Για πρώτη φορά στην Ελλάδα χορηγήθηκε εμβόλιο για μελάνωμα. Το εμβόλιο παράγεται από αίμα και κακοήθη ιστό του ασθενή

medlabnews.gr iatrikanea

Ελπίδα για εκατομμύρια ασθενείς από το πειραματικό εμβόλιο -

Έτοιμο και το πειραματικό εμβόλιο για καρκίνο του πνεύμονα

Μία εξηντάχρονη γυναίκα είναι η πρώτη ασθενής στην Ελλάδα που έλαβε, το πειραματικό mRNA προσωποποιημένο εμβόλιο κατά του δερματικού μελανώματος, στο πλαίσιο παγκόσμιας μελέτης που διεξάγεται σε περίπου 1.000 ασθενείς με εξαιρεθέν μελάνωμα υψηλού κινδύνου για υποτροπή.

Το πειραματικό mRNA, κατά του δερματικού μελανώματος, εμβόλιο χορηγήθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα σε 60χρονη χωρίς κάποια αλλεργική αντίδραση.

Στην παγκόσμια μελέτη με εξαιρεθέν μελάνωμα υψηλού κινδύνου για υποτροπή, από την Ελλάδα συμμετέχουν τέσσερα Κέντρα Αναφοράς Μελανώματος, δύο στην Αθήνα (Metropolitan Hospital και Λαϊκό Νοσοκομείο) και δύο στη Θεσσαλονίκη (Διαβαλκανικό και Βιοκλινική Θεσσαλονίκης).

Ο κύριος ερευνητής από το κέντρο του Metropolitan Hospital, ογκολόγος παθολόγος ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Μελανώματος και διευθυντής στην Α’ Ογκολογική Κλινική, του Metropolitan Δημήτρης Μπαφαλούκος μια ώρα μετά την έγχυση, μίλησε στο Πρακτορείο Fm.

«Είναι μία ευτυχής στιγμή. Το εμβόλιο έγινε χωρίς κάποια αλλεργική ή άλλη αντίδραση για την ασθενή, που έχει μελάνωμα σταδίου 3 C. Είμαστε πολύ χαρούμενοι όλοι στην ομάδα που μελετάμε την επίδραση του εμβολίου με την ανοσοθεραπεία σε ασθενείς με μελάνωμα υψηλού κινδύνου και περιμένουμε να καταγράψουμε τα δικά μας αποτελέσματα. Στη διεθνή αυτή μελέτη έχουν εγγραφεί από εμάς περίπου δέκα άρρωστοι».

Πώς όμως κατασκευάζεται το εμβόλιο; «Εμείς λαμβάνουμε αίμα από τον ασθενή που είναι υποψήφιος να μπει στη μελέτη και παίρνουμε και τον κακοήθη ιστό του μελανώματος που έχει εξαιρεθεί. Αυτό το στέλνουμε στο κεντρικό εργαστήριο στο Βέλγιο, όπου καταλήγουν όλα τα δείγματα της Ευρώπης.

Εκεί επεξεργάζονται το υλικό και μας λένε αν από αυτό μπορεί να παρασκευαστεί το εμβόλιο. Είναι το πρώτο βήμα και διαρκεί περίπου δέκα μέρες, για να μας δώσουν την απάντηση. Αν μας δώσουν το οκ (έχουμε ακυρώσει τη μία από τις δέκα περιπτώσεις, για τις υπόλοιπες 9 πήραμε θετική απάντηση) φεύγει το δείγμα πάει στην Αμερική στο εργαστήριο της Moderna και εκεί παρασκευάζεται το εμβόλιο σε χρονικό διάστημα περίπου δύο εβδομάδων. Στη συνέχεια το στέλνουν πίσω σε μας έτοιμο να χορηγηθεί».

Όπως εξηγεί ο κ. Μπαφαλούκος το εμβόλιο γίνεται ενδομυϊκά σε 9 δόσεις κάθε 3 εβδομάδες σε συνδυασμό με ανοσοθεραπεία, η οποία γίνεται με ενδοφλέβια έγχυση επίσης σε 9 δόσεις, αλλά κάθε έξι εβδομάδες. Και το αμέσως επόμενο ερώτημα που τίθεται στον καθηγητή είναι τι έχουν να περιμένουν οι επιστήμονες μετά την παρέλευση αυτού του χρονικού διαστήματος;

«Εάν ο ασθενής δεν έχει υποτροπή, γιατί αυτό μετράμε ουσιαστικά, τότε σταματάει η χορήγηση του εμβολίου και συνεχίζει την ανοσοθεραπεία, που κρατάει μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από το εμβόλιο. Εάν εξακολουθεί να μην έχει υποτροπή, όταν ολοκληρωθεί και η ανοσοθεραπεία, μπαίνει σε παρακολούθηση. Το αν έχει ιαθεί, θα φανεί σε βάθος χρόνου».

Αυτός ο συνδυασμός του εμβολίου με την ανοσοθεραπεία, σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα που δημοσιεύτηκαν στις ΗΠΑ το Μάιο του 2023, έδειξε ότι η μείωση της υποτροπής και του θανάτου ήταν 44%, αναφέρει ο κ. Μπαφαλούκος και εκτιμά ότι η μελέτη θα έχει ολοκληρωθεί έως το 2025.

«Η μελέτη αυτή δεν ανοίγει απλά δρόμους, αλλά λεωφόρους, και για εμβόλια για άλλες μορφές καρκίνου. Έχει προκριθεί ο πνεύμονας και είναι έτοιμο το εμβόλιο κατά του καρκίνου του πνεύμονα, αλλά ακόμη δεν έχει μπει σε κλινική μελέτη, θα μπει άμεσα μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2024. Ακολουθεί το εμβόλιο για τον καρκίνο του παγκρέατος, που έχει δοκιμαστεί σε μικρό αριθμό αρρώστων με θετικό αποτέλεσμα, και ετοιμάζονται παράλληλα εμβόλια για καρκίνο ουροδόχου κύστεως. Πιστεύω σε πέντε χρόνια οι περισσότεροι συμπαγείς όγκοι θα μπορούν να υποβληθούν στο συνδυασμό ανοσοθεραπείας και εμβολίου, το οποίο να επισημάνουμε είναι συμπληρωματικό της ανοσοθεραπείας. Επίσης να ενημερώσουμε τον κόσμο ότι η εγγραφή και η συμμετοχή στην κλινική μελέτη είναι δωρεάν, είτε στον ιδιωτικό, είτε στον δημόσιο τομέα».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

• ΤΑ ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΤΙΚΑ ΣΗΜΑΔΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ
• Η Ψηφιακή Χαρτογράφηση Σπίλων αποτελεί το ΤΕΣΤ ΠΑΠ του δέρματος και η εξέταση γίνεται όλες τις εποχές του έτους και αφορά όλες τις ηλικίες.
• Μια ελιά που βγήκε στο σώμα σας ή ένας σπίλος που άλλαξε στο δέρμα σας χρειάζεται άμεσα διερεύνηση. Ο καρκίνος προλαμβάνεται με την ψηφιακή χαρτογράφηση
• Το αλφάβητο (ABCD) για να προφυλαχθούμε από το μελάνωμα
• Μελάνωμα. Τι είναι; Πώς το καταλαβαίνουμε; Θεραπεύεται;
• και 
• τα άρθρα για τον καρκίνο του δέρματος

Συστάσεις για τρίτη δόση εμβολιασμού στην Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή

medlabnews.gr iatrikanea

Σύσταση της Εθνικής Αρχής Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής για τον εμβολιασμό με την 3^η δόση των γυναικών που υποβάλλονται ή θα υποβληθούν σε διαδικασία Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής.

 

Οι γυναίκες που πρόκειται να υποβληθούν σε ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή ή βρίσκονται ήδη σε διαδικασία υποβοηθούμενης αναπαραγωγής πρέπει οπωσδήποτε να θωρακιστούν έναντι του  κινδύνου της λοίμωξης του κορωνοϊού Sars Cov2, καθώς αν μολυνθούν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών, με τις επιπλοκές να αφορούν τις ίδιες τις έγκυες όσο και τα έμβρυα. Η Εθνική Αρχή Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής τοποθετήθηκε εξαρχής από την έναρξη της λειτουργίας της τον Μάιο, με τη νέα σύνθεση του Εποπτικού Συμβουλίου για την ανάγκη της άμεσης πραγματοποίησης του εμβολιασμού με τις πρώτες (δύο)  δόσεις των m-RNA εμβολίων κατά του Covid-19, για όλες τις γυναίκες που πρόκειται να υποβληθούν ή ήδη βρίσκονται σε διαδικασία ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, όπως  άλλωστε ισχύει και για τον γενικό πληθυσμό. Επίσης με νέα σύσταση, στις αρχές Δεκέμβρη τοποθετήθηκε και σχετικά με την διενέργεια της αναμνηστικής δόσης, προτρέποντας όλες τις γυναίκες που επιθυμούν ή υποβάλλονται στις τεχνικές της Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής να εμβολιαστούν με την 3^η δόση. Σύμφωνα με την σύσταση που εξέδωσε η ΕΑΙΥΑ την 1^η Δεκεμβρίου οι δικαιούχοι της αναμνηστικής δόσης, θα πρέπει να προχωρήσουν στο εμβολιασμό τους λαμβάνοντας και πάλι υπόψιν το ιατρικό τους ιστορικό και την ενημέρωσή τους από τους θεράποντες ιατρούς. Η αναμενόμενη επέλαση του νέου στελέχους Όμικρον, που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά ότι θα σαρώσει σαν «καταιγίδα» τις Ευρωπαϊκές χώρες και τις ΗΠΑ καθιστά ακόμα πιο επιβεβλημένη την έγκαιρη χορήγηση της αναμνηστικής δόσης καθώς οι έρευνες δείχνουν ότι η 3^η δόση αποκαθιστά την υψηλή προστασία που εξασφαλίζουν τα εμβόλια έναντι του νέου στελέχους αυξάνοντας σημαντικά την αποτελεσματικότητά τους.

 

Ασφαλή και αναγκαία τα mRNA εμβόλια και στην εγκυμοσύνη

 

Όπως επισημαίνει ο πρόεδρος του Εποπτικού Συμβουλίου της ΕΑΙΥΑ, Αναπληρωτής Καθηγητής Μαιευτικής-Γυναικολογίας ΕΚΠΑ και επισκέπτης καθηγητής Μαιευτικής και Ιατρικής Εμβρύου του Πανεπιστημίου Saint George Λονδίνου,  Νικόλαος Βραχνής, οι μέχρι τώρα μελέτες υποστηρίζουν την ασφάλεια όλων των εμβολίων κατά  του Covid-19, σε όλα τα στάδια της εγκυμοσύνης. Παράλληλα τα ευρήματα αποσαφηνίζουν επίσης ότι τα εμβόλια δεν αποτελούν αιτία υπογονιμότητας, αντιθέτως ενθαρρύνουν τα ζευγάρια που πρόκειται να ξεκινήσουν θεραπεία ή βρίσκονται ήδη σε θεραπεία υποβοηθούμενης αναπαραγωγής να εμβολιαστούν και οι δύο. Οι συστάσεις των διεθνών επιστημονικών εταιρειών επεκτείνονται και στην αναμνηστική δόση των εμβολίων, όπως ακριβώς ισχύουν και για τις προγενέστερες δόσεις.

 

Με βάση τα νεότερα δεδομένα, η Εθνική Αρχή Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής συστήνει:

Α) Τα ζευγάρια που βρίσκονται ήδη σε προσπάθεια υποβοηθούμενης αναπαραγωγής ή πρόκειται να ξεκινήσουν θεραπεία, καθώς και οι δότες σπέρματος και ωαρίων που δεν έχουν εμβολιαστεί κατά του COVID-19, προτείνεται να εμβολιαστούν το συντομότερο δυνατό. Λόγω του μεγαλύτερου πλήθους των μελετών που έχουν ήδη δημοσιευτεί οι οποίες εξάγουν ασφαλή συμπεράσματα για την χρήση των εμβολίων m-RNA, συστήνεται από την ΕΑΙΥΑ να επιλέξουν για τον εμβολιασμό τους εμβόλιο m-RNA τεχνολογίας(εμβόλιο Moderna ή Pfizer/BioNTech).

B) Τα ζευγάρια που βρίσκονται ήδη σε προσπάθεια υποβοηθούμενης αναπαραγωγής ή πρόκειται να ξεκινήσουν θεραπεία, καθώς και οι δότες σπέρματος και ωαρίων που έχουν ολοκληρώσει τον αρχικό εμβολιασμό τους κατά του COVID-19, συστήνεται από την ΕΑΙΥΑ να λάβουν την αναμνηστική δόση του ίδιου m-RNA εμβολίου(εμβόλιο Moderna ή Pfizer/BioNTech) σύμφωνα με τις υπάρχουσες οδηγίες για τον γενικό πληθυσμό, δηλαδή 6 μήνες μετά την δεύτερη δόση του τότε εμβολιασμού τους.

Στην περίπτωση αναμνηστικής δόσης, επισημαίνεται ότι ο εμβολιασμός με την αναμνηστική δόση κατά της CΟVID-19 θα πρέπει να απέχει χρονικά 5-7 ημέρες από επεμβατικές τεχνικές ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, όπως η ωοληψία, προκειμένου τα ήπια συμπτώματα που μπορεί να ακολουθήσουν τον εμβολιασμό να μην αποδοθούν σε πιθανές επιπλοκές της τεχνικής.

Εάν συντρέχει σοβαρός λόγος από το ιστορικό του υποβοηθούμενου προσώπου, ή εάν το υποβοηθούμενο πρόσωπο είχε εμφανίσει συμπτώματα με τις προγενέστερες δόσεις, ο θεράπων ιατρός θα πρέπει να αξιολογήσει και να αποφασίσει εάν η αναμνηστική δόση πρέπει να προηγηθεί χρονικά (και πάλι 5-7 ημέρες) της ημερομηνίας έναρξης των ορμονικών σκευασμάτων για την διέγερση των ωοθηκών, προκειμένου να εκδηλωθούν και να ελεγχθούν τυχόν ανεπιθύμητες ενέργειες προ της χορήγησης των εν λόγω σκευασμάτων.

Η σύσταση για τους δότες σπέρματος ή ωαρίων που θα εμβολιαστούν κατά της CΟVID-19 με την αναμνηστική δόση, παραμένει η ίδια, δηλαδή να απέχουν 5-7 ημέρες από την χορήγηση του γενετικού τους υλικού ή εφόσον εκδηλώσουν συμπτωματολογία μετά τον εμβολιασμό τους, θα πρέπει να απέχουν από την χορήγηση γενετικού τους υλικού μέχρι  5-7 ημέρες από την αποδρομή των συμπτωμάτων τους.

Τα μέχρι τώρα επιστημονικά δεδομένα καταδεικνύουν ότι η προσπάθεια για τεκνοποίηση με φυσικό τρόπο ή μέσω των μεθόδων υποβοηθούμενης αναπαραγωγής δεν αποτελεί αιτία εξαιρέσεως των ατόμων αυτών από τον εμβολιασμό. Αντιθέτως, προτείνεται ο πλήρης εμβολιασμός και η αναμνηστική δόση για προστασία από τις ανεπιθύμητες ενέργειες της νόσου από Covid-19. H παρούσα σύσταση μπορεί να αναθεωρηθεί ανάλογα με τα νεότερα δεδομένα που θα προκύψουν.

 

Νέα πλατφόρμα για εμβολιασμούς κατ’ οίκον και σε ιδιωτικά ιατρεία, από τον ΠΙΣ

medlabnews.gr iatrikanea 

Νέα πλατφόρμα στην οποία οι πολίτες μπορούν να βρουν γιατρούς που πραγματοποιούν εμβολιασμούς κατ’ οίκον αλλά και στα ιατρεία τους, δημιούργησε ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος (ΠΙΣ) σε μία προσπάθεια να συμβάλει στην επιτάχυνση του εμβολιαστικού προγράμματος και στη διευκόλυνση των πολιτών.

Στην ψηφιακή πλατφόρμα https://emvolio.giatroi.org.gr/ που είναι ήδη σε πλήρη λειτουργία, συμμετέχουν εκατοντάδες γιατροί από όλη τη χώρα διαφόρων ειδικοτήτων, καθώς και παιδίατροι ώστε να διευκολυνθούν και τα παιδιά.

Οι πολίτες μπορούν να αξιοποιήσουν το ευρετήριο συμμετεχόντων Ιδιωτών Ιατρών στην πλατφόρμα, ώστε να εντοπίσουν κάποιο γιατρό κοντά στην περιοχή τους.

Ειδικότερα μπορούν να επιλέξουν Νομό και Πόλη για την ανεύρεση στη λίστα γιατρών με βάση τα κριτήρια που επιθυμούν.

Στη σχετική απεικόνιση του συμμετέχοντα ιατρού, υπάρχουν όλα τα στοιχεία επικοινωνίας, ώστε ο πολίτης να κλείσει ραντεβού για τον εμβολιασμό του.

Ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος επισημαίνει για άλλη μία φορά την ανάγκη για άμεσο εμβολιασμό όλων των πολιτών, ώστε να προστατευθούν έναντι και της νέας Μετάλλαξης Όμικρον η οποία αναμένεται να επικρατήσει και στη χώρα μας σύμφωνα και με τα διεθνή επιστημονικά δεδομένα.

Παράλληλα η πολιτεία πρέπει άμεσα να προχωρήσει σε ενίσχυση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ), ειδικά αυτήν την περίοδο που η πανδημία εξαιτίας και της Μετάλλαξης Όμικρον, μπορεί να λάβει νέες πιο επικίνδυνες διαστάσεις.

Οι πολίτες για τον λόγο αυτό θα πρέπει να έχουν άμεσα πρόσβαση σε Μονάδες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας ώστε να λαμβάνουν τις απαραίτητες υπηρεσίες υγείας χωρίς καθυστερήσεις και χωρίς να πρέπει να μεταβούν σε νοσοκομείο εάν δεν είναι απαραίτητο.   

To Ρώσικο Sputnik-V έχει επικαιροποιηθεί και για την Ομικρον

medlabnews.gr iatrikanea 

Το Εθνικό ερευνητικό κέντρο επιδημιολογίας και μικροβιολογίας Γκαμαλέι έχει ήδη κάνει μια τροποποίηση του εμβολίου Sputnik-V κατά της παραλλαγής Όμικρον «Προς το παρόν δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι… η Όμικρον θα εκτοπίσει την παραλλαγή Δέλτα. Ενδεχομένως το εμβόλιο θα πρέπει να είναι σε δύο δόσεις ώστε να προστατεύει και από την παραλλαγή του στελέχους Δέλτα και από την παραλλαγή του στελέχους Όμικρον…» δήλωσε ο Γκίντσμπουργκ.

Σύμφωνα με τον ίδιο, τα πρώτα δεδομένα για την αποτελεσματικότητα του εμβολίου Sputnik-V κατά της παραλλαγής Όμικρον ενδεχομένως να υπάρχουν την επόμενη εβδομάδα.

Εάν η αποτελεσματικότητα του εμβολίου κατά της εν λόγω παραλλαγής είναι κατά δύο με έξι φορές χαμηλότερη από ότι κατά του στελέχους της Ουχάν, τότε δεν θα χρειασθεί να τροποποιηθεί το σκεύασμα του εμβολίου, δήλωσε ο Γκίντσμπουργκ.

Νέο σποτ του ΙΣΑ και της Περιφέρειας Αττικής: «ΕμβολιάΖΩμαι σήμερα! Ούτε αύριο Ούτε ΜΕΘαύριο»

medlabnews.gr iatrikanea

Γ. Πατούλης: «Παραμένουμε στην πρώτη γραμμή της μάχης ενάντια στην πανδημία, με νέες πρωτοβουλίες για την ευαισθητοποίηση των πολιτών.»

Μία ακόμα πρωτοβουλία ανέλαβε ο ΙΣΑ, στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης προσπάθειάς του, για την ευαισθητοποίηση των πολιτών και την υγειονομική θωράκιση απέναντι στην πανδημία. Σε συνεργασία, με την Περιφέρεια Αττικής δημιούργησαν ένα ενημερωτικό βίντεο με θέμα: «ΕμβολιάΖΩμαι σήμερα! Ούτε αύριο Ούτε ΜΕΘαύριο».

Στο βίντεο παίρνουν μέρος υγειονομικοί της "πρώτης γραμμής", όπως ο πνευμονολόγος και ο προϊστάμενος της Νοσηλευτικής Μονάδας COVID από το Γ.Ν.Α Σισμανόγλειο καθώς και πολίτες από διαφορετικές κοινωνικές ομάδες. Ο εκπαιδευτικός, ο οδηγός ταξί, ο συνταξιούχος, ο φοιτητής, όπως και εγκυμονούσες γυναίκες, μας λένε ΝΑΙ στο εμβόλιο!

«Ο εμβολιασμός είναι το μεγαλύτερο όπλο ενάντια στην πανδημία. Ενώνουμε τις φωνή μας στέλνοντας το ηχηρό μήνυμα του εμβολιασμού σε όλους τους πολίτες. Ο ΙΣΑ και η Περιφέρεια Αττικής παραμένουν στην πρώτη γραμμή της μάχης ενάντια στην πανδημία με νέες πρωτοβουλίες για την ευαισθητοποίηση των πολιτών.», τόνισε ο Πρόεδρος του ΙΣΑ Γ. Πατούλης.

Σημαντικός ο εμβολιασμός και των αγοριών έναντι του HPV. Δεν αμελούμε τα εμβόλια ρουτίνας σε παιδιά και εφήβους

medlabnews.gr iatrikanea 

Παγκοσμίως η πανδημία COVID-19 συνεχίζει να είναι παρούσα, δημιουργώντας ολοένα και περισσότερες προκλήσεις στα συστήματα υγείας για τη διαχείρισή της.  Διανύοντας το δεύτερο χρόνο της έξαρσής της, και παρά το γεγονός ότι είναι ίσως από τις πιο πολυσυζητημένες ασθένειες όλων των εποχών, οι συνέπειες της κρίσης στη δημόσια υγεία δεν έχουν ακόμα ξεδιπλωθεί. Γι‘ αυτό, τα συστήματα θα πρέπει να επιδείξουν ανθεκτικότητα και ανταποκρισιμότητα ώστε να διασφαλιστεί η υγεία του πληθυσμού. Πρόσφατη μελέτη της PWC ανέφερε ότι  η εστίαση στην πρόληψη θα πρέπει να αποτελέσει σημαντικό πυλώνα στο μέλλον για τα συστήματα υγείας, ώστε να ανοικοδομηθεί η οικονομία και να ισορροπήσει η κοινωνία. Κομβικό μέτρο της πρόληψης είναι ο εμβολιασμός, ο οποίος αποτελεί από τα πιο  αποτελεσματικά μέτρα δημόσιας υγείας. H στήριξή του όμως θα πρέπει να γίνεται συστηματικά και μεθοδικά από την πλευρά της πολιτείας μέσα από τα προγράμματα εμβολιασμού και επιστημονικές οδηγίες, ώστε να διασφαλίζεται η εμπιστοσύνη του πληθυσμού και των επαγγελματιών υγείας, ειδικά εν μέσω της πανδημίας.  Στην Ελλάδα, η τρέχουσα περίοδος , με το άνοιγμα του εμβολιασμού στις εφηβικές ηλικίες και τη δυνατότητα αυτού στα ιατρεία των παιδιάτρων αλλά και την ομαλή επιστροφή των παιδιών στα σχολεία, αποτελεί το ιδανικό διάστημα για την πολιτεία αλλά και την οικογένεια να ενδυναμώσουν τους εμβολιασμούς ρουτίνας.

Να μη μείνει πίσω ο εμβολιασμός ρουτίνας

Μια από τις πρώτες και άμεσες ενέργειες που μπορούν να πραγματοποιηθούν προς αυτήν την κατεύθυνση είναι η έκδοση οδηγιών από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμού που θα τεκμηριώνουν την αναγκαιότητα εμβολιασμού των εφήβων έναντι της COVID-19 και παράλληλα θα υπενθυμίζουν την αναγκαιότητα τήρησης του εμβολιασμού ρουτίνας. Η επικαιρότητα του COVID-19 εμβολιασμού στα παιδιά >12 ετών καθιστά αναγκαία την έκδοση οδηγιών για την διαχείριση του εμβολιασμού ρουτίνας και την έγκαιρη και άμεση ανανέωση του ΕΠΕ για να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη γονέων και εφήβων στον εμβολιασμό (άρα και για τον COVID-19 εμβολιασμό). Με αυτόν τον τρόπο  θα απαντηθούν από τις επίσημες πηγές πληροφόρησης της πολιτείας μας τα ερωτήματα και οι ανησυχίες των γονέων, αναδεικνύοντας παράλληλα τους ατομικούς αλλά και συλλογικούς κινδύνους για τη Δημόσια Υγεία από τη μη συμμόρφωση.

Συγχρόνως, η ενδεχόμενη ανανέωση του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμών Παιδιών & Εφήβων, καθώς έχει ήδη υπάρξει χρονική απόκλιση από την καθιερωμένη  πρακτική της ετήσιας αναθεώρησης, θα μεταφέρει ευκρινές μήνυμα στους Παιδιάτρους, στους υπόλοιπους Επαγγελματίες Υγείας και στο κοινό ότι, πέραν της αντιμετώπισης της πανδημίας, πρέπει να προτεραιοποιηθούν και οι υπόλοιπες ανάγκες πρόληψης μέσω εμβολιασμού. Επίσης, θα δοθεί η ευκαιρία στην Επιτροπή να εξετάσει την κάλυψη και πρόσθετων εμβολιαστικών αναγκών που έχουν αναδειχθεί στο μεσοδιάστημα.      

Νέες συστάσεις για τον εμβολιασμό COVID-19 στα παιδιά άνω των 12 ετών

Το Νοέμβριο του 2020 η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμού εν μέσω της πανδημίας προέβη σε υπενθύμιση των συστάσεων, ώστε να διασφαλιστεί η τήρηση  του εμβολιασμού ρουτίνας σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού. Παράλληλα, υπάρχει η ανάγκη για σαφή επιστημονική καθοδήγηση προς τους επαγγελματίες υγείας και τους  γονείς. Συχνά ο παιδίατρος καλείται να διαχειριστεί τα ερωτήματα και τις ανησυχίες του γονέα για τον εμβολιασμό των εφήβων έναντι της νόσου COVID-19 που θέτουν οι γονείς, ενώ συγχρόνως αντιμετωπίζει την πρόκληση κάλυψης του κενού στα εμβόλια ρουτίνας των εφήβων. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να εκδοθούν οδηγίες από την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμού που θα τεκμηριώνουν την αναγκαιότητα εμβολιασμού των εφήβων έναντι της COVID-19 και θα αναδεικνύουν την αναγκαιότητα τήρησης του εμβολιασμού ρουτίνας με κάλυψη συγκεκριμένων εμβολιαστικών στόχων.

Γιατί πρέπει να ανανεωθεί το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού

Συγχρόνως με τις οδηγίες, η ανανέωση του Προγράμματος  Εμβολιασμού θα ενδυναμώσει την εμπιστοσύνη του πληθυσμού στην προτεραιότητα που έχει θέσει η κυβέρνηση για την αξία του εμβολιασμού. Η ανανέωση του θα σηματοδοτήσει μία επιστροφή στην κανονικότητα και την επένδυση του συστήματος στην προαγωγή της υγείας μέσω του εμβολιασμού. Να υπενθυμιστεί ότι η τελευταία ανανέωση του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμών για παιδιά και εφήβους είχε γίνει τον Ιούνιο του 2020, με την επικαιροποίησή του πλέον να παρουσιάζει  καθυστέρηση. Η αναπόφευκτη πραγματικότητα που διαμορφώθηκε εν μέσω πανδημίας και γνωρίζουμε όλοι, είναι η μείωση των εμβολιασμών ρουτίνας σε παιδιά και εφήβους και συνεπώς η αδυναμία θωράκισης τους έναντι πολλαπλών νοσημάτων. Όπως έχει αναφερθεί από την Unicef,   τη διευθύντρια του Τμήματος Ανοσοποίησης και Εμβολίων στον ΠΟΥ Κέιτ O’Μπράιαν, αλλά και από την Ελληνική Παιδιατρική Εταιρία, η πανδημία της Covid-19 οδήγησε σε μια μεγάλη οπισθοδρόμηση του παιδικού εμβολιασμού, οδηγώντας μας πάνω από μια δεκαετία πίσω. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την πτώση του τοίχους ανοσίας απέναντι σε ασθένειες που μέχρι σήμερα είχαν αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά μέσω των εμβολίων.

Η πρόληψη και η καλή υγεία συμβάλλουν θετικά στην οικονομία  

Η Ελλάδα, διαθέτει ένα από τα πιο σύγχρονα εμβολιαστικά προγράμματα, τόσο στην κάλυψη του παιδικού όσο και του εφηβικού και ενήλικα πληθυσμού. Μελέτη της McKinsey έδειξε ότι το παγκόσμιο φορτίο των νόσων μπορεί να μειωθεί κατά περίπου 40% τις επόμενες δεκαετίες με πάνω από 70% του οφέλους να προέρχεται από τη στήριξη της πρόληψης μέσω μιας πληθώρας μέτρων μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται ο εμβολιασμός. Η καλύτερη υγεία θα διασφαλίσει μια υγιή κοινωνία και μια υγιή οικονομία. Μάλιστα,  η καλύτερη υγεία θα μπορούσε να συνεισφέρει 2,4 τρισεκατομμύρια δολάρια στο ΑΕΠ της Ευρώπης έως το 2040, ισοδύναμο με μια αύξηση 10% ή επιπλέον 0,5% του ΑΕΠ ετήσια ανάπτυξη πάνω από τις τρέχουσες ετήσιες προβλέψεις, καθώς θα έχουμε λιγότερους θανάτους, μειωμένη νοσηρότητα, μεγαλύτερη συμμετοχή των πολιτών στην εργασία και αυξημένη παραγωγικότητα.

Η ανανέωσή του ΕΠΕ και η έκδοση οδηγιών για τους γονείς και τους επαγγελματίες υγείας φαίνεται μονόδρομος για την πολιτεία ώστε να στείλει ένα σαφές μήνυμα προς την κοινωνία ότι προστατεύει τη δημόσια υγεία στο σύνολο της, οραματίζεται καλύτερη υγεία για τον πληθυσμό και έχει μία ολιστική προσέγγιση για την αντιμετώπιση των λοιμωδών νοσημάτων. Η πανδημία COVID-19 και οι προκλήσεις για τον εμβολιασμό θα πρέπει να λειτουργήσουν ως ευκαιρίες για να ενισχυθούν οι πολιτικές υγείας για τη βελτίωση της πρόσβασης σε όλα τα εμβόλια, συμπεριλαμβανομένων της ρουτίνας, και να διαμορφώσουν τα θεμέλια, πάνω στα οποία μπορεί να δημιουργηθεί ένα σταθερό οικοσύστημα εμβολίων και μία εθνική εμβολιαστική πολιτική, ως εθνική προτεραιότητα με συγκεκριμένους εμβολιαστικούς στόχους.

Η ανάγκη ένταξης του HPV εμβολιασμού στα αγόρια στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού

Κλινικά και κοινωνικά οφέλη

Ο HPV ευθύνεται για το 5% όλων των καρκίνων παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων των καρκίνων του τραχήλου της μήτρας, του κόλπου και αιδοίου, της κεφαλής & τραχήλου, του πέους, του πρωκτού και των γεννητικών κονδυλωμάτων, επηρεάζοντας σημαντικά και τα δύο φύλα. Το φορτίο της νόσου από τον HPV στους άνδρες είναι υψηλό, και ευθύνεται για περίπου ~10.000 περιστατικά ανδρικών καρκίνων και ~390.000 περιπτώσεις πρωκτογεννητικών κονδυλωμάτων στην Ευρώπη. Τα αγόρια έχουν υψηλή πιθανότητα νόσησης ανεξαρτήτως ηλικίας, ενώ έχουν και χαμηλότερη ανοσολογική απόκριση στη φυσική λοίμωξη από ό,τι τα κορίτσια. Τα αντισώματα που παράγουν οι άνδρες δεν είναι επαρκώς «ανθεκτικά» έναντι του HPV, καθιστώντας τους ιδιαίτερα ευαίσθητους σε επακόλουθες ασθένειες και λοιμώξεις από τον HPV. Θεωρώντας τον HPV έναν ιό που επηρεάζει κυρίως τις γυναίκες, υπο-εκτιμάται σημαντικά το βάρος της νόσου στους άνδρες. Συνεπώς ο εμβολιασμός είναι το μοναδικό μέσο πρόληψης για τα αγόρια και αναμένεται, εκτός από την άμεση προστασία που θα τους παρέχει, να βοηθήσει «εμμέσως» και στη προφύλαξη των κοριτσιών. Παράλληλα, ο αποκλεισμός των αγοριών από τον εμβολιασμό έναντι του HPV πλήττει την ισότητα των δύο φύλων, δημιουργώντας διακρίσεις όσον αφορά την ευημερία και την υγεία των αγοριών έναντι των κοριτσιών.

Οικονομικά οφέλη

Ο εμβολιασμός κατά του HPV είναι μία οικονομικά αποδοτική λύση για το σύστημα υγείας, με δεδομένα κόστους-αποτελεσματικότητας από διάφορες χώρες της Ευρώπης να επιβεβαιώνουν ότι η μετάβαση σε ένα εμβολιαστικό πρόγραμμα και για τα δύο φύλα είναι οικονομικά αποδοτική λύση σε σχέση με τον εμβολιασμό μόνο των κοριτσιών. Ο εμβολιασμός κατά του HPV μπορεί επίσης να θεωρηθεί επένδυση με σημαντική απόδοση στο σύστημα υγείας (Return of investment/ROI). Mελέτη από το Ινστιτούτο Office of Health Economics  στο Η.Β. έδειξε ότι η βρετανική κυβέρνηση με το υπάρχον πρόγραμμα εμβολιασμού των κοριτσιών ηλικίας 12 ετών σώζει 140 ζωές κοριτσιών εξασφαλίζοντας υψηλή ανταποδοτικότητα ως 50%. Για κάθε 1 £ που δαπανά η κυβέρνηση, παίρνει πίσω 1,5 £.

Διεθνείς και ευρωπαϊκές στρατηγικές

Η ανάγκη ένταξης των αγοριών στις συστάσεις εμβολιασμού έναντι του HPV στην Ελλάδα κινείται προς την κατεύθυνση του οράματος για την εξάλειψη του HPV εναρμονιζόμενη με τις διεθνείς στρατηγικές για την εξάλειψη του HPV και του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.  Ο εμβολιασμός κατά του ΗPV αποτελεί μέρος της στρατηγικής τόσο του Π.Ο.Υ όσο και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την καταπολέμηση του καρκίνου.  Πιο συγκεκριμένα,

Ø  Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.) ανακοίνωσε στις 17 Νοεμβρίου το 2020 ότι ο καρκίνος τραχήλου μήτρας θα έχει εξαλειφθεί ως παγκόσμιο πρόβλημα δημόσιας υγείας όταν όλες οι χώρες καταφέρουν να έχουν <4 περιστατικά/100.000 γυναίκες/έτος, κάτι που είναι εφικτό εντός του αιώνα  εάν, μέσω μιας Παγκόσμιας 90-70-90  Στρατηγικής , επιτευχθούν μέχρι το 2030 οι εξής τρεις στόχοι: 90% των κοριτσιών <15 ετών να εμβολιαστούν πλήρως κατά του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV), 70% των γυναικών να εξετασθούν προληπτικά με ένα τεστ υψηλής ακρίβειας (HPV test) σε ηλικία 35 ετών και ξανά σε ηλικία 45 ετών, 90% των γυναικών με (προ)καρκίνο τραχήλου μήτρας να τύχουν ενδεδειγμένης θεραπείας και υποστηρικτικής φροντίδας. 

Ø  Το Φεβρουάριο του 2021 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε το Ευρωπαϊκό Σχέδιο για την καταπολέμηση κατά του καρκίνου, στο οποίο αναφέρονται μεταξύ των κύριων προληπτικών δράσεων (συμπεριλαμβανομένου του προσυμπτωματικού ελέγχου) ο HPV-εμβολιασμός σε ποσοστό μεγαλύτερο του >90% των κοριτσιών και η αύξηση του ποσοστού εμβολιασμού των αγοριών. 

Η Ελλάδα μπορεί να προχωρήσει σε μία στρατηγική για μία χώρα χωρίς καρκίνο του τραχήλου της μήτρας και άλλους καρκίνους που σχετίζονται με τον  HPV

H πολιτική υγείας στην Ελλάδα εναρμονιζόμενη με τις στρατηγικές του Π.Ο.Υ. και της ΕΕ, οφείλει να κινηθεί προς την ίδια κατεύθυνση εξαλείφοντας καρκίνους που σχετίζονται με τον HPV, όπως είναι ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας. Αυτό μπορεί να συμβεί με στήριξη αποτελεσματικών μέτρων πολιτικής υγείας όπως ο HPV εμβολιασμός και στα δυο φύλα. Σήμερα 47 πλέον από τις 53 χώρες από την ευρωπαϊκή περιφέρεια του Π.Ο.Υ. αποζημιώνουν τον εμβολιασμό για τον HPV στα κορίτσια, με 22 από αυτές να αποζημιώνουν και τον εμβολιασμό των αγοριών. Η Ελλάδα δυστυχώς δεν ανήκει σε αυτές. Στην Ελλάδα σήμερα αποζημιώνεται μόνο ο εμβολιασμός των κοριτσιών και ενηλίκων που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου (συμπεριλαμβανομένων ενηλίκων ανδρών όπως οι MSM και οι ανοσοκατεσταλμένοι). Η Ελλάδα έχει πλέον τη δυνατότητα να προχωρήσει σε μία στρατηγική για μία χώρα χωρίς HPV και χωρίς καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Ήρθε η ώρα  για άμεση δράση για την εξάλειψη των καρκίνων που σχετίζονται με τον HPV, εισάγοντας, μεταξύ άλλων μέτρων, τον εμβολιασμό των αγοριών στην Ελλάδα.