Καρκίνος νεφρών, αδενοκαρκίνωμα νεφρού, νεφρικών κυττάρων. Συμπτώματα που φωνάζουν;

του Ξενοφώντα Τσούκαλη, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Στο νεφρό αναπτύσσονται κακοήθεις όγκοι είτε πρωτοπαθώς, είτε δευτεροπαθώς δηλαδή σαν συνέπεια μετάστασης όγκου από άλλο σημείο του σώματος.

Ο συχνότερος πρωτοπαθής κακοήθης όγκος του νεφρού (80-90% των περιπτώσεων) είναι το καρκίνωμα των νεφρικών κυττάρων (ή αλλιώς αδενοκαρκίνωμα του νεφρού) που αναπτύσσεται στο νεφρικό φλοιό, ενώ σε συχνότητα ακολουθεί το καρκίνωμα των κυττάρων του μεταβατικού επιθηλίου που αναπτύσσεται στη νεφρική πύελο και συγγενεύει ιστολογικά με τους όγκους που αναπτύσσονται στην ουροδόχο κύστη. 

Στα παιδιά συχνός είναι ο όγκος Wilms ή νεφροβλάστωμα.

Αδενοκαρκίνωμα του νεφρού

Το αδενοκαρκίνωμα του νεφρού RCC (Renal clear carcinoma)  αντιπροσωπεύει το 2-3% όλων των καρκίνων με τη μεγαλύτερη επίπτωση να απαντάται στις αναπτυγμένες χώρες. Μέχρι πρότινος στην Ευρώπη υπήρχε μια ετήσια αύξηση της επίπτωσης του καρκίνου του νεφρού περίπου στο 2%, με εξαίρεση τη Δανία και τη Σουηδία.
Προέρχεται από την φλοιώδη μοίρα του νεφρού και συγκεκριμένα από τον νεφρώνα, από τα κύτταρα του εγγύς εσπειραμένου σωληναρίου. Η εξεργασία συνήθως είναι μελανή και μονοεστιακή στο παρέγχυμα.

Το αδενοκαρκίνωμα του νεφρού εμφανίζεται συχνότερα σε άνδρες μετά την ηλικία των 50 ετών.

Η αιτιολογία του είναι άγνωστη, φαίνεται όμως ότι στην εμφάνισή του προδιαθέτουν:

• Το κάπνισμα: Οι ειδικοί πιστεύουν ότι μέχρι 40% των περιστατικών του καρκίνου του νεφρού, προκαλούνται από το κάπνισμα. Αυτοί που καπνίζουν πούρα ή πίπες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο.
 


• Η παχυσαρκία: Το υπερβολικό σωματικό βάρος έχει συσχετισθεί με αυξημένο κίνδυνο για καρκίνο του νεφρού τόσο στις γυναίκες όσο και στους άνδρες.
 


• Η υπέρταση: Έρευνες έχουν δείξει μια σαφή σχέση μεταξύ της υπέρτασης και του καρκινώματος νεφρικών κυττάρων στους άνδρες.
 


• Περιβαλλοντικές τοξίνες: Εργάτες σε εργοστάσια παραγωγής ατσαλιού με φούρνους άνθρακα, παρουσιάζουν αυξημένα  ποσοστά καρκίνου του νεφρού. Επίσης άτομα τα οποία έχουν εκτεθεί στον αμίαντο έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να εκδηλώσουν καρκίνο του νεφρού όπως και καρκίνο στους πνεύμονες.
 


• Αιμοκάθαρση: Άτομα που υποβάλλονται σε μακροχρόνια αιμοκάθαρση για νεφρική ανεπάρκεια, λόγω της μείωσης της άμυνας του οργανισμού που συνυπάρχει (ανοσοκαταστολή), έχουν αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης καρκίνου του νεφρού. Για τους ίδιους λόγους έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο και οι ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση νεφρού και λαμβάνουν ανοσοκατασταλτική θεραπεία.
 


• Ακτινοβολία: Η ακτινοβολία κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις είναι δυνατόν να προκαλέσει καρκίνο νεφρών.
 


• Ασθένεια του Von Hippel-Lindaou: Είναι κληρονομική ασθένεια, εκδηλώνεται από την παιδική ηλικία με αιμαγγειώματα του αμφιβληστροειδούς χιτώνα, αιμαγγειοβλάστωμα στην παρεγκεφαλίδα, στο νωτιαίο μυελό και με όγκους στο πάγκρεας και στους νεφρούς.

Συμπτωματολογία των ασθενών που έρχονται με κλινική εκδηλωμένη  νόσο:

Στα αρχικά στάδια συνήθως η νόσος δεν εμφανίζει ιδιαίτερα συμπτώματα. Στις περιπτώσεις αυτές η διάγνωση μπορεί να γίνει μόνο τυχαία (π.χ κατά τον υπερηχογραφικό έλεγχο της κοιλίας για άλλο λόγο).

Καθώς ο όγκος αυξάνεται μπορεί να εμφανιστεί αιματουρία, άλγος στην οσφύ και ψηλαφητή μάζα στην κοιλιακή χώρα.

Τα συχνότερα συμπτώματα του καρκίνου του νεφρού είναι:


• Η αιματουρία: Το αίμα στα ούρα μπορεί να φαίνεται μακροσκοπικά, δηλαδή με το μάτι. Όμως είναι δυνατόν να χρειάζεται μικροσκοπική εξέταση των ούρων για να διαπιστωθεί η ύπαρξή του.
 

• Πόνος πίσω στην πλάτη, στην περιοχή κάτω από τις πλευρές, ο οποίος είναι επίμονος και δεν έχει σχέση με κάποιον τραυματισμό.
 

• Μάζα στην περιοχή των νεφρών που ανιχνεύεται συνήθως κατά τη διάρκεια μιας κλινικής εξέτασης .
 

• Κούραση  πού δεν συνδυάζεται με υπερβολική εργασία ή γενικά με αυξημένη  σωματική δραστηριότητα .
 

• Απώλεια βάρους πού δεν δικαιολογείται από το διαιτολόγιο μας  ή από άλλη σωματική ή ψυχική κατάσταση ή ασθένεια.
 

• Αυξημένη  αρτηριακή πίεση
 

• Πυρετός  που είναι επαναλαμβανόμενος, χωρίς να υπάρχει οποιαδήποτε μολυσματική αιτιολογία .
 

• Πόνος σε άλλα μέρη του σώματος, στις περιπτώσεις που ο καρκίνος έχει κάνει μεταστάσεις .
 

• Οίδημα στους αστράγαλους και στα πόδια.

Διάγνωση:
• Ιστορικό.• Κλινική εξέταση• Εργαστηριακός έλεγχος.
Δεν υπάρχουν ειδικά εργαστηριακά ευρήματα. Η αιματουρία εμφανίζεται στο 40-60% των περιπτώσεων με καρκίνο. Αυξημένη ταχύτητα καθίζησης (Τ.Κ.Ε.) παρατηρείται στο 55-75%. Επίσης, αναιμία εμφανίζει το ένα τρίτο των ασθενών.
Οι κυριότερες απεικονιστικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται είναι:

• Υπερηχογράφημα: Έχει προσφέρει σημαντικά στην πρώιμη διάγνωση του νεφροκυτταρικού  καρκινώματος (RCC) , έχοντας μάλιστα ανακαλύψει εντελώς τυχαία την ύπαρξη καρκινικών βλαβών σε πρόωρο στάδιο.

• Αξονική Τομογραφία κοιλίας και οπισθοπεριτοναϊκού χώρου: Αποτελεί εξέταση εκλογής για τη διάγνωση αλλά ταυτόχρονα προσφέρει και σημαντική βοήθεια και την σταδιοποίηση του καρκίνου του νεφρού.

• Μαγνητική Τομογραφία κοιλίας και οπισθοπεριτοναϊκού χώρου: Είναι ισοδύναμη με την αξονική τομογραφία στη διάγνωση του RCC, αλλά πλεονεκτεί στη σταδιοποίηση του.
 
Η διάγνωση τίθεται με την αξονική τομογραφία και μπορεί να επιβεβαιωθεί με τη μαγνητική τομογραφία (η οποία ελέγχει καλύτερα και την τοπική επέκταση του όγκου στους παρακείμενους ιστούς). Σπάνια θα απαιτηθεί προεγχειρητικά βιοψία για επιβεβαίωση της διάγνωσης.

 Έλεγχος για μεταστάσεις πρέπει να γίνει στο θώρακα (με αξονική τομογραφία) και στα οστά (με σπινθηρογράφημα).

Μετά τον ανωτέρω έλεγχο μπορεί να γίνει η σταδιοποίηση, που θα καθορίσει τη θεραπεία αλλά και την πρόγνωση της νόσου:

Στάδιο Ι: Όγκος μικρότερος των 7 εκατοστών, που περιορίζεται στο νεφρό, χωρίς μεταστάσεις ή λεμφαδενική συμμετοχή.

Στάδιο ΙΙ:  Όγκος μεγαλύτερος των 7 εκατοστών, που περιορίζεται στο νεφρό, χωρίς μεταστάσεις ή λεμφαδενική συμμετοχή.

Στάδιο ΙΙΙ: Όγκος που διηθεί το επινεφρίδιο, τους γύρω ιστούς ή την κάτω κοίλη φλέβα, ή έχει προσβάλλει τους κοιλιακούς λεμφαδένες.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ:

Η χειρουργική εξαίρεση του νεφρού (ριζική νεφρεκτομή) ή σε επιλεγμένες περιπτώσεις (μονόνεφρος, αμφοτερόπλευροι όγκοι, μικρό μέγεθος και περιφερική εντόπιση του όγκου) του τμήματος που περιέχει τον όγκο (μερική νεφρεκτομή) αποτελεί τη θεραπεία εκλογής, με πολύ καλά αποτελέσματα για τα πρώτα 3 στάδια της νόσου.

Αλλά και όταν η νόσος έχει προχωρήσει στο τέταρτο στάδιο, πρέπει να γίνεται χειρουργική εξαίρεση του όγκου (όσο αυτό είναι δυνατόν) σε συνδυασμό βέβαια με φαρμακευτική αγωγή. Όταν δεν μπορεί να γίνει χειρουργική εξαίρεση, μπορεί να εφαρμοστεί εμβολισμός, κρυοθεραπεία ή υπερηχοθεραπεία του όγκου.

Η ριζική νεφρεκτομή, κατά προτίμηση λαπαροσκοπική, συστήνεται για ασθενείς με εντοπισμένο RCC που δεν μπορούν να υποβληθούν σε μερική νεφρεκτομή. Η ανοικτή μερική νεφρεκτομή παραμένει η προτεινόμενη θεραπεία. Λαπαροσκοπική μερική νεφρεκτομή πρέπει να πραγματοποιείται μόνο σε κέντρα με την ανάλογη εμπειρία.

Εναλλακτική θεραπεία του RCC-ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές

Η εφαρμογή ελάχιστα επεμβατικών τεχνικών όπως είναι η διαδερμική εφαρμογή ραδιοσυχνοτήτων (Percutaneous radiofrequency (RF) abla- tion),η κρυοθεραπεία (Cryoablation), η χρήση μικροκυμάτων (Mi- crowave ablation) και οι υψηλής συχνότητας εστιασμένοι υπέρηχοι (High-intensity focused ultrasound ablation-HIFU), έχουν προταθεί ως εφικτές εναλλακτικές προτάσεις. Πιθανά πλεονεκτήματα αυτών των τεχνικών είναι η μικρότερη νοσηρότητα, ο μικρός χρόνος νοσηλείας και η θεραπεία ασθενών υψηλού κινδύνου στους οποίους αντενδείκνυται το χειρουργείο.

Η χημειοθεραπεία και η ακτινοθεραπεία παίζουν μόνο παρηγορητικό ρόλο με όχι καλά αποτελέσματα, μιας και ο καρκίνος του νεφρού είναι ένας χημειάντοχος και ακτινοάντοχος.

Στις περιπτώσεις που ό καρκίνος έχει διηθήσει τους παρακείμενους ιστούς και τους περιοχικούς λεμφαδένες, ή χειρουργική παρέμβαση αποτελεί ένα από τα βήματα της θεραπευτικής αντιμετώπισης  και ακολουθείται συνήθως με μια από τις ακόλουθες θεραπείες  ανάλογα  και με το αν έχει κάνει μεταστάσεις .


• Ακτινοθεραπεία. Μολονότι δεν έχει κανένα θεραπευτικό ρόλο στα αρχικά στάδια του νεφρικού καρκίνου, είναι δυνατόν να εφαρμοστεί ως παρηγορητική θεραπεία σε ασθενείς με μεταστατική νόσο.


• Χημειοθεραπεία. Πολλές μελέτες που πραγματοποιήθηκαν απέδειξαν ότι το αδενοκαρκίνωμα του νεφρού είναι ένα από τα ανθεκτικότερα νεοπλάσματα στα χημειοθεραπευτικά. Παρά ταύτα χρησιμοποιούνται σε περιπτώσεις διασποράς των καρκινικών κυττάρων σε άλλα όργανα προκειμένου να τα καταστρέψουν ή και προεγχειρητικά  για να συρρικνώνουν  τον όγκο και να διευκολύνουν την εξαίρεση του.


• Ανοσοθεραπεία. Στον καρκίνο του νεφρού έχουν χρησιμοποιηθεί η ιντερφερόνη-α (IFNα), η ιντερλευκίνη-2 (IL-2) με πολύ χαμηλά ποσοστά αποτελεσματικότητας. Ο συνδυασμός IL-2 και IFNα γενικά οδηγεί σε καλύτερη συνολική ανταπόκριση (περίπου 25%, με 8% πλήρη). Παρενέργειες αυτών των ουσιών περιλαμβάνουν , ρίγη , πυρετό , ναυτία , εμέτους  και μείωση της όρεξης.


• Μοριακή στοχευμένη θεραπεία. Τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούνται ουσίες, που στοχεύουν σε μοριακό επίπεδο σε διάφορα στάδια εξέλιξης του όγκου, με ενθαρρυντικά αποτελέσματα. Αυτά τα φάρμακα αφήνουν αρκετές υποσχέσεις σε σχέση με την θεραπεία τών όγκων πού έχουν επεκταθεί σε άλλα σημεία του σώματος . Αυτές οί στοχευμένες θεραπείες με το bevacizumab (Avastin), pazopanib (Votrient), sorafenib (Nexavar) and sunitinib (Sutent) μπλοκάρουν τά σήματα πού παίζουν ρόλο στην ανάπτυξη των αγγείων πού παρέχουν τά θρεπτικά συστατικά στα καρκινικά κύτταρα και τους επιτρέπουν να διασκορπισθούν σε άλλα  σημεία του σώματος. Φάρμακα όπως τό Temsirolimus (Torisel) and everolimus (Afinitor) μπλοκάρουν τά σήματα πού επιτρέπουν στα καρκινικά κύτταρα να επιζήσουν και να αναπτυχθούν. Οί θεραπείες αυτές , έχουν βέβαια μερικές σοβαρές παρενέργειες ,όπως ένα πολύ σοβαρό ερύθημα , διάρροιες και εκ σεσημασμένη  αδυναμία. 
  


Πρόγνωση 

Ο σημαντικότερος προγνωστικός παράγοντας στον καρκίνο του νεφρού είναι το στάδιο της νόσου κατά τη στιγμή της διάγνωσης. Η επιβίωση των ασθενών είναι αντιστρόφως ανάλογη του παθολογοανατομικού σταδίου.

Διαβάστε επίσης

• Πέτρες στα νεφρά (νεφρολιθίαση). Τι είναι και πώς δημιουργούνται; Τι πρέπει να κάνετε για να την προλάβετε; Ποια η κατάλληλη διατροφή και ποια βότανα μπορούν βοηθήσουν στην αντιμετώπιση;
• Αιματουρία. Ποιες οι αιτίες που την προκαλούν, πώς γίνεται η διάγνωση και πόswσο σοβαρό μπορεί να είναι το αίμα στα ούρα;
• Ποια τα σημάδια ότι οι νεφροί δεν λειτουργούν φυσιολογικά; Ποιοι οι παράγοντες κινδύνου και πως μπορείτε να προλάβετε την νεφροπάθεια;

PhD

Nεφρολιθίαση, πέτρες στα νεφρά. Πώς δημιουργούνται; Πώς θα τις αποφύγετε; Τι ΔΕΝ πρέπει να τρώτε;

Ξενοφώντα Τσούκαλη

του Ξενοφώντα Τσούκαλη, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

• 
  

Η ψαμμίαση είναι ασθένεια των νεφρών, όπως και η λιθίαση. Από τα νεφρά φεύγουν μαζί με τα ούρα μικροί, λεπτοί κρύσταλλοι αλάτων ουρικών, οξαλικών ή φωσφορικών σε μεγάλη ποσότητα. Το μέγεθός τους είναι σαν ψιλή άμμος (ψάμμος στην αρχαία εξ' ου και ψαμμίαση).

Αυτοί οι μικροί κόκκοι κρυστάλλων στο πέρασμά τους από το νεφρό και τον ουρητήρα προκαλούν δυνατούς πόνους (κολικούς) και ανωμαλία στην ούρηση. Όταν οι κόκκοι αυτοί ενωθούν και μεγαλώσουν τότε γίνονται λίθος και τότε έχουμε λιθίαση δηλαδή πέτρα στα νεφρά. Η νεφρολιθίαση είναι μία κατάσταση κατά την οποία εντοπίζονται ένας ή περισσότεροι λίθοι (πέτρες) σε κάποιο σημείο του νεφρού ή του ουρητήρα, του σωλήνα δηλαδή που μεταφέρει τα ούρα στην ουροδόχο κύστη.

Η νεφρολιθίαση (ή ουρολιθίαση ή κοινώς η εμφάνιση πέτρας στους νεφρούς) αποτελεί μια συχνή κατάσταση, καθώς προσβάλλει το 12% του ανδρικού και το 5% του γυναικείου πληθυσμού μέχρι την ηλικία των 70. 

Πολλοί από εσάς θα έχετε ακούσει ότι ο κωλικός του νεφρού είναι από τους πιο δυνατούς πόνους που μπορεί να βιώσει κάποιος στη ζωή του. Η αλήθεια είναι ότι η έντασή του είναι ανάλογη -ίσως και μεγαλύτερη- με αυτή του πόνου της γέννας, του εγκαύματος, του κατάγματος οστού, ακόμα και αυτής του πόνου από σφαίρα! Ο πόνος δεν έχει σχέση με το μέγεθος της πέτρας αλλά με το γεγονός ότι η πέτρα κλείνει το δρόμο του αποχετευτικού συστήματος της ουροφόρου οδού από την οποία πρέπει να αποβληθεί.

Πώς δημιουργούνται αυτοί οι λίθοι στους νεφρούς;

Οι πέτρες στο ουροποιητικό σύστημα εμφανίζονται συνήθως όταν ένας μεγάλος αριθμός αλάτων στα ούρα δημιουργεί συμπλέγματα που δεν αποβάλλονται κανονικά (από τα ούρα) και φράζουν τη δίοδο του ουροποιητικού. Αυτά τα συμπλέγματα αλάτων (πέτρες) σχηματίζονται επειδή ο ασθενής έχει ένα πρόβλημα στην απέκκριση τους παράλληλα με μια υψηλή διατροφική πρόσληψη.

Τα ούρα, ως γνωστόν, περιέχουν άχρηστες ουσίες και άλατα που πρέπει να αποβληθούν από τον οργανισμό. Αυτά συνήθως είναι σε διαλυμένη μορφή και έτσι αποβάλλονται με τα ούρα χωρίς πρόβλημα. Μερικές φορές όμως, κάτω από ορισμένες συνθήκες, αυτά τα άλατα σχηματίζουν κρυστάλλους που ενώνονται μεταξύ τους και δημιουργούν πέτρες στα νεφρά. Οι κρύσταλλοι αυτοί αποτελούνται συνήθως από άλατα ασβεστίου (κυρίως οξαλικού ασβεστίου), σε κάποιες περιπτώσεις ωστόσο αποτελούνται από άλατα ουρικού οξέως.

Τα άλατα αυτά θα πρέπει να αποφεύγονται σε μεγάλες ποσότητες στη διατροφή του ασθενούς που έχει εμφανίσει πέτρες στο ουροποιητικό του σύστημα. Ανάλογη με τον τύπο της πέτρας που δημιουργήθηκε στα ούρα, θα πρέπει να είναι και η διατροφή σας.

Τα βασικά θρεπτικά συστατικά που σχετίζονται με τη νεφρολιθίαση είναι η πρωτεΐνη, το ασβέστιο, το νάτριο και τα οξαλικά οξέα, καθώς και η κατανάλωση υγρών.

Ένα κύριο σημείο που είναι κοινό για τη μείωση της εμφάνισης των πετρών είναι η μεγάλη κατανάλωση νερού- ποσότητα τουλάχιστον 12 ποτηριών υγρών ημερησίως (παραπάνω από 2 λίτρα) με αύξηση της ποσότητας αυτής στους θερμούς μήνες του χρόνου ή Πιείτε κάθε 1,5 ώρα ένα ποτήρι νερό, τις ώρες που δεν κοιμάστε. Αυτό συμβαίνει γιατί η κατανάλωση υγρών αραιώνει τα άλατα και δε δημιουργούνται πέτρες τόσο εύκολα. Προτιμότερο είναι να πίνει κανείς νερό ενώ ο στόχος μας είναι τα ούρα μας μετά το μεσημέρι να είναι ολοένα και πιο ανοιχτόχρωμα. Έχει βρεθεί ότι στα άτομα που πίνουν περισσότερα από 3 λίτρα υγρών/ ημέρα έχουν περίπου 30% λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν πέτρες στα νεφρά. Ένας άλλος παράγοντας που ενδέχεται να επηρεάσει την εμφάνιση της νεφρολιθίασης είναι η βιταμίνη C, η οποία παίζει σημαντικό ρόλο στην σύνθεση του οξαλικού οξέως στον ανθρώπινο οργανισμό. Συνιστάται η αποφυγή λήψης διατροφικών συμπληρωμάτων αυτής της βιταμίνης, αλλά όχι των φρούτων και λαχανικών που την περιέχουν. Η συχνή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών μπορεί να δράσει προληπτικά, καθώς ορισμένα συστατικά τους, όπως είναι για παράδειγμα το κάλιο, εμποδίζουν το σχηματισμό κρυστάλλων ασβεστίου και ουρικού οξέος.

Διατροφική αντιμετώπιση της νεφρολιθίασης


Πίνετε άφθονα υγρά, ιδιαίτερα νερό. Πίνετε τόσο, ώστε τα ούρα σας να έχουν πολύ ανοιχτό κίτρινο χρώμα ή να είναι διαυγή. Επίσης, καλό είναι να καταναλώνετε καφέ και τσάι χωρίς καφεΐνη, χυμό λεμονιού, χυμό φρούτων και γάλα. 
Καταναλώστε φυτικές ίνες, και συγκεκριμένα αδιάλυτες (σιτάρι, σίκαλη, κριθάρι, ρύζι). Οι αδιάλυτες φυτικές ίνες ενώνονται με το ασβέστιο και αποβάλλονται μαζί μέσω των κοπράνων. Επίσης, επιταχύνουν το πέρασμα των θρεπτικών συστατικών από το έντερο, οπότε περιορίζεται ο χρόνος στον οποίο απορροφάται το ασβέστιο. 
Αυξήστε την πρόσληψη καλίου. Έρευνες δείχνουν ότι αποτρέπει την αποβολή ασβεστίου στα ούρα. Τροφές πλούσιες σε κάλιο είναι τα πορτοκάλια, οι μπανάνες, οι ξηροί καρποί, οι πατάτες, οι τομάτες και τα καρότα.
Εάν έχετε πέτρες οξαλικού ασβεστίου παλαιότερα ο γιατρός θα σας συνιστούσε να περιορίσετε το ασβέστιο. Σήμερα, αντίθετα, προτείνεται μια σχετικά υψηλή πρόσληψη ασβεστίου μέσω της διατροφής. Ιδιαίτερα ευεργετικά είναι τα γαλακτοκομικά, καθώς περιέχουν και φώσφορο, ο οποίος ενισχύει την εντερική απέκκριση του ασβεστίου, βοηθώντας στον περιορισμό της ασβεστιουρίας. Καταναλώστε 2-3 μερίδες καθημερινά.

Τι δεν πρέπει να τρώτε 




Περιορίστε την κατανάλωση ζωικής πρωτεΐνης και ιδιαίτερα το κρέας, τα πουλερικά και το ψάρι. Μεγαλύτερη κατανάλωση κρέατος αυξάνει το ασβέστιο, τα οξαλικά και το ουρικό οξύ, τα οποία προκαλούν το σχηματισμό λίθων
Περιορίστε το αλάτι και τις τροφές πλούσιες σε νάτριο: αλλαντικά, σάλτσες, τουρσιά, παστά, κονσέρβες, ξηρούς καρπούς αν είναι αλατισμένοι, σούπες, λουκάνικα, τυριά, κρέας, ελιές, πατατάκια, αλλά και όλα τα τυποποιημένα προϊόντα. Δώστε προσοχή στις ετικέτες όσον αφορά στην περιεκτικότητά τους σε νάτριο.

Προσοχή: τα συστατικά των τροφίμων που αναγράφονται στις ετικέτες είναι τοποθετημένα όχι με αλφαβητική σειρά, αλλά ανάλογα με την ποσότητά τους στο τρόφιμο. Επομένως, όσο πιο "ψηλά" βλέπετε το στοιχείο "Na" σε μια ετικέτα τροφίμου, επιστρέψτε το στο ράφι. Περιορίστε το έτοιμο φαγητό και τα fast food και προτιμήστε τα φρέσκα προϊόντα. Εάν θέλετε να δώσετε γεύση στα φαγητά προτιμήστε λεμόνι και καρυκεύματα. Εναλλακτική επιλογή είναι και τα σκευάσματα με χαμηλή περιεκτικότητα σε νάτριο (υποκατάστατα αλατιού).
 

Μην παίρνετε συμπληρώματα ασβεστίου, βιταμίνης C και D. 

Μην ξεχνάτε ότι αν ακολουθείτε μια ισορροπημένη διατροφή, τα συμπληρώματα είναι περιττά. 
Αποφεύγετε τρόφιμα πλούσια σε οξαλικά οξέα: φιστίκια, σοκολάτα, τσάι, στιγμιαίος καφές, σπανάκι και σκούρα πράσινα λαχανικά, φράουλες, παντζάρια, προϊόντα σόγιας. 
Εάν έχετε πέτρες ουρικού οξέος ιδιαίτερα αποφύγετε τα εντόσθια, τα ζωικά παράγωγα, το ζωμό κρεάτων, τις αντζούγιες, τις σαρδέλες, την ρέγκα, το σκουμπρί και τα χτένια.
 Σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν παραπάνω γίνεται σαφές ότι η διατροφή και ο τρόπος ζωής συνδέονται άμεσα με τη νεφρολιθίαση. Επομένως, με τη βοήθεια του γιατρού και του διαιτολόγου σας μπορείτε να προλάβετε, αλλά και να αντιμετωπίσετε τα δυσάρεστα συμπτώματα της νόσου.

Οι παρακάτω οδηγίες είναι διαφορετικές για τον κάθε τύπο πέτρας που μπορεί να εμφανιστεί.

Πέτρες ασβεστίου

Οι πέτρες που περιέχουν ασβέστιο είναι κυρίως οι πέτρες οξαλικού και φωσφορικού ασβεστίου. Η διατροφή δε φαίνεται να επηρεάζει την εμφάνιση λίθων φωσφορικού ασβεστίου.

Οι πέτρες οξαλικού ασβεστίου είναι οι πιο συχνά εμφανιζόμενες και παράγονται είτε γιατί οι νεφροί εκκρίνουν πιο πολύ ασβέστιο, είτε γιατί απορροφάται περισσότερο ασβέστιο από τη διατροφή.

Οι αρχές πρόληψης από τη διατροφή είναι ως εξής:


• αποφεύγουμε την υπερβολική κατανάλωση γαλακτοκομικών και δεν υπερβαίνουμε τις 2 μερίδες ημερησίως (2 ποτήρια γάλα ή 2 κεσεδάκια γιαούρτι)

• αποφεύγουμε την υπερκατανάλωση ζωικών πηγών πρωτεΐνης (κρέας, πουλερικά, ψαρικά) και προτιμούμε τις φυτικές πηγές πρωτεϊνών, όπως είναι τα όσπρια και τα δημητριακά

• αποφεύγουμε τα τρόφιμα που έχουν αυξημένη ποσότητα οξαλικού οξέος π.χ. παντζάρια, σοκολάτα, φιστικιά και ξηροί καρποί, σπανάκι, τσάϊ 

• αποφεύγουμε την υπερκατανάλωση αλατιού. Μειώνουμε την κατανάλωση αλμυρών, παστών, καπνιστών και προϊόντων διατηρημένων σε άλμη


Πέτρες ουρικού οξέος

Οι πέτρες ουρικού οξέος προκαλούνται από μια υψηλή συγκέντρωση οξέος στα ούρα. Οι βασικές αρχές της διατροφής για μείωση των επεισοδίων ουρικής αρθρίτιδας είναι οι εξής:

• αποφεύγουμε τη μεγάλη κατανάλωση πρωτεΐνης- μεγάλες ποσότητες κρέατος, ψαρικών, πουλερικών, αβγών και γαλακτοκομικών

• αποφεύγουμε τις τροφές που είναι υψηλές σε πουρίνες όπως π.χ. το κόκκινο κρέας, ο ζωμός κρέατος (π.χ. κύβοι Knorr, Maggi κτλ.), το συκώτι, οι νεφροί, τα γλυκάδια, η χήνα, το κυνήγι, η πέρδικα και η μαγιά. 
• αποφεύγουμε τα λιπαρά ψάρια όπως οι σαρδέλες, η ρέγκα, οι αντσούγιες, αυγοτάραχο, χτένια, μύδια και το σκουμπρί.
• Από λαχανικά αποφεύγουμε τα σπαράγγια, το κουνουπίδι, τα μανιτάρια,  το σπανάκι και τα φασόλια
- μείωση του αλκοόλ, ιδιαίτερα της μπύρας

• μείωση του βάρους στα φυσιολογικά επίπεδα. Εάν το βάρος σας είναι αυξημένο ακολουθήστε  μια ολιγοθερμιδική διατροφή χαμηλή σε λιπαρά και πλούσια σε φρούτα, λαχανικά και όσπρια. Η μείωση του βάρους θα πρέπει να γίνει σταδιακά και όχι απότομα για να μην εμφανιστεί ξανά κρίση. Για την απώλεια βάρους ακολουθείτε τις συμβουλές ειδικών.

Πέτρες μόλυνσης- πέτρες στρουβίτη

Οι πέτρες αυτές εμφανίζονται συνήθως μετά από λοίμωξη του ουροποιητικού από την ένωση μαγνησίου και αμμωνίας στα ούρα. Δε φαίνεται να επηρεάζονται από τη διατροφή, επειδή όμως οι συχνές λοιμώξεις του ουροποιητικού αποτελούν κίνδυνο, καλό θα ήταν οι ασθενείς να προλαμβάνουν την εμφάνισή των λοιμώξεων με την κατανάλωση χυμού cranberry (όχι παραπάνω από 2 ποτήρια την ημέρα).


Πέτρες κυστίνης

Η κυστινουρία είναι μια πολύ σπάνια κληρονομική πάθηση. Η κυστίνη είναι ένα αμινοξύ που υπάρχει σε ζωικές πρωτεΐνες, κυρίως στους μύες και τα νεύρα του σώματος οπότε σε μια διατροφή πρόληψης της εμφάνισης πετρών κυστίνης προσπαθούμε να:

• μειώσουμε την ποσότητα κρέατος, πουλερικών, αβγών, ψαριών και θαλασσινών που καταναλώνουμε
- μειώσουμε την ποσότητα γαλακτοκομικών στη διατροφή μας
• μέχρι 2 μερίδες γαλακτοκομικών την ημέρα (2 ποτήρια γάλα ή 2 κεσεδάκια γιαούρτι)

• μειώσουμε το αλάτι στη διατροφή μας αποφεύγοντας την περίσσεια αλατιού στο μαγείρεμα αλλά και τροφές όπως τα παστά, τα καπνιστά, τα αλμυρά και τα τυποποιημένα τρόφιμα

• προσπαθούμε να αναπληρώσουμε τις ζωικές πρωτεΐνες από πρωτεΐνες φυτικής προέλευσης όπως είναι τα όσπρια, οι ξηροί καρποί, τα φασόλια, το τοφού, η σόγια και το ρύζι

• μειώνουμε την κατανάλωση καφεΐνης και τεΐνης από αναψυκτικά, καφέδες και τσάι γιατί είναι διουρητικά

Συνοψίζοντας τα παραπάνω, συμπεραίνουμε ότι η νεφρολιθίαση είναι μια πάθηση που μπορεί και να αποφευχθεί αλλά και να αντιμετωπιστεί (αν και εφόσον δεν έχει χορηγηθεί κάποια φαρμακευτική αγωγή), με την κατάλληλη διατροφή και σύμφωνα πάντα με τις συστάσεις των ειδικών. Η υιοθέτηση αυτών των απλών διατροφικών συμβουλών μπορεί να συμβάλλει σε καλύτερη ποιότητα ζωής τόσο σε ασθενείς με νεφρολιθίαση όσο και σε άτομα που απλά ακολουθούν την τακτική της πρόληψης.

Παγκόσμια Ημέρα Νεφρού.

Από το 2006 η δεύτερη Πέμπτη κάθε Μαρτίου καθορίστηκε ως Παγκόσμια Ημέρα Νεφρού.

Η πρωτοβουλία ανήκει στη Διεθνή Εταιρεία Νεφρολογίας και τη Διεθνή Ένωση Νεφρολογικών Ιδρυμάτων για να ευαισθητοποιήσει το κοινό σχετικά με τη Χρόνια Νεφροπάθεια.

Διαβάστε επίσης

• Πέτρες στα νεφρά (νεφρολιθίαση). Τι είναι και πώς δημιουργούνται; Τι πρέπει να κάνετε για να την προλάβετε; Ποια η κατάλληλη διατροφή και ποια βότανα μπορούν βοηθήσουν στην αντιμετώπιση;
• Μαϊντανός για διουρητικό, για τονωτικό και για μελανιές, αλλά με προσοχή
• Ποια τα σημάδια ότι οι νεφροί δεν λειτουργούν φυσιολογικά; Ποιοι οι παράγοντες κινδύνου και πως μπορείτε να προλάβετε την νεφροπάθεια;
• Τι είναι η οξεία νεφρική βλάβη και ποιοι οι παράγοντες που την προκαλούν; Παγκόσμια Ημέρα Νεφρού.

Οδηγίες δίαιτας για διαβητικούς. Η καλή διατροφή του διαβητικού. Τροφές που ρίχνουν το σάκχαρο

του Ξενοφώντα Τσούκαλη, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Η υγιεινή διατροφή αποτελεί σημαντικό μέρος του ελέγχου των επιπέδων γλυκόζης (ζαχάρου) του αίματος. Η υγιεινή διατροφή κάνει καλό σε όλους και δεν χρειάζεται να αγοράζετε ειδικές τροφές ή να παρασκευάζετε χωριστά γεύματα για εσάς και την οικογένειά σας. 

Η υγιεινή διατροφή, σε συνδυασμό με τακτική σωματική άσκηση, μπορεί να σας 
βοηθήσει να ελέγχετε τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα σας, να μειώνετε τα λίπη στο αίμα σας (χοληστερίνη και τριγλυκερίδια) και να διατηρείτε υγιεινό βάρος

Εχω διαβήτη, τι θα πρέπει να τρώω;

Για βοήθεια σε σχέση με τη διαχείριση του διαβήτη, χρειάζεται να:

▪   Τρώτε τρία γεύματα την ημέρα σε τακτά χρονικά διαστήματα κατά τη διάρκεια της ημέρας. Αν παίρνετε ορισμένα είδη χαπιών για το διαβήτη ή ινσουλίνη ίσως να χρειάζεται επίσης να τρώτε κάτι ελαφρό (σνακ) ανάμεσα στα γεύματα και πριν πάτε για ύπνο. Ο γιατρός σας ή ο διαιτολόγος μπορούν να σας πουν αν χρειάζεται να τρώτε σνακ.

▪   Βασίζετε τα γεύματά σας σε υδατανθρακούχες τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, όπως ολόσπορο  ψωμί και δημητριακά, φασόλια, φακές, αμυλούχα λαχανικά (π.χ. πατάτες) και φρούτα. Οι υδατανθρακούχες τροφές σάς κάνουν καλό. Αυτές οι τροφές παρέχουν κάποια ποσότητα γλυκόζης (ζάχαρης) στο αίμα σας, την οποία χρησιμοποιεί ο οργανισμός σας ως ενέργεια. Ένας διαιτολόγος μπορεί να σας πει πόσους υδατάνθρακες να τρώτε σε κάθε γεύμα.

▪   Οι πρωτεϊνούχες τροφές είναι σημαντικές για την υγεία μας. Επιλέγετε πρωτεϊνούχες τροφές με χαμηλότερα λιπαρά όπως άπαχο κρέας, κοτόπουλο χωρίς την πέτσα, ψάρι και γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλών λιπαρών.

▪   Επιλέγετε τροφές χαμηλότερων λιπαρών (ιδιαίτερα χαμηλότερων κορεσμένων λιπαρών). Τα κορεσμένα λιπαρά δεν κάνουν καλό στην καρδιά σας. Περιορίζετε τις τροφές με υψηλά κορεσμένα λιπαρά όπως το ολόπαχο γάλα, λιπαρό κρέας, βούτυρο, τυρί, γάλα καρύδας, επεξεργασμένα τρόφιμα και έτοιμα φαγητά. Περιλαμβάνετε μικρές ποσότητες υγιεινότερων λιπαρών στη διατροφή σας όπως πολυακόρεστης ή μονοακόρεστης μαργαρίνης, λαδιών όπως του ηλίανθου, της σόγιας, της ελιάς και της κανόλας, ψαριών, ξηρών καρπών, σπόρων και αβοκάντο.

▪   Περιορίζετε τις τροφές με υψηλές ποσότητες ζάχαρης ή/και λιπαρών όπως τα αναψυκτικά, καραμέλες, σοκολάτα, κέικ, μπισκότα και πάστες/γλυκίσματα/πίτες.

▪   Αν πίνετε οινοπνευματώδη ρωτήστε το γιατρό σας εάν είναι ασφαλή για εσάς και πόσο μπορείτε να πίνετε.

▪   Η σωματική δραστηριότητα μπορεί να βοηθήσει στη ρύθμιση του διαβήτη. Ρωτήστε το γιατρό σας ποιου είδους και πόση δραστηριότητα ενδείκνυται για εσάς.

Για να μπορείτε να αντιμετωπίζετε τον διαβήτη, τα γεύματά σας χρειάζεται:

▪    Να έχουν κατάλληλο μέγεθος – να μην είναι πολύ μεγάλα

▪    Να είναι τακτικά και να κατανέμονται ομοιόμορφα κατά τη διάρκεια της ημέρας

▪     Να έχουν χαμηλότερα λιπαρά, ιδιαίτερα κορεσμένο λίπος

▪     Να βασίζονται σε υδατανθρακούχες τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, όπως ψωμί και δημητριακά προγεύματος ολικής άλεσης, ξερά φασόλια, φακές, αμυλούχα λαχανικά και φρούτα.

Υδατανθρακούχες τροφές

Οι υδατανθρακούχες τροφές σάς κάνουν καλό. Αυτές οι τροφές παρέχουν κάποια ποσότητα ζάχαρης στο αίμα σας, την οποία χρησιμοποιεί ο οργανισμός σας για ενέργεια. Προσπαθήστε να τρώτε υδατανθρακούχες τροφές σε κάθε ένα από τα τρία γεύματα ημερησίως. Αν τρώτε περίσσειες ποσότητες υδατανθρακούχων τροφών σε ένα γεύμα ή ενδιάμεσο γεύμα, θα αποδίδουν στο αίμα σας υπερβολική ποσότητα ζάχαρης. Ορισμένα άτομα που έχουν διαβήτη ίσως χρειάζεται επίσης να τρώνε ενδιάμεσα γεύματα καθώς και πριν πάνε για ύπνο. Το ποσό που ισοδυναμεί με μία μερίδα υδατανθράκων είναι γραμμένο κάτω από τις τροφές.

Όταν χωνεύονται, οι υδατανθρακούχες τροφές, διασπώνται και παράγουν γλυκόζη στο κυκλοφορικό σύστημα. Αν τρώτε τακτικά γεύματα και έχετε υδατανθρακούχες τροφές σε τακτά διαστήματα κατά τη διάρκεια της ημέρας, θα έχετε τη δυνατότητα να διατηρείτε τα ενεργειακά σας επίπεδα χωρίς να προκαλούνται μεγάλες αυξήσεις των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα σας.

Όλες οι υδατανθρακούχες τροφές χωνεύονται και παράγουν γλυκόζη. Η ποσότητα υδατανθράκων που τρώτε θα επηρεάζει το μέγεθος της αύξησης των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα σας μετά από ένα γεύμα.  Μια μεγάλη μερίδα μπορεί να σημαίνει μεγάλη αύξηση.

Πρωτεϊνούχες τροφές

Χρειάζεστε μόνο μικρές ποσότητες πρωτεϊνούχων τροφών κάθε ημέρα για καλή υγεία. Αυτές οι τροφές δεν παρέχουν ζάχαρη στο αίμα σας. Προσπαθείτε να επιλέγετε πρωτεϊνούχες τροφές χαμηλότερων λιπαρών.

Οι περισσότερες πρωτεϊνούχες τροφές δεν επηρεάζουν άμεσα τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα σας. Περιλαμβάνουν άπαχο κρέας, πουλερικά χωρίς την πέτσα, θαλασσινά, αυγά (όχι τηγανητά), ανάλατους ξηρούς καρπούς και προϊόντα σόγιας όπως το τόφου και τα όσπρια (ξερά φασόλια και φακές).
Τα όσπρια είναι μια καλή πηγή φυτικών ινών και θα πρέπει να τα τρώτε τακτικά. Έχουν όμως και υδατάνθρακες, επομένως θα επηρεάζουν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα σας.

Οι πρωτεϊνούχες τροφές παρέχουν πράγματι σημαντικά θρεπτικά συστατικά για καλή υγεία.

Λίπη

Τα λίπη δεν παρέχουν ζάχαρη στο αίμα σας αλλά αν φάτε μεγάλη ποσότητα λιπαρών οποιουδήποτε είδους μπορεί να παχύνετε.

Τα λίπη έχουν το υψηλότερο ενεργειακό (kilojoule ή θερμίδες) περιεχόμενο από όλα τα τρόφιμα.
Η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας λίπους μπορεί να προκαλέσει αύξηση του βάρους σας, η οποία μπορεί μακροπρόθεσμα να καταστήσει δυσκολότερη την αντιμετώπιση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα σας. Από την άλλη μεριά, μικρές ποσότητες υγιεινότερων λιπαρών προσθέτουν γεύση στο φαγητό σας, μπορεί να βελτιώσουν την υγεία σας και να μειώσουν τον κίνδυνο καρδιοπάθειας. Ως εκ τούτου, το είδος λιπαρών που τρώτε είναι σημαντικό, όπως είναι και η ποσότητα.

Κορεσμένο λίπος και τρανς λιπαρά

Είναι σημαντικό να περιορίζετε τα κορεσμένα και τα τρανς λιπαρά, επειδή αυξάνουν τα επίπεδα της LDL-C («κακής» χοληστερίνης) και μειώνουν τα επίπεδα της καλής χοληστερίνης.

Το κορεσμένο λίπος βρίσκεται σε ζωικές τροφές όπως το λιπαρό κρέας, γάλα, βούτυρο και τυρί. Στα κορεσμένα φυτικά λιπαρά περιλαμβάνεται  το ανθόγαλα (κρέμα γάλακτος).

Τα τρανς λιπαρά εμφανίζονται φυσικά σε μικρές ποσότητες στα κρέατα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα καθώς και σε άλλες τροφές κατά τη διαδικασία παρασκευής όπως στη μαργαρίνη. Στις διατροφικές πηγές των τρανς λιπαρών περιλαμβάνονται οι σκληρές μαργαρίνες (συνήθως μαγειρικές μαργαρίνες), τρόφιμα τηγανισμένα σε φριτέζα ή βαθύ τηγάνι και εμπορικά φαγώσιμα προϊόντα με μαγειρικό λίπος όπως οι πάστες και οι πίτες.

Τροφές υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά και σε ζάχαρη

Αυτές οι τροφές περιέχουν μεγάλες ποσότητες λιπαρών ή ζάχαρης ή και των δύο. Προσπαθείτε να αποφεύγετε αυτές τις τροφές ή να τις τρώτε μόνο σε ειδικές περιπτώσεις.

Περιορίζετε τις τροφές που περιέχουν κυρίως ζάχαρη. Αυτές οι τροφές παρέχουν ζάχαρη στο αίμα σας αλλά δεν περιέχουν τίποτ' άλλο που να σας κάνει καλό. Μπορείτε να τρώτε ζάχαρη, μαρμελάδα και μέλι σε μικρές ποσότητες.

Γενικά, τα τρόφιμα με πρόσθετα σάκχαρα θα πρέπει να καταναλώνονται σε μικρές ποσότητες
(οι κατασκευαστές χρησιμοποιούν μερικές φορές χυμό φρούτων ή άλλες πηγές ζάχαρης για να αποφύγουν τη χρήση επιτραπέζιας ζάχαρης). Όταν καταναλώνετε μεγάλη ποσότητα μονομιάς,
μπορεί να επηρεάσουν το βάρος σας, την υγεία των δοντιών και τον συνολικό έλεγχο του διαβήτη.

Αλκοόλ

Το αλκοόλ μπορεί να επηρεάζει τα επίπεδα ζαχάρου του αίματος και το βάρος σας.
Αν πίνετε, ρωτήστε το γιατρό σας πόσο αλκοόλ μπορείτε να πίνετε ακίνδυνα. Γενικά συνιστάται στους άνδρες να μην πίνουν περισσότερο από δύο τυποποιημένα ποτά κάθε ημέρα και στις γυναίκες να μην πίνουν περισσότερο από ένα. Προσπαθείτε να περνάτε τουλάχιστον δύο ημέρες χωρίς αλκοόλ την εβδομάδα.

Ένα τυποποιημένο ποτό ισοδυναμεί με:

• 100 ml κρασί
• 285 ml κανονική μπύρα
• 30 ml αποσταγμένα ποτά
• 60 ml ενισχυμένο κρασί
• 425 ml μπύρα χαμηλής περιεκτικότητας σε αλκοόλ (κάτω από 3% αλκοόλ)

Είναι σημαντικό να θυμάστε:

 Ότι όλα τα αλκοολούχα ποτά έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε θερμίδες και μπορούν να συμβάλλουν στην αύξηση του βάρους.

 Ότι οι μπύρες χαμηλής περιεκτικότητας σε αλκοόλ ή «lite» περιέχουν λιγότερο αλκοόλ από τις κανονικές μπύρες, επομένως το μέγεθος ενός τυποποιημένου ποτού είναι μεγαλύτερο.

Τα διαβητικά άτομα δεν χρειάζεται να πίνουν μπύρες διαίτης ή χαμηλών υδατανθράκων. Αυτές οι μπύρες μπορεί να είναι χαμηλότερης περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες, αλλά δεν είναι απαραιτήτως χαμηλότερης περιεκτικότητας σε αλκοόλ.

Όταν αναμειγνύετε ποτά, χρησιμοποιείτε ποτά χαμηλών θερμίδων/διαίτης, όπως κόλα διαίτης, τζιτζιμπίρα διαίτης, τονωτικό νερό διαίτης.

Ότι αν πίνετε πολύ αλκοόλ μπορεί να αυξηθεί ο κίνδυνος υπογλυκαιμίας σε περίπτωση που παίρνετε ινσουλίνη ή ορισμένα χάπια διαβήτη.

Μερικοί άνθρωποι μπορεί να χρειαστεί να πίνουν λιγότερο αλκοόλ από όσο γενικά συνιστάται λόγω της ηλικίας τους, των φαρμάκων τους ή επειδή χρειάζεται να χάσουν βάρος. Συζητήστε για το αλκοόλ με τον γιατρό ή τον διαιτολόγο σας και ανατρέξτε στο πληροφοριακό φυλλάδιο Αλκοόλ και Διαβήτης

Τροφές που ρίχνουν το σάκχαρο

Εκτός από τις τροφές που πρέπει να αποφεύγετε για να μην ανεβάζετε τα επίπεδα σακχάρου, υπάρχουν τροφές που μπορείτε να εντάξετε στην καθημερινότητά σας και θα σας βοηθήσουν να τα ρίξετε.
Πράσινο τσάι
Κανέλα
Ξίδι
Πιπέρι καγιέν
Καρότα
Βρώμη
Φασόλια
Λιπαρά ψάρια (καλές πηγές ω-3 λιπαρών οξέων)
Αμύγδαλα

ΠΗΓΕΣ

Healthy Living NT

NSW Australian Diabetes Council

N8T Healthy Livin    

Διαβάστε επίσης

• Τι είναι ο προδιαβήτης, ποιοι κινδυνεύουν και πώς μπορεί να προληφθεί και θεραπευτεί
• Τι πρέπει να κάνετε σε περίπτωση λιποθυμίας, λιποθυμικού ή συγκοπτικού επεισοδίου; Πρώτες βοήθειες.
• Ποιοί κινδυνεύουν από διαβήτη; Τι συμπτώματα μπορεί να έχει και τι εξετάσεις πρέπει να κάνει ο διαβητικός;
• H καλή διατροφή του διαβητικού. Οδηγίες διατροφής για διαβητικούς.
• Η δοκιμασία ανοχής της γλυκόζης (καμπύλη σακχάρου), ο προδιαβήτης και ο διαβήτης.
• Τα πολλά γλυκά δεν φέρνουν διαβήτη. Η σημασία της μεσογειακής διατροφής και της άσκησης στον διαβήτη.

PhD

Συμπτώματα που δείχνουν διαβήτη. Κράμπες, εύκολη κούραση, θολή όραση, υπνηλία, φαγούρα, απώλεια βάρους

του Ξενοφώντα Τσούκαλη, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Περίπου 1,5 στους 10 Έλληνες έχει διαβήτη και περίπου 1,5 στους 10 Έλληνες έχει προδιαβήτη. Ο αριθμός των ατόμων με Διαβήτη στην Ελλάδα έχει τετραπλασιαστεί τα τελευταία 30 χρόνια.

Τα συμπτώματα του διαβήτη ποικίλλουν ανάλογα με το πόσο υψηλές είναι οι τιμές της γλυκόζης στο αίμα σας. 

Αν και η ενημέρωση για τις αιτίες και τα πρώιμα συμπτώματα του διαβήτη είναι ευρεία τα τελευταία χρόνια και οι περισσότεροι άνθρωποι γνωρίζουν τι πρέπει να προσέχουν, υπάρχουν πολλοί που αν και τα γνωρίζουν, δεν τα αντιμετωπίζουν εγκαίρως. Μερικά συμπτώματα του διαβήτη παρεξηγούνται κυρίως από τους μεγαλύτερους σε ηλικία ανθρώπους ως συμπτώματα γήρανσης.

Ποια είναι τα κύρια συμπτώματα του διαβήτη;

Στον διαβήτη τύπου 1, τα συμπτώματα συχνά εμφανίζονται ξαφνικά και μπορεί να είναι απειλητικά

για τη ζωή, επομένως η διάγνωση γίνεται συνήθως αρκετά γρήγορα. Στον διαβήτη τύπου 2, πολλοί

άνθρωποι δεν έχουν καθόλου συμπτώματα, ενώ άλλες ενδείξεις μπορεί να περάσουν απαρατήρητες

επειδή θεωρούνται συνέπεια της «προχωρημένης ηλικίας». Ως εκ τούτου, από τη στιγμή που γίνονται

αντιληπτά τα συμπτώματα, οι επιπλοκές του διαβήτη μπορεί να είναι ήδη παρούσες.

Ο Διαβήτης θα χρειασθεί μέχρι και 10 χρόνια για να προκαλέσει συμπτώματα που θα μας οδηγήσουν σε γιατρό.

Τα κοινά συμπτώματα διαβήτη περιλαμβάνουν:

• Μεγαλύτερη δίψα από τη συνηθισμένη. 

• Ξηροστομία και θέλεις να πίνεις πολύ νερό (πολυδιψία) Η απώλεια νερού με τα ούρα προκαλεί και κάποιου βαθμού αφυδάτωση

• Πηγαίνετε στην τουαλέτα πιο συχνά, ιδιαίτερα τη νύχτα. Επειδή υπάρχει πολύ σάκχαρο στο αίμα, αυτό διαφεύγει και στα ούρα παρασύροντας και νερό.

• Αίσθημα κόπωσης και λήθαργου. Συμβαίνει λόγω έλλειψη ενέργειας.

• Νιώθετε ότι πεινάτε συνεχώς. Αυτό συμβαίνει γιατί ο οργανισμός θέλει να βρει τα θρεπτικά συστατικά που του λείπουν από τα κύτταρα.

• Τραύματα που αργούν να επουλωθούν

• Φαγούρα, μολύνσεις του δέρματος ή εξανθήματα

• Αλλαγές στο βάρος

• Ανεξήγητη απώλεια βάρους (τύπου 1)

• Εμετοί και στομαχικός πόνο

• Πονοκεφάλους

• Αλλαγή διάθεσης

• Πόνο ή μούδιασμα στα σκέλη ή στα πόδια

• Αίσθημα ζάλης

• Έλλειψη ενδιαφέροντος και συγκέντρωσης

Τα κλασικά συμπτώματα προχωρημένου Διαβήτη που θα μας ανησυχήσουν, είναι πολυδιψία που συνοδεύεται από πολλά ούρα και αυξημένη όρεξη που ενώ συνοδεύεται συνήθως από πολυφαγία το βάρος μειώνεται και σε πιο προχωρημένο στάδιο υπάρχει αυξημένο  αίσθημα κόπωσης, ξηροστομία, υπνηλία και αδυναμία συγκέντρωσης.

Η απώλεια βάρους μπορεί να συμβεί, γιατί η έλλειψη ινσουλίνης αφήνει τα κύτταρα χωρίς θρεπτικά συστατικά και χωρίς ενέργεια. Έτσι ο ασθενής αδυνατίζει, αλλά αυτό που χάνει δεν είναι λίπος, είναι κυρίως μυϊκή μάζα. Αυτή η απώλεια βάρους συμβαίνει παρόλο που το άτομο δεν έχει μειώσει το πόσο τρώει, αλλά μπορεί αντιθέτως.

Η θολή όραση (από συσσώρευση γλυκόζης στο φακό του ματιού, η οποία προσελκύει και νερό και προκαλεί προσωρινό «φούσκωμα» του φακού). Μπορεί να αντιληφθείτε ότι η όρασή σας χειροτερεύει μετά από κάποια ηλικία. Όταν για παράδειγμα κοιτάτε ένα αντικείμενο σε κοντινή απόσταση και στη συνέχεια θέλετε να δείτε ένα πιο μακρινό αντικείμενο, η εστίασή σας μπορεί να θολώσει. Αυτό μπορεί να είναι σημάδι υπερβολικού ζαχάρου στο αίμα. Αν βάλατε γυαλιά όρασης πριν μερικούς μήνες και παρατηρείτε ότι η όρασή σας έχει χειροτερέψει, είναι καλό να κάνετε εξετάσεις για διαβήτη.

Τα σημάδια γήρανσης στην επιδερμίδα είναι αναμενόμενα μετά από κάποια ηλικία, αλλά μερικά σημάδια στον λαιμό ή οι μαύροι κύκλο κάτω από τα μάτια μπορεί να είναι σημάδια διαβήτη. Η υπερβολική γλυκόζη στο αίμα καταστρέφει τα αιμοφόρα αγγεία και δημιουργεί σημάδια στο δέρμα, καθώς και αίσθημα "φαγούρας" ή μούδιασμα σε χέρια και πόδια.

Πιο συνηθισμένοι ιατρικοί λόγοι ώστε να ελέγξουμε για διαβήτη, είναι λοιμώξεις. Μυκητιάσεις ιδίως των γεννητικών περιοχών, υποτροπιάζουσες μυρμηγκιές, δερματικές δοθιηνώσεις, ουλίτιδες και περιοδοντίτιδες, δυσθεράπευτες ονυχομυκητιάσεις. 

Οι ανεξήγητες κράμπες συνοδευόμενες από εύκολη, μυϊκή κόπωση και πολυδιψία, μερικές φορές υποκρύπτουν αδιάγνωστο διαβήτη.

Έχετε εκνευρισμό επειδή πεινάτε. Αν πιάσετε τον εαυτό σας να έχει εκνευρισμό επειδή δεν έχετε φάει για λίγη ώρα, ίσως πρέπει να θορυβηθείτε. Ο οργανισμός σας ζητάει διαρκώς να του δώσετε "καύσιμη ύλη" για να πάρει ενέργεια, αλλά όταν το κάνετε εκείνος δεν μπορεί να μετατρέψει τις τροφές σε ενέργεια ελέω του διαβήτη. Έτσι, σε ένα φαύλο κύκλο, συνεχίζει να σας ζητάει να καταναλώσετε τροφή και εσείς εκνευρίζεστε που αυτό το αίσθημα δεν φεύγει.

Για τα παιδιά

Αν το παιδί πηγαίνει πολύ συχνά στην τουαλέτα, αν διψάει και πεινάει πολύ, αν παραπονιέται ότι το στόμα του είναι ξερό, αν είναι συνέχεια και αδικαιολόγητα κουρασμένο και αν χάνει ξαφνικά κιλά τότε καλό θα ήταν να απευθυνθείτε άμεσα σε κάποιον ειδικό. 

Διαβάστε επίσης

• Ποιοί κινδυνεύουν από διαβήτη; Τι συμπτώματα μπορεί να έχει και τι εξετάσεις πρέπει να κάνει ο διαβητικός;
• Τα πολλά γλυκά δεν φέρνουν διαβήτη. Η σημασία της μεσογειακής διατροφής και της άσκησης στον διαβήτη.
• Η δοκιμασία ανοχής της γλυκόζης (καμπύλη σακχάρου), ο προδιαβήτης και ο διαβήτης.
• H καλή διατροφή του διαβητικού. Οδηγίες διατροφής για διαβητικούς.
• Ο διαβήτης προκαλεί κατάθλιψη ή η κατάθλιψη προκαλεί διαβήτη;