Μπορώ να προσφέρω ό,τι κι εσύ, φτάνει να μου δώσεις τα εφόδια και την ευκαιρία. Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία.

επιμέλεια Κλεοπάτρα Ζουμπουρλή, medlabnews.gr iatrikanea

Το 1992, η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, ανακήρυξε την 3η Δεκεμβρίου ως Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία. Κάθε χρόνο η μέρα αυτή δίνει ακόμα μια ευκαιρία στην κοινωνία να εστιάσει την προσοχή της στα δικαιώματα και τις δυνατότητες των ατόμων με αναπηρία, βελτιώνοντας έτσι την ποιότητα ζωής τους και υλοποιώντας μεταρρυθμίσεις που θα αναπτύξουν νέες προοπτικές για την κοινωνική τους ενσωμάτωση. 

Ο όρος αναπηρία αναφέρεται στον περιορισμό λόγου, έργου ή άμεσης αντίληψης. Είναι αποτέλεσμα οργανικών ή περιβαλλοντολογικών αιτιών, που δημιουργούν ένα σύνολο εμποδίων σε σημαντικές πτυχές της ζωής, όπως η αυτοεξυπηρέτηση, η απασχόληση, η εκπαίδευση, η ψυχαγωγία και η γενικότερη κοινωνική συμμετοχή. 

Ένας στους έξι πολίτες στην Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει κάποιο είδος αναπηρίας. 

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει ότι περισσότερο από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι είναι άτομα με αναπηρία ενώ περίπου 190.000.000 αντιμετωπίζουν σημαντικές δυσκολίες στην καθημερινή τους ζωή. 

Τα άτομα με αναπηρία, αντιμετωπίζουν εμπόδια στην καθημερινή ζωή, εφόσον η κοινωνία πολλές φορές δε λαμβάνει υπόψη τα χαρακτηριστικά της συγκεκριμένης ομάδας πληθυσμού, τις δυνατότητες και τις ειδικές τους ανάγκες. Αναπηρία, πλέον θεωρείται το αποτέλεσμα της σχέσης των ικανοτήτων ενός ατόμου και των απαιτήσεων του περιβάλλοντος. 

Τα άτομα αυτά βιώνουν συχνά το φαινόμενο του "Κοινωνικού Αποκλεισμού". Αισθάνονται την περιθωριοποίηση και στέρηση της συμμετοχής στα κοινωνικά, δημόσια αγαθά και υπηρεσίες, που πρέπει να είναι κοινά σε όλους τους πολίτες ενός κράτους. 

Τα άτομα με αναπηρία δε ζητάνε να γίνει η ζωή τους ευκολότερη. Ζητάνε να γίνει η ζωή τους ΙΣΗ με τη δική μας. Στόχος πρέπει να είναι όχι η τυπική, αλλά η πραγματική ισότητα, η οποία σημαίνει ίσες ευκαιρίες στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή. Αυτό που πρέπει να επιδιώκεται είναι ο σεβασμός της ατομικής και ομαδικής ιδιαιτερότητας. 

Πηγές: 
Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, Τμήμα Κοινωνικής Ενσωμάτωσης Ατόμων με Αναπηρίες, United Nation, Human Rights and Disabled Persons.
Κλεοπάτρα Ζουμπουρλή
MSc

Τι πρέπει να κάνεις αν τρυπηθείς από βελόνα, αν τραυματιστείς από αιχμηρό αντικείμενο; Τι μπορεί να κολλήσεις;

της Μαρίας Χιόνη, MSc φυσιολογίας Ιατρικής Σχολής Αθηνών, ΕΚΠΑ, medlabnews.gr iatrikanea

Το να τρυπηθεί κάνεις από σύριγγα και πιο συγκεκριμένα από βελόνα μπορεί να μην είναι συχνό αρά μπορεί να συμβεί.

Περπατώντας σε μια παραλία, ξυπόλυτοι, παίζοντας ένα παιδί σε μια παιδική χαρά είναι χώροι που έχει τύχει να συμβεί, πατώντας μια βελόνα ή να τρυπηθεί από χρησιμοποιημένη βελόνα. Βέβαια το πιο σύνηθες είναι να συμβεί κάτι τέτοιο σε ανθρώπους που εργάζονται στην υγεία, ιδίως σε τομείς της υγειονομικής περίθαλψης και της πρόνοιας, όπως και γενικά διατρέχουν κίνδυνο έκθεσης τους κατά την εργασία σε παθογόνους παράγοντες που μεταδίδονται μέσω του αίματος. Οι τραυματισμοί αυτοί χρήζουν προσοχής, καθώς μπορούν να προκαλέσουν μόλυνση του εργαζομένου από παθογόνους παράγοντες που μεταδίδονται με το αίμα (ιούς, βακτήρια, μύκητες και άλλους μικροοργανισμούς). Ο ιός της ανθρώπινης ανοσολογικής ανεπάρκειας (HIV) και η ηπατίτιδα B (HBV) ή C (HCV) είναι οι συνηθέστεροι κίνδυνοι , αλλά υπάρχουν περισσότερες από 20 μεταδιδόμενες με το αίμα ασθένειες , οι οποίες είναι δυνατόν να προσβάλλουν τους εργαζομένους. 

Οι εργαζόμενοι εκτίθενται στον κίνδυνο μόλυνσης λόγω επαφής με μολυσμένο αίμα ή άλλα υγρά του ανθρώπινου οργανισμού, όταν αυτά έρχονται σε επαφή με πληγές ή βλεννογόνους. Η επαφή αυτή μπορεί να είναι αποτέλεσμα: 
• ενοφθαλμισμού του αίματος από βελόνα ή άλλο αιχμηρό αντικείμενο 
• μόλυνσης αμυχών του δέρματος με αίμα 
• κατάποσης του αίματος τρίτου προσώπου, π.χ. στο πλαίσιο τεχνητής αναπνοής 
• μόλυνσης όταν το άτομο έχει ανοικτή πληγή και τα ρούχα του έχουν εμποτισθεί με αίμα 
• δήγματος (όταν λύεται η συνέχεια του δέρματος). 

Δεδομένου ότι η γνωστότερη μορφή τέτοιας επαφής είναι η παρακέντηση με σύριγγα, τα περιστατικά αυτά αναφέρονται συνήθως ως τραυματισμοί από βελόνες ή άλλα αιχμηρά αντικείμενα. 

Πέραν των τραυματισμών αυτών, μόλυνση μπορεί να προκληθεί μέσω της εκτίναξης αίματος στους βλεννογόνους (π.χ. μάτια ή στόμα). Αυτό μπορεί να συμβεί στο πλαίσιο εργασιών καθαρισμού, όπως ο καθαρισμός μιας μολυσμένης περιοχής υπό υψηλή πίεση. 

Κίνδυνο δεν διατρέχουν μόνον οι επαγγελματίες στον τομέα της υγείας. Παρότι έχει διαπιστωθεί ότι τον υψηλότερο κίνδυνο διατρέχει το νοσηλευτικό προσωπικό που ασχολείται με σοβαρά ιατρικά περιστατικά, πολλοί άλλοι εργαζόμενοι κινδυνεύουν από παρόμοιους τραυματισμούς. Για παράδειγμα, οι εργαζόμενοι που καθαρίζουν δημόσιους χώρους (π.χ. τρένα ή δημόσια πάρκα) μπορεί να έρθουν σε επαφή με υλικό μολυσμένο με σωματικά υγρά, όπως βελόνες που χρησιμοποιήθηκαν από άτομα που κάνουν ενδοφλέβια χρήση ναρκωτικών. 

Άλλοι κλάδοι στους οποίους οι εργαζόμενοι ενδέχεται να διατρέχουν κίνδυνο είναι οι εξής: 
• Φυλακές και υπηρεσίες αναστολής εκτέλεσης ποινών 
• Αστυνομικές υπηρεσίες και υπηρεσίες ασφάλειας 
• Τελωνεία 
• Κοινωνικές υπηρεσίες και υπηρεσίες για τους νέους
• Υπηρεσίες που ασχολούνται με τους πρόσφυγες
• Γραφεία κηδειών 
• Κλάδος διάτρησης του σώματος (piercing)/body art 
• Διάθεση αποβλήτων και 
• Κλάδος κατασκευών/εργασιών κατεδάφισης.

Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας εκτιμά ότι περίπου 3 από τα 35 εκατομμύρια εργαζομένων στον τομέα της υγείας παγκοσμίως εκτίθενται κάθε χρόνο σε παθογόνους παράγοντες που μεταδίδονται με το αίμα. 

Ο κίνδυνος λόγω έκθεσης σε μολυσμένο αίμα εκτιμάται ως εξής: 

• ηπατίτιδα B (κίνδυνος ~30%) 
• ηπατίτιδα C (κίνδυνος ~10%) 
• HIV (κίνδυνος ~0,3%)

Σε περίπτωση τραυματισμού με αιχμηρό αντικείμενο/μόλυνσης: 

• προκαλέστε αιμορραγία από την πληγή 
• πλύνετε την πληγή με σαπούνι και χλιαρό τρεχούμενο νερό (χωρίς τρίψιμο)
• γίνεται στην περιοχή τραυματισμού με τη βελόνη ευρεία αντισηψία. 
• Σε επαφή με δέρμα ή βλεννογόνους (μάτι, στόμα), γίνεται προσεκτική πλύση με άφθονο νερό.
• καλύψτε την πληγή με επίδεσμο.
• Η βελόνη πρέπει να φυλαχτεί για μικροβιολογική εξέταση. Βεβαιωθείτε ότι το αιχμηρό αντικείμενο απορρίφθηκε με ασφάλεια, δηλαδή τοποθετήθηκε χωρίς επαφή σε δοχείο για αιχμηρά αντικείμενα
• Προσπάθεια καθορισμού της ποσότητας του υλικού που μεταδόθηκε (η βελόνα που είναι γεμάτη με αίμα είναι χειρότερη από το μαχαιρίδιο και αυτό είναι χειρότερο από το απλό πιτσίλισμα.
• Προσδιορισμός του σταδίου ασθενούς. Υψηλότερος κίνδυνος μετάδοσης υπάρχει  σε ενεργό ηπατίτιδα B/C  ή προχωρημένο στάδιο AIDS
• αναφορά του συμβάντος στον άμεσο προϊστάμενο και επίσκεψη με συνοδό σε ιατρό
• Στο άτομο που τρυπήθηκε από την βελόνα γίνεται εξέταση για HBsAg, anti-HCV, ALT και anti-HIV τη στιγμή του ατυχήματος και πριν από τη χορήγηση προφύλαξης για HBV, HCV και HIV.

Είναι δυνατόν να ληφθούν και άλλα άμεσα μέτρα, ανάλογα με την προέλευση της βελόνας/του αιχμηρού αντικειμένου, τον βαθμό της έκθεσης και των γνώσεων επί του ασθενούς/πελάτη που αποτελεί πηγή της ενδεχόμενης μόλυνσης. Εάν υπάρχει πιθανότητα μετάδοσης, ο εργαζόμενος μπορεί να υποβληθεί σε θεραπεία ή παρακολούθηση, ανάλογα με την κατάσταση της υγείας του και την πηγή της ενδεχόμενης μόλυνσης

Μετά από έκθεση ύποπτη για μετάδοση HBV

• Χορήγηση προφύλαξης όσο το δυνατόν γρηγορότερα (εντός 24 ωρών), με βάση τον πίνακα 1
• Χορήγηση υπεράνοσης γ-σφαιρίνης (HBIG), όπου ενδείκνυται, αμέσως ή το αργότερο μέσα σε μια εβδομάδα
• Χορήγηση εμβολίου και HBIG, μπορεί να γίνει ταυτόχρονα, αλλά σε διαφορετικά σημεία
• Προφύλαξη μπορεί να δοθεί σε εγκύους ή θηλάζουσες μητέρες

Βιβλιογραφία
1 Tarantola et al, ‘Infection risks following accidental exposure to blood or body fluids in health care workers: A review of pathogens transmitted in published cases’., American journal of infection control 2006; 34:367-375. 
2 Canadian Centre for Occupational Health and Safety, OSH answers, Needlestick injuries, http://www.ccohs.ca/oshanswers/diseases/needlestick_injuries.html 
3 Expert Advisory Group on AIDS and the Advisory Group on Hepatitis: Guidance for clinical health care workers: protection against infection with blood-borne viruses: Recommendations of the Expert Advisory Group on AIDS and the Advisory Group on Hepatitis 1998, http://www.dh.gov.uk/assetRoot/04/01/44/74/04014474.pdf 4 Essex Health Protection Unit Community Infection Control Guidelines Section EManagement of sharps injuries http://www.hpa.org.uk/web/HPAwebFile/HPAweb_C/1194947344785
4 Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία - http://osha.europa.eu 

Διαβάστε επίσης

Με ποιους τρόπους μεταδίδεται η HIV λοίμωξη και πώς μεταδίδεται κάνοντας σεξ χωρίς προφυλάξεις;

Εκτός από το Aids, κίνδυνος υπάρχει και από την ηπατίτιδα. (video)

Πώς μεταδίδεται το AIDS και πώς ΔΕΝ μεταδίδεται η HIV λοίμωξη;

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Πώς μεταδίδεται η HIV λοίμωξη;

Ο HIV είναι ένας ιός. Mερικοί ιοί, όπως αυτοί που προκαλούν το κοινό κρυολόγημα ή την γρίπη, παραμένουν στο σώμα μόνο για μερικές μέρες. Μερικοί ιοί, όπως ο HIV, δεν φεύγουν ποτέ. Ο ιός του AIDS είναι ένας ρετροϊός· έχει δηλαδή γενετικό υλικό το RNA, το οποίο με τη δράση ενός ενζύμου που λέγεται αντίστροφη μεταγραφάση μετατρέπεται σε DNA για να ενσωματωθεί στο γονιδίωμα του ανθρώπου.

Ένα χαρακτηριστικό του ιού HIV, είναι η πολύ μεγάλη μεταλλακτικότητά του· κάπου δύο εκατομμύρια υψηλότερη από εκείνη που παρατηρείται στα γονίδια του πυρήνα. Και αυτό οφείλεται στο ότι η αντίστροφη μεταγραφάση που μετατρέπει το RNA σε DNA είναι πολύ επιρρεπής στα λάθη κατά την αντιγραφή· της ξεφεύγουν δηλαδή αντιγραφικά λάθη όταν προστίθενται τα νουκλεοτίδια στη σειρά για να γίνει το DNA και προκύπτουν μεταλλάξεις. Όταν κάποιος μολύνεται με τον HIV, γίνεται "HIV οροθετικός" και θα είναι για πάντα HIV οροθετικός. Με την πάροδο του χρόνου, η HIV νόσος μολύνει και εξοντώνει τα λευκά αιμοσφαίρια που λέγονται CD4 λεμφοκύτταρα (ή "Τ κύτταρα") και μπορεί να αφήσουν το σώμα ανίκανο να καταπολεμήσει κάποιες μολύνσεις και καρκινογενέσεις.

Ο ιός HIV έχει απομονωθεί από το αίμα, το σπέρμα, τα κολπικά υγρά, το εγκεφαλονωτιαίο υγρό και το μητρικό γάλα. Έχει απομονωθεί επίσης από το σάλιο, τα δάκρυα, τα ούρα, τον ιδρώτα και τα βρογχικά εκκρίματα, χωρίς όμως να έχει αναφερθεί μέχρι σήμερα περίπτωση μετάδοσης μέσω επαφής με τα συγκεκριμένα βιολογικά υγρά. Προς την κατεύθυνση αυτή συμβάλλει, αφενός η περιεχόμενη σ’ αυτά ποσότητα του ιού που είναι τόσο μικρή, ώστε καθίσταται αδύνατη η μετάδοσή του σε άλλους ανθρώπους, που ζουν μαζί με τους φορείς στο ίδιο σπίτι ή έχουν απλή κοινωνική ή εργασιακή σχέση και αφετέρου η μεγάλη ευπάθεια του HIV στο εξωτερικό περιβάλλον. Με τον τρόπο αυτό και παρά το γεγονός ότι είναι δυνατή η επιβίωση ελάχιστων ιικών σωματίων στο εξωτερικό περιβάλλον για διάστημα πολλών ωρών, δεν είναι εφικτή η έμμεση μετάδοση του HIV από επαφή με μολυσμένα αντικείμενα.

Οι τρόποι μετάδοσης του HIV είναι οι εξής:

Α. ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΜΕΤΑΔΟΣΗ

Ο ιός μπορεί να μεταδοθεί τόσο κατά την ανδρική ομοφυλοφιλική σεξουαλική επαφή, όσο και κατά την ετεροφυλοφιλική. Πρέπει μάλιστα να επισημανθεί, ότι ενώ αρχικά η λοίμωξη ήταν ιδιαίτερα συχνή, κατά κύριο λόγο, ανάμεσα στους ομοφυλόφιλους, η ετεροφυλοφιλική οδός αποτελεί πλέον σημαντικό τρόπο μετάδοσης, αφού τα μεγαλύτερα ποσοστά αύξησης της επίπτωσης της λοίμωξης αφορούν σε γυναίκες.

Η σεξουαλική πρακτική, που εγκυμονεί τον υψηλότερο κίνδυνο μετάδοσης του HIV, είναι η επαφή από το ορθό. Η αυξημένη διασπορά του ιού στους ομοφυλόφιλους βρίσκεται σε συνάρτηση με τη συχνή εναλλαγή των ερωτικών συντρόφων, τις παθητικές σεξουαλικές επαφές και τις ευκαιρίες τραυματισμού, που υποβοηθούν τον ενοφθαλμισμό του ιού. Επιπλέον, οι συνεχείς επαναλοιμώξεις με νέους αντιγονικά τύπους του ιού, οι δυσμενείς συνθήκες διαβίωσης και πιθανώς άλλοι άγνωστοι παράγοντες του περιβάλλοντός τους, συμβάλλουν στην εκδήλωση του AIDS. Αντίθετα, η μετάδοση του ιού HIV με γυναικεία ομοφυλοφιλική επαφή φαίνεται ότι είναι σπάνια, όπως επίσης σπάνια είναι και η μετάδοση με το στοματικό έρωτα.

Η μετάδοση του ιού κατά την ετεροφυλοφιλική επαφή είναι ευκολότερη από τον άνδρα στη γυναίκα παρά αντιστρόφως. Ο κίνδυνος μάλιστα είναι μεγαλύτερος κατά το αρχικό στάδιο της λοίμωξης και κατά τα τελευταία στάδια της νόσου, όταν υπάρχουν φλεγμονές ή τραυματισμοί των βλεννογόνων των γεννητικών οργάνων της γυναίκας και ιδιαίτερα του κόλπου και επιπρόσθετα, όταν συνυπάρχουν άλλα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα που προκαλούν εξελκώσεις, όπως είναι ο έρπης, το μαλακό έλκος και η σύφιλη, καθώς και όταν υπάρχει συχνή πρωκτική επαφή. Αντίστοιχα, η μετάδοση από τη γυναίκα στον άνδρα είναι πιθανότερη, όταν η γυναίκα βρίσκεται στο αρχικό ή στο τελικό στάδιο της νόσου και όταν υπάρχει σεξουαλική επαφή κατά την έμμηνο ρύση.

Στη γυναίκα ο ιός δεν ανευρίσκεται στις ωοθήκες, αλλά σε όλη τη διαδρομή του υπόλοιπου γεννητικού συστήματος, σε αυξημένη μάλιστα συχνότητα στην εξωτερική επιφάνεια του τραχήλου της μήτρας και πολύ συχνότερα στο βλεννογόνο του κόλπου. Αντίστοιχα στον άνδρα, ο ιός δεν ανιχνεύεται στους όρχεις αλλά σε όλη τη λοιπή διαδρομή του σπέρματος.

Β. ΜΕΤΑΔΟΣΗ ΥΣΤΕΡΑ ΑΠΟ ΕΚΘΕΣΗ ΣΕ ΜΟΛΥΣΜΕΝΟ ΑΙΜΑ

Ο τρόπος αυτός αφορά στους χρήστες ενδοφλεβίων ναρκωτικών, που μοιράζονται μολυσμένες σύριγγες και βελόνες, στους μεταγγιζόμενους με μολυσμένο αίμα ή παράγωγά του και στο ιατρονοσηλευτικό προσωπικό σε περίπτωση εκτεταμένης επαφής με μολυσμένο αίμα ή τραυματισμό με μολυσμένες βελόνες και άλλα αιχμηρά αντικείμενα, που αφορούν κυρίως σε νυστέρια και βελόνες συρραφής τραυμάτων.

Στους τοξικομανείς η μετάδοση του ιού οφείλεται στη μεταφορά μικρών ποσοτήτων αίματος κατά την κοινή χρήση βελονών και συριγγών, ενώ η πιθανότητα μετάδοσης του HIV με μεταγγίσεις αίματος έχει πλέον σχεδόν εκμηδενιστεί, γιατί το μεταγγιζόμενο αίμα ελέγχεται σχολαστικά και για HIV αντισώματα.

Η πιθανότητα, τέλος, μετάδοσης του HIV στο ιατρονοσηλευτικό προσωπικό μετά από τρύπημα με μολυσμένη βελόνα είναι της τάξης του 0,001-0,01, ενώ η αντίστοιχη πιθανότητα για την ηπατίτιδα Β κυμαίνεται από 0,2-0,3. Γενικά, το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό εκτίθεται σχετικά συχνά κατά την άσκηση των καθηκόντων του στον HIV. Έχει διαπιστωθεί όμως, ότι η συχνότητα μετάδοσης είναι ιδιαίτερα χαμηλή και εξαρτάται από τον τύπο της έκθεσης και από τον κίνδυνο μετάδοσης με τη συγκεκριμένη έκθεση. Συχνότερα αναφέρεται η άμεση επαφή αίματος ασθενών με ανοικτή πληγή ή βλεννογόνους των εκτεθέντων και η παρεντερική έκθεση.

Γ. ΠΕΡΙΓΕΝΝΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΚΑΘΕΤΗ ΜΕΤΑΔΟΣΗ

Είναι δυνατό να συμβεί μέσω του πλακούντα ενδομητρίως, κατά τη διάρκεια του τοκετού από το αίμα και τα κολπικά υγρά ή μετά τον τοκετό κατά τη διάρκεια του θηλασμού. Το 15-30% των νεογνών, που γεννιούνται από HIV θετικές μητέρες, μολύνονται από τον ιό, ενώ πρέπει να επισημανθεί, ότι οι μητέρες φορείς HIV που μεταδίδουν στο κύημα ή στο νεογνό τους τον ιό, είναι στη συντριπτική τους πλειοψηφία χρήστες ενδοφλεβίων ναρκωτικών ή είχαν ερωτικό σύντροφο φορέα.

Η πιθανότητα κάθετης μετάδοσης του HIV εξαρτάται από το ύψος της ιαιμίας και αυξάνει όταν η μόλυνση της εγκύου γίνει κατά τους πρώτους μήνες της κύησης και όταν η έγκυος δεν είναι απλά ασυμπτωματικός φορέας, αλλά νοσεί. Η μετάδοση μπορεί να γίνει, όταν υπάρχει εμβρυοπλακουντική διαρροή αίματος, ιδίως σε περιπτώσεις ύπαρξης εμφραγμάτων και άλλων παθολογικών καταστάσεων του πλακούντα, ενώ εκτός της ενδομητρίου, συχνή θεωρείται η μετάδοση του HIV κατά τον τοκετό από κατάποση αίματος.

Δυσμενείς προγνωστικοί παράγοντες θεωρούνται οι τραυματισμοί και οι επιπλοκές κατά τον τοκετό, καθώς και η δίδυμη κύηση. Η λοίμωξη είναι συχνότερη σε πρόωρα και ελλιποβαρή νεογνά και επίσης όταν αναφέρεται ιστορικό ενδομητρίου λοιμώξεως κατά την εγκυμοσύνη.

Με ποιους τρόπους ΔΕΝ μεταδίδεται ο HIV;

•   Από τις κοινωνικές επαφές όπως είναι η χειραψία, το φιλί στο μάγουλο, το άγγιγμα ή το αγκάλιασμα.

•   Από τη θάλασσα ή την πισίνα.

•   Από τον ιδρώτα και το σάλιο.

•   Από τις τουαλέτες.

•   Από ρούχα, πιάτα, ποτήρια, μαχαιροπίρουνα, συσκευές τηλεφώνου.

•   Από κουνούπια ή άλλα έντομα. 
Γενικά, απαιτείται πραγματικός «εμβολιασμός» μεγάλης ποσότητας ιού άμεσα από τον φορέα προς τον ευπαθή άνθρωπο, όπως ακριβώς συμβαίνει στα σεξουαλικώς και στα αιματογενώς μεταδιδόμενα νοσήματα.

 

Πώς μεταδίδεται ο HIV κάνοντας σεξ χωρίς προφυλάξεις

Ο HIV εκτός από το αίμα, περιέχεται στο σπέρμα, τα προσπερματικά υγρά (τα υγρά που βγαίνουν πριν από την εκσπερμάτωση), στην βλέννη του ορθού και στα κολπικά υγρά. Περιέχεται επίσης στο σάλιο, αλλά σε ποσότητες που δεν επαρκούν για τη μετάδοσή του.

Εάν κάποιος βλεννογόνος, αμυχή ή πληγή στο δέρμα μας έρθει σε επαφή με μολυσμένο αίμα, σπέρμα, βλέννη ή κολπικά υγρά είναι δυνατόν να μολυνθούμε με τον HIV.

Από τις σεξουαλικές πράξεις, οι πιο επικίνδυνες για τη μετάδοση του HIV είναι ο κολπικός και ο πρωκτικός έρωτας ΚΑΙ για τους δύο συντρόφους.

Για εκείνον που δέχεται τη διείσδυση (αν αυτός είναι υγιής, αλλά ο σύντροφός του είναι οροθετικός): Οι βλεννογόνοι του κόλπου και του πρωκτού είναι πολύ ευαίσθητοι και εύκολα τραυματίζονται κατά το σεξ, οπότε δημιουργούνται μικρές, ανεπαίσθητες αμυχές. Αν αυτές έρθουν σε επαφή με μολυσμένο σπέρμα, γίνονται «πύλες εισόδου» για τον ιό στο σώμα. Επιπλέον από αυτούς τους μικροτραυματισμούς μπορεί να υπάρξει και μικροαιμορραγία. Αυτό είναι σημαντικό για εκείνον που διεισδύει.

Για εκείνον που διεισδύει (αν αυτός είναι υγιής, αλλά ο σύντροφός του είναι οροθετικός): Τόσο σε πρωκτική όσο σε κολπική διείσδυση υπάρχει κίνδυνος να κολλήσει κάποιος γιατί από το τρίψιμο του πέους μπορούν να προκληθούν μικροτραυματισμοί στην επιφάνειά του (στο κεφάλι, στο πετσάκι ή στην ουρήθρα) και έτσι να ανοίξουν «πύλες εισόδου» για την είσοδο του ιού στον οργανισμό. Τα μολυσμένα κολπικά υγρά, η βλέννη του ορθού ή το αίμα από τις μικροαιμορραγίες του κόλπου ή του πρωκτού περιέχουν μεγάλες ποσότητες ιού.

Για αυτόν που διεισδύει, το αν θα εκσπερματώσει ή όχι δεν έχει καμία διαφορά. Ο κίνδυνος να κολλήσει παραμένει ο ίδιος. Η εκσπερμάτωση έχει σημασία μόνον για αυτόν που θα δεχτεί το σπέρμα μέσα του/της.

Το στοματικό σεξ δεν θεωρείται σεξουαλική συμπεριφορά υψηλού κινδύνου. Για εκείνον που δίνει το πέος του δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος είτε εκσπερματώσει είτε όχι. Για εκείνον/η που δέχεται το πέος υπάρχει κίνδυνος εάν υπάρχουν πληγές στο στόμα του (άφθες, ουλίτιδα, πρόσφατο βούρτσισμα ή οδοντικό νήμα 2 ώρες πριν και μετά, επίσκεψη στον οδοντίατρο πριν λίγες ώρες, εξαγωγή δοντιού, τραυματισμός γλώσσας) και ο άλλος εκσπερματώσει μέσα στο στόμα του. Έχουν αναφερθεί περιπτώσεις μετάδοσης του HIV σε αυτόν που δέχτηκε σπέρμα στο στόμα του.

Επίσης τα κολπικά υγρά και το αίμα της περιόδου περιέχουν τον HIV και έχουν αναφερθεί περιστατικά μετάδοσης του HIV σε άνδρες από τις συντρόφους τους μέσω στοματικού σεξ.

Με λίγα λόγια:

•   Η σωστή χρήση προφυλακτικού σε ομοφυλόφιλες ή ετεροφυλόφιλες επαφές (πρωκτικές και κολπικές) ελαχιστοποιεί την πιθανότητα μετάδοσης του HIV.

•   Στο στοματικό σεξ πρέπει να αποφεύγουμε να εκσπερματώνει κάποιος στο στόμα μας.

Βιβλιογραφία

http://www.who.int/features/qa/71/en/index.html

http://www.avert.org/faq1.htm#q2

http://www.cdc.gov/hiv/resources/qa/qa22.html

http://www.hiv.gr

Διαβάστε επίσης

• Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για το AIDS σήμερα. Επιδημιολογικά στοιχεία. Video με τρισδιάστατη απεικόνιση του ιού
• Τι πρέπει να κάνεις αν τρυπηθείς - τραυματιστείς από βελόνα;

Ακολουθήστε το medlabnews.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις

Υπόταση ορθοστατική, νευρογενής, μεταγευματική. Προκαλεί ζάλη, αδυναμία, κόπωση, τάση για λιποθυμία, θολή όραση.

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Τι είναι η υπόταση;

Η υπόταση είναι η κατάσταση στην οποία η αρτηριακή πίεση είναι παθολογικά χαμηλή. 
Υποταση ή χαμηλή αρτηριακή πίεση είναι όταν η αρτηριακή πίεση είναι  χαμηλότερη από την αναμενόμενη κανονική πίεση αίματος για κάθε άτομο σε ορισμένες συνθήκες και είναι ένας σχετικός όρος.

Φριτέζα αέρος: Είναι υγιεινό το μαγείρεμα; Μπορεί να βοηθήσει στο αδυνάτισμα; Είναι οικονομική;

της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακής βιολόγου, medlabnews.gr iatrikanea

Η φριτέζα αέρα είναι μια δημοφιλής συσκευή κουζίνας που χρησιμοποιείται για την παρασκευή τηγανητών φαγητών όπως κρέας, αρτοσκευάσματα και πατατάκια.

Λειτουργεί κυκλοφορώντας ζεστό αέρα γύρω από το φαγητό δημιουργώντας ένα τραγανό εξωτερικό. Αρα ΔΕΝ είναι φριτέζα.

Δηλαδή δεν είναι φριτέζα με την παραδοσιακή έννοια, έτσι όπως έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε να τηγανίζονται οι πατάτες στα φαστφουντάδικα και παλαιότερα ίσως και στον πάγκο της κουζίνας του πατρικού μας. Στην ουσία πρόκειται για έναν μίνι φούρνο που μεταφέρεται και αποθηκεύεται εύκολα αφού δεν πιάνει μεγάλο χώρο (περίπου όσο μια τοστιέρα).

Η φριτέζα αέρος χρησιμοποιεί έναν ανεμιστήρα που κυκλοφορεί ζεστό αέρα πάνω και γύρω από το φαγητό για να μετατρέψει την υγρασία σε νέφος. Το φαγητό μπαίνει σε ένα καλάθι και στη συνέχεια τοποθετείται μέσα στη συσκευή. Ο ζεστός θάλαμος επιτρέπει στην ξηρή θερμότητα να διεισδύει στο φαγητό δημιουργώντας τη γνωστή τραγανή υφή που παίρνει οτιδήποτε τηγανίζεται στο λάδι. Το μαγείρεμα σε μια φριτέζα αέρος μπορεί να εξοικονομήσει χρόνο ενώ ταυτόχρονα η συσκευή καθαρίζεται πολύ εύκολα.

Τα περισσότερα μοντέλα φριτέζας αέρος δεν χρειάζονται λάδι για να λειτουργήσουν αν και αν χρησιμοποιήσετε σπρέι λαδιού ή 2-3 κουταλιές λάδι πριν βάλετε το φαγητό στο καλάθι, θα βελτιώσει την υφή και τη γεύση του. Παρόλο που μπορείτε να να απολαύσετε τηγανητό φαγητό χωρίς λάδι, η ομορφιά αυτής της συσκευής είναι ότι χρειάζεται ελάχιστη ποσότητα, αν το αποφασίσετε.

Έχει επίσης ως αποτέλεσμα μια χημική αντίδραση γνωστή ως φαινόμενο Maillard, η οποία εμφανίζεται μεταξύ ενός αμινοξέος και ενός αναγωγικού σακχάρου παρουσία θερμότητας. Οδηγεί σε αλλαγές στο χρώμα και τη γεύση του φαγητού

Ορισμένοι κατασκευαστές ισχυρίζονται ότι η χρήση φριτέζας αέρα μπορεί να μειώσει την περιεκτικότητα σε λιπαρά των τηγανητών τροφίμων έως και 75%. Αυτό συμβαίνει επειδή οι φριτέζες αέρα απαιτούν σημαντικά λιγότερο λίπος από τις παραδοσιακές φριτέζες. Ενώ πολλές συνταγές τηγανητού απαιτούν έως και 3 φλιτζάνια (750 ml) λάδι, μόνο περίπου 1 κουταλιά της σούπας (15 ml) χρειάζεται για να φάτε τηγανισμένα στον αέρα. Μια μελέτη συνέκρινε τα χαρακτηριστικά των τηγανητών πατατών και των τηγανητών πατατών στον αέρα και διαπίστωσε ότι το τηγάνισμα στον αέρα αποδίδει ένα τελικό προϊόν με σημαντικά λιγότερα λιπαρά αλλά παρόμοιο χρώμα και περιεκτικότητα σε υγρασία

Αυτό μπορεί να έχει μεγάλο αντίκτυπο στην υγεία σας, καθώς η υψηλότερη πρόσληψη λίπους από φυτικά έλαια σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο καταστάσεων όπως καρδιακές παθήσεις και φλεγμονές

Βοηθά η φριτέζα αέρος στο αδυνάτισμα;

Τα τηγανητά φαγητά δεν είναι μόνο υψηλότερα σε λιπαρά, αλλά και υψηλότερα σε θερμίδες και μπορούν να συμβάλουν στην αύξηση βάρους. Εάν θέλετε να μειώσετε το σωσίβιο της μέσης, η αντικατάσταση των κατεψυγμένων τροφίμων με φαγητά ψημένα στον αέρα μπορεί να είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να ξεκινήσετε.

Εκτός από το ότι περιέχουν περισσότερα λίπη και θερμίδες, τα τηγανητά τρόφιμα μπορούν να δημιουργήσουν δυνητικά επικίνδυνες ενώσεις όπως το ακρυλαμίδιο.

Το ακρυλαμίδιο είναι μια ένωση που σχηματίζεται σε τρόφιμα πλούσια σε υδατάνθρακες κατά το μαγείρεμα σε υψηλές θερμοκρασίες όπως το τηγάνισμα. Το ακρυλαμίδιο (#acrylamide) είναι μια άοσμη λευκή κρυσταλλική ουσία η οποία όταν θερμαίνεται πολυμερίζεται. Το ακρυλαμίδιο σχηματίζεται σε ορισμένα τρόφιμα όταν αυτά παρασκευάζονται σε θερμοκρασίες συνήθως υψηλότερες από 120 βαθμούς κελσίου και υπό συνθήκες χαμηλής υγρασίας. Σχηματίζεται κυρίως σε πλούσια σε υδατάνθρακες ψημένα ή τηγανισμένα τρόφιμα (πατάτες, τσιπς, δημητριακά, μπισκότα, φρυγανιές, καφές κ.ά). Σε αρκετές μελέτες βρήκαν συσχέτιση μεταξύ διατροφικού ακρυλαμιδίου και αυξημένου κινδύνου για καρκίνο των νεφρών, του ενδομητρίου και των ωοθηκών.

Μια μελέτη διαπίστωσε ότι το τηγάνισμα στον αέρα μείωσε το ακρυλαμίδιο κατά 90% σε σύγκριση με το παραδοσιακό τηγάνισμα.

Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι η τακτική κατανάλωση φαγητού σε βαθύ τηγανητό μπορεί να σχετίζεται με υψηλότερο κίνδυνο ορισμένων τύπων καρκίνου, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του προστάτη, του καρκίνου του πνεύμονα και των παθήσεων του στόματος. Επίσης έχει βρεθεί ότι η κατανάλωση περισσότερων τηγανητών τροφών συσχετίζεται με υψηλότερο κίνδυνο καρδιακής ανεπάρκειας

Είναι οικονομική η φριτέζα αέρος;

Η φριτέζα αέρος σας συμφέρει οικονομικά γιατί καταναλώνει έως και 50% λιγότερο ρεύμα από έναν συμβατικό φούρνο, επομένως μειώνει στο μισό το κόστος μαγειρέματος. Καθώς επίσης είναι φριτέζα αέρος, ψήνει πιο γρήγορα από έναν συμβατικό φούρνο, μειώνοντας κατά πολύ το χρόνο ψησίματος και άρα το διάστημα κατανάλωσης ρεύματος, ενώ καθώς ο κάδος της είναι μικρός, δεν απαιτεί προθέρμανση κι έτσι το ρεύμα που καταναλώνετε είναι μόνο αυτό που θα χρησιμοποιηθεί στο ψήσιμο.

Συμπερασματικά

Επιλέξτε πιο υγιεινούς τρόπους μαγειρέματος, όπως το ψήσιμο, το ψήσιμο στον ατμό ή τη σάλτσα, για να βελτιώσετε τη γεύση και να αποφύγετε τις αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία των τηγανητών τροφίμων. Σε σύγκριση με μια φριτέζα, η χρήση μιας φριτέζας αέρος μπορεί να μειώσει την ποσότητα λίπους, θερμίδων και δυνητικά επιβλαβών ενώσεων στο φαγητό σας και να συμβάλει στη μείωση του βάρους σας.

Διαβάστε επίσης

Προσέχουμε το καρκινογόνο Ακρυλαμίδιο στις τηγανητές πατάτες, πατατάκια, τοστ

Γιατί όταν τρώτε πατατάκια, τσιπς κινδυνεύει η υγεία σας

Γιατί όταν τρώτε πατατάκια, τσιπς, κινδυνεύει η υγεία σας; Υγιείς εναλλακτικές λύσεις;.

επιμέλεια medlabnews.gr iatrikanea

Για να κατανοήσετε τη φύση των τσιπς που «στοιβάζονται» σε μια σακούλα, ξεχάστε την πεποίθηση ότι πρόκειται για προϊόν που παρασκευάζεται από πραγματικές πατάτες με οποιονδήποτε αναγνωρίσιμο τρόπο.

Είναι χαρακτηριστικό ότι πριν μερικά χρόνια μια εταιρεία στις ΗΠΑ, για να αποφύγει τους φόρους που επιβάλλονται εναντίον των πολυτελών τροφίμων χρησιμοποίησε το επιχείρημα ότι η περιεκτικότητα των τσιπς σε πατάτες είναι τόσο χαμηλή που τεχνικά δεν είναι καν τσιπς φτιαγμένα από πατάτες. 
Αν, όμως, τα πατατάκια δεν είναι φτιαγμένα από πατάτες, τότε από τι ακριβώς είναι φτιαγμένα;

1. Τα πατατάκια είναι γεμάτα χημικά

Ένα από τα πιο «ύποπτα» συστατικά στα πατατάκια δεν προστίθεται σκοπίμως, αλλά είναι ένα υποπροϊόν της επεξεργασίας τους. Μια πιθανώς καρκινογόνα νευροτοξίνη, το ακρυλαμίδιο δημιουργείται όταν οι τροφές που είναι πλούσιες σε υδατάνθρακες μαγειρεύονται σε υψηλές θερμοκρασίες, είτε τηγανητές είτε ψητές. Κατά γενικό κανόνα η χημική αυτή ουσία σχηματίζεται όταν το τρόφιμο θερμαίνεται αρκετά για να παράγει μία αρκετά ξηρή και καφε-κίτρινη επιφάνεια. Ως εκ τούτου, μπορεί κάλλιστα να βρεθεί στα πατατάκια.

2. Τα πατατάκια είναι πλούσια σε θερμίδες

Εάν έχετε ποτέ ελέγξει το μέγεθος της μερίδας των τσιπς, θα παρατηρήσετε πως συνήθως 10 κομμάτια περιέχουν 145 θερμίδες. Ποιος, όμως, τρώει μόνο 10 κομμάτια τσιπς; Ξέρετε ότι κανείς δεν το κάνει αυτό. Τα τσιπς μπορούν να προκαλέσουν πολλά προβλήματα στην υγεία, όπως φραγμένες αρτηρίες, ασθενέστερη καρδιά και δεκάδες άλλες καταστάσεις. Αν, αντίθετα, σταματήσετε να τρώτε τσιπς θα έχετε περισσότερες πιθανότητες να απαλλαγείτε από το λίπος της κοιλιάς. Σίγουρα δεν το ακούτε πρώτη φορά, ούτε πρόκειται να σας εκπλήξει πως η έρευνα έχει δείξει ότι όσο μεγαλύτερες ποσότητες τσιπς περιλαμβάνετε στην διατροφή σας, τόσο περισσότερο βάρος μπορείτε να πάρετε.

3. Τα πατατάκια δεν έχουν κανένα θρεπτικό όφελος

Εάν καταναλώνετε συχνά πατατάκια ως μέρος της διατροφής σας, δεν παίρνετε θρεπτικά συστατικά όπως συμβαίνει με άλλες τροφές. Τα τσιπς είναι στην πραγματικότητα χαμηλής περιεκτικότητας σε βιταμίνες και ανόργανα συστατικά, δεν έχουν βιταμίνη C και περιέχουν μόλις μία μικρή ποσότητα πρωτεΐνης, ενώ τείνουν να εκτοπίζουν άλλα πράγματα στη διατροφή σας που είναι γεμάτα θρεπτικά συστατικά. Αν τρώτε υγιεινά σνακ μπορείτε να καλύψετε οποιαδήποτε έλλειψη θρεπτικών συστατικών που δεν πήρατε με το κύριο γεύμα σας. Αν, όμως, επιλέξετε τσιπς αντί για υγιεινά σνακ, τότε δεν θα πάρετε αυτά τα οφέλη.

4. Τα πατατάκια ανεβάζουν την αρτηριακή πίεση

Η περιεκτικότητα των τσιπς σε νάτριο, επηρεάζει αρνητικά την καρδιαγγειακή σας υγεία. Η υψηλή πρόσληψη νατρίου προκαλεί αύξηση στην πίεση του αίματος που μπορεί να οδηγήσει σε εγκεφαλικό επεισόδιο, καρδιακή ανεπάρκεια, στεφανιαία, καρδιακή και νεφρική νόσο. Τα πατατάκια έχουν σε γενικές γραμμές μεταξύ 130-170 χιλιοστόγραμμα νατρίου ανά 30 γραμμάρια. Μια σακούλα τσιπς, μικρή ή μεγαλύτερη, περιέχει σαφώς περισσότερα από 30 γραμμάρια, οπότε μπορείτε να συνειδητοποιήσετε πόσο περισσότερο νάτριο απ’ όσο χρειάζεστε προσλαμβάνετε τρώγοντας τσιπς. Οι περισσότεροι άνθρωποι θα πρέπει να περιορίσουν την κατανάλωση αλατιού στα 2.200 mg ανά ημέρα, ενώ τα άτομα άνω των 50 ετών και ο καθένας με υψηλή αρτηριακή πίεση, διαβήτη και νεφρική νόσο δεν πρέπει να τρώνε περισσότερα από 1.400 mg την ημέρα.

5. Τα πατατάκια ανεβάζουν την χοληστερίνη

Η συχνή κατανάλωση τσιπς μπορεί να συμβάλλει στην άνοδο των επιπέδων χοληστερόλης, λόγω της ποσότητας και του είδους του λίπους που βρίσκεται στα τσιπς. Τα περισσότερα τσιπς τηγανίζονται πολύ, σε μια διαδικασία που δημιουργεί τρανς λιπαρά οξέα, που είναι τα πιο επικίνδυνα λιπαρά. Επιπλέον, τα έλαια που χρησιμοποιούνται για το τηγάνισμα των τσιπς, είναι συχνά κορεσμένα λίπη που συμβάλλουν επίσης σε υψηλά επίπεδα χοληστερόλης. Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2001 διαπίστωσε ότι τα υψηλά επίπεδα των τρανς λιπαρών στην κυκλοφορία του αίματος συνδέθηκαν με τα υψηλά επίπεδα της LDL («κακή» χοληστερόλη) και με αυξημένο κίνδυνο στεφανιαίας νόσου.

6. Τα πατατάκια προκαλούν αφυδάτωση

Σύμφωνα με μελέτες, τα πατατάκια μπορούν να προκαλέσουν αφυδάτωση, ακόμα και πονόλαιμο. Γι’ αυτό αν κάποιος τρώει πατατάκια θα πρέπει να πίνει περισσότερο νερό απ’ ό,τι συνήθως, ανεξάρτητα από το αν διψάει ή όχι.

Υπάρχουν εταιρείες που διατείνονται ότι είναι το προϊόν που παρασκευάζουν από πραγματικές πατάτες. Ας εμπιστευτούμε τουλάχιστον επώνυμα προϊόντα που ελέγχονται και έχουν κάθε λόγο να είναι αξιόπιστα στους καταναλωτές τους. 

Υγιείς εναλλακτικές λύσεις 

Επιλέξτε πιο υγιεινούς τρόπους μαγειρέματος, όπως το ψήσιμο, το ψήσιμο στον ατμό ή τη σάλτσα, για να βελτιώσετε τη γεύση και να αποφύγετε τις αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία των τηγανητών τροφίμων. Σε σύγκριση με μια φριτέζα, η χρήση μιας φριτέζας αέρος μπορεί να μειώσει την ποσότητα λίπους, θερμίδων και δυνητικά επιβλαβών ενώσεων στο φαγητό σας και να συμβάλει στη μείωση του βάρους σας. 

Τα ψημένα πατατάκια και τα τσιπς τορτίγιας τείνουν να έχουν χαμηλότερες θερμίδες και λίπος από τα τηγανητά πατατάκια, αν και μπορεί να εξακολουθούν να περιέχουν υψηλά επίπεδα νατρίου. Τα ανάλατα κουλούρια ολικής αλέσεως και τα ποπ κορν με αέρα είναι επιλογές χαμηλών λιπαρών, χαμηλών θερμίδων που παρέχουν επίσης επιπλέον φυτικές ίνες, καθιστώντας τις καλύτερες επιλογές σνακ από τα πατατάκια. Άλλες υγιεινές εναλλακτικές λύσεις περιλαμβάνουν χαμηλής περιεκτικότητας σε νάτριο, ψημένα τσιπς λαχανικών ή τσιπς μήλου.

Διαβάστε επίσης

Προσέχουμε το καρκινογόνο Ακρυλαμίδιο στις τηγανητές πατάτες, πατατάκια, τοστ

Είναι υγιεινό το μαγείρεμα με φριτέζα αέρος; Βοηθά η φριτέζα αέρος στο αδυνάτισμα;

Χάστε κιλά τρώγοντας πατάτες. ΔΕΝ έχουν λιπαρά και χορταίνουν

επιμέλεια medlabnews.gr iatrikanea

Τις θεωρούμε απαγορευτικές για τη δίαιτα και ίσως φταίει το ότι όταν ακούμε "πατάτες" το μυαλό μας πηγαίνει στις τηγανητές πατάτες... 

Ωστόσο, η πατάτα είναι ένα πολύτιμο συστατικό της διατροφής μας, με μεγάλη διατροφική αξία και έχει τη θέση της ακόμη και σε μια δίαιτα για απώλεια βάρους.

Ο τρόπος μαγειρέματος προφανώς επηρεάζει τη διατροφική αξία της πατάτας, ωστόσο η πατάτα από μόνη της – όπως και τα ζυμαρικά και το ψωμί- δεν ανήκει σε αυτά που αποκαλούμε παχυντικά τρόφιμα! Αν λοιπόν θέλετε να κάνετε δίαιτα, μπορεί η πατάτα να γίνει ένα από τα βασικά σας φαγητά.
Θέλετε μερικούς καλούς λόγους για να βάλετε τις πατάτες στη διατροφή σας αν θέλετε να αδυνατίσετε ή να διατηρήσετε σταθερό το βάρος σας;

Οι πατάτες δεν έχουν λιπαρά

Όταν οι πατάτες είναι βραστές ή ψητές δεν περιέχουν λιπαρά. Το κύριο θρεπτικό συστατικό των πατατών που παρέχει ενέργεια είναι οι υδατάνθρακες, που είναι σε μορφή αμύλου. Οι υδατάνθρακες αποτελούν την πρωταρχική πηγή ενέργειας για το σώμα και θα πρέπει να παρέχουν τουλάχιστον τις μισές ημερήσιες θερμίδες. Όταν παίρνουμε τους υδατάνθρακες που μας χρειάζονται από τις πατάτες έχουμε άλλο ένα πλεονέκτημα, ότι προσλαμβάνουμε ταυτόχρονα μια αξιόλογη ποσότητας απαραίτητων μικροθρεπτικών συστατικών. Οι πατάτες περιέχουν μια μικρή ποσότητα πρωτεΐνης: περίπου 3 γραμμάρια ανά μία μέτρια μερίδα 180 γραμμαρίων βραστής πατάτας, αλλά κυρίως αποτελούν καλή πηγή των αμινοξέων λυσίνη και τρυπτοφάνη και, όταν συνδυάζονται με γάλα ή αβγά, δίνουν ένα τρόφιμο με πρωτεΐνη υψηλής ποιότητας.

Οι πατάτες χορταίνουν

Η μεγάλη τους περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες συμβάλει στην αίσθηση κορεσμού και ενισχύει την υγιή λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος. Μία μερίδα 180 γραμμαρίων βραστής πατάτας παρέχει περίπου 3 γρ. ινών, ποσότητα που αντιστοιχεί σε περισσότερο από 10% της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης, η οποία είναι 25 γρ. ινών ανά ημέρα, ενώ αν καταναλωθεί με τη φλούδα αυξάνεται η κατανάλωση φυτικών ινών.
Εάν προσπαθείτε να χάσετε βάρος ή θέλετε να διατηρήσετε το βάρος σας σταθερό, οι πατάτες είναι μια ιδανική επιλογή. Μία μέτρια μερίδα βραστής, καθαρισμένης πατάτας (180 γρ.) περιέχει περίπου 140 θερμίδες, ενέργεια πολύ χαμηλότερη από το ενεργειακό περιεχόμενο στην ίδια ποσότητα βραστών ζυμαρικών (286 θερμίδες) ή βραστού ρυζιού (248 θερμίδες).

Οι πατάτες είναι σημαντική πηγή καλίου

Το κάλιο επιτελεί πολλές λειτουργίες, που συμπεριλαμβάνουν τη μυϊκή λειτουργία και συστολή, τη μετάδοση νευρικών ερεθισμάτων και τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης. Δεν είναι όμως πολύτιμο μόνο για την υγεία μας αλλά το κάλιο συμβάλει στην απομάκρυνση της κατακράτησης υγρών – διώχνει το φούσκωμα με άλλα λόγια ώστε να νιώθουμε και να δείχνουμε πιο αδύνατοι!

Διαβάστε επίσης

Κάλιο απαραίτητο για την μείωση της πίεσης, για την πρόληψη εγκεφαλικών, την οστεοπόρωση. Τροφές που περιέχουν νάτριο και κάλιο

Του Αγίου Ανδρέα. Η ιστορία του Αποστόλου Ανδρέα και του χιαστού σταυρού. Εορτάζει στις 30 Νοεμβρίου

medlabnews.gr

Η γιορτή του Αποστόλου Ανδρέα εορτάζεται σήμερα, μια από τις μεγαλύτερες εορτές για την Κύπρο, αφού δεκάδες χιλιάδες άτομα έχουν την ονομαστική τους εορτή. Ο Απόστολος Ανδρέας όμως είναι και ο πολιούχος της Πάτρας!

Στις 30 Νοεμβρίου γιορτάζουν οι:

Ανδρέας, Αντρέας, Ανδρίκος, Αντρίκος, Ανδριάνα, Ανδρούλα, Ανδριανή, Αντριάννα.

Σύμφωνα με την Στατιστική Υπηρεσία, με βάση τον κατάλογο που παρουσιάζει τη συχνότητα των ονομάτων του πληθυσμού, όπως καταγράφηκαν στην Απογραφή Πληθυσμού 2011, το όνομα Ανδρέας είναι το δημοφιλέστερο στο νησί, αφού 36.682 φέρουν το συγκεκριμένο όνομα.

Επίσης άλλες 19.339 γυναίκες, φέρουν το όνομα Ανδρούλα.

Η ιστορία του Αγίου

Ο Ανδρέας (ή Ανδρεύς ή Ανδρείας) ήταν αδελφός του Σίμωνα Πέτρου. Φέρει ελληνικό όνομα και καταγόταν από την πόλη Βηθσαϊδά της Γαλιλαίας. Οι γονείς του ονομάζονταν Ιωνάς ή Ιωάννης και Ιωάννα. Με τον αδελφό του, Σίμωνα Πέτρο, μετερχόταν το επάγγελμα του ψαρά στη λίμνη της Τιβεριάδος. Η Καινή Διαθήκη ουσιαστικά σιωπά για το πρόσωπό του ενώ οι σχετικές παραδόσεις και θρύλοι πολλαπλασιάζονται από τον 3ο αιώνα και ιδιαίτερα κατά τον 8ο και 9ο αιώνα.

Ο Ανδρέας μαζί με τον αδελφό του τον Πέτρο ήταν οι πρώτοι που κλήθηκαν και ακολούθησαν τον Χριστό. Έτσι, ο Ανδρέας αποκαλείται και «Πρωτόκλητος». Η ιστορία της ζωής του Ανδρέα μέχρι την Σταύρωση, την Ανάσταση και την Ανάληψη, υπήρξε σχεδόν ίδια με εκείνη των άλλων μαθητών. Μετά την Πεντηκοστή και το σχηματισμό της πρώτης Εκκλησίας, με τον αδερφό του Πέτρο και άλλους μαθητές βρέθηκαν στη Σινώπη του Ευξείνου Πόντου και εκεί έδρασε ανάμεσα στους Εθνικούς και Ιουδαίους, έχοντας ως ορμητήριο μια νησίδα κοντά στη Σινώπη. Από τη Σινώπη ο Ανδρέας μαζί με το Ματθία και άλλους μαθητές πήγαν στην Αμισό (Σαμψούντα), όπου ίδρυσαν Εκκλησία. Αφού περιήλθε τις περιοχές του Πόντου, της Ιβηρίας και την Παρθία γύρισε στα Ιεροσόλυμα μάλλον το 34 μ.Χ. για να γιορτάσει το Πάσχα με τους λοιπούς μαθητές.

Στη δεύτερη πορεία του, μέσω της Αντιοχείας, πήγε στην Έφεσο, τη Λαοδίκεια της Φρυγίας, την Οδυσσούπολη της Μυσίας, στη Νίκαια και την ευρύτερη περιοχή της Βιθυνίας, τη Νικομήδεια, τη Χαλκηδόνα, την Άμαστρη, για να καταλήξει και πάλι στη Σινώπη. Αργότερα επισκέφτηκε τη Σαμψούντα και την Τραπεζούντα, τους Αλανούς, τους Ζηκχούς, τους Βοσπορινούς και τους Χερσονήτες για να επιστρέψει στη Σινώπη. Στη συνέχεια πέρασε από το Βυζάντιο, την Ηράκλεια της Θράκης, τη Μακεδονία και την Πελοπόννησο με τελικό σταθμό την Πάτρα. Με ορμητήριο την Πάτρα ο Ανδρέας κήρυττε σε όλη την Αχαΐα την εποχή που ήταν ανθύπατοι ο Λεσβίος και ο διάδοχος του Αιγεάτης. Εκεί η διδασκαλία του καρποφόρησε και με τις προσευχές του θεράπευσε θαυματουργικά πολλούς ασθενείς. Ακόμα και η Μαξιμίλλα, σύζυγος του ανθύπατου Αιγεάτου, αφού τη θεράπευσε ο Απόστολος από τη βαριά αρρώστια που είχε, πίστεψε στο Χριστό. Το γεγονός αυτό εκνεύρισε τον ανθύπατο και με την παρότρυνση ειδωλολατρών ιερέων συνέλαβε τον Ανδρέα και τον οδήγησε στο μαρτύριο με σταυρικό θάνατο, πιθανώς την εποχή του διωγμού του Νέρωνα. Το λείψανό του έθαψε με ευλάβεια ο πρώτος επίσκοπος Πατρών Στρατοκλής.

Μετά θάνατον

Στα μέσα του 4ου αιώνα, με ενέργειες του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου μεταφέρθηκε το Άγιο Λείψανο στον Ναό των Αγίων Αποστόλων στην Κωνσταντινούπολη. Όταν οι Φράγκοι κατέκτησαν την Πόλη, το Λείψανο μεταφέρθηκε στην Ιταλία. Ήταν στις 26 Σεπτεμβρίου 1964, όταν η Τιμία Κάρα του Αποστόλου επιστράφηκε στην Πάτρα από τον Πάπα Παύλο και μετά από ενέργειες των Πατρινών και της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Μπροστά και δεξιά του Ναού, κοντά στο Άγιο Βήμα, βρίσκεται ο μαρμάρινος Τάφος του Αποστόλου. Οι δύο Ναοί του Πολιούχου της Πάτρας, Αγ. Ανδρέα αποτελούν Πανελλήνιο και Πανορθόδοξο προσκύνημα. Ο παλιός Ναός οικοδομήθηκε στο διάστημα 1836-1843 στη θέση όπου μαρτύρησε ο Απόστολος Ανδρέας. O νέος Ιερός Ναός του Αγίου Ανδρέα εγκαινιάστηκε τον Σεπτέμβριο του 1974 από τον τότε Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Σεραφείμ. Δίπλα στον παλιό Ναό είναι το πηγάδι του Αγίου Ανδρέα.

Στη θέση του παλαιού ναού προϋπήρχε η πηγή της Δήμητρας στην οποία λειτουργούσε και μαντείο μόνο για αρρώστους, όπως αναφέρει ο Παυσανίας. Η περιοχή της μαντικής πηγής ήταν ο τόπος όπου δίδασκε ο Απόστολος Ανδρέας. Σύμφωνα με την παράδοση δίπλα σ” αυτή την πηγή σταυρώθηκε. Η λατρεία του Αγ. Ανδρέα συσχετίστηκε με τη λατρεία της θεάς Δήμητρας με διάφορους τρόπους. Μια λατρευτική πρακτική ήταν η διανυκτέρευση στο ναό και η αναμονή για εμφάνιση του Αγίου σε όνειρο. Πρόκειται για την αρχαία πρακτική της «κατ’ όναρ επιφανείας του θείου» (incubatio), η οποία εφαρμοζόταν και στη λατρεία της Δήμητρας, στην εορτή των Επιφανίων και συνεχίστηκε και στον χριστιανισμό. Πιστεύεται ότι με αυτή την λατρευτική παράδοση συνδέεται και η μαρτυρία σε επιγραφή που βρέθηκε στο Ασκληπιείο στην Αθήνα, το οποίο καταστράφηκε από τους Χριστιανούς περί το 485: η αρχαία λατρεία συνέχισε στην χριστιανική εκκλησία, αφιερωμένη σύμφωνα με επιγραφή στον άγιο Ανδρέα και η στοά όπου γινόταν η incubatio, η ιερή πηγή και το καταγώγειον διατηρήθηκαν. Ο Γρηγόριος επίσκοπος της Τουρ (538-594) αναφέρει επίσης ότι από τον τάφο του Αποστόλου Ανδρέα έβγαινε «μάννα», με τη μορφή αλεύρου, και λάδι με ευχάριστο άρωμα. Η ποσότητά τους αποκάλυπτε στους κατοίκους αν η συγκομιδή της χρονιάς θα ήταν καλή. Επισημαίνει μάλιστα ότι το λάδι έτρεχε μέχρι το μέσον της εκκλησίας, μια πρώιμη αναφορά στο μύρο. H σύνδεση της λατρείας του Ανδρέα με την θαυματουργή εμφάνιση αλεύρου φαίνεται ότι συνδυάζει δύο παραδόσεις: α) του ρόλου του Ανδρέα στο θαύμα του πολλαπλασιασμού των άρτων, όπως περιγράφεται στο Κατά Ιωάννην 6.7-8 και β) των λατρευτικών παραδόσεων της θεάς Δήμητρας, θεάς της γεωργίας, την λατρεία της οποίας διαδέχθηκε στη θέση του ιερού της η λατρεία του Ανδρέα. Είναι γνωστό ότι η Δήμητρα ήταν θεά του σίτου και της γεωργίας, ως θεά Εύνοστος λατρευόταν ως προστάτης των μύλων. Συνεπώς, στα τέλη του 6ου αιώνα η λατρεία του αγίου Ανδρέα στην Πάτρα είχε αφομοιώσει στοιχεία παλαιότερης λατρείας της θεάς Δήμητρας και η φήμη του ως θεραπευτή αγίου είχε πλατειά διάδοση. Η μαρτυρία του Γρηγορίου της Τουρ είναι σημαντική, διότι επιβεβαιώνει έμμεσα την παράδοση ότι ο παραθαλάσσιος βυζαντινός ναός του Αγίου Ανδρέα ήταν κτισμένος στη θέση του ναού της θεάς Δήμητρας με την μαντική πηγή.

Η παράδοση για χρήση χιαστού σταυρού κατά την θανάτωση του απόστολου Ανδρέα προέρχεται από τη Δύση και ανάγεται στο 10 με 12ο αιώνα. Η παράδοση που αναφέρει ότι σταυρώθηκε στην Πάτρα θεωρείται από ορισμένους Δυτικούς «μεταγενέστερη και αναξιόπιστη» ενώ από τους ίδιους κύκλους πιστεύεται ότι η παράδοση που θεωρεί ότι απόστολος Ανδρέας θεμελίωσε την εκκλησία του Βυζαντίου αποτελεί μεταγενέστερη επινόηση.

Η σκωτική παράδοση θεωρεί τον Ανδρέα προστάτη άγιό της από το 750 και θέλει το λείψανό του να μετακομίστηκε στη Σκωτία. Η σημαία των Πικτών και Σκώτων έφερε τον χιαστό Σταυρό, σύμβολο του μαρτυρίου του Αγίου Ανδρέα, ο οποίος μετά την ένωση της Σκωτίας με την Αγγλία συμπεριελήφθη στην Αγγλική (Βρετανική) σημαία. Υπάρχει επίσης αρχαία ρωσική παράδοση για την εισαγωγή του χριστιανισμού στην Ρωσία από τον Απόστολο Ανδρέα, καθώς θρυλείται ότι έφτασε κηρύττοντας μέχρι το Κίεβο.

Ο Απόστολος Ανδρέας είναι πολιούχος της Πάτρας. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο τον τιμά ως ιδρυτή του και πρώτο επίσκοπο Βυζαντίου και στις 30 Νοεμβρίου, ημέρα μνήμης του, τελεί τη θρονική του εορτή. Είναι επίσης προστάτης διαφόρων χωρών – τόπων, όπως: Ρωσίας, Ελλάδας, Ουκρανίας, Σικελίας, Αγίου Ανδρέα (Τενερίφης, Ισπανίας), Αμάλφι (Ιταλίας), Κύπρου κ.ά..