Από τι εξαρτάται η διατροφική συμπεριφορά και πως το στρες επιδρά στην ανθρώπινη φυσιολογία; Ποια πρέπει να είναι η διατροφική απάντηση στο άγχος;

της Μαρίας Χιόνη, καθηγήτρια ιατρικής ορολογίας, μεταπτυχιακή φοιτήτρια φυσιολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, medlabnews.gr

Όπως κάθε συμπεριφορά, έτσι και η διατροφική συμπεριφορά

ρυθμίζεται κυρίως από το κεντρικό νευρικό σύστημα (ΚΝΣ). Τα κύρια κέντρα του εγκεφάλου που ρυθμίζουν τη διατροφική συμπεριφορά βρίσκονται στο επίπεδο του υποθαλάμου. Οι κλασικές απόψεις της δεκαετίες του 50 σύμφωνα με τις οποίες υπάρχουν δύο ξεχωριστά κέντρα στον υποθάλαμο, ένα της όρεξης και ένα του κορεσμού, έχουν αντικατασταθεί από τις σύγχρονες απόψεις σύμφωνα με τις οποίες η αλληλεπίδραση διαφόρων νευροδιαβιβαστών και νευροορμονών στον υποθάλαμο και σε άλλα σημεία του εγκεφάλου παίζουν ρόλο στην εναλλαγή πείνας και κορεσμού. Οι νευροδιαβιβαστές αυτοί λειτουργούν μέσα σε νευρωνικά κυκλώματα τα οποία δέχονται ορμονικά και νευρικά ερεθίσματα από τους περιφερικούς ιστούς. Τα

ερεθίσματα αυτά στέλνουν πληροφορίες στον εγκέφαλο αναφορικά με την από την ενεργειακή κατάσταση του οργανισμού και επιτρέπουν, κατ’ αυτόν τον τρόπο, την προσαρμογή της πρόσληψης τροφής ανάλογα με τις ανάγκες.

Η φυσιολογική αυτή ρύθμιση επηρεάζεται από διάφορους ψυχολογικούς, κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες οι οποίοι πολλές φορές εκτρέπουν την ενεργειακή αυτή ισορροπία από τα φυσιολογικά όρια και μπορεί να προκαλέσουν διαταραχή στο σωματικό βάρος με αποτέλεσμα παχυσαρκία ή απίσχναση.

Ένα επεισόδιο πρόσληψης τροφής αποτελείται από 3 φάσεις : Την

προγευματική, την φάση του κυρίου γεύματος και την μεταγευματική φάση.

Κατά την προγευματική φάση το άτομο βρίσκεται σε εγρήγορση για

αναζήτηση τροφής και προετοιμάζει τη διαδικασία του γεύματος. Οι αισθήσεις που συνοδεύουν την φάση αυτή είναι η πείνα (hunger) και ή όρεξη (appetite).

Οι διαφορές των δύο αυτών αισθήσεων είναι ότι η μεν πείνα αποτελεί μια φυσιολογική ανάγκη για φαγητό χωρίς να συνυπάρχει ειδική επιθυμία και η οποία προκαλεί ανησυχία, νευρικότητα και εκνευρισμό ενώ η όρεξη είναι η επιθυμία για συγκεκριμένη τροφή ή ομάδα τροφών (π.χ. έχω όρεξη για μακαρόνια ή για σοκολάτα) και συνοδεύεται με αίσθηση απόλαυσης.

Η κύρια φάση του γεύματος -2η φάση- χαρακτηρίζεται από την έναρξη πρόσληψης τροφής όπου το άτομο επιλέγει την ποσότητα και ποιότητα της τροφής, τη διαδικασία λήψης τροφής και τη διακοπή. Η φάση αυτή χαρακτηρίζεται από την αίσθηση της όρεξης, της απόλαυσης και την έναρξη κορεσμού.

Η μεταγευματική φάση -3η φάση- συνοδεύεται από αίσθημα ευεξίας και ελαφρά υπνηλία οι δε αισθήσεις που κυριαρχούν είναι αυτές του κορεσμού, της πληρότητας και της ικανοποίησης. Στο σημείο αυτό είναι σκόπιμο να ξεχωρίσουμε τον κορεσμό (satiation) κατά τον οποίο υπάρχει αίσθηση γαστρικής πληρότητας, εξαφάνιση της αίσθησης της πείνας και χαλάρωση, από τον κόρο (satiety) όπου υπάρχει πλήρης αναστολή επιπλέον λήψης τροφής.

Σε γενικές γραμμές η πρόσληψη τροφής μπορεί να ρυθμίζεται είτε

μέσω της ποσότητας της τροφής κατά τη διάρκεια του γεύματος είτε μέσω του μεσοδιαστήματος 2 γευμάτων. Μελέτες σε πειραματόζωα έδειξαν ότι η ποσότητα (το μέγεθος) του γεύματος είναι αυτή που κυρίως παίζει ρόλο στο μεσοδιάστημα που μεσολαβεί μέχρι το επόμενο γεύμα. Αντίθετα, το μεσοδιάστημα χωρίς γεύμα δεν παίζει σημαντικό ρόλο στο μέγεθος του επομένου γεύματος. Με άλλα λόγια, δεν ισχύει η άποψη ότι οι μεγαλύτερες καθυστερήσεις από το τελευταίο γεύμα έως το επόμενο οδηγούν σε μεγαλύτερη κατανάλωση τροφής. Η σημαντική επίδραση του μεγέθους του

γεύματος στο επακόλουθο μεσοδιάστημα νηστείας εξηγείται από το γεγονός ότι υπάρχουν κάποιοι παράγοντες κορεσμού οι οποίοι είναι ανάλογοι με το μέγεθος του γεύματος και οι οποίοι εξαφανίζονται μετά από κάποιο χρονικό διάστημα.

Η φυσιολογία της διατροφικής συμπεριφοράς αποτελεί ένα πολύπλοκο σύστημα στο οποίο εμπλέκονται βιολογικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες.

Μεταξύ των βιολογικών παραγόντων κυριαρχεί ο υποθάλαμος του εγκεφάλου ο οποίος δέχεται μηνύματα ενεργειακών αποθεμάτων από  το λιπώδη ιστό (σε χρόνια βάση) μέσω της ινσουλίνης και της λεπτίνης. Επίσης, δέχεται μηνύματα από το πεπτικό σύστημα, μέσω νευροπεπτιδίων όπως η χολοκυστοκινίνη, η γκρελίνη, το GLP1 κ.ά. τα οποία επηρεάζουν κυρίως τον κορεσμό σε οξεία βάση. Βέβαια το βιολογικό αυτό μοντέλο της διατροφικής συμπεριφοράς επηρεάζεται σημαντικά από παράγοντες του περιβάλλοντος αλλά και της προσωπικότητας του ατόμου όπως είναι κοινωνικοί, οικογενειακοί, οικονομικοί, ψυχολογικοί, συναισθηματικοί και παράγοντες υγείας. Φαίνεται ότι η έναρξη πρόσληψης τροφής εξαρτάται περισσότερο από την προσωπικότητα και τους εξωγενείς παράγοντες ενώ η διάρκεια του γεύματος και ο κορεσμός από τους βιολογικούς παράγοντες. Σε κάθε περίπτωση και υπό φυσιολογικές συνθήκες η πρόσληψη ενέργειας (τροφής) συγχρονίζεται με την κατανάλωση ενέργειας (καύσεις) ώστε να υπάρχει ομοιοστατική ισορροπία.

Στρες και διατροφική συμπεριφορά

Το στρες (distress) επάγει έναν καταρράκτη αντιδράσεων στο σώμα που ξεκινά από τον υποθάλαμο και το συμπαθητικό νευρικό σύστημα και καταλήγει στα επινεφρίδια με την απελευθέρωση κορτιζόλης και κατεχολαμινών (επινεφρίνης και νορεπινεφρίνης). Η προκαλούμενη ανισορροπία επιφέρει άμεσες ή έμμεσες επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία, όπως δυσλειτουργία του καρδιαγγειακού συστήματος, καταστολή της ανοσολογικής απάντησης και τροποποίηση συμπεριφορών υγείας. Η διατροφική συμπεριφορά, ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που καθορίζουν την υγεία, επηρεάζεται σημαντικά από το στρες.

Ένα ποσοστό ατόμων όταν υποβάλλονται σε οξύ στρες τροποποιούν τη διατροφική τους συμπεριφορά ως απάντηση στο στρεσογόνο ερέθισμα. Αυτή η αλλαγή μπορεί να περιλαμβάνει μείωση ή αύξηση της καταναλισκόμενης τροφής, σε ποσοστό 30% και 70% αντίστοιχα. Ωστόσο, ανεξάρτητα από την ποσότητα της τροφής που θα καταναλωθεί, οι διατροφικές επιλογές στρέφονται προς μια σταθερή κατεύθυνση και πιο συγκεκριμένα προς την κατανάλωση υψηλών σε θερμίδες, και κυρίως σε λίπος, τροφίμων (τύπου σνακ, με γλυκιά γεύση).

Υπό συνθήκες στρες, φαίνεται ότι οι γυναίκες έχουν την τάση να υποβαθμίζουν την ποιότητα της διατροφής τους συνολικά καταναλώνοντας περισσότερα ανθυγιεινά τρόφιμα, ενώ ουδέτερη ή μικρή επίδραση έχει το στρες στις διατροφικές επιλογές των ανδρών, οι οποίοι καταναλώνουν τα ίδια ή λιγότερα. Μια πιθανή εξήγηση γι’ αυτή τη διαφοροποίηση είναι ο διαιτητικός περιορισμός, ένα χαρακτηριστικό που εντοπίζεται συχνότερα μεταξύ των γυναικών. Πιο συγκεκριμένα, υπό φυσιολογικές συνθήκες οι γυναίκες περιορίζουν την κατανάλωση γλυκών και λιπαρών τροφίμων, τόσο επειδή επιθυμούν να διατηρήσουν το σωματικό τους βάρος, όσο και εξαιτίας της αυξημένης ευαισθητοποίησής τους σε θέματα υγείας. Ωστόσο, έρευνες υποστηρίζουν ότι τα άτομα αυτά είναι περισσότερο ευάλωτα σε διατροφικές παρεκτροπές υπό συνθήκες στρες, σε αντίθεση με τους μη περιοριστικούς τύπους επειδή ο γνωσιακός έλεγχος που ασκούν καταστέλλεται.

Το στρες διαταράσσει την ανθρώπινη φυσιολογία σε πολλαπλά επίπεδα, μεταξύ των οποίων και τη διατροφική συμπεριφορά. Αν και βραχυπρόθεσμα οι διατροφικές αλλαγές που παρατηρούνται δεν απειλούν την υγεία, όταν το στρες είναι καθημερινό η στιγμιαία τάση κατανάλωσης των λιπαρών, γλυκών σνακ γίνεται συνήθεια με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης χρόνιων νοσημάτων σχετιζόμενων με την υπερκατανάλωση κορεσμένου λίπους και ζάχαρης, όπως παχυσαρκία, καρδιαγγειακά νοσήματα κλπ. Στη σημερινή «στρεσογόνο» εποχή είναι πλέον επιτακτική η ανάγκη για πιο αποτελεσματική διαχείριση των στρεσογόνων παραγόντων και μείωση του στρες.

Οι άνθρωποι που τρώνε όταν είναι πεινασμένοι και σταματούν όταν νιώθουν πλήρεις, είναι συντονισμένοι με τα βιολογικά σήματά τους. Πρόκειται για ανθρώπους που δεν έχουν όρεξη για φαγητό όταν αγχώνονται. Όσοι αγνοούν τα βιολογικά σήματά τους, πρέπει να γνωρίζουν τις συναισθηματικές και ψυχολογικές ωθήσεις που τους οδηγούν κατευθείαν στο ψυγείο - και να βρουν τακτικές αντιστροφής αυτής της κατάστασης. 

Η απάντηση στο άγχος υπογραμμίζει τη σημαντικότητα αυτών των προσεγγίσεων στον έλεγχο βάρους, οι οποίες μειώνουν τον διαιτητικό περιορισμό και δίνουν έμφαση στην υψηλή πρόσληψη φρούτων και λαχανικών, που είναι χαμηλά σε θερμίδες και πλούσια σε θρεπτικά συστατικά. Αυτά τα τρόφιμα έχουν τη δυνατότητα να αραιώσουν το θερμιδικό φορτίο στα επεισόδια αδηφαγίας.

Διαβάστε επίσης

Νιώθετε συνεχώς κούραση, δυσφορία, υπνηλία; Κοινά αίτια, που μπορεί να οφείλεται αυτό.

Μεταπτώσεις διάθεσης, κυκλοθυμία, μπορεί να οφείλονται σε κατάθλιψη. Αιτίες και τρόποι αντιμετώπισης της διπολικής διαταραχής.

Αδυνάτισε τρώγοντας! Το ξέρεις ότι υπάρχουν τροφές που αντί να σε παχαίνουν σε αδυνατίζουν;

Λάθος μετρά ο ΕΟΠΥΥ τους μήνες των οφειλών του προς τους γιατρούς

Η Διοίκηση του ΕΟΠΥΥ, με Δελτίο Τύπου με 13/1/2014, αντί να συμμαζέψει τα ασυμμάζευτα, και να σεβαστεί τον ιατρικό κόσμο που επί σειρά ετών κρατά ζωντανό τον ΕΟΠΥΥ και τα πριν από αυτόν Ταμεία, διαψεύδει τον Ιατρικό Σύλλογο Αθηνών σχετικά με όσα κατήγγειλε, για τα οφειλόμενα από τον ΕΟΠΥΥ προς τους γιατρούς. 

Οι Επαγγελματικές Ενώσεις των γιατρών με Δελτία Τύπου, πανηγυρικά και τεκμηριωμένα, επιβεβαιώνουν τις θέσεις του ΙΣΑ και καταρρίπτουν τους ψευδεπίγραφους ισχυρισμούς της διοίκησης του ΕΟΠΥΥ. 

Η χρήση τεχνασμάτων από την πλευρά του ΕΟΠΥΥ, όπως οι αβάσιμες κατηγορίες εναντίον τω 59 μαχόμενων γιατρών, που επέσυραν τη στέρηση του δικαιώματος συνταγογράφησης, παραπέμπει σε άλλες εποχές και επιβεβαιώνει την απουσία ελεγκτικών μηχανισμών των υπηρεσιών του ΕΟΠΥΥ. 

Η ΥΠΕΔΥΦΚΑ καλείται άμεσα να διεκπεραιώσει τον έλεγχο και να αποκαταστήσει την αδικία σε βάρος των ανωτέρω γιατρών. 

Ο ΕΟΠΥΥ οφείλει:

1) να αποπληρώσει σε όσους γιατρούς υπολείπονται, τις επισκέψεις και πράξεις του Ιουλίου 2013,

2) να ξεκινήσει να αποπληρώνει την περίοδο Αύγουστο-Δεκέμβριο 2013,

3) Ως καθολικός διάδοχος των ενταχθέντων σε αυτόν Ασφαλιστικών Ταμείων, καλείται να εξοφλήσει:

α) τις ληξιπρόθεσμες οφειλές για όλο το 2011

β) τις οφειλές των λοιπών Ταμείων που εντάχτηκαν στον Οργανισμό μετά 1/1/2012 (π.χ. ΤΣΑΥ, ΤΑΥΤΕΚΩ κ.α.) , για τις οποίες ουδεμία μέριμνα έχει ληφθεί

4) το υπολειπόμενο 10% των οφειλών των ετών 2012 και 2013

Καλούμε τη διοίκηση του ΕΟΠΥΥ, άμεσα να ξεκαθαρίσει , πότε θα εξοφλήσει το σύνολο των ανωτέρω οφειλών του προς τους γιατρούς, με δεδομένο, ότι από ψευτοχρονοδιαγράμματα, ανεκπλήρωτες υποσχέσεις και «άλλα λόγια να αγαπιόμαστε» έχουμε χορτάσει.

Ο ΙΣΑ και ο ιατρικός κόσμος δεν είναι πλέον διατεθειμένοι να συνεχίσουν να ανέχονται να ασκούνται στις πλάτες τους πολιτικές υγείας ΑΧΡΕΩΣΤΗΤΩΣ.

Ακράτεια, ένα μεγάλο πρόβλημα για γυναίκες αλλά και άντρες κάθε ηλικίας. Ποιοι τύποι υπάρχουν, που οφείλεται, πώς γίνεται η διάγνωση και πώς αντιμετωπίζεται;

του Γιώργου Μονεμβασίτη, ουρογυναικολόγος, medlabnews.gr

Το 25% των ανδρών και το 45% των γυναικών της τρίτης ηλικίας πλήττει σήμερα η ακράτεια, μία από τις πιο διαδεδομένες παθήσεις σε όλο τον κόσμο, με σοβαρές συνέπειες στην καθημερινή ζωή του ατόμου. Το πρόβλημα αυτό απαντά σε μεγάλο τμήμα του πληθυσμού και είναι ιδιαίτερα συχνό σε γυναίκες, συνήθως μετά την εμμηνόπαυση. Στη χώρα μας, η ακράτεια, ταλαιπωρεί το 27% των Ελληνίδων, ηλικίας 20-80 ετών, επηρεάζοντας αρνητικά την καθημερινότητά τους και συχνά προκαλώντας κατάθλιψη. Έτσι παρόλο που δεν αποτελεί απειλητική κατάσταση για τη ζωή, η ακράτεια των ούρων ασκεί σωματική και ψυχολογική επίδραση στους ασθενείς. Έτσι παρόλο που δεν αποτελεί απειλητική κατάσταση για τη ζωή, η ακράτεια των ούρων ασκεί σωματική και ψυχολογική επίδραση στους ασθενείς.

Ο όρος ακράτεια περιγράφει την κατάσταση εκείνη που χαρακτηρίζεται από την ακούσια (παρά την θέλησή μας) απώλεια ούρων από το έξω στόμιο της ουρήθρας και μπορεί να οφείλεται είτε σε ουρηθρικά, είτε σε εξωουρηθρικά αίτια ή ακόμα και σε δυσλειτουργία του κατώτερου ουροποιητικού. Η ακράτεια ούρων με απλά λόγια είναι μια κατάσταση στην οποία “ξεφεύγουν” ούρα χωρίς να το θέλουμε σε τέτοιο βαθμό που διαταράσσεται η καθημερινότητα μας. Εκτιμάται πως πάρα πολλές γυναίκες, σε ένα ποσοστό που αγγίζει και το 40%, θα παρουσιάσουν κάποιας μορφής ακράτεια, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό στη ζωή τους.

Πρόχειρο και γεμάτο ασάφειες το νομοσχέδιο για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας

Σοβαρά ερωτηματικά για την επιβίωση του ιατρικού κόσμου και την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών

Σοβαρές ασάφειες, που γεννούν ερωτηματικά, για την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και την επιβίωση τόσο του νέου συστήματος όσο και του ιατρικού κόσμου -ο οποίος οδηγείται σε αδιέξοδο -, περιλαμβάνει το προς κατάθεση νομοσχέδιο, για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας.

Η σοβαρή αυτή μεταρρύθμιση που έχει ανάγκη του σύστημα υγείας όπως διαφαίνεται γίνεται με προχειρότητα, στο πλαίσιο μιας λογιστικής πολιτικής περιορισμού των δαπανών και χωρίς να διασφαλιστεί το μέγιστο όφελος για τον ασθενή.

Απαιτούμε ένα Σύστημα πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, για όλους τους πολίτες ,είτε έχουν ασφαλιστική κάλυψη είτε όχι και καλούμε τον υπουργό Υγείας, να σταματήσει να νομοθετεί ερήμην του ιατρικού κόσμου και να συνειδητοποιήσει ότι «υγεία χωρίς γιατρούς δεν υπάρχει». 
Είναι καθοριστικής σημασίας να υπάρξει ένα σαφές πλαίσιο ιατρικών δραστηριοτήτων που θα ορίζουν σαφώς τις ευθύνες των γιατρών που θα στελεχώσουν την ΠΦΥ. 


Ζητούμε το εργασιακό πλαίσιο των γιατρών μελών μας, τόσο των Μονάδων ΕΟΠΥΥ, όσο και των συμβεβλημένων, ν ανταποκρίνεται στην πολύχρονη εμπειρία τους ,στα ΙΚΑ και στο ελεύθερο επάγγελμα.

Η αξιοποίησή τους είναι ζωτικής σημασίας σε μια Ελλάδα, που οι νέοι γιατροί μεταναστεύουν, ενώ οι παλαιότεροι ζουν καθημερινά με το άγχος της επιβίωσής τους.

Είναι επίσης σημαντικό, να υπάρξει πλήρης διαχωρισμός αρμοδιοτήτων ,στους γιατρούς που εργάζονται στην Πρωτοβάθμια, τη Δευτεροβάθμια και την Τριτοβάθμια Περίθαλψη.

Παρά το γεγονός ότι στο νομοσχέδιο γίνεται αναφορά για ισότιμη πρωτοβάθμια περίθαλψη σε όλους τους πολίτες, δεν υπάρχει μέριμνα για τους 3,5 εκατομμύρια ανασφάλιστους πολίτες.
Αδιευκρίνιστα παραμένουν σοβαρά ζητήματα που αφορούν στις παροχές του ασφαλισμένου και κατά πόσο διαφοροποιούνται στο νέο σύστημα καθώς και στο δυνατότητα της ελεύθερης πρόσβασης των ασθενών στους θεράποντες γιατρούς τους.

Ζητούμε να διευκρινιστούν άμεσα ζητήματα όπως :

• Πόσοι γενικοί γιατροί, παθολόγοι, παιδίατροι θ αναλάβουν το ρόλο του οικογενειακού γιατρού. Οι γιατροί των εν λόγω ειδικοτήτων οι οποίοι θέλουν να συνεχίσουν να ασκούν την ιατρική στα όρια των ειδικοτήτων τους, σε τι πλαίσιο θα λειτουργήσουν;
• Με πιο καθεστώς θα λειτουργούν οι γιατροί της ΠΦΥ που έχουν και πρωτοβάθμιες ειδικότητες καθώς και οι κλινικοεργαστηριακοί γιατροί; Ποιο θα είναι το επαγγελματικό πλαίσιο συνεργασίας με τους οικογενειακούς γιατρούς και τις Μονάδες;

Η Πρωτοβάθμια Φροντίδα υγείας πρέπει να ξεκινάει από την Πρόληψη, μέσα από τα σχολεία και τις γειτονιές, με πλήρη αξιοποίηση του σπουδαίου υγειονομικού ιατρικού δυναμικού στην εξειδικευμένη πρωτοβάθμια περίθαλψη που θα προσφέρει σε όλους τους ασθενείς (ασφαλισμένους και μη) ισότιμη πρωτοβάθμια περίθαλψη με τις καλύτερες υπηρεσίες υγείας στο χαμηλότερο κόστος.

Παθολογικές καταστάσεις και άλλες αιτίες, συμπτώματα και διάγνωση οστεοπόρωσης σε παιδιά και εφήβους

του Ξενοφώντα Τσούκαλη, Μ.D., medlabnews.gr

Τα οστά από την γέννησή μας συνεχώς μεταβάλλονται. Η παιδική και εφηβική ηλικία είναι πολύ σημαντική στιγμή για τον σκελετό μας, καθώς κατά την διάρκεια αυτής της περιόδου συμβαίνει ραγδαία ανάπτυξη των οστών και παρατηρείται τόσο αύξηση στο μέγεθος όσο και στην αντοχή τους.

Η οστεοπόρωση σε παιδιά ή εφήβους είναι μια ασυνήθιστη κατάσταση. Συμβαίνει είτε ως αποτέλεσμα κάποιων παθήσεων είτε από φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την θεραπεία τους όπως τα κορτικοστεροειδή. Ωστόσο σε σπάνιες περιπτώσεις όταν δεν υπάρχει υποκείμενη ασθένεια ή δεν εντοπίζεται ασθένεια, η διάγνωση είναι η ιδιοπαθής νεανική οστεοπόρωση.

Η οστεοπόρωση που εμφανίζεται ως αποτέλεσμα μιας άλλης ασθένειας ονομάζεται δευτεροπαθής οστεοπόρωση. 

Μερικές καταστάσεις που μπορούν να οδηγήσουν σε χαμηλή οστική μάζα ή σε παθολογικά κατάγματα αναφέρονται παρακάτω: 

• Φλεγμονώδεις παθήσεις (όπως η νεανική αρθρίτιδα ή νόσο του Crohn). 
• Η νευρογενής ανορεξία. 
• Μακροπρόθεσμα, υψηλές δόσεις από του στόματος θεραπεία με κορτικοστεροειδή (χρησιμοποιούνται συχνά για παθήσεις όπως το άσθμα ή η αρθρίτιδα). 
• Ατελής Οστεογένεση  (Σύνδρομο Lobstein) - μια γενετική διαταραχή που επηρεάζει το κολλαγόνο, σημαντικό στοιχείο των οστών. 
• Παθήσεις που προκαλούν ακινησία (όπως εγκεφαλική παράλυση ή βλάβη του νωτιαίου μυελού). 
• Ιδιοπαθής νεανική οστεοπόρωση. Παρατηρείται απώλεια οστικής πυκνότητας σε κατά τα άλλα υγιές παιδί ή έφηβο που φαίνεται να έχει συμβεί για μη εμφανή λόγο. Ιδιοπαθής νεανική οστεοπόρωση τείνει να εμφανιστεί σε παιδιά ηλικίας επτά ως δέκα ετών και είναι εξαιρετικά σπάνια.

Ποια είναι τα συμπτώματα; 

Τα συμπτώματα που βιώνουν τα παιδιά με οστεοπόρωση διαφέρουν από παιδί σε παιδί, αλλά τα κοινά συμπτώματα είναι:

• Πόνο των οστών συχνά στα ισχία, πλάτη, πόδια.
• Δυσκολία στο περπάτημα. 
• Κατάγματα (σπασμένα οστά), στα μακρά οστά του σκελετού και στη σπονδυλική στήλη. 
• Κυρτότητα της σπονδυλικής στήλης, ή μια απώλεια ύψους, όπου τα οστά της σπονδυλικής στήλης έχουν γίνει συμπιεστεί ή παραμορφωθεί εξαιτίας μικροκαταγμάτων. 

Πώς γίνεται η διάγνωση; Στις περισσότερες περιπτώσεις είναι πιθανό να διαγνωστεί αρχικά διερευνώντας τα προβλήματα που  αναφέρει το παιδί και το κάνουν να υποφέρει. Για παράδειγμα μπορεί να βρεθεί οστεοπόρωση από τις ακτινογραφίες που συνέστησε ο γιατρός για να ερευνήσει τον πόνο ή ένα κάταγμα που έχει συμβεί αναίτια (και όχι ως αποτέλεσμα τραυματισμού), ή εξετάζοντας τους λόγους για τους οποίους ένα παιδί έχει δυσκολία στο περπάτημα.

Μόλις σε ένα παιδί έχει διαγνωστεί με οστεοπόρωση, θα πρέπει να γίνουν πιο εξειδικευμένες εξετάσεις που περιλαμβάνουν:

-Aκτινογραφίες για την εξέταση του σκελετού για κατάγματα. 

-Οστική πυκνότητα, μερικές φορές ολόκληρου του σώματος ή μιας συγκεκριμένης περιοχής, όπως η σπονδυλική στήλη, για να εκτιμηθεί ο βαθμός της οστικής απώλειας. Eίναι πολύ σημαντικό να επισημανθεί ότι για να προσδιοριστεί αν ένα παιδί έχει οστεοπενία ή ακόμα και να παρακολουθηθεί η ανάπτυξή του, πρέπει να κάνει μια μέτρηση οστικής πυκνότητος. Η ερμηνεία των μετρήσεων της οστικής πυκνότητας και των δεικτών οστικού μεταβολισμού παρουσιάζει αρκετές δυσκολίες στην παιδική και εφηβική ηλικία καθώς οι «φυσιολογικές» τιμές αλλάζουν συνεχώς με την ηλικία και εξαρτώνται από το φύλο, τα σωματομετρικά στοιχεία, το στάδιο της εφηβείας και την εθνότητα του παιδιού ή του εφήβου. Για  να αντιμετωπιστεί αυτό το πρόβλημα από το 1990, ξεκίνησε μια μεγάλη μελέτη στο MEDLAB IAΤΡΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ, σε συνεργασία Εργαστήριο Έρευνας Μυοσκελετικών Παθήσεων της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού. Σε αυτήν την μελέτη εξετάστηκαν παιδιά αρχικά ηλικίας 15-20 ετών με σκοπό την συμπλήρωση των πινάκων των φυσιολογικών ελληνικών τιμών της οστικής πυκνότητος. Στην πορεία διευρύνθηκε ηλικιακά ο παιδικός πληθυσμός συμπεριλαμβάνοντας τιμές από 5 ετών μέχρι 30 ετών. Έτσι έγινε δυνατή η εξέταση οστικής πυκνότητος παιδιών από 5 ετών και άνω με δυνατότητα διάγνωσης της οστεοπενίας ή ακόμα και της οστεοπόρωσης, σε παιδιά που είχαν ιδιοπαθή ή δευτεροπαθή οστεοπόρωση. Έκτοτε έχουν εξεταστεί χιλιάδες παιδιά με την χρήση των Ελληνικών φυσιολογικών τιμών. 

-Μερικές φορές οι άλλοι τύποι σάρωσης που χρησιμοποιούνται, όπως η ποσοτική αξονική τομογραφία (QCT ή CT). 

-Επίσης μπορεί να γίνει Οστική βιοψία, για να εξεταστεί η εσωτερική δομή του οστού με περισσότερες λεπτομέρειες. 

Ποια θα είναι η θεραπεία; Η θεραπεία της οστεοπόρωσης στην παιδική ηλικία εξαρτάται από την σοβαρότητα της κάθε περίπτωσης και από την ανταπόκριση στην θεραπευτική αγωγή. Τα παιδιά με οστεοπόρωση θα πρέπει να εξασφαλίζουν μια ισορροπημένη, πλούσια σε ασβέστιο διατροφή και να μάθουν να κάνουν ασκήσεις φόρτισης.

Κάποια παιδιά μπορεί να χρειάζονται ειδικό φάρμακο για να αποτραπεί η επιδείνωσή τους.

Τέλος χρειάζονται επανειλημμένες εξετάσεις οστικής πυκνότητας για να παρακολουθείται η έκβαση της θεραπείας και της οστικής ανάπτυξης και αντοχής.

Η σωστή και έγκαιρη αντιμετώπιση της παιδικής οστεοπόρωσης μπορεί να βοηθήσει στην σκελετική ανάπτυξη του παιδιού χωρίς προβλήματα, στο ύψος και την ποιότητα του οστού.  

Έχει παρατηρηθεί σε ότι σε παιδιά με ιδιοπαθή οστεοπόρωση όπου δεν υπάρχει άλλη υποκείμενη αιτία, η προοπτική είναι αρκετά ενθαρρυντική. Φαίνεται ότι καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν επανακτά το παιδί την φυσιολογική οστική πυκνότητα μετά από μερικά χρόνια.

ΠΗΓΗ: ΜΕDLAB IATΡΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ.

Διαβάστε επίσης:

Το παιδί σας μπορεί να έχει οστεοπενία; Πώς μπορεί να το καταλάβετε; Μπορεί να αντιμετωπιστεί;

Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας: 1 στους 2 Έλληνες στερείται το φαγητό για τα φάρμακά του

Σοβαρά στοιχεία για την δύσκολη κατάσταση την οποία βιώνουν οι έλληνες πολίτες- όπου 1 στους 2 στερείται τροφή για να αγοράσει φάρμακα, σχεδόν δηλαδή το 40% των πολιτών- καταγράφει έρευνα της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, την οποία δημοσιεύει η εφημερίδα Ελευθεροτυπία.

Επίσης, πολλοί πολίτες (το 64%) δεν επισκέπτονται καν τους γιατρούς, παρ' ότι το έχουν ανάγκη, εξαιτίας της δραματικής μείωσης των εισοδημάτων τους. Και αυτό, τη στιγμή που τα προβλήματα υγείας αυξάνονται, κυρίως λόγω του χρόνιου άγχους, της κατάθλιψης και της υποβάθμισης της ποιότητας ζωής.

Συγκεκριμένα, από το 2011 έως και το 2013 τα νοικοκυριά μείωσαν στο μισό τα χρήματα που έδιναν στις πρωτοβάθμιες υπηρεσίες υγείας. Παράλληλα, πολλοί Ελληνες αναγκάστηκαν να ψαλιδίσουν τα ήδη περιορισμένα έξοδα για τα απαραίτητα, προκειμένου να συνεχίσουν τη φαρμακευτική αγωγή τους. Οι 8 στους 10 ασθενείς μείωσαν τις δαπάνες για στέγαση, μετακινήσεις και τηλεπικοινωνίες για να αγοράζουν φάρμακα, ενώ 4 στους 10 έφτασαν στο σημείο να κάνουν οικονομία ακόμη και στη διατροφή για τον ίδιο σκοπό. Μάλιστα, οι 2 στους 10 έκοψαν εντελώς τις επισκέψεις στους γιατρούς.

Και αυτό τη στιγμή που:
- 2,5 εκατ. Έλληνες πάσχουν από υπέρταση
- το μέσο μηνιαίο κόστος για έναν ασθενή που πάσχει από Αλτσχάιμερ αγγίζει τα 314 ευρώ
- κάθε διαβητικός χρειάζεται περίπου 1.500 ευρώ το χρόνο για τα φάρμακά τουλάχιστον
- κάθε Έλληνας που πάσχει από Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια χρειάζεται το χρόνο 1.711 ευρώ για την αγωγή του.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα ακόμη, τα συγκλονιστικά αυτά στοιχεία, δείχνουν ότι σχεδόν η μισή ελληνική κοινωνία είναι αποκλεισμένη από το δημόσιο σύστημα υγείας: καρκινοπαθείς που πεθαίνουν στα σπίτια τους αβοήθητοι και χιλιάδες βρέφη μένουν ανεμβολίαστα, ενώ είναι  ενδεικτικό ότι 3.000.000 Έλληνες είναι ανασφάλιστοι.

Πηγή: http://www.onmed.gr/farmako/306711/esdu-1-stous-2-ellines-stereitai-to-fagito-gia-ta-farmaka-tou/#ixzz2qFwSD9YX

Δείτε τις πιο διάσημες εφαρμογές που χρησιμοποιούν οι επιστήμονες υγείας

Πολλές από τις εφαρμογές (apps) υγείας για συσκευές smartphone και tablet έχουν αποδειχθεί αρκετά χρήσιμες για τους γιατρούς που τις χρησιμοποίησαν, καθώς οι ίδιοι θεωρούν ότι κερδίζουν χρόνο, η διάγνωση επιταχύνεται και ο αριθμός περιττών επισκέψεων σε νοσοκομεία και ιατρεία μειώνεται. Τονίζουν πάντως ότι υπάρχει ακόμα χώρος για βελτίωση σε τεχνολογικό επίπεδο.

Σύμφωνα με τη Wall Street Journal οι παρακάτω εφαρμογές, εκ των οποίων κάποιες δωρεάν και άλλες με ετήσια συνδρομή, αποτελούν τις πιο πολυσυζητημένες από πλευράς των επαγγελματιών υγείας.

Epocrates
Μια από τις παλαιότερες και πιο εγκαθιδρυμένες εφαρμογές. Η Epocrates παρέχει βασικές πληροφορίες για τα φάρμακα, τις κατάλληλες δόσεις για παιδιά και ενήλικες, καθώς και προειδοποιήσεις για ενδεχόμενες παρενέργειες.

UpToDate
Η εφαρμογή αυτή παρέχει υλικό με αναφορές το οποίο οι γιατροί μπορούν να συμβουλεύονται κατά τη λήψη αποφάσεων θεραπείας. Για παράδειγμα, ο Αμερικανός παθολόγος David Bates ο οποίος εργάζεται στο Νοσοκομείο της Βοστόνης Brigham and Women?s, δήλωσε ότι τη χρησιμοποίησε πρόσφατα για να αναζητήσει θεραπείες για ασθενείς οι οποίοι δεν ανταποκρίθηκαν σε υφιστάμενες αγωγές, καθώς και για πληροφορίες σχετικά με τη φαρμακευτική αγωγή για την αντιμετώπιση βακτηριακών λοιμώξεων.

Isabel
Στην περίπτωση της Isabel, οι γιατροί γράφουν τα συμπτώματα του ασθενή και η εφαρμογή με τη σειρά της παράγει μια λίστα με τις πιθανές διαγνώσεις και τα φάρμακα που θα μπορούσαν να τα προκαλέσουν. Να σημειωθεί ότι ο σκοπός της "δεν είναι να αντικαταστήσει τον γιατρό, αλλά να αποτελέσει ένα επιπρόσθετο. Το εργαλείο αυτό παράγει μια λίστα με τις πιθανότητες, οπότε και είναι η δουλειά του γιατρού να τις εξετάσει”, σύμφωνα με τον διευθύνων σύμβουλο της Isabel Healthcare, Jason Maude.

AliveCor
Η εφαρμογή αυτή, που συνοδεύεται με μια συσκευή, λειτουργεί μέσω smartphone και μπορεί να παράγει ηλεκτροκαρδιογραφήματα. Οι ασθενείς τοποθετούν το δάκτυλό τους στους αισθητήρες μιας οθόνης, η οποία μέσω ασύρματης σύνδεσης επικοινωνεί με το τηλέφωνο για να παράγει το γράφημα. Ο Αμερικανός γιατρός και διευθυντής του Ινστιτούτου Μεταγραφικής Επιστήμης Scripps, Eric Topol, προτείνει τη συγκεκριμένη ή και αντίστοιχες εφαρμογές για ασθενείς με καρδιακές αρρυθμίες. "Πολύ συχνά”, όπως λέει, "το κύριο όφελος προκύπτει με τον καθησυχασμό του ασθενή ότι όλα πάνε καλά”.

iHealth Wireless Pulse Oximeter
Οι άνθρωποι που έχουν πρόβλημα με τον ύπνο τους μπορούν να χρησιμοποιήσουν την εφαρμογή αυτή για να καταγράψουν τα επίπεδα οξυγόνου στο αίμα κατά τη διάρκεια της νύχτας, δεδομένα τα οποία μπορούν να βοηθήσουν το γιατρό να καταλάβει αν πρόκειται για υπνική άπνοια. Για να τη χρησιμοποιήσουν φορούν έναν αισθητήρα στο δάχτυλο ο οποίος συνδέεται ασύρματα με το κινητό τηλέφωνο και παρακολουθεί τα επίπεδα οξυγόνου.

Resolution MD
Οι γιατροί μέσω αυτής της εφαρμογής μπορούν να βλέπουν εικόνες από ακτίνες X στην tablet συσκευή τους. Κάποιοι θεωρούν ότι είναι χρήσιμη καθώς μπορούν να βλέπουν τις εικόνες με το που είναι διαθέσιμες από οποιαδήποτε τοποθεσία και αν βρίσκονται, ωστόσο άλλοι θεωρούν ότι η ανάλυσή της δεν είναι αρκετή για να βασιστούν σε αυτή.

Cellscope Oto
Η εφαρμογή αυτή συνοδεύεται από μια οπτική συσκευή η οποία λειτουργεί σαν ωτοσκόπιο. Οι γιατροί τη θεωρούν χρήσιμη καθώς μπορούν να καταγράψουν σε βίντεο το εσωτερικό του αυτιού και να το προβάλλουν στους ασθενείς τους.

iScrub
Ορισμένα νοσοκομεία του εξωτερικού έχουν ανεπίσημους παρατηρητές που επιβλέπουν το αν το προσωπικό τηρεί τις οδηγίες υγιεινής με το να πλένουν τα χέρια τους. Η εφαρμογή αυτή συλλέγει και προβάλει αυτά τα δεδομένα τα οποία οι παρατηρητές στέλνουν σε μια κεντρική βάση δεδομένων από όπου 
μπορούν να τα μοιραστούν. Στις ΗΠΑ είναι 20 τα νοσοκομεία που την χρησιμοποιούν.

Breast Cancer Diagnosis Guide
Μέσω της εφαρμογής αυτής οι ασθενείς με καρκίνο του μαστού μπορούν να παρακολουθούν και να εισάγουν λεπτομερή στοιχεία που αφορούν τη νόσο και τη θεραπευτική τους αγωγή σχετικά με το μέγεθος του όγκου και την παρουσία ή απώλεια των υποδοχέων οιστρογόνων.

Clinicam
Ολοένα και περισσότερο οι γιατροί χρησιμοποιούν το τηλέφωνό τους για να φωτογραφίσουν εξανθήματα ή τραύματα ώστε να τα προσθέσουν στον ηλεκτρονικό ιατρικό φάκελο του ασθενή τους. Εάν ωστόσο ο γιατρός κρατήσει την φωτογραφία, παραβαίνει τις νομοθεσίες περί προστασίας της ιδιωτικής ζωής. Η Clinicam στέλνει λοιπόν τις φωτογραφίες αυτές απευθείας στον ηλεκτρονικό ιατρικό φάκελο χωρίς να τις αποθηκεύει στον τηλέφωνο. Η εφαρμογή αυτή εκτιμάται ότι θα μπορούσε να φανεί ιδιαίτερα χρήσιμη σε πλαστικούς χειρούργους.

ΠΗΓΗ: PHARMA MARKET JOURNAL
farmakopoioi.blogspot.gr

Διαβάστε επίσης

Χρήσιμες ιατρικές εφαρμογές για smartphones και tablets για γιατρούς και άλλους επαγγελματίες υγείας.

5 εφαρμογές διατροφής για το iPhone που θας σας ενθουσιάσουν!

Γαστρονομία, Μαγειρική, μετατρέποντας την τροφή σε απόλαυση..

Η παγκόσμια λέξη γαστρονομία προκύπτει από τις ελληνικές λέξεις γαστέρα και νόμος. Η γαστρονομία αποτελεί τέχνη υψηλής μαγειρικής, μέσα από τη γαστρονομία κατανοείται το σύνολο των κανόνων για την επιλογή και τη χρήση των κατάλληλων υλικών, έτσι στοχεύεται η παρασκευή εδεσμάτων που αυξάνουν την οπτική και γευστική απόλαυση.

Η γευστική απόλαυση αποτελεί αποτέλεσμα ικανοποίησης όπως τη νιώθουμε όταν καταναλώνουμε ή έχουμε ήδη καταναλώσει την τροφή, δηλαδή κάτι που είναι ασφαλές, θρεπτικό και εύπεπτο. Αυτές τις 3 ιδιότητες τις αντιλαμβανόμαστε χάρη στην όσφρηση, τη γεύση και την αφή. Η μυρωδιά είναι ένδειξη καταλληλότητας και ασφάλειας των τροφίμων, η μαλακότητα είναι ένδειξη του εύπεπτου, ενώ η θρεπτικότητα προκύπτει από την παρουσία ή όχι των θρεπτικών συστατικών (σάκχαρα, πρωτεΐνες, λίπη, μέταλλα, βιταμίνες, νερό). Συνήθως είναι νόστιμο το φαγητό όταν συνυπάρχουν τα σάκχαρα, τα λίπη και οι πρωτεΐνες, μια συνύπαρξη που διαπιστώνεται από τα αρώματα, τη γεύση και οδηγεί σε μηνύματα (απόλαυσης) από τον εγκέφαλο.

Σήμερα δε μαγειρεύουμε συχνά..

Εύκολα μπορεί κάποιος παλαιότερος να καταλάβει ότι σήμερα μαγειρεύεται σπιτικό φαγητό λιγότερο συχνά. Αυτό γιατί έχει ζήσει παλαιότερα στις ίδιες γειτονιές, χωρίς να υπάρχουν τόσες ταβέρνες, τόσα φαγάδικα πρόχειρα ή μη.

Μερικοί λόγοι που δε μαγειρεύουμε σήμερα:

-περισσότεροι άνθρωποι της οικογένειας είναι απασχολημένοι και κουρασμένοι από την εργασία,

-κάποιοι βλέπουν την τροφή σαν ‘εχθρό’, φοβούνται να φάνε το φαγητό που έχουν παρασκευάσει. (Koenig-Rules of Normal Eating),

-κάποιοι φοβούνται το ‘λάθος’, φοβούνται να κριθούν, να κατακριθούν για κάτι που θεωρούν ότι είναι προέκταση του ίδιου τους του ‘είναι’..

Φαίνεται όμως ότι η ‘αποφυγή’ της μαγειρικής, σημαίνει  και άγνοια για το τι τρώμε ποσοτικά, αλλά και ποιοτικά. Η ‘αποσύνδεση’ μας από την τροφή, σημαίνει ότι είμαστε ήδη ‘αποσυνδεδεμένοι’ από το σώμα μας. Η μαγειρική  έρχεται  να μας συνδέσει με τις αισθήσεις μας (γεύση, οσμή), να μας ‘επιβραδύνει’ ευεργετικά και να χαρούμε το γεύμα μας και τη ζωή μας.

Tips για μαγειρική αρχάριων

i. Εφοδιάστε την κουζίνα σας,

με κατάλληλα σκεύη (κατσαρόλες, τηγάνια, γουώκ, ατμομάγειρα, σχάρες κα), με υγιεινά τρόφιμα (φρούτα, λαχανικά, άλιπα κομμάτια κρέατος, χαμηλά σε λιπαρά γαλακτοκομικά, βότανα, μυρωδικά κα).

ii. Σχεδιάστε,

Κόψτε τα λαχανικά και βάλτε τα σε ειδικές σακούλες (αν δεν έχετε χρόνο για κοπή καθημερινή), έχετε κομμένα σε μικρά η μεγάλα κομμάτια κρέατος (ανάλογα με το πώς τα θέλετε στη μαγειρική σας), βράστε όσπρια (αποτελούν γευστική και θρεπτική προσθήκη στις σαλάτες, στις σούπες κα), φτιάξτε φρέσκο ζωμό κοτόπουλου ή λαχανικών και καταψύξτε (εξαιρετική βάση για σούπες)

iii. Κάντε το απλά,

Έχοντας ήδη εφοδιαστεί και σχεδιάσει για επάρκεια αγαθών φτιάξτε απλές, γρήγορες συνταγές με λίγα υλικά.

iv. Βάλτε γεύση,

Σκόρδο, κρεμμύδι δίνουν βάθος στο πιάτο. Φρέσκα μυρωδικά όπως βασιλικός, κόλιαντρος, ρίγανη είναι σπουδαία για γεύση. Το γιαούρτι υποκαθιστά εξαιρετικά τις κρέμες γάλακτος, το φρέσκο πιπέρι δίνει πιο έντονες γεύσεις κα.

Μπερτζελέτος Π. Δημήτρης

Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, MSc
Διεύθυνση: Γρηγορίου Ε' 29, Τρίπολη
τηλ: +30 2710232364  
e-mail: bertzeletos@gmail.com

e-mail: info@bertzeletos.gr

site:    www.bertzeletos.gr