ΕΠΕΜΥ: Για μια κοινωνία που γερνά συνεχώς καθίσταται επιτακτική ανάγκη πλέον η κατανόηση της διαδικασίας της Ηλικιακής Μετάβασης – AGEING

Η διεταιρικότητα και η διεπιστημονικότητα, έννοιες κλειδιά για τη σύγχρονη αντιμετώπιση των ασθενών, βάλλονται ευθέως από το νομοσχέδιο για τη λειτουργία των ιατρικών επιστημονικών εταιρειών

Τα συμπεράσματα από το 10ο Ετήσιο Πανελλήνιο Συνέδριο της Επιστημονικής Εταιρείας για τη Μυοσκελετική Υγεία ΕΠΕΜΥ «Μεγαλώνοντας – Η Ηλικιακή Μετάβαση»

Με μεγάλη επιτυχία και υψηλή συμμετοχή, ολοκληρώθηκε το 10ο Ετήσιο Πανελλήνιο Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας για τη Μυοσκελετική Υγεία ΕΠΕΜΥ, με κεντρικό θέμα το AGEING και τίτλο «Μεγαλώνοντας – Η Ηλικιακή Μετάβαση». Στο συνέδριο, που πραγματοποιήθηκε στο Πόρτο Χέλιαπό τις 27 Απριλίου έως την 1η Μαΐου, συμμετείχαν 472 σύνεδροι (352 γιατροί διαφόρων ειδικοτήτων και 120 άλλοι επαγγελματίες υγείας και εκπρόσωποι συλλόγων ασθενών) και κατά τη διάρκεια των τεσσάρων ημερών πραγματοποιήθηκαν πολλές εκδηλώσεις, όπως στρογγυλά τραπέζια, διεπιστημονικές συνεδρίες, συζητήσεις κλινικών περιστατικών με τους ειδικούς, συνεδρίες κλινικών νοσοκομείων καθώς και εφαρμοσμένα σεμινάρια σε επιλεγμένα κλινικά θέματα.

Η πλειονότητα των συνεδριών ασχολήθηκε με το AGEING (Μεγαλώνοντας), που ήταν και το κεντρικό θέμα. Η κα Αναστασία Κουστούρη, Παθολόγος, αναφέρθηκε στο ζήτημα της βάδισης και της γνωσιακής λειτουργίας, αναφέροντας: «Η γήρανση αποτελεί τη βασική αιτία της γνωσιακής έκπτωσης και των διαταραχών της βάδισης. Το 35% των ηλικιωμένων ασθενών που ζουν αυτόνομοι παρουσιάζουν διαταραχές βάδισης, οι οποίες συνδέονται με αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία τους, που περιλαμβάνουν πτώσεις, νοσηλείες, εισαγωγή σε γηροκομεία και θανάτους. Σε μια κοινωνία που γερνά, οι διαταραχές της βάδισης και η γνωσιακή δυσλειτουργία αναμένεται να αυξηθούν δραματικά. Η λειτουργική ανεπάρκεια αυτών συνδέεται και η επιδείνωση της μίας λειτουργίας επηρεάζει ουσιαστικά και την άλλη. Η προσπάθεια κατανόησης αυτής της κοινής διαδικασίας, η ανεύρεση συγκεκριμένων εργαλείων μελέτης τους καθώς και η ανεύρεση κοινού ανατομικού υποστρώματος, μπορεί να οδηγήσει σε παρεμβάσεις με στόχο την ποιότητα ζωής και την αυτονομία των ηλικιωμένων ανθρώπων».

Ένα από τα βασική θέματα που απασχόλησαν επίσης το συνέδριο, ήταν το προωθούμενο από το ΚΕΣΥ και το Υπουργείο Υγείας νομοσχέδιο για τη λειτουργία των ιατρικών επιστημονικών εταιρειών και της διοργάνωσης ιατρικών συνεδρίων. Το νομοσχέδιο, με τη σημερινή του μορφή, φαίνεται ότι θέτει σοβαρά εμπόδια στη λειτουργία των εταιρειών που αποτελούνται από ιατρούς διαφορετικών ειδικοτήτων. Ο Πρόεδρος της ΕΠΕΜΥ κ. Παναγιώτης Τρόντζας τόνισε: «Η διεταιρικότητα και η διεπιστημονικότητα που με τόσο κόπο αναπτύχθηκε στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια δεν πρέπει να στοχοποιηθούν. Συμφωνούμε με την ανάγκη εξορθολογισμού του συνεδριακού τοπίου και των επιστημονικών εταιρειών στην Ελλάδα αλλά η αποδοχή και ισχυροποίηση αποκλειστικά και μόνον των εταιρειών ιατρικών ειδικοτήτων σηματοδοτεί οπισθοδρόμηση. Η διεθνής τάση είναι αυτή της συνεργασίας και της ολιστικής αντιμετώπισης του ασθενούς μέσω ομάδας διαφορετικών ιατρικών ειδικοτήτων, παραϊατρικών εξειδικεύσεων αλλά και με τη συμμετοχή των ίδιων των ασθενών και των Ενώσεων τους». 

Σύμφωνα με τον κ. Τρόντζα, η ΕΠΕΜΥ - μαζί με άλλες αντίστοιχες επιστημονικές εταιρείες - θα στείλει στο ΚΕΣΥ και στο Υπουργείο Υγείας τροποιητική πρόταση για την ταυτοποίηση και τον έλεγχο των επιστημονικών εταιρειών (πέραν των εταιρειών των ιατρικών ειδικοτήτων), οι οποίες, αφού πιστοποιηθούν, θα πρέπει να αφεθούν αυτόνομες να συνεχίσουν το έργο τους για τη συνεχιζόμενη ιατρική εκπαίδευση και την ενημέρωση του κοινού.

Για το θέμα της Διεταιρικότητας και της Διεπιστημονικότητας, ο Καθηγητής κ. Κώστας Συρίγος, Ογκολόγος, τόνισε: «Το εύρος της ιατρικής επιστήμης και η μεγάλη εξειδίκευση έχουν καταστήσει την ιατρική μη εποπτεύσιμηαπό έναν επιστήμονα. Οι μεγάλες θεραπευτικές επιλογές, από διαφορετικούς τομείς της ιατρικής επιστήμης και η εκτεταμένη χρήση της τεχνολογίας απαιτούν τη συνεργασία μεταξύ των γιατρών, ώστε να επιλεγεί η βέλτιστη διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση για κάθε ασθενή. Για να καταστεί αυτό δυνατό, πρέπει ο κάθε γιατρός να αποβάλλει κάθε είδους επιστημονικούς εγωισμούς, να θέσει σε δεύτερο επίπεδο τις προσωπικές πεποιθήσεις και απόψεις του και να συνεργαστεί με τους συναδέλφους του σε σχέση ισοτιμίας και με κοινό έδαφος την τεκμηριωμένη επιστημονική γνώση. Μόνο έτσι θα ληφθούν οι βέλτιστες αποφάσεις για κάθε ασθενή».

Επί του θέματος, έκανε αναφορά και ο Πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αθήνας Κων/νος Λουράντος στον εναρκτήριο χαιρετισμό του,καθώς στάθηκε ιδιαίτερα «στην ανάγκη της συνεργασίας όλων των επαγγελματιών υγείας», ενώ παράλληλα έκανε ειδική αναφορά στη φύση του φαρμάκου, το οποίο - όπως επεσήμανε - αποτελεί «κοινωνικό αγαθό» και δείκτης μέτρησης της ευημερίας μια κοινωνίας, η οποία κρίνεται και από τη «δυνατότητα πρόσβασης σε ποιοτικά φάρμακα με την ευθύνη και την καθοδήγηση του επαγγελματία υγείας». 

Ο Αντιπρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών κ. Ευριπίδης Μπιλιράκης,κηρύσσοντας την έναρξη των εργασιών του συνεδρίου, επισήμανε από την πλευρά του την ανάγκη της «προάσπισης του κύρους και της αξιοπρέπειας του ιατρικού επαγγέλματος καθώς και της αυτοτέλειας των ιατρικών συλλόγων και των επιστημονικών εταιρειών».

Οι σημαντικότερες στιγμές του Συνεδρίου και η συμμετοχή των συλλόγων ασθενών

Από τις σημαντικές στιγμές, ξεχωρίζει η συνεδρία που ήταν αφιερωμένη στις σχέσεις και στην επικοινωνία μεταξύ ιατρού και ασθενούς, στην οποία μίλησαν ο ιατρός, Καθηγητής κ. Κώστας Συρίγος, ο ασθενής κ. Γρηγόρης Τάμπασης, εκπρόσωπος του Συλλόγου Υποστήριξης Ρευματοπαθών Δυτικής Αττικής «ΙΗΣΩ», καθώς και ο ειδικός της επικοινωνίας κ. Κώστας Μάντζιαρης. Όπως τονίστηκε: «H επικοινωνία του ασθενή με το γιατρό του αποτελεί καθοριστικό σημείο για την επιτυχή έκβαση κάθε θεραπείας. Είναι μια ολόκληρη επιστήμη, με ειδικές τεχνικές και δεξιότητες που αποσκοπούν στην εγκατάσταση σχέσης εμπιστοσύνης, στην κατανόηση από πλευράς γιατρού των προτεραιοτήτων και αναγκών του ασθενή και από πλευράς ασθενή της σοβαρότητας της κατάστασης και των θεραπευτικών επιλογών που έχει και τέλος στην εξασφάλιση των δικαιωμάτων του ασθενή. Δυστυχώς πρόκειται για έναν τομέα που δεν περιλαμβάνεται στην εκπαίδευση των ιατρικών σχολών της πατρίδας μας, ούτε σε προπτυχιακό, ούτε σε μεταπτυχιακό επίπεδο».

Στη διάρκεια μίας άλλης συνεδρίασης για τη Ρευματοειδή αρθρίτιδα, δόθηκε έμφαση στο ζήτημα της «διαχείρισης των ασθενών με χρόνια φλεγμονώδη αρθρίτιδα και μερική επίτευξη των θεραπευτικών στόχων». Ο κ. Piet van Riel, Καθηγητής Ρευματολογίας στην Ολλανδία, αναφέρθηκε στις «πολλαπλές διαστάσεις της Υγείας, οι οποίες ξεπερνούν τη στενή διάσταση της σωματικής υγείας και συμπεριλαμβάνουν την ψυχοκοινωνική υγεία αλλά και τη δυνατότητα του ασθενή να διαχειρίζεται ο ίδιος την ασθένεια του και να επανεντάσσεται στο οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον με πλήρη λειτουργικότητα». Ο κ. van Riel αναφέρθηκε στο γεγονός ότι «πολλές από αυτές τις αρχές ξεκίνησαν στην αρχαία Ελλάδα αλλά μετά ξεχάστηκαν για χιλιετίες» και περιέγραψε με λεπτομέρειες τους τρόπους με τους οποίους οι ανάγκες των ασθενών μπορούν να αξιολογηθούν και να ικανοποιηθούν «με τη συμμετοχή των ίδιων και με τη βοήθεια αρκετών υποστηρικτικών προγραμμάτων που είναι ήδη διαθέσιμα ή μπορεί να αναπτυχθούν στο μέλλον».

Στη συνεδρία των ασθενών, με τη συμμετοχή εκπροσώπων όλων των Ενώσεων και Συλλόγων Ρευματοπαθών της χώρας, αλλά και ιατρών, εξετάστηκε επίσης το θέμα της κατηγορίας των ασθενών με χρόνιες φλεγμονώδεις παθήσεις που δεν ανταποκρίνονται πλήρως στη φαρμακευτική θεραπεία. Ο καθηγητής κ. Γεώργιος Κήτας ανέπτυξε το θέμα της συστηματικής συλλογής στοιχείων για την κατάσταση του ασθενούς, και πως αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην έρευνα αλλά και να αλλάξουν την καθημερινή κλινική πράξη. Στόχος είναι, όπως ανέφερε, «η εξατομίκευση, η προσωποποίηση και η άμεση εφαρμογή όλων των μοντέλων θεραπείας».

Στις τοποθετήσεις των ασθενών δόθηκε  έμφαση στην προσπάθεια βελτίωσης συνολικά των παραμέτρων της ποιότητας ζωής, όπως είναι η καλή ψυχική υγεία, η φυσική δραστηριότητα και η άσκηση, η σωστή διατροφή, η αποφυγή κακών συνηθειών (π.χ. κάπνισμα). Ο κ. Λεωνίδας Φωτιάδης, Πρόεδρος του Πανελληνίου Συλλόγου Ασθενών με Αυτάνοσα Ρευματικά Νοσήματα «ΑΚΕΣΩ» επεσήμανε ότι «εξατομικευμένη αντιμετώπιση των χρόνιων ρευματικών νοσημάτων σημαίνει πως κάθε ασθενής πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ξεχωριστή περίπτωση και πως πολλές φορές για την ολιστική αντιμετώπιση της υγείας ενός ασθενούς απαιτείται η συνεργασία διαφορετικών ιατρικών ειδικοτήτων». Ο θεράπων ιατρός και ο ασθενής μοιράζονται την επιθυμία για ύφεση, ωστόσο, σύμφωνα με τα επιστημονικά δεδομένα μόνον το 15-25% των ασθενών επιτυγχάνουν την ύφεση. Όπως τόνισε ο κ. Φωτιάδης, «ο καλύτερος τρόπος για να επιτευχθεί η ύφεση είναι η απρόσκοπτη πρόσβαση σε ποικίλες θεραπευτικές επιλογές και σε καινοτόμες θεραπείες». 

Ο κ. Κήτας τέλος αναφέρθηκε στις τρεις βασικές συνιστώσες και στην ευθύνη τους για την επιτυχή αντιμετώπιση οποιουδήποτε ασθενούς με χρόνιο μυοσκελετικό νόσημα: «τον ίδιο τον ασθενή, τους λειτουργούς παροχής υπηρεσιών υγείας και το κοινωνικό σύνολο. Η καλή απόδοση και η συνεργασία αυτών των βασικών συνιστωσών μπορούν να φέρουν το βέλτιστο αποτέλεσμα στην πορεία της νόσου».  

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσίασε και η συνεδρίαση της Γ΄ Πανεπιστημιακής Παθολογικής Κλινικής στο Νοσοκομείο «Η ΣΩΤΗΡΙΑ», στην οποία τονίστηκε η ανάγκη της συνεργασίας μεταξύ των ιατρικών ειδικοτήτων για την επιτυχημένη διάγνωση και αντιμετώπιση της ασθένειας. Συγκεκριμένα παρουσιάσθηκε ο τρόπος που αντιμετωπίσθηκε με επιτυχία στην κλινική «ασθενής με ηωσινοφιλικό σύνδρομο» μέσα από τη συνεργασία του Αν. Καθηγητή κ. Γιώργου Μπάμια, Γαστρεντερολόγου και των Ακαδημαϊκών Υποτρόφων κ.κ. Σταμάτη Καρακατσάνη, Αιματολόγου και Εύης Ζαμπέλη, Ρευματολόγου, υπό την επίβλεψη του Δ/ντή της κλινικής Καθηγητή Κων. Συρίγου, Ογκολόγου.

Αξίζει να αναφερθεί τέλος το γεγονός της πρόσκλησης από την οργανωτική επιτροπή του συνεδρίου στην τελετή έναρξης, μία νέας συγγραφέως, τηςΚάλλιας Παπαδάκη, που έχει βραβευθεί με το Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας 2017, η οποία συγκίνησε το ακροατήριο διαβάζοντας ένα διήγημα που έγραψε ειδικά για την περίπτωση, αναφερόμενο στην πορεία της ζωής και στα συναισθήματα ενός γιατρού του ΕΣΥ μέχρι την ημέρα της συνταξιοδότησής του.

Novartis: 100 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ για την έρευνα σε νέα φάρμακα για την ελονοσία

H Novartis ανανεώνει τη δέσμευσή της για την εξάλειψη της ελονοσίας, επενδύοντας 100 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ για την έρευνα και την ανάπτυξη ανθελονοσιακών φαρμάκων επόμενης γενιάς

• Η εταιρεία θα επενδύσει πάνω από 100 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ για την προώθηση της έρευνας και της ανάπτυξης νέων ανθελονοσιακών φαρμάκων τα επόμενα πέντε χρόνια

• Η δέσμευση περιλαμβάνει την επέκταση της πρόσβασης σε παιδιατρικά ανθελονοσιακά και την υλοποίηση προγραμμάτων ανάπτυξης ικανοτήτων για τη συμβολή στον στόχο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO) που αφορά τη μείωση της σχετιζόμενης με την ελονοσία παιδικής θνησιμότητας κατά τουλάχιστον 90% έως το 2030

• Νέα δημοσκόπηση στην Αφρική δείχνει ότι οι στόχοι εξουδετέρωσης της ελονοσίας έως το 2030 βρίσκονται σε κίνδυνο· οι ηγέτες ζητούν επιτακτικά την επένδυση σε καινοτόμα εργαλεία πρόληψης και θεραπείας της ελονοσίας

Η Novartis ανακοινώνει την πενταετή της δέσμευση στη μάχη κατά της ελονοσίας, σε συνδυασμό με το 7ο Συνέδριο Multilateral Initiative on Malaria και τη Σύνοδο Κορυφής των Αρχηγών Κυβερνήσεων της Κοινοπολιτείας για την Ελονοσία. Περαιτέρω, η εταιρεία δημοσιεύει νέα έρευνα από την Αφρική σχετικά με την πρόοδο και τις προκλήσεις που απομένουν ενόψει των στόχων εξάλειψης της ελονοσίας έως το 2030, μαζί με τον οργανισμό Elimination 8 και το πρόγραμμα KEMRI-Wellcome Trust.

Στο διάστημα των επόμενων πέντε ετών, στο πλαίσιο της δέσμευσής της, η Novartis θα επενδύσει περισσότερα από 100 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ για την προώθηση της έρευνας και της ανάπτυξης θεραπειών επόμενης γενιάς για την καταπολέμηση της εμφάνισης ανθεκτικότητας στην αρτεμισίνη σε άλλα ανθελονοσιακά που χρησιμοποιούνται επί του παρόντος. Η εταιρεία θα υλοποιήσει επίσης μια στρατηγική δίκαιης τιμολόγησης, προκειμένου να είναι προσιτές οι θεραπείες αυτές όταν διατεθούν στους ασθενείς από χώρες όπου ενδημεί η ελονοσία. Προκειμένου να συμβάλλει στον στόχο του ΠΟΥ για μείωση της σχετιζόμενης με την ελονοσία παιδικής θνησιμότητας κατά τουλάχιστον 90% έως το 2030, η Novartis θα βοηθήσει στην περαιτέρω επέκταση της πρόσβασης στα παιδιατρικά ανθελονοσιακά φάρμακα και θα υλοποιήσει προγράμματα ενίσχυσης του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης σε 4 χώρες της υποσαχάριας Αφρικής.

«Η ανθεκτικότητα στη θεραπεία αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για την απίστευτη πρόοδο που έχει συντελεστεί στη μάχη κατά της ελονοσίας τα τελευταία 20 χρόνια. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να περιμένουμε· για τον λόγο αυτό, δεσμευόμαστε για την προώθηση της έρευνας και της ανάπτυξης θεραπειών επόμενης γενιάς», δήλωσε ο Vas Narasimhan, CEO της Novartis. «Ταυτόχρονα, πρέπει να εργαστούμε για να διασφαλίσουμε ότι η καινοτομία μας φτάνει σε αυτούς που το έχουν περισσότερη ανάγκη, ακόμη και στις πιο απομακρυσμένες τοποθεσίες».

Η επένδυση έρευνας και ανάπτυξης έχει ως στόχο την προώθηση της γραμμής ανάπτυξης προϊόντων της Novartis κατά της ελονοσίας έως το 2023 και την ολοκλήρωση ενός πλήρους παγκόσμιου προγράμματος κλινικών δοκιμών για τα νέα μας ανθελονοσιακά υποψήφια φάρμακα KAF156 και KAE609 (επί του παρόντος σε Φάση IIb και IIa αντίστοιχα). Και τα δύο προέρχονται από νέες κατηγορίες φαρμάκων που επιλέχθηκαν για την ικανότητά τους να αντιμετωπίζουν την ελονοσία με διαφορετικό τρόπο σε σχέση με τις τρέχουσες θεραπείες. Η επένδυση περιλαμβάνει επίσης νέες χρήσεις της τεχνολογίας για τον προσδιορισμό των περιοχών όπου το φορτίο της ελονοσίας είναι μεγαλύτερο. Οι πληροφορίες αυτές θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν στη συνέχεια για την ανάπτυξη ικανοτήτων και δυνατοτήτων, για τη δημιουργία των μελλοντικών κέντρων κλινικών δοκιμών, ώστε τα φάρμακα να μπορούν να αξιολογηθούν στους πληθυσμούς στους οποίους είναι περισσότερο απαραίτητα.
Προκειμένου να μπορούν οι ασθενείς στις χώρες όπου ενδημεί η ελονοσία να αγοράσουν τις νέες αυτές θεραπείες μόλις γίνουν διαθέσιμες, η εταιρεία θα υλοποιήσει μια στρατηγική δίκαιης τιμολόγησης βάσει των κοινωνικοοικονομικών συνθηκών των διαφορετικών τμημάτων πληθυσμού. Σχεδιάζουμε να το κάνουμε αυτό κατόπιν διαβουλεύσεων με τους συνεργάτες μας στους τομείς της ανάπτυξης και της χρηματοδότησης, καθώς και με άλλους φορείς.

Παρά την τρομερή πρόοδο που έχει συντελεστεί στην καταπολέμηση της ελονοσίας, εξακολουθεί να υπάρχει ο θάνατος ενός παιδιού από τη νόσο κάθε δύο λεπτά. Η Novartis σκοπεύει να συμβάλλει στον στόχο του ΠΟΥ για μείωση της σχετιζόμενης με την ελονοσία παιδικής θνησιμότητας κατά τουλάχιστον 90% έως το 2030. Στη Νιγηρία, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και τουλάχιστον άλλες 2 χώρες της υποσαχάριας Αφρικής, οι οποίες έχουν τον μεγαλύτερο αριθμό σχετιζόμενων με την ελονοσία παιδικών θανάτων, σχεδιάζουμε να εργαστούμε από κοινού με τους συνεργάτες μας για την επέκταση της πρόσβασης στην παιδιατρική μας συνδυαστική θεραπεία που βασίζεται στην αρτεμισίνη (ACT) και την καθοδήγηση των πρωτοβουλιών ολοκληρωμένης διαχείρισης περιστατικών σε επίπεδο κοινότητας (iCCM). Η iCCM αναγνωρίζεται ως μια βασική στρατηγική για την αύξηση της πρόσβασης στις απαραίτητες θεραπείες και τη μείωση της παιδική θνησιμότητας από ιάσιμες παθήσεις, όπως η ελονοσία, η πνευμονία και η διάρροια.

Η Novartis συμμετέχει ενεργά στην καταπολέμηση της ελονοσία τις τελευταίες δύο δεκαετίες, κυκλοφορώντας την πρώτη σταθερής δόσης ACT το 1999 και την πρώτη διασπειρόμενη παιδιατρική ACT που αναπτύχθηκε σε συνεργασία με την Medicines for Malaria Venture (MMV) το 2009. Έως σήμερα, από κοινού με τους συνεργάτες της, η εταιρεία έχει παραδώσει περισσότερες από 850 εκατομμύρια αγωγές, συμπεριλαμβανομένων 350 εκατομμυρίων παιδιατρικών αγωγών, χωρίς κέρδος σε χώρες όπου ενδημεί η ελονοσία.

Η νέα δέσμευση ξεκινά ταυτόχρονα με τα αποτελέσματα από μία νέα ερευνητική μελέτη (Malaria Futures for Africa, MalaFA) σε 14 χώρες της υποσαχάριας Αφρικής. Συνολικά, 68 Αφρικανοί ειδικοί από κυβερνητικές υπηρεσίες, την ερευνητική κοινότητα και μη κυβερνητικές οργανώσεις εξέφρασαν τις απόψεις τους για την πρόοδο που έχει συντελεστεί και τις προκλήσεις που απομένουν ενόψει των παγκόσμιων στόχων για την εξάλειψη της ελονοσίας έως το 2030.



Οι παγκόσμιοι θάνατοι από ελονοσία μειώθηκαν κατά περισσότερο από 60% μεταξύ του 2000 και του 20151. Παρόλα αυτά, οι ερωτηθέντες φοβούνται ότι η πρόοδος θα μπορούσε να καθυστερήσει εάν δεν παράσχουν περισσότερη χρηματοδότηση οι εθνικές κυβερνήσεις και οι διεθνείς οργανισμοί δεν στοχεύσουν την υποστήριξή τους πιο αποτελεσματικά.

Πολλοί ειδικοί εξέφρασαν επίσης ανησυχίες ότι τα κουνούπια γίνονται ολοένα και πιο ανθεκτικά στα εντομοκτόνα και ότι τα παράσιτα της ελονοσίας θα μπορούσαν να αναπτύξουν ανθεκτικότητα στις ACT τα επόμενα 15-20 χρόνια. Κάποιοι φοβούνται ότι η ανθεκτικότητα θα εξαπλωθεί ταχύτερα λόγω της αύξησης του εμπορίου και των ταξιδιών μεταξύ της Αφρικής και της Ασίας, όπου εμφανίζονται τα πρώτα σημαία ανθεκτικότητας στα φάρμακα. Άλλοι πιστεύουν ότι υπάρχουν οι ίδιες πιθανότητες η ανθεκτικότητα να εμφανιστεί ανεξάρτητα στην Αφρική.

Οι ερωτηθέντες εξέφρασαν την ευρεία υποστήριξή τους για την καλύτερη χρήση των επί του παρόντος διαθέσιμων εργαλείων, τονίζοντας παράλληλα ότι θα πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στη βελτίωση των υπαρχόντων και των νέων παρεμβάσεων για την καταπολέμηση της ελονοσίας - έναν τομέα που αυτή τη στιγμή υποχρηματοδοτείται.

Τη μελέτη MalaFA ανέθεσε η Novartis, ενώ επικεφαλής της είναι ο Δρ. Richard Kamwi, Πρέσβης, Elimination 8 (E8), και ο Καθηγητής Bob Snow του προγράμματος KEMRI-Wellcome Trust από την Κένυα και του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης από το Ηνωμένο Βασίλειο. Σύμβουλοι της έρευνας είναι οι οργανώσεις Roll Back Malaria, Malaria No More UK και African Leaders Malaria Alliance.

Σύμφωνα με την Παγκόσμια Έκθεση για την Ελονοσία του 2017, υπήρχαν 216 εκατομμύρια κρούσματα ελονοσίας το 2016, σε σχέση με 211 εκατομμύρια κρούσματα το 2015. Ο αριθμός θανάτων από ελονοσία ήταν 445.000 το 2016 έναντι 438.000 το 20151. Ενενήντα τοις εκατό (90%) των κρουσμάτων ελονοσίας και πάνω από 90% των θανάτων από ελονοσία λαμβάνουν χώρα στην υποσαχάρια Αφρική. Τα παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών διατρέχουν ιδιαίτερο κίνδυνο, και η ελονοσία αφαιρεί τη ζωή ενός παιδιού κάθε δύο λεπτά.

Για να πραγματοποιήσετε λήψη ενός αντιγράφου της έκθεσης της MalaFA: http://bit.ly/MalaFA-report

Για περισσότερες πληροφορίες όσον αφορά το έργο μας για την ελονοσία: www.malaria.novartis.com

Παγκόσμια Ημέρα Υγείας, για Καθολική Κάλυψη Υπηρεσιών Υγείας, Για Όλους. Στην Ελλάδα;

Αλέξανδρου Γιατζίδη
Dr.
PhD
https://scholar.google.gr/citations?hl=el&user=x0_XklQAAAAJ

του Aλέξανδρου Γιατζίδη, διευθυντή σύνταξης, medlabnews.gr iatrikanea

Η 7η Απριλίου έχει καθιερωθεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) ως η Παγκόσμια Ημέρα Υγείας και αφιερώνεται κάθε χρόνο σε θέμα σχετικό με την υγεία. Το σύνθημα της φετινής Ημέρας είναι «Καθολική Κάλυψη Υπηρεσιών Υγείας: Για Όλους» (Universal Health Coverage: everyone, everywhere) και θεμελιώνεται στον καταστατικό χάρτη του ΠΟΥ, ο οποίος διακηρύσσει την υγεία ως θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα.

Με έρευνές του ο ΠΟΥ εκτιμά ότι περίπου ο μισός πληθυσμός παγκόσμια εξακολουθεί να μην έχει πλήρη κάλυψη βασικών υπηρεσιών υγείας, ενώ εκατομμύρια πολίτες οδηγούνται στην φτώχεια εξαιτίας ιδιωτικών πληρωμών και δαπανών για ιατροφαρμακευτικές υπηρεσίες.

Παράλληλα, οι στόχοι βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών που υιοθετήθηκαν από όλα τα κράτη μέλη των Ηνωμένων Εθνών προωθούν την επίτευξη καθολικής κάλυψης υπηρεσιών υγείας μέχρι το 2030.

Η καθολική υγειονομική κάλυψη εξασφαλίζει την πρόσβαση όλων των πολιτών σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας, συμπεριλαμβανομένης της προαγωγής υγείας, της πρόληψης και της θεραπείας, της αποκατάστασης και της ανακουφιστικής φροντίδας, χωρίς να χρειαστεί να υποστούν οικονομικές δυσκολίες. Ένας από τους κυριότερους στόχους της καθολικής υγειονομικής κάλυψης είναι η διατήρηση και η βελτίωση της υγείας και ταυτόχρονα η προστασία από τους οικονομικούς κινδύνους που ενέχουν τα προβλήματα υγείας.

Η Καθολική Κάλυψη Υγείας (UHC) σημαίνει ότι όλα τα άτομα και οι κοινότητες μπορούν να έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας τις οποίες χρειάζονται, χωρίς να αποτελούν εμπόδιο οι οικονομικές δυσκολίες. Περιλαμβάνει δε το πλήρες φάσμα των βασικών και ποιοτικών υπηρεσιών υγείας, από την προαγωγή της υγείας έως την πρόληψη, τη θεραπεία, την αποκατάσταση και την παρηγορητική αγωγή. Υπάρχουν όμως και πολλά πράγματα που δεν περιλαμβάνονται στο πεδίο εφαρμογής της UHC, όπως η δωρεάν κάλυψη για όλες τις πιθανές παρεμβάσεις στον τομέα της υγείας, ανεξάρτητα από το κόστος, καθώς καμία χώρα δεν μπορεί να παρέχει δωρεάν όλες τις υπηρεσίες σε βιώσιμη βάση.

Επιπλέον, η Παγκόσμια Κάλυψη Υγείας δεν αφορά μόνο στη χρηματοδότηση της υγείας, αλλά περιλαμβάνει όλα τα στοιχεία ενός συστήματος υγείας, όπως συστήματα παροχής υπηρεσιών υγείας, το εργατικό δυναμικό για την υγεία, τις εγκαταστάσεις και επικοινωνίες, τις τεχνολογίες υγείας, τα πληροφορικά συστήματα, τους μηχανισμούς διασφάλισης ποιότητας και τη νομοθεσία.

Περιλαμβάνει επίσης υπηρεσίες που βασίζονται στην προστασία του πληθυσμού, όπως π.χ η προσθήκη φθορίου στο νερό, ο έλεγχος των εστιών αναπαραγωγής κουνουπιών, η εφαρμογή αντικαπνιστικών νόμων, τα προγράμματα Πρόληψης, Αγωγής και Προαγωγής Υγείας και γενικότερα οι εκστρατείες προστασίας της Δημόσιας Υγείας.



Με αφορμή την επέτειο αυτή, ο ΠΟΥ απευθύνει έκκληση στους παγκόσμιους ηγέτες να ανταποκριθούν στις δεσμεύσεις που ανέλαβαν, όταν συμφώνησαν το 2015 τους στόχους της αειφόρου ανάπτυξης για την προώθηση της υγείας όλων των ανθρώπων.

Από το Επιδημιολογικό Δελτίο του ΠΟΥ για το 2017 προκύπτουν τα εξής:

• Τουλάχιστον το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού εξακολουθεί να μην έχει πλήρη κάλυψη σε βασικές υπηρεσίες υγείας.

• Περίπου 100 εκατομμύρια άνθρωποι εξακολουθούν να εκτίθενται σε "ακραία φτώχεια", επειδή πρέπει να πληρώσουν για την υγειονομική περίθαλψη.

• Πάνω από 800 εκατομμύρια άνθρωποι (σχεδόν το 12% του παγκόσμιου πληθυσμού) δαπάνησαν τουλάχιστον το 10% του οικογενειακού προϋπολογισμού τους ώστε να πληρώσουν για την υγειονομική περίθαλψη.

• Όλα τα κράτη μέλη του ΟΗΕ στο πλαίσιο των στόχων της αειφόρου ανάπτυξης συμφώνησαν να προσπαθήσουν να επιτύχουν την Καθολική Κάλυψη Υγείας (UHC) έως το 2030,

Για τη μετάβαση προς την Παγκόσμια Κάλυψη Υγείας είναι καθοριστική η ενίσχυση των συστημάτων υγείας σε όλες τις χώρες με επαρκή χρηματοδότηση.

Η βελτίωση των υπηρεσιών υγείας και των αποτελεσμάτων της στην υγεία του πληθυσμού εξαρτάται από τη διαθεσιμότητα, την προσβασιμότητα και την ικανότητα των εργαζομένων στον τομέα της υγείας στο να παρέχουν ποιοτική και ολοκληρωμένη περίθαλψη με επίκεντρο τον άνθρωπο. Οι επενδύσεις σε εργατικό δυναμικό στην Πρωτοβάθμια Υγειονομική Φροντίδα είναι οι πλέον απαραίτητες και οικονομικά αποδοτικές για τη βελτίωση της ίσης πρόσβασης στις βασικές υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης.

Η Παγκόσμια Κάλυψη Υγείας (UHC) υπογραμμίζει ότι απαιτείται μια θεμελιώδης ανανέωση της παροχής υπηρεσιών, που θα περιλαμβάνει τον επαναπροσανατολισμό των υπηρεσιών υγείας, ώστε να είναι ολοκληρωμένες και εστιασμένες στις ανάγκες των ανθρώπων και των κοινοτήτων.

Αυτό σημαίνει βήματα προς την ισότητα, τις αναπτυξιακές προτεραιότητες, την κοινωνική ένταξη και συνοχή. Η υγεία είναι βασικό ανθρώπινο δικαίωμα και κανείς δεν είναι δυνατόν να αρρωσταίνει ή να χάνει την ζωή του, επειδή είναι φτωχός ή επειδή δεν μπορεί να έχει πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας, όταν χρειάζεται

Η Υγεία στη χώρα μας (με στοιχεία τελευταίων εκθέσεων της Κομισιόν)

Ο μεγάλος ασθενής της Ευρώπης παραμένει η Ελλάδα καθώς η κρίση έχει πλήξει ανεπανόρθωτα τον τομέα της υγείας αυξάνοντας το κόστος της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης για τον μέσο Ελληνα που καλείται στο τέλος της ημέρας να πληρώσει από την τσέπη του.

Η βαθιά οικονομική κρίση εξακολουθεί να επιδρά στο σύστημα υγείας, όπου οι συνολικές δαπάνες (δημόσιες και ιδιωτικές) κυμάνθηκαν στο 8,4% του ΑΕΠ το 2015.

Η κατά κεφαλή δαπάνη μειώθηκε από 2.287 ευρώ το 2009 σε 1.650 ευρώ το 2015 (προσαρμοσμένη ανάλογα με τις διαφορές στην αγοραστική δύναμη), μείωση ύψους 28%, η οποία κατατάσσει την Ελλάδα αρκετά χαμηλά σε σχέση με τον μέσο όρο στην Ε.Ε. Οι δημόσιες δαπάνες αντιστοιχούν στο 5% του ΑΕΠ σε σχέση με το 7,2% που είναι ο μέσος όρος στην Ε.Ε. και αντιπροσωπεύουν μόλις το 59% των συνολικών δαπανών για την υγεία.

Η μη ικανοποιούμενη ανάγκη στον τομέα της υγείας αυξήθηκε και οι ομάδες χαμηλότερου εισοδήματος αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες δυσκολίες πρόσβασης στην περίθαλψη, αναφέρει η έκθεση. Ειδικότερα, η μη ικανοποιούμενη ανάγκη για ιατρική περίθαλψη λόγω κόστους, απόστασης ή χρόνου αναμονής τριπλασιάστηκε κατά την τελευταία δεκαετία και είναι πλέον η δεύτερη υψηλότερη στην Ε.Ε. (12,3% έναντι 3,3% του μέσου όρου της Ε.Ε.). Η διαφοροποίηση μεταξύ του υψηλότερου εισοδήματος (3,9%) και του χαμηλότερου (18,7%) είναι τεράστια, στοιχείο που υπογραμμίζει την άνιση πρόσβαση σε υπηρεσίες που βιώνουν οι διάφορες εισοδηματικές ομάδες.

Το ποσοστό του πληθυσμού που αναφέρει μη ικανοποιούμενες ανάγκες υγειονομικής περίθαλψης λόγω υψηλού κόστους υπερδιπλασιάστηκε μεταξύ 2010 και 2015 (από 4,2% σε 10,9%). Την ίδια ώρα μεγάλες είναι οι ανισότητες ανάλογα με την εισοδηματική ομάδα. Στα φτωχότερα στρώματα έφτασε στο 17,4%, το υψηλότερο ποσοστό στην Ε.Ε., όπου ο μέσος όρος είναι μόλις 4,1%.

Κατά μέσο όρο κάθε Έλληνας πληρώνει από την τσέπη του σε ετήσια βάση περίπου 300 ευρώ για ιατρικές επισκέψεις και εξετάσεις.

Το 28% των ερωτηθέντων πλήρωσε τα φάρμακα από την τσέπη του τον τελευταίο χρόνο.

Η υγεία των Ελλήνων επιδεινώνεται και η φορολογική και ασφαλιστική αφαίμαξη, καθώς και οι όλο εντεινόμενες κατασχέσεις λογαριασμών και σπιτιών οδηγούν όλο και περισσότερους στην φτωχοποίηση, που έχει ως αποτέλεσμα, την παραμέληση της υγείας, με συνέπειες εξαιρετικά απρόβλεπτες στο μέλλον.

Παγκόσμια Ημέρα για το Νερό 2018 με θέμα 'Η φύση για το νερό΄

της Αγγελικής Μήλιου, βιολόγου, medlabnews.gr

Το νερό είναι το βασικό δομικό στοιχείο της ζωής. Αλλά είναι κάτι περισσότερο από απαραίτητo για να ξεδιψάσετε ή να προστατεύσει την υγεία. Tο νερό είναι ζωτικής σημασίας για τη δημιουργία θέσεων εργασίας και τη στήριξη της οικονομικής, κοινωνικής και ανθρώπινης ανάπτυξης.

Η Παγκόσμια Ημέρα για το Νερό καθιερώθηκε στη συνδιάσκεψη του ΟΗΕ σχετικά με το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη, που πραγματοποιήθηκε στο Ρίο Ντε Ζανέιρο της Βραζιλίας το 1992. Τη σχετική απόφαση πήρε η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στις 22 Δεκεμβρίου του 1992, που όρισε την 22α Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα για το Νερό. Η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών απάντησε με τον ορισμό της 22ας Μαρτίου 1993 ως η πρώτη Παγκόσμια Ημέρα Νερού. 

Η παγκόσμια ημέρα του νερού είναι μια ακόμη προσπάθεια να αναδειχτoύν προβλήματα σχετικά με τον φυσικό αυτόν πόρο, τον απαραίτητο για την ανθρώπινη ύπαρξη, την προστασία του και τη διαχείρισή του σε τοπικό, εθνικό, διακρατικό και παγκόσμιο επίπεδο και σε συνθήκες κλιματικής αλλαγής.

Η Παγκόσμια Ημέρα για το Νερό 2018 θα γιορταστεί με θέμα “Nature for water” (η φύση για το νερό) και στοχεύει στην ανάδειξη λύσεων με επίκεντρο τη φύση (nature-based solutions) όπως η δενδροφύτευση για την ανασύσταση των δασών, την επανασύνδεση των ποταμών με τις πλημμυρικές περιοχές και την αποκατάσταση των υγροτόπων.

Ένας στους δέκα Έλληνες πάσχουν από μία σπάνια πάθηση. Η 28 Φεβρουαρίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα Σπανίων Παθήσεων (video)

της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, medlabnews.gr

Στις 28 Φεβρουαρίου 2018, σε ολόκληρο τον πλανήτη, σύλλογοι και ενώσεις ασθενών που πάσχουν από σπάνιες παθήσεις ενώνουν τις δυνάμεις τους, με σκοπό την ενημέρωση του κόσμου σχετικά με τις σπάνιες παθήσεις. 

Ένας στους δέκα Έλληνες πάσχουν από μία σπάνια ασθένεια. 

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και στις ΗΠΑ, ένα νόσημα θεωρείται σπάνιο όταν πλήττει λιγότερα από 5 άτομα στα 10.000. Ωστόσο, ο αριθμός των ασθενών που πάσχουν από αυτά μπορεί να είναι υψηλός, δεδομένου ότι υπάρχουν 6.000 περίπου γνωστά σπάνια νοσήματα.  Άρα λοιπόν, κάθε πάθηση που πληροί αυτό το κριτήριο χαρακτηρίζεται ως «σπάνια πάθηση». Αξίζει δε να αναφέρουμε ότι συνήθως οι παθήσεις αυτές είναι απειλητικές για τη ζωή του ασθενή και συνεπάγονται σοβαρές αναπηρίες. Τα περισσότερα από αυτά οφείλονται σε γενετικές ανωμαλίες, αν και μια άλλη αιτία είναι η έκθεση σε περιβαλλοντικούς παράγοντες κατά τη διάρκεια της κύησης ή και σε μεταγενέστερο στάδιο της ζωής, σε συνδυασμό συχνά με γενετική προδιάθεση.

Ένα χαμόγελο μπορεί να μειώσει το άγχος, ακόμα και όταν δεν είναι αληθινό!

Στο πρώτο επεισόδιο της σειράς “AXA Research Files” παρουσιάζεται νέα έρευνα που εξετάζει κατά πόσο οι άνθρωποι που χαμογελούν περισσότερο είναι πιο υγιείς και ευτυχισμένοι σε σχέση με αυτούς που χαμογελούν λιγότερο στην καθημερινότητά τους.

Στη νέα έρευνα που πραγματοποίησε για το Ταμείο Ερευνών ΑΧΑ η Dr. Sarah Pressman, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ψυχολογίας και Κοινωνικής Συμπεριφοράς του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Ιρβάιν, το χαμόγελο μπορεί να αποτελέσει ένα από τα πιο «φυσικά φάρμακα» και να λειτουργήσει ευεργετικά για το ανοσοποιητικό σύστημα και την καρδιαγγειακή υγεία.

Συγκεκριμένα, η Dr. Sarah Pressman εξέτασε κατά πόσο η συμπεριφορά και η υγεία μας βελτιώνονται όταν χαμογελάμε. Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά. Αποδείχτηκε ότι όσοι χαμογελούν αναπτύσσουν «αντισώματα», τις ορμόνες κορτιζόλη και κατεχολαμίνες, οι οποίες βοηθούν στην προληπτική αντιμετώπιση προβλημάτων υγείας, προστατεύουν το ανοσοποιητικό και καρδιαγγειακό σύστημα, ενισχύουν τις αντοχές μας και «διευρύνουν» τα όρια του πόνου.

Στην ίδια έρευνα διαπιστώθηκε ότι το χαμόγελο έχει τις ίδιες ευεργετικές ιδιότητες, ακόμα και όταν δεν είναι αληθινό. Όταν προσποιούμαστε ότι χαμογελάμε, στέλνουμε στον εγκέφαλό μας μηνύματα που έχουν ψυχολογικά οφέλη, όπως ακριβώς συμβαίνει και με το «αληθινό» μας χαμόγελο. Και πώς ξεχωρίζουμε το αυθόρμητο και πραγματικό από το ψεύτικο χαμόγελο; Η ερευνήτρια σημειώνει ότι όταν κάποιος χαμογελάει πραγματικά, δημιουργούνται ρυτίδες γύρω από τα μάτια, ενώ όταν το χαμόγελο είναι ψεύτικο το μόνο που στην πραγματικότητα κινείται είναι το στόμα.


Έτσι κάθε φορά που χαμογελάμε, πρέπει να σκεφτόμαστε ότι αυτό μας κάνει λιγότερο αγχωμένους και περισσότερο υγιείς. Αυτό συμβαίνει γιατί το χαμόγελο βελτιώνει τη διάθεσή μας, μας ανακουφίζει και μας βοηθάει να αντιμετωπίζουμε με μια πιο θετική και αισιόδοξη ματιά την καθημερινότητα. Μειώνει το άγχος, ενισχύει το ανοσοποιητικό μας σύστημα, βοηθάει στην καλή λειτουργία της καρδιάς, τονώνει τη ψυχολογική μας υγεία και έτσι είμαστε πιο αισιόδοξοι στις δυσκολίες που προκύπτουν.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο ενεργειών που διενεργεί το Ταμείο Ερευνών ΑΧΑ, την παγκόσμια πρωτοβουλία του Ομίλου που υποστηρίζει έρευνες με σημαντικά ευρήματα για την ακαδημαϊκή κοινότητα και την κοινωνία των πολιτών, συμβάλλοντας, παράλληλα, στην ανάπτυξη του διαλόγου μεταξύ της επιστήμης, του ιδιωτικού κλάδου και της κοινωνίας.

Oι νεότερες θεραπευτικές εξελίξεις στον καρκίνο του πνεύμονα, νεφρού, κεφαλής - τραχήλου, μελάνωμα, λέμφωμα Hodgkin

Αφιέρωμα από την συντακτική ομάδα του medlabnews.gr
Επιλέξαμε την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου να σας παρουσιάσουμε πέντε ομιλίες που αφορούν τις νεότερες θεραπευτικές εξελίξεις στην μάχη με το καρκίνο και παρουσιάζονται από πέντε κορυφαίους παθολόγους ογκολόγους της χώρας μας. Αναφέρονται πολλές αλήθειες και πάντως αποδεικνύουν ότι στην χώρα μας παρά τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει και στο σύστημα υγείας, υπάρχουν Πανεπιστημιακές κλινικές που δίνουν την μάχη με τον καρκίνο παρουσιάζοντας μεγάλες επιτυχίες.

Οι καθηγητές όπως θα δείτε και στα video παρουσιάζουν τα νεότερα δεδομένα στον τομέα της Ανοσο-ογκολογίας.

Ο καρκίνος παραμένει από τις κύριες αιτίες θανάτου παγκοσμίως και αυτό αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση για την ιατρική κοινότητα. H χειρουργική αντιμετώπιση, η ακτινοθεραπεία και οι κυτταροτοξικές ή στοχεύουσες θεραπείες αποτελούν τις βασικές θεραπευτικές επιλογές στην αντιμετώπιση του καρκίνου τις τελευταίες δεκαετίες, αλλά η μακροχρόνια επιβίωση και η βελτίωση της ποιότητας ζωής, παραμένουν μη επιτεύξιμοι στόχοι για πολλούς ασθενείς με προχωρημένη νόσο, σύμφωνα με μελέτες.

Για την αντιμετώπιση αυτής της ανεκπλήρωτης ιατρικής ανάγκης, έρχεται να συμβάλει η ανοσο-ογκολογία, η οποία περιλαμβάνει παράγοντες, των οποίων ο πρωταρχικός στόχος είναι η ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος του οργανισμού για την καταπολέμηση του καρκίνου.

Καρκίνος του πνεύμονα
Μεγάλες Αλήθειες 

Ο Καθηγητής Παθολογίας – Ογκολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών & Δ/ντής της Γ. Παθολογικής Κλινικής Γ.Ν.Ν.Θ.Α «Η Σωτηρία», κος Κωνσταντίνος Συρίγος δήλωσε σχετικά με τον καρκίνο του πνεύμονα πως «αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου από καρκίνο παγκοσμίως με μεγάλο ποσοστό των ασθενών να διαγιγνώσκονται σε προχωρημένο στάδιο της νόσου, αφού η νόσος δεν δίνει συνήθως πρώιμα συμπτώματα. Στην Ελλάδα έχει υπολογισθεί ότι 6.500 άτομα χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους από αυτή τη μορφή καρκίνου, που σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στο κάπνισμα».


Επίσης ανέφερε «Είναι σημαντικό πως η χώρα μας βρίσκεται στην πρωτοπορία της έρευνας στον καρκίνο του πνεύμονα με τις περισσότερες από τις νεότερες θεραπείες, συμπεριλαμβανομένων των ανοσοθεραπειών, να είναι διαθέσιμες και στην Ελλάδα σε εξειδικευμένα ογκολογικά κέντρα. Ειδικότερα, με την εισαγωγή της ανοσοθεραπείας έχουν σημειωθεί σημαντικές βελτιώσεις τόσο στην επιβίωση ασθενών με καρκίνο του πνεύμονα - με τα ποσοστά να ανέρχονται στο 16-18% στην τριετία - όσο και στην ποιότητα ζωής τους, με διαχειρίσιμο προφίλ ασφάλειας».


Μελάνωμα



Στη συνέχεια η Καθηγήτρια Παθολογίας Ογκολογίας, Α’ Παθολογική Κλινική, Γ.Ν. «Λαϊκό», κα Έλενα Γκόγκα μίλησε για το μελάνωμα που αποτελεί μία μορφή καρκίνου του δέρματος και δήλωσε «Το μεταστατικό μελάνωμα αποτελεί την πιο θανατηφόρο μορφή της νόσου και παρουσιάζεται όταν ο καρκίνος εξαπλωθεί πέραν της επιφάνειας του δέρματος σε άλλα όργανα. Η επίπτωση του μελανώματος αυξάνεται σταθερά τα τελευταία 30 έτη. Το μελάνωμα είναι κυρίως ιάσιμο όταν αντιμετωπιστεί στα πρώιμα στάδια. Ωστόσο, ασθενείς με προχωρημένο μελάνωμα Σταδίου IV ιστορικά έχουν ποσοστό πενταετούς επιβίωσης 15% έως 20% και δεκαετούς επιβίωσης περίπου 10% έως 15%. Με την εισαγωγή της ανοσοθεραπείας, τα δεδομένα αυτά αλλάζουν. Η πενταετής επιβίωση διαμορφώνεται στο 35-40% με τη μονοθεραπεία anti-PD1 παραγόντων, ενώ συνδυάζοντας ανοσοθεραπευτικούς παράγοντες, σημειώνονται ποσοστά τριετούς επιβίωσης κοντά στο 60%».

Επίσης πρόσθεσε πως «Πολύ σημαντική πρόοδος έχει σημειωθεί και για τους ασθενείς με εξαιρέσιμο μελάνωμα υψηλού κινδύνου, οι οποίοι μπορεί να λάβουν επικουρική θεραπεία. Οι εν λόγω ασθενείς, παρά τη χειρουργική παρέμβαση και την πιθανή επικουρική θεραπεία, παρουσιάζουν υποτροπή και εξέλιξη σε μεταστατική νόσο.

Σε διάστημα πέντε ετών, η πλειοψηφία των ασθενών με νόσο Σταδίου IIIb και IIIc (68% και 89%, αντίστοιχα) εμφανίζουν υποτροπή και αποτελούν μια ακάλυπτη ανάγκη. Ωστόσο, πολύ πρόσφατα ανακοινώθηκαν δεδομένα που αναδεικνύουν τη συνεισφορά της ανοσοθεραπείας και σε αυτήν την κατηγορία των ασθενών. Δεδομένα που ανακοινώθηκαν στο ESMO, δείχνουν πως ο αναστολέας του PD-1 βελτιώνει σημαντικά την επιβίωση χωρίς υποτροπή της νόσου, επιδεικνύοντας ανώτερα αποτελέσματα, συμπεριλαμβανομένης της καλύτερης ανοχής, σε σύγκριση με ένα δραστικό φάρμακο ελέγχου, στο πλαίσιο της επικουρικής θεραπείας για το μελάνωμα».


Καρκίνος του νεφρού


Στην εισήγησή του ο Καθηγητής Θεραπευτικής Ογκολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γ.Ν. «Αλεξάνδρα», κος Αριστοτέλης Μπάμιας αναφέρθηκε στην ελπίδα που έφερε η ανοσοθεραπεία στον καρκίνο του νεφρού. Ο κ. Μπάμιας τόνισε ότι «ο καρκίνος του νεφρού είναι ο 12ος πιο συχνός καρκίνος παγκοσμίως και εμφανίζεται συχνότερα σε άνδρες, συνήθως στην έκτη και έβδομη δεκαετία της ζωής. Παρόλο που οι εξελίξεις στις στοχεύουσες θεραπείες για την αντιμετώπιση του καρκίνου του νεφρού από το 2006 έως σήμερα ήταν ραγδαίες, υπάρχουν ακόμη σημαντικά περιθώρια βελτίωσης. Από τον Απρίλιο του 2016 η μοντέρνα ανοσοθεραπεία έχει εμπλουτίσει τη θεραπευτική φαρέτρα στη μάχη των ασθενών με μεταστατικό καρκίνο νεφρού». Παρουσίασε πολύ σημαντικά στοιχεία κλινικής μελέτης, που έδειξαν ότι η ανοσοθεραπεία εκτός από μακροχρόνιο όφελος στη συνολική επιβίωση έναντι της καθιερωμένης θεραπείας, πρόσφερε στους ασθενείς και καλύτερης ποιότητας επιβίωση η οποία, όπως τόνισε, βελτιωνόταν κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Τα δεδομένα αυτά, επεσήμανε ο κ. Μπάμιας, κατέταξαν δικαίως την ανοσοθεραπεία στις κατευθυντήριες οδηγίες, ως θεραπεία εκλογής επί αποτυχίας προηγούμενης θεραπείας στο νεφροκυτταρικό καρκίνωμα.

«Σε αντίθεση με τον καρκίνο του νεφρού, τα τελευταία 15 χρόνια χαρακτηρίσθηκαν από πενιχρά αποτελέσματα στην προσπάθεια ανεύρεσης νέων φαρμάκων για τον καρκίνο του ουροθηλίου», σύμφωνα με τον κ. Μπάμια.

Όπως ανέφερε, «το ουροθηλιακό καρκίνωμα είναι ο πιο συνηθισμένος τύπος καρκίνου της ουροδόχου κύστης και είναι ο πέμπτος πιο συχνός τύπος καρκίνου που διαγιγνώσκεται στην Ευρώπη». Σύμφωνα με τα αποτελέσματα μελετών που παρουσίασε, ένα σημαντικό ποσοστό ασθενών με μεταστατικό καρκίνο ουροθηλίου μπορεί να ωφεληθεί σήμερα από την ανοσοθεραπεία. «Η ανοσοθεραπεία, η οποία βοηθάει σημαντικά ασθενείς με πρώιμο ουροθηλιακό καρκίνο, με τη μοντέρνα της μορφή πλέον, προσφέρει μια αποτελεσματική θεραπεία και σε πιο προχωρημένα στάδια της νόσου, η οποία μέχρι τώρα χαρακτηριζόταν από ένδεια θεραπευτικών επιλογών».



Καρκίνος κεφαλής και τραχήλου


Η Αν. Καθηγήτρια Παθολογίας - Ογκολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Β. Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Γ.Π.Ν. «Αττικόν», κα Αμάντα Ψυρρή δήλωσε «Οι τύποι του καρκίνου που είναι γνωστοί ως καρκίνοι της κεφαλής και του τραχήλου συνήθως εξορμώνται από πλακώδη κύτταρα που επικαλύπτουν το βλεννογόνο στην περιοχή της κεφαλής και του τραχήλου, όπως η εσωτερική επιφάνεια της στοματικής κοιλότητας και του φάρυγγα. Ο καρκίνος της κεφαλής και του τραχήλου αποτελεί τον 7ο συχνότερο καρκίνο παγκοσμίως, με έναν εκτιμώμενο αριθμό 600.000 νέων περιπτώσεων ανά έτος και 223.000-300.000 θανάτων ανά έτος. Η παγκόσμια επίπτωση του καρκινώματος της κεφαλής και του τραχήλου εκ πλακωδών κυττάρων (SCCHN) αναμένεται να αυξηθεί κατά 17% μέχρι και το 2022. Το ποσοστό πενταετούς επιβίωσης αναφέρεται ως χαμηλότερο από 4% για τη μεταστατική νόσο Σταδίου IV».

Επίσης, τόνισε ότι «Για πρώτη φορά μετά από μία δεκαετία, μία νέα κατηγορία φαρμάκων, οι ανοσοθεραπευτικοί παράγοντες, προστίθενται στη θεραπευτική φαρέτρα της ογκολογίας, καθιστώντας το μέλλον της θεραπείας του προχωρημένου καρκίνου κεφαλής και τραχήλου πιο ελπιδοφόρο. Τα δεδομένα δείχνουν ότι η θεραπεία με anti-PD1 παράγοντα αυξάνει την ολική επιβίωση ασθενών με προχωρημένο καρκίνο κεφαλής και τραχήλου, σταθεροποιώντας τα συμπτώματα και την ποιότητα ζωής των ασθενών, συμπεριλαμβανομένων της καθημερινής δραστηριότητας και της κοινωνικής επάρκειας».



Λέμφωμα Hodgkin


Στην εισήγησή του σχετικά με τις εξελίξεις στον τομέα της θεραπείας του λεμφώματος Hodgkin ο κος Θεόδωρος Βασιλακόπουλος, Αναπληρωτής Καθηγητής Αιματολογίας της Ιατρικής Σχολής Ε.Κ.Π.Α στην Αιματολογική Κλινική του Γ. Ν. «Λαϊκό», ανέφερε ότι «το λέμφωμα Hodgkin αποτελεί μια από τις συχνότερες αιματολογικές κακοήθειες με σχετικά χαμηλή, ουδόλως όμως αμελητέα θνητότητα. Περίπου 20-30% των ασθενών υποτροπιάζουν μετά από τη χημειοθεραπεία πρώτης γραμμής με ή χωρίς ακτινοθεραπεία, οπότε ο θεραπευτικός αλγόριθμος περιλαμβάνει χημειοθεραπεία διάσωσης και ακολούθως μεγαθεραπεία με αυτόλογη μεταμόσχευση αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων. Δυστυχώς μόνο οι μισοί περίπου από αυτούς τους ασθενείς ιώνται, με τους υπόλοιπους μισούς να απαιτούν περαιτέρω θεραπεία με γενικώς πτωχά αποτελέσματα. Ακριβώς στο σημείο αυτό, η εισαγωγή της ανοσοθεραπείας έναντι των μορίων CD30 και PD-1 έχει δώσει νέα ελπίδα στους ασθενείς με υποτροπιάζον ή ανθεκτικό λέμφωμα Hodgkin μετά την αυτόλογη μεταμόσχευση».

Αναφερόμενος στη χορήγηση των αναστολέων PD1 σε αυτούς τους ασθενείς που έχουν αστοχήσει τόσο η αυτόλογη μεταμόσχευση όσο και η ανοσοθεραπεία έναντι του CD30 σχολίασε ότι «τα ποσοστά ελέγχου της νόσου είναι περίπου 70% με τη μέση διάρκεια των υφέσεων να ξεπερνά τους 12-18 μήνες και με συνολική επιβίωση περίπου 90% στους 18 μήνες έναντι περίπου 60% με τις συμβατικές θεραπείες. Είναι μάλιστα εντυπωσιακό ότι πολλοί ασθενείς, στους οποίους το φορτίο της νόσου δεν ελαττώνεται σε ικανό βαθμό, παρουσιάζουν σημαντικό κλινικό όφελος με παρατεταμένη σταθεροποίηση της νόσου και ποιοτική επιβίωση». Κλείνοντας τόνισε ότι «διεξάγονται κλινικές μελέτες για την αξιολόγηση του θεραπευτικού οφέλους των ανοσοθεραπειών και σε πρωιμότερες γραμμές θεραπείας και ιδίως σε νεοδιαγνωσθέντες ασθενείς με λέμφωμα Hodgkin».

Οι παραπάνω ομιλίες έγιναν στο πλαίσιο εκδήλωσης που διοργανώθηκε από την Bristol-Myers Squibb.