Μετά τις διατροφικές «αμαρτίες» των εορτών ανεβαίνει στους περισσότερους η χοληστερίνη

Αυτό που υποψιαζόσασταν, πράγματι συμβαίνει. Η εορταστική περίοδος των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, με τις τόσες ευκαιρίες για φαγοπότια και τους συναφείς πειρασμούς, έχει ως συνέπεια να ανεβαίνει η χοληστερίνη στην πλειονότητα των ανθρώπων.

Τα μεγαλύτερα επιστημονικά επιτεύγματα του 2018 (video)

Tο σημαντικότερο επιστημονικό επίτευγμα του 2018 σύμφωνα με το «Science» αναδείχθηκε μια «τριπλέτα» νέων μεθόδων, που επιτρέπουν στους επιστήμονες να παρακολουθούν διαχρονικά και με μεγαλύτερη λεπτομέρεια από κάθε άλλη φορά τη γονιδιακή δραστηριότητα όπως και την ανάπτυξη μεμονωμένων κυττάρων ενός εμβρύου .

Tο σημαντικότερο επιστημονικό επίτευγμα του 2018 σύμφωνα με το «Science» αναδείχθηκε μια «τριπλέτα» νέων μεθόδων, που επιτρέπουν στους επιστήμονες να παρακολουθούν διαχρονικά και με μεγαλύτερη λεπτομέρεια από κάθε άλλη φορά τη γονιδιακή δραστηριότητα  όπως και την ανάπτυξη μεμονωμένων κυττάρων ενός εμβρύου . 

Η νέα μέθοδος απομονώνει κύτταρα από ένα οργανισμό και προβαίνει σε «ανάγνωση» του γενετικού περιεχομένου κάθε κυττάρου, παρακολουθώντας στην πορεία του χρόνου και της αναπτυξιακής διαδικασίας πώς το κάθε κύτταρο διαιρείται σε άλλα είδη κυττάρων.

Στις αξιοσημείωτες επιστημονικές ανακαλύψεις εξελίξεις το 2018, σύμφωνα πάντα με το ίδιο περιοδικό συμπεριλαμβάνεται η ανακάλυψη με εναέριο ραντάρ κάτω από πάγους πάχους ενός χιλιομέτρου στη Γροιλανδία ενός τεράστιου κρατήρα πρόσκρουσης αστεροειδούς.

Ο κρατήρας έχει διάμετρος 31 χιλιομέτρων και πρόκειται για έναν από τους 25 μεγαλύτερους κρατήρες που έχουν βρεθεί στη Γη, ο οποίος είναι αρκετά πρόσφατος, καθώς χρονολογείται προ 13.000 έως 100.000 ετών.

Σημαντική ανακάλυψη θεωρείται και η γενετική ανάλυση του οστού μιας γυναίκας (η οποία ζούσε πριν 50.000 χρόνια), που έχει βρεθεί στη Σιβηρία και αποκαλύπτει ότι η μητέρα της ήταν Νεάντερταλ και ο πατέρας της Ντενίσοβαν, άρα αποδεικνύεται ότι υπήρχαν επιμειξίες ανάμεσα στις δύο ομάδες που προϋπήρξαν του «έμφρονος» ανθρώπου (Homo sapiens).

Μεταξύ των δέκα ανακαλύψεων είναι ένα νετρίνο ως αγγελιοφόρος από έναν μακρινό γαλαξία. Ένα νετρίνο που συγκρούστηκε με έναν τεράστιο ανιχνευτή κάτω από τον πάγο του Νότιου Πόλου αποδείχτηκε ότι προέρχεται από ένα μπλάζαρ (blazar) τέσσερα δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά μας.

Επίσης, σε μια άλλη ανακάλυψη οι ερευνητές πυροβόλησαν με μια δέσμη ηλεκτρονίων πάνω σε ένα μικροσκοπικό κρύσταλλο 3D και δημιούργησαν τη μοριακή τους δομή μέσα σε λίγα λεπτά.

Επίσης, ένας αστεροειδής που χτυπά στη Γροιλανδία, ίσως πριν από 13.000 χρόνια, μπορεί να δροσίσει τη Γη για περίπου 1.000 χρόνια καθώς ο πλανήτης ολοκληρώνει την Εποχή των Παγετώνων.

Μια ασυνήθιστη ένταξη στον κατάλογο του τρέχοντος έτους είναι η εκστρατεία κατά της σεξουαλικής παρενόχλησης στην επιστημονική κοινότητα. Ορισμένα θεσμικά όργανα έλαβαν μέτρα για να αντιμετωπίσουν το θέμα με ορισμένους φημισμένους επιστήμονες που πυροδότησαν ή εξαναγκάστηκαν να φύγουν λόγω σεξουαλικών σκανδάλων. Οι ομάδες υποστήριξης υποστηρίζουν ότι οι ενέργειες που έχουν αναληφθεί μέχρι στιγμής είναι ανεπαρκείς.

Στις σημαντικές ανακαλύψεις συγκαταλέγεται και η εισαγωγή του νέου επιστημονικού πεδίου της «εγκληματολογικής γενεαλογίας», με τον εντοπισμό από την αστυνομία των ΗΠΑ τον Απρίλιο ενός κατά συρροή δολοφόνου και βιαστή, ο οποίος είχε τελέσει τα εγκλήματά του στην Καλιφόρνια στις δεκαετίες του ’70 και του ’80, αλλά πιάστηκε μόλις τώρα χάρη στη συσχέτιση παλιού DNA με μια δημόσια online βάση γενεαλογικών δεδομένων.

ΑΠΕ

Ψάχνουν στο Ιντερνετ να βρουν την υγειά τους

Σε έναν άτυπο σύμβουλο Υγείας εξελίσσεται για ολοένα και περισσότερους Ελληνες το Διαδίκτυο. Σχεδόν ένας στους δύο χρησιμοποιεί το Ιντερνετ για να αναζητήσει πληροφορίες σχετικά με προβλήματα υγείας που τον απασχολούν, για υπηρεσίες υγείας ή να αντλήσει συμβουλές για υγιεινή συμπεριφορά. Μάλιστα, το ποσοστό των Ελλήνων που αντλούν e-πληροφορίες υγείας, έχει πενταπλασιαστεί μέσα σε μία δεκαετία, από 10% το 2008 σε 47% το 2017. Τους ρυθμούς αυτούς ωστόσο δεν ακολουθεί η e-εξυπηρέτηση του συστήματος υγείας στη χώρα μας για την παροχή υπηρεσιών στους πολίτες.

Είναι ενδεικτικό ότι στην Ελλάδα ραντεβού μπορεί να προγραμματιστεί ηλεκτρονικά μόνο με γιατρούς των μονάδων υγείας (πρώην ΠΕΔΥ), ενώ ο ηλεκτρονικός φάκελος υγείας των πολιτών τώρα αρχίζει να εφαρμόζεται, μαζί με τον θεσμό του οικογενειακού γιατρού. Σύμφωνα με την έκθεση του ΟΟΣΑ για την Υγεία στην Ευρώπη (Health at a Glance: Europe 2018), η Ελλάδα βρίσκεται στην προτελευταία θέση της Ε.Ε. αναφορικά με τα «ηλεκτρονικά» ραντεβού με γιατρούς: μόλις το 2% των Ελλήνων έκλεισε μέσω Διαδικτύου ραντεβού με γιατρό το 2016 έναντι 13% που είναι ο ευρωπαϊκός μέσος όρος. Στην τελευταία θέση είναι η Κύπρος (το ποσοστό είναι μηδενικό), ενώ στις πρώτες θέσεις είναι η Δανία (49%), η Φινλανδία (35%) και η Ισπανία (30%).

Πάντως, για τους Ελληνες, η αναζήτηση πληροφοριών υγείας, σχετικά με ασθένειες, διατροφή, κακώσεις, τραύματα, παράγοντες που βελτιώνουν την υγεία κ.ά. «φιγουράρει» στις πρώτες θέσεις στη λίστα με τους λόγους για τους οποίους χρησιμοποίησαν το Διαδίκτυο το πρώτο τρίμηνο του 2018.

Τα δεδομένα

Σύμφωνα με τα δεδομένα που συλλέγει η Ελληνική Στατιστική Αρχή, οι βασικές προτιμήσεις των «συνδεδεμένων με το Διαδίκτυο» πολιτών είναι οι πληροφορίες για προϊόντα και υπηρεσίες γενικά (89,4% όσων χρησιμοποίησαν το Διαδίκτυο το πρώτο τρίμηνο του 2018), η αποστολή και λήψη ηλεκτρονικών μηνυμάτων (75,3%), η συμμετοχή σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης (73,4%), η μουσική, όπως web ραδιόφωνο, YouΤube κ.ά. (72%) και η αναζήτηση πληροφοριών υγείας (65,2%).

Σε όλη την Ευρώπη το παλιό πρότυπο των πολιτών να ακούν μόνο «ό,τι πει ο γιατρός» έχει πλέον κλυδωνιστεί. Σύμφωνα με τα στοιχεία που αναφέρεται στην έκθεση του ΟΟΣΑ για την Υγεία στην Ευρώπη (Health at a Glance 2018 Europe), κατά μέσον όρο το 51% των κατοίκων των χωρών-μελών της Ε.Ε. αναζητεί πληροφορίες υγείας στο Διαδίκτυο, ποσοστό που το 2007 ήταν κάτω από 30%. Τα μεγαλύτερα ποσοστά καταγράφονται στην Ολλανδία (71%), στη Φινλανδία (69%) και στο Λουξεμβούργο (65%), ενώ στον αντίποδα είναι η Ρουμανία, η Ιταλία (33%) και η Βουλγαρία (34%). Το ποσοστό των πολιτών της Ε.Ε. που χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο για την άντληση πληροφοριών υγείας εξαρτάται από την ηλικία (περίπου το 30% των ατόμων ηλικίας 65 έως 74 ετών, έναντι 55% των ατόμων ηλικίας 25 έως 64 ετών), αλλά και το εισόδημα (40% των πιο «φτωχών» νοικοκυριών, έναντι 60% των πλούσιων). Μπορεί η διαδικτυακή πληροφόρηση υγείας να είναι χρήσιμη και να βοηθά τους πολίτες να διαχειριστούν θέματα υγείας, ωστόσο οι συγγραφείς της έκθεσης του ΟΟΣΑ εκφράζουν τον προβληματισμό τους για το γεγονός ότι πολλοί χρήστες του Διαδικτύου δεν είναι σε θέση να αξιολογήσουν την επιστημονική ακρίβεια των πληροφοριών.

Πάντως, οι Ελληνες συγκαταλέγονται μεταξύ των πιο αισιόδοξων Ευρωπαίων αναφορικά με το επίπεδο της υγείας τους, καθώς το 74% αξιολογεί την υγεία του καλή ή πολύ καλή. Σύμφωνα με την έκθεση του ΟΟΣΑ, το ποσοστό αυτό είναι υψηλό και κατατάσσει τους Ελληνες στην 5η θέση της σχετικής λίστας της Ε.Ε. μετά τους Ιρλανδούς (83% δηλώνουν ότι έχουν καλή/πολύ καλή υγεία), τους Κύπριους (79%), τους Ολλανδούς (76%) και τους Σουηδούς.

Αντίθετα, λιγότεροι από τους μισούς Λιθουανούς, Λετονούς και Πορτογάλους χαρακτηρίζουν το επίπεδο της υγείας τους καλό ή πολύ καλό. Σε γενικές γραμμές, οι άνδρες έχουν την τάση να αξιολογούν την υγεία τους καλύτερα σε σχέση με τις γυναίκες οι οποίες δηλώνουν σε μεγαλύτερη συχνότητα χρόνια προβλήματα υγείας. Ενας στους τέσσερις Ελληνες (24%) δηλώνει ότι έχει κάποιο χρόνιο πρόβλημα υγείας, ενώ αντίστοιχο είναι το ποσοστό όσων δηλώνουν ότι έχουν περιορισμούς στις καθημερινές δραστηριότητες λόγω κάποιου προβλήματος υγείας που τους ταλαιπωρεί. Αξίζει να σημειωθεί ότι αν και στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε. τα άτομα με υψηλό εισόδημα τείνουν να δηλώνουν καλύτερη υγεία, στην Ελλάδα δεν καταγράφονται σοβαρές διαφορές μεταξύ διαφορετικών οικονομικών τάξεων.

Θετικές εξελίξεις καταγράφει η έκθεση για τη χώρα μας σε ό,τι αφορά την παιδική παχυσαρκία και το κάπνισμα. Και στους δύο αυτούς παράγοντες κινδύνου για σοβαρές χρόνιες παθήσεις, τα ποσοστά των Ελλήνων βελτιώνονται. Η Ελλάδα μέσα σε μία δεκαετία υποχώρησε από τη δεύτερη θέση μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. με τα πιο παχύσαρκα παιδιά στην τέταρτη, σημειώνοντας μία θεαματική μείωση στα σχετικά ποσοστά. Ειδικότερα, το ποσοστό των παχύσαρκων Ελληνόπουλων ηλικίας 7-8 ετών μειώθηκε από 21% που ήταν το 2008 σε 17% το 2017 κάτω από χώρες όπως η Κύπρος (20%), η Ισπανία (18%) και Ιταλία (18%). Σημειώνεται όμως ότι η Ελλάδα παραμένει εντός της «διακεκαυμένης ζώνης» και μακριά από τον μέσον όρο των παχύσαρκων παιδιών στις χώρες της Ε.Ε. (12%).

Το κάπνισμα

Θεαματική μείωση καταγράφεται και στο ποσοστό των Ελλήνων καπνιστών από 40% που ήταν το 2006 (το υψηλότερο μεταξύ των χωρών της Ε.Ε.) σε 27% το 2016. Παρά τη μεγάλη αυτή βελτίωση η Ελλάδα παραμένει πολύ υψηλά στη σχετική λίστα της Ε.Ε. (δεύτερη μετά τη Βουλγαρία).

Τόσο το κάπνισμα όσο και η παχυσαρκία αποτελούν σύμφωνα με τους ειδικούς γιατρούς τους πλέον «τροποποιήσιμους» παράγοντες κινδύνου για ασθένειες όπως ο καρκίνος και οι καρδιαγγειακές παθήσεις. Εκτιμάται ότι περίπου 790.000 πολίτες της Ε.Ε. πέθαναν πρόωρα το 2016 λόγω του καπνίσματος, της ανθυγιεινής διατροφής, της καθιστικής ζωής και της υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ. Οι συγγραφείς της έκθεσης του ΟΟΣΑ τονίζουν την ανάγκη να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην πρόληψη αυτών των παραγόντων κινδύνου, υπογραμμίζοντας ότι παρά την τάση μείωσης του καπνίσματος στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε. ένας στους πέντε ενήλικες συνεχίζει να καπνίζει σε καθημερινή βάση και τουλάχιστον ένας στους έξι Ευρωπαίους πολίτες είναι παχύσαρκος.

Η πληγή της ατμοσφαιρικής ρύπανσης

Βαρύ φόρο σε ανθρώπινες ζωές προκαλεί στην Ευρώπη η ατμοσφαιρική ρύπανση. Οπως αναφέρεται στην έκθεση του ΟΟΣΑ Health at a Glance: Europe 2018, εκτιμάται ότι η έκθεση στα αιωρούμενα σωματίδια PM 2,5 και το όζον επέφεραν το 2016 τον θάνατο 238.400 Ευρωπαίων πολιτών. Περισσότερο επιβαρυμένες λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης είναι οι χώρες της Κεντρικής και της Ανατολικής Ευρώπης, ενώ στον αντίποδα βρίσκονται οι Σκανδιναβικές χώρες. Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι η έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση ευθύνεται ετησίως για 573 θανάτους ανά εκατομμύριο πληθυσμού.

Στην πρώτη θέση της σχετικής λίστας της Ε.Ε. είναι η Βουλγαρία με υπερδιπλάσιο αριθμό θανάτων (1.310 ανά εκατ. πληθυσμού) και ακολουθούν η Ουγγαρία και η Ρουμανία. Την πιο καθαρή ατμόσφαιρα στην Ε.Ε. φαίνεται ότι έχει η Σουηδία με 150 θανάτους ανά εκατομμύριο πληθυσμού. Οι συγγραφείς της έκθεσης τονίζουν ότι αν και την τελευταία δεκαετία έχουν γίνει παρεμβάσεις για τη μείωση των εκπομπών αιωρούμενων σωματιδίων, απαιτείται πιο συντεταγμένη προσπάθεια για την αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

kathimerini.gr/

Νευροεπιστήμη: 10 νέα πράγματα που μάθαμε για τον εγκέφαλο το 2018

Ο εγκέφαλος, παρόλο που είναι το πιο ζωτικό όργανό μας, αυτό που καθορίζει το ποιοί είμαστε και τον τρόπο που βλέπουμε τον κόσμο και τους άλλους, παραμένει σε μεγάλο βαθμό ένα μυστήριο. Αλλά οι επιστήμονες κάνουν κάθε χρόνο νέες προόδους για την κατανόησή του.

Τα 10 πιο παράξενα ιατρικά περιστατικά στον κόσμο το 2018

Όπως κάθε χρόνο, ασυνήθιστα ιατρικά περιστατικά, που ξεφεύγουν από την πεπατημένη, έγιναν γνωστά και προκάλεσαν έκπληξη, αηδία, φόβο ή ακόμη και την ανάγκη για μαύρο χιούμορ.

Ακολουθεί μια σταχυολόγηση των δέκα πιο παράξενων περιπτώσεων ασθένειας ή άλλου προβλήματος υγείας που ξεχώρισε το Live Science για το 2018.

Μελέτη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων για την υγεία των Ηπειρωτών

Mία νέα επιδημιολογική μελέτη για τους Ηπειρώτες, χρηματοδοτήθηκε από την Περιφέρεια Ηπείρου (ΕΣΠΑ 2014-2020) στα πλαίσια του επιχειρησιακού προγράμματος «Ηπειρος 2014-2020».

Tο άτμισμα είναι κατά πολύ λιγότερο επιβλαβές από το κανονικό κάπνισμα (video)

To τμήμα δημόσιας υγείας στην Αγγλία, ευελπιστεί με αυτό το πείραμα να πείσει όσους καπνίζουν να το γυρίσουν στο ηλεκτρονικό τσιγάρο.

Τι είναι οι κιρκάδιοι ρυθμοί και πώς καθορίζουν τις δραστηριότητές μας;

Πώς ξέρετε τι ώρα πρέπει να κοιμηθείτε ή να ξυπνήσετε; Ποια είναι η κατάλληλη ώρα για να γυμναστείτε και ποια προσφέρει τα μέγιστα οφέλη στην απόδοση σας; Κάθε πότε πρέπει να τρέφεστε, ποιες τροφές δεν είναι καλό να καταναλώσετε πριν κοιμηθείτε και πώς είναι δυνατόν όλα αυτά να έχουν σχέση με την υγεία σας; Η απάντηση με μια λέξη είναι ο κιρκάδιος ρυθμός το αρχαιότερο από όλα τα ρολόγια που ελέγχει τη ζωή μας. Αλλά τι είναι ο κιρκάδιος ρυθμός;

Πιο κοντά σε ένα γενετικό τεστ ρουτίνας για τη χρόνια νεφρική νόσο

Τα γονίδια προκαλούν περίπου μία στις δέκα περιπτώσεις (10%) χρόνιας νεφρικής νόσου στους ενηλίκους, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική μελέτη, που φέρνει πιο κοντά την προοπτική ενός γενετικού τεστ ρουτίνας για τους ασθενείς. Η έρευνα δείχνει επίσης ότι ο εντοπισμός του «ένοχου» γονιδίου έχει άμεση επίπτωση στη θεραπεία των περισσότερων ασθενών.

Αυξημένος ο κίνδυνος εμφράγματος και εγκεφαλικού μερικούς μήνες πριν από τη διάγνωση καρκίνου

Οι ηλικιωμένοι έχουν αυξημένες πιθανότητες να πάθουν έμφραγμα ή ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο μερικούς μήνες προτού διαγνωσθούν με καρκίνο, σε σχέση με τους συνομηλίκους τους που δεν είναι καρκινοπαθείς, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική μελέτη, την μεγαλύτερη του είδους της μέχρι σήμερα.

Καινοτόμες ιατρικές τεχνολογίες που θα αλλάξουν την παραδοσιακή ιατρική

Η ιατρική όπως την γνωρίζουμε σήμερα, στο πολύ σύντομο μέλλον θα αλλάξει. Έχει μάλιστα ήδη να αλλάζει καθώς ακολουθεί τον ίδιο δρόμο που ακολουθεί η τεχνολογία. Πώς θα σας φαινόταν το κινητό σας τηλέφωνο να κάνει διάγνωση της ασθένειάς σας ή ένα εμφυτευμένο μικροτσίπ να παρακολουθεί τους δείκτες υγείας σας και να στέλνει αυτόματα δεδομένα στον προσωπικό σας γιατρό; Επιστημονική φαντασία ή φαντασία που γίνεται επιστήμη;

Στο παραδοσιακό μοντέλο της ιατρικής, τα δεδομένα υγείας των ασθενών συλλεγόντουσαν μόνο περιοδικά, συνήθως σε κλινικές και αρχειοθετούνταν διασκορπισμένα ανάμεσα σε αμέτρητες καταγραφές. Σήμερα υπάρχει όμως μια πολύ καλύτερη επιλογή: η προσωποποιημένη τεχνολογία που μπορεί να παρακολουθεί και να καταγράφει δεδομένα για την υγεία μας. Μέσα στην τελευταία δεκαετία οι συσκευές και οι εφαρμογές παρακολούθησης της υγείας μας έχουν κάνει ένα τεράστιο άλμα. Τις περισσότερες φορές τις χρησιμοποιούμε για να καταγράψουμε τις επιδόσεις μας στο γυμναστήριο. Στο μέλλον, όμως, αυτές οι τεχνολογίες αναμένονται να διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο στην πρόληψη ασθενειών, τη διάγνωση τους, αλλά και τη θεραπεία τους. Σκοπός των τεχνολόγων είναι να καταφέρουν να αναπτύξουν εφαρμογές που θα κάνουν μετρήσεις διαφόρων δεικτών της υγείας μας, να ανιχνεύουν αλλαγές που μπορεί να υποδηλώνουν μια αναπτυσσόμενη κατάσταση και αναμεταδίδουν τα δεδομένα των ασθενών απευθείας σε γιατρούς.


Τα ευέλικτα, ηλεκτρονικά ιατρικά τατουάζ και οι αυτοκόλλητοι αισθητήρες, που ήδη αναπτύσσονται στα εργαστήρια, θα μπορούν να κάνουν ένα ηλεκτροκαρδιογράφημα, να μετρήσουν τον αναπνευστικό ρυθμό, να ελέγξουν το σάκχαρο του αίματος και να μεταδώσουν τα αποτελέσματα χωρίς προβλήματα μέσω Bluetooth. Την ίδια στιγμή τα ακουστικά που θα έχουν ενσωματωμένους αισθητήρες, όχι μόνο θα ενισχύουν τον ήχο αλλά θα μπορούν να παρακολουθούν τον καρδιακό ρυθμό και την κίνηση. Από την άλλη, οι έξυπνοι φακοί επαφής του μέλλοντος θα έχουν ενσωματωμένους χιλιάδες βιοαισθητήρες και θα έχουν σχεδιαστεί για να εντοπίζουν πρώιμα σημάδια καρκίνου και άλλες αλλοιώσεις της όρασης. Οι φακοί που βρίσκονται τώρα σε εξέλιξη μπορεί κάποια μέρα να καταφέρουν να μετρούν και τις τιμές σακχάρου στο αίμα από τα δάκρυα μας.

Το μέλλον θα φέρει και εμφυτεύσιμες συσκευές. Έτσι ένα εξατομικευμένο τσιπ κάτω από το δέρμα μας θα μπορεί να κρατάει 24 ώρες το 24ωρο τα ιατρικά δεδομένα μας κι ένας υποδόριος αισθητήρας θα μπορεί να παρακολουθεί συνεχώς την χημεία του αίματος. Επίσης ρομποτικές νανοσυσκευές θα μπορούν να καταποθούν σε μορφή κάψουλας και να εκτελούν εργασίες στο γαστρεντερικό σύστημα μας, από την παροχή θεραπείας έως στην απομόνωση ξένων αντικειμένων που μπορεί να έχουν εισέλθει στον οργανισμό μας.

Την ίδια στιγμή ένα ειδικό έμπλαστρο στην κοιλιά μιας εγκύου θα μπορεί να ανιχνεύσει την κίνηση των μυών της μήτρας, ώστε να παρακολουθείται η πορεία της εγκυμοσύνης. Αργότερα, οι γονείς θα μπορούν να χρησιμοποιούν μια κάμερα που να καταγράφει την αναπνοή του βρέφους στην οθόνη και στέλνει μια ειδοποίηση εάν το μωρό σταματήσει να αναπνέει. Υπάρχει ακόμη και βοήθεια υψηλής τεχνολογίας με ακουστικά που θα παίζουν μουσική σε διαφορετικές κλίμακες και θα σαρώνουν τα εγκεφαλικά κύματα για να δουν αν λειτουργεί σωστά ο εγκέφαλος.

Κι αν δεν θέλουμε να έχουμε πάνω μας καμία ηλεκτρονική συσκευή; Οι μηχανικοί του MIT έχουν αναπτύξει ένα WiFi box, που μπορεί να καταγράψει ζωτικά σήματα και στοιχεία από τον ύπνο πολλών ατόμων στην ίδια κατοικία.

Τα νέα ψηφιακά εργαλεία που έχουμε στη διάθεση μας και που συνδυάζονται με τα αναλυτικά στοιχεία της τεχνητής νοημοσύνης θεωρείται βέβαιο ότι θα ενισχύσουν την ακρίβεια και την ταχύτητα των διαγνώσεων, ενισχύοντας την ανίχνευση ασθενειών σε πρώιμα στάδια και αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες επιτυχούς θεραπείας. Πολύ πιθανόν θα βασίζονται απλά και μόνο στο smartphone μας.

Με μια εφαρμογή που θα λειτουργεί σαν ωτοσκόπιο, οι γονείς θα μπορούν να δουν τα αυτιά των παιδιών τους και να μοιραστούν την εικόνα με έναν παιδίατρο. Οι εφαρμογές και οι αισθητήρες θα μπορούν να επιτρέψουν σε ένα τηλέφωνο να κάνει ένα ηλεκτροκαρδιογραφήματα και να ελέγξει για τυχόν επικίνδυνες αρρυθμίες. Μέσω ενός μικροφώνου, το κατάλληλο λογισμικό θα μπορεί να ακούσει έναν βήχα και να αποφανθεί αν πρόκειται για πνευμονία. Για να βελτιωθεί η θεραπεία της υπέρτασης, αισθητήρες θα μετρούν συνεχώς την πίεση χωρίς να είναι απαραίτητη η χρήση πιεσόμετρου.

Οι νέες τεχνολογίες θα τεθούν όμως όχι μόνο στα χέρια των ασθενών αλλά και των γιατρών. Ο εντοπισμός μιας βακτηριακής ή ιογενούς λοίμωξης και τα προτεινόμενα φάρμακα για τη θεραπεία της, απαιτεί χρόνο και καλλιέργειες αίματος. Αλλά οι επιστήμονες έχουν αναπτύξει βιοτσίπ, με το οποίο οι γιατροί θα μπορούν να κάνουν μια ολοκληρωμένη μικροβιακή σάρωση σε μερικές ώρες, χωρίς καλλιέργεια και το οποίο μπορεί να εντοπίσει μεταλλάξεις που κάνουν μερικά μικρόβια ανθεκτικά στα αντιβιοτικά.



Η έκρηξη της έρευνας για την ανθρώπινη μικροβιοκοινότητα - τα τρισεκατομμύρια βακτήρια που ζουν δηλαδή στο σώμα κάθε ατόμου - ενθαρρύνει νέους τρόπους διάγνωσης και αυξάνει την κατανόηση των ασθενειών. Η γενετική ανάλυση θα μπορούσε να βοηθήσει να ξεκλειδώσουμε πολλά μυστικά του μικροβιακού τοπίου του εντέρου μας, που πιστεύεται ότι παίζουν ρόλο στον κίνδυνο και στην ανάπτυξη της παχυσαρκίας, της φλεγμονώδους νόσου του εντέρου, των καρδιαγγειακών παθήσεων και ακόμη και των νευρολογικών παθήσεων. Πριν από μερικούς μήνες, οι επιστήμονες του Χάρβαρντ και του MIT βρήκαν έναν τρόπο για να προβλέψουν με μεγαλύτερη ακρίβεια την βαθμολογία κινδύνου ενός ατόμου για πέντε θανατηφόρες ασθένειες. Το πέτυχαν αυτό με την εξέταση των αλλαγών στο DNA σε 6,6 εκατομμύρια θέσεις στο ανθρώπινο γονιδίωμα και την εφαρμογή ενός περίπλοκου αλγορίθμου. Αλλά ακόμη και οι γενετικές εξετάσεις που αναλύουν μόνο τμήματα του γονιδιώματος μπορούν να παράσχουν πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με την προδιάθεση για άνοια, νόσο του Parkinson, διαβήτη και άλλες καταστάσεις.

Στο μεταξύ, χάρη στην τεχνητή νοημοσύνη, τα διαγνωστικά εργαλεία μπορούν να εκπαιδευτούν για να διαβάσουν δείγματα ιστών και ακτινολογικές εξετάσεις. Οι ερευνητές της Google έχουν ήδη μετατρέψει σε αλγόριθμους τις σαρώσεις αμφιβληστροειδούς χιλιάδων ασθενών, που αναγνωρίζουν πρότυπα και η τεχνολογία «έμαθε» να εντοπίζει πότε ο ασθενής έχει υψηλή αρτηριακή πίεση ή πότε διατρέχει αυξημένο κίνδυνο καρδιακής προσβολής ή εγκεφαλικού επεισοδίου. Μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις τα ψηφιακά εργαλεία παρήγαγαν πιο ακριβείς αναλύσεις από ότι οι παθολόγοι, οι δερματολόγοι ή οι ακτινολόγοι.

Στο εγγύς μέλλον, όλο και περισσότερο, η ιατρική φροντίδα θα παρέχεται με ένα μοντέλο που θα ενώνει τον πραγματικό με τον εικονικό κόσμο. Η πλειοψηφία των αλληλεπιδράσεων ασθενούς-γιατρού δεν απαιτεί φυσική εξέταση. Οι επισκέψεις στον γιατρό θα μπορέσουν να αντικατασταθούν με διαδικτυακές τηλεδιασκέψεις, ενώ οι εξετάσεις θα μπορούν να γίνονται online μέσω προσαρμοσμένων εφαρμογών. Ένας δερματολόγος της τηλεϊατρικής, για παράδειγμα, μπορεί να εξετάσει τη selfie που του έχετε στείλει και να σας παραπέμψει να ησυχάσετε ή να τον επισκεφθείτε για περαιτέρω εξετάσεις.

Η ενισχυμένη και η εικονική πραγματικότητα που αποτελούσαν μέχρι σήμερα πτυχές του gaming θα βρουν εφαρμογή και στις ιατρικές σχολές, τις κλινικές και το χειρουργείο. Οι νοσηλευτές και οι φοιτητές της ιατρικής θα μπορούν να μάθουν ανατομία και φυσιολογία σε τρισδιάστατα εικονικά όργανα. Στο μεταξύ θεραπείες εικονικής πραγματικότητας έχει αποδειχτεί ότι συμβάλουν στην καταπολέμηση του πόνου αλλά και ψυχικών νοσημάτων. Όσον αφορά τις επεμβάσεις, ένας χειρούργος μέσω μικροκαμερών 3D απεικόνισης θα μπορεί να δει στην οθόνη το σημείο στο οποίο εργάζεται ή να λαμβάνει την ανάλυση από μια βάση δεδομένων ακόμα και τη συμβουλή ενός συναδέλφου του σε πραγματικό χρόνο. Οι συμβατικές συνταγές στο μέλλον, θα μπορούσαν να αντικατασταθούν από ένα ρομπότ, που θα ελέγχεται εξ' αποστάσεως από έναν πάροχο ή έναν αλγόριθμο για να εξασφαλίσει τις σωστές δόσεις στις κατάλληλες στιγμές.

Τα ρομπότ θα παίξουν κι αυτά τον ρόλο τους στον τομέα της ιατρικής. Σύντομα ρομπότ θα μπορούν αν εντοπίζουν την πιο κατάλληλη φλέβα για να σας πάρουν αίμα, ενώ σημαντική θα είναι η συμβολή τους στη μεταφορά των ασθενών, πράγμα που ταλαιπωρεί τις νοσοκόμες σε ολόκληρο τον κόσμο.

Η τεχνολογική πρόοδος θα φέρει σίγουρα μια επανάσταση στην υγεία. Το θέμα είναι όμως να γίνει προσβάσιμη από όλους κι όχι από μία μικρή ελίτ. Το 2016 εκτιμάται ότι 3,6 εκατομμύρια άνθρωποι στις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος έχασαν τη ζωή τους επειδή δεν είχαν πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη. Και ακόμη περισσότεροι άνθρωποι σε αυτές τις χώρες - περίπου 5 εκατομμύρια - έχασαν τη ζωή τους επειδή είχαν κακή ποιότητα φροντίδας.

Μπορούμε να το αλλάξουμε αυτό, ξεκινώντας από σήμερα να μοιράζουμε ελεύθερα τον πλούτο των νέων ιατρικών τεχνολογιών.

Εργαστήριο Προσβασιμότητας Πανεπιστημίου Μακεδονίας: Ηλεκτρονικοί σκύλοι καθοδηγούν τους τυφλούς

Ηλεκτρονικοί σκύλοι καθοδηγούν τους τυφλούς, ειδικά γάντια απτικής ανάδρασης τους επιτρέπουν να ψηλαφίσουν την Ακρόπολη και τον Λευκό Πύργο, απτικο-ακουστικοί χάρτες τους ξεναγούν με ασφάλεια στις γειτονιές της πόλης. Είναι ενδεικτικά κάποια από τα βοηθήματα για άτομα με τύφλωση, που έχει υλοποιήσει ή αναπτύσσει αυτή την περίοδο το Εργαστήριο Προσβασιμότητας και Υποστήριξης Ατόμων με Αναπηρία του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.

Η σωματική άσκηση εξίσου αποτελεσματική με τα φάρμακα για τον έλεγχο της υπέρτασης

Η σωματική άσκηση μπορεί να έχει σχεδόν την ίδια αποτελεσματικότητα με τα αντι-υπερτασικά φάρμακα για τη μείωση της υψηλής αρτηριακής πίεσης, σύμφωνα με μια νέα διεθνή επιστημονική μελέτη, την πρώτη του είδους της που κάνει αυτή τη σύγκριση.

Όσα πιο πολλά τα κατοικίδια ζώα στο σπίτι, τόσες λιγότερες οι αλλεργίες στα παιδιά

Όσα περισσότερα σκυλιά (κυρίως) και γατιά υπάρχουν σε ένα σπίτι και με αυτά εξαρχής μεγαλώνει ένα μωρό, τόσο μειώνεται η πιθανότητα να πάθει άσθμα, αλλεργική ρινίτιδα ή έκζεμα, σύμφωνα με μια νέα σουηδική επιστημονική έρευνα.

Έλληνας νευροεπιστήμονας απαλλάχθηκε από γερμανικό δικαστήριο για τις εναντίον του κατηγορίες

Γερμανικό δικαστήριο απάλλαξε τον διακεκριμένο Έλληνα επιστήμονα, Νίκο Λογοθέτη, διευθυντή του Ινστιτούτου Βιολογικής Κυβερνητικής Μαξ Πλανκ στο Τίμπινγκεν, από τις εναντίον του κατηγορίες φιλοζωικών οργανώσεων ότι κακομεταχειριζόταν πειραματόζωα (μαϊμούδες) στο ερευνητικό εργαστήριο του.