Ινομυαλγία με πόνο στους μύες, πονοκέφαλο, κόπωση, αφηρημάδα, διαταραχές ύπνου και πόνο σε αυχένα, μέση

του Aλέξανδρου Γιατζίδη, Μ.D., medlabnews.gr iatrikanea

H ινομυαλγία (fibromyalgia) είναι μια ασθένεια κατά την οποία οι μυς και οι ινώδεις ιστοί εκδηλώνουν πόνο (άλγος) και ευαισθησία.

Η ινομυαλγία είναι ένα σύνδρομο, δηλαδή ένα σύνολο συμπτωμάτων, που προσβάλει τους μύες (κυρίως ώμων, γλουτών, αυχένα και μέσης), τους συνδέσμους και του τένοντες, αλλά όχι τις αρθρώσεις, και προκαλεί πόνο σε διάφορα μέρη του σώματος, παράλληλα με ένα αίσθημα κόπωσης.

Ο ασθενής νιώθει να υποφέρει από τις κομμάρες που προκαλεί η χειρότερη μορφή γρίπης, ξυπνάει κάθε μέρα στην κατάσταση αυτή και δυσκολεύεται να κάνει ακόμη και απλά πράγματα. 


Δεν προκαλεί μόνιμες βλάβες, είναι πιθανό όμως να διαρκέσει μήνες ή και χρόνια. 

Υπολογίζεται ότι μπορεί να προσβάλλει 2-8% του πληθυσμού (αμερικανικού απ’όπου και οι μελέτες). Η ινομυαλγία είναι πιο συχνή στις ηλικίες μεταξύ 35 και 55, ενώ φαίνεται να προσβάλλει περισσότερο γυναίκες, σε ποσοστό περίπου 80%. 

Το πιο συνηθισμένο διαγνωστικό σύμπτωμα είναι η ευαισθησία κάποιων σημείων σε συγκεκριμένες περιοχές του σώματος. Η άσκηση πίεσης στα σημεία αυτά προκαλεί ιδιαίτερη ένταση και πόνο. Οι ασθενείς με ινομυαλγία έχουν μειωμένο όριο αντοχής στον πόνο, λόγω αυξημένης ευαισθησίας του εγκεφάλου σε μηνύματα πόνου που προέρχονται από διάφορα μέρη του σώματος μέσω του νευρικού συστήματος. 

Ο πόνος της ινομυαλγίας χειροτερεύει από το στρες, τις αλλαγές του καιρού, τους θορύβους και το άγχος. 

Οι άνθρωποι του περιβάλλοντος του ασθενούς δεν αντιλαμβάνονται τον πόνο και το αίσθημα κόπωσης που τον βασανίζουν, γιατί δεν υπάρχουν σοβαρά εξωτερικά σημεία της νόσου. Τα άτομα που πάσχουν από ινομυαλγία συνήθως φαίνονται καλά στην όψη, ενώ αισθάνονται πολύ άσχημα. Η ινομυαλγία είναι μια πάθηση η οποία δεν είναι ορατή και συνήθως δεν γίνεται αντιληπτή από το περιβάλλον του ασθενούς.

Το άτομο με ινομυαλγία αντιμετωπίζεται με δυσπιστία και σκεπτικισμό και/ή θεωρείται ως τεμπέλης και υπερβολικός από το περιβάλλον του και ενίοτε από επαγγελματίες της υγείας, γεγονός το οποίο προσθέτει επιπλέον ψυχολογικό και σωματικό πόνο.

Ως εκ τούτου συνήθως ταλαιπωρείται αρκετά χρόνια προτού λάβει τη σωστή διάγνωση.

Τα Συμπτώματα της Ινομυαλγίας

• Πόνος και δυσκαμψία σε μύες, τένοντες, συνδέσμους και σε περιοχές γύρω από τις αρθρώσεις, αλλά και σε ένα μέρος του σώματος ή διάφορες περιοχές όπως τα άκρα, ο αυχένας ή η πλάτη. Αρχίζουν νωρίς το πρωί και χειροτερεύουν κατά την διάρκεια της ημέρας, καθώς εντείνονται οι δραστηριότητες του ατόμου

• Αίσθημα κόπωσης σε όλο το σώμα

• Έλλειψη ενέργειας και αντοχής

• Διαταραχή του ύπνου και αίσθημα ανεπαρκούς ξεκούρασης και ανανέωσης από τον ύπνο

Άλλα συμπτώματα:

• αιμωδία (μούδιασμα), κακή κυκλοφορία ή πρήξιμο στα χέρια και τα πόδια 

• Πονοκέφαλος, ευερεθιστότητα, μελαγχολική διάθεση 

• Αφηρημάδα και δυσκολία συγκέντρωσης 

• Ευαισθησία στις μυρωδιές, τους έντονους θορύβους και τις αλλαγές του καιρού 

• Ξηροστομία

• Ξηροδερμία

• Ρινίτιδα

• Συχνή ανάγκη ούρησης ή ξαφνικό και επιτακτικό αίσθημα ανάγκης για ούρηση 

• σύνδρομο ανήσυχων ποδιών 

• Έντονος πόνο στην περίοδο ή κατά την σεξουαλική πράξη 

• Ευερέθιστο έντερο (δυσπεψία, πόνο στην κοιλιά, δυσκοιλιότητα η διάρροια)

Τι Προκαλεί την Ινομυαλγία;

• Διαταραχή του βαθέως και χωρίς όνειρα ύπνου (non REM) που αναπαύει και ανανεώνει τον οργανισμό

• Υπερβολικό στρες, άγχος

• Τραυματισμός (σωματικός, ψυχικός)


Τα αίτια που προκαλούν την Ινομυαλγία δεν είναι γνωστά. Θεωρείται ότι υπάρχει μια γεννητική προδιάθεση και στην οποία ένα τραύμα φυσικό η ψυχικό, ακόμα και φαινομενικά μη αξιολογούμενο ως σημαντικό όπως χειρουργείο η και ίωση, μπορεί να προκαλέσει την έναρξη της. Τα συμπτώματα παρουσιάζονται εξαιτίας μιας υπερδραστηριοποίησης του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος κυρίως του Συμπαθητικού λόγω της μειωμένης παρουσίας μιας ορμόνης της σεροτονίνης η οποία παράγεται από το ίδιο μας το σώμα (Η γυμναστική και το ηλιακό φως αυξάνουν την παραγωγή της ). Αυτή η υπερδραστηριότητα προκαλεί μείωση της αιμάτωσης των μυών και κάποιων περιοχών του εγκεφάλου. Αυτό προκαλεί μεταξύ των άλλων υποχώρηση της αιδούς εμφάνισης του πόνου. Υπενθυμίζουμε ότι οι ασθενείς που πάσχουν από ινομυαλγία είναι άτομα που αναφέρουν συχνά ότι κρυώνουν, κυρίως στα χέρια και τα πόδια. Ο κλασικός ρευματολογικός έλεγχος είναι αρνητικός. Τα συνήθη σημεία τα οποία είναι συνδεδεμένα με την ινομυαλγία είναι η βάση της κεφαλής , το επίπεδο Α5-Α7 του αυχένα, το μέσο του άνω ορίου του τραπεζοειδούς, η γωνία η/και η άνω επιφάνεια της ωμοπλάτης (υπερκανθιος μυς), ο επικόνδυλος, το άνω τεταρτημόριο του γλουτού, η οπίσθια επιφάνεια του μείζονος τροχαντήρα και η έσω επιφάνεια του γόνατος.

Η ΙΝΜ ονομάζεται πρωτοπαθής όταν δε συνοδεύεται από άλλες παθήσεις και δευτεροπαθής σε περιπτώσεις όπου προϋπάρχει άλλη πάθηση όπως: ρευματοειδής αρθρίτιδα, οστεοαρθρίτιδα, Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, Σύνδρομο Sjogren κ.α.

Έρευνες σε ασθενείς με ΙΝΜ έχουν δείξει:

• Δυσλειτουργία νευροδιαβιβαστών και μεταβολές στην νευροενδοκρινική δραστηριότητα.

• Χαμηλότερα επίπεδα των νευροδιαβιβαστών σεροτονίνη και νοραδρεναλίνη που σχετίζονται με την αντίληψη του πόνου, ρύθμιση του ύπνου, διάθεση, άγχος

• Ιδιαίτερα υψηλή συγκέντρωση στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό ασθενών, της ουσίας Ρ που ευθύνεται με τη σειρά της για τη μεγιστοποίηση του πόνου και την υπεραισθησία του δέρματος και των μυών, όσον αφορά στα επώδυνα ερεθίσματα.




Η διάγνωση της Ινομυαλγίας γίνεται από εξειδικευμένο ρευματολόγο ή ειδικό παθολόγο ιατρό που θα αποκλείσει άλλες παθήσεις που μπορεί να έχουν συμπτώματα παρόμοια της ινομυαλγίας 




Το 1990, το Αμερικανικό Κολέγιο Ρευματολογίας καθιέρωσε τα διαγνωστικά κριτήρια της λεγόμενης «αόρατης» μέχρι τότε πάθησης, ως εξής:

• Ιστορικό διάχυτου άλγους, που διαρκεί τουλάχιστον 3 μήνες, και αφορά και στα τέσσερα τεταρτημόρια του σώματος και στον αξονικό σκελετό

• Ύπαρξη 11 - 18 ευαίσθητων σημείων (tender points) όπου όποια πίεση βάρους 4 κιλών προκαλεί πόνο

Αντιμετώπιση και Θεραπεία της Ινομυαλγίας 


Η ινομυαλγία δε θεραπεύεται πλήρως. Η κατάσταση αυτή μπορεί να βελτιωθεί πάρα πολύ με τη βοήθεια του γιατρού και της οικογένειας. 


Πολλές φορές η ασθένεια μπορεί να υποχωρήσει από μόνη της, συνήθως, μετά από μήνες ή και χρόνια. 


Ο γιατρός θα βοηθήσει αρχικά κάνοντας τη διάγνωση της ινομυαλγίας και καθησυχάζοντας τον ασθενή βεβαιώνοντάς τον ότι, παρά τον πόνο που νιώθει, δεν έχει μια πάθηση που θα προκαλέσει μόνιμες αναπηρίες.

Φαρμακευτική αγωγή

• Παυσίπονα και τα μη-στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα.

• Αντιεπιληπτικά (αναλγητικά φάρμακα)

• Τρικυκλικά σκευάσματα (αντικαταθλιπτικά σε μικρή δόση)

• Φάρμακα για την αντιμετώπιση της διαταραχής του ύπνου.

• Ειδική αντικαταθλιπτική αγωγή που, εκτός από τη βελτίωση της διάθεσης, χορηγείται κυρίως για τη μείωση της αίσθησης του πόνου.

Φυσιοθεραπεία 

Η φυσιοθεραπεία παίζει σημαντικό ρόλο για την μείωση των πόνων στο μυοσκελετικό σύστημα  με ειδικές μαλάξεις για ανακούφιση του ασθενή.   Ο βελονισμός έχει δείξει ότι προσφέρει πολλά όχι μόνο για την αναλγησία του ασθενούς αλλά και την γενικότερη ψυχική του διάθεση (στρες, άγχος, αϋπνίες κτλ).  Ακόμα αναφέρεται αποδεδειγμένα ότι οι γνωσιακές θεραπείες και  η υπνοθεραπεία βοηθάει στην θεραπεία του ασθενούς.

Ο ασθενής με ινομυαλγία θα πρέπει να μάθει να αφιερώνει χρόνο στον εαυτό του, να χαλαρώνει το μυαλό και το σώμα.  Θα πρέπει επίσης να βάλει την άσκηση στην καθημερινότητά του.  


Το κολύμπι θεωρείται μια θαυμάσια μορφή άσκησης αλλά και άλλες αερόβιες ασκήσεις έχουν θετικό αποτέλεσμα (περπάτημα, τζόκινγκ). Η άσκηση δε θα πρέπει να υπερβαίνει τις αντοχές του ασθενούς για αυτό ξεκινάμε με ένα ήπιο πρόγραμμα αρχικά 3’- 5’ και αυξάνουμε μέχρι τα 20’-30’.  Αποφεύγουμε δε τις ασκήσεις με βάρη και λάστιχα. Η συνεχής επαφή με τον θεράποντα ιατρό και τον φυσικοθεραπευτή θα συμπληρώσουν την θεραπεία ώστε να υπάρχει μια ομαλή πορεία και καλή εξέλιξη της νόσου.

Γυμναστική 


Ειδικές ασκήσεις ήπιας σωματικής αερόβιας άσκησης (άσκηση που κάνουμε όταν η αναπνοή μας γίνεται πιο έντονη και νιώθουμε τους παλμούς της καρδιάς μας να αυξάνονται) όπως το κολύμπι. 


Συμπληρωματικά σε όποια φαρμακευτική αγωγή, η συμβουλευτική θεραπεία, με τη μορφή της γνωστικής/συμπεριφορικής μεθόδου, έχει δείξει πολύ καλά αποτελέσματα. Πολλοί επιλέγουν να υιοθετήσουν απλά μια σωστή διατροφή, τεχνικές χαλάρωσης και εναλλακτικές θεραπείες τα αποτελέσματα των οποίων όμως είναι παροδικά (μασάζ, κρανιοιερή θεραπεία, χειροπρακτική, μυοπεριτονιακή θεραπεία). Φυσικά, η θετική και αισιόδοξη σκέψη, αποδεδειγμένα βοηθάει! 

Διατροφή

Πίνετε 

- χυμούς λαχανικών και σούπες, 

- γάλα καρύδας και νερό καρύδας, 

- άφθονα υγρά και

να τρώτε 

- μαγειρεμένα λαχανικά, 

- πράσινες σαλάτες και 

κάντε χρήση μπαχαρικών όπως 

- το κύμινο, 

- κόλιανδρο, 

- το τζίντζερ, 

- κουρκούμη και 

- το σκόρδο 

να ενισχύσει το ανοσοποιητικό σας σύστημα. 

Πρέπει να αποφεύγονται το πάρα πολύ τσάι, ο καφές, το αλκοόλ, το γιαούρτι και ζεστά πικάντικα  τα τηγανητά, και τα γλυκά. 

Ο ύπνος είναι απαραίτητος για να αφήσετε το σώμα σας να αναρρώσει. 

Διαβάστε επίσης

• Νιώθετε έντονη κούραση, εξάντληση, πονοκεφάλους, διαταραχές ύπνου; Πολύ πιθανό να έχετε Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης (ΣΧΚ)
• Φουσκώματα, πόνος και κράμπες στην κοιλιά, διάρροια ή δυσκοιλιότητα μπορεί να οφείλονται σε ευερέθιστο έντερο ή σπαστική κολίτιδα. Πως η δίαιτα, το στρες και η άσκηση επηρεάζουν την λειτουργία του εντέρου;
• Κουρκουμάς ή κιτρινόριζα ως αντιφλεγμονώδες, αντικαρκινικό, για τον διαβήτη, την χοληστερινη, το Αλτσχάιμερ, την ακμή, τις πανάδες
• Βάλσαμο ή βαλσαμόχορτο ή σπαθόχορτο για την κατάθλιψη, τα τραύματα, το στομάχι, το άσθμα, τον καρκίνο. 
• Ρόφημα από τζίντζερ (πιπερόριζα) με λεμόνι και κανέλα για το στομάχι, αποτοξίνωση και απώλεια βάρους

Ασκήσεις για την Οστεοπόρωση που μπορείτε να κάνετε στο σπίτι. Ολοκληρωμένος οδηγός (video)

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

H άσκηση γενικά κάνει πάρα πολύ καλό στην οστεοπόρωση. Αυτό έχει αποδειχθεί και πολλές μελέτες αναφέρονται σχετικά. Μία από τις παλαιότερες και πλέον σημαντικές μελέτες ήταν αυτή που μετρούσαν την οστική πυκνότητα φαντάρων πριν από την βασική εκπαίδευση και μετά. Βρέθηκε λοιπόν ότι η οστική πυκνότητα αύξανε σημαντικά σε αυτό το μικρό χρονικό διάστημα. Επίσης διάφορες μελέτες που είχαμε δημοσιεύσει την δεκαετία του 90' αποδείκνυαν ότι η άσκηση, μόνο καλό μπορεί να κάνει στον οστεοπορωτικό ασθενή.

Οι ασκήσεις εκείνες που έχει αποδειχθεί ότι είναι ευνοϊκές για το οστούν είναι εκείνες που ασκείται βάρος πάνω στα κόκαλα, όπως γρήγορο περπάτημα ή ελαφρό τρέξιμο (jogging), ασκήσεις aerobic, βαράκια, καθώς και ο χορός. 

Η μέτρια άσκηση αποτελεί ασφαλές και ισχυρό ερέθισμα για να αυξηθεί ή να διατηρηθεί η οστική μάζα.

Πρέπει να σημειωθεί ότι, το υπερβολικό δεν είναι και αποτελεσματικό. Η υπερβολικά έντονη και βαρεία  άσκηση και η φόρτιση του οστού μπορεί να οδηγήσουν  ορισμένες φορές σε αντίθετα αποτελέσματα. Σαν παραδείγματα αναφέρονται τα stress κατάγματα των χορευτριών του μπαλέτου ή εκείνα των δρομέων, η και εκείνα που προκαλούνται από την αιφνίδια άσκηση καταπόνησης σε μη εξασκημένο άτομο.

Ασκήσεις χρήσιμες για την οστεοπόρωση

Για να προστατέψετε την σπονδυλική σας στήλη από οστεοπορωτικά κατάγματα είναι χρήσιμο να ακολουθείτε ένα πρόγραμμα γυμναστικής. Σας παραθέτουμε μερικές ασκήσεις, που μπορεί να κάνετε καθημερινά στο σπίτι ή στο γραφείο, που την πρώτη φορά που θα τις κάνετε θα πρέπει να προσέξετε πολύ να μην εξαντληθείτε αλλά και να επιδεινώσετε την κατάστασή σας.

Α. Ασκήσεις για τα πόδια την πλάτη και τα χέρια

1. Σταθείτε με την πλάτη στον τοίχο και προσπαθήστε να ακουμπήσετε ταυτόχρονα στον τοίχο, την πτέρνα, τους γλουτούς, τους ώμους, και το κεφάλι σας. 

2. Κάντε επιτόπου 30 βήματα σηκώνοντας το πόδι σας όσο πιο ψηλά γίνεται.

3. Κάντε ανάταση των χεριών. Εισπεύσατε με την ανύψωση και εκπνεύστε με το κατέβασμα των χεριών 

4. Κάμψεις του κορμού δεξιά και αριστερά 

5. Βάλτε τα χέρια σας κάτω από τα πλευρά σας. Εισπεύσατε από την μύτη και νιώστε τα πλευρά σας να μετακινούνται προς τα έξω. Στη συνέχεια εκπνεύστε από το στόμα, σπρώχνοντας ήπια με τα χέρια σας τα πλευρά βοηθώντας να βγει ο αέρας.

Ασκήσεις για τα πόδια την πλάτη και τα χέρια. (συνέχεια)

6. Καθίστε και βάλτε τα χέρια στη μέση σας. Κάντε μια βαθιά επίκυψη, ανάκαμψη, τέντωμα της πλάτης κοιτώντας μπροστά.

7. Σηκώστε το ένα πόδι μπροστά και τραβήξτε τα δάκτυλα προς τα πίσω τεντώνοντας το γόνατο. Επαναλάβετε με το άλλο πόδι.

8. Κρατήστε τον κορμό σταθερό με την πλάτη τεντωμένη στην πλάτη της καρέκλας και τεντώστε το κεφάλι σας προς τα πίσω. Στην συνέχεια επιστροφή και επίκυψη.

9. Βάλτε τα χέρια στην μέση σας και κάντε στροφή του κορμού, αριστερά επιστροφή και στην συνέχεια στροφή του κορμού ξανά.

Ασκήσεις για τα πόδια, την πλάτη και τους κοιλιακούς μύες.

10. Ξαπλώστε στο πάτωμα και σηκώστε, τα πόδια σας, λυγίζοντας τα γόνατα. Σφίγγοντας τους μύες του στομάχου, ανασηκώστε την καμάρα της μέσης και στην συνέχεια επιστρέψτε στο πάτωμα.

11. Βάζοντας δύναμη στα πόδια ανασηκώστε την μέση σας όσο πιο πολύ μπορείτε και επιστρέψτε στο πάτωμα.

12. Με σηκωμένα τα πόδια και ενωμένα τα γόνατα στρέψτε τα πόδια σας δεξιά και στην συνέχεια αριστερά.

13. Ξαπλωμένοι στο πάτωμα και με τεντωμένα τα πόδια σας τραβήξτε τα δάκτυλα προς τα πίσω τεντώνοντας τα γόνατα.

14. Εκτίστε και τα δύο χέρια σας. Τεντώστε τα δάκτυλα και τραβήξτε τα προς τα πίσω. Χαλαρώστε και φέρτε τα χέρια σας μπροστά. Εισπεύστε με την ανάταση και εκπνεύστε με την επιστροφή.

Το πρόγραμμα αυτό των ασκήσεων που αναφέραμε στο σημερινό και το προηγούμενο άρθρο μπορείτε να το ακολουθείτε καθημερινά ή στο σύνολο του ή τμηματικά. Σταδιακά μπορείτε να αυξήσετε την διάρκεια εφαρμογής της κάθε άσκησης. Δεν χρειάζεται όμως να φτάσετε στην εξάντληση. Αν δεν νιώθετε καλά σταματήστε και ακολουθήστε το πρόγραμμα την επόμενη μέρα.

Απλές ασκήσεις για το σπίτι

Ασκήσεις για την σπονδυλική στήλη

Διαβάστε επίσης

• Ασκήσεις χρήσιμες για την οστεοπόρωση (πρώτο μέρος)
• Ασκήσεις για την οστεοπόρωση που μπορεί να κάνετε καθημερινά στο σπίτι (συνέχεια).

ΠΑΤΑΤΗΣΤΕ -  ΚΛΙΚ ΓΙΑ ΝΑ ΔΕΙΤΕ ΤΗΝ ΠΡΟΣΦΟΡΑ

Τι προκαλεί η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια Χ.Α.Π. στο αναπνευστικό σύστημα; (video)

του Κωνσταντίνου Λούβρου, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Με τον όρο ΧΑΠ περιγράφουμε μία ομάδα χρόνιων πνευμονικών παθήσεων (την χρόνια βρογχίτιδα και το πνευμονικό εμφύσημα) οι οποίες έχουν κοινό παρανομαστή τον προοδευτικό περιορισμό της ροής του αέρα στους βρόγχους και επακόλουθη δυσκολία στην αναπνοή.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κατατάσσει τη Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια ως τέταρτη αιτία θανάτου διεθνώς, μετά δηλαδή τη στεφανιαία νόσο, τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια και τις οξείες λοιμώξεις του αναπνευστικού. Η δραματική αύξηση της συχνότητας της ΧΑΠ δείχνει ότι μέχρι το 2020 η πάθηση θα είναι τρίτη αιτία θανάτου. 

Μπορεί να ελεγχθεί πλήρως με τη διακοπή του καπνίσματος.

Σε «εξολοθρευτή» του ανθρωπίνου γένους, με «φονικό όπλο» το τσιγάρο, εξελίσσεται χρόνο με χρόνο η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ). Σε ετήσια βάση η πάθηση στερεί τη ζωή σε περισσότερους από 3.000.000 συνανθρώπους μας παγκοσμίως, ενώ το πλέον ανησυχητικό είναι ότι η επίπτωση της έχει σταθερά αυξητική πορεία.

Ο χρόνιος βήχας και η παραγωγή πτυέλων αποτελούν τα συνηθέστερα συμπτώματα της ΧΑΠ. Πολύ συχνά ξεκινούν νωρίς και διαρκούν για μακρύ χρονικό διάστημα, μέχρι ο ασθενής να εμφανίσει κλινικά έκδηλα την εικόνα της ΧΑΠ, με μείωση των αναπνευστικών δοκιμασιών. Ωστόσο όποιος παρουσιάζει χρόνιο βήχα και παραγωγή

πτυέλων δεν σημαίνει ότι θα αναπτύξει οπωσδήποτε ΧΑΠ, όπως και όποιος πάσχει από ΧΑΠ δεν είναι υποχρεωτικό να εμφανίζει χρόνιο βήχα.

Η βαρύτητα της συμπτωματολογίας εξαρτάται από το μέγεθος της καταστροφής των πνευμόνων και των αεραγωγών τους. Σε ένα ασθενή που συνεχίζει να καπνίζει ή να εκτίθεται σε ερεθιστικούς παράγοντες και μόλυνση του περιβάλλοντος, η συμπτωματολογία θα είναι εντονότερη και θα εξελίσσεται ταχύτερα απ’ ότι σε άλλους που προφυλάσσονται από τους παραπάνω παράγοντες.

Πώς η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (Χ.Α.Π.) επηρεάζει το αναπνευστικό σύστημα;

Στην ΧΑΠ οι παθήσεις των πνευμόνων (χρόνια βρογχίτιδα και εμφύσημα), προκαλούν πνευμονικές βλάβες που εμποδίζουν την φυσιολογική αναπνοή. Ουσιαστικά πρόκειται για βλάβες των αεραγωγών των πνευμόνων, δηλαδή μικρών σωλήνων που μεταφέρουν αέρα πλούσιο σε οξυγόνο και απομακρύνουν το διοξείδιο του άνθρακα από τους πνεύμονες. Οι αεραγωγοί αποφράσσονται από τη φλεγμονή και τις εκκρίσεις με αποτέλεσμα να μην μπορούν να απομακρύνουν τον παγιδευμένο αέρα. Το κάπνισμα είναι η συχνότερη αιτία ΧΑΠ. Οι περισσότεροι ασθενείς είναι ενεργοί ή πρώην καπνιστές. Έκθεση σε άλλους ερεθιστικούς παράγοντες όπως, χημικά, σκόνη, ατμοσφαιρική ρύπανση, μπορεί να προκαλέσουν ή να συνεισφέρουν στην εκδήλωση της ΧΑΠ.

Οι αεραγωγοί του αναπνευστικού συστήματος των πνευμόνων έχουν την εικόνα ενός αναποδογυρισμένου δένδρου, που αποτελείται από μικρούς σωληνίσκους και σάκους, τις κυψελίδες (στις οποίες πραγματοποιείται η ανταλλαγή του οξυγόνου με το διοξείδιο του άνθρακα). Στους υγιείς οι σωληνίσκοι είναι ελεύθεροι και ανοικτοί, ενώ οι κυψελίδες είναι ελαστικές και λειτουργικές. Κατά την εισπνοή ο αέρας εισέρχεται με μεγάλη ευκολία και διατείνει τις κυψελίδες, ενώ κατά την εκπνοή ο αέρας εξέρχεται και οι κυψελίδες αποκτούν τον μέγεθος που είχαν πριν.

Στην ΧΑΠ οι αεραγωγοί χάνουν την ελαστικότητά τους και παραμορφώνονται. Ο ιστός μεταξύ των κυψελίδων που είναι πλούσιος σε αιμοφόρα αγγεία καταστρέφεται. Εξαιτίας της φλεγμονής το τοίχωμα των βρόγχων διογκώνεται από το οίδημα και αποφράσσεται. Οι βρόγχοι συγχρόνως γεμίζουν από εκκρίσεις παχύρευστες σαν την βλέννη. Έτσι οι κυψελίδες δεν μπορούν να αποβάλλουν το παγιδευμένο αέρα και διατείνονται συνεχώς, μέχρι να καταστραφούν.

 ΚΑΤΑΝΟΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΧΑΠ

ΜΑΘΑΙΝΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΑΠ

KAΠΝΙΣΜΑ ΚΑΙ ΧΑΠ

Πηγή: MEDLAB Ιατρικό Ινστιτούτο

•   COPD (Chronic Obstructive Pulmonary Disease)(National Heart, Lung, and Blood Institute)

•   COPD (Chronic Obstructive Pulmonary Disease)(Patient Education Institute)

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ). Τι είναι; Χρήσιμες Οδηγίες. ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΧΑΠ

Άθληση καί Επιληψία

medlabnews.gr iatrikanea

- Η άσκηση  είναι μία καλή συνήθεια και ένας όμορφος τρόπος ζωής για τον καθένα. Από την πεζοπορία μέχρι τη συμμετοχή σε ομαδικά προγράμματα άθλησης, προκύπτουν οφέλη για την υγεία. Το άτομο που αθλείται βελτιώνει ή προλαβαίνει προβλήματα υγείας, όπως σακχαρώδης διαβήτης, παχυσαρκία, υπέρταση, στεφανιαία νόσο, κ. τ΄λ. Πέρα από αυτά, η άσκηση ενισχύει την κοινωνικοποίηση, μέσω της συμμετοχής και ανάπτυξης διαπροσωπικών σχέσεων, αυξάνει την αυτοεκτίμηση και βοηθάει το άτομο να διαχειριστεί καλύτερα καταστάσεις κατάθλιψης, άγχους, προβλήματα με τον ύπνο του κ. α.

-Από την άλλη πλευρά η επιληψία σαν χρόνια νόσος, επιδρά στη ζωή του ατόμου που πάσχει και οι επιληπτικές κρίσεις επηρεάζουν πολλούς τομείς της ποιότητας ζωής του. Ιδιαίτερη επίπτωση έχουν στην άσκηση και στις φυσικές του δραστηριότητες γενικά.

-Τα άτομα με επιληψία εξ αιτίας φόβου, άγνοιας, υπερ-προστασίας από το περιβάλλον τους, αλλά και εξ αιτίας του στίγματος ασκούνται λιγότερο από το γενικό πληθυσμό  .Ανέκαθεν τα άτομα αυτά αποθαρρύνονταν να δραστηριοποιηθούν και τα περισσότερα  ζούσαν μία καθιστική ως επί το πλείστον ζωή, απομονωμένα κοινωνικά, με φτωχό επίπεδο ζωής, χωρίς να  συμμετέχουν σε αθλήματα . Η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας έχει αντίκτυπο τόσο στη σωματική όσο και στη ψυχική τους υγεία  Υπάρχει σε πολλούς ακόμη η εντύπωση  ότι η άσκηση μπορεί να προκαλέσει επιληπτικές  κρίσεις ή να αυξήσει τη συχνότητά τους . Το γεγονός αυτό αποτελεί  το κυριότερο εμπόδιο για την ενεργό συμμετοχή των ατόμων αυτών σε διάφορες αθλητικές δραστηριότητες.

-Oι νεότερες μελέτες που έρχονται τα τελευταία χρόνια στο φώς δείχνουν ότι σε σπάνιες περιπτώσεις η άσκηση μπορεί να λειτουργήσει σαν πυροδοτικός παράγοντας και να προκαλέσει επιληπτική κρίση σε ένα άτομο με επιληψία .Συνήθως στις περιπτώσεις αυτές υπάρχει έντονος ανταγωνισμός στην άθληση με υψηλό επίπεδο στρες και σημεία εξάντλησης.

Πέρα από τις σπάνιες εκείνες περιπτώσεις που ενοχοποιείται η άσκηση για τη πρόκληση επιληπτικών κρίσεων, υπάρχουν πολλές μελέτες που υποστηρίζουν ότι η άσκηση μειώνει πράγματι τη συχνότητα των επιληπτικών κρίσεων και ελαττώνει την εμφάνιση των επιληπτικόμορφων εκφορτίσεων στο ηλεκτροεγκεφαλογράφημα . Αναφέρεται επίσης καλύτερος έλεγχος των κρίσεων .

-Με βάση τα παραπάνω προκύπτουν διάφορα ερωτήματα : μπορούν όλα τα άτομα με επιληψία να αθλούνται ;υπάρχουν αθλήματα στα οποία χρειάζεται να μπαίνουν κάποιοι περιορισμοί ; τα αντιεπιληπτικά φάρμακα επηρεάζουν τα άτομα στις αθλητικές τους δραστηριότητες ;

Συστάσεις για τις αθλητικές δραστηριότητες

Κάθε άτομο με επιληψία προτού αρχίσει να αθλείται χρειάζεται να συμβουλευτεί το γιατρό του. Μαζί του θα συζητήσει για τη κατάστασή του  και θα ζητήσει οδηγίες για ποιό πρόγραμμα δραστηριοτήτων επιθυμεί και ποιό μπορεί να ακολουθήσει.

-Γενικά η συμμετοχή σε αθλήματα περικλείει εγγενείς κινδύνους ανεξάρτητα από προϋπάρχουσες  καταστάσεις. Όλα τα άτομα που συμμετέχουν σε αθλητικές δραστηριότητες πρέπει να φροντίζουν να ελαχιστοποιούν τους κινδύνους αυτούς, ακολουθώντας τους κανόνες κάθε αθλήματος.

-Για τα άτομα με επιληψία χρειάζεται να γίνουν επιπλέον συστάσεις για τη σημασία της φαρμακευτικής αγωγής και για τήρηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής ( σωστή διατροφή και επαρκής ξεκούραση-ανάπαυση).Ιδιαίτερη υπενθύμιση χρειάζεται να γίνει στα νεαρά άτομα τα οποία συχνά ενθουσιάζονται από τη συμμετοχή τους και παραβλέπουν τις συστάσεις του γιατρού, παραμελώντας τη τακτική λήψη φαρμάκων και ακολουθώντας ένα τρόπο ζωής ( κυρίως στερούμενοι ύπνου ) που πολλές φορές μπορεί να πυροδοτήσει  επιληπτικές κρίσεις.

-Οι συνήθεις οδηγίες στα άτομα με επιληψία που επιθυμούν να ασκηθούν περιλαμβάνουν :

-αποφυγή γνωστών παραγόντων που μπορεί να πυροδοτήσουν επιληπτικές κρίσεις, όπως έλλειψη ύπνου, αυθαίρετη τροποποίηση ή διακοπή της φαρμακευτικής αγωγής,

-τακτική λήψη των φαρμάκων σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού

-σωστή διατροφή

-επαρκής ενυδάτωση πριν ,στη διάρκεια και μετά την άσκηση.

-διακοπή της άσκησης αν κάποιος νοιώσει κόπωση, εξάντληση.

- όχι υπερβολική άθληση ( να μην ξεπερνάνε τις αντοχές τους)

-να ενημερώνονται οι υπεύθυνοι για την κατάστασή τους και να αποφεύγουν να ασκούνται μόνοι τους.

-να έχουν στοιχεία μαζί τους που να πιστοποιούν τη πάθησή τους, ώστε αν χρειαστεί να τους δοθεί βοήθεια

- Άθληση και κίνδυνοι

Κινδύνους κατά την άθληση μπορεί να αντιμετωπίσει ο καθένας αν δεν έχει την κατάλληλη προετοιμασία και δεν τηρήσει τους κανόνες που διέπουν κάθε άθλημα, π.χ ένας ποδηλάτης μπορεί να τραυματιστεί σε ένα συμβάν της διαδρομής του, αν δεν χρησιμοποιεί το προστατευτικό κράνος ή ένας που αποφασίζει να κολυμβήσει αμέσως μετά το φαγητό εκθέτει τον εαυτό του σε κίνδυνο.

-Η ενασχόληση των ατόμων με επιληψία στα αθλήματα ενέχει κινδύνους που σχετίζονται αφ ενός με το είδος του αθλήματος αφ ετέρου με την κατάσταση της υγείας του, δηλ με τις κρίσεις. Τα περισσότερα αθλήματα είναι ασφαλή για τα άτομα με επιληψία, με τη προϋπόθεση ότι ελέγχονται οι κρίσεις τους, ακολουθούν τη φαρμακευτική αγωγή και ενημερώνουν την οικογένειά τους για τη συμμετοχή τους και τον εκπαιδευτή για την κατάστασή τους.

-Αθλήματα όπως τρέξιμο, στίβος, χορός, πινγκ-πονγκ, αεροβική άσκηση ( κυρίως το βάδισμα), χόκεϊ επί εδάφους, ξιφασκία, μπόουλινγκ, γκολφ δεν παρουσιάζουν ιδιαίτερο κίνδυνο για τα άτομα με επιληψία, ακόμη και αν υποστούν κρίση την ώρα της άθλησης. Για το λόγο αυτό μπορούν να ασχολούνται με αυτά χωρίς περιορισμούς και επίβλεψη ακολουθώντας πάντα τους κανόνες των αθλημάτων.

-Άλλα αθλήματα εμπεριέχουν κάποιου βαθμού επικινδυνότητα, εφ όσον συμβεί κρίση στη διάρκεια της διεξαγωγής τους. Τα άτομα με επιληψία πρέπει να επιβλέπονται κατά την άθληση ( και σε ορισμένα όπως π. χ  η ιππασία να συνοδεύονται ) από άτομο ενημερωμένο και έμπειρο να δώσει  τις πρώτες βοήθειες σε περίπτωση επιληπτικής κρίσης. Εδώ περιλαμβάνονται αθλήματα όπως βόλεϊ, μπάσκετ, ποδόσφαιρο, ράγμπι, τένις, τοξοβολία, ιππασία, ψάρεμα, κολύμβηση, πατίνια ( σε έδαφος ή πάγο), χόλεϊ σε πάγο, ενόργανη γυμναστική. Ιδιαίτερη αναφορά χρειάζεται να γίνει στη κολύμβηση, ένα άθλημα που πολλοί προτιμούν.  Η κολύμβηση είναι ένας εξαιρετικός τρόπος άσκησης. Βελτιώνει το καρδιο-αγγειακό σύστημα, διατηρεί το μυϊκό τόνο και προσφέρει στο κολυμβητή ευχάριστες εμπειρίες. Για τα άτομα με επιληψία ο κύριος φόβος είναι ο κίνδυνος πνιγμού ( πνιγμονής ) αν παρατηρηθεί κρίση στη διάρκεια που βρίσκονται στο νερό. Για την ασφάλεια των ατόμων αυτών είναι απαραίτητο να υπάρχει πάντα κάποιος συνοδός, που θα επιβλέπει και θα μπορεί να δώσει τις πρώτες βοήθειες σε περίπτωση που παρουσιαστεί κρίση. Τα άτομα με επιληψία που εμφανίζουν συχνές κρίσεις να αποφεύγουν την κολύμβηση.

-Σε περίπτωση που ένα άτομο παρουσιάσει κρίση την ώρα της κολύμβησης ακολουθούνται ορισμένες οδηγίες : α) συγκρατούμε από το πίσω μέρος το κεφάλι του ατόμου , ώστε να βρίσκεται έξω από το νερό β) μετακινούμε το άτομο στα ρηχά νερά ,συγκρατώντας πάντα το κεφάλι του έξω από το νερό γ) δεν περιορίζουμε τις κινήσεις του και δεν βάζουμε τίποτε στο στόμα του δ) εφ όσον σταματήσουν οι κινήσεις ( τινάγματα) μεταφέρουμε το άτομο στη στεριά ε) τοποθετούμε το άτομο ξαπλωμένο σε πλάγια θέση στ) παραμένουμε μαζί του μέχρι να συνέλθει.

Αν νομίζουμε ότι το άτομο έχει καταπιεί νερό, έστω και αν φαίνεται εντελώς καλά ή αν οι κρίσεις του συνεχίζονται είναι απαραίτητο να καλέσουμε ασθενοφόρο.

-Αυξημένο κίνδυνο για τα άτομα με επιληψία ενέχουν ορισμένα αθλήματα. όπως αναρρίχηση, πτώση με αλεξίπτωτο, υποβρύχια κατάδυση, ιστιοσανίδα, κ .α. Τα αθλήματα αυτά απαγορεύονται σε άτομα με επιληψία. Επιτρέπονται μόνο αν περάσει μεγάλο χρονικό διάστημα ( συνήθως δύο χρόνια τουλάχιστον)  χωρίς κρίσεις μετά την διακοπή των φαρμάκων.

Αντι-επιληπτικά φάρμακα και άθληση

Τα αντιεπιληπτικά φάρμακα είναι απαραίτητα για τον έλεγχο των κρίσεων. Τα άτομα με επιληψία σε ποσοστό 80% περίπου ελέγχουν ικανοποιητικά τις κρίσεις τους με 1-2 αντιεπιληπτικά φάρμακα..Ορισμένες παρενέργειες των αντιεπιληπτικών, όπως κόπωση, θάμβος-θάμπωμα οράσεως, δυσκολία στη συγκέντρωση και στον συντονισμό των κινήσεων,  μπορεί να επηρεάσουν την απόδοση του ατόμου που ασκείται .Αλλά και η σωματική άσκηση μπορεί να μεταβάλλει τα επίπεδα των φαρμάκων . Για το λόγο αυτό τα άτομα που λαμβάνουν αντιεπιληπτικά φάρμακα χρειάζεται να συμβουλεύονται τακτικά το γιατρό τους.

Τα άτομα που ακολουθούν αντιεπιληπτική θεραπεία και αθλούνται δεν πρέπει να κάνουν χρήση φαρμάκων ,όπως αναβολικά ,με σκοπό να βελτιώσουν την αποδοσή τους, γιατί επηρεάζεται το επίπεδο των αντιεπιληπτικών φαρμάκων .

Γενικά τα άτομα με επιληψία θα πρέπει να ενθαρρύνονται να συμμετέχουν σε αθλήματα και δραστηριότητες στα πλαίσια μιάς θετικής προσέγγισης της ενεργού ζωής.

Όταν αποφασίζεται η απασχόληση με αθλητικές δραστηριότητες πρέπει να επικρατεί η κοινή αίσθηση και λογική. Θα πρέπει τα άτομα να γνωρίζουν και να κρίνουν ποιοί είναι οι κίνδυνοι για κάθε δραστηριότητα και να επιλέγουν εκείνο το πρόγραμμα άθλησης που παρέχει περισσότερη ασφάλεια. Ο κίνδυνος για μία επιληπτική κρίση μπορεί δυνητικά να είναι παρών σε ένα άτομο με ιστορικό επιληψίας.

Κώστας Δ. Παπαδόπουλος

Νευρολόγος – Ψυχίατρος

Δντης Νευρολογικής Κλινικής

Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Τρίπολης

e-mail : neurology_t@yahoo.gr

Πηγή isarkadias.gr

Διαβάστε επίσης
Επιληψία, τι είναι και τι δεν είναι; Τι πρέπει να κάνουμε σε μια επιληπτική κρίση;

ΕΠΙΛΗΨΙΑ (Epilepsy)- Ευρωπαϊκή Ημέρα Επιληψίας - 14 Φεβρουαρίου