Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Εξέτασης για τον HIV και τις ηπατίτιδες Β και C (20-27 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2015)

Από την Παρασκευή 20 έως την Παρασκευή 27 Νοεμβρίου 2015, η Ελλάδα συμμετέχει στην Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Εξέτασης για τον HIV και τις ηπατίτιδες Β και C.

Οι οργανώσεις «Κέντρο Ζωής», «PRAKSIS», ο Σύλλογος Οροθετικών Ελλάδος «Θετική Φωνή» και ο Σύλλογος Ασθενών Ήπατος Ελλάδος «Προμηθέας» υλοποιούν δράσεις παροχής δωρεάν εξετάσεων με την εξελιγμένη μέθοδο «rapid test» και ενημέρωσης για θέματα σεξουαλικής αγωγής και υγείας, στην Αττική και στη Θεσσαλονίκη.

Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα καταγράφονται ετησίως κατά μέσα όρο 900 νέες διαγνώσεις HIV/AIDS και 4.000 διαγνώσεις ηπατίτιδας C. Σημαντικό ποσοστό των νέων διαγνώσεων γίνονται καθυστερημένα, με αποτέλεσμα να επιβαρύνεται η υγεία των ατόμων και να αυξάνεται η πιθανότητα επιπολασμού. Για το λόγο αυτό, μία από τις πιο σημαντικές ασπίδες για τον περιορισμό της μετάδοσής τους και για την καταπολέμηση του στίγματος, είναι η γνώση και η πρόληψη. 

Η «Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Εξέτασης» αποσκοπεί στην ανάδειξη της σημασίας της πρόληψης και της τακτικής εξέτασης και στην ενίσχυση της δημόσιας συζήτησης για την ιατρική και κοινωνική διάσταση του HIV/AIDS και την ηπατιτίδων.

Χώροι παροχής δυνατότητας δωρεάν εξέτασης

Αττική
Ath Checkpoint	20 έως 27/11/2015	12:00-20:00	Πιττάκη 4, Μοναστηράκι, Αθηνα  (Τηλ.: 210 33 10 400)
PRAKSIS	23-25-27/11/2015	15:00-21:00	Σύνταγμα
Προμηθέας-Θετική Φωνή	23-25-27/11/2015	10:00-14:00	Ομόνοια
PRAKSIS	24-26/11/2015	15:00-21:00	Ομόνοια
Προμηθέας-Θετική Φωνή	24-26/11/2015	10:00-14:00	Σύνταγμα
PRAKSIS	20/11/2015	15:00-21:00	Βαρβάκειος, Στέγη «ΣυνΑθηνά»
PRAKSIS	20/11/2015	17:00-21:00	Δήμος Κορυδαλλού, Πλατεία Ελευθερίας (απέναντι από τα PUBLIC)
Προμηθέας-Θετική Φωνή	20/11/2015	21:00-02:00	Πλατεία Κεραμεικού
PRAKSIS	21/11/2015	12:00-21:00	Βαρβάκειος, Στέγη «ΣυνΑθηνά»
PRAKSIS	21/11/2015	17:00-21:00	Παλαιό Φάληρο - Πλατεία Φλοίσβου
Προμηθέας-Θετική Φωνή	21/11/2015	21:00-01:00	Δήμος Περιστερίου - Πλατεία Μπουρναζίου
PRAKSIS	22/11/2015	12:00-21:00	Βαρβάκειος, Στέγη «ΣυνΑθηνά»
PRAKSIS	22/11/2015	17:00-21:00	Δήμος Αγίας Παρασκευής – Πλατεία Αγίου Ιωάννη
Προμηθέας-Θετική Φωνή	23/11/2015	10:00-14:00	Ομόνοια
PRAKSIS	23/11/2015	17:00-21:00	Δήμος Δάφνης Υμηττού – Πλατεία Καλογήρων
Προμηθέας-Θετική Φωνή	24/11/2015	17:00-21:00	Δήμος Γλυφάδας – Κεντρική Αγορά
PRAKSIS	24/11/2015	17:00-21:00	Δήμος Πειραιά – Δραγατσανίου & Ηρώων Πολυτεχνείου
PRAKSIS	25/11/2015	17:00-21:00	Δήμος Αμαρουσίου – Σταθμός ΗΣΑΠ (κάτω από τη γέφυρα)
Προμηθέας-Θετική Φωνή	26/11/2015	18:00-23:00	Παγκράτι - Οδός Υμηττού
PRAKSIS	26/11/2015	17:00-21:00	Δήμος Αιγάλεω - Πλατεία Ελευθερίου Βενιζέλου (έξοδος μετρό)
Προμηθέας-Θετική Φωνή	27/11/2015	18:00-22:00	Δήμος Χαλανδρίου - Κεντρική Πλατεία
PRAKSIS	27/11/2015	17:00-21:00	Δήμος Πετρούπολης - Πλατεία Ηρώ
Θεσσαλονίκη
Thess Checkpoint	20 έως 27/11/2015	12:00-20:00	Αλ. Σβώλου 15 (Τηλ.: 2310 282 284)
PRAKSIS	20/11/2015	10:00 - 14:00	ΑΠΘ (Πλατειά Χημείου)
PRAKSIS	21/11/2015 (Βράδυ Παρασκευής προς Σάββατο)	00:00 - 03:00	BAR ΕΝΟΛΑ (Βαλαωρίτου)
PRAKSIS	22/11/2015	12:00 - 16:00	Παράλια (Άγαλμα Μέγας Αλέξανδρος)
Προμηθέας-Θετική Φωνή	23 έως 27/11/2015	10:00-15:00	Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (Ιατρεία)
PRAKSIS	23/11/2015	10:00 - 14:00	ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
PRAKSIS	24/11/2015	19:00 - 23:00	Αριστοτέλους (Άγαλμα Βενιζέλου)
PRAKSIS	25/11/2015	19:00 - 23:00	Καμάρα
PRAKSIS	26/11/2015	10:00 - 14:00	ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
PRAKSIS	27/11/2015	10:00 - 14:00	ΑΠΘ (Κεντρική Βιβλιοθήκη)

Επιστολή Διαμαρτυρίας του ΣΦΕΕ που εστάλη χθες στον υπουργό Υγείας αναφορικά με το Clawback νοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης

Προς 

τον Αξιότιμο
κ. Ανδρέα Ξανθό, Υπουργό Υγείας

Κοιν.:   κ. Παύλο Πολάκη, Αναπληρωτή Υπουργό Υγείας

κ. Ιωάννη Μπασκόζο, Γενικό Γραμματέα Δημόσιας Υγείας 

Θέμα: Clawback νοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης – Αίτημα συνάντησης

Χαλάνδρι, 18 Νοεμβρίου 2015 

Αξιότιμε κύριε Υπουργέ, 

Θα θέλαμε να εκφράσουμε την έντονη δυσαρέσκεια και έκπληξή μας για την υπό ψήφιση θεσμική επιβολή μηχανισμού αυτόματων επιστροφών (clawback) στα νοσοκομεία από το 2016 έως το 2018. 

Με έκπληξή μας βλέπουμε μια στρεβλή πρακτική, αυτή του clawback, αντί να γίνεται προσπάθεια να καταργηθεί,  να μεταφέρεται και σε έναν ακόμη τομέα, αυτόν της δευτεροβάθμιας φροντίδας υγείας. Η χαλάρωση γύρω από τον έλεγχο της φαρμακευτικής δαπάνης που έχει κυριαρχήσει τα τελευταία χρόνια στον προϋπολογισμό του ΕΟΠΥΥ με την εφαρμογή του μηχανισμού clawback αντί να καταργηθεί με ουσιαστικούς μηχανισμούς ελέγχου του όγκου και διαρθρωτικές αλλαγές, μεταφέρεται τώρα και στο νοσοκομειακό περιβάλλον.

Αντί δηλαδή να ζητάτε από τις διοικήσεις των νοσοκομείων να διαχειριστούν με ισορροπία και σύνεση τους προϋπολογισμούς τους και αντί να θεσπίσετε κλινικές οδηγίες που διέπουν τη νοσοκομειακή λειτουργία για εξοικονόμηση πόρων, παρέχεται η χαλάρωση που εξασφαλίζει το μέτρο του clawback όσον αφορά την κατανάλωση φαρμάκων ενδονοσοκομειακά, αφού δεν έχει κανένα κόστος για αυτούς. 

Δε νοούνται τόσο μεγάλες αλλαγές για το σύστημα υγείας να γίνονται αιφνιδιαστικά και ερήμην και χωρίς καμία υποτυπώδη συνεργασία με τους εμπλεκόμενους φορείς, πόσο δε μάλλον όταν αυτοί καλούνται να επωμιστούν με την οικονομική επιβάρυνση της «άλλοτε» κρατικής πρόνοιας και σε αυτό το κομμάτι της περίθαλψης. Γίνεται κατανοητό πως μια τέτοια πρακτική αποτελεί αντικίνητρο για οποιαδήποτε πρωτοβουλία ανάπτυξης και οδηγεί σε απώλεια θέσεων εργασίας. 

Ως ύστατη προσπάθεια, ζητάμε την άμεση αναβολή της θέσπισης του μέτρου και τον καθορισμό επίσημης συνάντησης μαζί σας άμεσα και πριν την ψήφιση του νομοσχεδίου, ώστε να σας εκθέσουμε το μέγεθος των προβλημάτων και να συνδιαμορφώσουμε το σχετικό νομοσχέδιο και τις διευκρινιστικές εγκυκλίους. 

Με εκτίμηση,

Πασχάλης Αποστολίδης

Πρόεδρος ΣΦΕΕ

Κωνσταντίνος Παναγούλιας

Αντιπρόεδρος ΣΦΕΕ

   Μιχάλης Χειμώνας

   Γενικός Διευθυντής ΣΦΕΕ

Ομιλία του καθηγητού Γεωργίου Χρούσου, για την κορτιζόλη και του υποδοχέα της, στο πλαίσιο του προγράμματος ΘΑΛΗΣ

επιμέλεια medlabnews.gr
Απτό κίνδυνο για την υγεία του ανθρώπου αποτελεί το στρες

Ιδιαίτερα όταν υπερβαίνει κάποια όρια, είναι σε θέση να πυροδοτήσει μεταβολές που προάγουν την εμφάνιση σοβαρών νοσημάτων, όπως μεταβολικές διαταραχές, παχυσαρκία, καρδιαγγειακές παθήσεις κτλ. 

Αυτά επιβεβαιώνει το μεγάλο Ερευνητικό Πρόγραμμα «ΘΑΛΗΣ - Ε.Κ.Π.Α - Μοριακοί Μηχανισμοί και Κλινικές Επιπτώσεις των Δράσεων του Υποδοχέα των Γλυκοκορτικοειδών» (MIS: 377204), που ολοκληρώνει στο τέλος Νοεμβρίου 2015 το Τμήμα Ενδοκρινολογίας, Μεταβολισμού & Διαβήτη της Α’ Παιδιατρικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (Ε.Κ.Π.Α.),, Νοσοκομείο Παίδων «Η Αγία Σοφία», σε συνεργασία με το Εργαστήριο Ενδοκρινολογίας & Μεταβολισμού του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών.  

Το Πρόγραμμα, που αποτελεί «καθρέφτη» της διεθνούς επιστημονικής πρωτοπορίας στην οποία φέρνει τη χώρα μας με το πολυβραβευμένο ερευνητικό της έργο η Α’ Παιδιατρική Κλινική, διεξάγεται από το 2011 και εντάσσεται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση», του Υπουργείου Παιδείας & Θρησκευμάτων. Φορέας διαχείρισης του Προγράμματος είναι ο Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας (Ε.Λ.Κ.Ε.) του Πανεπιστημίου Αθηνών, με τη συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο - ΕΚΤ) και των πόρων του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (Ε.Σ.Π.Α. 2007-2013).

Αντικείμενο μελέτης του «ΘΑΛΗΣ» αποτελούν οι μοριακοί μηχανισμοί και οι κλινικές επιπτώσεις της αντίστασης των ιστών στα γλυκοκορτικοειδή, όπως συμβαίνει στην Πρωτοπαθή Γενικευμένη Αντίσταση στα Γλυκοκορτικοειδή, ή αλλιώς, στο «Σύνδρομο Χρούσος». 

Τα παραπάνω τόνισαν σήμερα σε συνέντευξη τύπου ο Επιστημονικός Υπεύθυνος του Προγράμματος, Καθηγητής Παιδιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Διευθυντής της Α΄ Παιδιατρικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Γεώργιος Χρούσος και η Συντονίστρια Ερευνήτρια, Αν. Καθηγήτρια Παιδιατρικής - Παιδιατρικής Ενδοκρινολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Ευαγγελία Χαρμανδάρη. 

Όπως υπογράμμισαν οι ειδικοί επιστήμονες, για την αντιμετώπιση της διαταραχής της γενικής ισορροπίας του σώματος (ομοιόσταση) από κάποιο στρεσογόνο ερέθισμα και την επαναφορά του στην πρότερη φυσιολογική κατάσταση, ενεργοποιείται ένα ειδικό σύστημα άμυνας, στο οποίο σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν τα γλυκοκορτικοειδή. 

Αυτά αποτελούν στεροειδείς ορμόνες (π.χ. κορτιζόλη) που ρυθμίζουν ένα ευρύ φάσμα φυσιολογικών λειτουργιών απαραίτητων για τη ζωή, π.χ. την αύξηση, την ανάπτυξη, την αναπαραγωγή, καθώς και τις λειτουργίες του ανοσοποιητικού, του κεντρικού νευρικού και του καρδιομεταβολικού συστήματος. 

Ποσοστό περίπου 20% των γονιδίων που εκφράζονται στα λευκοκύτταρα του ανθρώπου ρυθμίζονται θετικά ή αρνητικά από τα γλυκοκορτικοειδή, επεσήμαναν οι ομιλητές. Σε φαρμακολογικές δόσεις, οι ορμόνες αυτές έχουν ισχυρές αντιφλεγμονώδεις, ανοσοκατασταλτικές και αποπτωτικές δράσεις, λόγω των οποίων αντιπροσωπεύουν μια από τις σημαντικότερες κατηγορίες θεραπευτικών σκευασμάτων που χορηγούνται σε εκατομμύρια ασθενών ετησίως για τη θεραπεία φλεγμονωδών, αλλεργικών, αυτοάνοσων και λεμφοϋπερπλαστικών ασθενειών.

Τα γλυκοκορτικοειδή ασκούν τη δράση τους δια μέσου του ειδικού υποδοχέα τους (GR), ο οποίος στον άνθρωπο έχει δύο κύριες ισομορφές, τις hGRα και hGRβ. Ο υποδοχέας hGRα αντιπροσωπεύει τον κλασικό υποδοχέα των γλυκοκορτικοειδών, που δρα σαν ορμονο-εξαρτώμενος μεταγραφικός παράγοντας και διαμεσολαβεί τις γενωμικές δράσεις των γλυκοκορτικοειδών, ενώ ο hGRβ δε συνδέεται με γλυκοκορτικοειδή και ασκεί επικρατούσα αρνητική δράση στον hGRα. 

Επιπλέον, ο υποδοχέας hGR αλληλεπιδρά με πολλούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένου και του Gas5 (growth arrest-specific 5), ενός μη-κωδικοποιού RNA με αυξημένη έκφραση σε κύτταρα που έχουν έλλειψη θρεπτικών συστατικών ή που δεν έχουν ικανότητα διαίρεσης. 

Οι μελέτες που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του «ΘΑΛΗΣ», διευκρινίζουν περαιτέρω τους μοριακούς μηχανισμούς δράσης των γλυκοκορτικοειδών και βοηθούν στην κατανόηση των παθοφυσιολογικών μεταβολών που παρατηρούνται σε ασθενείς με διαταραχές της ευαισθησίας των ιστών στα γλυκοκορτικοειδή. 

Για παράδειγμα, μεταλλάξεις του γονιδίου του υποδοχέα των γλυκοκορτικοειδών οδηγούν σε διαταραχή της μεταγωγής του σήματος των γλυκοκορτικοειδών και σε Πρωτοπαθή Γενικευμένη Αντίσταση στα Γλυκοκορτικοειδή, ένα σύνδρομο που περιγράφηκε για πρώτη φορά πριν 30 - 35 χρόνια από τον Καθηγητή κ. Γεώργιο Χρούσο, μελετήθηκε εκτενώς από τον ίδιο και τους συνεργάτες του και πήρε το όνομά του (Σύνδρομο Χρούσος). 

Η εκστρατεία «ΑΝΑΠΝΕΩ» στον Κλασσικό Μαραθώνιο της Αθήνας

Ολοκληρώθηκε με επιτυχία ο δεύτερος χρόνος της καμπάνιας ενημέρωσης 

της Novartis Hellas για τη Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια

Η εκστρατεία «Αναπνέω», μια σημαντική πρωτοβουλία της Novartis Hellas, με την επιστημονική υποστήριξη της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας (ΕΠΕ), έδωσε δυναμικό παρόν στον Κλασσικό Μαραθώνιο της Αθήνας, ολοκληρώνοντας το δεύτερο χρόνο της πετυχημένης πορείας της. Στο ειδικά διαμορφωμένο περίπτερό της, πραγματοποιήθηκαν περισσότερες από 90 δωρεάν σπιρομετρήσεις από ειδικευμένο νοσηλευτικό προσωπικό και εκατοντάδες συμπολίτες μας ενημερώθηκαν για τα συμπτώματα της νόσου και τη σημαντικότητα της έγκαιρης διάγνωσης.

Φέτος, η εκστρατεία προχώρησε σε μία σημαντική καινοτομία και υποστήριξε το ΣΕΓΑΣ σε μεγάλες αθλητικές εκδηλώσεις, όπως ο Μαραθώνιος και Ημιμαραθώνιος της Αθήνας και το Run Greece σε πέντε μεγάλες πόλεις (Ηράκλειο, Ιωάννινα, Καστοριά, Αλεξανδρούπολη, Πάτρα), δίνοντας στους πολίτες σε όλη τη χώρα την ευκαιρία να ενημερωθούν για τη ΧΑΠ και να πραγματοποιήσουν πάνω από 777 δωρεάν σπιρομετρήσεις.

Η εκστρατεία «Αναπνέω» στοχεύει στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με τη Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) και περιλαμβάνει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα επικοινωνιακών ενεργειών στα παραδοσιακά αλλά και ηλεκτρονικά μέσα, καθώς και Κοινωνικό Πρόγραμμα δωρεάν σπιρομετρήσεων σε όλη την Ελλάδα. Η εκστρατεία προβάλλει ιδιαίτερα την αξία της έγκαιρης διάγνωσης και της σωστής αγωγής στους ασθενείς από εξειδικευμένους πνευμονολόγους, ώστε να βελτιώσουν αισθητά την ποιότητα ζωής τους. 

Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια είναι μία νόσος των πνευμόνων που στις προηγμένες χώρες οφείλεται κατά 80-90% στο κάπνισμα. Τα βασικά συμπτώματα είναι ο βήχας, η αποβολή πτυέλων και η δύσπνοια. Η νόσος οδηγεί σε αναπνευστική ανεπάρκεια, καταστρέφει την ποιότητα ζωής των αρρώστων, τους καθηλώνει στην καρέκλα με φιάλες οξυγόνου και τους αναγκάζει σε συχνή νοσηλεία. Περισσότερα από 450-500 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως πάσχουν από ΧΑΠ, ενώ η ίδια ασθένεια προκαλεί το θάνατο 3 εκατομμυρίων ανθρώπων ετησίως. Υπολογίζεται ότι είναι υπεύθυνη για το 5% περίπου όλων των θανάτων παγκοσμίως, ενώ έως το 2020 αναμένεται να αποτελεί την 3^η αιτία θανάτου και την 5^η αιτία αναπηρίας¹. Η ΧΑΠ αποτελεί σοβαρή αιτία νοσηρότητας και θνητότητας και στην Ελλάδα, καθώς η επίπτωσή της φτάνει στο 8.4% στο γενικό πληθυσμό (11.6% στους άντρες και 4.8% στις γυναίκες).

Χαρακτηριστικό είναι πως η ΧΑΠ αποτελεί ένα σημαντικό πρόβλημα της δημόσιας υγείας σε ολόκληρο τον κόσμο που έχει οδηγήσει σε αυξανόμενες οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα δαπανηρή ασθένεια, καθώς στην Ευρώπη μόνο το συνολικό ετήσιο κόστος αγγίζει τα 38,7 δισεκατομμύρια ευρώ¹. Το κυριότερο, όμως, είναι ότι η νόσος υποδιαγιγνώσκεται, γεγονός που καθιστά την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού επιτακτική ανάγκη

Καρκίνος του Παγκρέατος: Η έγκαιρη διάγνωση κλειδί για την εξέλιξη της νόσου

Εντείνεται η Ευρωπαϊκή προσπάθεια ευαισθητοποίησης και δράσης για αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του παγκρεατικού καρκίνου

Με αφορμή τη 2^η Παγκόσμια Ημέρα για τον Καρκίνο του Παγκρέατος (13.11.2015), ο Σύλλογος Καρκινοπαθών - Εθελοντών - Φίλων - Ιατρών «Κ.Ε.Φ.Ι.» Αθηνών διοργάνωσε εχθές, Τετάρτη 11 Νοεμβρίου, Επιστημονική Ημερίδα αφιερωμένη στη νόσο με το χαρακτηριστικό τίτλο «Αντιμετωπίζοντας το φαινομενικά αδύνατο», που υπογραμμίζει πως, παρά το ότι ο παγκρεατικός καρκίνος είναι σήμερα ο μόνος καρκίνος με αυξανόμενα ποσοστά θνησιμότητας, υπάρχουν πολλά που μπορούν να γίνουν για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπισή του.

Την ημερίδα παρακολούθησε μεγάλος αριθμός συμμετεχόντων, εκπρόσωποι της ιατρικής κοινότητας, ασθενείς και πολίτες. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε με την ενεργό συμμετοχή της ΕΜ-ΚΑΠΕΣ (Εταιρεία Μελέτης Καρκίνου του Πεπτικού Συστήματος) και τη χορηγική υποστήριξη της GENESIS Pharma, στον Πολυχώρο IANOΣ.

Η ΣΟΒΑΡΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ

Στην Ευρώπη, ο παγκρεατικός καρκίνος είναι ο έβδομος πιο συχνός καρκίνος και το 4ο αίτιο θανάτου από καρκίνο. Ετησίως, περίπου 12 άνδρες και 8 γυναίκες στους 100.000 διαγιγνώσκονται με παγκρεατικό καρκίνο στην Ευρώπη. 338.000 νέες περιπτώσεις διαγνώσθηκαν παγκοσμίως το 2012, ενώ το 2015 υπολογίζεται πως θα διαγνωστούν 367.000 νέες περιπτώσεις.

Ο παγκρεατικός καρκίνος έχει το χαμηλότερο ποσοστό επιβίωσης από όλους τους καρκίνους, με μόλις το 2-10% όσων διαγιγνώσκονται να επιβιώνουν 5 χρόνια μετά τη διάγνωση. Οι ασθενείς που προσβάλλονται από παγκρεατικό καρκίνο χάνουν το 98% του προσδόκιμου υγιούς ζωής τους τη στιγμή της διάγνωσης, ενώ η συνολική μέση επιβίωση ενός ατόμου που έχει διαγνωστεί με μεταστατικό παγκρεατικό καρκίνο είναι 4,6 μήνες. Σε μεγάλο ποσοστό αυτό οφείλεται γιατί διαγιγνώσκεται σε προχωρημένο στάδιο, όταν ήδη έχει κάνει μεταστάσεις, καθώς η νόσος μπορεί να περάσει απαρατήρητη για μεγάλο χρονικό διάστημα, ενώ δεν υπάρχει μέθοδος έγκαιρης ανίχνευσης σε πρώιμο στάδιο. Επίσης, παρά την αύξηση εμφάνισης του καρκίνου του παγκρέατος, οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν τα συμπτώματα και τα μεγάλα ποσοστά θνησιμότητας. Πρόσφατη διεθνής έρευνα έδειξε πως το 60% του κοινού δεν γνωρίζει σχεδόν τίποτα για τον παγκρεατικό καρκίνο. 

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΙ ΠΟΛΥΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ 

Η Παγκόσμια Ημέρα για τον Καρκίνο του Παγκρέατος θεσμοθετήθηκε για πρώτη φορά το 2014 (13.11.2014) από την Ευρωπαϊκή Πολυσυμμετοχική Πλατφόρμα για τον Καρκίνο του Παγκρέατος (European Multi-Stakeholder Platform on Pancreatic Cancer) και αποτέλεσε την αφετηρία για να ξεκινήσει μια διεθνής προσπάθεια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης σχετικά με αυτή την εξαιρετικά απειλητική μορφή καρκίνου. 

Η Ευρωπαϊκή Πολυσυμμετοχική Πλατφόρμα για τον Καρκίνο του Παγκρέατος (European Multi-Stakeholder Platform on Pancreatic Cancer) συστάθηκε το 2014 και αποτελείται από ειδικούς, ακαδημαϊκούς, ασθενείς, κλινικούς γιατρούς και φορείς χάραξης πολιτικής, οι οποίοι έχουν δεσμευθεί στην ευαισθητοποίηση για τον παγκρεατικό καρκίνο, με σκοπό τη βελτίωση της περίθαλψης, της διάγνωσης και της συλλογής δεδομένων για ασθενείς που πάσχουν από τη νόσο σε όλη την Ευρώπη. Η πρωτοβουλία έχει σκοπό να συσπειρώσει την παγκόσμια κοινότητα ασθενών και όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και ειδικούς που ασχολούνται με τη νόσο και να θέσει τον παγκρεατικό καρκίνο στο επίκεντρο, προκαλώντας μια δημόσια συζήτηση για την ανάγκη πρώιμης διάγνωσης, αλλά και την ανάγκη για περισσότερη χρηματοδότηση στην έρευνα.

Φέτος, η Ευρωπαϊκή Πολυσυμμετοχική Πλατφόρμα για τον Καρκίνο του Παγκρέατος δημιούργησε σειρά ενημερωτικών εντύπων για το κοινό, τους εμπλεκόμενους φορείς και τους επαγγελματίες υγείας  τα οποία προσαρμόστηκαν σε πολλές ευρωπαϊκές γλώσσες, αλλά και έναν ιστότοπο ενημέρωσης για τη νόσο  www.pancreaticcancereurope.eu στην αγγλική γλώσσα, που σύντομα θα μεταφραστεί και στα ελληνικά. Μέσα στους στόχους της είναι επίσης η δημιουργία μητρώων ασθενών και η ενημέρωση φορέων άσκησης πολιτικής υγείας σε όλη την Ευρώπη, ώστε να δρομολογηθούν συγκεκριμένες δράσεις σε Ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο. 

Η ΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ «Κ.Ε.Φ.Ι.» ΑΘΗΝΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΝΟΣΟ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ

56 Ενώσεις Ασθενών από όλο τον κόσμο ηγούνται αυτής της προσπάθειας. Στην Ελλάδα, ο Σύλλογος Καρκινοπαθών - Εθελοντών - Φίλων - Ιατρών «Κ.Ε.Φ.Ι.» Αθηνών (www.anticancerath.gr), ως μέλος του Ευρωπαϊκού Συνασπισμού Οργανώσεων Ασθενών με Καρκίνο - ECPC (www.ecpc.org) και της Ευρωπαϊκής Πολυσυμμετοχικής Πλατφόρμας για τον Καρκίνο του Παγκρέατος, αποτελεί τον πρώτο επίσημο φορέα υποστήριξης ασθενών με καρκίνο του παγκρέατος στην Ελλάδα. Συμμετέχει ενεργά στην παγκόσμια καμπάνια ευαισθητοποίησης, και θα πραγματοποιήσει τοπικές δράσεις ενημέρωσης για τον καρκίνο του παγκρέατος. Με στόχο την ενίσχυση της ενημέρωσης στη χώρα μας, την υποστήριξη των ασθενών και των οικογενειών τους αλλά και τη συσπείρωση όλων των εμπλεκόμενων φορέων, το «Κ.Ε.Φ.Ι» από το 2014 έχει πολύτιμο σύμμαχό του την Εταιρεία Μελέτης Καρκίνου του Πεπτικού Συστήματος (ΕΜ-ΚΑΠΕΣ www.emkapes.gr). Οι τοπικές δράσεις πραγματοποιούνται με την υποστήριξη της GENESIS Pharma. 

Η κα Ζωή Γραμματόγλου, Πρόεδρος Δ.Σ. του Συλλόγου «Κ.Ε.Φ.Ι.» Αθηνών στην έναρξη της επιστημονικής ημερίδας αναφέρθηκε στους στόχους ευαισθητοποίησης που έχουν τεθεί σε Eυρωπαϊκό επίπεδο, αναλύοντας τη δράση που θα αναλάβει το Κ.Ε.Φ.Ι. στην Ελλάδα: «Η έλλειψη ενημέρωσης, η καθυστερημένη διάγνωση, η υποχρηματοδότηση της έρευνας είναι προβλήματα κοινά σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Πολυσυμμετοχική Πλατφόρμα για τον Καρκίνο του Παγκρέατος συνέταξε μια Διακήρυξη με την οποία καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις χώρες μέλη να αναλάβουν δράση για την υλοποίηση πέντε στόχων μέχρι το 2020. Οι ίδιοι και περισσότεροι στόχοι είναι απαραίτητο να αναληφθούν και στη χώρα μας: 

1.       Προώθηση εκστρατειών για εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση.

2.       Ανάπτυξη ειδικών σχεδίων δράσης για την αντιμετώπιση του καρκίνου του παγκρέατος  και ενσωμάτωσή τους στις ευρύτερες πολιτικές ελέγχου του καρκίνου , όπως το Εθνικό Σχέδιο Δράσης κατά του Καρκίνου.

3.       Βελτίωση της πρώιμης διάγνωσης μέσω της προώθησης εθνικής εκστρατείας προς τους επαγγελματίες υγείας και τους ασθενείς.

4.       Βελτίωση της διαδικασίας συλλογής δεδομένων στο Εθνικό Αρχείο Νεοπλασιών και προσπάθεια δημιουργίας  ειδικών μητρώων ασθενών με καρκίνο  του παγκρέατος στη χώρα μας,  σε κάθε χώρα μέλος και συνολικά στην Ευρώπη.

5.       Αύξηση του αριθμού των πανευρωπαϊκών και εθνικών ερευνητικών προγραμμάτων για τον καρκίνο του παγκρέατος με τη διάθεση κονδυλίων για την έρευνα για το καρκίνο του παγκρέατος.

Ο Σύλλογος Κ.Ε.Φ.Ι σε συνεργασία με την ογκολογική κοινότητα θα εξειδικεύσει τους ανωτέρω πέντε στόχους για τη χώρα μας και θα τους υποβάλλουμε στο Υπουργείο για μελέτη και υλοποίηση. Αγκαλιάζοντας την κοινότητα των ασθενών με καρκίνο του παγκρέατος, εκτός από τη σημερινή εκδήλωση με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα, το ΚΕΦΙ έχει ξεκινήσει στοχευμένες ενημερωτικές δράσεις με τη διανομή έντυπου υλικού σε συλλόγους ασθενών με καρκίνο σε όλη τη χώρα. Έχει συσταθεί Ομάδα Ασθενών & Περιθαλπόντων Καρκίνου του Παγκρέατος κάτω από την ομπρέλα του Κ.Ε.Φ.Ι., που βοηθά άλλους συμπάσχοντες με ενημέρωση, ανταλλαγή χρηστικών πληροφοριών, ψυχο-κοινωνικής υποστήριξης για να ξεπεράσουν τα προβλήματα που δημιουγεί η νόσος».  

Η κα Καίτη Αποστολίδου, Αντιπρόεδρος ECPC – European Cancer Patient Coalition, Πρόεδρος ΔΕ.ΔΙ.ΔΙ.ΚΑ. (Διασωματειακή Επιτροπή για την Προάσπιση των Δικαιωμάτων των Ασθενών με Καρκίνο) και Αναπληρωματικό Μέλος Δ.Σ. του Συλλόγου «Κ.Ε.Φ.Ι.» Αθηνών αναφέρθηκε στη ανάγκη κατάρτισης των ασθενών και των οργανώσεων τους σχετικά με την βιο-ιατρική έρευνα και τη συμμετοχή τους σε αυτή: «Ο λόγος που επέλεξα να μιλήσω σήμερα για τη συμμετοχή των ασθενών στην έρευνα είναι γιατί η έρευνα για φάρμακα και θεραπείες για τον καρκίνο του παγκρέατος είναι βασικής σημασίας για την αναχαίτιση και τη θεραπεία της ασθένειας. Επειδή η ασθένεια δεν εμφανίζεται με σαφή συμπτώματα και η επίδραση των φαρμάκων στους ασθενείς έχει διαφορές από το ένα άτομο στο άλλο, η ενεργοποίηση των ασθενών και των περιθαλπόντων τους για ενημέρωση των φορέων ιατροβιολογικής έρευνας για θέματα που θεωρούν σημαντικά να καλύψει η έρευνα μπορεί να έχει  μεγάλη επιρροή στους ερευνητές. Από την άλλη πλευρά, δεδομένης της σημαντικής υστέρησης της χώρας σε χρηματοδότηση της έρευνας, οι ασθενείς, οι οργανώσεις τους και η κοινωνία των πολιτών μπορούν να ασκήσουν πίεση στη κυβέρνηση για ενεργοποίηση του νομικού πλαισίου για διεξαγωγή κλινικών μελετών στη χώρας. Διαθέτουμε άριστο επιστημονικό προσωπικό που διαπρέπει στις λίγες έρευνες που γίνονται στη χώρα μας και κυρίως στο εξωτερικό, αντί να προσπαθούμε να φέρουμε την έρευνα και τις κλινικές μελέτες στη χώρα μας».

«Η συμμετοχή των ασθενών στην βιο-ιατρική έρευνα είναι πολύ ευρύ θέμα για το οποίο δεν έχει αρχίσει η συζήτηση στη χώρα μας, και δεν θα αρχίσει αν οι ασθενείς και οι οργανώσεις ασθενών, οι κλινικοί γιατροί και άλλοι εταίροι στην υγεία δεν φροντίσουν να τεθεί σε δημόσιο διάλογο, σε συνέδρια, ημερίδες, αν δεν απαιτήσουν την ενεργοποίηση του θεσμικού πλαισίου κλινικών μελετών, αν δεν συναντηθούν μεταξύ τους για να εξετάσουν ποια είναι τα εμπόδια για τη συμμετοχή των ασθενών και πως μπορούν να αρθούν. 

Από τη προσωπική μου εμπειρία, από τη συμμετοχή μου σε ερευνητικά προγράμματα, αναφέρω μερικά από τα πολλά σημεία τριβής που αξίζει να συζητηθούν:

- Η γνώση εκ μέρους των ασθενών της ασθένειας τους και των θεραπευτικών επιλογών

- Η εκπαίδευση των ασθενών σε θέματα που αφορούν  την έρευνα και τις κλινικές μελέτες

- Η ενημέρωση των ερευνητών για την ένταξη ασθενών σε ερευνητικά προγράμματα 

- Τα κριτήρια επιλογής ασθενών/οργ. ασθενών ως εταίρων στη βιοιατρική έρευνα

- Η καταγραφή και αναφορά των αποτελεσμάτων των θεραπειών από τους ασθενείς

- Οι οργανώσεις ασθενών ως δεξαμενή βιωματικών εμπειριών 

- Πως θα βελτιώσουν οι ασθενείς/οργ. ασθενών τις δεξιότητες τους;

Κλείνοντας απευθύνω πρόσκληση στην Ελληνική ογκολογική ερευνητική κοινότητα να ασχοληθεί με την έρευνα του παγκρέατος και τον καρκίνο του παγκρέατος. Οι Ελληνικές οργανώσεις ασθενών με καρκίνο είναι πρόθυμες να συνδράμουν την προσπάθεια αρκεί να μας προσκαλέσετε και να μας ενημερώσετε».

Η ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ 

Για τους σκοπούς της Ημερίδας βρέθηκε στην Αθήνα η κα Ali Stunt, ιδρυτικό μέλος και Chief Executive της αγγλικής ΜΚΟ Pancreatic Cancer Action (www.pancreaticcanceraction.org) που αποτελεί βασικό μέλος της Ευρωπαϊκής Πολυσυμμετοχικής Πλατφόρμας για τον Καρκίνο του Παγκρέατος. Η κα Ali Stunt, η οποία διαγνώστηκε με παγκρεατικό καρκίνο το 2007 σε χειρουργήσιμο στάδιο, έχει αφιερωθεί στην ευαισθητοποίηση σχετικά με τη νόσο με στόχο την πρώιμη διάγνωση των ασθενών. 

Στην ομιλία της ανέφερε: «Ο καρκίνος του παγκρέατος πρέπει να πάψει να αποτελεί τον “ξεχασμένο” καρκίνο. Απαιτείται περισσότερη ενημέρωση προς όλες τις κατευθύνσεις και συγκεκριμένη δράση, ώστε να βελτιώσουμε τα ποσοστά επιβίωσης. Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, είναι κρίσιμο να επηρεάσουμε τους φορείς άσκησης πολιτικής και όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, ώστε να βελτιώσουμε τη διάγνωση και τη θεραπεία. Επίσης, πρέπει να ενισχυθούν τα κονδύλια για έρευνα στο συγκεκριμένο καρκίνο. Τα πολύ περιορισμένα κονδύλια που κατανέμονται σήμερα στον καρκίνο του παγκρέατος σε σχέση με άλλες μορφές καρκίνου -λιγότερο από το 2% της συνολικής χρηματοδότησης για την έρευνα του καρκίνου στην Ευρώπη- εξηγούν γιατί υπάρχει μικρή επιστημονική βελτίωση στο συγκεκριμένο τομέα. Τέλος, η δημιουργία μητρώων ασθενών είναι καταλυτική για την καλύτερη συλλογή δεδομένων για τη νόσο».

Ο κος Kώστας Γ. Χούμας μοιράστηκε την προσωπική του εμπειρία ως ασθενής, κάνοντας μια κατάθεση ψυχής. Αναφέρθηκε στην αξία της ψυχραιμίας, της αισιοδοξίας και της υπομονής σε κάθε στάδιο της διάγνωσης και της θεραπείας, τονίζοντας και τη σημασία της στήριξης από την οικογένεια και τους οικείους για τον ασθενή που αντιμετωπίζει παγκρεατικό καρκίνο. 

Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΑΠΟΨΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΑΓΚΡΕΑΤΟΣ 

Την επιστημονική προσέγγιση για τη νόσο, τη διάγνωση και τη θεραπεία κατέθεσαν κορυφαίοι επιστήμονες υγείας, εξειδικευμένοι στην αντιμετώπιση του παγκρεατικού καρκίνου και σε συναφή με τη νόσο θέματα. 

Ο Δρ. Χρήστος Δερβένης, Χειρουργός, Συντονιστής Διευθυντής Χειρουργικής Κλινικής, Κωνσταντοπούλειο ΝΣΚ Νέας Ιωνίας «η Αγία Όλγα», μέλος του ΕΜ-ΚΑΠΕΣ αναφέρθηκε στους παράγοντες κινδύνου, τα συμπτώματα, τη χειρουργική αντιμετώπιση και τη φυσιολογία του παγκρέατος που κάνει την αντιμετώπιση του παγκρεατικού καρκίνου μια εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση. Μεταξύ άλλων, ανέφερε: «Η αντιμετώπισή του από ιατρικής άποψης δεν είναι καθόλου εύκολη και μπορεί να είναι ένας καρκίνος που συνδέεται με αρνητικά και απαισιόδοξα στατιστικά, όμως δεν πρέπει να παραβλέψουμε πως έχει σημειωθεί πρόοδος. Έχουμε καταφέρει, για παράδειγμα, να πραγματοποιούμε πλέον ένα δύσκολο χειρουργείο, με μεγάλη ασφάλεια, χωρίς οι ασθενείς να χρειάζεται να μείνουν στο νοσοκομείο πολλές μέρες. Η έγκαιρη διάγνωση και η ύπαρξη μιας έμπειρης και σοβαρής διεπιστημονικής ομάδας, που περιλαμβάνει πολλές ειδικότητες πέραν του χειρουργού και του ογκολόγου, είναι κρίσιμα για την πιο αποτελεσματική αντιμετώπισή του». Επίσης, ως μέλος της Ευρωπαϊκής Πολυσυμμετοχικής Πλατφόρμας για τον Καρκίνο του Παγκρέατος τόνισε: «Ο καρκίνος του παγκρέατος είναι ένα μεγάλο και σοβαρό επιδημιολογικό πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί. Αν δεν αναλάβουμε συλλογική δράση, θα γίνει η 2^η αιτία θανάτου από καρκίνο στην Ευρώπη και αυτό προσπαθούμε να κάνουμε τόσο σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, όσο και στην Ελλάδα, με τα λιγοστά μέσα που διαθέτουμε».

Ο Δρ. Επαμεινώνδας Σαμαντάς, Ογκολόγος, Συντονιστής Διευθυντής Γ’ Ογκολογικής Κλινικής, Γενικό Ογκολογικό ΝΣΚ Κηφισιάς «Οι Άγιοι Ανάργυροι» και μέλος του ΕΜ-ΚΑΠΕΣ, παρουσίασε τα νεότερα δεδομένα στη φαρμακευτική θεραπεία, αναφέροντας ότι: «Οι θεραπευτικές  επιλογές που διαθέτουμε σήμερα περιλαμβάνουν χειρουργική εξαίρεση του όγκου, χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία. Δυστυχώς όμως, μόνο το 20% των ασθενών μπορεί να υποβληθεί σε χειρουργική εξαίρεση του όγκου, ενώ πάνω από το 50% παρουσιάζεται με μεταστάσεις στην αρχική διάγνωση. Η επιβίωση της μεταστατικής νόσου είναι 6-9 μήνες, ενώ από το σύνολο των ασθενών που χειρουργούνται μόνο το 20% ζει πάνω από 5 χρόνια. Από τη δεκαετία του 1990, έχουν κατατεθεί 30 μελέτες οι οποίες έχουν αποτύχει να εξασφαλίσουν έγκριση στην ΕΕ και τις ΗΠΑ για προχωρημένο καρκίνο του παγκρέατος. Αυτή τη στιγμή, βρίσκονται υπό ανάπτυξη πάνω από 50 θεραπείες, αλλά λιγότερες από 10 διεξάγονται σε κλινικές μελέτες τελικής φάσης. Οι ενδεδειγμένες θεραπείες για μεταστατικό ή προχωρημένο καρκίνο παγκρέατος περιλαμβάνουν μονοθεραπεία με γεμσιταβίνη,  γεμσιταβίνη και erlotinib, FOLFIRINOX. Η πιο πρόσφατη εξέλιξη στη θεραπεία, αφορά στο συνδυασμό nab-πακλιταξέλης με γεμσιταβίνη, που κυκλοφόρησε το 2013 και έδωσε ενθαρρυντικά αποτελέσματα στον προχωρημένο καρκίνο παγκρέατος. Το nab-paclitaxel αποτελεί προϊόν μιας νέας γενιάς αντινεοπλασματικών φαρμάκων και σχεδιάστηκε να μεταφέρει κυτταροτοξικούς παράγοντες στον όγκο αξιοποιώντας τις φυσικές ιδιότητες της αλβουμίνης, μιας πρωτεΐνη που υπάρχει ήδη στον οργανισμό. 

Υπάρχει άμεση ανάγκη για επικέντρωση της έρευνας σε νεότερους στοχευμένους παράγοντες που θα αποτελούν εξατομικευμένη θεραπεία για συγκεκριμένες ομάδες ασθενών. Η δυσκολία στη θεραπευτική αντιμετώπιση οφείλεται  στην όψιμη εμφάνιση συμπτωμάτων ενώ υπάρχει ήδη μεταστατική νόσος, στη θέση του οργάνου και στις ιδιαιτερότητες του καρκινικού κυττάρου και του στρώματος που το περιβάλλει».

Η Δρ. Αθηνά Βαδαλούκα, Αν. Καθηγήτρια Αναισθησιολογίας – Θεραπείας Πόνου & Παρηγορικής Αγωγής ΕΚΠΑ, Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Θεραπείας Πόνου & Παρηγορικής Αγωγής, Πρόεδρος Γνωμοδοτικού Συμβουλίου WIP και Αντιπρόεδρος EULAP, αναφέρθηκε στην αποτελεσματική αντιμετώπιση του πόνου και τη σημασία της παρηγορικής φροντίδας για τους ασθενείς με καρκίνο του παγκρέατος: «Ο πόνος είναι νόσος. Η θεραπεία πόνου είναι πρωταρχικής σημασίας για κάθε ασθενή που αντιμετωπίζει χρόνιο πόνο ή μια δύσκολη νόσο, όπως ο καρκίνος του παγκρέατος στον οποίο ο πόνος είναι πρωταρχικό σύμπτωμα. Ένας τέτοιος μικτός πόνος, με νευροπαθητικά στοιχεία, πρέπει να θεραπεύεται σε ειδικά Κέντρα Πόνου, γιατί είναι πολυπαραγοντικός και επομένως χρειάζεται πολυπαραγοντική αντιμετώπιση. Εκτός από τη φαρμακευτική αγωγή για τον πόνο, χρειάζονται οπωσδήποτε και άλλες προσεγγίσεις όπως φυσιοθεραπεία, παρεμβατικές τεχνικές, εναλλακτικές θεραπείες, ψυχολογική υποστήριξη, που προϋποθέτουν συνεργασία πολλών ειδικοτήτων. 

Τα Κέντρα Πόνου στηρίζουν τον ασθενή με παγκρεατικό καρκίνο σε πολλά επίπεδα εκτός από τον πόνο, για τη ναυτία, τα εντερικά προβλήματα, την αϋπνία, ακόμη και ψυχολογικά. Δυστυχώς, τα Κέντρα Πόνου στην Ελλάδα λειτουργούν εθελοντικά, αν και έχουν ψηφιστεί σχετικοί νόμοι, ενώ ο κόσμος δεν γνωρίζει την ύπαρξή τους. Σε έρευνα που πραγματοποιήσαμε, το 86% του κοινού δεν γνωρίζει πως υπάρχουν Ιατρεία Πόνου. Αυτό πρέπει να αλλάξει». 

Ο Δρ. Στυλιανός Κατσαραγάκης, Λέκτορας Νοσηλευτικής Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, τόνισε τη σημασία της νοσηλευτικής φροντίδας των ασθενών με παγκρεατικό καρκίνο και τον καίριο ρόλο του νοσηλευτή στην υποστήριξη των ασθενών σε ένα διπλό επίπεδο, της τεχνοκεντρικής αλλά και της ασθενοκεντρικής φροντίδας.  

Ο Διαβήτης τύπου 2 μπορεί να προληφθεί

 Αυτό είναι το μήνυμα της ημερίδας ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του Δήμου Αμαρουσίου σε συνεργασία με το Ε.ΚΕ.ΔΙ. και τον ΙΣΑ      

Την ευκαιρία να ενημερωθούν για τις νέες εξελίξεις  σχετικά με τον σακχαρώδη διαβήτη, να ενισχύσουν τις γνώσεις τους γύρω από τη σύγχρονη αυτή καλπάζουσα «επιδημία», αλλά και να γνωρίσουν τα «όπλα» ενάντια στην ασθένεια, είχαν οι πολίτες που συμμετείχαν στην   εκδήλωση  με τίτλο: « Η ζωή με το σακχαρώδη διαβήτη», στο Δημαρχείο Αμαρουσίου.  

Την εκδήλωση ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης διοργάνωσαν ο Δήμος Αμαρουσίου σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Διαβήτη ( Ε.ΚΕ.ΔΙ.) και τον Ιατρικό Σύλλογο Αθηνών, με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Διαβήτη.

Το Δήμαρχο Αμαρουσίου, Πρόεδρο του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών κ. Γιώργο Πατούλη εκπροσώπησε στην ενημερωτική εκδήλωση η Αντιδήμαρχος Πολιτισμού και Αθλητισμού κα Ρένα Χαλιώτη. Μεταφέροντας την θερμή υποστήριξη και αρωγή του κου Πατούλη στην προσπάθεια των συνδιοργανωτών της εκδήλωσης για ενημέρωση και πρόληψη σχετικά με τη νόσο του σακχαρώδους διαβήτη, τόνισε την επικινδυνότητά της στις νεαρές, αλλά και στις μεγαλύτερες ηλικίες. «Η πολύ ενδιαφέρουσα ημερίδα με  τη συμμετοχή καταξιωμένων επιστημόνων είναι βέβαιο ότι θα μας προσφέρει τη γνώση και την ενημέρωση που είναι απαραίτητη για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της ύπουλης αυτής νόσου. Έτσι θα μπορέσουμε να διαφωτίσουμε και άλλους συμπολίτες μας που για κάποιους λόγους δεν μπόρεσαν να παρευρεθούν στην εκδήλωση. Σας υπόσχομαι εκ μέρους του Δημάρχου κου Γιώργου Πατούλη ότι θα ακολουθήσουν πολλές ακόμη ενημερωτικές ημερίδες σε  επίκαιρα ζητήματα» σημείωσε η κα Χαλιώτη.                              

Στην εισήγησή της η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παθολογίας – Σακχαρώδη Διαβήτη Πανεπιστημίου Αθηνών, Λοιμωξιολόγος κα Ελένη Ι. Μπουτάτη ανέπτυξε το θέμα «Από το νεανικό στον τύπου 2 διαβήτη», ενώ ο Χειρουργός Οφθαλμίατρος, Ειδικός στην Παθολογία και τη Χειρουργική του Γλαυκώματος Νικόλαος Π. Ματθαίου μίλησε για το διαβήτη και το γλαύκωμα.  Επίσης η Παθολόγος, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών κα. Γεωργία Α. Αργυροπούλου ανέπτυξε το θέμα: «Διαβήτης κύησης»     

 «Η άσκηση, η σωστή διατροφή και η αποφυγή του καπνίσματος είναι βασικοί παράγοντες στην αντιμετώπιση του σακχαρώδους διαβήτη» τόνισε στην εισήγησή του ο Ομότιμος Καθηγητής Παθολογίας κ. Νικολαος Λ. Κατσιλάμπρος.

Για τη συνεισφορά του Εθνικού Κέντρου Διαβήτη (Ε.ΚΕ.ΔΙ.) στην παγκόσμια προσπάθεια για ανάπτυξη νέων προσεγγίσεων στην αντιμετώπιση της νόσου μίλησε ο Ομότιμος Καθηγητής Βιοχημείας Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Εμμανουήλ Ι. Φραγκούλης. 

Την ημερίδα συντόνισε ο Καθηγητής Σωτήριος Α. Ράπτης, Ακαδημαϊκός και μέλος της Συγκλήτου της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών (ESA), Ομότιμος Καθηγητής Παθολογίας και Ενδοκρινολογίας Πανεπιστημίων Αθηνών και Ουλμ Γερμανίας, Πρόεδρος του Δ.Σ. Ε.ΚΕ.ΔΙ. 

Μετά το πέρας των εισηγήσεων, οι ειδικοί επιστήμονες απάντησαν στις ερωτήσεις του κοινού.                       

Στο πλαίσιο της εκδήλωσης, οι πολίτες είχαν επίσης την ευκαιρία να μετρήσουν δωρεάν  το επίπεδο της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HBA1c )στο Ιατρείο Κοινωνικής Αποστολής του ΙΣΑ και της Μ.Κ.Ο. «Αποστολή» της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών.           

              

Απώλεια μνήμης, θλίψη, έλλειψη ενδιαφέροντος ή ευχαρίστησης οφείλονται σε άνοια ή κατάθλιψη; Είναι διαφορετικές παθήσεις και χρειάζονται διαφορετική θεραπευτική αγωγή

του Ξενοφώντα Τσούκαλη, M.D., medlabnews.gr
Η άνοια και η κατάθλιψη μπορεί να εμφανιστούν ξεχωριστά ή μαζί. Μερικές φορές μπορεί να είναι δύσκολο να τις ξεχωρίσουμε επειδή οι ενδείξεις και τα συμπτώματα είναι παρόμοια. Ωστόσο, η άνοια και η κατάθλιψη είναι διαφορετικές παθήσεις, που χρειάζονται διαφορετική αντιμετώπιση και θεραπευτική αγωγή. Οι άνθρωποι με κατάθλιψη έχουν περισσότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν νόσο Αλτσχάιμερ κάποια στιγμή της ζωής τους. Η καταθλιπτική διαταραχή στο ιστορικό του ασθενούς, συσχετίζεται με αυξημένη πιθανότητα ανάπτυξης γνωστικών διαταραχών και ειδικότερα με τη νόσο του Alzheimer. Είναι βέβαια γνωστό πως κατά τη διάρκεια ενός καταθλιπτικού επεισοδίου κυρίως σε ηλικιωμένα άτομα μπορούν να εμφανιστούν γνωστικές διαταραχές, “δίκην άνοιας”. Αυτές είναι γνωστές ως ψευδοάνοιες. Ο όρος “ψευδοάνοια” χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια κλινική εικόνα που χαρακτηρίζεται από κατάθλιψη σε συνδυασμό με ελάττωση των γνωστικών λειτουργιών, η οποία απαντά θετικά στην αντικαταταθλιπτική αγωγή και υποχωρεί με την ύφεσή της, σε αντίθεση με την κλασική άνοια η οποία έχει προοδευτική μορφή. 
Τα συμπτώματα της κατάθλιψης πιθανώς να συνδέονται με αλλαγές στον εγκέφαλο, μειώνοντας κατά κάποιο τρόπο το «απόθεμα» νεύρων που παρέχει τη δυνατότητα στον εγκέφαλο να υπομείνει την παθολογία της νόσου Αλτσχάιμερ. Η ατροφία αυτή είναι πιθανόν να προκαλείται από αυξημένα επίπεδα των ορμονών του στρες.

Τι είναι η άνοια;
Η άνοια είναι ένα σύνολο από συμπτώματα που συνήθως περιλαμβάνουν προβλήματα μνήμης, αντίληψης και σκέψης τα οποία παρεμβαίνουν στην φυσιολογική κοινωνική και επαγγελματική λειτουργικότητα. Πολλές παθήσεις προκαλούν άνοια, συμπεριλαμβανομένης της νόσου Αλτσχάιμερ, της αγγειακής άνοιας και της άνοιας με σωμάτια του Λιούη, για να ονομάσουμε μερικές από αυτές. Αυτές οι παθήσεις της άνοιας δεν είναι αναστρέψιμες. 
Συμπτώματα παρόμοια με αυτά της άνοιας κάποιες φορές είναι δυνατό να προκύψουν από άλλες ιατρικές παθήσεις οι οποίες μπορούν να θεραπευτούν. Σε όλες τις καταστάσεις, όπου παρατηρούνται συμπτώματα προβλημάτων μνήμης και σύγχυσης, ή όπου άλλες διανοητικές λειτουργίες έχουν αλλάξει σημαντικά, είναι ζωτικό να υπάρξει μια σωστή διάγνωση από τον κατάλληλο ιατρό. 

Τι είναι η κατάθλιψη; 
Η κατάθλιψη δεν είναι απλά μια κακή διάθεση ή ένα αίσθημα θλίψης, αλλά μια σοβαρή πάθηση που χρειάζεται θεραπευτική αγωγή. Τα άτομα με κατάθλιψη γενικά τον περισσότερο καιρό αισθάνονται θλιμμένα, κακοδιάθετα ή δυστυχισμένα. Τους είναι δύσκολο να απασχοληθούν ή να ενδιαφερθούν για τις καθημερινές δραστηριότητες. Η κατάθλιψη έχει σοβαρές επιπτώσεις στη σωματική καθώς και την ψυχική υγεία. Στην πιο βαριά μορφή της, η κατάθλιψη μπορεί να παρεμποδίσει τη μνήμη ή την ικανότητα συγκέντρωσης. Ωστόσο, αυτά τα συμπτώματα είναι αναστρέψιμα με θεραπευτική αγωγή για την κατάθλιψη. 

Πώς ξέρετε ότι ένα άτομο είναι καταθλιπτικό;
Ένα άτομο μπορεί να είναι καταθλιπτικό, αν για μια περίοδο πάνω από δύο εβδομάδες βιώνει: 
1. Αισθήματα θλίψης, κακοδιαθεσίας ή δυστυχίας, ή 
2. Απώλεια ενδιαφέροντος ή ευχαρίστησης για τις περισσότερες συνηθισμένες δραστηριότητές του 
και παρουσίασε κάποια από τα παρακάτω συμπτώματα: 

• αύξηση ή απώλεια βάρους 
• διαταραχές ύπνου 
• αισθήματα ταραχής και νευρικότητας
• επιβράδυνση κίνησης και αντιδράσεων 
• κόπωση ή απώλεια ενέργειας 
• αίσθημα αναξιότητας 
• αίσθημα ενοχής χωρίς υπαρκτό λόγο
• μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης, 
• αναποφασιστικότητα 
• επαναλαμβανόμενες σκέψεις θανάτου, 
• ιδέες αυτοκτονίας
• σωματικές ενοχλήσεις ή πόνο χωρίς να υπάρχει παθοφυσιολογική αιτία 
• αισθήματα έντασης και άγχους 
• αισθήματα σύγχυσης 
• διαταραχή της μνήμης. 

Πρόκειται για άνοια ή κατάθλιψη;
Υπάρχουν πολλά συμπτώματα που είναι κοινά και στην άνοια και στην κατάθλιψη τα οποία μπορούν να οδηγήσουν σε λανθασμένη διάγνωση στην περίπτωση ενός ηλικιωμένου ατόμου. Αυτά τα συμπτώματα περιλαμβάνουν: 

• σύγχυση 
• διαταραχή της μνήμης 
• προβλήματα στην ικανότητα συγκέντρωσης. 

Αν κάποιο άτομο ή κάποιος/α κοντά σ’ αυτό ανησυχεί σχετικά μ’ αυτά τα συμπτώματα, πρέπει να μιλήσει σε ένα γιατρό για να εξασφαλίσει ότι θα γίνει σωστή διάγνωση διότι οι θεραπευτικές αγωγές για την κατάθλιψη και την άνοια είναι διαφορετικές. 

Μια λάθος διάγνωση για άνοια μπορεί να σημαίνει ότι το άτομο με κατάθλιψη δεν παίρνει την υποστήριξη και τη θεραπευτική αγωγή που χρειάζεται για να αναρρώσει. Παρομοίως, η λανθασμένη διάγνωση της άνοιας ως κατάθλιψη μπορεί να οδηγήσει σε μη ρεαλιστικές προσδοκίες για βελτίωση του ενδιαφερόμενου ατόμου. 

Συνύπαρξη άνοιας και κατάθλιψης

Μερικές φορές η κατάθλιψη και η άνοια απαντώνται μαζί και είναι σημαντικό να μπορούμε να εξακριβώσουμε αν αυτές οι δύο παθήσεις παρουσιάζονται την ίδια περίοδο. Η άνοια μπορεί να συντελέσει στην κατάθλιψη μέσα από την αργή διάβρωση της αυτοπεποίθησης  και της αυτοεκτίμησης καθώς επηρεάζεται η ικανότητα ενός ατόμου να διαχειρίζεται το φυσικό και κοινωνικό του περιβάλλον. 
Άλλες αλλαγές που μπορούν να συντελέσουν στην κατάθλιψη ενός ατόμου με άνοια συμπεριλαμβάνουν: 

• απώλεια της ανεξαρτησίας και αυξανόμενη εξάρτηση από άλλους 
• αδυναμία του ατόμου να κυκλοφορήσει έξω μόνο του 
• απώλεια της ικανότητας να ασχολείται με
• ευχάριστες δραστηριότητες 
• απώλεια της ικανότητας να διεκπεραιώνει καθημερινές εργασίες 
• έντονο άγχος και αναστάτωση 
• σύγχυση και απώλεια μνήμης. 

Μολονότι η κατάθλιψη επηρεάζει τη διάθεση, μπορεί επίσης να επηρεάσει και τον τρόπο που λειτουργεί ο εγκέφαλος, έχοντας ως αποτέλεσμα αδύνατη μνήμη και δυσκολίες στη λήψη αποφάσεων και στην οργάνωση και έναρξη δραστηριοτήτων. 

Σε ένα άτομο με άνοια, η κατάθλιψη δεν επηρεάζει μόνο τη διάθεσή του, αλλά μπορεί επίσης να επιδεινώσει και τα συμπτώματα της άνοιας. 
Η κατάθλιψη είναι τρεις με τέσσερις φορές πιο συνηθισμένη σε άτομα με άνοια από ότι στα ηλικιωμένα άτομα που δεν πάσχουν από άνοια, μπορεί όμως να προχωρήσει χωρίς να γίνει αντιληπτή για μια σειρά από λόγους. 

Συχνά θεωρείται εσφαλμένα ότι είναι ‘φυσιολογικό’ για τα ηλικιωμένα άτομα να είναι καταθλιπτικά, ειδικά αυτά με άνοια. 
Συχνά είναι δύσκολο να διακριθούν τα συμπτώματα της κατάθλιψης από αυτά της άνοιας. 
Τα άτομα με άνοια μπορεί να έχουν προβλήματα επικοινωνίας με τους γιατρούς και τους φροντιστές τους ή ίσως να μην είναι σε θέση να περιγράψουν τα συμπτώματά τους πολύ καλά. 
Πώς αναγνωρίζεται η κατάθλιψη όταν υπάρχει άνοια;
Μία ακριβής διάγνωση προϋποθέτει περισσότερα από απλή αναγνώριση των συμπτωμάτων. Οι παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη περιλαμβάνουν: 

• Τον αριθμό των εμφανιζόμενων συμπτωμάτων 
• Το είδος των συμπτωμάτων ιδιαιτέρως των αισθημάτων της απελπισίας, της ενοχής και της αναξιότητας 
• Τη χρονική διάρκεια που υφίστανται τα συμπτώματα. 

Η άνοια συνήθως επιδεινώνεται με αργό ρυθμό σε χρονική περίοδο μηνών ή χρόνων. Αν υπάρχει εμφανής αλλαγή στην συμπεριφορά και τη λειτουργικότητα για περισσότερο από μερικές εβδομάδες, η κατάθλιψη είναι ενδεχομένως η αιτία γι αυτό. 

Η κατάθλιψη επηρεάζει τον τρόπο που λειτουργεί ένα άτομο στην καθημερινή ζωή. Συχνά είναι δύσκολο
να διαγνωστεί όταν υπάρχει άνοια, και σε όλες τις περιπτώσεις, πρέπει να διαγνωστεί και να θεραπευτεί από γιατρό. 

Τι μπορεί να γίνει ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος για κατάθλιψη στις περιπτώσεις άνοιας
Εκτός από την ψυχολογική και την ιατρική θεραπευτική αγωγή, υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούν να γίνουν για να μειωθεί ο κίνδυνος της κατάθλιψης και να διατηρηθεί και/ή να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής του ατόμου με άνοια. 

• Προσαρμόστε το σπίτι και το άμεσο περιβάλλον του ατόμου ώστε να γίνει πιο εύχρηστο. 
• Ελαχιστοποιείστε τις αλλαγές και διατηρείστε μια προβλέψιμη ρουτίνα. 
• Ελαχιστοποιείστε την ένταση και το άγχος απλοποιώντας ή εξαλείφοντας εργασίες ή δραστηριότητες που έχουν γίνει πολύ δύσκολες. 
• Μειώστε την έκθεση σε καταστάσεις που μπορεί να προκαλέσουν υπερδιέγερση ή ενέχουν κάποια απειλή. 
• Προσφέρετε στο άτομο υποστήριξη ώστε να μπορεί να διεκπεραιώνει τις συνηθισμένες δραστηριότητες για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο διάστημα. 
• Εξασφαλίστε ότι καθημερινά υπάρχουν διαθέσιμα υγιή γεύματα με πολλά φρέσκα φρούτα και λαχανικά. 
• Παρέχετε συμπληρώματα βιταμίνης Β αν το άτομο έχει έλλειψη αυτής της βιταμίνης. 
• Ενθαρρύνετε την τακτική άσκηση. 
• Φροντίστε να βγαίνει το άτομο για λίγο έξω στον ήλιο
• κάθε ημέρα. 
• Φροντίστε να κάνει κάτι ευχάριστο κάθε ημέρα. 
• Φροντίστε να υπάρχει μια τακτική κοινωνική επαφή. 
• Πάρτε ένα ζωάκι για συντροφιά αν είναι δυνατή η κατάλληλη φροντίδα. 
• Ενθαρρύνετε τη χαλάρωση ή το διαλογισμό για κάποια ώρα κάθε ημέρα. 

Διαβάστε επίσης 
10 μυστικά για την πρόληψη της άνοιας. Τι είναι η άνοια και ποιές οι συνηθέστερες μορφές της.

Τι είναι η νόσος Alzheimer; Τι πρέπει να κάνετε για να αποφύγετε την άνοια;
Ξεχνάτε, χάνετε τις λέξεις, χάνετε πράγματα; Μήπως πρέπει να επισκεφτείτε κάποιον ειδικό για Alzheimer;

Μπορεί να έχετε κατάθλιψη; Τι θα μπορούσατε να κάνετε για την θεραπεία της κατάθλιψης;