Βρούβες, βρούβα, σινάπι χόρτα χωνευτικά και άλλα οφέλη. Πώς βγήκε η φράση 'τον στείλαμε για βρούβες΄;

της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακής βιολόγου, medlabnews.gr iatrikanea

Με το όνομα βρούβα υπάρχουν αρκετά άγρια χόρτα. Τα συναντάμε με διάφορα ονόματα όπως αγριόβρουβα, ραπανόβρουβα, λαψανόβρουβα, σκυλόβρουβα, γλυκόβρουβα, μαυρόβρουβα.

Η βρούβα ανήκει στην οικογένεια των Σταυρανθών ή Κραμβοειδών. Οι βρούβες είναι από τα πιο κοινά και δημοφιλή άγρια χόρτα στην Ελλάδα. Φυτρώνουν παντού και επειδή δεν έχει νόημα να καλλιεργηθούν όπως οι ζοχοί, συλλέγονται και πουλιούνται στις λαϊκές αγορές σαν άγρια χόρτα.

Οι βρούβες έχουν ζωηρά κίτρινα άνθη, που σχηματίζουν ταξιανθίες και τα φύλλα είναι μετρίου μεγέθους που εναλλάσσονται.  Τα άνθη σχηματίζουν βότρυ και αποτελούνται από τέσσερα πέταλα σε σχήμα σταυρού. 

Οι βρούβες είναι αυτοφυείς στην Ελλάδα και επιστημονικά ονομάζονται Sinapis.  Υπάρχουν τρία υποείδη, η Sinapis Alba (άσπρη), η Sinapis Nigra (μαύρη) και Sinapis Arvensis (άγρια). Η διαφορά τους βρίσκεται στο χρώμα των νευρώσεων που έχουν τα φύλλα τους, στο αρχικό στάδιο βλάστησης όταν σχηματίζουν ροζέτα.

Συγγενές και πολύ όμοιο με το Sinapis είναι και το είδος Brassica. Στην οικογένεια των φυτών αυτών (Cruciferae - Σταυρανθή) ανήκει και η βιολέτα.

Οι βρούβες βγαίνουν σε ηλιόλουστα και ασβεστώδη εδάφη. Δεν έχουν ιδιαίτερες απαιτήσεις σε νερό και τα βρίσκουμε, ιδιαίτερα το μαύρο, σε χωράφια, ερειπωμένους τοίχους, υποβαθμισμένα και μπαζωμένα εδάφη, σκουπιδότοπους και σαν ζιζάνιο στους σπαρμένους με στάρι αγρούς. Και φυσικά βλασταίνει μέσα στην Αθήνα, αρκεί να βρει ελεύθερο έδαφος. Ανθίζει από τον Μάϊο έως τον Οκτώβριο.

Από την αρχαιότητα οι σπόροι του σιναπιού πιστεύεται ότι έχουν διεγερτικές ικανότητες. Από τους σπόρους του παράγεται η μουστάρδα. Τα είδη S. alba, S. nigra και S. juncea καλλιεργούνται στην Ουγγαρία, Γαλλία, Βρετανία, Καναδά και Η.Π.Α για τα καυτερά τους σπόρια από τα οποία παρασκευάζεται το γνωστό καρύκευμα μουστάρδα. Οι σπόροι αυτοί περιέχουν φυτικά έλαια και ένα ισχυρό υδρολυτικό ένζυμο που ονομάζεται μυροσίνη. Από τη λευκή βρούβα παρασκευάζεται η λευκή μουστάρδα, από τη μαύρη βρούβα η μαύρη μουστάρδα, ενώ η καφετιά παρασκευάζεται από το είδος Brasica juinca.

Στην αρχαιότητα τις χρησιμοποιούσαν για στομαχικές διαταραχές. Αποτελούν καλή πηγή αντιοξειδωτικών (βιταμίνης C, β-καροτενίου, λουτεΐνης, ζεαξανθίνης), ενώ είναι πλούσιες σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, φυλλικό οξύ και βιταμίνη Κ. 

Η βρώση τους θεωρείται χωνευτική, διουρητική, καθαρτική, αποτοξινωτική, τονωτική με ευεργετικά αποτελέσματα στο κυκλοφορικό και τη καρδιά.

Αν ανακατέψουμε το ζουμί τους με μέλι, γίνεται περίφημο σιρόπι και περνάει αμέσως η βραχνάδα και καθαρίζει η φωνή. Οι σπόροι της μαύρης βρούβας χρησιμοποιούνται για παραγωγή φαρμάκων.

Από την αρχαιότητα οι σπόροι του σιναπιού πιστεύεται ότι έχουν διεγερτικές ικανότητες.

Το άσπρο σινάπι έχει διεγερτική επίδραση σε όλες τις λειτουργίες του οργανισμού και δίνει μια αίσθηση ευεξίας ενώ με το μαύρο χτυπώντας σπόρους και τοποθετώντας τον πολτό εξωτερικά προκαλούν τοπική υπεραιμία.

Πώς μαγειρεύονται οι βρούβες

Στην μαγειρική γίνεται χρήση της άσπρης και της άγριας ποικιλίας. Βράζονται τα φύλλα και κυρίως τα βλαστάρια.

Γίνονται βραστά, όπως και τα φύλλα, αλλά σε πολλά χωριά συνηθίζουν να τα βάζουν σε λαδερά φαγητά με κουκιά ή αρακά. Γενικά, οι βρούβες δίνουν μια κάπως βαριά μυρωδιά, παρόμοια με του μπρόκολου. Αποδίδουν μία ελαφρώς καυστική γεύση, πικρή, που παντρεύεται με την γεύση του λαδιού και πηγαίνει άριστα με τα ψάρια. Η γεύση τους είναι γλυκιά και τα τρυφερά φρέσκα φύλλα τους τρώγονται σαλάτα (σαν μαρούλι) μαζί με κρεμμυδάκι ή πράσο, λάδι και ξίδι Μαγειρεύονται κοκκινιστά μαζί με μυρωδικά και λαχανικά, μαζί με ρύζι (γίνονται σαν το σπανακόρυζο), και ντολμαδάκια.
 Φυσικά χρησιμοποιούνται και σε χορτόπιτες μαζί με άλλα χόρτα και μυρωδικά

Και με τη φράση «τον στείλαμε για βρούβες» και «πήγε για βρούβες» τι εννοεί ο λαός;

Αν και οι βρούβες είναι πολύ κοινά βότανα της Ελλάδας, η φράση «πήγε για βρούβες» σημαίνει ότι κάποιος πήγε κάπου άσκοπα, διότι οι βρούβες είναι τόσο κοινές και φυτρώνουν παντού, ώστε πραγματικά είναι άσκοπο να βάλει κάποιος στόχο να βρει και να τις μαζέψει. Δηλαδή χρησιμοποιείται σαν φράση, όταν κάποιος κάνει πράξεις που δεν έχουν κανένα αποτέλεσμα.

Διαβάστε επίσης

• Βλήτα ή βλίτα, χόρτα με μεγάλη διατροφική αξία. Τι πρέπει να προσέχουμε στην κατανάλωσή τους. Από που προέρχεται η γνωστή φράση;
• Κουρκουμάς ή κιτρινόριζα ως αντιφλεγμονώδες, αντικαρκινικό, για τον διαβήτη, την χοληστερινη, το Αλτσχάιμερ, την ακμή, τις πανάδες
• Βάλσαμο ή βαλσαμόχορτο ή σπαθόχορτο για την κατάθλιψη, τα τραύματα, το στομάχι, το άσθμα, τον καρκίνο. 
• Ρόφημα με κουρκουμά για χαλάρωση και με θεραπευτικές ιδιότητες
• Σταμναγκάθι για το συκώτι, την καρδιά, το στομάχι, το δέρμα
• Ρίγανη και ριγανέλαιο, με ισχυρές αντιβακτηριακές, αντιοξιδωτικές και αντικαρκινικές ιδιότητες (Origanum vulgare)

Βλήτα ή βλίτα χόρτα με μεγάλη διατροφική αξία. Γιατί ΔΕΝ τα ξαναβράζουμε; Πώς βγήκε η γνωστή φράση, είσαι βλίτο;

της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακής βιολόγου, medlabnews.gr iatrikanea

Τα χόρτα βλήτα ή βλίτα ανήκουν στο γένος Amaranthus viridis και χαρακτηρίζονται ως ζιζάνια διάφορων καλλιεργειών.  Αυτό σημαίνει ότι πολλαπλασιάζονται εύκολα κι επομένως αν φυτέψουμε μερικά στον κήπο μας, θα τρώμε βλήτα κάθε χρόνο. Είναι φυλλώδη λαχανικά με πολλές ευεργετικές ιδιότητες, μεγάλη διατροφική αξία και λίγες θερμίδες.

Νόστιμα χόρτα της Άνοιξης με πλούσια διατροφική αξία. Ας τα γνωρίσουμε.

 

επιμέλεια Κασσιανή Τσώνη, medlabnews.gr iatrikanea

Η Άνοιξη γεμίζει τους αγρούς με νόστιμα άγρια χόρτα με σημαντική διατροφική αξία. Ας τα γνωρίσουμε…

Σέσκουλα: Από τα πιο δημοφιλή και θρεπτικά λαχανικά της Μεσογείου, μαγειρεύονται με όσπρια στον φούρνο ή στην κατσαρόλα, μπαίνουν σε πίτες, γίνονται σαλάτα και προσθέτουν γεύση στα φρικασέ.

Ραδίκια: Έχουν είτε πικρή είτε γλυκιά γεύση και γίνονται εξαιρετική σαλάτα, ωμή ή βραστή.

Ζοχοί: Μικρό χόρτo, με οδοντωτά φύλλα που γίνεται ιδιαίτερα γλυκό όταν βράσει. Ταιριάζει πολύ σε βραστές σαλάτες αλλά και σε ένα πιάτο με τσιγαριστά χόρτα.

Καυκαλήθρες: Τα παχιά, βελούδινα φύλλα και το χαρακτηριστικό τους άρωμα τις κάνουν ιδιαίτερα αγαπητές για πίτες, βραστές σαλάτες, μαγειρευτά με κρέας, ακόμη και ωμές, πράσινες σαλάτες.

Βρούβες: Η βρούβα ή σινάπι είναι γνωστή από την εποχή του Ιπποκράτη. Στο μεσαίωνα το χρησιμοποιούσαν ως συντηρητικό των τροφών, γιατί σταματά τη δράση των μικροοργανισμών. Δίνει εξαιρετικές βραστές σαλάτες, ενώ μπαίνει και σε πίτες αλλά και ομελέτες.

Άγρια ρόκα: Ελαφρά πικρή, με τραγανά φύλλα, θέλει μόνο λίγο λεμόνι και ανθό αλατιού για να δώσει το μέγιστο της γεύσης της. Ταιριάζει σε όλες τις πράσινες σαλάτες, αλλά δοκιμάστε τη και σε μια ομελέτα.

Βολβοί: Ασκορδουλάκους στην Κρήτη, βορβιά στην Πελοπόννησο, αυτοί οι μικροί ανοιξιάτικοι βολβοί είναι πικροί αλλά απίστευτα νόστιμοι. Έχουν μια ταλαιπωρία στο καθάρισμα, αλλά είναι ονειρεμένοι ως τουρσί και ταιριάζουν πολύ σε μαγειρέματα με χοιρινό, κουνέλι ή χταπόδι.

Σταμναγκάθι: Το άγριο χόρτο της Κρήτης είναι ιδιαίτερα πλούσιο σε αντιοξειδωτικά και ω-3 λιπαρά οξέα, γνωστά για τις αντιφλεγμονώδεις δράσεις τους. Ταιριάζει σε ωμές ή βραστές σαλάτες, φρικασέ και πιάτα με θαλασσινά.

Διαβάστε
Σέσκουλα ή λαχανίδες με αντιοξειδωτικές και αντικαρκινικές ουσίες, κατάλληλα για μάτια, σάκχαρο, έντερο

Σταμναγκάθι, αγριόχορτο που κάνει καλό στο συκώτι, καρδιά, στομάχι, δέρμα

Αγκινάρες για συκώτι, έντερο, χοληστερίνη, αναιμία, διαβήτη, οστεοπόρωση, αρθριτικά, κατά του καρκίνου

της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακής Βιολόγου, medlabnews.gr iatrikanea

Οι αγκινάρες έχουν περισσότερη θρεπτική αξία όταν αποχυμώνονται παρά όταν μαγειρεύονται. Περιέχουν Κάλιο, Σίδηρο, Ιώδιο και Φώσφορο, καθώς και βιταμίνες Α και Β.

Η αγκινάρα (Cynara cardunculus, Κυνάρα η καρδονίσκη ή αλλιώς Κυνάρα η κάκτος) είναι πολυετές λαχανικό της οικογένειας των Αστεροειδών (Asteraceae). Αναπτύσσεται σε σχήμα θάμνου, ύψους περίπου 1,5 μ. Με σχήμα που παραπέμπει σε «αρματωμένο πολεμιστή», η αγκινάρα είναι φυτό ιθαγενές της Αφρικής, καλλιεργείται, όμως, σε πολλά μέρη του σύγχρονου κόσμου σε θέσεις προφυλαγμένες από το δυνατό ψύχος και εδάφη χωρίς πολλή υγρασία. Η ρίζα της αγκινάρας είναι πασσαλώδης και προχωρεί βαθιά στο έδαφος.

Τα φύλλα της είναι μεγάλα με βαθιές σχισμές, χρώμα γκριζωπό στο κάτω μέρος και το στέλεχος της είναι μακρύ με διακλαδώσεις. Πολλαπλασιάζεται με παραφυάδες κατά την άνοιξη ή το φθινόπωρο ενώ ο βλαστός της ξεραίνεται το καλοκαίρι.

Από το φυτό χρησιμοποιείται στη μαγειρική το άνθος, που έχει σχήμα σφαιρικό, λίγο μακρύ και σαρκώδες. Μαγειρεύεται αφού καθαριστεί από τα πέταλα και το χνούδι, ενώ στην Κρήτη τρώγεται και ωμή με λεμόνι, πολύ νόστιμη και «ειδικός» μεζές για τσικουδιά.

Μέση Διατροφική Ανάλυση 100 γραμμάρια Φρέσκιας Αγκινάρας (Cynara scolymus)

(Πηγή : USDA National Nutrient data base)

Συστατικό		% ΤΗΣ ΣΗΠ
ΕΝΕΡΓΕΙΑ	47kcal	2%
ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ	10,51 γρ.	8%
ΠΡΩΤΕΙΝΕΣ	3,27 γρ.	6%
ΟΛΙΚΑ ΛΙΠΑΡΑ	0.15 γρ.	0,50%
ΔΙΑΙΤΗΤΙΚΕΣ ΙΝΕΣ	5,4 γρ.	14%
ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ
ΦΥΛΛΙΚΟ ΟΞΥ	68μg	17%
ΝΙΑΣΙΝΗ	1.046 mg	6.5%
ΠΑΝΤΟΘΕΝΙΚΟ ΟΞΥ	0,338 mg	7%
ΠΥΡΙΔΟΞΙΝΗ	0.116 mg	9%
ΡΙΒΟΦΛΑΒΙΝΗ	0.066 mg	5%
ΘΕΙΑΜΙΝΗ	0.072 mg	6%
ΒΙΤΑΜΙΝΗ C	11.7 mg	20%
ΒΙΤΑΜΙΝΗ Α	13IU	0,50%
ΒΙΤΑΜΙΝΗ Ε	0.19 mg	1%
ΒΙΤΑΜΙΝΗ Κ	14,8 μg	12%
ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΕΣ
ΝΑΤΡΙΟ	94 mg	6%
ΚΑΛΙΟ	370 mg	8%
ΜΕΤΑΛΛΑ
ΑΣΒΕΣΤΙΟ	44 mg	4%
ΧΑΛΚΟΣ	0,321 mg	27%
ΣΙΔΗΡΟΣ	1,28 mg	16%
ΜΑΓΝΗΣΙΟ	60 mg	15%
ΦΩΣΦΟΡΟΣ	90 mg	13%
ΣΕΛΗΝΙΟ	0,2 μg	< 0,5%
ΨΕΥΔΑΡΓΥΡΟΣ	0,49 mg	4,50%
ΦΥΤΟΧΗΜΙΚΑ
β-ΚΑΡΟΤΕΝΙΟ	8 μg
ΛΟΥΤΕΙΝΗ - ΖΕΑΞΑΝΘΙΝΗ	464 μg

Χάρη στην κυναρίνη και ένα άλλο αντιοξειδωτικό που ονομάζεται σιλυμαρίνη, οι αγκινάρες είναι πολύ ωφέλιμες για το συκώτι. Μελέτες έχουν δείξει ότι μπορούν ακόμη και να αναγεννήσουν τον ηπατικό ιστό. Οι αγκινάρες εδώ και πολύ καιρό χρησιμοποιούνται στην εναλλακτική ιατρική ως θεραπεία για παθήσεις του ήπατος και οι επιστημονικές μελέτες αποδεικνύουν πλέον την ορθή αυτή χρήση.
Οι αγκινάρες βοηθούν το πεπτικό σύστημα. Είναι ένα φυσικό διουρητικό, που βοηθά την πέψη και τη βελτίωση της λειτουργίας της χοληδόχου κύστης, αλλά και στην ανακούφιση γαστρεντερικών προβλημάτων. Είναι καλό να την προτιμούν άτομα που υποφέρουν από σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου ή δυσπεψία αφού η κυναρίνη που περιέχει βοηθά στην αποτελεσματικότερη πέψη των λιπών και απορρόφηση των βιταμινών από το φαγητό μας.
Η αγκινάρα αποτελεί πολύ καλή πηγή βιταμίνης Κ, η οποία συμμετέχει στη διατήρηση της υγείας των οστών, ενεργοποιώντας την πρωτεΐνη οστεοκαλσίνη, ή με άλλους μηχανισμούς. Είναι λοιπόν ιδανικές για άτομα με αυξημένο κίνδυνο για οστεοπόρωση. Είναι επίσης διουρητική, γι' αυτό είναι καλό και για όσους έχουν πέτρες στα νεφρά. Δυστυχώς όμως όχι για τους νεφροπαθείς που κάνουν αιμοκάθαρση, γιατί περιέχει υψηλή ποσότητα Καλίου.

Είναι τονωτική, αντιγηραντική και βοηθάει ιδιαίτερα στη μετεγχειρητική αναιμία.

Πολλοί αναφέρουν ότι η αγκινάρα είναι εξαιρετικά ευεργετική και μάλιστα προστατεύει τον άνθρωπο από τον διαβήτη.

Βοηθάει πολύ σε περιπτώσεις αρθριτικών και ρευματισμών και ιδιαίτερα το ζουμί από βραστές αγκινάρες είναι εξαιρετικό για τις αιμορροΐδες (όταν πίνεται με πολύ λάδι και λίγο αλάτι)

Χάρη στις θετικές επιπτώσεις της αγκινάρας στο ήπαρ, πολλοί άνθρωποι υποστηρίζουν ότι οι αγκινάρες θεραπεύουν τον πονοκέφαλο μετά το ποτό, ιδιαίτερα τα φύλλα τους.
Έχει αποδειχθεί ότι τα συστατικά στα φύλλα αγκινάρας μειώνουν τη χοληστερόλη. Αυξάνουν την καλή χοληστερόλη (HDL) και μειώνουν την κακή χοληστερόλη (LDL).
Μια μεγάλη αγκινάρα περιέχει το ένα τέταρτο της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης φυτικών ινών. Μια μεσαία αγκινάρα έχει περισσότερες φυτικές ίνες από ό, τι ένα φλιτζάνι αποξηραμένα δαμάσκηνα.

Έρευνες έδειξαν ότι πολυφαινόλες όπως η κερκετίνη και η ρουτίνη δρουν προστατευτικά ενάντια στον καρκίνο του μαστού, του προστάτη και ορισμένων τύπων λευχαιμίας.

Οι αγκινάρες είναι μια ασφαλής και υγιεινή επιλογή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. 

Καλό είναι οι μητέρες που θηλάζουν ΝΑ ΜΗΝ τρώνε αγκινάρες γιατί η Κυναρίνη μπορεί να προκαλέσει εμετούς και κολικό στο παιδάκι. Επίσης, είναι σημαντικό οι έγκυες γυναίκες να πλένουν τις αγκινάρες τους πριν τις φάνε. Μπορεί να περιέχουν επιβλαβή βακτήρια και παράσιτα που μπορεί να προκαλέσουν ασθένειες που μεταδίδονται με τρόφιμα όπως τοξοπλάσμωση και λιστερίωση σύμφωνα με το FDA και την Αμερικανική Ένωση Εγκυμοσύνης.

Όλα τα οφέλη της αγκινάρας, υπάρχουν όσο αυτή είναι φρέσκια. Όταν μπαίνει στην κατάψυξη ή γίνεται τουρσί, δεν έχει καμία αξία.

Όταν μαγειρεύονται χάνουν ένα πολύ μεγάλο μέρος της θρεπτικής τους αξίας. Το τρυφερό μέρος τους είναι τρυφερό και μπορεί να φαγωθεί ωμό.

Θεραπευτική χρήση της αγκινάρας

Χρησιμοποιούμε τα φύλα της αγκινάρας: Βράζουμε 100 γρ. σε ένα λίτρο νερού. Δυστυχώς το ζουμί της είναι αρκετά πικρό, αλλά είναι σημαντικό να το πιείτε σκέτο και μετά μένει μια ευχάριστη αίσθηση στο στόμα. Πίνουμε ένα φλιτζάνι την ημέρα με άδειο στομάχι.

Φάτε την αγκινάρα ωμή

Εάν βρείτε baby αγκινάρες είναι τόσο τρυφερές που μπορείτε να τις καταναλώσετε χωρίς να τις μαγειρέψετε, προσθέστε λίγο λεμόνι και ελαιόλαδο και είναι έτοιμες.

Διαβάστε επίσης

• Βλήτα ή βλίτα, χόρτα με μεγάλη διατροφική αξία. Τι πρέπει να προσέχουμε στην κατανάλωσή τους. Από που προέρχεται η γνωστή φράση;
• Βρούβες, βρούβα, σινάπι και η διατροφική τους αξία. Τι σημαίνει η γνωστή φράση;
• Κουρκουμάς ή κιτρινόριζα ως αντιφλεγμονώδες, αντικαρκινικό, για τον διαβήτη, την χοληστερινη, το Αλτσχάιμερ, την ακμή, τις πανάδες
• Βάλσαμο ή βαλσαμόχορτο ή σπαθόχορτο για την κατάθλιψη, τα τραύματα, το στομάχι, το άσθμα, τον καρκίνο.
• Ρόφημα με κουρκουμά για χαλάρωση και με θεραπευτικές ιδιότητες
• Σταμναγκάθι για το συκώτι, την καρδιά, το στομάχι, το δέρμα
• Ρίγανη και ριγανέλαιο, με ισχυρές αντιβακτηριακές, αντιοξιδωτικές και αντικαρκινικές ιδιότητες (Origanum vulgare)

Μαϊντανός, διουρητικό, τονωτικό, για μελανιές, νεφρά, ανοσοποιητικό. Προσοχή στην υπερκατανάλωση.

της  Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακή βιολόγος, medlabnews.gr iatrikanea

Το Διετές, ιθαγενές φυτό ο Μαϊντανός (Petroselium sativum) ανήκει στο γένος πετροσέλινο της οικογένειας των σκιαδοφόρων. Καλλιεργείται στις εύκρατες περιοχές για τα φύλλα του που χρησιμοποιούνται στη μαγειρική και σε διάφορες σαλάτες.

Τα χόρτα της Άνοιξης

Κάθε εποχή η φύση μας δίνει γευστικούς θησαυρούς, που στηρίζουν την υγιεινή διατροφή και μετατρέπονται σε νόστιμα πιάτα. Η Άνοιξη για παράδειγμα, γεμίζει τους αγρίους με νόστιμα άγρια χόρτα. Ας τα γνωρίσουμε…

Αρακάς για χοληστερίνη, πίεση, δυσκοιλιότητα και προστασία από τον καρκίνο του στομάχου.

της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακή βιολόγος, medlabnews.gr iatrikanea

Κατάγεται από την Άπω Ανατολή( Ινδία, Κίνα). Στην Ελλάδα είναι γνωστό ως Πίσον ή Πίσος από την αρχαία εποχή για τα ξηρά του σπέρματα και αναφέρεται από τον Θεόφραστο και σε συγγράμματα.

Οι Προέλληνες χρησιμοποιούσαν στην καθημερινή γλώσσα για τον αρακά τη λέξη «αρακός». Ιδιαίτερα στους Μεσογειακούς πολιτισμούς είναι γνωστός από την αρχαιότητα στους κατοίκους της Συρίας και της Ιορδανίας ήδη από την Νεολιθική Εποχή(4800 π.Χ.). Επιστημονικά είναι γνωστό ως Pisum sativum Lvar pachyloba

Αρκετοί αποφεύγουν τον αρακά εξαιτίας της σχετικά υψηλής θερμιδικής του αξίας. Μάλλον όμως αγνοούν ότι μπορεί να προστατέψει τα κύτταρά μας από τη φθορά του χρόνου. Είναι μια από τις καλύτερες πηγές πρωτεϊνών και υδατανθράκων ενώ περιέχει κάλιο, φώσφορο (σημαντικό για την καλή λειτουργία της καρδιάς και του νευρικού συστήματος), καροτίνη (προστατεύει από τις ελεύθερες ρίζες) και φυτικές ίνες απαραίτητες για την ομαλή λειτουργία του εντέρου.

Ο αρακάς περιέχει επίσης βιταμίνες του συμπλέγματος Β και βιταμίνη C, σίδηρο, ασβέστιο, μαγνήσιο αλλά και αντιοξειδωτικές φλαβόνες, που προστατεύουν τα κύτταρα από την υπεριώδη ηλιακή ακτινοβολία, καταπολεμούν τις φλεγμονές, ελαττώνουν τον κίνδυνο θρομβώσεων και βοηθούν στην εξουδετέρωση ιών και καρκινογόνων ουσιών.

Διαθέτει 1,6 μονάδα σιδήρου ανά 100 γρ. φαγητού και το σώμα μας απορροφά περίπου το 20% από αυτόν.

Η υψηλή περιεκτικότητα του αρακά σε ίνες και πρωτεΐνες, επιβραδύνει τη χώνεψη των σακχάρων, ρυθμίζοντας αυτόματα την περιεκτικότητά τους στο αίμα. Οι πολλές αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ενώσεις στα μπιζέλια, υποστηρίζουν τα υγιή αιμοφόρα αγγεία. Τέλος, η νιασίνη στο μπιζέλι, βοηθά στη μείωση της παραγωγής των τριγλυκεριδίων και της VLDL (πολύ χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνη), που καταλήγει σε λιγότερο κακή χοληστερόλη και αυξημένα επίπεδα HDL («καλής») χοληστερόλης.

Ένα από τα φυτοχημικά συστατικά του, το οποίο έχει πρόσφατα έρθει στο φως της δημοσιότητας για τις ευεργετικές επιδράσεις τους, είναι η κουμεστερόλη. H καθημερινή κατανάλωση αρακά μαζί και με άλλα όσπρια μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου στο στομάχι και ιδιαίτερα όταν η κατανάλωση κουμεστερόλης είναι περίπου 2 mg ή μεγαλύτερη.

Η μεγάλη ποικιλία του σε αντιοξειδωτικά και αντιφλεγμονώδη φυτο-θρεπτικά συστατικά είναι πολύ πιθανό να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στον καρκινο-προστατευτικό όφελος του αρακά.

Η κατανάλωση αρακά συστήνεται ιδιαίτερα σε άτομα με αυξημένη αρτηριακή πίεση και υψηλά επίπεδα χοληστερόλης αλλά και σε αυτούς που υποφέρουν από δυσκοιλιότητα.

Αξίζει να αναφερθεί ότι ο αρακάς λόγω της υψηλής περιεκτικότητας του σε πρωτεΐνη, κάλιο και φωσφόρο, δεν αποτελεί κατάλληλη τροφή για ασθενείς με οξεία και χρόνια νεφρική ανεπάρκεια. Επίσης δεν συνιστάται σε διαβητικούς αλλά και σε όλους όσους έχουν ανεβασμένα επίπεδα ουρικού οξέος.

Φρέσκος ή κατεψυγμένος αρακάς;

Ο αρακάς είναι πολύ συχνά επιβαρυμένος από χημικές ουσίες, ατμοσφαιρικούς ρύπους και φυτοφάρμακα. Ο αρακάς όταν είναι φρέσκος πρέπει να καταναλώνεται μέσα σε 24 ώρες από τη συγκομιδή του, διαφορετικά χάνει το 20% των θρεπτικών συστατικών του. Γι’ αυτό είναι καλύτερα να προτιμάμε τον κατεψυγμένο, ο οποίος ψύχεται μέσα σε 3-4 ώρες μετά τη συγκομιδή.

Διαβάστε επίσης

• Αγκινάρες, για το συκώτι, το έντερο, την χοληστερίνη, την οστεοπόρωση, την αναιμία, τα αρθριτικά, κατά του καρκίνου
• Βλήτα ή βλίτα, χόρτα με μεγάλη διατροφική αξία. Τι πρέπει να προσέχουμε στην κατανάλωσή τους. Από που προέρχεται η γνωστή φράση;
• Βρούβες, βρούβα, σινάπι και η διατροφική τους αξία. Τι σημαίνει η γνωστή φράση;
• Σταμναγκάθι για το συκώτι, την καρδιά, το στομάχι, το δέρμα
• Ρίγανη και ριγανέλαιο, με ισχυρές αντιβακτηριακές, αντιοξιδωτικές και αντικαρκινικές ιδιότητες (Origanum vulgare)