Τι είναι ο πόνος; Πώς διακρίνεται, πώς μετριέται και πώς αντιμετωπίζεται;

του Ξενοφώντα Τσούκαλη, M.D., medlabnews.gr
Ως πόνο αντιλαμβανόμαστε κάθε δυσάρεστη αίσθηση, αλλά και συναισθηματική εμπειρία, που προκύπτει όταν οπουδήποτε στο σώμα υφίσταται κάποιου είδους βλάβη.
Σύμφωνα με τον ορισμό που καθιέρωσε η IASP (International Association for the Study of Pain) το 1979, πόνος είναι μία δυσάρεστη αισθητική και συγκινησιακή εμπειρία που έχει σχέση με πραγματική ή δυνητική καταστροφή ιστών ή που περιγράφεται σαν τέτοια. Ανάλογα με το μέγεθος του ερεθίσματος προκαλείται ήπιος, μέτριος, σοβαρός ή πολύ σοβαρός πόνος.
Ο πόνος μπορεί να είναι:

• · ταχύς ή βραδύς
• · οξύς ή χρόνιος
• · καλοήθους ή κακοήθους αιτιολογίας

Το μέγεθος του ερεθίσματος, η αντίληψή του σαν πόνος και η απάντηση που προκαλείται αποτελούν μέρη μιας εξίσωσης στην οποία ουσιαστικό ρόλο παίζει η προσωπικότητα του ατόμου και η φιλοσοφική του τοποθέτηση απέναντι στο φαινόμενο της ζωής.
Ο πόνος μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τη ζωή σας, εμποδίζοντας σας να απασχοληθείτε με πράγματα που σας ευχαριστούν ή χρειάζεται να κάνετε. Επίσης, είναι λογικό για κάποιον να εκνευρίζεται, να στενοχωριέται και να θυμώνει όταν πονάει. Η οικογένεια και οι φίλοι, ωστόσο, ίσως δεν μπορούν πάντα να καταλάβουν πώς αισθάνεστε με αποτέλεσμα να νιώθετε ακόμη και απομονωμένος από το περιβάλλον σας.
Όταν νιώθετε πόνο, το πιο σημαντικό από όλα είναι να ανακουφιστείτε από αυτόν. Κανένας άλλος δε μπορεί να γνωρίζει πόσο πολύ πονάτε, για αυτό είναι σημαντικό να είστε ειλικρινείς τόσο με τον εαυτό σας όσο και με το γιατρό σας για να λάβετε την καλύτερη δυνατή θεραπεία για τον πόνο σας. Κάθε είδος πόνου μπορεί να αντιμετωπιστεί, να ελεγχθεί και να ανακουφιστεί.
Είναι δικαίωμά και βασική ανάγκη να αναζητά κανείς βοήθεια για την αντιμετώπιση του πόνου και σε καμία περίπτωση αυτό δε δείχνει προσωπική αδυναμία ή ανικανότητα να διαχειριστεί τον πόνο.
Ο πόνος διακρίνεται ως:

• νευροπαθητικός, πόνος που οφείλεται σε οργανική βλάβη του νευρικού συστήματος και
• νευρογενής ή πόνος αισθητικών υποδοχέων (nociceptive) που εμφανίζεται μετά από ερεθισμό των ειδικών αισθητικών υποδοχέων (nociceptors).

Νευροπαθητικοί πόνοι

• Συνέπεια άμεσης νευρικής βλάβης π.χ. τραύμα, εγχείρηση, όγκος, βλάβη από ακτινοθεραπεία, εκρίζωση/εξέλκωση νεύρου, κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου
• Συνέπεια έμμεσης νευρική βλάβης π.χ. λοίμωξη, φλεγμονή, μεταβολική / τοξική βλάβη
• Ιδιοπαθής πόνος π.χ. νευραλγία τριδύμου, νευραλγία γλωσσοφαρυγγικού, κ.α.

Ο νευροπαθητικός πόνος μπορεί να διαχωριστεί σε περιφερικό και κεντρικό νευροπαθητικό πόνο. Ο περιφερικός νευροπαθητικός πόνος ενεργοποιείται ή προκαλείται από πρωτογενή βλάβη ή δυσλειτουργία του περιφερικού νευρικού συστήματος ενώ ο κεντρικός νευροπαθητικός πόνος προέρχεται από το κεντρικό νευρικό σύστημα. Στα αίτια του περιφερικού νευροπαθητικού πόνου περιλαμβάνονται ενδεικτικά η διαβητική περιφερική νευροπάθεια (επώδυνη ΔΠΝ), η λοίμωξη έρπητα ζωστήρα (ΜΕΝ - μεθερπητική νευραλγία), η ριζοπάθεια (οσφυαλγία), ο τραυματισμός με χειρουργική επέμβαση (μετατραυματικός και μετεγχειρητικός πόνος) και ο καρκίνος (καρκινικός πόνος). Στα αίτια του κεντρικού νευροπαθητικού πόνου περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, η βλάβη του νωτιαίου μυελού και η σκλήρυνση κατά πλάκας.

Ο νευροπαθητικός πόνος είναι ένα κλινικό σύμπτωμα και όχι διάγνωση, το οποίο απαιτεί την παρουσία μιας σαφούς βλάβης ή νόσου που να ικανοποιεί καθιερωμένα νευρολογικά διαγνωστικά κριτήρια. Ο όρος βλάβη χρησιμοποιείται είτε όταν οι διαγνωστικές εργαστηριακές εξετάσεις πιστοποιούν μια σαφή δυσλειτουργία είτε όταν υπάρχει εμφανές τραύμα. Ο όρος νόσος χρησιμοποιείται όταν το αίτιο της βλάβης είναι γνωστό (π.χ. εγκεφαλικό επεισόδιο, σακχαρώδης διαβήτης κλπ). Πολλές φορές ο όρος νευροπαθητικός πόνος χρησιμοποιείται και σε περιπτώσεις όπου είτε το ιστορικό (μεθερπητική νευραλγία) είτε η χαρακτηριστική κλινική εμφάνιση (νευραλγία τριδύμου) καλύπτουν τη διάγνωση (IASP).

Πώς διαχειρίζομαι τον πόνο;
Τα συμπτώματα του πόνου ποικίλλουν σε ένταση και διάρκεια. Καθώς ο πόνος κάθε ατόμου αποτελεί μια μοναδική περίπτωση, η αντιμετώπιση που χρειάζεται κάθε φορά είναι εξατομικευμένη. Για την καλύτερη αντιμετώπιση του πόνου, ο γιατρός σας είναι σημαντικό να γνωρίζει τον τύπο καρκίνου από τον οποίο πάσχετε, τη θεραπεία που ακολουθείτε ή ακολουθήσατε στο παρελθόν καθώς και λίγα πράγματα για εσάς γενικότερα. Όσο πιο ειλικρινείς είστε για την ένταση του πόνου και για το πώς επηρεάζει τη ζωή σας τόσο περισσότερο βοηθάτε το γιατρό σας να βρει την καταλληλότερη θεραπεία για τον πόνο που νιώθετε.
Πώς περιγράφω τον πόνο μου;
Βαθμολόγηση της έντασης του πόνου σε κλίμακα 0-10. Όσο μεγαλύτερο βαθμό αποδίδετε στον πόνο σας τόσο πιο έντονος σημαίνει ότι είναι.
Χρήσιμες ερωτήσεις που μπορείτε να απαντήσετε βάσει της κλίμακας:

- πόσο έντονος είναι ο πόνος όταν βρίσκεται στην αποκορύφωσή του,

- πόσο έντονος είναι ο πόνος συνήθως,

- πόσο αλλάζει ο πόνος κατά τη διάρκεια της θεραπείας.

Χρήσιμες ερωτήσεις για την περιγραφή του πόνου:

·  πού πονάω,

·   πώς είναι η αίσθηση του πόνου, π.χ., οξεία, διάχυτη, σα σφυροκόπημα,

ροκάνισμα, σταθερή,

·   πόσο διαρκεί,

·   τι τον ανακουφίζει,

·   τι τον κάνει πιο έντονο,

·   πώς επηρεάζει τις καθημερινές δραστηριότητες,

·   τι φάρμακα παίρνω για τον πόνο και πόσο με ανακουφίζουν από αυτόν.

∆εδομένα για την αντιμετώπιση του πόνου
- Ο πόνος μπορεί πάντα να αντιμετωπιστεί ή να μειωθεί.
Το προσωπικό υγείας μπορεί να συνεργαστεί μαζί σας προκειμένου να βρείτε ποια μορφή αντιμετώπισης είναι αποτελεσματικότερη για την περίπτωσή σας. Εάν ακόμη νιώθετε έντονο πόνο μπορείτε να συμβουλευτείτε κάποιον ειδικό για την αντιμετώπιση του πόνου.
- Η αντιμετώπιση του πόνου σας αποτελεί μέρος της θεραπείας σας. Το να μιλήσετε με το γιατρό σας για τον πόνο δε θα τον αποπροσανατολίσει από τη θεραπεία της κυρίας πάθησης. Χρειάζεται πληροφορίες για το τι σας ανακουφίζει και τι όχι. Μαθαίνοντας για τον πόνο σας, ο γιατρός σας γνωρίζει καλύτερα τον τρόπο που η θεραπεία που ακολουθείτε επηρεάζει το σώμα σας.
- Εμποδίζοντας τον πόνο να εμφανιστεί και να επιδεινωθεί, τον αντιμετωπίζετε καλύτερα.

Ο πόνος αντιμετωπίζεται καλύτερα όταν αντιμετωπίζεται νωρίς. Κάποιοι άνθρωποι στοχεύουν περισσότερο σε αυτό που λέμε συνήθως «μην αφήνεις τον πόνο σου να σε βάλει κάτω». Είναι καλύτερο για εσάς να μην προσπαθείτε να ελέγξετε τον πόνο σας χωρίς κάποια αποτελεσματική μέθοδο θεραπείας. Ο πόνος μπορεί να ενταθεί στο διάστημα αυτό και έπειτα να είναι δυσκολότερο να τον αντιμετωπίσετε.
- Έχετε το δικαίωμα να ζητήσετε βοήθεια για την αντιμετώπιση του πόνου σας.
Το να μοιράζεστε αυτό που νιώθετε δεν είναι ένδειξη αδυναμίας. ∆ε νιώθουμε όλοι με τον ίδιο τρόπο τον πόνο. 
- Οι ασθενείς που λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή για τον πόνο, που έχει συνταγογραφηθεί από το γιατρό τους, σπάνια εθίζονται σε αυτή.
Ο εθισμός αποτελεί συχνό φόβο των ανθρώπων που λαμβάνουν φάρμακα για την αντιμετώπιση του πόνου, γεγονός που μπορεί να σας αποτρέψει από το να ζητήσετε βοήθεια. Κάποια παυσίπονα μπορεί, πράγματι, να προκαλέσουν υπνηλία στις πρώτες δόσεις, αν και το αίσθημα αυτό υποχωρεί μετά από μερικές μέρες. Εάν συνεχίζετε να νιώθετε νυσταγμένοι ίσως αυτό να οφείλεται στο ότι τώρα που μειώθηκε ο πόνος, ο οργανισμός σας έχει την ανάγκη να αναπληρώσει τις χαμένες δυνάμεις μέσω του ύπνου. Σε περίπτωση, όμως, που νιώσετε ζαλάδα ή σύγχυση – όπως και οποιαδήποτε άλλη παρενέργεια- μετά τη λήψη του αναλγητικού, χρειάζεται να ενημερώσετε το γιατρό σας για να αλλάξει το φάρμακο ή τη δόση που λαμβάνετε.
- Το σώμα σας δεν αποκτά ανοσία έναντι των αναλγητικών φαρμάκων.

Ο πόνος πρέπει να αντιμετωπίζεται νωρίς.

∆ιαφορετικοί τρόποι αντιμετώπισης του πόνου
Χρόνιος πόνος: Τα φάρμακα που λαμβάνετε για το χρόνιο πόνο διαρκούν περισσότερο. Λαμβάνοντάς τα σε συστηματικές δόσεις συνήθως καταφέρνετε να διατηρείτε την ένταση του πόνου σε χαμηλότερα επίπεδα.
∆ιαπεραστικός/ Οξύς πόνος: Για την αντιμετώπιση αυτού του πόνου συνήθως συστήνονται φάρμακα που δρουν ταχύτερα και η δράση τους είναι περιορισμένης διάρκειας. Συνήθως, λαμβάνονται αμέσως μετά την εμφάνιση των συμπτωμάτων του πόνου.

Μη φαρμακευτικές μέθοδοι αντιμετώπισης του πόνου

·       -  Χαλάρωση: βοηθά στην ανακούφιση του πόνου ή στη σταθερή μείωση της έντασής του. Συνήθως συμβάλλει στη βελτίωση του ύπνου, τη μείωση του άγχους και την αποτελεσματικότερη δράση των αναλγητικών φαρμάκων.

·       -  Απόσπαση προσοχής: αναφέρεται στην επικέντρωση της προσοχής σας σε κάτι άλλο από τον πόνο που αισθάνεστε. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμη όταν περιμένετε να δράσει το αναλγητικό που μόλις πήρατε και συχνά μπορεί να ανακουφίσει για μικρό χρόνο ακόμη και τον πολύ ισχυρό πόνο.

·       -  Τόνωση του δέρματος (μασάζ, άσκηση πίεσης, μικροδονήσεις, κρύο ή ζεστό επίθεμα): η μέθοδος εφαρμόζεται στο δέρμα σύμφωνα και με τις οδηγίες του γιατρού σας– πάνω ή γύρω από την περιοχή που νιώθετε πόνο. Βοηθά στην αντιμετώπιση του πόνου όχι μόνο κατά τη διάρκεια της εφαρμογής αλλά και για ώρες μετά.

·       -  Συναισθηματική υποστήριξη: Συναισθήματα, όπως ο φόβος, το άγχος και η κατάθλιψη μπορεί να εντείνουν τον πόνο. Αν αποφασίσετε να μοιραστείτε αυτά τα συναισθήματα το πιθανότερο είναι να νιώσετε καλύτερα.

Διαβάστε επίσης

Υποφέρετε από πόνους στον αυχένα; Ξυπνάτε πιασμένοι; Ποιες οι αιτίες της αυχεναλγίας – του αυχενικού συνδρόμου, πως προλαμβάνεται;

Πόνος στο στήθος. Ποιες είναι οι αιτίες που προκαλούν θωρακικό πόνο; Πώς θα καταλάβετε αν οφείλεται στην καρδιά;

Θωρακικός Πόνος. Τι μπορεί να είναι; Τι άλλο προκαλεί πόνο εκτός από την καρδιά; Ποια τα συμπτώματα της καρδιακής προσβολής;

Τέλος στους χρόνιους πόνους από παθήσεις των χεριών, βάζει νέα θεραπεία με ένζυμα από το αίμα

                                                                                                        

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Οριστικό τέλος στους βασανιστικούς και χρόνιους πόνους από τις παθήσεις του χεριού (τενοντίτιδες, επικονδυλίτιδες, αρχόμενες αρθρίτιδες) βάζει μια νεα θεραπεία  με τοπικές ενέσεις που περιέχουν αυτόλογους παράγοντες (ενζυμα) από το αίμα του πάσχοντος!

Τα θεαματικά αποτελέσματα ,της  πρωτοποριακής θεραπείας που εφαρμόζεται πλέον και στη χώρα μας ,παρουσιάστηκαν πριν από λίγες ημέρες στη Θεσσαλονίκη στο κοινό σύνεδρο της Ελληνικής Εταιρείας Επανορθωτικής Μικροχειρουργικής και της Ελληνικής Εταιρείας Χεριού και Άνω Άκρου.

«Η εφαρμογή της νέας θεραπείας αποτελεί  επανάσταση στην αντιμετώπιση των παθήσεων του χεριού, που ταλαιπωρούν  με αφόρητους πόνους δεκάδες εκατομμύρια άνδρες και γυναίκες σε ολόκληρο τον κόσμο, καθώς πολλές περιπτώσεις καταργεί το χειρουργείο» τονίζει ο Χειρουργός  Ορθοπαιδικός- Μικροχειρουργός Χεριού κ Ιωάννης Α. Ιγνατιάδης και αντιπρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργικής Χεριού-Aνω Aκρου.

Η  θεραπεία, όπως εξήγησε ο κ Ιγνατιάδης που την εφαρμόζει, είναι απλή , γρήγορη και έχει άμεσα αποτελέσματα. Μπορεί να πραγματοποιηθεί σε κατάλληλα εξοπλισμένο ιατρείο και από εξειδικευμένο ιατρό, γεγονός που μειώνει συνολικά το κόστος της επέμβασης, αφού δεν γίνεται καν εισαγωγή σε νοσοκομείο.

         ΕΦΑΡΜΟΓΗ  ΤΗΣ  ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑΚΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ

Μετά τη διάγνωση της πάθησης ο γιατρός παίρνει αίμα από τον πάσχοντα, με μια απλή αιμοληψία. Στη συνέχεια με ειδική επεξεργασία γίνεται λήψη  από το αίμα ενός ένζυμου, το οποίο εδράζει στο περίβλημα των αιμοπεταλίων και έχει αυξητικές-επουλωτικές ιδιότητες.

Ακολούθως ο θεράπων γιατρός με σύριγγα κάνει έκχυση του ενζύμου   στο σημείο του μεγίστου πόνου ή γύρω από αυτό σε πέντε κοντινά σημεία . Τον τελευταίο χρόνο  η θεραπεία εφαρμόζεται και στην αντιμετώπιση των αρχόμενων αρθρίτιδων μικρών αρθρώσεων όπως του αντίχειρα.

 Για κάθε θεραπεία μπορεί να χρειασθούν 1-3 συνεδρίες ,ενώ η διαδικασία εφαρμογής δεν ξεπερνά τα 20-25 λεπτά. Μετά την έκχυση του ενζύματος το χέρι αναρτάται σε ένα περιλαίμιο για δυο ημέρες,  ενώ για δυο εβδομάδες δεν επιτρέπεται η καταπόνηση ,όπως συμβαίνει και στην θεραπεία με κορτιζόνη.

         ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ ΧΕΡΙΟΥ ΚΑΙ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Δύο απo τις πιο συχνές και βασανιστικές παθήσεις του χεριού είναι :

Ø    Η έξω επικονδυλίτιδα (στον αγκώνα)που βασανίζει τα χέρια αυτών που κάνουν χειρονακτικές εργασίες και  των αθλητών αλλά και στίς κωμμώτριες, δακτυλογράφους, πιανίστες, κλπ και

Ø    Η αρθρίτιδα βασικής άρθρωσης του αντίχειρα (στό χέρι) που προσβάλλει τα χέρια των γυναικών άνω των 40χρόνων. (Βέβαια οι νοικοκυρές επιβαρύνονται συχνά και απ τις δύο παραπάνω παθήσεις, αφού εντάσσονται και στις δυο παραπάνω κατηγορίες.

ΕΠΙΚΟΝΔΥΛΙΤΙΔΑ: Η έξω επικονδυλίτιδα (tennis elbow) εκδηλώνεται με:

Ø    Aλγη διαξιφιστικά στον αγκώνα επιδεινούμενα με την χρήση του ακρου ,

Ø    Aιμωδίες που αντανακλούν συχνά προς το μπράτσο ή το πήχυ, ενώ κάποια στιγμή εγκαθίσταται σχεδόν ανικανότητα εκτέλεσης χειρονακτικής εργασίας και έξπτωση μυϊκής ισχύος.

Είναι δε πολύ βασανιστικό και ψυχοφθόρο να βλέπεις το χέρι σου να αχρηστεύεται προοδευτικά και να σου πέφτουν τα αντικείμενα ή να μη μπορείς να βιδώσεις μια βίδα.

Σε στατιστικές που έγιναν σε 12 εργοστάσια στην Ουάσιγκτoν βρέθηκε ότι ανά πάσα στιγμή πάσχει το 5.2-6% του εργατικού πληθυσμού, ενώ στη διάρκεια της ζωής του ο ένας στους τρείς εργάτες κάποια στιγμή θα προσβληθεί από κάποια  άλλης βαρύτητας επικονδυλίτιδα. Η ηλικία 35-52 χρόνων είναι η πιο επιρεπής και το γυναικείο φύλλο επίσης είναι πιό ευαίσθητο.

            ΒΑΣΙΚΗ ΑΡΘΡΙΤΙΔΑ ΤΟΥ ΑΝΤΙΧΕΙΡΑ:

            Χαρακτηριστικό της βασικης αρθρίτιδας του αντίχειρα 

είναι ο επιδεινούμενος πόνος που συνοδεύεται από πρήξιμο .Σε  προχωρημένο στάδιο αρθρίτιδας ο αντίχειρας ακινητοποιείται και ο πάσχοντας αδυνατεί να εκτελέσει βασικές κινήσεις όπως η απλή σύλληψη αντικειμένων.

Στα τελικά στάδια  ο αντίχειρας υπεξαρθρώνεται στη βάση του και κονταίνει στο μήκος του ενώ σχεδόν αχρηστεύεται

  ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ    ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ

 Μέχρι πριν από πέντε χρόνια, πριν δηλαδή από την θεραπεία με τους αυτόλογους παράγοντες, οι χρόνιοι βασανιστικοί πόνοι από τις παθήσεις του χεριού αντιμετωπίζονταν με:

Ø    Τη λήψη αντιφλεγμονωδών από το στόμα,

Ø    Ακινητοποίηση  του χεριού ( νάρθηκες),

Ø    Εφαρμογή ειδικών περιδέσεων ( σκράτς),

Ø    Φυσικοθεραπείες (laser,υπέρηχα κλπ),

Ø    Παγοθεραπεία  και

Ø    Ενέσεις κορτιζόνης στο σημείο μεγίστης ευαισθησίας.

Σε ακόμα πλέον επίμονες μορφές της πάθησης γίνονταν χειρουργική επέμβαση με πλάγια έξω τομή στόν αγκώνα και αποκόληση ή επιμήκυνση της έκφυσης των τενόντων με αμφίβολο όμως αποτέλεσμα.

www.ignatiadismicrohand.eu, www.microhand-ortho-spine.gr & www.greekmedicaltravels.com  . 

             Τηλ 210 6974278-80,  κιν. 6944251529

Παγκόσμια Ημέρα κατά της Αρθρίτιδας. Πόσο επηρεάζονται οι 'Eλληνες από τις ρευματικές παθήσεις;

Επιμέλεια: Μήλιου Αγγελική, βιολόγος, medlabnews.gr

Η 12η Οκτωβρίου καθιερώθηκε ως «Παγκόσμια Ημέρα κατά της Αρθρίτιδας» το 1996, από τη Διεθνή Ένωση Ρευματολογίας και Αρθρίτιδας.

Κάθε φλεγμονή της άρθρωσης (ανεξαρτήτως αιτιολογίας) καλείται αρθρίτιδα. Η αρθρίτδα σε γενικές γραμμές μπορεί να είναι φλεγμονώδης (ρευματοειδής. ψωριασική, ουρική, αντιδραστική κ.α.) εκφυλιστική (οστεοαρθρίτιδα κ.α.), τραυματικη, σηπτική (μικροβιακή, ιογενής, μυκητιασική κ.α..

Η αρθρίτιδα αναφέρεται συχνά ως μία μόνο ασθένεια. Στην πραγματικότητα όμως, είναι ένας όρος που αναφέρεται σε περισσότερες από 100 ιατρικές παθήσεις που επηρεάζουν το μυοσκελετικό σύστημα, ειδικά τις αρθρώσεις όπου συναντώνται δύο ή περισσότερα οστά. Σε μερικές μορφές αρθρίτιδας επηρεάζονται επίσης και οι ιστοί στο εξωτερικό της άρθρωσης.

Ποιοι επηρεάζονται;

• Στην Ευρώπη πάνω από 120 εκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν από κάποιο είδος αρθρίτιδας/ρευματικής πάθησης. Για παράδειγμα στη Γερμανία υπάρχουν πάνω από πέντε εκατομμύρια άνθρωποι με σοβαρής μορφής οστεοαρθρίτιδα και άλλα δύο εκατομμύρια με αρθρίτιδα ή άλλη φλεγμονώδη πάθηση των αρθρώσεων και της σπονδυλικής στήλης.


• Στην Ευρώπη υποφέρουν από αρθρίτιδα/ρευματικές παθήσεις περισσότεροι άνθρωποι παρά από οποιανδήποτε άλλη χρόνια πάθηση.
• Οποιοσδήποτε μπορεί να προσβληθεί από αρθρίτιδα και όχι μόνο ενήλικες. Ένα παιδί στα χίλια υποφέρει από αρθρίτιδα.

Μπορεί να προληφθεί;

• Στις ΗΠΑ, οι μυοσκελετικές παθήσεις, συμπεριλαμβανομένης της αρθρίτιδας, στοιχίζουν σχεδόν 86,2 δισεκατομμύρια δολάρια κάθε χρόνο σε άμεσα έξοδα (χαμένοι μισθοί και παραγωγή) και είναι υπεύθυνες για περισσότερες από επτά εκατομμύρια επισκέψεις σε γιατρό το χρόνο. 


• Στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες, κάθε τέταρτη επίσκεψη σε γιατρό σχετίζεται με αρθρίτιδα/ρευματικές παθήσεις.


• Στις ΗΠΑ, Καναδά, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία και Αυστραλία, το ετήσιο κόστος για τις μυοσκελετικές παθήσεις υπολογίζεται μεταξύ 1-2,5% του Εθνικού ακαθάριστου προϊόντος της κάθε χώρας.

• Στην Ελλάδα εκτιμάται ότι το 27% του πληθυσμού υποφέρει από κάποια ρευματική ή μυοσκελετική πάθηση, συμπεριλαμβανομένης της οσφυαλγίας, του πόνου στον αυχένα, των διαταραχών των άνω άκρων και των φλεγμονών των αρθρώσεων. 


Οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στην υγεία των εργαζομένων με ρευματικές παθήσεις

Οι Έλληνες στον ιδιωτικό τομέα δουλεύουν περισσότερο από τους υπόλοιπους Ευρωπαίους και αποφεύγουν τις αναρρωτικές άδειες

Η οικονομική κρίση και η πρόωρη συνταξιοδότηση επηρεάζουν δυσμενώς την υγεία

15’ άσκηση την ημέρα ή 90’ την εβδομάδα βοηθούν στη διατήρηση της κινητικότητας

Οι επιπτώσεις της ασθένειας μπορεί να δυσχεράνουν την ολοκλήρωση καθημερινών εργασιών, ωθώντας αρκετούς ανθρώπους να αφήσουν την εργασία τους ή ακόμη και τις καθημερινές ασχολίες  τους.

Η οικονομική κρίση προκαλεί πιέσεις στους έλληνες εργοδότες και εργαζόμενους. Οι μελέτες έχουν δείξει ότι οι Έλληνες δουλεύουν περισσότερες ώρες σε σχέση με τους ευρωπαίους, γεγονός που μπορεί να αποβεί επιζήμιο για την υγεία, την ασφάλεια και την ευημερία τους.

Παράλληλα, η Ελλάδα έχει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα που αναφέρουν αναρρωτικές άδειες που σχετίζονται με προβλήματα υγείας. Μόνο το 14% αναφέρει απουσία λόγω προβλημάτων υγείας με τον ευρωπαϊκό μέσον όρο να ξεπερνά το 22%. Ένας λόγος για το χαμηλό ποσοστό απουσιών είναι ο φόβος των εργαζομένων να μη χάσουν τη δουλειά τους σε περίπτωση που δηλώσουν ασθένεια. Με τα υψηλά ποσοστά ανεργίας, πολλοί διακινδυνεύουν την υγεία τους και συνεχίζουν να εργάζονται σε ακατάλληλο χώρο εργασίας.

Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, η πρόωρη συνταξιοδότηση επηρεάζει δυσμενώς την υγεία του ελληνικού πληθυσμού και μπορεί να αυξήσει τη θνησιμότητα. Όσοι συνταξιοδοτήθηκαν πρόωρα είχαν χειρότερη εξέλιξη της υγείας τους από εκείνους που συνέχισαν να εργάζονται.

Οι ρευματικές και οι μυοσκελετικές παθήσεις, όπως η οσφυαλγία, το αυχενικό σύνδρομο και οι φλεγμονώδεις αρθρίτιδες (ρευματοειδής αρθρίτιδα, αγκυλοποιητική, ψωριασική αρθρίτιδα) καθώς και η οστεοαρθρίτιδα, επηρεάζουν τους Έλληνες περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο χρόνιο πρόβλημα υγείας. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Ελληνικής Ρευματολογικής Εταιρείας, στην Ελλάδα ζουν περίπου 100.000 ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα με το 25% να σταματά να εργάζεται σε διάστημα 5 ετών. Επίσης υπάρχουν 25.000 ασθενείς, στην πλειοψηφία τους νεαροί άνδρες, με αγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτιδα ενώ περισσότερα από 2.000.000 άτομα της τρίτης ηλικίας υποφέρουν από οστεοαρθρίτιδα.

ΠΗΓΗ Rheumatology Secrets, Arthritis Research Campaign

Ελληνική Ρευματολογική Εταιρεία www.ere.gr

Ελληνική Εταιρεία Αντιρευματικού Αγώνα www.arthritis.org.gr 

Διαβάστε επίσης

100 εκατομμύρια Ευρωπαίοι υποφέρουν από αρθρίτιδα. Παγκόσμια ημέρα κατά της αρθρίτιδας. Ποιά τα συμπτώματα και πώς μπορείτε να βοηθήσετε τον εαυτό σας;

Αρθρίτιδες. Οστεοαρθρίτιδα, ρευματοειδής αρθρίτιδα, ποδάγρα ή ουρική αρθρίτιδα. Τι να κάνετε για να ζείτε καλά με την αρθρίτιδα.

Πονάει ο ώμος σας; Σε τι μπορεί να οφείλεται και πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί;

Τι πρέπει να κάνετε όταν πονάνε οι αρθρώσεις σας με τις αλλαγές του καιρού;

Ηλιακό έγκαυμα. Πώς γίνεται, ποια τα συμπτώματά του και πώς αντιμετωπίζεται;

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., medlabnews.gr
Το ηλιακό έγκαυμα αποτελεί οξεία βλάβη του δέρματος από την επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας. Οφείλεται στην υπεριώδη ακτινοβολία (UVB) η οποία διαπερνά την επιδερμίδα. Μπορεί να κυμαίνεται από ελαφρύ μέχρι πολύ σοβαρό ανάλογα με τον τύπο δέρματος, τη διάρκεια έκθεσης στον ήλιο και την ένταση της ηλιακής ακτινοβολίας. 

Αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για τη λεγόμενη φωτογήρανση και τον καρκίνο του δέρματος. Προκαλείται από την υπεριώδη ακτινοβολία και όχι από την θερμότητα (δηλαδή ηλιακά εγκαύματα παθαίνουμε και στο κρύο, στα χιόνια). Οι κλινικές εκδηλώσεις του κυμαίνονται από απλό, ήπιο ερύθημα ως οίδημα (πρήξιμο), δημιουργία φυσαλίδων και έντονο πόνο. Να θυμάστε πάντα, ότι ένα έγκαυμα μπορεί να είναι πολύ σημαντικό. Μη διστάσετε να καλέσετε τις πρώτες βοήθειες αμέσως.

Συμπτώματα

• Σε ήπιες και απλές περιπτώσεις το ηλιακό έγκαυμα θα εκδηλωθεί με ελαφρύ κοκκίνισμα του δέρματος, και πόνο.
• Αρχικά, το δέρμα γίνεται κόκκινο περίπου 2-6 ώρες μετά την έκθεση στον ήλιο και αισθάνεται ενόχληση. Οι μέγιστες επιδράσεις παρατηρούνται σε 12-24 ώρες.
• Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις  παρουσιάζονται σοβαρά δερματικά προβλήματα όπως κάψιμο και φουσκάλες, μαζική απώλεια υγρών αφυδάτωση), ηλεκτρολυτικές διαταραχές και ενδεχομένως λοίμωξη.
• Σε παραμελημένα σοβαρά ηλιακά εγκαύματα και μετά από αρκετή έκθεση, ένα άτομο μπορεί να πάθει σοκ (κακή κυκλοφορία του αίματος σε ζωτικά όργανα), ενώ μπορεί να αποβεί και θανατηφόρο

Άλλα κοινά συμπτώματα είναι:

• Ρίγη
• Πυρετός
• Ναυτία ή εμετός ή και τα δύο
• Συμπτώματα σοβαρής ίωσης και πυρετός
• Απώλεια δέρματος σε περίπου 4-7 ημέρες μετά την έκθεση

Πρώτες βοήθειες και θεραπείες για το ηλιακό έγκαυμα

• Απομακρυνθείτε αμέσως απ’ τον ήλιο πηγαίνοντας στη σκιά ή σε κλειστό χώρο 
• Καθαρίστε και δροσίστε την περιοχή με άφθονο καθαρό νερό.
• Βάλτε στο σημείο μια υγρή κομπρέσα και κάντε ντους κάθε δεκαπέντε λεπτά. Με αυτόν τον τρόπο θα περιορίσετε τη διείσδυση του εγκαύματος και θα ανακουφιστείτε. Για ήπια εγκαύματα από τον ήλιο, κρύα επιθέματα από το φαρμακείο μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν. Ενυδατώστε την γάζα ή ένα μαλακό καθαρό ύφασμα. Απαλά εφαρμόστε στην περιοχή που έχει  καεί από τον ήλιο για 15-20 λεπτά. Κάντε αλλαγή ή ανανεώσετε το ύφασμα και το διάλυμα κάθε 2-3 ώρες.
• Κάντε ένα δροσερό ντους  (όχι παγωμένο) ή μπάνιο για να απαλύνει τον πόνο.  Αποφύγετε άλατα μπάνιου, έλαια και αρώματα, διότι αυτά μπορεί να προκαλέσουν αντιδράσεις ευαισθησίας. Αποφύγετε το τρίψιμο ή το ξύρισμα. Χρησιμοποιήστε μαλακές πετσέτες να στεγνώσουν απαλά το σώμα. Μην τρίβετε!
• Εφαρμόστε ένα προϊόν που να βοηθάει την επούλωση, ενυδατώνοντας το δέρμα, ενώ παράλληλα προστατεύει από μικρόβια και βακτηρίδια
• Αποφύγετε εντελώς την περαιτέρω έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία.
• Απλά παυσίπονα μπορεί να μειώσουν τον πόνο και τη φλεγμονή ειδικά όταν αρχίσετε να τα παίρνετε νωρίς. Αν όμως ο πόνος είναι ισχυρότερος και δεν σας ανακουφίζουν τα κλασικά παυσίπονα, επικοινωνήστε με ένα γιατρό ή πηγαίνετε στα επείγοντα.
• ΔΕΝ ΙΣΧΥΟΥΝ βούτυρο ή λάδι ΣΕ ΚΑΝΕΝΑ ΕΓΚΑΥΜΑ.
• Χρησιμοποιήστε ένα ελαφρύ ενυδατικό, χωρίς άρωμα. 
• Αποφύγετε τις λοσιόν που περιέχουν τοπικό αναισθητικό.
• Φροντίστε να πίνετε αρκετό νερό για την αποφυγή αφυδάτωσης.

ΠΡΟΣΟΧΗ 
• Να μην παραμελούμε ένα κάψιμο ακόμη και εάν έγινε πριν από 15 ημέρες. 
• Να ελέγχουμε το σημείο που κάηκε για τυχόν επιμόλυνση.
• Να μη χρησιμοποιείται λευκοπλάστης.
• Να μην εφαρμόζονται αντισηπτικά με χρώμα πάνω στο κάψιμο.
• Να μη χρησιμοποιούνται αντιβιοτικά για την πρόληψη των επιμολύνσεων.
• Να μη χρησιμοποιείται οξυζενέ ή οινόπνευμα πάνω στην πληγή.
• Να μη σπάμε τις φουσκάλες.

Πότε να ζητήσετε ιατρική βοήθεια;
Εάν αισθάνεστε ότι  το έγκαυμα είναι σοβαρό, καλέστε τον γιατρό. Αν το άτομο που έχει πάθει το έγκαυμα έχει βεβαρημένο ιστορικό με άλλες παθήσεις και παίρνει φάρμακα. 
Εάν ένα άτομο με ηλιακό έγκαυμα παρουσιάζει τα παρακάτω συμπτώματα πρέπει να πάει σε τμήμα επειγόντων περιστατικών ενός νοσοκομείου:

• Δριμύς πόνος
• Σοβαρές φουσκάλες
• Πονοκέφαλος
• Σύγχυση
• Ναυτία ή εμετός
• Λιποθυμία
• Οξύ πρόβλημα με μια άλλη ιατρική κατάσταση

Σημαντικά

• Φροντίστε να κάνετε το συντομότερο μια εξέταση δέρματος με ψηφιακή χαρτογράφηση για να εντοπιστεί έγκαιρα μια ελιά-σπίλος που έχει αλλάξει και πρέπει να αξιολογηθεί και να παρακολουθηθεί. 
• Αντιμετωπίστε το έγκαυμα και μετριάστε την ζημιά που έχει επιφέρει ο ήλιος στο δέρμα ή ακόμα συντομεύστε την επούλωση και τον πόνο με την μέθοδο της φωτοδυναμικής θεραπείας. 

Πηγές

American Academy of Dermatology. Sunscreens. 

FDA.gov. FDA Sheds Light on Sunscreens.

MedicineNet.com. Sunburn and Sun Poisoning.

MedicineNet.com. Sun Protection and Sunscreens.

skincancer.org. Skin Cancer Facts.

WebMD.com. Sun Poisoning. medlab.gr, medispa.gr

24 Απριλίου - Παγκόσμια Ημέρα κατά της Μηνιγγίτιδας

Επιμέλεια Κλεοπάτρα Ζουμπουρλή, μοριακή βιολόγος, medlabnews.gr

Η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Μηνιγγίτιδας εορτάζεται κάθε χρόνο στις 24 Απριλίου. Και φέτος λοιπόν, με αφορμή τον εορτασμό, η Συνομοσπονδία Οργανώσεων κατά της Μηνιγγίτιδας (CoΜΟ) και τα μέλη της αποσκοπούν στην ενημέρωση  των ατόμων, των οικογενειών τους και της κοινότητας σχετικά με τα συμπτώματα της μηνιγγίτιδας, τη σημασία της άμεσης θεραπείας αλλά ακόμα και της πρόληψης, η οποία είναι διαθέσιμη μέσω του εμβολιασμού κατά ορισμένων μορφών μηνιγγίτιδας.

Τι πρέπει να ξέρετε για τη μηνιγγίτιδα

Η μηνιγγίτιδα είναι μια φλεγμονή που εντοπίζεται στις μήνιγγες (δηλ. στις μεμβράνες που περιβάλλουν τον εγκέφαλο) καθώς και το υγρό που βρίσκεται μεταξύ αυτών και που καλείται εγκεφαλονωτιαίο υγρό.

Οι μηνιγγίτιδες διακρίνονται σε οξείες, χρόνιες και κεραυνοβόλες. Τα αίτια που προκαλούν τις μηνιγγίτιδες είναι πολλά, όμως συνηθέστερα οφείλονται σε ιούς ή βακτήρια.

Οι ιογενής μηνιγγίτιδες παρουσιάζονται συνήθως κατά τους χειμερινούς μήνες, με τη γενικότερη έξαρση των ιώσεων, και συνήθως έχουν καλή πρόγνωση.

Οι βακτηριακές μηνιγγίτιδες προκαλούν τη μεγαλύτερη ανησυχία και συνήθως έχουν πολύ πιο σοβαρή πρόγνωση. Ο Αιμόφιλος της γρίπης, ο Μηνιγγιτιδόκοκκος και ο Πνευμονιόκοκκος είναι τα τρία μικρόβια που ευθύνονται συνήθως για τις βακτηριακές μηνιγγίτιδες.

Ο Αιμόφιλος της γρίπης προκαλεί συχνότερα μηνιγγίτιδα σε βρέφη και παιδιά ηλικίας μικρότερης των 5 ετών. Ο Μηνιγγιτιδόκοκκος προκαλεί μηνιγγίτιδα σε μεγαλύτερα παιδιά και σε ενήλικες και μπορεί να προκαλέσει μικρο-επιδημίες. Και τα τρία μικρόβια φιλοξενούνται συχνά στο ρινοφάρυγγα υγιών ατόμων χωρίς να προκαλούν προβλήματα.

Η μετάδοση της μηνιγγίτιδας γίνεται με τα σταγονίδια που εκπέμπουν οι υγιείς φορείς αυτών των μικροβίων. Τα μικρόβια από το ρινοφάρυγγα που βρίσκονται, μπαίνουν στο αίμα και από εκεί κυκλοφορούν μέχρι τους μήνιγγες. Σπανιότερα η μηνιγγίτιδα μπορεί να προκληθεί από άλλες λοιμώξεις (π.χ. από ωτίτιδες).

Οι κλινικές εκδηλώσεις που προκαλούν οι μηνιγγίτιδες ποικίλλουν ανάλογα με την ηλικία, τη γενικότερη κατάσταση του ατόμου και το είδος του μικροβίου. Στα βρέφη η συμπτωματολογία είναι ασαφής και η διάγνωση πολύ δύσκολη.

Η μηνιγγίτιδα δεν είναι εύκολο να αναγνωριστεί στα πρώιμα στάδια, και τα συμπτώματα της μπορεί να είναι παρόμοια με εκείνα της κοινής γρίπης.  Στα μεγαλύτερα παιδιά και τους ενήλικες τα κύρια συμπτώματα που προειδοποιούν για μηνιγγίτιδα είναι ο αιφνίδιος υψηλός πυρετός, η ευερεθιστικότητα,  ο εμετός, η κεφαλαλγία, η δυσκαμψία του αυχένα, η ευαισθησία στο φως, η υπνηλία, ο μυϊκός πόνος και ο πόνος στα πόδια. Σπανιότερα, ο ασθενής μπορεί να παρουσιάσει και δερματικό εξάνθημα, κάτι που συνήθως υποδηλώνει βαριά νόσο.

Αν η νόσος δεν αντιμετωπισθεί έγκαιρα τότε ο ασθενής μπορεί να πέσει ακόμα και σε κώμα. Η θεραπεία της μηνιγγίτιδας πρέπει να γίνεται πάντοτε στο νοσοκομείο με τη χορήγηση των κατάλληλων αντιβιοτικών. Όσο νωρίτερα αρχίσει η θεραπεία τόσο καλύτερη είναι και η έκβαση της νόσου.

Τα κυριότερα συμπτώματα της νόσου 
Στις 4 πρώτες ώρες:
• πυρετός
• λήθαργος
• πόνος στα μάτια
• άρνηση λήψης τροφής
• μη φυσιολογικό χρώμα του δέρματος
21-15 ώρες μετά τα πρώτα συμπτώματα:
• εξάνθημα
• φωτοφοβία
• αυχενική δυσκαμψία
15-24 ώρες μετά τα πρώτα συμπτώματα:
• μη αίσθηση του χώρου
• σηπτικό σοκ

Στατιστικά Στοιχεία

Κάθε χρόνο εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι σε όλο τον κόσμο πεθαίνουν από μηνιγγίτιδα, ή πάσχουν από αναπηρίες  που προκαλούνται από τη μηνιγγίτιδα.

Η βακτηριακή μηνιγγίτιδα, η οποία είναι η πιο σοβαρή και κοινή μορφή, προκαλεί περίπου 170.000 θανάτους παγκοσμίως κάθε χρόνο.

Οι επιζώντες της μηνιγγίτιδας βλέπουν τη ζωή τους να αλλάζει ως αποτέλεσμα των μακροπρόθεσμων επιπτώσεων της ασθένειας, οι οποίες μπορεί να είναι κώφωση, εγκεφαλικές βλάβες, κλπ.

Ενώ  η ασθένεια μπορεί να επηρεάσει άτομα όλων των ηλικιών, τα βρέφη, τα παιδιά και οι έφηβοι έχουν αυξημένο κίνδυνο.

Πολλοί άνθρωποι δεν αναγνωρίζουν τα προειδοποιητικά σημάδια, ούτε γνωρίζουν ότι πολλοί τύποι της μηνιγγίτιδας προλαμβάνονται με εμβολιασμό.

Σύμφωνα με τα δεδομένα του Εθνικού Κέντρου Αναφοράς Μηνιγγίτιδας, μόνο κατά το χρονικό διάστημα του Iανουαρίου 2013, δηλώθηκαν συνολικά 28 κρούσματα μηνιγγίτιδας, από τα οποία τα 9 αφορούσαν την μηνιγγιτιδοκοκκική νόσο..
Τα περισσότερα κρούσματα μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου εμφανίζονται σε βρέφη και παιδιά έως 4 ετών και ακολουθεί η ηλικιακή ομάδα 15 – 19 ετών.
Τα περισσότερα κρούσματα μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου σημειώνονται κατά τους χειμερινούς μήνες και στην αρχή της άνοιξης. Αντίθετα, τα κρούσματα ιογενούς μηνιγγίτιδας σημειώνονται ως επί το πλείστον από τον Ιούνιο έως το Σεπτέμβριο.

Εμβολιασμός

Προς το παρόν δεν υπάρχει εμβόλιο για την προστασία από όλα τα μικρόβια που μπορούν να προκαλέσουν μηνιγγίτιδα.

Για τον μηνιγγιτιδόκοκκο, υπάρχουν εμβόλια για τους τύπους A & C καθώς και το πολυδύναμο εμβόλιο για τους τύπους A,C,Y & W-135. Για τον μηνιγγιτιδόκοκκο της ομάδας Β που προκαλεί και τα πιο πολλά κρούσματα στην Ελλάδα δεν υπάρχει εμβόλιο.

Εάν κάποιος αρρωστήσει και υπάρξει εργαστηριακή επιβεβαίωση ότι ο μηνιγγιτιδόκοκκος που απομονώθηκε ήταν ομάδας A ή C, η χορήγηση του εμβολίου γίνεται σε άτομα «υψηλού κινδύνου» και σε άλλες ειδικές περιπτώσεις εφόσον το κρίνουν οι γιατροί.

Εμβόλιο για τον αιμόφιλο της ομάδας b υπάρχει στην Ελλάδα όπως και σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες. Αυτό το μικρόβιο προκαλεί μηνιγγίτιδα σχεδόν αποκλειστικά σε παιδιά κάτω των 4 ετών. Το εμβόλιο αποτελεί τώρα μέρος του συνηθισμένου προγράμματος εμβολιασμού για όλα τα μωρά.

Εμβόλια που προστατεύουν από την πνευμονιοκοκκική μηνιγγίτιδα υπάρχουν αλλά συνιστώνται μόνο για άτομα ομάδων υψηλού κινδύνου, για παράδειγμα άτομα με δρεπανοκυτταρική αναιμία ή άτομα που έχουν υποστεί σπληνεκτομή.

Πηγή: Υπουργείο Υγείας.

ΚΕΕΛΠΝΟ

Confederation of Meningitis Organisations Inc. (CoMO)