Σταφύλια με αντικαρκινικές, αντιγηραντικές ιδιότητες. Παχαίνει το σταφύλι;

της Κλεοπάτρα Ζουμπουρλή, μοριακής βιολόγου, medlabnews.gr iatrikanea

Άμεσα συνδεδεμένο με την καλοκαιρινή διατροφή, το σταφύλι αποτελεί ένα από τα αγαπημένα φρούτα των Ελλήνων, τόσο λόγω της δροσιστικής και ιδιαίτερης γεύσης του, όσο και λόγω της υψηλής θρεπτικής του αξίας.

Το σταφύλι είναι ο καρπός του αμπελιού. Το αμπέλι αλλιώς ονομάζεται και κλήμα (Vitis Vinifera), είναι αναρριχητικό φυτό και προϊόντα του ο μούστος, το κρασί, το ξίδι και οι σταφίδες, ενώ μπορεί να γίνει και γλυκό του κουταλιού. Είναι γνωστό ως καρπός από την αρχαιότητα και αναφέρεται για πρώτη φορά στη Βίβλο. 

Για το σταφύλι, υπάρχουν αναφορές από τα έπη του Ομήρου και δεν είναι τυχαίο ότι κατείχε δεσπόζουσα θέση στα συμπόσια των αρχαίων. Στην αρχαία ελληνική μυθολογία αναφέρονται τρία πρόσωπα με το όνομα Στάφυλος. Η επικρατέστερη σχετικά με το όνομα των σταφυλιών αναφέρεται στον Στάφυλο, που ήταν βοσκός του βασιλιά Οινέα. Κάθε σούρουπο, όταν οδηγούσε τα κοπάδια πίσω στο υποστατικό του αφεντικού του, πρόσεξε ότι μια γίδα καθυστερούσε, ενώ συγχρόνως έκανε τρέλες. Την παρακολούθησε μια μέρα και είδε ότι το ζώο έτρωγε κάποιους καρπούς που ο ίδιος δεν είχε ξαναδεί. Ο Στάφυλος διηγήθηκε το περιστατικό στον Οινέα και αυτός του υπέδειξε να στύψει τους καρπούς αυτούς και να πάρει τον χυμό τους. Παρασκεύασε έτσι ένα ποτό που ονομάσθηκε οίνος (κρασί) από το όνομα του βασιλιά, ενώ οι καρποί αυτοί ονομάσθηκαν σταφύλια (σταφυλαί) από το όνομα του Σταφύλου.

Η καλλιέργεια της αμπέλου γινόταν  στην περιοχή  του Τίγρη και του  Ευφράτη. Οι Ρωμαίοι,  ήταν λάτρεις του κρασιού καθώς  επίσης και εξαίρετοι  αγρότες. Η καλλιέργεια της αμπέλου, η κατανάλωση σταφυλιών και η παραγωγή κρασιού είχε εξαπλωθεί σε όλη την αυτοκρατορία. Σε πολλές απεικονίσεις συμποσίων της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, βλέπουμε μεγάλα τσαμπιά με ζουμερά φρέσκα σταφύλια.  Το σταφύλι,  αποτελεί ξεχωριστό στοιχείο και στην εκκλησιαστική μας παράδοση.

Μας απασχολεί μέχρι και σήμερα λόγω των πολύτιμων συστατικών που περιέχει και μια πληθώρα μελετών που αναγνωρίζουν τις ευεργετικές ιδιότητες για τον ανθρώπινο οργανισμό.

Οι κύριες ποικιλίες σταφυλιού είναι : η Ευρωπαϊκή (Vitis vinifera), οι Βορειο – αμερικάνικες (Vitis labrusca και Vitis rotunndifolia ) και ορισμένες Γαλλικές παραλλαγές

Υπάρχουν διάφορες ποικιλίες στην Ελλάδα. Γενικότερα διαχωρίζονται με βάση το χρώμα του, λευκό, κόκκινο και μαύρο

Το σταφύλι αποτελεί μια πλήρη τροφή ισοδύναμη με το μητρικό γάλα, αλλά βέβαια μόνο για την περίοδο που ωριμάζει.

Τα 100 γρ.  σταφυλιού  αποδίδουν 60 kcal. Είναι φρούτο πλούσιο σε βιταμίνες Α,  Β και C ενώ από μεταλλικά στοιχεία περιέχει ασβέστιο, φώσφορο, κάλιο και σίδηρο.

Συγκεκριμένα το σταφύλι είναι πλούσιο σε βιταμίνη Α, βιταμίνη C, καθώς και σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β και συγχρόνως είναι πλούσιο σε μεταλλικά στοιχεία όπως ασβέστιο (Ca), φώσφορο (P), κάλιο (Κ), και σίδηρο (Fe). Το αξιοσημείωτο είναι ότι από τα 16 στοιχεία που είναι απαραίτητα στον ανθρώπινο οργανισμό, τα 12 πιο βασικά περιέχονται στα σταφύλια (κάλιο, ασβέστιο, σίδηρο, φώσφορο, μαγνήσιο, νάτριο κ.α.). Επίσης το σταφύλι λόγω του καλίου που περιέχει σε μεγάλες ποσότητες αυξάνει τη διούρηση και καταπολεμά την κατακράτηση των υγρών.

Επιπρόσθετα, υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα που αναδεικνύουν την προστατευτική δράση του σταφυλιού και των παραγωγών του ενάντια σε ορισμένες μορφές καρκίνου, λόγω των αντιοξειδωτικών ουσιών της ομάδας των φλαβονοειδών που περιέχουν και φαίνεται να συντελούν στη πρόληψη ορισμένων μορφών καρκίνου (του στήθους, του παχέος εντέρου, του δέρματος, του ήπατος). Μάλιστα έχει βρεθεί ότι τα λιπαρά οξέα που περιέχονται στο κουκούτσι του σταφυλιού, μειώνουν τη χοληστερίνη και βοηθούν στην πρόληψη καρδιοαγγειακών παθήσεων.

Οι  ανθοκυανίνες, οι πολυφαινόλες και η κουερσιτίνη που περιέχονται στο σταφύλι, λόγω των αντιοξειδωτικών ιδιοτήτων τους,  εμποδίζουν τη δημιουργία και τη δράση των ελεύθερων ριζών, ενισχύουν τα τοιχώματα των αγγείων, μειώνουν τις φλεγμονές και ασκούν αντιγηραντική, αντικαρκινική και καρδιοπροστατευτική δράση.

Επίσης, περιέχει φλαβονοειδή τα οποία βελτιώνουν την υγεία του καρδιαγγειακού συστήματος, ενισχύουν την πνευματική διαύγεια και επιταχύνουν τη θεραπεία διαφόρων λοιμώξεων.

Το σταφύλι αποτελεί καλή πηγή φυτικών ινών που συντελούν στη καλή λειτουργία του εντέρου και μπορεί να βοηθήσει σε καταστάσεις δυσπεψίας, δυσκοιλιότητας και αιμορροΐδων.

Επίσης, το σταφύλι κατέχει ξεχωριστή θέση και στην κοσμετολογία, οι αντιοξειδωτικές πολυφαινόλες του προστατεύουν το κολλαγόνο και την ελαστίνη των ιστών, βοηθώντας στη διατήρηση της νεότητας και κατατάσσοντας το σταφύλι ανάμεσα στα πιο αποτελεσματικά συστατικά ενάντια στη γήρανση.

Παράλληλα, λόγω των αποτοξινωτικών του ιδιοτήτων δίνει λάμψη στο δέρμα και βοηθάει στην καταπολέμηση της κυτταρίτιδας. Στην σύγχρονη κοσμετολογία, εκτός από τα πολύτιμα συστατικά του, χρησιμοποιούνται και τα έλαια του κουκουτσιού του ως έλαια βάσης, λόγω της υψηλής πτητικότητας τους.

Το σταφύλι μειώνει τα σημάδια της κυτταρίτιδας. Μεγάλο ποσοστό της ενοχλητικής κυτταρίτιδας οφείλεται σε κατακράτηση υγρών. Το σταφύλι θα εντοπίσει τα σημεία της κατακράτησης και θα αποβάλει υγρά και άλατα λειαίνοντας τα "προβληματικά" σημεία. 

Οι σπόροι του σταφυλιού  είναι πολύτιμοι γιατί περιέχουν  σημαντικά λιπαρά οξέα και βιταμίνη Ε, τα οποία προστατεύουν το δέρμα, τα αιμοφόρα αγγεία και τα νευρικά κύτταρα από τις  επιθέσεις των ελεύθερων ριζών.

Η  φλούδα του σταφυλιού περιέχει το πολύτιμο φυτικό συστατικό ρεσβερατρόλη. Η ρεσβερατρόλη παρουσιάζει αντιγηραντική και αντιφλεγμονώδη δράση,  προλαμβάνει τον καρκίνο, ελέγχει το σάκχαρο του αίματος και μειώνει την αρτηριακή πίεση και τη χοληστερόλη. Η ένωση αυτή, έδειξε κάποια καρδιοπροστατευτική δράση in vitro, καθώς και  ιδιότητες αντιαιμοπεταλικές και αντιοξειδωτικές. Πιθανόν λοιπόν, η προληπτική αντικαρκινική δράση που φαίνεται να εμφανίζουν τα σταφύλια να οφείλεται ως ένα βαθμό στην ρεσβερατρόλη (έχει εξεταστεί ο πιθανός προληπτικός ρόλος της ρεσβερατρόλης έναντι διαφόρων μορφών καρκίνου όπως είναι καρκίνος προστάτη και παχέος εντέρου). Απαιτούνται οπωσδήποτε,  περισσότερες οι μελέτες για τον καθορισμό της βιοδιαθεσιμότητας της ρεσβερατρόλης των τροφίμων, αλλά για πιο ακριβή καθορισμό της δράσης της και των επιδράσεών της  στον ανθρώπινο οργανισμό.  

Ο ρόλος της ρεσβερατρόλης σε χρόνια εκφυλιστικά νοσήματα έχει κινήσει το ενδιαφέρον πολλών ερευνητών ενώ εξετάζεται επίσης ο ρόλος της σε λοιμώξεις που οφείλονται σε ιούς ή σε μύκητες. Αναφέρεται επίσης, ότι η ρεσβερατρόλη συμβάλλει στην μείωση του κινδύνου εγκεφαλικού, παρεμβαίνοντας και μεταβάλλοντας τον μοριακό μηχανισμό στα αιμοφόρα αγγεία. Αυτό γίνεται πρώτον: γιατί  μειώνει  της δυνατότητας βλάβης  των αιμοφόρων αγγείων  μέσω μείωσης της δραστικότητας της αγγειοτασίνης (συστημική ορμόνη που προκαλεί συστολή των αιμοφόρων αγγείων, η οποία διαφορετικά, θα μπορούσε να αυξήσει την πίεση του αίματος) και δεύτερον: γιατί βοηθάει στην αυξημένη παραγωγή του αγγειοδιασταλτικού νιτρικού οξείδιου (μια ευεργετική ένωση που προκαλεί χαλάρωση των αιμοφόρων αγγείων).

Τέλος, το σταφύλι ενισχύει τα επίπεδα των οιστρογόνων, αυξάνει την απορρόφηση του ψευδαργύρου και παρουσιάζει αντιαλλεργική δράση καθώς αρκετοί είναι οι πάσχοντες από αλλεργίες που αναφέρουν σημαντική ανακούφιση από τη χρήση εκχυλίσματος σταφυλιού.

Τα σταφύλια ανακουφίζουν από τους πόνους στα γόνατα

Οι πόνοι στα γόνατα είναι ένα πρόβλημα που ταλαιπωρεί ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού. Σε πολλές περιπτώσεις οφείλεται στην παρουσία οστεοαρθρίτιδας, μιας κατάστασης που χαρακτηρίζεται από φθορά των χόνδρων μεταξύ των αρθρώσεων.

Εμφανίζεται συνήθως σε άτομα άνω των 45 ετών, ενώ οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν οστεοαρθρίτιδα σε σχέση με τους άνδρες.

Διατροφικά στοιχεία έχουν κατά καιρούς με την αντιμετώπιση της. Μια νέα έρευνα που παρουσιάστηκε στο ετήσιο συνέδριο Πειραματικής Βιολογίας στο Σαν Ντιέγκο της Καλιφόρνια, έρχεται να συσχετίσει την τακτική κατανάλωση σταφυλιών με ανακούφιση από τον πόνο της οστεοαρθρίτιδας του γόνατος και βελτίωση της ελαστικότητας των αρθρώσεων.

Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες που κατανάλωναν καθημερινά μια «δίαιτα σταφυλιών», είχαν σημαντική μείωση του πόνου. Η ευεργετική αυτή επίδραση ήταν πιο έντονη στις γυναίκες.

Οι ερευνητές αποδίδουν την προστατευτική αυτή δράση στις πολυφαινόλες των σταφυλιών, οι οποίες φαίνεται να μειώνουν δείκτες φλεγμονής και να προστατεύουν τα κύτταρα των χόνδρων. Ωστόσο, όπως οι ερευνητές επισημαίνουν, απαιτείται περαιτέρω διερεύνηση για να εντοπιστεί ο ακριβής μηχανισμός δράσης και να επιβεβαιωθεί η προστατευτική δράση των σταφυλιών έναντι του πόνου της οστεοαρθρίτιδας του γόνατος.

Οι κυριότερες βιταμίνες και τα σημαντικότερα μέταλλα του σταφυλιού

Τα σταφύλια περιέχουν πολλά χρήσιμα μέταλλα όπως  μαγγάνιο, χαλκό, σίδηρο, κάλιο, φώσφορο και πολύτιμες βιταμίνες όπως Θειαμίνη (Βιτ Β1), ριβοφλαβίνη (Βιτ Β2) , πυριδοξίνη (Βιτ Β6), Βιταμίνη C, Βιταμίνη Α και Βιταμίνη Κ

Μέση διατροφική ανάλυση 100g σταφυλιού
Θρεπτικό συστατικό	Τιμή	% της ΣΗΠ*
Ενέργεια	69 Kcal	3.5%
Υδατάνθρακες	18 g	14%
Πρωτεΐνες	0.72 g	1%
Ολικά λιπαρά	0.16 g	0.5%
Διαιτητικές ίνες	0.9 g	2%
Βιταμίνες
Φυλλικό οξύ	2 µg	0.5%
Νιασίνη	0.188 mg	1%
Παντοθενικό οξύ	0.050 mg	1%
Πυριδοξίνη	0.086 mg	7.5%
Ριβοφλαβίνη	0.070 mg	5%
Θειαμίνη	0.069 mg	6%
Βιταμίνη A	66 IU	3%
Βιταμίνη C	10.8 mg	18%
Βιταμίνη E	0.19 mg	1%
Βιταμίνη K	14.6 µg	12%
Ηλεκτρολύτες
Νάτριο	0%	1 mg
Κάλιο	191 mg	4%
Μέταλλα
Ασβέστιο	10 mg	1%
Χαλκός	0.127 mg	14%
Σίδηρος	0.36 mg	4.5%
Μαγνήσιο	7 mg	2%
Μαγγάνιο	0.071 mg	3%
Ψευδάργυρος	0.07 mg	0.5%
Φυτοχημικά
α-Καροτένιο	1 µg	--
ß-καροτένιο	39 µg	--
Λουτεΐνη-ζεαξανθίνη	72 µg	--

 * ΣΗΠ: Συνιστώμενη Ημερήσια Πρόσληψη

Πηγή : USDA National Nutrient data base

Παχαίνουν τα σταφύλια;

Δίνουν 65-80 θερμίδες / 100 γρ, 16.1 γρ υδατάνθρακες και 79.3 γρ νερό, με 0.9 γρ φυτικές ίνες. Είναι ένα φρούτο με ωραία γεύση και φανατικούς οπαδούς. Θέλει όμως ιδιαίτερη προσοχή η ποσότητα που καταναλώνουμε, αφού ένα ισοδύναμο φρούτου για το σταφύλι είναι μόλις οι 12 ρόγες και όχι ένα ολόκληρο τσαμπί. 1 μεσαίο τσαμπί σταφύλια (40-50 ρόγες) έχει περίπου 150 θερμίδες όσο 2 μεγάλα άλλα φρούτα δηλαδή, Η φυσική γλυκύτητα του σταφυλιού οφείλεται στα φυσικά του σάκχαρα, την φρουκτόζη και όχι στην ζάχαρη, την σουκρόζη όπως την εννοούμε συνήθως. Το σταφύλι είναι φρούτο που τρώγεται ώριμο, συνεπώς τα φυσικά του σάκχαρα είναι παραωριμασμένα, όταν είναι πια βρώσιμο. Αυτή η γλυκιά του γεύση είναι που μας μπερδεύει και έχουμε την αίσθηση ότι επειδή είναι γλυκό είναι και παχυντικό.

Θα πρέπει να γίνει σαφές πως, όπως και όλα τα άλλα καλοκαιρινά φρούτα,  μπορεί να επηρεάσουν το σωματικό βάρος μας μόνο αν τα υπερκαταναλώσουμε. Έτσι, αν σε ένα διαιτολόγιο μέσης περιεκτικότητας σε θερμίδες συστήνουμε 3-4 ισοδύναμα φρούτα θα πρέπει να θυμόμαστε ότι 1 ισοδύναμο σταφυλιού=12 ρόγες

Συνιστάται το σταφύλι να καταναλώνεται με τη φλούδα και τα κουκούτσια για να προσλαμβάνονται όλα τα θρεπτικά συστατικά του αλλά μπορεί κάλλιστα να συνοδευτεί με τυρί όπως φέτα και γραβιέρα ή ακόμα και να μαγειρεύεται μαζί με κρεατικά.

Επιλέξτε σταφύλια που έχουν ρώγες σφιχτές , αλλά ώριμες. (δεν θα ωριμάσουν  περαιτέρω μετά). Το στέλεχος θα πρέπει να είναι σκληρό και σταθερό, χωρίς ίχνη μούχλας. Μην επιλέγετε τα υπερώριμα σταφύλια, γιατί οι πολυφαινόλες βρίσκονται σε μεγαλύτερες ποσότητες όταν το σταφύλι δεν έχει ωριμάσει πολύ. Για να δείτε πόσο ώριμο είναι, σηκώστε ένα τσαμπί και τινάξτε το ελαφρά. Οι ρώγες πρέπει να παραμένουν πάνω του. Αν πέφτουν, σημαίνει ότι είναι μαραμένες και το σταφύλι δεν είναι φρέσκο ή είναι πολύ ώριμο.

Συντηρούνται για λίγες ημέρες  σε κεντρικό ράφι. Είναι καλό να αφαιρέσετε την υγρασία των σταφυλιών με απορροφητικό χαρτί και μετά να τα τοποθετήστε σε περφορέ σακούλα.

Συντήρηση στον καταψύκτη

Τοποθετήστε ολόκληρα φρούτα,  σε ένα πιάτο. Όταν παγώσουν, κλείστε τα καλά σε μια  σακούλα ειδική για  καταψύκτη.

Διαβάστε επίσης

• Η διατροφική αξία του πεπονιού. Δεν παχαίνει, έχει αντιπηκτικές ιδιότητες, πλούσιο σε αντιοξειδωτικά και ιχνοστοιχεία. Πώς το πεπόνι βοηθά στο αδυνάτισμα
• Καρπούζι, για την καρδιά, τον καρκίνο, την δίαιτα αλλά και τη λίμπιντο
• Σύκα, φρέσκα ή αποξηραμένα, για το έντερο, την αναιμία, την οστεοπόρωση, την πίεση, τον διαβήτη και την λίμπιντο
• Κεράσια, βύσσινα, ροδάκινα, καρπούζι, πεπόνι, τι μας προσφέρουν και πως θα τα διαλέξουμε.

Αχλάδια, το δώρο των θεών για διαβήτη, χοληστερίνη, πεπτικό, αρθρίτιδα και για δίαιτα

της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακής βιολόγου, medlabnews.gr iatrikanea

Το εύγευστο αυτό φρούτο είναι καρπός του οπωροφόρου δέντρου της αχλαδιάς ή απιδιάς και ευδοκιμεί σε όλες τις περιοχές με εύκρατο κλίμα. Κατάγεται από την...περιοχή της Κασπίας και στην Ευρώπη καλλιεργείται από το 17ο αιώνα.

Ωστόσο, αναφορές στην καλλιέργεια της αχλαδιάς συναντούμε και στα Ομηρικά έπη. Στην Οδύσσεια αναφέρεται ότι οι Φαίακες καλλιεργούσαν, μεταξύ άλλων δέντρων, και αχλαδιές στους κήπους του βασιλιά Αλκίνοου.

Στο έπος του Όμηρου, την Οδύσσεια, το αχλάδι είχε αποκαλεστεί ως «το δώρο των θεών». Αν και η προέλευση του αχλαδιού ανιχνεύεται 3000 χρόνια πριν στη Δυτική Ασία, υπάρχουν κάποιες υποθέσεις ότι η ιστορία του έχει ρίζες στη λίθινη εποχή. Τα άγρια αχλάδια προέρχονται από την Ευρώπη και την Ασία και η παρουσία τους χρονολογείται από την προϊστορική εποχή. Καλλιεργήθηκαν από τους αρχαίους Φοίνικες και τους Ρωμαίους και αποτελούσαν εκλεκτό έδεσμα για τους αρχαίους Πέρσες Βασιλιάδες. Έγιναν τόσο γρήγορα δημοφιλή ώστε στη μεσαιωνική Ιταλία καλλιεργούσαν πάνω από 200 ποικιλίες. Μέχρι το 17ο αιώνα οι Γάλλοι είχαν αναπτύξει 300 διαφορετικές ποικιλίες, εμπνευσμένοι από το πάθος του Λουδοβίκου XIV για το συγκεκριμένο φρούτο. Η πρώτη αχλαδιά φυτεύτηκε στην Αμερική το 1620 μ.Χ., ενώ μέχρι εκείνη την εποχή γινόταν μεγάλη εισαγωγή τους από τη Γαλλία. Σήμερα υπάρχουν πάνω από 5.000 γνωστές ποικιλίες στον κόσμο. 

Ανήκει στην οικογένεια Rosaceae (Ροδοειδών). Τα αχλάδια έχουν σχήμα μακρύ που στενεύει στο άκρο που βρίσκεται το κοτσάνι, ενώ είναι φαρδύτερο στο κάτω μέρος. Τα αχλάδια τα βρίσκουμε σε διάφορες αποχρώσεις όπως ανοιχτό πράσινο, πρασινοκίτρινο, κιτρινωπό, ελαφρύ κίτρινο/χρυσό, πράσινο με κόκκινο ανάλογα με την ποικιλία. 

Στην Ελλάδα οι πιο γνωστές ποικιλίες είναι οι κοντούλες, τα κρυστάλλια ή βουτυράτα και οι κρασάνες. Οι περίφημες κοντούλες έχουν μέτριο μέγεθος, κοντόχοντρο σχήμα και σαρκώδη λαιμό. Ο φλοιός τους είναι λεπτός, λείος, με πρασινοκίτρινο χρώμα. Η συγκεκριμένη ποικιλία είναι χυμώδης, πολύ αρωματική και ωριμάζει στα μέσα Ιουνίου. Τα κρυστάλλια ή βουτυράτα έχουν μέτριο μέγεθος και σχήμα κωδωνοειδές. Ο φλοιός τους είναι λεπτός, λείος, με πράσινο ανοιχτό χρώμα και η σάρκα τους είναι πολύ χυμώδης και γλυκιά. Τα αχλάδια αυτά ωριμάζουν στο τέλος Αυγούστου. Οι κρασάνες έχουν μεγάλο μέγεθος, με στρογγυλό σχήμα που μοιάζει με μήλο, σχεδόν χωρίς λαιμό. Ο φλοιός είναι αρκετά παχύς με πρασινοκίτρινο χρώμα. Η σάρκα τους είναι μαλακή, πολύ χυμώδης με υπόξινη γεύση. Η ποικιλία αυτή ωριμάζει τον Οκτώβριο.

Oι παροιμίες «Θα σου πω πόσα απίδια πιάνει ο σάκος» ή «Πίσω έχει η αχλάδα την ουρά» χρησιμοποιούνται όταν απευθύνουμε απειλή ή προειδοποίηση σε κάποιον. Τα αχλάδια, όμως, κάθε άλλο παρά απειλή αποτελούν για την υγεία μας. Χάρη στην πλούσια ποικιλία τους, μπορούμε να τα απολαμβάνουμε το καλοκαίρι και το φθινόπωρο.

Τι μας προσφέρουν τα αχλάδια;

Τα αχλάδια έχουν υψηλά επίπεδα διαιτητικών ινών, αποτελούν άριστη πηγή βιταμίνης C, καλίου και χαλκού, ενώ είναι πλούσια σε ουσίες με αντιοξειδωτική δράση. Το υψηλό ποσοστό φυτικών ινών που περιέχουν ασκεί ευεργετική επίδραση στην κινητικότητα του εντέρου και συμβάλλει στην πρόληψη της δυσκοιλιότητας. Η κατανάλωση χυμού αχλαδιών βοηθά στην ανακούφιση από τον πόνο σε διάφορες φλεγμονώδεις καταστάσεις. 

Tο αχλάδι μπορεί μάλιστα να επιφέρει σημαντική βελτίωση των επιπέδων LDL χοληστερόλης, λόγω της υψηλής του περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες. Τα αχλάδια είναι πλούσια σε πηκτίνη, που μειώνει ουσιαστικά το επίπεδο της «κακής» (LDL) χοληστερόλης.

Είναι πλούσια σε φλαβονοειδή όπως το β-καροτένιο, η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη.

Τα φλαβονοειδή είναι πολύτιμες ουσίες που βοηθούν στην πρόληψη πολλών νοσημάτων. Σε συνδυασμό με τις βιταμίνες C και Α βοηθούν στην προστασία από τις βλαβερές ελεύθερες ρίζες και εμποδίζουν την πρόωρη γήρανση. Το αχλάδι είναι μια καλή πηγή μετάλλων όπως ο χαλκός, ο σίδηρος, το κάλιο, το μαγγάνιο και το μαγνήσιο καθώς και βιταμινών του συμπλέγματος β όπως η ριβοφλαβίνη και πυριδοξίνη. Τα αχλάδια συγκαταλέγονται μεταξύ των λιγότερο αλλεργιογόνων από όλα τα φρούτα και, συνεπώς αποτελούν μία ασφαλή λύση για όσους πάσχουν από τροφικές αλλεργίες.

Λόγω των φυτικών ινών που περιέχει το αχλάδι αποτελεί εξαιρετική επιλογή φρούτου για άτομα που ταλαιπωρούνται από δυσκοιλιότητα και δυσλειτουργίες του πεπτικού συστήματος. Φαίνεται ότι η τακτική κατανάλωσή τους μπορεί να προσφέρει σημαντική προστασία έναντι του καρκίνου του παχέος εντέρου. Όπως και το σταφύλι έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε βιταμίνη C, η οποία διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο στην λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. 

Τα υψηλά επίπεδα της βιταμίνης C και του χαλκού μειώνουν το επίπεδο των ελεύθερων ριζών στο οργανισμό και μ’ αυτόν τον τρόπο αποτρέπουν την κυτταρική βλάβη σε καρνινικές βλάβες.

Tα αχλάδια μπορούν να είναι χρήσιμα στη θεραπεία της κολίτιδας, σε χρόνιες παθήσεις της χοληδόχου κύστης, στην αρθρίτιδα και ουρική αρθρίτιδα. Το αχλάδι έχει αντιφλεγμονώδη δράση και βοηθά στην ανακούφιση του πόνου που προκαλείται από τη φλεγμονή.

Θρεπτικά στοιχεία

Μέσες τιμές ανά 100 g*

θερμιδική αξία 54,0 kcal

πρωτεΐνες 0,4 g

υδατάνθρακες 12,3 g

από τους οποίους σάκχαρα 11,0 g

λιπαρά 0,2 g

από τα οποία κορεσμένα 0,1 g

χοληστερόλη 0,0 mg

φυτικές ίνες 2,7 g

νάτριο 1,5 mg

βιταμίνη C 4,6 mg

β-καροτένιο 36,5 µg

βιταμίνη B9 8,5 µg

ασβέστιο 9,5 mg

μαγνήσιο 7,0 mg

σίδηρος 0,2 mg

* Μέσες τιμές σύμφωνα με το ΥΠΟΥΡΓΕΊΟ ΓΕΩΡΓΊΑΣ ΤΩΝ ΗΠΑ καιCIQUAL

Μειωμένο κίνδυνο διαβήτη τύπου 2 και καρδιακής νόσου

Τα αχλάδια αποτελούν μια πολύ καλή πηγή φυτικών ινών, τόσο των λεγόμενων διαλυτών όσο και αδιάλυτων. 

Ο συνδυασμός αυτός σε ένα τρόφιμο μπορεί από μόνος του να αποτελέσει κάτι χρήσιμο για την πρόληψη του υψηλού σακχάρου, δηλαδή του διαβήτη τύπου ΙΙ.

Εκτός όμως από αυτό το χαρακτηριστικό, τα αχλάδια περιέχουν και σημαντικά ποσά από κάποιες ουσίες που λέγονται φλαβονόλες, με κυριότερες από αυτές την ισορχαμνετίνη, την κερκετίνη και την καεμφερόλη, όπως και επικατεχίνες.

Οι ουσίες αυτές φαίνεται ότι μπορεί να αποτελέσουν μια επιπλέον ασπίδα προστασίας κατά του διαβήτη, καθώς σύμφωνα με τους επιστήμονες βελτιώνουν την ευαισθησία των ιστών μας στην ινσουλίνη.

Η βελτίωση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη αποτελεί σημαντικό παράγοντα τόσο για την πρόληψη όσο και την αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ, ιδιαιτέρως σε άτομα με παραπάνω βάρος και συσσώρευση λίπους στην περιοχή της κοιλιάς.

Αχλάδια για Δίαιτα

Τα αχλάδια χάρη στην υψηλή περιεκτικότητά τους σε φυτικές ίνες και νερό βοήθησαν τις γυναίκες να χορτάσουν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και παράλληλα να μειώσουν την συνολική ημερήσια πρόσληψη των θερμίδων τους.

Μπορείτε να φάτε ένα αχλάδι μαζί με τη φλούδα τους, πριν από κάθε γεύμα σας. Κάτι τέτοιο μπορεί να σας βοηθήσει να φάτε λιγότερο φαγητό όταν θα καθίσετε στο τραπέζι κι έτσι δεν κινδυνεύετε από υπερκατανάλωση τροφής. Μπορείτε επίσης να τα καταναλώσετε πριν βγείτε έξω, αν πρόκειται να δειπνήσετε σε ένα εστιατόριο, γιατί με τον τρόπο αυτό δεν θα πεινάτε και έτσι δεν θα μπείτε στον πειρασμό να φάτε πολύ φαγητό και να φορτώσετε τον οργανισμό σας ενδεχομένως με ανθυγιεινές θερμίδες.

Καταναλώστε  ένα αχλάδι πριν από την γυμναστική σας, ιδιαίτερα αν θέλετε να χτίσετε μύες και να αυξήσετε την αντοχή σας. Τα φρούτα περιέχουν υδατάνθρακες που είναι απαραίτητοι για το σώμα κατά τη διάρκεια προπόνησης μεγάλης έντασης. Οποιοδήποτε είδος υδατανθράκων είναι κατάλληλο, όμως τα φρούτα όπως τα μήλα και τα αχλάδια είναι λιγότερο εθιστικά και περισσότερο υγιεινά από άλλες τροφές πλούσιες σε υδατάνθρακες.

Πώς τα διαλέγουμε;

Όταν διαλέγουμε αχλάδια, πρέπει να προσέχουμε ο φλοιός τους να είναι ομοιόμορφος, συμπαγής και να έχει σωστό και ζωηρό χρώμα (ανάλογα με την ποικιλία) και επίσης να μην έχει χτυπήματα και τρύπες. Τα αχλάδια θα πρέπει να έχουν επίσης τη χαρακτηριστική μυρωδιά τους και να μην είναι άγουρα. Σε περίπτωση που έχουν σκούρες κηλίδες, να ξέρετε ότι, όταν δεν είναι βαθιές, δεν επηρεάζουν την ποιότητά τους. Μην ξεχνάτε, άλλωστε, ότι τα «τέλεια» φρούτα μαρτυρούν χρήση χημικών.

Συντήρηση

Το ιδανικό είναι να τα αφήσετε πρώτα να ωριμάσουν σε θερμοκρασία δωματίου και μετά να τα βάλετε στο ψυγείο, δίχως να τα πλύνετε. Θα αντέξουν τουλάχιστον μία εβδομάδα. Ο γενικός κανόνας είναι πως η δροσιά επιβραδύνει την ωρίμασή τους και η ζέστη την επιταχύνει.

Στην κουζίνα

Τα αχλάδια, εκτός από φρέσκα, μπορούμε να τα καταναλώσουμε μαγειρεμένα. Ψητά δένουν ωραία με τα αμύγδαλα και τη σοκολάτα και αν τα περιχύσετε με καραμέλα ή κανέλα, η γεύση τους θα απογειωθεί. Μπορείτε να τα χρησιμοποιήσετε στη ζαχαροπλαστική (σε τάρτες, κέικ). Εναλλακτικά, μπορείτε να τα κάνετε κομπόστα ή μαρμελάδα.

Διαβάστε επίσης

• Σύκα, φρέσκα ή αποξηραμένα, για το έντερο, την αναιμία, την οστεοπόρωση, την πίεση, τον διαβήτη και την λίμπιντο
• Η διατροφική αξία του πεπονιού. Δεν παχαίνει, έχει αντιπηκτικές ιδιότητες, πλούσιο σε αντιοξειδωτικά και ιχνοστοιχεία. Πώς το πεπόνι βοηθά στο αδυνάτισμα
• Καρπούζι, για την καρδιά, τον καρκίνο, την δίαιτα αλλά και τη λίμπιντο
• Σταφύλια και η σημαντική διατροφική τους αξία. Κάνουν καλό σε πολλές παθήσεις. Έχουν αντικαρκινικές και αντιγηραντικές ιδιότητες. Μύθος ότι το σταφύλι παχαίνει
• Κεράσια, βύσσινα, ροδάκινα, καρπούζι, πεπόνι, τι μας προσφέρουν και πως θα τα διαλέξουμε.

«Αντίο Σταύρο Δέμο»: Η DEMO θρηνεί την απώλεια του Ιδρυτή και Προέδρου της

medlabnews.gr iatrikanea

Η μεγάλη οικογένεια της DEMO θρηνεί την απώλεια του Ιδρυτή και Προέδρου της, Σταύρου Δέμου.

Γεννημένος στην Τρίπολη, από πατέρα Αρκά και μητέρα Αϊβαλιώτισσα, ο Σταύρος Δέμος σπούδασε Οικονομικά στη Βιομηχανική Σχολή Πειραιώς και Φαρμακευτική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Ξεκίνησε τα πρώτα του επαγγελματικά βήματα από ένα φαρμακείο στου Παπάγου, αλλά το ανήσυχο πνεύμα του και η φιλοδοξία του τον οδήγησαν στην ίδρυση της εταιρείας, η οποία αποτελεί σήμερα μια από τις πιο ισχυρές και αξιόπιστες φαρμακοβιομηχανίες, διεθνώς. Κινητήριος δύναμή του ήταν το όραμά του για τη δημιουργία ενός καλύτερου κόσμου.

Εργατικός και με πίστη στους ανθρώπους, ο Σταύρος Δέμος πρόσφατα διακρίθηκε ως Πρωτεργάτης της Ελληνικής Φαρμακοβιομηχανίας για τη συνεισφορά του στην ανάπτυξη του κλάδου. Ωστόσο, το αληθινό κληροδότημα του Σταύρου Δέμου ήταν η αγάπη και ο σεβασμός που ενέπνεε στον περίγυρό του. Επιδίωκε την προσωπική σχέση και είχε τον ρόλο μέντορα για πολλούς νέους ανθρώπους, τους οποίους συμβούλευε να έχουν θετική σκέψη, να βάζουν στόχους και να εργάζονται για τα όνειρά τους.

Με πλούσια συνδικαλιστική και φιλανθρωπική δράση, βραβευμένος πολλάκις για το κοινωνικό του έργο, ο Σταύρος Δέμος χαρακτηριζόταν από το αίσθημα δικαίου και την άσβεστη σπιρτάδα στα μάτια του. 

Ο Σταύρος Δέμος ήταν εξαιρετικός οικογενειάρχης και η πυξίδα του, ήταν η συμβουλή του πατέρα του «Το αύριο είναι το σήμερα και το σήμερα είναι το χθες. Ό,τι είναι να κάνεις, κάν’το τώρα. Αύριο είναι αργά, το έχεις χάσει.», την οποία έχει μεταλαμπαδεύσει στα παιδιά και στα εγγόνια του.

Ο Σταύρος Δέμος έφυγε πλήρης ημερών, περιτριγυρισμένος από τους οικείους του.

Η εξόδιος ακολουθία θα τελεστεί την Πέμπτη 4 Ιουλίου, στις 11.00 π.μ. στον Ιερό Ναό Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, στο Κεφαλάρι, ενώ η ταφή θα πραγματοποιηθεί σε κλειστό οικογενειακό κύκλο.

Η οικογένειά του επιθυμεί αντί στεφάνων, ως ύστατος φόρος τιμής, τα χρήματα να κατατεθούν υπέρ του Εκκλησιαστικού Παντοπωλείου της Μητροπόλεως Κηφισίας.

Πληροφορίες σχετικά με τη Δωρεά: Δικαιούχος: ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΕΝΟΡΙΑΚΗΣ ΔΡΑΣΕΩΣ (ΚΤΕΔ), Εθνική Τράπεζα GR9201101410000014155800726, SWIFT/BIC ETHNGRAA GR9201101410000014155800726

Η ανακοίνωση της ΠΕΦ για την απώλεια του Σταύρου Δέμου

«Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοβιομηχανίας αποχαιρετά τον Σταύρο Δέμο.

Με βαθιά θλίψη η ΠΕΦ αποχαιρετά σήμερα τον Ιδρυτή και Πρόεδρο  της εταιρείας DEMO και έναν από τους πρωτεργάτες της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας, Σταύρο Δέμο.

Ο Σταύρος Δέμος υπήρξε δραστήριος και επιτυχημένος επιχειρηματίας και κατάφερε να εδραιώσει την DEMO ως μια πρωτοπόρα εταιρεία στον χώρο της Ελληνικής Φαρμακοβιομηχανίας.

Το ήθος και το όραμά του για τη DEMO και την ελληνική φαρμακοβιομηχανία  ήταν απαράμιλλα και έθετε πάντα στο επίκεντρο των θέσεών του τον άνθρωπο και τον εργαζόμενο. Η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοβιομηχανίας θρηνώντας την απώλεια ενός οραματιστή, πρωτοπόρου κι ανθρώπου, εκφράζει τα θερμά της συλλυπητήρια στην οικογένεια και τους οικείους του.»

Ποιοι δικαιούνται εξαήμερο πρόγραμμα Ιαματικού Τουρισμού

 medlabnews.gr iatrikanea

Ξεκινά από τις 10 Ιουλίου 2024 το πρόγραμμα Ιαματικού Τουρισμού και θα διαρκέσει ως τις 30 Μαΐου 2025. 

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να κάνουν χρήση του προγράμματος και των σχετικών καταλυμάτων επιλέγοντας πρόγραμμα εξαήμερων διακοπών με πέντε λούσεις αλλά μπορούν να έχουν μεγαλύτερης διάρκειας ιαματικό τουρισμό, αν πρόκειται για την Εύβοια ή για τον Έβρο.

Αν οι δικαιούχοι του προγράμματος ιαματικού τουρισμού που θα επιλέξουν να κάνουν χρήση των δελτίων τους σε συμβεβλημένα με τον ΛΑΕ-ΟΠΕΚΑ τουριστικά καταλύματα των Δήμων Ιστιαίας – Αιδηψού και Μαντουδίου -Λίμνης -Αγίας Άννας της Περιφερειακής Ενότητας Ευβοίας και της Περιφερειακής Ενότητας Έβρου δικαιούνται παράλληλα με τις έντεκα (11) ημέρες (δέκα 10 διανυκτερεύσεις), δωρεάν πραγματοποίηση έως δέκα 10 απλές λούσεις σε συμβεβλημένες με το ΛΑΕ-ΟΠΕΚΑ, εγκαταστάσεις ιαματικών πηγών και υδροθεραπευτηρίων της χώρας των δήμων της Περιφερειακής Ενότητας Εύβοιας και της Περιφερειακής Ενότητας Έβρου.

Οι δικαιούχοι των προγραμμάτων κοινωνικού και ιαματικού τουρισμού που θα επιλέξουν προορισμούς στην Περιφερειακή Ενότητα Έβρου και στα νησιά των Περιφερειών Βορείου και Νοτίου Αιγαίου χωρίς παροχή πρωινού, θα πραγματοποιήσουν τις διακοπές τους χωρίς καμία πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση διαμονής.

Στο πρόγραμμα μπορούν να συμμετέχουν τουριστικά καταλύματα τα οποία: βρίσκονται σε λουτροπόλεις ή περιοχές κοντά σε εγκαταστάσεις ιαματικών πηγών ή διαθέτουν Υδροθεραπευτήριο εντός της μονάδας τους.

Οι παραπάνω προκειμένου να συμμετέχουν με διαμονή και λούσεις πρέπει να διαθέτουν:

α) Τo Ειδικό Σήμα Λειτουργίας Μονάδας Ιαματικής Θεραπείας όπως ισχύει σήμερα της αρμόδιας Υπηρεσίας του Υπουργείου Τουρισμού και

β) απασχολούμενο ιατρό, με σκοπό τη διασφάλιση της υγείας των δικαιούχων του ΛΑΕ που θα πραγματοποιήσουν τις λούσεις.

Διαβάστε επίσης:

Ιαματικές Πηγές στην Αθήνα. Μπορούν να ανακουφίσουν από ρευματολογικές, ορθοπαιδικές, δερματικές και άλλες παθήσεις

Ιαματικές Πηγές Πειραιά και Νήσων. Για ρευματολογικές, νευρολογικές, ορθοπεδικές, δερματικές, γυναικολογικές και άλλες παθήσεις 

Πέντε σεισμοί μέσα σε μισή ώρα στην Κόρινθο

medlabnews.gr  

Πέντε σεισμοί σε διάστημα μισής ώρας ανησύχησαν την Κόρινθο το βράδυ της Δευτέρας (01/07/2024) με επίκεντρο την θαλάσσια περιοχή ανοικτά από την Περαχώρα.

Διπλός σεισμός, με τις δυο δονήσεις να έχουν χρονική απόσταση μόλις 1 λεπτού η μια από την άλλη, σημειώθηκε το βράδυ της Δευτέρας (1/7) στην Κόρινθο.

Ο πρώτος σεισμός στην Κόρινθο σημειώθηκε λίγο μετά τις 22.20 το βράδυ της Δευτέρας και είχε μέγεθος 3,3 Ρίχτερ και ακολούθησε ακόμη ένας, ελάχιστα λεπτά αργότερα 3,4 Ρίχτερ.

Και οι δυο σεισμοί είχαν επίκεντρο 9 χλμ βορειοανατολικά της Περαχώρας

Στη συνέχεια ακολούθησαν δυο ασθενείς δονήσεις 1,7 Ρίχτερ σύμφωνα με την αυτόματη λύση του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου και ακόμη μια 2,8 Ρίχτερ και πάλι στην Περαχώρα.

Διαβάστε επίσης

• Σεισμός. Τι πρέπει να κάνετε. Κουτί πρώτων βοηθειών. Γιατί ποτέ δεν ξέρεις....
• Φουντώνουν τα σενάρια για μεγάλο σεισμό στην Κωνσταντινούπολη. Ο νόμος των πιθανοτήτων και το ντόμινο. Θρίλερ με την Αγία Σοφία
• Αναμένει τεράστιο σεισμό πριν την άνοιξη στην Τουρκία. Προ της ρήξης ο φλοιός της Γης

Ασημένιο στη Βασιλική Θάνου και Σοφία Ρηγάκο στο Ελεύθερο Ντουέτο στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Καλλιτεχνικής Κολύμβησης

medlabnews.gr  

Ασημένιο μετάλλιο για Θάνου και Ρηγάκου στο ελεύθερο ντουέτο

Με φόρα από την Κυριακή συνέχισαν τη Δευτέρα οι Βασιλική Θάνου και Σοφία Ρηγάκου. Μετά το χάλκινο μετάλλιο στον τελικό του Τεχνικού Ντουέτου. Οι δυο Ελληνίδες πρωταθλήτριες κατέκτησαν το ασημένιο μετάλλιο στο Ελεύθερο Ντουέτο στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Καλλιτεχνικής Κολύμβησης Εφήβων-Νεανίδων της Μάλτας. Οι Θάνου-Ρηγάκου εκτέλεσαν υπέροχα το πρόγραμμά τους με θέμα «What's behind through the door» και συγκέντρωσαν 262,3356 βαθμούς, οπότε και πήραν τη δεύτερη θέση. Το χρυσό μετάλλιο πήρε η Ισπανία και το χάλκινο η Γαλλία.

Είναι τι πέμπτο μετάλλιο της ελληνικής αποστολής στη διοργάνωση μέχρι στιγμής (3 ασημένια, 2 χάλκινα).

Συγκλονιστικό. Κατάφεραν να επαναφέρουν 60χρονο τουρίστα, στη ζωή μετά από προσπάθεια 17 λεπτών στην Κρήτη.

 medlabnews.gr iatrikanea

Στιγμές αγωνίας εκτυλίχθηκαν στο κέντρο του Πλατανιά στην Κρήτη. Ένας 60χρονος τουρίστας που παραθέριζε στην περιοχή, έπαθε καρδιακή προσβολή.

Η κινητοποίηση ήταν άμεση και τελικά ο 60χρονος τουρίστας σώθηκε από διασώστες ιδιωτικής πολυκλινικής του Πλατανιά στην Κρήτη και το πλήρωμα του ασθενοφόρου του ΕΚΑΒ που έσπευσε στο συμβάν!

«Ειδοποιήσαμε τον κ. Χαράλαμο Βιττωράκη, ο οποίος έστειλε δύο άτομα από την κλινική του, πλήρως εφοδιασμένα με απινιδωτή και όλα τα σχετικά και μαζί με το προσωπικού του ασθενοφόρου επανέφεραν στην ζωή τον άνθρωπο έπειτα από 17λεπτα που ήταν χωρίς τις αισθήσεις του!» σημειώνει στο zarpanews.gr καταστηματάρχης της περιοχής που ήταν μπροστά στα γεγονότα.

«Όταν ο άνθρωπος άρχισε να δείχνει σημάδια ζωής αρχίσαμε να χειροκροτάμε, όλος ο κόσμος που είχε μαζευτεί, για το πλήρωμα του ασθενοφόρου και τους βοηθούς του ιατρείου οι οποίοι κυριολεκτικά ήταν νεκρός και δεν τον άφησαν!» αναφέρει ενώ ο ίδιος συμπληρώνοντας πως «θέλουμε να δώσουμε τα εύσημα στον κ. Βιττωράκη και στην ομάδα του».

Σημειώνεται ότι ο 60χρονος υποβλήθηκε σε χειρουργείο και του τοποθετήθηκε «μπαλονάκι».

Σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση για το περιστατικό, «στις 18:58 της Παρασκευής έγινε κλήση για ασθενή με καρδιοαναπνευστική ανακοπή σε ξενοδοχείο του Πλατανιά Χανίων, στις 19:10 έγινε άφιξη του ασθενοφόρου στον χώρο.

Ήδη είχε ξεκινήσει ΚΑΡΠΑ.

Τοποθετήθηκε απινιδωτής, διασωληνώθηκε με λαρυγγική μάσκα, τοποθετήθηκε ενδοφλέβια γραμμή και ξεκίνησε Εξειδικευμένη Υποστήριξη της Ζωής (ALS) από το πλήρωμα του ΕΚΑΒ. Σε συνεργασία με το προσωπικό του κ. Βιττωράκη o ασθενής ανατάχθηκε σε φλεβοκομβικό ρυθμό και μεταφέρθηκε στο Γενικό Νοσοκομείο Χανίων στις 19:40. Ο ασθενής μεταφέρθηκε στη Στεφανιαία Μονάδα».

Μάθημα Πρώτων βοηθειών - ΚΑΡΠΑ