα, το 1/3 του κόσμου –περισσότεροι από 2 εκατομμύρια άνθρωποι – έχουν μολυνθεί από το μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης.  Εξαιρετικά επικίνδυνες οι ανθεκτικές μορφές της, κάνουν πλέον αισθητή την εμφάνισή τους. Σύγχρονες μελέτες έχουν δείξει ότι η μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων με υπερανθεκτική –XDR φυματίωση απόκτησαν το νόσημα από έναν άλλον άνθρωπο και όχι ως αποτέλεσμα της δικής τους θεραπευτικής αποτυχίας. Kαθώς η θεραπεία της είναι πιο ακριβή, αυτό μπορεί μόνον να σημαίνει ότι εάν η φυματίωση δεν εξαλειφθεί, το κόστος της θεραπείας απλώς θα ακολουθεί μια ανοδικά κλιμακούμενη πορεία.

Είναι σαφές πως απαιτούνται μεγαλύτερες επενδύσεις τόσο στη διάγνωση και αποτελεσματική θεραπεία, όσο και στην πρόληψη του νοσήματος.

Στην Ελλάδα, αν και η φυματίωση ανήκει στα υποχρεωτικώς δηλούμενα νοσήματα, η επιτήρηση της νόσου και των μέτρων ελέγχου δεν είναι ικανοποιητική. Με βάση τα επιδημιολογικά δεδομένα, κατά την τελευταία δεκαετία δηλώνονται κατά μέσο όρο 6 νέες περιπτώσεις φυματίωσης ανά 100.000 πληθυσμού το χρόνο, αλλά σημαντικό παραμένει το φαινόμενο της υποδήλωσης, με αποτέλεσμα να μην αποτυπώνεται με σαφήνεια η επιδημιολογική εικόνα της νόσου στη χώρα. Το 60% των δηλουμένων κρουσμάτων αφορά σε Έλληνες, το 40% σε άτομα αλλοδαπής εθνικότητας, ενώ κατά την τελευταία τριετία αυξήθηκαν σημαντικά τα περιστατικά φυματίωσης σε ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες (κρατούμενοι, Χ.Ε.Ν, άνθρωποι με HIV/AIDS, κλπ)  

Προβλήματα υπάρχουν στη στελέχωση των αντιφυματικών/πνευμονολογικών ιατρείων, στην εργαστηριακή υποστήριξη  για τη διάγνωση του νοσήματος, ενώ συχνά παρατηρούνται ελλείψεις  φαρμάκων κυρίως στα δευτερεύοντα αντιφυματικά φάρμακα.

Τα μέτρα ελέγχου διασποράς του μυκοβακτηριδίου κατά κανόνα υπολείπονται σημαντικά. Δεν υπάρχουν προγράμματα επιβλεπόμενης θεραπείας  (DOT) και αν και ο εμβολιασμός με BCG είναι υποχρεωτικός, σημαντικό ποσοστό του παιδικού πληθυσμού δεν καλύπτεται.

Η οικονομική κρίση που βιώνει η Ελλάδα μετά το 2010,  και οι δραστικές περικοπές στην υγεία έχουν ακόμη περισσότερο επιδεινώσει την κατάσταση καθώς όλα τα προγράμματα πρόληψης για τις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού αντιμετώπισαν σημαντικές μειώσεις χρηματοδότησης. Οι αυξημένες μεταναστευτικές και προσφυγικές ροές και οι κακές συνθήκες διαβίωσης, καθιστούν την επαγρύπνηση για τη φυματίωση μια επείγουσα ανάγκη.

Η Παγκόσμια Ημέρα για τη Φυματίωση  βρίσκει την Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία, να διεκδικεί τώρα  πρόσβαση στη διάγνωση, στον έλεγχο και στη θεραπεία για όλους όσους το χρειάζονται.

Οι Συντονιστές της Ομάδας Εργασίας Φυματίωσης της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας , Χ. Μπότση και  Μ. Τσικρικά

Ο Πρόεδρος 

της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας

  

Τουμπής Μιχαήλ

Η Αυτοδιοίκηση μπορεί και πρέπει να συμβάλλει στη διατήρηση της υγείας των δημοτών

Γ. Πατούλης: «Η Αυτοδιοίκηση μπορεί και πρέπει να συμβάλλει στη διατήρηση της υγείας των δημοτών. Σχεδιάζουμε δράσεις για την Υγεία με ολοκληρωμένη πολιτική πρόληψης σε κάθε τοπική κοινωνία ως τρόπο ζωής.

Στο 11^ο Πανελλήνιο Συνέδριο Δημόσιας Υγείας και Υπηρεσιών Υγείας που πραγματοποίησε ο Τομέας Δημόσιας και Διοικητικής Υγιεινής της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Δημόσιας Υγείας στο Ξενοδοχείο Divani Caravel παραβρέθηκε προσκεκλημένος ο Πρόεδρος του Ε.Δ.Δ.Υ.Π.Π.Υ και της ΚΕΔΕ κ. Γ. Πατούλης, Δήμαρχος Αμαρουσίου. 

Κατά την τελετή έναρξης του 11^ου Πανελληνίου Συνεδρίου  παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Πρ. Παυλόπουλου, ο κ. Πατούλης είχε την ευκαιρία να ανταλλάξει απόψεις με την πρύτανη Ελένη Γκύκατζη Αρβελέρ καθώς και να παρακολουθήσει την πολύ ενδιαφέρουσα ομιλία της για τη μετανάστευση και τους  πρόσφυγες.

 Ο κ. Πατούλης, που προεδρεύει από το 2005 του Ελληνικού Διαδημοτικού Δικτύου Υγιών Πόλεων, ήταν εισηγητής με θέμα την Πρόληψη και την Προαγωγή της Υγείας στους δήμους. Το Δίκτυο σήμερα αριθμεί 184 δήμους πανελλαδικά, ενώ από το 2010 αποτελεί τον Πιστοποιημένο από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας εθνικό φορέα πρόληψης και προαγωγής της υγείας της Ελλάδας. Ο Πρόεδρος του Ε.Δ.Δ.Υ.Π.Π.Υ κατά την εισήγησή του αναφέρθηκε στην πρακτική της δικτύωσης και το ρόλο του Ελληνικού Διαδημοτικού Δικτύου με Προγράμματα Πρόληψης  Προαγωγής Υγείας στο γενικό πληθυσμό για τον έγκαιρο εντοπισμό διαφόρων σοβαρών νοσημάτων. Ο  Πρόεδρος του Ε.Δ.Δ.Υ.Π.Π.Υ κ. Πατούλης επεσήμανε το ρόλο των εποπτών υγείας οι οποίοι συμβάλλουν σημαντικά στη διαδικασία πρόληψης της υγείας στους δήμους. 

Εισηγητές επίσης υπήρξαν ο Δήμαρχος Αγ. Βαρβάρας κ. Γ. Καπλάνης, ο οποίος αναφέρθηκε στο προσφυγικό και στο γεγονός ότι οι δήμοι οφείλουν μέσω του θεσμικού τους ρόλου να πάρουν επιπλέον πρωτοβουλίες. Στη συνέχεια ο κ. Σ. Παπασπυρόπουλος Γενικός Διευθυντής του Δικτύου, Ιατρός-Υγιεινολόγος  ο οποίος αναφέρθηκε στη λειτουργία των ΚΕΠ Υγείας τα οποία έχουν σαν στόχο να επικεντρωθούν στους υγιείς πολίτες για τη διατήρηση της υγείας τους. Έπειτα τοποθετήθηκε η κα. Ντ. Παπαθανασοπούλου  Συντονίστρια Προγράμματος Υγιείς Πόλεις του Π.Ο.Υ. στο ΕΔΔΥΠΠΥ και Πρόεδρος Συμβουλευτικής Επιτροπής του Π.Ο.Υ. για τα Εθνικά Δίκτυα,  η οποία αναφέρθηκε στο σχεδιασμό και την υλοποίηση δράσεων του Δικτύου σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του Π.Ο.Υ  καθώς και για τη Διακήρυξη των Αθηνών που αποτελεί το καταστατικό κείμενο που περιγράφει τις αρχές για την τοπική αυτοδιοίκηση παγκοσμίως. Η κα. Α. Ριτσατάκη Σύμβουλος του Π.Ο.Υ. η οποία μίλησε για την πολιτική για την  Γ΄Ηλικία και ότι η κάθε πόλη μέλος του Δικτύου μπορεί να διατυπώσει τις δικές της προτεραιότητες για τη διαμόρφωση αυτής. 

Συντόνισε ο Αντιπρόεδρος του Δικτύου και Δημοτικός Σύμβουλος Κορυδαλλού κ. Γ. Μακρυνός και ο κ. Α. Σισσούρας Ομότιμος Καθηγητής Επιχειρησιακής έρευνας, Μονάδας Σχεδιασμού και Πολιτικής Υγείας Πανεπιστημίου Πατρών, ενώ σχολίασε ο κ. Α. Φιλαλήθης, Καθηγητής Κοινωνικής Ιατρικής της Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Κρήτης ο οποίος μίλησε για μια πολιτική υγείας με ξεκάθαρους ρόλους  και πρότεινε ένα νέο προφίλ υγείας με αλλαγές και χρηματοδοτήσεις καθώς και αξιολόγηση.

Τη συζήτηση τίμησαν με την παρουσία τους η κα. Κουρέα-Κρεμαστινού Ομότιμη Καθηγήτρια Δημόσιας Υγείας και Πρόεδρος του Συνεδρίου και ο κ. Στεφανάδης Καθηγητής Καρδιολογίας.

Το Πανεπιστήμιο Αθηνών στους σταθμούς των Προσφύγων

Φοιτητές και μέλη της επιστημονικής ομάδας του  Μεταπτυχιακού Προγράμματος  «Διεθνής Ιατρική Διαχείριση Κρίσεων Υγείας» της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και μέλη του Ιατρικού Συλλόγου Χανίων σε συνεργασία με την ΜΚΟ «Γιατροί του Κόσμου»  πραγματοποίησαν από 11 έως και 16 Μαρτίου, οδοιπορικό ανά την νησιωτική και ηπειρωτική Ελλάδα, σε περιοχές όπου υπάρχει αυξημένη συγκέντρωση πληθυσμού προσφύγων και μεταναστών. 

Το υγειονομικό κλιμάκιο που συμμετείχε στην αποστολή επιβιβάστηκε σε πλοίο στον Πειραιά με προορισμό την Καβάλα. Οι ιατροί και νοσηλευτές προσέφεραν υπηρεσίες εντός του πλοίου σε πρόσφυγες και μετανάστες που μετακινούνται με αυτόν τον τρόπο βόρεια. Υγειονομικές υπηρεσίες εντός των πλοίων προσφέρονται στον εν λόγω πληθυσμό κατά  τη διάρκεια των τελευταίων μηνών σε σταθερή βάση με πρωτοβουλία των Γιατρών του Κόσμου, τα στελέχη των οποίων συνεπικούρησε η ομάδα του Πανεπιστημίου Αθηνών και του ιατρικού συλλόγου Χανιών. Από την Καβάλα η αποστολή μετέβη  και προσέφερε υπηρεσίες στο κέντρο υποδοχής Διαβατών και στη συνέχεια στον άτυπο καταυλισμό της Ειδομένης. Ενδιάμεσος σταθμός στο ταξίδι της επιστροφής στον Πειραιά υπήρξε η Χίος όπου ομοίως η ομάδα παρείχε υγειονομική υποστήριξη στη δομή φιλοξενίας προσφύγων που λειτουργεί στο νησί υπό την ευθύνη των Γιατρών του Κόσμου. 

Alzheimer’s Disease International και το .Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα «Θετική φροντίδα στην Άνοια» για τους επαγγελματίες υγείας και τους φροντιστές

Πάνος Βαζαίος, Αναστασία Ψωμά, Μάγδα Τσολάκη

Η Παγκόσμια Εταιρεία Νόσου Alzheimer (Alzheimer’s Disease International, ADI) σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Νόσου Alzheimer και Συγγενών Διαταραχών (Alzheimer Hellas) παρουσιάζουν στην Ελλάδα το πρόγραμμα «Θετική φροντίδα στην άνοια». 

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ADI, στην Ελλάδα το 2015 υπήρχαν 197.000 ασθενείς με άνοια και σύμφωνα με τις προβλέψεις, το 2050 ο αριθμός αυτός θα φτάσει στις 354.000. Οι περιθάλποντες αλλά και οι επαγγελματίες υγείας που παρέχουν καθημερινά φροντίδα στους ασθενείς με άνοια, επωμίζονται ένα τεράστιο πρακτικό, οικονομικό και ψυχικό φορτίο και η στήριξή τους είναι απαραίτητη. 

Όπως ανέφερε η εκπρόσωπος της Alzheimer’s Disease International, κυρία Αναστασία Ψωμά: «Η Παγκόσμια Εταιρεία νόσου Alzheimer, κατανοώντας τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι περιθάλποντες και οι επαγγελματίες υγείας, σχεδίασε ένα πρόγραμμα που αποκρίνεται στις ανάγκες τους για σύγχρονη και πρακτική εκπαίδευση».

Το πρόγραμμα που εφαρμόζεται πιλοτικά στην Ελλάδα, στοχεύει να εκπαιδεύσει 1.000 περιθάλποντες και 600 επαγγελματίες υγείας σε όλη τη χώρα και πραγματοποιείται με την ευγενική χορηγία του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ). Στόχος του προγράμματος το οποίο περιλαμβάνει 6 ενότητες είναι να συνεισφέρει στην καλύτερη κατανόηση και διαχείριση της νόσου. 

Σε πρώτη φάση εκπαιδεύτηκαν ειδικά επιλεγμένοι επιστήμονες, ειδικοί στην άνοια, από όλη την χώρα, οι οποίοι ανέλαβαν το ρόλο του Master Trainer, έτσι ώστε να εκπαιδεύσουν στη συνέχεια τους επαγγελματίες υγείας και τους περιθάλποντες ανά την επικράτεια.

Το πρόγραμμα ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2016 και αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα στον Απρίλιο. Βασικός στόχος των διήμερων σεμιναρίων είναι η εκπαίδευση των περιθαλπόντων και των επαγγελματιών υγείας με τα τελευταία δεδομένα που αφορούν την διαχείριση της νόσου (επικοινωνία και φροντίδα του ασθενούς, δραστηριότητες και περιβάλλον, αυτοφροντίδα του περιθάλποντα, οδηγίες για επαγγελματίες) και η μεταφορά αυτής της τεχνογνωσίας στους Έλληνες ειδικούς. Επίσης στο σχεδιασμό του προγράμματος προβλέπεται η κατά το δυνατόν μεγαλύτερη γεωγραφική κάλυψη και η δυνατότητα να ενημερωθούν και όσοι δεν βρίσκονται στα μεγάλα αστικά κέντρα.

Η Πρόεδρος της Alzheimer Hellas Καθηγήτρια Νευρολογίας ΑΠΘ Μάγδα Τσολάκη σημείωσε ότι: «Η «Θετική φροντίδα στην άνοια» ήταν μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για την πραγματοποίηση ενός εκπαιδευτικού θαύματος στην Ελλάδα με Πανελλαδική συμμετοχή. Η Alzheimer Hellas συμμετείχε στην υλοποίηση αυτού του προγράμματος εκπαιδεύοντας επαγγελματίες υγείας και περιθάλποντες σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ιωάννινα, Ηράκλειο, Χανιά, Χαλκίδα, Λάρισα και Αλεξανδρούπολη. Το πρόγραμμα αυτό αξιολογήθηκε πολύ θετικά και περιμένουν άλλοι τόσοι περιθάλποντες και επαγγελματίες υγείας να έχουν την ίδια εκπαίδευση, έτσι ώστε να βελτιωθεί η φροντίδα των ασθενών με άνοια αλλά και των περιθαλπόντων τους στην Ελλάδα».

Το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) εκπροσώπησε ο κύριος Πάνος Βαζαίος, μέλος της ομάδας διαχείρισης δωρεών στον τομέα Υγεία και Αθλητισμός, ο οποίος τόνισε ότι: «Οι κρίσιμοι τομείς της Υγείας και της Κοινωνικής Πρόνοιας έχουν δεχτεί μεγάλο πλήγμα στην Ελλάδα  κατά τη διάρκεια της κρίσης. Προτεραιότητα του Ιδρύματος είναι η αρωγή κοινωνικών πρωτοβουλιών που στόχο έχουν την υποστήριξη ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων. Η άνοια απασχολεί εκατοντάδες χιλιάδες συνανθρώπους μας στην Ελλάδα και ήταν αυτονόητο για εμάς να στηρίξουμε σε συνεργασία με την Alzheimer's Disease International και την Alzheimer Hellas τη δημιουργία του προγράμματος αυτού, το οποίο θα συνδράμει ουσιαστικά στη βελτίωση της καθημερινότητας αλλά και των μελλοντικών προοπτικών των συνανθρώπων μας που έχουν ανάγκη».

Ελλείψεις φαρμάκων στα φαρμακεία

Μόνιμο είναι το φαινόμενο των ελλείψεων φαρμάκων στην ελληνική αγορά.

Όπως αναφέρει ο αντιπρόεδρος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ), η μάχη των φαρμακοποιών να προμηθευτούν τα απαραίτητα φάρμακα είναι καθημερινή και άνιση.

Σύμφωνα με τον Γιάννη Δαγρέ, παρόλες τις προσπάθειες που έχουν γίνει ή που λέγεται ότι έχουν γίνει, η λίστα των σκευασμάτων που έχουν εξαφανιστεί από τα ράφια συνεχίζει να μεγαλώνει.

Οι λόγοι που τελικά οδηγούν σε αυτή την κατάσταση, αν και πολύπλοκοι, είναι σε όλους γνωστοί και δημιουργούν ένα κουβάρι δυσεπίλυτο μεν, αλλά σίγουρα δεν πρόκειται να βελτιωθεί η κατάσταση αν δεν γίνουν ισχυρές παρεμβάσεις.

Σύμφωνα με τον κ. Δαγρέ, τα αίτια των ελλείψεων είναι οι νόμιμες εξαγωγές φαρμάκων στο εξωτερικό και οι παράνομες από ιδιώτες που περνάνε από τα φαρμακεία και ζητούν να αγοράσουν γνωστά ελλειπτικά φάρμακα.

Το φαινόμενο – σημειώνει – αποδίδεται και στις αποσύρσεις σκευασμάτων από τις ίδιες τις εταιρείες παρασκευής τους, λόγω υπερβολικής μείωσης της τιμής τους.

Πολιτικές

Ο αντιπρόεδρος του ΠΦΣ κάνει λόγο για “σφιχτές” πολιτικές εταιρειών οι οποίες δεν τροφοδοτούν την αγορά με τις απαραίτητες ποσότητες ή “περίεργες” εμπορικές πολιτικές, που παρακάμπτουν τις νόμιμες φαρμακαποθήκες και διανέμουν απευθείας τα φάρμακα σε όποιο φαρμακείο δύναται να πληρώσει μετρητοίς.

Από στοιχεία που έχουν συγκεντρώσει οι φαρμακοποιοί, τα φάρμακα που λείπουν από τα ράφια είναι τα εξής:

ADENOCOR VIAL

AKINETON 4MG

ALESTOPOR 1MCG

ALPHA PLUS 1MG

ALTARGO OINT

AMISULPRIDE 400MG

ANTIVOM ORAL SOL

APOTEL AMP.PLUS

APOTEL EXTRA TABL

APOTEL EXTRA TABL EFF

AQUASOL A+D ORAL DROPS

ARTICLOX AMP

ASPIRIN-C

AVODART

AZECTOL 100MG

BELIFAX

BETAVERT

BETAVIX SIROP

BETRIMINE SIROP

BINOZYT TABL

BIOSONIDE INH

BRILIQUE

BUDEMAR NASAL SPRAY

BUDENOFALK UNO SACH

CANDESARTAN

CAPRILON

CEFIUM

CEVINOLON CR

CHAMPIX 1MG

CHEMIDERM CR

CLEXANE INJ

CLOMIPHEN CITRATE

CRESTOR

DECA-DURABOLIN

DIACEREIN

DIFEND SOL

DIPHENAL FORTE

DIPHENAL

DIUREN

DUAGEN

DUODART

EFEMOLINE

ELIQUIS 2,5MG

ELIQUIS 5MG

ELIDEL CR

EPAXAL

ERYTHROCIN SUSP

ERYTHROCIN TABL

ESTALIS SEQUIDOT TTS

EXEMESIN

EXFORGE 5+160+12,5

FANOLIT 5MG

FASIGYN

FLODIL

FUCIDIN CR

FUCIDIN OINT

FUROSEMIDE 500MG

GLICLAZIDE

GOLDASTATIN

HYDROFLUX 36X40MG

HYGROTON RESERPINE

HYGROTON

INFANRIX IPV-HIB

INFANRIX HEXA

INFANRIX TETRA

INTELECTA AMP

ISOMON

KLARIMAC 21X500MG

LANAMONT

LANTUS

LECALCIF ORAL SOL 25000IU

LECARNA ORAL SACH

LOZATAN

LUDIOMIL 25MG

LUDIOMIL 50MG

LYRICA

MEGACE

MELOCALM 15MG

MICROVIBRATE 40X100MG

MICROVIBRATE 8X100MG

MIMPARA 90MG

MULTIHANCE VIAL 20ML

NAPROSYN 500MG

NEO-PRIPHEN NASAL SPRAY

NEUROBION

NIACLOP 75MG

NIFECARD 20MG

NOVACNE GEL

NOVOMIX FLEXPEN

NOXAREL

NOZINAN

OESTROGEL GEL

ONE-ALPHA 1MCG

ORPIDIX COLL

OSTEOVILE 1MCG

OSTORIS 35MG

PAROLET 20MG

PASCORBIN AMP 5X5X750MG

PENTAVAC INJ

POLIMOD GRAN. SACH.10X800MG

PRADAXA

PRIMPERAN AMP

PROLIA

PROPIOSALIC POM

REUMADOLOR GEL

REUMANISAL CAPS

RUPAFIN ORAL SOL

SALBUNOVA INH

SALOFALK SUPP 500MG

SEDACID TABL 20MG

SERBO NASAL SPRAY

SEROQUEL

SERPAFAR 50MG

SYSCOR CR 28X10MG

TALGAN INHALER

TERBIGRAM CREAM

TERBIPROL CREAM

TERRAMYCIN POUDRE

TETRAVAC INJ

THEO-BROS 300MG

THILOMICIN-DEX COLL

TRACYCLIN OINT

TRAJENTA

UNIMAZOLE 20MG

UNIMAZOLE 5MG

URSOFALK 250MG

VAMADRID 160MG

VERDAL HERMAL CREAM

VIBRAMYCIN SUSP

XARELTO 15MG

XARELTO 20MG

ZANTAC TABL 150MG

ZENCIL 160+12,5MG

ZINELI COLL

ZOLETAD 30MG

ZOLIDEN 150MG

ZOLIDEN TABL EFFERV.12X150MG

ZONEGRAN 100MG

11ο Πανελλήνιο Συνέδριο Δημόσιας Υγείας

Σε ένα κρίσιμο «σταυροδρόμι» βρίσκεται σήμερα η Δημόσια Υγεία στη χώρα μας, καθώς οι ραγδαίες κοινωνικοοικονομικές αλλαγές που συντελούνται έχουν άμεση επίπτωση στην υγεία των Ελλήνων! 

Παλαιότερα νοσήματα παρουσιάζουν αξιοσημείωτες αυξομειώσεις στον επιπολασμό τους, ενώ σημαντικά αυξημένη εμφανίζεται και η συχνότητα διαφόρων λοιμώξεων. Παράλληλα, οι παράγοντες κινδύνου για ανάπτυξη χρόνιων νόσων χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής, σε μια χρονική συγκυρία, μάλιστα, κατά την οποία τα φαινόμενα αυτά αποκτούν ακόμα μεγαλύτερες διαστάσεις, λόγω της μεγάλης πίεσης που ασκείται στις υγειονομικές δομές της χώρας από τη διαρκώς διογκούμενη μεταναστευτική ροή. 

Με αυτά τα δεδομένα, οι αρμόδιοι φορείς της Δημόσιας Υγείας και της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας καλούνται σήμερα να δώσουν πολυμέτωπη «μάχη», προκειμένου να εξασφαλίσουν την μακροχρόνια διατήρηση των δεικτών υγείας των πολιτών σε υψηλά επίπεδα, καθώς η ανάγκη για αποτελεσματική φροντίδα υγείας καθίσταται, πλέον, αδήριτη. 

Η φιλοσοφία αυτή διαπνέει το 11^ο Πανελλήνιο Συνέδριο Δημόσιας Υγείας, με τίτλο «Δημόσια Υγεία και πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας: κοινοί στόχοι», το οποίο διοργανώνει ο Τομέας Δημόσιας και Διοικητικής Υγιεινής της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας (Ε.Σ.Δ.Υ.), σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Δημόσιας Υγείας (Ε.Ε.Δ.Υ.), στις 21 - 23 Μαρτίου 2016 στην Αθήνα (ξενοδοχείο Divani Caravel). 

Πρόκειται για ένα σημαντικό επιστημονικό γεγονός, στο οποίο θα συμμετάσχουν έγκριτοι ειδικοί και διακεκριμένοι επιστήμονες, πρωτοπόροι σε θέματα Δημόσιας Υγείας, τόσο στην Ελλάδα, όσο και διεθνώς, οι οποίοι έχουν συμβάλλει αποφασιστικά στο συστηματικό σχεδιασμό αποτελεσματικών στρατηγικών για την προστασία της Δημόσιας Υγείας, καθώς και για την έγκυρη σχετική ενημέρωση φορέων και πολιτών. Κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου έχουν προγραμματιστεί διαλέξεις, συζητήσεις σε θέματα ενδιαφέροντος και στρογγυλά τραπέζια στοχευμένα σε σύγχρονα επιστημονικά πεδία που αφορούν μεγάλο αριθμό ιατρικών ειδικοτήτων, όπως Παθολόγους, Λοιμωξιολόγους, Πνευμονολόγους, Παιδιάτρους κτλ. 

Το Συνέδριο, τελεί υπό την αιγίδα της Αυτού Εξοχότητος του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας Κυρίου Προκοπίου Παυλόπουλου, ο οποίος τιμήσησε με την παρουσία του την Τελετή Έναρξης

Την Εναρκτήρια Ομιλία της εκδήλωσης, με θέμα «Μετανάστευση - Προσφυγιά. Συνέπειες», θα δώσει η Πρύτανης κ. Ε. Γλύκατζη-Αρβελέρ.

Στόχο του Συνεδρίου αποτελεί η συζήτηση και η ανταλλαγή απόψεων γύρω από τη χάραξη αποτελεσματικών πολιτικών παροχής υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας και πρωτοβάθμιας φροντίδας, με γνώμονα την αλληλεγγύη και την άμεση απάντηση στις υγειονομικές ανάγκες του πληθυσμού. Προς την κατεύθυνση αυτή κινείται και η θεματολογία του Συνεδρίου, η οποία εστιάζει – εκτός των άλλων, στα παρακάτω κύρια σημεία:

ΠΡΟΣΔΟΚΙΜΟ ΖΩΗΣ

• Το προσδόκιμο ζωής παρουσιάζει μία σημαντική αυξητική τάση την τελευταία δεκαετία. Το 2011 στην Ελλάδα ήταν 83,1 χρόνια για τις γυναίκες και 78,3 χρόνια για τους άνδρες, με μέσο όρο τα 80,91 έτη. Ο αντίστοιχος μέσος όρος για την Ευρώπη ήταν τα 80,33 έτη. 

ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΑΙΤΙΑ ΘΝΗΣΙΜΟΤΗΤΑ

• Η γενική προτυποποιημένη θνησιμότητα, από όλες τις αιτίες παρουσιάζει σταθερή πτωτική πορεία στην Ελλάδα. Το 2013 ήταν 857,2 ανά 100.000 πληθυσμό, ενώ το 2004 ήταν 1.047,8 ανά 100.00 πληθυσμό. 

• Οι τρεις πρώτες αιτίες θανάτου στην Ελλάδα από το 2004 έως και το 2013 παραμένουν τα νοσήματα πνευμονικής κυκλοφορίας, η νόσος εγκεφαλικών αγγείων και η ισχαιμική καρδιοπάθεια αντίστοιχα.

• Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί το γεγονός πως και οι τρεις αιτίες παρουσιάζουν σημαντική πτωτική πορεία σε σχέση με το 2004, αν και ακόμα παραμένουν σε υψηλά επίπεδα. Ο Δείκτης Προτυποποιημένης Θνησιμότητας από τα νοσήματα της πνευμονικής κυκλοφορίας και άλλων μορφών καρδιοπάθειας φαίνεται πως έχει πτωτική τάση, καθώς το 2004 ήταν 176,4 ανά 100.000 κατοίκους, ενώ το 2013 μειώθηκε στο 119,4 ανά 100.000 κατοίκους. 

• Επιπλέον, η νόσος των εγκεφαλικών αγγείων παρουσιάζει μείωση, αφού το 2004 η προτυποποιημένη θνησιμότητά της ήταν 179,7 θάνατοι ανά 100.000 κατοίκους στην Ελλάδα και το 2013 ήταν 110,4 για αυτή την αιτία. Παρόλα αυτά, ο Δείκτης Προτυποποιημένης Θνησιμότητας μπορεί να είναι αισθητά χαμηλότερος το 2013 σε σχέση με το 2004, αλλά συνεχίζει να παραμένει αρκετά υψηλός.

• Από το 2004 έως το 2013 και η ισχαιμική καρδιοπάθεια παρουσιάζει μείωση. Αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι στην Ελλάδα το 2004 ήταν 137,4 ανά 100.000 κατοίκους και το 2013 ήταν 90. Βέβαια, πρέπει να τονιστεί πως υπήρχε μεγάλη διαφορά από το 2004 έως και το 2008. Συγκεκριμένα, ο Δείκτης Προτυποποιημένης Θνησιμότητας για το 2009 ήταν 103,9 ανά 100.000 κατοίκους, αλλά από το 2009 και μετά φαίνεται να υπάρχει σταθερή τάση.

• Αν και με χαμηλότερες τιμές από τις προηγούμενες αιτίες, παρόλα αυτά αξίζει να σημειωθεί ότι η υπερτασική νόσος ως αιτία θνησιμότητας παρουσιάζει συνεχή αυξητική τάση την τελευταία δεκαετία. Η χαμηλότερη τιμή προτυποποιημένης θνησιμότητας, 11,8 ανά 100.000 πληθυσμό, καταγράφηκε το 2004 και η υψηλότερη, 17,1, το 2013. 

• Η μεγάλη κατηγορία των Κακοήθων Νεοπλασμάτων συνεχίζουν να είναι ψηλά στη λίστα με τις αιτίες θανάτου στην Ελλάδα, καθώς για το έτος 2011 καταγράφηκαν συνολικά 27.346 θάνατοι από όλα τα κακοήθη νεοπλάσματα. Αυτό συμβαίνει γιατί υπάρχουν πολλές κατηγορίες. Παρακάτω παρουσιάζεται η θνησιμότητα των κακοήθων νεοπλασμάτων ομαδοποιημένων σε πέντε κατηγορίες, για την περίοδο 2004-2013.

• Η τάση προς ελάττωση των θανάτων από ατυχήματα παρατηρείται και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σε λίγο μεγαλύτερο βαθμό. Το 2011, η προτυποποιημένη θνησιμότητα από ατυχήματα ήταν 26,3 ανά 100.000 άτομα στον Ελληνικό πληθυσμό και 35,4 στην Ε.Ε.

• Η θνησιμότητα από νοσήματα του αναπνευστικού συστήματος στην Ελλάδα κυμαίνεται, την τελευταία πενταετία, σε διαφορετικά επίπεδα από εκείνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ έως το 2005 κυμαίνονταν στα ίδια, κυρίως εξαιτίας του υψηλού επιπολασμού του καπνίσματος στη χώρα μας. Το 2011, η προτυπωμένη θνησιμότητα για την Ελλάδα ήταν 46,56 και για την Ε.Ε. 40,89.

• Οι παθήσεις του πεπτικού συστήματος προκαλούν στην Ελλάδα λιγότερους θανάτους, σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το 2011, η προτυποποιημένη θνησιμότητα για τα νοσήματα αυτά ήταν στην Ελλάδα 14,55 και στην Ε.Ε. 29,21 ανά 100.000 κατοίκους.

ΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ ΧΡΟΝΙΩΝ ΝΟΣΗΜΑΤΩΝ 

• Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛ.ΣΤΑΤ.), αξιοσημείωτη είναι η σταθερή αύξηση του αριθμού εξιτηρίων ασθενών σε όλα τα συνηθέστερα νεοπλάσματα (πχ. πνεύμονα, μαστού, παχέος εντέρου, προστάτη, κλπ) κατά τη δεκαετία 2000-2010. Ειδικότερα, τις μικρότερες, συγκριτικά, αυξήσεις έχουν παρουσιάσει τα νεοπλάσματα του ήπατος (143%) και οι λευχαιμίες (145%). Ακολουθούν τα νεοπλάσματα του στομάχου (160%), του πνεύμονα (168%), του προστάτη (182%), του μαστού (185%), της ουροδόχου κύστεως (190%) και του παχέος εντέρου (191%), ενώ τα ποσοστά διάγνωσης νεοπλασμάτων παγκρέατος και εγκεφάλου έχουν υπερδιπλασιαστεί (214 % και 225%, αντιστοίχως).

ΛΟΙΜΩΔΗ ΝΟΣΗΜΑΤΑ

• Γρίπη

2013-2014: Καταγράφηκαν 338 σοβαρά περιστατικά εργαστηριακά επιβεβαιωμένης γρίπης, εκ των οποίων τα 330 χρειάστηκαν νοσηλεία σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. Τα κρούσματα που νοσηλεύτηκαν σε ΜΕΘ ήταν 193 άνδρες και 137 γυναίκες, με εύρος ηλικιών από 0 έως 88 έτη (μέση ηλικία 56,5 έτη και διάμεση ηλικία τα 60 έτη). Καταγράφηκαν 145 θάνατοι. 

2014-2015: Καταγράφηκαν 248 σοβαρά κρούσματα εργαστηριακά επιβεβαιωμένης γρίπης, εκ των οποίων τα 233 νοσηλεύτηκαν σε ΜΕΘ. Τα περιστατικά που νοσηλεύτηκαν ήταν 132 άνδρες και 101 γυναίκες, ηλικίας 0 έως 94 έτη με διάμεση ηλικία τα 67 έτη. Καταγράφηκαν συνολικά 111 θάνατοι. Το επικρατές στέλεχος της γρίπης ήταν ο ιός γρίπης τύπου Β σε ποσοστό 59%, ενώ ο ιός τύπου Α σε ποσοστό 41%. Τα σοβαρά κρούσματα γρίπης που χρειάστηκαν νοσηλεία ήταν σε παρόμοια επίπεδα με αυτά της περσινής περιόδου γρίπης 2013-2014.

• Ελονοσία

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΚΕΕΛΠΝΟ, τα καταγεγραμμένα κρούσματα ελονοσίας στην Ελλάδα ανήλθαν σε 51 το 2009, σε 44 το 2010, σημειώνοντας αύξηση το 2011, με 96 κρούσματα, και το 2012 με 93. Το 2013 σημειώνεται πτώση των καταγεγραμμένων κρουσμάτων σε 25. Το 2014 καταγράφηκαν 38 κρούσματα στην χώρα μας, εκ των οποίων κανένα με ενδείξεις εγχώριας μετάδοσης σε καμία περιοχή της ελληνικής επικράτειας. Το 2015 δηλώθηκαν συνολικά 85 κρούσματα, εκ των οποίων τα 6 ήταν εγχώριας και τα 79 ήταν αλλοδαπής μετάδοσης.

• HIV/AIDS

Ο συνολικός αριθμός των HIV οροθετικών ατόμων, συμπεριλαμβανομένων και των περιπτώσεων AIDS που δηλώθηκαν στη χώρα μας μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2014, ανέρχεται σε 14.434, εκ των οποίων 11.896 (82,4%) ήταν άνδρες. Μέχρι και τις 31 Οκτωβρίου του 2015, είχαν καταγραφεί στο ΚΕΕΛΠΝΟ 15.109 περιστατικά HIV λοίμωξης, (82,7%) άνδρες. Από το σύνολο των ατόμων αυτών, 3.782 άτομα έχουν εμφανίσει AIDS και περίπου 7.700 βρίσκονται υπό αντιρετροϊκή θεραπεία. Ο συνολικός αριθμός των θανάτων ανέρχεται στους 2.562.

• Φυματίωση

Από τα δεδομένα που συλλέγονται ετήσια στη χώρα μας μέσω του συστήματος υποχρεωτικής δήλωσης, προκύπτει ότι, για το χρονικό διάστημα 2004-2010, δηλώνονται κατά μέσο όρο περίπου 600 κρούσματα το χρόνο.  Ωστόσο, υπάρχει προοδευτική μείωση των κρουσμάτων από 761 το 2004 σε 490 το 2010.  Σε ό,τι αφορά τα δηλούμενα κρούσματα σε Έλληνες, και το ποσοστό επί του συνόλου των δηλουμένων κρουσμάτων σημειώνει πτωτική τάση, ενώ τα δηλούμενα κρούσματα σε αλλοδαπούς φαίνεται να αυξάνονται. 

• Ιός του Δυτικού Νείλου

Το 2013 διαγνώστηκαν συνολικά 86 εγχώρια κρούσματα λοίμωξης από τον ιό του Δυτικού Νείλου, εκ των οποίων 51 ήταν κρούσματα με εκδηλώσεις από το κεντρικό νευρικό σύστημα και 35 με ήπιες εκδηλώσεις. Σημειώθηκαν συνολικά 11 θάνατοι, οι 10 εκ των οποίων σε ασθενείς με εκδηλώσεις από το ΚΝΣ. Το 2014 σημειώθηκε σημαντική μείωση των κρουσμάτων, καθώς διαγνώστηκαν συνολικά 15 εγχώρια κρούσματα, εκ των οποίων 14 ήταν κρούσματα με εκδηλώσεις από το κεντρικό νευρικό σύστημα και 1 με ήπιες εκδηλώσεις. Καταγράφηκαν συνολικά 6 θάνατοι σε ασθενείς άνω των 75 ετών με λοίμωξη από τον ιό και εκδηλώσεις από το ΚΝΣ. Το 2015 κανένα κρούσμα του ιού δεν δηλώθηκε στην Ελλάδα, βρέθηκαν, όμως, θετικά στον ιό κουνούπια, γεγονός που σημαίνει ότι υπάρχει η πιθανότητα να μεταφέρουν τον ιό και στους ανθρώπους.

ΜΙΚΡΟΒΙΑΚΗ ΑΝΤΟΧΗ

Ο κ. Αλκιβιάδης Βατόπουλος, Καθηγητής Μικροβιολογίας της Δημόσιας Υγείας και Κοσμήτορας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, τόνισε ότι, όσον αφορά τη μικροβιακή αντοχή στα αντιβιοτικά, η οποία εξακολουθεί να αποτελεί μείζον πρόβλημα δημόσιας υγείας, τόσο στην Ελλάδα, όσο και διεθνώς, στο Συνέδριο θα συζητηθεί η νέα στρατηγική που προτείνεται από τους Διεθνείς Οργανισμούς (ΠΟΥ και ΕΕ), η  στρατηγική της Ενιαίας Υγείας (One Health Approach). 

Η στρατηγική αυτή θεωρεί ότι η μικροβιακή αντοχή (όπως, άλλωστε, και πολλά άλλα θέματα δημόσιας Υγείας) αποτελεί πρόβλημα όχι μόνο των Νοσοκομείων και της ιατρικής του ανθρώπου, αλλά και πρόβλημα που αφορά την κτηνοτροφία, τη γεωργία και το περιβάλλον, όπου συνολικά δημιουργούνται και διασπείρονται (πολυ)ανθεκτικοί μικροοργανισμοί. 

Η φιλοσοφία αυτή διέπει και το παγκόσμιο σχέδιο του ΠΟΥ για τη μικροβιακή αντοχή, καθώς και το αντίστοιχο της ΕΕ. Οι ενέργειες που γίνονται στη χώρα μας  για την εφαρμογή αυτών των σχεδίων στην αντιμετώπιση της μικροβιακής ανοχής, τόσο στην Ιατρική, όσο και στην Κτηνιατρική, θα αναπτυχθούν στο σχετικό Στρογγυλό τραπέζι με τίτλο «Εφαρμογή του σχεδίου του Π.Ο.Υ. για την αντιμετώπιση της μικροβιακής αντοχής στην Ελλάδα», τη Δευτέρα 21 Μαρτίου 2016, στις 10:00 – 12:00. Η στρατηγική της Ενιαίας Υγείας θα αναπτυχθεί  στο Στρογγυλό Τραπέζι με τίτλο «Ενιαία Υγεία. Μια νέα προσέγγιση στη χάραξη πολιτικών Υγείας», την Τρίτη 22 Μαρτίου 2016, στις 13:00 – 15:00. 

ΚΑΠΝΙΣΜΑ

Σύμφωνα με στοιχεία της μελέτης επιπολασμού της καπνιστικής συνήθειας σε ενήλικες GATS (Global adult tobacco survey), που διεξήχθη το 2013 από την ΕΣΔΥ και το Τμήμα Υγιεινής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, με τη διεθνώς αναγνωρισμένη μεθοδολογία στα πρότυπα και υπό την επίβλεψη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και του Κέντρου Ελέγχου των Νόσων της Αμερικής σε πανελλήνιο αντιπροσωπευτικό δείγμα 4.359 ατόμων με προσωπική συνέντευξη σε επίπεδο νοικοκυριού, αναδείχθηκαν τα εξής: 

Το 51,2% των ανδρών και 25,7% των γυναικών (3,5 εκατομμύρια Έλληνες) δήλωσαν καπνιστές, αριθμός που αντιστοιχεί σε ποσοστό 38,2% των Ελλήνων του δείγματος. Το 50,7% αυτών ανήκουν στην ηλικιακή ομάδα 25-44 ετών (64,2% είναι άνδρες και 37% γυναίκες). Καθημερινοί καπνιστές δήλωσαν ότι είναι το 36,6% του συνόλου, εκ των οποίων το 49,3% ανήκει στην ηλικιακή ομάδα 25-44 ετών. Οι άνδρες σε ποσοστό 49,7% δήλωσαν καθημερινοί καπνιστές και οι γυναίκες σε ποσοστό 23,9%. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 63,2% των καθημερινών ανδρών καπνιστών ανήκουν στην ηλικιακή ομάδα 25-44 ετών και το 53,1% στην ηλικιακή ομάδα 45-64 ετών. Επιπλέον, το 72,2% των καθημερινών καπνιστών θεωρούνται εξαρτημένοι από τη νικοτίνη, αφού δήλωσαν ότι καπνίζουν 30 λεπτά μετά την πρωινή έγερση. 

Σε παρόμοια αποτελέσματα κατέληξε και η πανελλήνια έρευνα του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ), το 2014, για τις συμπεριφορές που συνδέονται με την υγεία των εφήβων μαθητών, ένας στους τρεις 15χρονους (36,9%) από τους οποίους δηλώνει ότι έχει καπνίσει μια φορά στη ζωή του. Το ίδιο αναφέρει και ένας στους επτά 13χρονους (14,6%), καθώς και το 1,6% των 11χρονων μαθητών. Οι μισοί από τους 15χρονους που έχουν καπνίσει, κάπνισαν πρόσφατα (μέσα στον τελευταίο μήνα), το 1/3 καπνίζει καθημερινά, ενώ σχεδόν το 1/5 καπνίζει τουλάχιστον έξι τσιγάρα την ημέρα.

Οι έφηβοι πειραματίζονται, πλέον, με το ηλεκτρονικό τσιγάρο, όπως δείχνει η έρευνα. Χρήση ηλεκτρονικού τσιγάρου έστω και μία φορά ανέφερε ένας στους έξι 15χρονους (16,6%), το 8,1% των 13χρονων και το 1,9% των 11χρονων. Στη συντριπτική πειοψηφία των αναφορών, η χρήση ηλεκτρονικού τσιγάρου αφορούσε απλή δοκιμή (1-2 φορές), ενώ τα αγόρια ανέφεραν σημαντικά υψηλότερα ποσοστά της χρήσης ηλεκτρονικού τσιγάρου από ό,τι τα κορίτσια.

ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Η χώρα μας, αν και εξακολουθεί να εφαρμόζει τη Μεσογειακή Διατροφή σε υψηλότερα επίπεδα από τις άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει απόκλιση από την προσκόλληση σε αυτήν και την προστατευτική της δράση για την υγεία, ειδικά στις νεότερες ηλικίες. Κατά το σχολικό έτος 2013-14, μάλιστα, ένα μεγάλο ποσοστό των μαθητών της χώρας από 5-18 ετών (63,6%) φάνηκε να απέχει σε μεγάλο βαθμό από το διατροφικό πρότυπο της Μεσογειακής δίαιτας.

ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΚΑΙ ΠΑΙΔΙΚΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ

Τα νεότερα δεδομένα του 2015 για την Ελλάδα αναδεικνύουν χαμηλότερο ποσοστό υπέρβαρων και παχύσαρκων ενηλίκων (41,5% και 17,4% αντίστοιχα). Οι άνδρες, οι μεγαλύτεροι σε ηλικία, οι έγγαμοι, τα άτομα με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο και κοινωνική θέση έχουν περισσότερες πιθανότητες να είναι υπέρβαροι/παχύσαρκοι. 

Τα πρόσφατα αποτελέσματα της μελέτης του προγράμματος ΕΥΖΗΝ, που πραγματοποιήθηκε το σχολικό έτος 2013-2014 και στην οποία συμμετείχαν συνολικά 473.665 μαθητές από 4.792 σχολεία της χώρας όλων των βαθμίδων (Νηπιαγωγεία-Λύκεια), βρέθηκε ότι τουλάχιστον τρία στα δέκα παιδιά είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα. Πιο συγκεκριμένα, το 23,6% των αγοριών και το 23,3% των κοριτσιών αξιολογήθηκαν ως υπέρβαρα, ενώ το 11,2% των αγοριών και το 9,6% των κοριτσιών, αντιστοίχως, ως παχύσαρκα. Το πρόβλημα του υπερβάλλοντος βάρους εντοπίστηκε κατά κύριο λόγο στις ηλικίες 8-11 ετών, με σχεδόν τέσσερις στους δέκα μαθητές που βρίσκονταν στην έναρξη της εφηβείας να είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι. 

ΕΜΒΟΛΙΑΣΤΙΚΗ ΚΑΛΥΨΗ

Σε γενικές γραμμές, η εμβολιαστική κάλυψη των παιδιών στην Ελλάδα είναι πολύ υψηλή και βελτιωμένη σε σχέση με τα δεδομένα της αντίστοιχης μελέτης του 2006. Στο γενικό πληθυσμό υπάρχουν ελλείμματα στην κάλυψη, κυρίως για το εμβόλιο ΜΜR (π.χ. 2η δόση). Επίσης, προβλήματα υπάρχουν στην ανοσοποίηση ειδικών ομάδων του πληθυσμού: η κάλυψη παιδιών που ανήκουν σε οικογένειες μεταναστών είναι γενικά καλή ή μέτρια, ενώ αυτή των παιδιών από οικογένειες Ελλήνων Τσιγγάνων είναι γενικά μέτρια ή χαμηλή. Συγκριτικά, πάντως, με την Ευρώπη, ο παιδικός πληθυσμός της Ελλάδας είναι επαρκώς εμβολιασμένος, με τα ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης να υπερέχουν του μέσου όρου των χωρών της Ευρώπης. 

ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ

Η κ. Μαρίνα Οικονόμου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ψυχιατρικής του ΕΚΠΑ, θα παρουσιάσει στο Συνέδριο δεδομένα από έρευνες του ΕΠΙΨΥ για τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης στην ψυχική υγεία, με χαρακτηριστικό εύρημα την αύξηση της επικράτησης της κατάθλιψης από 6,8% το 2009 σε 12,3% το 2013. Αξιοσημείωτη είναι, επίσης, και η συσχέτιση που αναδείχθηκε μεταξύ των οικονομικών δυσχερειών και της ανεργίας με την αυτοκτονικότητα.

ΕΘΝΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ ΝΕΟΠΛΑΣΙΩΝ

Σύμφωνα με τα διεθνή δεδομένα (ΠΟΥ), ο καρκίνος αποτελεί μια από τις κυριότερες αιτίες νοσηρότητας και θνησιμότητας  παγκοσμίως, με 8,2 εκατομμύρια θανάτους ετησίως, αριθμός που εκτιμάται ότι ανέρχεται στο 13% των θανάτων συνολικά. Ο αριθμός των νέων περιπτώσεων αναμένεται να αυξηθεί κατά 70% τις επόμενες δύο δεκαετίες, γεγονός που τον καθιστά κύρια απειλή για τη δημόσια υγεία. Εξαιτίας αυτού, η ΕΕ έχει θέσει ως στόχο τη μείωση των νέων περιπτώσεων καρκίνου κατά 15% μέχρι το 2020.

Στην Ελλάδα, το πρόβλημα του καρκίνου είναι συνολικά υποεκτιμημένο από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και ένας από τους βασικούς λόγους είναι η απουσία επαρκών και αξιόπιστων επιδημιολογικών δεδομένων. Η έλλειψη των δεδομένων αυτών αποτελεί τροχοπέδη για τη μελέτη της νόσου και την παροχή της απαιτούμενης φροντίδας στους ογκολογικούς ασθενείς, καθιστώντας αδύνατη τη διαμόρφωση στοχευμένης  πολιτικής κατά του καρκίνου.

Στο πλαίσιο αυτό, το 2011 ξεκίνησε στο ΚΕΕΛΠΝΟ η αναδιάρθρωση του Εθνικού Αρχείου Νεοπλασιών (ΕΑΝ), το οποίο χαρακτηρίζεται διεθνώς ως το «κλειδί» για τον έλεγχο της νόσου. Το ΕΑΝ, ακολουθώντας τις διεθνείς συστάσεις, αναδιαρθρώθηκε με πόρους του ΕΣΠΑ και από το 2014 συλλέγει συστηματικά στοιχεία, μέσω των καταγραφέων καρκίνου και της ειδικής διαδικτυακής εφαρμογής. 

Ως εκ τούτου, συνολικά, και μέχρι το Φεβρουάριο του 2016, η συλλογή πραγματοποιείται ηλεκτρονικά από 78 νοσοκομεία σε όλη την Ελλάδα, ενώ έχουν ήδη καταγραφεί 50,055 νέες περιπτώσεις, εκ των οποίων οι 327 αφορούν παιδιά.