Δυσκοιλιότητα. Ποιες οι αιτίες; Tροφές και ασκήσεις που βοηθούν στην αντιμετώπιση

 του Αλέξανδρου Γιατζίδη, Μ.D., medlabnews.gr iatrikanea

Η δυσκοιλιότητα ταλαιπωρεί το 15% του πληθυσμού στον δυτικό κόσμο και είναι συχνότερη στις γυναίκες και στους ηλικιωμένους. Πρόκειται για μια διαταραχή των συνηθειών του εντέρου.

Ως δυσκοιλιότητα ορίζεται ένας αριθμός κενώσεων μικρότερος ή ίσος με τρεις φορές την εβδομάδα. Οι ασθενείς αντιλαμβάνονται ότι δυσκοιλιότητα είναι επίσης όταν έχουν σκληρά κόπρανα η είναι δύσκολη η αποβολή τους η ακόμη όταν έχουν ατελή κένωση ακόμη και αν έχουν μία κένωση την ημέρα. 

Πρέπει λοιπόν να διακρίνουμε τους δύο κύριους μηχανισμούς της δυσκοιλιότητας: δυσκοιλιότητα βραδείας διάβασης και δυσκολία στην αποβολή (δυσχεσία). Αυτό γίνεται κυρίως από την λήψη του ιστορικού και σε δύσκολες περιπτώσεις, από τη μέτρηση του χρόνου διέλευσης των κοπράνων με ακτινοσκιερά σφαιρίδια.

Οι φυσιολογικές συνήθειες όσον αφορά το έντερο διαφέρουν σημαντικά από άτομο σε άτομο. Οτιδήποτε ανάμεσα σε μερικές φορές την ημέρα και σε μερικές φορές την εβδομάδα μπορεί να είναι εντελώς φυσιολογικό. Αυτό που είναι πιο σημαντικό είναι η πυκνότητα των κοπράνων παρά η συχνότητα. Τα κόπρανα πρέπει να είναι μαλακά και να αποβάλλονται εύκολα.

Δυσκοιλιότητα υπάρχει όταν τα κόπρανα γίνονται σκληρά
 και ξηρά, υπάρχει δυσκολία στην αφόδευση και απαιτείται «σπρώξιμο» ή «σφίξιμο». Μπορεί επίσης να έχετε πρήξιμο, αέρια και κοιλιακό πόνο. Η δυσκοιλιότητα μπορεί να προκληθεί όταν δεν τρώτε τρόφιμα με αρκετές ίνες, δεν πίνετε αρκετά υγρά, δεν ασκήστε αρκετά ή έχετε αποκτήσει κακές συνήθειες όσον αφορά τη χρήση της τουαλέτας.

Η θεραπεία της δυσκοιλιότητας βασίζεται συνήθως σε: 



- Σε ένα υγιεινό τρόπο ζωής: μη αγνόησή της ανάγκης για κένωση, τη φυσική  σωματική άσκηση τη σωστή  διατροφή. 



- Αύξηση του όγκου του περιεχομένου του παχέος και / ή την ενθάρρυνση της κινητικότητας του παχέος εντέρου (φυτικές ίνες, σάκχαρα που δεν απορροφώνται στο λεπτό έντερο, PEG 4000, παραφινέλαιο, καθαρτικά που διεγείρουν το βλεννογόνο του παχέος εντέρου). 
- Προσθέστε τουλάχιστον μια κουταλιά της σούπας ελαιόλαδο στη σαλάτα σας και θα εξασφαλίσετε ακόμη καλύτερη εντερική λειτουργία.
- Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι τα πρεβιοτικά συστατικά που περιέχει (ολιγοσακχαρίτες και ινουλίνη) συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας. 
Για να επωφεληθείτε από τις ευεργετικές του ιδιότητες, πίνετε κάθε πρωί ένα ποτήρι ζεστό (σχεδόν καυτό) νερό στο οποίο θα έχετε προσθέσει μισή κουταλιά του γλυκού μέλι.
- Φτιάξτε ένα θεραπευτικό ρόφημα, κόβοντας μερικά φρέσκα φύλλα βασιλικού σε μικρά κομμάτια και προσθέτοντάς τα σε ένα φλιτζάνι με ζεστό νερό.

Πώς μπορείτε να αποφύγετε τη δυσκοιλιότητα;

Τρώτε άφθονες τροφές πλούσιες σε ίνες

Οι ίνες, που είναι το πίτουρο στις φυτικές τροφές, αυξάνουν τον όγκο των κοπράνων και τα κάνουν πιο μαλακά, κάνοντας ευκολότερη την αφόδευση.

Συμπεριλάβετε ίνες που υπάρχουν σε διάφορες τροφές, όπως:

• όλα τα φρούτα και τα λαχανικά (αν είναι δυνατόν αφήστε τα με τη φλούδα τους)

• ολικής αλέσεως και πολύσπορο ψωμί

• πρωινό με δημητριακά πλούσια σε ίνες όπως τα μούσλι,

• ξηρά φασόλια, όπως τα άσπρα φασόλια, τα κόκκινα φασόλια, η φάβα

• ξηρά φρούτα, ξηροί καρποί

• σιτηρά όπως η βρώμη, το κριθάρι, το αναποφλοίωτο ρύζι και το αλεύρι ολικής αλέσεως

• τα ξηρά δαμάσκηνα είναι αποτελεσματικά για αρκετά άτομα επειδή περιέχουν κάποια ουσία που διεγείρει το έντερο. Ξεκινήστε με περίπου έξι δαμάσκηνα ή μισό φλιτζάνι χυμό δαμάσκηνου

• φυσικά συμπληρώματα με ίνες

Οι φυτικές ίνες δεν πέπτονται στο λεπτό έντερο, έτσι φθάνουν στο παχύ έντερο όπου υδρολύονται από τη μικροχλωρίδα του παχέος εντέρου. Οι φυτικές ίνες αυξάνουν τον όγκο των κοπράνων από τον υδρόφιλο χαρακτήρα τους και από  τα προϊόντα  της υδρόλυσης τους, όπως τα λιπαρά οξέα μικρής αλυσίδας. Αυτά τα λιπαρά οξέα αυξάνουν την εντερική κινητική δραστηριότητα. 

Αυξήστε την πρόσληψη προβιοτικών

Το γιαούρτι και ακόμα περισσότερο το ξυνόγαλο, περιέχει προβιοτικούς οργανισμούς (κυρίως μπιφιδοβακτήρια και λακτοβάκιλλους) που συμμετέχουν καθοριστικά στη διατήρησης της ισορροπίας της εντερικής χλωρίδας. Συνδυάστε το με λίγο μέλι και ωμά αμύγδαλα ή με δημητριακά ολικής άλεσης και σύντομα θα αισθανθείτε τη βελτίωση.

Πίνετε άφθονα υγρά

Οι ίνες δρουν καλύτερα όταν απορροφούν υγρά.
Πίνετε τουλάχιστον εφτά με οχτώ ποτήρια την ημέρα (1,5 με 2 λίτρα ημερησίως). Όλα τα υγρά είναι καλά, αλλά το νερό είναι το καλύτερο!

Ασκηθείτε περισσότερο

Η άσκηση βοηθάει στη διέγερση των μυών του εντέρου και προάγει τη συνήθεια τακτικών κενώσεων του εντέρου. Γίνετε όσο πιο δραστήριοι μπορείτε και απολαύστε κάποια καθημερινή άσκηση όπως το περπάτημα.

Να λάβετε υπόψη σας και άλλους παράγοντες που μπορεί να επιδεινώνουν τη δυσκοιλιότητα.

Κάποια φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν δυσκοιλιότητα. Είναι πάντα φρόνιμο να ρωτάτε το γιατρό σας εάν τα φάρμακα που σας συνταγογραφεί έχουν παρενέργειες.

Προβλήματα υγείας όπως διαβήτης, κατάθλιψη, νευρολογικά προβλήματα ή μια απότομη αλλαγή στην άσκηση όπως όταν κάνετε μια εγχείριση ενδέχεται επίσης να οδηγήσουν
 σε αλλαγές στις συνήθειες σας όσον αφορά το έντερο.

Θυμηθείτε

Πρέπει να επισκεφτείτε το γιατρό εάν:

•  η δυσκοιλιότητά σας δεν βελτιώνεται μ’ αυτές τις απλές αλλαγές ̇ ή

•  δείτε αίμα στα κόπρανα σας.

Τα καθαρτικά είναι  επικίνδυνα όταν χρησιμοποιούνται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αυτή η ασθένεια των "καθαρτικών" είναι ψυχιατρική διαταραχή, μπορεί να προκαλέσει διάρροια , υποκαλιαιμία και νευρολογικές διαταραχές. 

Τα παθολογικά αίτια της δυσκοιλιότητας

Η δυσκοιλιότητα μπορεί να σχετίζεται και με άλλες παθολογικές καταστάσεις όπως:

• Ενδοκρινολογικά ή μεταβολικά νοσήματα: υποθυρεοειδισμός, υπερασβεστιαιμία, σακχαρώδης διαβήτης.
• Νευρολογικές παθήσεις και νευρομυϊκά νοσήματα : νόσος Parkinson, Σκλήρυνση κατά Πλάκας, βλάβες σπονδυλικής στήλης.
• Νευρομυϊκά νοσήματα που επηρεάζουν τις λείες εντερικές μυϊκές ίνες και την αυτόνομη νεύρωση.
• Νοσήματα του κολλαγόνου : Συστηματικός Ερυθηματώδης Λύκος.
• Παρανεοπλασματικά σύνδρομα.
• Ενδοκοιλιακές φλεγμονές.
• Συγγενές μεγάκολο (νόσος του Hirschprung).
• Οργανικές παθήσεις του πρωκτού : αιμορροΐδες, ραγάδες, ορθοκήλη, πρόπτωση ορθού.
• Ευερέθιστο έντερο.
• Ψυχολογικά αίτια : κατάθλιψη, ψυχογενής ανορεξία.

Διαβάστε επίσης

• Βερίκοκο για την υγεία, την αναιμία, την δυσκοιλιότητα, την όραση, την ομορφιά και τα κουκούτσια τους για τον καρκίνο.
• Η δυσκοιλιότητα στα βρέφη και στα παιδιά, οι αιτίες της και η αντιμετώπιση της
• Κούραση, υπέρταση, δυσκοιλιότητα, κατάθλιψη κάνει το πολύ ασβέστιο όταν τρώτε πολλά γαλακτοκομικά μαζί με φάρμακα (υπερασβεστιαιμία)
• Τι είναι το φούσκωμα στην κοιλιά; Που οφείλεται ο τυμπανισμός και ποια η κατάλληλη δίαιτα για πρόληψη της πρησμένης κοιλιάς;