MEDLABNEWS.GR / IATRIKA NEA: μυέλωμα

Responsive Ad Slot

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα μυέλωμα. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα μυέλωμα. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

«Μαζί στη ζωή»… και το 2024: Συνεχίζεται η εκστρατεία ενημέρωσης για το Πολλαπλό Μυέλωμα από τη Sanofi Ελλάδας

«Μαζί στη ζωή»… και το 2024: Συνεχίζεται η εκστρατεία ενημέρωσης για το Πολλαπλό Μυέλωμα από τη Sanofi Ελλάδας

medlabnews.gr iatrikanea

Η επιτυχημένη εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού για το Πολλαπλό Μυέλωμα με τίτλο «Μαζί στη ζωή» από την καινοτόμο βιοφαρμακευτική εταιρεία Sanofi Ελλάδας, συνεχίζεται και φέτος, στο πλαίσιο του Μαρτίου, που είναι ο μήνας ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης για το Πολλαπλό Μυέλωμα, με δύο νέες ταινίες μικρού μήκους. Σκοπός της πρωτοβουλίας αυτής είναι η ευαισθητοποίηση του ευρύτερου κοινού σχετικά με τη νόσο και η ενδυνάμωση και η υποστήριξη των ασθενών και των οικογενειών τους για να αντιμετωπίσουν με αποφασιστικότητα και αισιοδοξία τις προκλήσεις κατά τη διάρκεια της θεραπευτικής τους διαδρομής. Η εκστρατεία τελεί υπό την αιγίδα του Συλλόγου Καρκινοπαθών Εθελοντών Φίλων Ιατρών “Κ.Ε.Φ.Ι” Αθηνών.

Το πρώτο μέρος της εκστρατείας εγκαινιάστηκε τον Μάρτιο του 2022 με τη δημιουργία ενός ντοκιμαντέρ μικρού μήκους με τίτλο «Πολλαπλό Μυέλωμα - Μαζί στη ζωή», το οποίο μέσα από τις πραγματικές μαρτυρίες ενός ασθενή, ενός φροντιστή, ενός γιατρού και ενός ψυχολόγου, ανέδειξε τον τρόπο διαχείρισης της νόσου από τους ασθενείς και τους φροντιστές τους, αλλά και τις σημαντικές ιατρικές εξελίξεις που διασφαλίζουν μακροχρόνια επιβίωση και καλή ποιότητα ζωής.

Ύστερα από την ευρέως θετική αποδοχή του ντοκιμαντέρ από την κοινότητα των ασθενών, η Sanofi προχώρησε φέτος στη δημιουργία δύο νέων ταινιών μικρού μήκους με τη μορφή δραματοποιημένου ντοκιμαντέρ. Οι ταινίες αυτές αποτυπώνουν τη ζωή δύο διαφορετικών ανθρώπων και τον τρόπο με τον οποίο καλούνται να αντιμετωπίσουν τη διάγνωση του Πολλαπλού Μυελώματος και την υποτροπή της νόσου αντίστοιχα. Μέσα από την αυθεντική απεικόνιση των καταστάσεων, οι ταινίες αποδίδουν με ρεαλισμό και ευαισθησία την επίπτωση της νόσου στην καθημερινότητα των ασθενών και του υποστηρικτικού τους περιβάλλοντος.

Μέσα από τις ταινίες, παρακολουθούμε τα συναισθήματα των πρωταγωνιστών που αντιμετωπίζουν το αρχικό σοκ της διάγνωσης, σκιαγραφώντας το φάσμα των συναισθημάτων από την αγωνία και την απογοήτευση, έως την αποφασιστικότητα να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις της νόσου, με την υποστήριξη των φροντιστών τους. Κεντρικό ρόλο στις δύο ταινίες έχει ο γνωστός ηθοποιός Ιεροκλής Μιχαηλίδης, υποδυόμενος τον Αιματολόγο που παρακολουθεί τους ασθενείς. Τα μηνύματα που μεταφέρει στους ασθενείς και τους φροντιστές τους αποτελούν την ουσία της εκστρατείας ενημέρωσης: αναφορά στη νόσο, στις προκλήσεις που ο ασθενής αντιμετωπίζει κατά τη διάρκεια της αγωγής του, στις προσαρμογές που πρέπει να κάνει στην καθημερινότητά του, αλλά και στην αισιοδοξία που προσφέρουν οι σύγχρονες θεραπευτικές επιλογές. Το νέο μέρος της εκστρατείας «Πολλαπλό Μυέλωμα – Μαζί στη Ζωή» με τις δύο ταινίες μικρού μήκους παρουσιάστηκε στο πλαίσιο Συνέντευξης Τύπου στο Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή.

Όπως αναφέρει η κα Ιωάννα Τσόκα, Country Communication Head Greece & Central South Europe MCO Communication Business Partner, «Η διάγνωση του Πολλαπλού Μυελώματος και η θεραπευτική διαχείρισή του κατόπιν υποτροπής σηματοδοτούν την έναρξη μιας δύσκολης διαδρομής για τους πάσχοντες και τις οικογένειές τους, με μεγάλο ψυχικό κόστος. Συνεχίζοντας την υλοποίηση της εκστρατείας ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης "Πολλαπλό Μυέλωμα - Μαζί στη ζωή", μεταδίδουμε το αισιόδοξο μήνυμα ότι οι ασθενείς μπορούν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά το Πολλαπλό Μυέλωμα, με την κατάλληλη υποστήριξη από τον γιατρό και τους φροντιστές τους.

Το Πολλαπλό Μυέλωμα είναι η δεύτερη σε συχνότητα αιματολογική κακοήθεια παγκοσμίως, με 160.000 νέα περιστατικά να καταγράφονται κάθε χρόνο σε ολόκληρο τον κόσμο, συχνότερα σε άτομα ηλικίας 65-74 ετών. Τα σημεία και τα συμπτώματα της νόσου περιλαμβάνουν επίμονο πόνο στα οστά ή/και κατάγματα, κόπωση, επαναλαμβανόμενες ανεξήγητες λοιμώξεις (π.χ. πνευμονία), διαταραχές του νευρικού συστήματος και δύσπνοια ή ένδειξη καρδιακής ή νεφρικής ανεπάρκειας. Το Πολλαπλό Μυέλωμα είναι μία σοβαρή νόσος που μπορεί να επανεμφανιστεί. Ωστόσο, με τη βοήθεια της επιστήμης μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε, περιορίζοντας ή, σε κάποιες περιπτώσεις, εξαλείφοντας τα συμπτώματά της. Υπάρχουν πλέον πολλές γραμμές άμυνας για την αντιμετώπιση των υποτροπών της. Χρειάζεται υπομονή και επιμονή για να ξεπεραστούν. Χρειάζεται να είμαστε Μαζί στη Ζωή.

Μπορείτε να παρακολουθήσετε τις δύο ταινίες μικρού μήκους στο κανάλι Sanofi Greece στο YouTube.

Διαβάστε επίσης:

Πολλαπλό Μυέλωμα: Η δεύτερη σε συχνότητα αιματολογική κακοήθεια που λίγοι γνωρίζουν!

Γιατί πλήρως εμβολιασμένοι, πεθαίνουν από κοροναϊό;

 medlabnews.gr iatrikanea

Ακούμε πώς πλήρως εμβολιασμένοι πεθαίνουν από κοροναϊό. 

Αν και πάλι μπορεί να πεθάνεις έχοντας κάνει το εμβόλιο, τότε ποιο το νόημα να το κάνεις;

Ποια είναι όμως η απάντηση σε αυτό το ερώτημα; 

Η Αμερικανίδα επιστήμονας Λεάνα Γουέν απάντησε σε διάφορα ερωτήματα που της έθεσε το CNN σχετικά με αυτό το θέμα, ώστε να μην υπάρξουν παρεξηγήσεις σχετικά με την αποτελεσματικότητα των εμβολίων, με αφορμή το θάνατο ενός πλήρους εμβολιασμένου, αλλά με σοβαρά υποκείμενα νοσήματα.

Τι δείχνουν οι πρόσφατες μελέτες

«Είχε προγραμματίσει να κάνει την τρίτη δόση του εμβολίου, όταν τον μόλυνε ο κοροναϊός», είπε η κυρία Cifrino. «Δεν μπορούσε πια να πάει στο ραντεβού. Επειδή ένιωθε αδιάθετος, πήγε στο νοσοκομείο, αλλά δυστυχώς δεν τα κατάφερε».

Πολύ υψηλού κινδύνου

Τα εμβόλια για τη λοίμωξη που προκαλεί ο κοροναϊός παρέχουν ισχυρή προστασία έναντι της σοβαρής νόσου και του θανάτου στους υγιείς ανθρώπους. Στους ασθενείς με πολλαπλούν μυέλωμα, όμως, μπορεί να μην αποδώσουν τόσο καλά, σύμφωνα με τις υπάρχουσες μελέτες.

Μία από αυτές είχε δημοσιευθεί στην επιστημονική επιθεώρηση Nature τον περασμένο Ιούλιο. Όπως είχε δείξει, μόνο το 45% των πασχόντων από πολλαπλούν μυέλωμα ανταποκρίνονται επαρκώς στο εμβόλιο για τον κοροναϊό. Το 22% έχουν μερική ανταπόκριση και το ένα τρίτο καμία.

Πριν από καιρό εντύπωση είχε προκαλέσει ο θάνατος του Κόλιν Πάουελ, που ήταν ο πρώτος Αφροαμερικανός υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ ο οποίος πέθανε από επιπλοκές της λοίμωξης που προκαλεί ο κοροναϊός παρότι ήταν πλήρως εμβολιασμένος.  Ο Πάουελ έκανε θεραπεία για μία μορφή καρκίνου που εξασθενεί το ανοσοποιητικό σύστημα. Επιπλέον, δεν είχε προλάβει να κάνει την τρίτη δόση του εμβολίου, ανακοίνωσε η επί σειρά ετών βοηθός του, Peggy Cifrino. 

Ο Πάουελ, που ήταν 84 ετών, είχε λάβει τη δεύτερη δόση του εμβολίου της Pfizer τον περασμένο Φεβρουάριο. Έπασχε από πολλαπλούν μυέλωμα, μία μορφή αιματολογικής κακοήθειας που διαταράσσει σημαντικά το ανοσοποιητικό σύστημα. Για την αντιμετώπισή του βρισκόταν υπό ενεργό θεραπεία τα τελευταία 2-3 χρόνια. 

Ο Πάουελ έπασχε επίσης από αρχικού σταδίου νόσο Πάρκινσον, μία νευροεκφυλιστική ασθένεια.«Ο Κόλιν Πάουελ αντιπροσώπευε την πιο ευαίσθητη πληθυσμιακή ομάδα απ’ όλες», είπε ο Dr. Jonathan Reiner, ιατρικός αναλυτής στο CNN και καθηγητής Καρδιολογίας στο Πανεπιστήμιο George Washington. «Ήταν πάνω από 80 ετών, έπασχε από καρκίνο και έκανε ενεργό θεραπεία για τον καρκίνο του. Και τα τρία σχετίζονται με εξασθένηση του ανοσοποιητικού. Επομένως, ανήκε στις ομάδες πολύ υψηλού κινδύνου για σοβαρή μορφή της λοίμωξης που προκαλεί ο κοροναϊός».

Πως επηρεάζει το μυέλωμα το ανοσοποιητικό

Το πολλαπλούν μυέλωμα είναι μία νόσος που αρχίζει από μία ομάδα κυττάρων του ανοσοποιητικού, που λέγονται πλασματοκύτταρα. Όταν αυτά είναι υγιή, βοηθούν το ανοσοποιητικό να καταπολεμά τις λοιμώξεις και τις τοξίνες, συμμετέχοντας στην παραγωγή αντισωμάτων.

Όλοι οι καρκίνοι αρχίζουν όταν τα κύτταρα αναπαράγονται (πολλαπλασιάζονται) ανεξέλεγκτα. Στο πολλαπλούν μυέλωμα αυτό συμβαίνει στα πλασματοκύτταρα.

«Τα παθολογικά πλασματοκύτταρα γεμίζουν τον μυελό των οστών και εκτοπίζουν όλα τα άλλα κύτταρα του ανοσοποιητικού», εξήγησε ο Dr. Drew Pardoll, καθηγητής Ογκολογίας & Μοριακής Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο Τζωνς Χόπκινς. «Αυτό έχει ως συνέπεια σημαντική εξασθένηση του ανοσοποιητικού».

Η θεραπεία που έκανε ο Πάουελ είναι πιθανό να εξασθένησα ακόμα περισσότερο το ανοσοποιητικό του, πρόσθεσε. Σε αυτή την ευάλωτη κατάσταση τον προσέβαλλε ο κοροναϊός, ο οποίος πολλαπλασιάστηκε ανεμπόδιστος στον οργανισμό του.

Δεν είναι αλάνθαστα, αλλά σωτήρια

Η ηλικία επίσης είναι ένας καθοριστικός παράγοντας. Από τότε που εμφανίστηκε ο κοροναϊός στη ζωή μας, επιτίθεται πρωτίστως στους μεγάλης ηλικίας ανθρώπους. Δυστυχώς, τα εμβόλια δεν προκαλούν πάντοτε επαρκή ανταπόκριση (ούτε) στους ηλικιωμένους.

Συνολικά, όμως, ο κοροναϊός έχει κοστίσει στις ΗΠΑ πάνω από 900.000 ζωές. Είναι επομένως σαφές πως, μολονότι τα εμβόλια δεν παρέχουν 100% προστασία, μειώνουν δραματικά τον κίνδυνο θανάτου.

Το μήνυμα παραμένει σαφές: Αν έχεις εμβολιασθεί, προστατεύεσαι και δεν θα καταλήξεις στο νοσοκομείο με βαριά συμπτώματα ή κίνδυνο θανάτου.

Είναι γνωστό εξάλλου ότι όσοι εμβολιασμένοι μολυνθούν θα εμφανίσουν ήπια συμπτώματα ή θα είναι εντελώς ασυμπτωματικοί. Ωστόσο, το βασικότερο πρόβλημα είναι ότι οι εμβολιασμένοι που μολύνονται μπορεί να είναι ασυμπτωματικοί, εν τούτοις μπορούν να μεταδώσουν τον ιό και σε άλλους.

Μια πρωτοποριακή θεραπεία για ασθενείς με Πολλαπλούν Μυέλωμα ξεκίνησε στον «Ευαγγελισμό»

 medlabnews.gr iatrikanea

Μία νέα πρωτοποριακή θεραπεία για τους ασθενείς με πολλαπλούν μυέλωμα ξεκίνησε πριν λίγες ημέρες, στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός» από το Τμήμα Κλινικών Μελετών.

Πρόκειται για μία πολύ σημαντική εξέλιξη, καθώς πραγματοποιείται για πρώτη φορά σε νοσοκομείο της χώρας μας, με στόχο την αντιμετώπιση του πολλαπλού μυελώματος, της δεύτερης σε συχνότητα αιματολογικής νόσου. Ο Συντονιστής Κλινικών Μελετών Αιματολογικής Κλινικής Και Λεμφωμάτων «ΓΝΑ Ευαγγελισμός», Τεχνολόγος Ιατρικών Εργαστηρίων, κ. Γιώργος Νάκης μίλησε στο www.kanaliena.gr και την Αθηνά Δαβαρία μεταξύ άλλων για τα οφέλη που αναμένονται και ποια είναι τα κριτήρια των νέων κλινικών μελετών.

Κε. Νάκη, τα τελευταία χρόνια το νοσοκομείο «Ευαγγελισμός» πρωτοστατεί σε σημαντικές και πρωτοποριακές έρευνες για τη θεραπεία ασθενειών, όπως το πολλαπλούν μυέλωμα και το λέμφωμα. Θα ήθελα να μας πείτε ποιες έρευνες «τρέχουν» αυτή τη στιγμή.

Ισχύει, τα τελευταία χρόνια στο νοσοκομείο μας «τρέχουν» πολλές και σημαντικές κλινικές μελέτες κυρίως φάσης ΙΙ και φάσης ΙΙΙ τόσο στο Πολλαπλούν Μυέλωμα όσο και στο Λέμφωμα. Τα τελευταία 2 χρόνια διενεργούνται επίσης στο Πολλαπλούν Μυέλωμα και κλινικές μελέτες φάσης Ι. Αναλυτικότερα για το ποιες μελέτες είναι εν ενεργεία αυτή τη στιγμή μπορεί ο κάθε ενδιαφερόμενος να επικοινωνήσει με τη διεύθυνση της κλινικής ή να τις βρει αναρτημένες στο www.eae.gr, site της Ελληνικής Αιματολογικής Εταιρείας.

Τι είναι το πολλαπλούν μυέλωμα. Πόσοι άνθρωποι νοσούν στη χώρα μας. Πως γίνεται η διάγνωση και ποιες είναι οι νεότερες και αποτελεσματικές θεραπείες που έχουν προστεθεί τελευταία στο θεραπευτικό οπλοστάσιο.

To Πολλαπλούν Μυέλωμα είναι μια Αιματολογική κακοήθεια, η δεύτερη σε συχνότητα μετά την χρόνια λεμφοκυτταρική λευχαιμία. Κάθε χρόνο διαγιγνώσκονται με συμπτωματικό Πολλαπλούν Μυέλωμα περίπου 7 άτομα ανά 100.000 πληθυσμού. Στη χώρα μας αυτή τη στιγμή υπάρχουν περίπου 2.500 ασθενείς με Πολλαπλούν Μυέλωμα και κάθε χρόνο έχουμε περίπου 500 νεοδιαγνωσμένους ασθενείς.

Η διάγνωση γίνεται με βάση την κλινική εικόνα και το εργαστηριακό έλεγχο του ασθενή. Το Πολλαπλούν Μυέλωμα ακόμα και σήμερα, θεωρείται ανίατη νόσος αλλά την τελευταία κυρίως δεκαετία έχουν αναπτυχθεί νέα φάρμακα όπως αναστολείς πρωτεοσώματος, ανοσοτροποποιητικοί παράγοντες και μονοκλωνικά αντισώματα που χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό. Έτσι λοιπόν, σήμερα οι περισσότεροι ασθενείς ζουν πολλά χρόνια και κυρίως με καλή ποιότητα ζωής.

Στην Αιματολογική Κλινική του νοσοκομείου Ευαγγελισμός πραγματοποιήθηκε πριν λίγες ημέρες μία νέα θεραπεία, για πρώτη φορά στη χώρα μας. Ποια τα οφέλη αυτής της θεραπείας και σε ποιους ασθενείς απευθύνεται. Σε πόσα νοσοκομεία στη χώρα ή και αλλού γίνονται αυτή τη στιγμή.

Στο νοσοκομείο μας προ εβδομάδος, όντως ξεκίνησε μια νέα θεραπεία με ένα καινούργιο διειδικό μονοκλωνικό αντίσωμα που ονομάζεται Cevostamab. Το συγκεκριμένο έχει ήδη χορηγηθεί ενδοφλεβίως στο εξωτερικό και σε εμάς ήταν η πρώτη φορά παγκοσμίως που χορηγήθηκε υποδορίως σε κλινική μελέτη φάσης Ι. Η συγκεκριμένη θεραπεία απευθύνεται σε ασθενείς με ανθεκτικό/υποτροπιάζον Πολλαπλούν Μυέλωμα και τα οφέλη είναι κάτι που και εμείς αναμένουμε να δούμε στους ασθενείς μας. Τα τελευταία 10 χρόνια μαζί με την Διευθύντρια Αιματολόγο Σωσάνα Δελήμπαση καταφέραμε να αναπτύξουμε το τμήμα των Κλινικών Μελετών για ασθενείς με Πολλαπλούν Μυέλωμα. Είμαι πραγματικά περήφανος  που δίνω καθημερινά τον καλύτερο μου εαυτό δίπλα σε έναν εξαίρετο άνθρωπο, εκτός από υπόδειγμα γιατρού.

Πως αξιολογείται από τους ιατρούς η αποτελεσματικότητα ή μη της συστηματικής αντιμυελωματικής αγωγής και πως λαμβάνεται η απόφαση για νέες θεραπείες. Είναι πρόθυμοι οι ασθενείς να λάβουν μία θεραπεία που ίσως είναι σε πειραματικό στάδιο.

Υπάρχουν κριτήρια για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας κάθε θεραπείας. Οι νέες θεραπείες στα πλαίσια Κλινικών Μελετών για να δοθούν στους ασθενείς θα πρέπει να τηρούνται όλες οι προϋποθέσεις ασφάλειας για τον ασθενή και να ωφελούν, όχι να βλάπτουν. Οι ασθενείς τώρα πια δηλώνουν αρκετά πρόθυμοι να λάβουν τέτοιου είδους θεραπείες αρκεί βέβαια τους εξηγηθούν αναλυτικά οι διαδικασίες που θα ακολουθήσουν και να συμφωνήσουν με αυτές.

Οπότε τα οφέλη για τους ασθενείς είναι πολλά… Πρώτα και κύρια για την κατάσταση και την πορεία της υγείας τους αλλά και σε οικονομικό επίπεδο…

Τα οφέλη, είναι πολλαπλά. Από τη μία είναι οι πολλοί ασθενείς που δεν θα είχαν την ευκαιρία να λάβουν νέες, πολλά υποσχόμενες, πρωτοποριακές θεραπείες, οι οποίες μόνο στο εξωτερικό ενδεχομένως να ήταν διαθέσιμες, ενώ τώρα πλέον έχουν την δυνατότητα να τις λάβουν στη χώρα μας! Από την άλλη μεριά, πέρα από τα οφέλη των ασθενών, που έχουν προτεραιότητα, μέσω των Κλινικών Μελετών, οι θεραπείες που δίνονται είναι εντελώς δωρεάν για τους ασθενείς, αυτό ισχύει και για όλες τις εργαστηριακές εξετάσεις που κάνουν, από μια απλή γενική αίματος έως ένα pet scan! Επίσης, από την στιγμή που όλες οι θεραπείες και ο εργαστηριακός έλεγχος είναι δωρεάν, το εκάστοτε νοσοκομείο στο οποίο διενεργούνται Κλινικές Μελέτες είναι λογικό να μην έχει τα αντίστοιχα έξοδα σε φαρμακευτική δαπάνη. Συνεπώς όταν και το νοσοκομείο δεν ξοδεύει από τον προϋπολογισμό του χρήματα για θεραπείες, μπορεί να τα αξιοποιήσει για άλλες ανάγκες του. Τα οφέλη συνεπώς των Κλινικών Μελετών είναι πολλαπλά. Πρώτα απ΄ όλα δίνονται οι καλύτερες και νεότερες θεραπείες  στους ασθενείς, χωρίς κόστος για εκείνους, και ακολουθεί και το ότι οικονομικά δεν επιβαρύνονται τα νοσοκομεία μας.

H μάχη με τον καρκίνο, το πολλαπλούν μυέλωμα του τ. βουλευτή Δημήτρη Γάκη

medlabnews.gr iatrikanea

Μια μέρα μετά την αποκάλυψη της Ντόρας Μπακογιάννη ότι διαγνώστηκε με πολλαπλούν μυέλωμα, τον Οκτώβριο που μας πέρασε,  ο Δημήτρης Γάκης σε ανάρτησή του ανέφερε ότι κι ο ίδιος είναι «ένας ακόμα από τους 500 ασθενείς, με πολλαπλού μυέλωμα...», κι έστειλε μήνυμα συμπαράστασης στην Ντόρα Μπακογιάννη λέγοντας ότι «θα βγούμε νικητές»!


Κάποιοι ήξεραν ότι το πρόβλημά του εντοπίστηκε το 2010, οι περισσότεροι όμως αιφνιδιάστηκαν που «κι αυτός», έγινε είδηση για τη μάχη που δίνει με τον καρκίνο.
Του ζήτησα, μέσα στις γιορτές, να τον δω στην Αθήνα, όπου βρίσκεται τον τελευταίο  χρόνο για τις ανάγκες των θεραπειών, στις οποίες υποβάλλεται. Δεν το ρίσκαρε να βγει να κυκλοφορήσει με κοροναϊό- μόνο για τις χημειοθεραπείες του βγαίνει αυτό το διάστημα. Κι έτσι η κουβέντα μας έγινε από τηλεφώνου ενώ βρισκόμουν πια στη Ρόδο κι έχει στοιχεία εξομολόγησης για ένα θέμα που συχνά είναι ταμπού, για μια αρρώστια που ακόμη φτύνεις στον κόρφο σου.

«Έχω αυτό που πολύ απλά θα λέγαμε καρκίνος του αίματος, μου είπε. Είναι  διάφορες οι μορφές, αλλά το πιο συχνό είναι το πολλαπλούν  μυέλωμα. Όλα ξεκίνησαν το 2010 από την προνοητικότητα του γιατρού μας του Νίκου του Αφαντενού, να μου ζητήσει, μαζί με τις γενικές εξετάσεις αίματος και εξειδικευμένες εξετάσεις, γι’ αυτό. Διαπιστώθηκε ότι είχα αυξημένες τιμές παραπρωτεϊνών και ανοσοσφαιρίνες, οι οποίες προδιαγράφουν την ύπαρξη πολλαπλούν μυελλώματος. Από το 2010 και για 10 χρόνια ήμουν ασυμπτωματικός. Μάλιστα τότε το άκουγα για πρώτη φορά. Έψαξα να βρω τι είναι και ξεκίνησα να κάνω  εξετάσεις αίματος, κάθε εξάμηνο».

Τι σκεφτήκατε τότε; Πώς σας ήρθε;
Εκείνη την ημέρα που με ενημέρωσε ο μικροβιολόγος  Γιάννης Μηνέττος, ήμουνα σε προεκλογική εξόρμηση  στην Ιαλυσό με το «Ροδοκόκκινο» για τις δημοτικές εκλογές στις οποίες κατέβαιναν τότε ως επικεφαλής  ο Στάθης Κουσουρνάς, ο Γιώργος Χατζημάρκος, ο Τάκης Πότσος κι εγώ. Παθαίνεις ένα σοκ. Ωστόσο επειδή σ’ εκείνη τη φάση δεν χρειαζόταν κάτι άλλο παρά μία παρακολούθηση, συνέχισα κανονικά τη ζωή μου. Με παρακολουθούσε η Μαρία Μπακίρη, αιματολόγος από τ’ Αφάντου και μετά από δύο χρόνια απευθύνθηκα στον σημερινό πρύτανη του ΕΚΠΑ, Θάνο Δημόπουλο.

Το 2012 εκλεγήκατε  βουλευτής. Πώς συνεχίσατε με την υγεία σας;
Δεν είχα κανένα σύμπτωμα, καμία ενόχληση. Στα 10 χρόνια όμως από τον εντοπισμό του προβλήματος αλλάζουν τα πρωτόκολλα, με βάση τα οποία έμπαινες σε θεραπεία. Με ενημέρωσε ο γιατρός μου ότι θα πρέπει να ενταχθώ σε μία μελέτη του Ευρωπαϊκού Ογκολογικού Κέντρου, της οποίας η κορύφωση είναι μεταμόσχευση μυελού των οστών. Και πάλι στάθηκα τυχερός γιατί η ηλικία μου μού επέτρεπε ακόμη να κάνω μεταμόσχευση των οστών από δικά μου αιμοποιητικά κύτταρα. 

Αυτό ήταν μία πολύ θετική εξέλιξη αφού με δεδομένο ότι ο μυελός είναι δικός σου αποφεύγεται η αποβολή του μοσχεύματος. Φτάνουμε λοιπόν σ’ αυτό τον τελευταίο χρόνο οπότε άρχισα  χημειοθεραπείες για τέσσερις μήνες,  οι οποίες προσάρμοσαν και ετοίμασαν τον οργανισμό μου για τη μεταμόσχευση. Έκανα τη μεταμόσχευση κι η φάση αυτή πήγε εξαιρετικά καλά. Συνεχίζω όμως τις χημειοθεραπείες για να εδραιωθεί η καλή κατάσταση του οργανισμού.

Είστε στο τέλος, επομένως, των θεραπειών.
Είμαι στο τέλος των δύσκολων φάσεων.

Βρίσκεστε στην Αθήνα για μεγάλο διάστημα!
Για όλες αυτές τις φάσεις θα έπρεπε να βρίσκομαι κοντά στο κέντρο. Λείπω κοντά ένα χρόνο από τη Ρόδο, με διαλείμματα στα οποία επιστρέφω, αλλά την επιθύμησα πολύ.

Τι σας έλειψε  από το νησί;
Εκείνο που λείπει όταν φεύγεις από τον τόπο σου είναι η ζεστασιά των ανθρώπων. Εγώ νιώθω ερωτευμένος με τους πατριώτες μας και σ’ έναν βαθμό κι εκείνοι μ’  εμένα. Τουλάχιστον αυτό εισπράττω. Μου τηλεφωνούν πάρα πολλοί κι άλλοι δεν το κάνουν πιστεύοντας ότι θα ενοχλήσουν. Εγώ τους λέω να μην το σκέφτονται έτσι γιατί οι άνθρωποι που περνούν τις δύσκολες καταστάσεις θέλουν τη συμπαράσταση. Η πιο συγκινητική μου στιγμή σ’ αυτή τη φάση είναι όταν διαπίστωσα την προθυμία και την ευχάριστη διάθεση νεαρών Ροδιτόπουλων που προθυμοποιήθηκαν να μου δώσουν αιμοπετάλια και μου έδωσαν, όταν τα χρειάστηκα. 

Αισθάνεστε τυχερός παρά το ό,τι περάσατε;
Πάρα πολύ. Και γιατί το ανακάλυψα νωρίς και γιατί η ηλικία μου μού επέτρεψε να κάνω αυτόλογη μεταμόσχευση και γιατί έπεσα σε πολύ καλούς γιατρούς. Αν αυτό δεν το ανακαλύψεις, σου εκδηλώνεται με σπάσιμο οστών σε ανύποπτο χρόνο, την ώρα που περπατάς, την ώρα που χορεύεις, την ώρα που κάνεις ένα σπορ. Τέτοια φαινόμενα έχουμε και οι άνθρωποι αυτοί λέγονται «συμπτωματικοί». Εγώ είμαι ασυμπτωματικός μέχρι τώρα. Αν δεν έκανα όλα αυτά, θα γινόμουν κι εγώ ξαφνικά συμπτωματικός, κάτι πιο δύσκολο και πιο πολύπλοκο. Θα πρότεινα στους ανθρώπους  να κάνουν προληπτικές εξετάσεις για το πολλαπλούν  μυέλωμα σε κάποιες από τις τακτικές τους εξετάσεις, γιατί έτσι θα αποφύγουν περιπέτειες.

Πώς το βιώσατε όμως; Ο ψυχολογικός παράγοντας σίγουρα παίζει σημαντικό ρόλο!
Είναι μια φάση στην οποία πρέπει να βρεις μία ψυχική ισορροπία, μεταξύ της ζωής και του θανάτου και τότε είσαι πιο ήρεμος. Πρέπει ν’ αρχίσεις να ζεις και με τη μία ιδέα και με την άλλη. Λες ότι «η ζωή έχει ένα τέλος, για άλλους γρηγορότερα, για άλλους αργότερα. Κάποια στιγμή αυτό το τέλος, θα έρθει»! Και θα πρέπει να ζεις μ’ αυτή την ιδέα. Αυτό μ’ έκανε να ζήσω πιο ήρεμα. Θεωρώ τον εαυτό μου πολύ τυχερό γιατί η ζωή, αλλά και οι άνθρωποι, μου έδωσαν μια πληρότητα, μια απόλυτη αναγνώριση. Ελπίζω να ανταποκρίθηκα στο ελάχιστο. Βέβαια έπαιξε ρόλο και η γυναίκα μου. Στυλοβάτης. Τότε είναι που καταλαβαίνεις πότε κλείνει το μεγάλο κοινωνικό σύνολο και περιορίζεται στην οικογένεια που αντιμετωπίζει τα μεγάλα προβλήματα.

Τώρα τι σκέφτεστε;
Να παραφράσω ένα τραγούδι; «Είμαστε ακόμη ζωντανοί,  στων αγώνων τη σκηνή». Η ζωή αυτό έχει: να την κερδίσεις, να την διαμορφώσεις, να ικανοποιήσεις και τον εαυτό σου, να ικανοποιήσεις και τους ανθρώπους που σε εμπιστεύονται… Το να περιοριστείς και να κλειστείς στον εαυτό σου είναι ό,τι χειρότερο σ’ αυτές τις περιστάσεις. Ήθελα να δημοσιοποιήσω το πρόβλημά μου, να μιλήσω στους ανθρώπους που με εμπιστεύτηκαν σε όλη τη διαδρομή μου και το έκανα με αφορμή τη δημοσιοποίηση του προβλήματος της Ντόρας Μπακογιάννη  όπου έσπευσα να της εκδηλώσω την υποστήριξη και την εμπιστοσύνη μου στη θέλησή της να νικήσει.

Μετά από αυτό που περάσατε, πού καταλήξατε; Τι έχει σημασία τελικά σ’ αυτή τη ζωή;
Η ίδια η ζωή. Η ίδια η ζωή είναι δράση, είναι ενέργεια, είναι προσφορά. Αν δεν είχε αυτά τα χαρακτηριστικά, δεν ξέρω πώς θα την λέγαμε. Και δυστυχώς αυτή τη ζωή, τα τελευταία δύο χρόνια μας την κλέβουνε, μας την αλλοτριώνουνε και τη διαμορφώνουνε σε άλλα πρότυπα.

Σωστά. Σαν το «διά ζώσης», δεν έχει! Τι θα λέγατε στους ανθρώπους που περνούν περιπέτεια με την υγεία τους;
Θα τους έλεγα καταρχάς να έχουν εμπιστοσύνη στους γιατρούς τους και όχι σε πληροφορίες του διαδικτύου. Θα τους έλεγα επίσης να μην κρύβουν το πρόβλημά τους, αλλά να το ανοίγουν, να το κοινοποιούν, έτσι θα νιώσουν πιο δυνατοί. Οι απέξω, οι υπόλοιποι να μην νιώθουν ότι θα ενοχλήσουν αν επικοινωνήσουν μαζί τους. Αντίθετα, τους βοηθάνε πάρα πολύ. Η δική μου φιλοσοφία είναι: «πλαίσια τα οποία δεν μπορείς να τα αποφύγεις, να τα αλλάξεις οριστικά, απόλαυσέ τα»!

Εμένα ποιος μου συμπαραστάθηκε πάρα πολύ και με έπαιρνε κάθε μέρα τηλέφωνο; Η δημοσιογράφος, η Ρένα Βενιανάκη! Και θέλω να ευχαριστήσω αυτούς που μου έδωσαν αιμοπετάλια με μία εκπληκτική διάθεση προσφοράς όπως και  αυτούς που μου έδωσαν αίμα: τον  Γιώργο Γαμπρέλη, τον Χρήστο Αργυρίου-Σαράγια, τον Άρη Παπαδάκη, τον Στέφανο Γονατά, τον Γαβριήλ Ιωαννίδη, τον Αλέξη Γιαννακόπουλο, τον Βασίλη Σουρλά,  καθώς και τις: Φένια Φλώρου και Χαρούλα Πέττα οι οποίες κινητοποίησαν τους πάντες. Θέλω επίσης να ευχαριστήσω όλη την ομάδα του κ. Δημόπουλου, ιδιαίτερα την κ. Μήγκου, τον κ. Ελευθεράκη και τη νοσηλεύτρια την Παρασκευή η οποία έγινε και μία πολύ καλή μου φίλη, όπως και όλους τους φίλους που μου συμπαραστάθηκαν σ’ αυτή τη διαδρομή.     

Με την πολιτική τι θα κάνετε; Πότε βλέπετε να έχουμε εθνικές εκλογές;
Είπαμε: «είμαστε ακόμη ζωντανοί, στων αγώνων τη σκηνή»! Οι εκλογές είναι πολύ πιθανό να γίνουν στο τέλος της άνοιξης του 2022 λόγω και του εκλογικού συστήματος της απλής αναλογικής ώστε να προλάβουν  να γίνουν οι  δεύτερες εκλογές, το φθινόπωρο. Και δηλώνουμε «παρών»!        

Του ζήτησα μιά δική του, πιο ελεύθερη φωτογραφία, αντί γι’ αυτές που βάζουμε συνήθως «του Γάκη βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ». Μου έστειλε μία πρόσφατη, αδυνατισμένος,  με φόντο τη θάλασσα και τον καφέ take away. Είναι που η ζωή δίνει το σύνθημα κι εσύ αν είσαι τυχερός, ξεκινάς και πάλι! 

Συνέντευξη στη Ροδούλα Λουλουδάκη

Πηγή rodiaki.gr

Ιδιαίτερα ελπιδοφόρα τα αποτελέσματα της ανοσοθεραπείας στο πολλαπλούν μυέλωμα

Την προηγούμενη εβδομάδα, από τις 7-10 Δεκεμβρίου 2019, πραγματοποιήθηκε στο Ορλάντο των ΗΠΑ το 61o συνέδριο της Αμερικανικής Αιματολογικής Εταιρείας (American Society of Hematology) με συμμετοχή περισσότερων από 25.000 συνέδρων από όλο τον κόσμο. Πρόκειται για την κορυφαία συνάντηση ιατρών και ερευνητών παγκοσμίως στο πεδίο της Αιματολογίας.

Το πρωτοποριακό έργο του ΕΚΠΑ αναδείχθηκε στο παγκόσμιο συνέδριο για το πολλαπλούν μυέλωμα

Το πρωτοποριακό κλινικό και ερευνητικό έργο που γίνεται στο ΕΚΠΑ και αφορά στις πλασματοκυτταρικές δυσκρασίες, αναδείχθηκε στο διετήσιο εκπαιδευτικό συνέδριο της Παγκόσμιας Εταιρείας του Πολλαπλού Μυελώματος που έγινε την προηγούμενη εβδομάδα, από 12-15 Σεπτεμβρίου στη Βοστώνη των ΗΠΑ.

Το ανώτατο βραβείο του Παγκόσμιου Ιδρύματος του Πολλαπλού Μυελώματος έλαβε ο πρύτανης του ΕΚΠΑ

Την ανώτατη διάκριση του Παγκόσμιου Ιδρύματος του Πολλαπλού Μυελώματος (International Myeloma Foundation), το διεθνές βραβείο «Robert A. Kyle Lifetime Achievement Award», έλαβε  ο πρύτανης του ΕΚΠΑ Μελέτιος- Αθανάσιος Δημόπουλος.

Πολλαπλούν Μυέλωμα: Εγκρίσεις της Celgene για τα τριπλά συνδυαστικά θεραπευτικά σχήματα με βάση τη λεναλιδομίδη και την πομαλιδομίδη

Το πολλαπλούν μυέλωμα είναι μια απειλητική για τη ζωή αιματολογική κακοήθεια, η οποία χαρακτηρίζεται από πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων και καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος., Είναι μία σπάνια αλλά θανατηφόρα νόσος: περίπου 42.000 άνθρωποι διαγιγνώσκονται με πολλαπλούν μυέλωμα στην Ευρώπη, ενώ περίπου 26.000 ασθενείς καταλήγουν από τη νόσο ετησίως. Η τυπική πορεία της νόσου του πολλαπλούνμυελώματος περιλαμβάνει περιόδους συμπτωματικού μυελώματος που ακολουθούνται από περιόδους ύφεσης, έως ότου η νόσος καταστεί τελικά ανθεκτική (μη ανταποκρινόμενη στη θεραπεία).

Εγκριση για τη δενοσουμάμπη, για την πρόληψη των σκελετικών συμβαμάτων, οστικών μεταστάσεων και σε ασθενείς με πολλαπλό μυέλωμα

Το πολλαπλό μυέλωμα είναι ο δεύτερος πιο συχνός αιματολογικός καρκίνος και αναπτύσσεται στα πλασματοκύτταρα που εντοπίζονται στο μικροπεριβάλλον του μυελού των οστών. Τυπικά χαρακτηρίζεται από οστεολυτικές οστικές βλάβες καθώς και από νεφρική ανεπάρκεια, τα οποία και αποτελούν κριτήρια για τη διάγνωση (κριτήρια CRAB). Εκτιμάται ότι κάθε χρόνο γίνεται διάγνωση 114.000 νέων περιστατικών πολλαπλού μυελώματος παγκοσμίως, που έχουν ως αποτέλεσμα περισσότερους από 80.000 θανάτους το χρόνο

Ποσοστό μεγαλύτερο του 90% των ασθενών αναπτύσσει οστεολυτικές βλάβες στη διάρκεια της πορείας της νόσου. Η πρόληψη των οστικών βλαβών αποτελεί ένα καίριο ζήτημα της περίθαλψης των ασθενών με πολλαπλό μυέλωμα, καθώς τα συμβάματα αυτά δύναται να οδηγήσουν σε σημαντική νοσηρότητα. Οι τρέχουσες επιλογές αντιμετώπισης για την πρόληψη των οστικών βλαβών περιορίζονται στα διφωσφονικά, όπως το ζολεδρονικό οξύ, τα οποία και απομακρύνονται μέσω των νεφρών. Περίπου το 60% του συνόλου των ασθενών με πολλαπλό μυέλωμα έχουν ή θα αναπτύξουν έκπτωση της νεφρικής λειτουργίας στη πορεία της νόσου.

Η Amgen ανακοίνωσε σήμερα ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την επέκταση της ένδειξης για τη δενοσουμάμπη, για την πρόληψη των σκελετικών συμβαμάτων σε ενήλικες με προχωρημένου σταδίου κακοήθειες που εμπλέκουν τα οστά. Η ένδειξη πλέον καλύπτει ασθενείς με οστικές μεταστάσεις από συμπαγείς όγκους καθώς και αυτούς με πολλαπλό μυέλωμα. Η έγκριση βασίζεται στα δεδομένα της μελέτης '482 Φάσης ΙΙΙ, τη μεγαλύτερη διεθνή κλινική μελέτη που διεξήχθη ποτέ για την πρόληψη των σκελετικών συμβαμάτων σε ασθενείς με πολλαπλό μυέλωμα.

Ο David M. Reese, M.D., αντιπρόεδρος του τμήματος Translational Sciences και Ογκολογίας της Amgen, δήλωσε: «Πολλοί ασθενείς με πολλαπλό μυέλωμα εμφανίζουν οστικές βλάβες κατά τη διάγνωση, οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές και καταστροφικές επιπλοκές, όπως οστικά κατάγματα, την ανάγκη για χειρουργείο ή ακτινοθεραπεία στα οστά καθώς και συμπίεση του νωτιαίου μυελού»,και συμπλήρωσε λέγοντας: «Μέχρι τώρα, οι επιλογές αντιμετώπισης για την πρόληψη των οστικών επιπλοκών περιορίζονταν στα διφωσφονικά, τα οποία σε αντίθεση με τη δενοσουμάμπη, απομακρύνονται από τους νεφρούς και η χορήγηση των οποίων δύναται να συσχετιστεί με αυξημένη νεφρική τοξικότητα. Είμαστεικανοποιημένοι με την επέκταση της ένδειξης για τη δενοσουμάμπη στην Ευρώπη, ένα γεγονός που καταδεικνύει την αφοσίωσή μας στη βελτίωση της περίθαλψης των ασθενών με πολλαπλό μυέλωμα».

Η δενοσουμάμπη στοχεύει το μονοπάτι του RANKL για την πρόληψη του σχηματισμού, της λειτουργίας και της επιβίωσης των οστεοκλαστών, που ευθύνονται για την οστική αποδόμηση. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η δενοσουμάμπη ενδείκνυται για την πρόληψη των σκελετικών συμβαμάτων σε ενήλικες με προχωρημένου σταδίου κακοήθειες που εμπλέκουν τα οστά. Η δενοσουμάμπη ενδείκνυται επίσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση για τη θεραπεία των ενηλίκων και των σκελετικά ώριμων εφήβων με γιγαντοκυτταρικό όγκο των οστών που είναι ανεγχείρητος ή όταν η χειρουργική εκτομή είναι πιθανό να οδηγήσει σε σοβαρή νοσηρότητα.


Στη μελέτη ‘482 Φάσης ΙΙΙ, η δενοσουμάμπη πέτυχε το πρωταρχικό καταληκτικό σημείο, δηλαδή την χρονική παράταση έως την εκδήλωση του πρώτου σκελετικού συμβάματος σε ασθενείς με πολλαπλό μυέλωμα (ΑΚ = 0,98, 95% ΔΕ: 0,85 – 1,14). Ομέσος χρόνος έως το πρώτο σκελετικό σύμβαμα που εκδηλώθηκε κατά τη διάρκειατης μελέτης ήταν 22,8 μήνες για το σκέλος της δενοσουμάμπης και 24,0 μήνες για το σκέλος του ζολεδρονικού οξέος. Το προφίλ ασφαλείας περιλάμβανε τις γνωστές ανεπιθύμητες ενέργειες της δενοσουμάμπης.

Η δενοσουμάμπη είναι το πρώτο ανθώπινο μονοκλωνικό αντίσωμα που προσδένεταικαι αδρανοποιεί το συνδέτη του RANK (RANKL) – μια βασική πρωτεΐνη για το σχηματισμό, τη λειτουργία και την επιβίωση των οστεοκλαστών, των κυττάρων που ευθύνονται για την οστική αποδόμηση – αναστέλλοντας έτσι την καταστροφή των οστών. Στις 5 Ιανουαρίου του 2018, ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των Η.Π.Α. ενέκρινε τη συμπληρωματική Αίτηση Αδειοδότησης Βιολογικών Παραγόντωνγια τη δενοσουμάμπη, ώστε να επεκταθεί η ήδη εγκεκριμένη ένδειξη για την πρόληψη των σκελετικών συμβαμάτων σε ασθενείς με οστικές μεταστάσεις από συμπαγείς όγκους, ώστε να περιλαμβάνει και τους ασθενείς με πολλαπλό μυέλωμα. Επιπρόσθετες ρυθμιστικές αιτήσεις για τη δενοσουμάμπη, για την πρόληψη των σκελετικών συμβαμάτων σε ασθενείς με πολλαπλό μυέλωμα, προετοιμάζονται ή έχουν ήδη κατατεθεί στις υγειονομικές υπηρεσίες σε παγκόσμιο επίπεδο.

Η έγκριση από την ΕΕ παρέχει μια κεντρική άδεια κυκλοφορίας με ενιαία σήμανση στα 28 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕU). Η Νορβηγία, η Ισλανδία και το Λιχτενστάιν, ως μέλη του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου, θα λάβουν αποφάσεις ανάλογες με αυτήν της ΕE.


ΤΟ Ε.Κ.Π.Α. ΠΑΙΡΝΕΙ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΒΑΛΚΑΝΙΚΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΟΥ ΠΟΛΛΑΠΛΟΥ ΜΥΕΛΩΜΑΤΟΣ


Το Σάββατο 4/11/2017 πραγματοποιήθηκε η 12η Βαλκανική Ημέρα της Αιματολογίας στα πλαίσια του 28ου Πανελληνίου Αιματολογικού Συνεδρίου. Στην ημερίδα συζητήθηκαν οι υποδομές και τα προβλήματα που υπάρχουν σε πολλές Βαλκανικές χώρες όσον αφορά την προμήθεια και διάθεση νέων καινοτόμων φαρμάκων για τους ασθενείς με αιματολογικές παθήσεις. Η Οργανωτική Επιτροπή του Συνεδρίου ζήτησε από τον πρύτανη του Ε.Κ.Π.Α. Καθηγητή Αιματολογίας-Ογκολογίας Μελέτιο-Αθανάσιο Δημόπουλο να προεδρεύσει συνάντησης σχετικά με τη Βαλκανική Ομάδα Μελέτης του Πολλαπλού Μυελώματος, που είναι η πρώτη οργανωμένη προσπάθεια των Βαλκανικών Χωρών για κοινή στρατηγική στο θέμα αυτό. Η Βαλκανική Ομάδα του Πολλαπλού Μυελώματος ιδρύθηκε προ έτους από αιματολόγους από όλα τα Βαλκανικά κράτη (Αλβανία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Βουλγαρία, Ελλάδα, Κροατία, Μαυροβούνιο, Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, Ρουμανία, Σερβία, Σλοβενία και Τουρκία). Η Ελληνική Ομάδα είχε πρωτοστατήσει στη δημιουργία της Ομάδας αυτής που αντιπροσωπεύει ένα πληθυσμό περίπου 150.000.000 κατοίκων και σημαντικό αριθμό ασθενών με πολλαπλό μυέλωμα. Συγκεκριμένα, ο Πρύτανης του Ε.Κ.Π.Α. Μελέτιος-Αθανάσιος Δημόπουλος είναι Πρόεδρος της Βαλκανικής Ομάδας του Πολλαπλού Μυελώματος ενώ ο Αναπληρωτής Καθηγητής Αιματολογίας Ευάγγελος Τέρπος Ταμίας της νεοσύστατης Ομάδας. Αντιπρόεδρος είναι η Καθηγήτρια Meral Beksac από την Άγκυρα (Τουρκία) και Γραμματέας η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Jelena Bila από το Βελιγράδι (Σερβία). 
Όπως ανέφερε ο πρύτανης του ΕΚΠΑ το πολλαπλό μυέλωμα είναι μια σοβαρή νεοπλασματική νόσος του αίματος που προσβάλλει περίπου 4-6 ανθρώπους στους 100.000 το χρόνο και στις Βαλκανικές χώρες. Τα τελευταία χρόνια πολλά νέα φάρμακα έχουν λάβει έγκριση για χρήση σε ασθενείς με μυέλωμα και έχουν αυξήσει σημαντικά την επιβίωσή τους. Μάλιστα σε αρκετούς ασθενείς η πάθηση παίρνει τη μορφή χρόνιας νόσου. Ωστόσο, πολλά από τα νεότερα φάρμακα έχουν αυξημένο κόστος και ικανός αριθμός ασθενών από τις Βαλκανικές χώρες δεν έχουν πρόσβαση στις νέες θεραπευτικές επιλογές. Η γραμματέας της Ομάδας Jelena Bila ανέφερε ότι, από τα στοιχεία που συνέλεξε κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους λειτουργίας της Ομάδας, η πλειονότητα των χωρών (8/11) δεν έχει πρόσβαση σε κανένα από τα φάρμακα που εγκρίθηκαν μετά το 2015 από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκου (ΕΜΑ) για το Πολλαπλούν Μυέλωμα. Ο Πρύτανης Μελέτιος Α. Δημόπουλος τόνισε ότι κύριος στόχος της Βαλκανικής Ομάδας Μελέτης του Πολλαπλού Μυελώματος είναι η προσέλκυση κλινικών μελετών στις χώρες των Βαλκανίων που θα προσφέρουν στους ασθενείς των χωρών δωρεάν φάρμακα, που έχουν ανάγκη, και στα οποία δεν έχουν πρόσβαση μέσω των Εθνικών Συστημάτων Υγείας των χωρών τους. Για το σκοπό αυτό είναι απόλυτα απαραίτητο η καταγραφή των ασθενών σε Βαλκανικό επίπεδο και ο Αναπληρωτή Καθηγητής Ογκολογίας του Ε.Κ.Π.Α. Ευστάθιος Καστρίτης παρουσίασε τις σκέψεις του για το πώς  μπορεί να επιτευχθεί αυτό.  
Ακολούθησε η 2η συνεδρίαση της Γενικής Συνέλευσης της Ομάδας υπό τον Πρόεδρο κο Δημόπουλο, όπου συζητήθηκε διεξοδικά πώς θα προχωρήσει η μελέτη της επιδημιολογίας της νόσου στις Βαλκανικές χώρες, η προαγωγή της συνεργασίας μεταξύ των ιατρών που ασχολούνται με τη θεραπεία του πολλαπλού μυελώματος στα Βαλκάνια με τη συγγραφή κοινών εργασιών, η διενέργεια κοινών εργαστηριακών μελετών αλλά κυρίως η προσέλκυση κλινικών μελετών για τις πλασματοκυτταρικές νεοπλασίες.

Και στην Ελλάδα η θεραπεία ασθενών με νεοδιαγνωσθέν πολλαπλoύν μυέλωμα


επιμέλεια Κασσιανή Τσώνη, medlabnews.gr
Το πολλαπλούν μυέλωμα είναι ένας ανίατος και απειλητικός για τη ζωή αιματολογικός καρκίνος, ο οποίος χαρακτηρίζεται από κλωνική υπερπλασία και καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος. Είναι μία σπάνια αλλά θανατηφόρα νόσος: περίπου 39.000 άνθρωποι διαγιγνώσκονται με πολλαπλούνμυέλωμα στην Ευρώπη, ενώ περίπου 24.000 ασθενείς καταλήγουν από τη νόσο ετησίως. Η διάμεση ηλικία διάγνωσης στην Ευρώπη είναι τα 65-70 έτη. Στην Ευρώπη, ασθενείς με καλή φυσική και κλινική κατάσταση, θεωρούνται κατά κανόνα κατάλληλοι για αυτόλογη μεταμόσχευση αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων.

Για τους νεοδιαγνωσθέντες ασθενείς που είναι κατάλληλοι για μεταμόσχευση, οι βασικοί θεραπευτικοί στόχοι είναι η καθυστέρηση της εξέλιξης του πολλαπλού μυελώματος και τελικά η επίτευξη και διατήρηση ελέγχου της νόσου σε βάθος χρόνου.5 Αυτοί οι ασθενείς συνήθως λαμβάνουν μια αρχική θεραπεία εφόδου και χημειοθεραπεία με υψηλή δόση μελφαλάνης ακολουθούμενη από αυτόλογη μεταμόσχευση αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων. Αυτή η θεραπευτική προσέγγιση αποτελεί τη θεραπεία εκλογής για περισσότερο από μία εικοσαετία. Λαμβάνοντας υπόψη ότι, περισσότεροι από τους μισούς ασθενείς υποτροπιάζουν εντός 2 έως 3 ετών μετά την αυτόλογη μεταμόσχευση, η έγκριση μίας θεραπείας συντήρησης μετά τη μεταμόσχευση που μπορεί να καθυστερήσει την εξέλιξη της νόσου αποτελεί μια σημαντική πρόοδο για αυτούς τους ασθενείς.

Η διεθνής φαρμακευτική εταιρεία Celgene International Sàrl (NASDAQ: CELG), θυγατρική της Celgene Corporation, ανακοίνωσε σήμερα μέσω της GENESIS Pharma, του αποκλειστικού της συνεργάτη στην Ελλάδα, πως η λεναλιδομίδη ως μονοθεραπεία συντήρησης ενηλίκων ασθενών με νεοδιαγνωσθέν πολλαπλούν μυέλωμα που έχουν υποβληθεί σε αυτόλογη μεταμόσχευση αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων είναι πλέον διαθέσιμη και στη χώρα μας. Η επέκταση της ένδειξης έρχεται ως συνέχεια της έγκρισης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον περασμένο Φεβρουάριο. Η λεναλιδομίδη είναι η πρώτη και μοναδική εγκεκριμένη θεραπεία συντήρησης για αυτούς τους ασθενείς.

Η Άδεια Κυκλοφορίας της λεναλιδομίδης έχει επικαιροποιηθεί και συμπεριλαμβάνει τη νέα αυτή ένδειξη, η οποία προστίθεται στις υφιστάμενες ενδείξεις για το πολλαπλούν μυέλωμα ως συνδυαστική θεραπεία, είτε για ασθενείς που δεν είναι κατάλληλοι για μεταμόσχευση και είναι νεοδιαγνωσθέντες,είτε για όσους έχουν λάβει τουλάχιστον μία προηγούμενη θεραπεία.

Ο Δρ. Μελέτιος Α. Δημόπουλος, Καθηγητής Αιματολογίας Ε.Κ.Π.Α., Διευθυντής Θεραπευτικής Κλινικής Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείου «Αλεξάνδρα» δήλωσε: «Το πολλαπλούν μυέλωμα είναι μία σχετικά συχνή νεοπλασία που οφείλεται στην αύξηση των πλασματοκυττάρων του μυελού των οστών. Μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα από τα οστά και τους νεφρούς, ενώ συχνά συνδυάζεται με αναιμία. Οι θεραπευτικές εξελίξεις στο πολλαπλούν μυέλωμα την τελευταία εικοσαετία είναι πολύ σημαντικές και έχουν οδηγήσει σε μεγάλη αύξηση των ποσοστών επιβίωσης των ασθενών. Παρά το γεγονός αυτό, πολλοί ασθενείς υποτροπιάζουν μετά την επίτευξη της αρχικής ύφεσης. Επομένως, είναι σημαντικό να υπάρξουν θεραπευτικές προσεγγίσεις που να παρατείνουν την πρώτη ύφεση όσο γίνεται περισσότερο. Αυτό είναι επιθυμητό τόσο στους ηλικιωμένους ασθενείς που αντιμετωπίζονται χωρίς μεγαθεραπεία όσο και στους νεότερους ασθενείς μετά από μεγαθεραπεία και αυτόλογη μεταμόσχευση αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων».

Ο Δρ. Ευάγγελος Τέρπος, Αναπληρωτής Καθηγητής Αιματολογίας Ε.Κ.Π.Α., Θεραπευτική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείου «Αλεξάνδρα» ανέφερε: «Μετά την αυτόλογη μεταμόσχευση, οι περισσότεροι ασθενείς θα εμφανίσουν και πάλι υποτροπή ή εξέλιξη της νόσου. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα κλινικών δοκιμών, η λεναλιδομίδη ως θεραπεία συντήρησης μετά από μεταμόσχευση μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο της υποτροπής, να καθυστερήσει την εξέλιξη της νόσου και να παρατείνεισημαντικά τη συνολική επιβίωση με ένα ευνοϊκό προφίλ ασφάλειας και ανοχής σε βάθος χρόνου».

Ο Tuomo Pätsi, Πρόεδρος, Διεθνείς Αγορές, Τομέας Αιματολογίας & Ογκολογίας της Celgene ανέφερε: «Είμαστε στην ευχάριστη θέση να παρέχουμε μία θεραπευτική επιλογή σε ασθενείς με πολλαπλούνμυέλωμα για τους οποίους δεν υπήρχε κανένα εγκεκριμένο φάρμακο ως θεραπεία συντήρησης μετά από αυτόλογη μεταμόσχευση. Η πρόσφατη αυτή έγκριση υπογραμμίζει το σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει η λεναλιδομίδη στη θεραπεία του πολλαπλού μυελώματος, επεκτείνοντας τη χρήση της σε ολόκληρο το φάσμα της νόσου και καταδεικνύοντας τη δέσμευσή μας απέναντι στους ασθενείς που πάσχουν από τη νόσο. Συνεχίζουμε να επενδύουμε στον τομέα της έρευνας και ανάπτυξης, προσπαθώντας να μετατρέψουμε το πολλαπλούν μυέλωμα και άλλα νοσήματα που σήμερα θεωρούνται ανίατα σε διαχειρίσιμες παθήσεις».

Σχετικά με τη λεναλιδομίδη

Η λεναλιδομίδη σε συνδυασμό με τη δεξαμεθαζόνη είναι εγκεκριμένη στην Ευρώπη, τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ιαπωνία, καθώς και σε περίπου 25 άλλες χώρες για τη θεραπεία ενηλίκων ασθενών με πολλαπλούν μυέλωμα, στους οποίους δεν έχει χορηγηθεί προηγούμενη θεραπεία και οι οποίοι δεν είναι κατάλληλοι για μεταμόσχευση. Είναι επίσης εγκεκριμένη σε συνδυασμό με δεξαμεθαζόνη για τη θεραπεία ενηλίκων ασθενών με πολλαπλούν μυέλωμα, στους οποίους έχει χορηγηθεί τουλάχιστον μία προηγούμενη θεραπεία σε σχεδόν 70 χώρες της Ευρώπης, της Αμερικής, της Μέσης Ανατολής και της Ασίας.

Η λεναλιδομίδη ως μονοθεραπεία είναι εγκεκριμένη στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες ως θεραπεία συντήρησης για ενήλικες ασθενείς με νεοδιαγνωσθέν πολλαπλούν μυέλωμα μετά από αυτόλογη μεταμόσχευση αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων.

Η λεναλιδομίδη είναι επίσης εγκεκριμένη -εκτός άλλων χωρών- και στην Ευρώπη για τη θεραπεία ασθενών με αναιμία που απαιτεί μεταγγίσεις λόγω μυελοδυσπλαστικών συνδρόμων χαμηλού ή μεσαίου 1 κινδύνου που σχετίζονται με τη μεμονωμένη κυτταρογενετική ανωμαλία απώλειας του μακρού σκέλους του χρωμοσώματος 5, όταν άλλες θεραπευτικές επιλογές είναι ανεπαρκείς ή ακατάλληλες. Τέλος, είναι εγκεκριμένη στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες για τη θεραπεία ενηλίκων ασθενών με υποτροπιάζον ή ανθεκτικό λέμφωμα από κύτταρα του μανδύα (ΛΚΜ).

Βαλκανική πρωτοβουλία για την αντιμετώπιση του πολλαπλού μυελώματος



                Το πολλαπλούν μυέλωμα είναι η δεύτερη σε συχνότητα αιματολογική κακοήθεια και οφείλεται στον μη ελεγχόμενο πολλαπλασιασμό παθολογικών πλασματοκυττάρων στο μυελό των οστών. Η πάθηση αυτή αφορά άτομα με μέση ηλικία γύρω στα 65 έτη αλλά μπορεί να διαγνωσθεί και σε νεαρότερες ηλικίες κάτω των 40 ετών. Το πολλαπλούν μυέλωμα χαρακτηρίζεται από ποικιλομορφία στις κλινικές εκδηλώσεις και συχνά προσβάλει τα οστά προκαλώντας οστικά άλγη ή και κατάγματα. Προσβολή των νεφρών διαπιστώνεται σε περίπου 20% των ασθενών ενώ η αναιμία είναι πολύ συχνό εύρημα. Επιπλέον οι ασθενείς που πάσχουν από πολλαπλούν μυέλωμα είναι ευάλωτοι σε λοιμώξεις. Την τελευταία δεκαπενταετία έχουν δοκιμασθεί αρκετά νέα φάρμακα για την αντιμετώπιση του πολλαπλού μυελώματος με αποτέλεσμα τη σημαντική βελτίωση στην πρόγνωση των ασθενών. Όμως, τα φάρμακα αυτά συχνά έχουν σημαντικό κόστος. Στην Ελλάδα,  η κάλυψη των ασθενών με πολλαπλούν μυέλωμα είναι πολύ επαρκής και ανάλογη με κράτη όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Ολλανδία κλπ. Επιπλέον, η κλινική έρευνα στον Τομέα του μυελώματος είναι ιδιαίτερα αναπτυγμένη στο πλαίσιο της Ομάδας Μυελώματος της Ελληνικής Αιματολογικής Εταιρείας. Πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτήν την προσπάθεια έχει η Μονάδα Πλασματοκυτταρικών Δυσκρασιών της Θεραπευτική Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
                Δυστυχώς όμως στα περισσότερα κράτη της Βαλκανικής Χερσονήσου τα σύγχρονα φάρμακα για την αντιμετώπιση του μυελώματος δεν είναι διαθέσιμα. Αιματολόγοι από διάφορα Βαλκανικά κράτη απευθύνθηκαν στα στελέχη της Μονάδας Πλασματοκυτταρικών Δυσκρασιών της Θεραπευτικής Κλινικής και τους ζήτησαν να συντονίσουν μία Βαλκανική πρωτοβουλία για την καλύτερη μελέτη ασθενών με μυέλωμα και για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση τους μέσω της ανάπτυξης της Κλινικής έρευνας σε όλα τα Βαλκανικά κράτη. Η πρώτη συνάντηση θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 25 Φεβρουαρίου στο Βελιγράδι. Πρόεδρος της Ημερίδας, της οποίας το πρόγραμμα επισυνάπτεται, θα είναι ο Καθηγητής Μ. Α. Δημόπουλος, Διευθυντής της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής και Πρύτανης του ΕΚΠΑ και γραμματέας η Καθηγήτρια Jelena Bila από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Βελιγραδίου. Κατά τη διάρκεια της Ημερίδας θα παρουσιαστούν δεδομένα από όλα τα Βαλκανικά Κράτη και θα προσδιορισθούν οι επιμέρους ανάγκες για την καλύτερη αντιμετώπιση των ασθενών. Επίσης, θα συντονιστούν οι προσπάθειες για την ανάπτυξη κλινικών μελετών που θα αφορά ασθενείς με μυέλωμα σε όλα τα Βαλκανικά Κράτη. Κατά τη συνάντηση θα συζητηθούν και οι λιγότερο συχνές πλασματοκυτταρικές δυσκρασίες όπως είναι η αμυλοείδωση και η μακροσφαιριναιμία Waldenstrom. Τέλος, θα συγκροτηθεί Βαλκανική Ομάδα για το πολλαπλούν μυέλωμα (Balkan Myeloma Study Group).
                Μετά την ολοκλήρωση της Ημερίδας θα ακολουθήσει ενημέρωση με τα βασικά πορίσματα.

Καθηγητής Μελέτιος Α. Δημόπουλος

Πρύτανης ΕΚΠΑ


PROGRAMME
BALKAN MYELOMA INITIATIVE
CONSTITUTIVE MEETING
25th February, Crowne Plaza, Belgrade, Serbia

Chair: Prof dr Meletios A.Dimopoulos Hosting organizer: Associate Prof dr Jelena Bila
24th February, Friday 08.00-23.00 Registration 08.30-23.00 Arrivals
19.00-22.00 Welcome Reception
Introducing Belgrade Waterfront – cocktail tour Dinner – Restaurant “Salon 1905.”
25th February, Saturday
09.00-09.10 Welcome to Balkan Myeloma Initiative
Prof dr M.A.Dimopoulos, Chair of the BMI Meeting, Athens, Greece
09.10-09.20 Welcome to Belgrade
Associate Prof dr J.Bila, on behalf of the Hosting SMG Group,
Belgrade, Serbia
Prof dr B.Mihaljevic, Director of the Clinic of Hematology, Clinical Center of Serbia, Belgrade, Serbia

09.20-11.00 SESSION I
Chair: Prof dr M.A.Dimopoulos, Athens, Greece

Co-Chairs: Prof dr M.Beksac, Ankara, Turkey Prof dr B.Mihaljevic, Belgrade, Serbia
09.20- 09.45 Plenary lecture: Multiple Myeloma in 2017 Prof dr M.A.Dimopoulos
09.45-10.00 Multiple Myeloma – The Landscape in Bulgaria
Associate Prof dr V.Goranova-Marinova, Plovdiv, Bulgaria

10.00-10.15 Epidemiology, Diagnostics, Treatment and Research possibilities of MM in Slovenia Prof dr S.Zver, Ljubljana, Slovenia
10.15-10.30 Multiple Myeloma Program in Serbia Associate Prof dr J.Bila, Belgrade, Serbia
10.30-10.45 National Myeloma Programs and Clinical Trials - Turkish Myeloma Experience Prof dr M.Beksac, Ankara, Turkey
10.45-11.00 Interactive Discussion
National Myeloma Experiences in Epidemiology; Diagnostics; Treatment; Access to Clinical trials
All participants

11.00-11.30 Coffee break 11.30-13.00 SESSION II
Co-Chairs: Associate Prof dr E.Terpos, Athens, Greece Prof dr M.Guenova, Sofia, Bulgaria
11.30-11.45 Multiple Myeloma and treatment guidelines in Turkey Prof dr H.G.Ozsan, Izmir, Turkey
11.45-12.00 Multiple Myeloma: Current practice, standards and perspectives in Greece Associate Prof dr E.Terpos, Athens, Greece
12.00-12.15 Multiple Myeloma, epidemiology, treatment in Albania Prof dr A.Ivanaj, Tirana, Albania
12-15-12.30 Autologous stem cell transplantation in Multiple Myeloma – UHC Zagreb Experience
Prim dr S.Basic-Kinda, Zagreb, Croatia
12.30-12.45 Current status of diagnostic and treatment options for MM in Macedonia

Prof dr S.Genadieva Stavric, Skopje, Former Yugoslav Republic of Macedonia 12.45-13.00 Interactive Discussion
National Myeloma Experiences in Epidemiology; Diagnostics; Treatment; Access to Clinical trials
All participants

13.00-14.00 Lunch
14.00-15.00 SESSION III
Co-Chairs: Associate Prof dr E.Kastritis, Athens, Greece

Prof dr D.Coriu, Bucharest, Romania
14.00-14.15 National health insurance and Myeloma incidence in Turkey Prof dr A.Unal, Kayseri, Turkey
14.15-14.30 Croatian Myeloma Registry Dr J.Batinic, Zagreb, Croatia
14.30-14.45 Clinical managements of patients with Multiple Myeloma – Situation in Romania Prof dr D.Coriu, Bucharest, Romania
15.00-15.15 Myeloma registries, unique clinical data bases and clinical trials: Present experience, future directions, and proposals
Associate Prof dr E.Kastritis, Athens, Greece

15.15-15.30 Interactive Discussion
National Myeloma Experiences in Epidemiology; Diagnostics; Treatment; Access to Clinical trials
All participants

15.30-16.30 BALKAN MYELOMA STUDY GROUP – Constitutive Meeting
Prof dr M.A.Dimopoulos, Chair of the BMI meeting, Athens, Greece

15.30-15.45 Current status and measures for improvement in the participation of Balkan countries in International Clinical Trials
Prof dr M.A.Dimopoulos, Athens, Greece 15.45-16.30 Constitutive Meeting:
 Bylaws
 Board of founders
 Presidency
 BMI following publication

14.45-15.00 Multiple myeloma and treatment options in Bosnia and Herzegovina Prof dr A.Sofo-Hafizovic, Sarajevo, Bosnia and Herzegovina
16.30-16.45 Closure of the meeting
Prof dr M.A.Dimopoulos, Chair of the BMI meeting Associate Prof dr J.Bila, on behalf of the Hosting SMG Group
19.00-21.00 Farewell Reception
Introducing White Palace – tour and cocktail
By courtesy of Her Royal Highness Crown Princess Katherine Karadjordjevic 

Επέκταση ένδειξης λεναλιδομίδης για ασθενείς με νεοδιαγνωσθέν πολλαπλό μυέλωμα


• Η λεναλιδομίδη είναι το πρώτο και μοναδικό φάρμακο που λαμβάνει θετική γνωμοδότηση από την Επιτροπή Φαρμάκων για Ανθρώπινη Χρήση για θεραπεία συντήρησης μετά την αυτόλογη μεταμόσχευση αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων στο πολλαπλό μυέλωμα.


Η νέα ένδειξη επεκτείνει τη διαθεσιμότητα της λεναλιδομίδης σε ολόκληρο το φάσμα της νόσου του πολλαπλού μυελώματος.

Θετική γνωμοδότηση έδωσε η Επιτροπή Φαρμάκων για Ανθρώπινη Χρήση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων για την επέκταση της ένδειξης της λεναλιδομίδης ως μονοθεραπείας για τη θεραπεία συντήρησης ασθενών με νεοδιαγνωσθέν πολλαπλό μυέλωμα μετά από αυτόλογη μεταμόσχευση αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων, όπως ανακοίνωσε η εταιρεία Celgene International Sàrl, θυγατρική εταιρεία της Celgene Corporation.
Copyright © 2015-2022 MEDLABNEWS.GR / IATRIKA NEA All Right Reserved. Τα κείμενα είναι προσφορά και πνευματική ιδιοκτησία του medlabnews.gr
Kάθε αναδημοσίευση θα πρέπει να αναφέρει την πηγή προέλευσης και τον συντάκτη. Aπαγορεύεται η εμπορική χρήση των κειμένων