CRP, C αντιδρώσα πρωτεΐνη. Η εξέταση για διάγνωση φλεγμονής και πρόληψη καρδιακής προσβολής

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Μια υψηλή ή αυξανόμενη τιμή της CRP στο αίμα σημαίνει ότι έχετε οξεία λοίμωξη ή φλεγμονή. Αν τα επίπεδα της CRP στο αίμα μειωθούν, αυτό σημαίνει ότι αναρρώνετε και ότι η φλεγμονή μειώνεται.

Άτομα με αυξημένα επίπεδα CRP αντιμετωπίζουν τριπλάσιο κίνδυνο καρδιακής προσβολής σε σχέση με εκείνους που έχουν χαμηλά επίπεδα.

Η C Αντιδρώσα Πρωτεΐνη  (C-Reactive Protein ή CRP) είναι μια από τις κυριότερες πρωτεΐνες οξείας φάσης που συνθέτει ο οργανισμός μας όταν βρίσκεται αντιμέτωπος με μια φλεγμονώδη κατάσταση. Πρόκειται δηλαδή για μια σημαντική συνιστώσα του ανοσολογικού συστήματος του οργανισμού μας. Για τον λόγο αυτό χαρακτηρίζεται ως πρωτεΐνη οξείας φάσης, όρος που χαρακτηρίζει εκείνες τις πρωτεΐνες που η συγκέντρωση τους αυξάνει κατά τουλάχιστον 25% κατά την διάρκεια της φλεγμονής.

Ονομάζεται έτσι επειδή διαπιστώθηκε το 1930 από τους Tillet και Francis ότι στο αίμα ασθενούς με οξεία πνευμονία σχηματιζόταν ίζημα παρουσία του πολυσακχαρίτη C της μεμβράνης του πνευμονόκοκκου και των ιόντων ασβεστίου.

Η CRP συντίθεται στο ήπαρ κατά την εξέλιξη οξέων επεισοδίων, όπως λοιμώξεις, κακοήθειες, αρθρίτιδα και άλλες φλεγμονώδεις καταστάσεις και τα επίπεδά της αντανακλούν τον βαθμό της ιστικής βλάβης ή το μέγεθος της φλεγμονώδους κατάστασης. Η CRP απελευθερώνεται συνήθως μέσα σε 6 ώρες από το ερέθισμα, το οποίο αν σταματήσει να επιδρά τότε οι τιμές της επανέρχονται στα φυσιολογικά επίπεδα εντός περίπου 4 ημερών.

Ο προσδιορισμός της CRP χρησιμεύει στη διάγνωση μολυσματικών και φλεγμονωδών καταστάσεων. Οι γρήγορες χαρακτηριστικές αυξήσεις της CRP συμβαίνουν μετά από φλεγμονή, μόλυνση, τραύμα, νέκρωση ιστού, κακοήθειες και αυτοάνοσες διαταραχές.

Λόγω της ευαισθησίας της, η CRP έχει καθιερωθεί σαν ένας δείκτης ύπαρξης φλεγμονώδους κατάστασης στους ιστούς του σώματος.

Λόγω του μεγάλου αριθμού των συνθηκών που μπορούν να αυξήσουν τα επίπεδα της CRP η αύξηση της CRP δεν υποδεικνύει μια συγκεκριμένη ασθένεια. Π.χ. αυξάνει στη ρευματοειδή αρθρίτιδα, στη ρευματική πολυμυαλγία ή στη γιγαντοκυτταρική αρτηρίτιδα.

Ο κατάλογος των νοσημάτων, που προκαλούν αυξημένη CRP είναι μακρύς.

Ενδεικτικά αναφέρουμε:

1. Αποστήματα οδόντων και φλεγμονές στόματος

2. Συστηματικές λοιμώξεις

3. Εστιακές φλεγμονές

4. Ρευματολογικά νοσήματα

5. Φλεγμονώδη νοσήματα εντέρου

6. Καρκινώματα

7. Αυτοάνοσα νοσήματα

8. Νοσήματα αίματος

9. Κοκκιωματώδεις νόσοι

10. Τραύματα

Ορισμένα άτομα έχουν φυσιολογικώς αυξημένα επίπεδα CRP.

Παρόλο που η εξέταση CRP δεν είναι ειδική αρκετά ώστε να διαγνώσει κάποια συγκεκριμένη ασθένεια, εξυπηρετεί σαν ένας γενικός δείκτης για λοίμωξη και φλεγμονή, έτσι ώστε να θέτει σε επαγρύπνηση τους ιατρούς για περαιτέρω εξετάσεις και θεραπεία οι οποίες μπορεί να είναι απαραίτητες.

Τα επίπεδα της CRP μπορούν να αυξηθούν στα τελευταία στάδια της εγκυμοσύνης καθώς και με την χρήση χαπιών ελέγχου της κύησης ή με την θεραπεία ορμονικής αποκατάστασης (πχ. Οιστρογόνα). Υψηλότερα επίπεδα της CRP έχουν επίσης παρατηρηθεί και σε παχύσαρκους.

Υψηλότερες τιμές CRP σχετίζονται με αυξημένο δείκτη σωματικής μάζας, με την ινσουλινοαντοχή και με το μεταβολικό σύνδρομο. Η τιμή της CRP είναι προγνωστική, ως ανεξάρτητος παράγοντας, για την ανάπτυξη σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2, ενώ μειώνεται με την βελτίωση της ινσουλινοαντοχής, την απώλεια βάρους και την σωματική άσκηση. Οι στατίνες ελαττώνουν την τιμή της CRP, ανεξαρτήτως της επίδρασης τους στο λιπιδαιμικό προφίλ, γεγονός που πιθανώς να εξηγεί την καδιοπροστατευτική δράση τους σε άτομα με φυσιολογικές τιμές LDL αλλά υψηλές τιμές CRP.

Μία άλλη εξέταση για την παρακολούθηση της φλεγμονής ονομάζεται  ταχύτητα καθίζησης των ερυθρών (ESR). Και στις δύο εξετάσεις η CRP είναι αυξημένη παρουσία φλεγμονής. Ωστόσο, η μεταβολή των επιπέδων της CRP μπορεί να γίνεται πιο σύντομα σε σχέση την μεταβολή στην ESR. Έτσι, η CRP ίσως πέσει σε φυσιολογικά επίπεδα αν γίνει η θεραπεία επιτυχώς, όπως σε μία αρθρίτιδα, αλλά η ESR μπορεί να παραμένει μη φυσιολογική για περισσότερο χρόνο.

Μεγάλη η σημασία που διαδραματίζει η CRP και στα καρδιαγγειακά νοσήματα, αναδεικνύοντας τον ρόλο της στις διεργασίες αθηροσκλήρωσης και αθηροθρομβογένεσης, με αποτέλεσμα την αύξηση των πιθανοτήτων ανάπτυξης καταστροφικών καρδιαγγειακών επεισοδίων.

Σχεδόν 50% των καρδιακών προσβολών και των εγκεφαλικών επεισοδίων, συμβαίνουν σε άτομα που είναι φαινομενικά υγιή και έχουν κανονικά ή ακόμη και χαμηλά επίπεδα χοληστερίνης.

Άτομα με αυξημένα επίπεδα CRP αντιμετωπίζουν τριπλάσιο κίνδυνο καρδιακής προσβολής σε σχέση με εκείνους που έχουν χαμηλά επίπεδα.

Τα επίπεδα της CRP έχουν αποδειχθεί σε πολλές έρευνες ότι έχουν προγνωστική αξία για μελλοντικό κίνδυνο καρδιακής προσβολής, εγκεφαλικού επεισοδίου, ξαφνικού καρδιακού θανάτου και αρτηριακών προβλημάτων. Επίσης, τα επίπεδα της έχουν προγνωστική αξία σε ασθενείς με επαναλαμβανόμενα επεισόδια στεφανιαίας νόσου και για αυτούς στην οξεία φάση εμφράγματος του μυοκαρδίου.

Πρόσφατα, τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών (CDC) των Ηνωμένων Πολιτειών και η Αμερικανική Εταιρεία Καρδιολογίας (AHA) εξέδωσαν οδηγίες για τη μέτρηση της Υψηλής Ευαισθησίας CRP (hs-CRP) ως μέρος της πρόληψης σφαιρικού κινδύνου για μελλοντικά καρδιαγγειακά προβλήματα.

Τα κριτήρια που τοποθετήθηκαν για τη μέτρηση της hs-CRP είναι τα ακόλουθα:

•   Επίπεδα χαμηλότερα από 1 mg/dl ο κίνδυνος για μελλοντικό καρδιαγγειακό επεισόδιο είναι χαμηλός.

•   Επίπεδα από 1-3 mg/dl ο κίνδυνος είναι μέτριος.

•   Επίπεδα μεγαλύτερα από 3 mg/dl ο κίνδυνος είναι ψηλός.

Ως εκ τούτου, οι ειδικοί θεωρούν ότι η μέτρηση της «υψηλής ευαισθησίας» CRP (hs-CRP) μπορεί να χρησιμοποιηθεί πλέον ως ένας πρώιμος διαγνωστικός δείκτης κινδύνου εμφάνισης στεφανιαίας νόσου, παράλληλα με τον έλεγχο και των άλλων παραγόντων κινδύνου (σακχάρου, χοληστερίνης, ομοκυστεΐνης, κάπνισμα, υψηλή πίεση κλπ.)

Η πιο σημαντική όμως χρήση της CRP είναι η ανίχνευση του ψηλού κινδύνου σε άτομα που δεν έχουν άλλο παράγοντα κινδύνου για καρδιαγγειακό πρόβλημα.

Διαβάστε επίσης

• Σε ποιες παθήσεις αυξάνεται και σε ποιες μειώνεται η αλκαλική φωσφατάση; Πόσο σημαντική είναι η παρακολούθησή της;
• Τι είναι η γ-GT, τι μας δείχνει η αύξηση και τι η μείωση της, στο αίμα;
• Η σημασία του ειδικού προστατικού αντιγόνου (PSA) στον καρκίνο του προστάτη και σε άλλες παθολογικές καταστάσεις.
• Μην ξεχνάτε να ελέγχετε το μαγνήσιο. Η έλλειψη του προκαλεί μουδιάσματα, κράμπες, ημικρανίες, κόπωση. Σε ποιες τροφές υπάρχει το μαγνήσιο;
• Τι είναι η ουρία; Τι σημαίνει η αυξημένη και τι η μειωμένη τιμής της στο αίμα;
• Για να κάνετε γενική αίματος χρειάζεται να είστε νηστικοί; Για ποιες εξετάσεις δεν πρέπει να πιείτε ή να φάτε τίποτα πριν;
• Έχετε τριγλυκερίδια; Τι πρέπει να αλλάξετε στην διατροφή και τον τρόπο ζωής σας για να τα μειώσετε;

PhD
https://scholar.google.gr/citations?hl=el&user=x0_XklQAAAAJ

Τι είναι η εξέταση ΤΚΕ, ταχύτητα καθίζησης ερυθρών αιμοσφαιρίων; Πότε αυξάνει;

της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακής βιολόγου, medlabnews.gr iatrikanea

Η ΤΚΕ σαν εργαστηριακή εξέταση συμπληρώνει 80 χρόνια «ζωής». Όπως λέει και το όνομά της, πρόκειται για την ταχύτητα με την οποία καθιζάνουν τα ερυθρά αιμοσφαίρια, όταν το δείγμα του αίματος τοποθετηθεί σε ειδικό σωλήνα.

Η ΤΚΕ είναι μία απλή, φθηνή, μη ειδική δοκιμασία που εδώ και χρόνια χρησιμοποιείται για την διάγνωση καταστάσεων που σχετίζονται με την οξεία και χρόνια φλεγμονή, τον καρκίνο και τα αυτοάνοσα νοσήματα. Η ΤΚΕ αναφέρεται ως μη ειδική δοκιμασία, διότι όταν τη βρίσκουμε αυξημένη, ο γιατρός δεν μπορεί να καταλάβει σε ποιό σημείο του σώματος υπάρχει φλεγμονή, ποιά είναι η αιτία που την αυξάνει, δεδομένου ότι η ΤΚΕ επηρεάζεται και από άλλες καταστάσεις πέραν της φλεγμονής. Για τον λόγο αυτό η ΤΚΕ πρέπει να αξιολογείται σε συνάρτηση και με άλλες δοκιμασίες.

Η ΤΚΕ σημαίνει μια κατάσταση ενεργοποίησης, κάτι σαν "συναγερμό" για τον οργανισμό που κινητοποιείται για να αντιμετωπίσει ένα πρόβλημα. Μπορεί να είναι μια απλή ουρολοίμωξη για παράδειγμα, όπου η ΤΚΕ θα ανεβεί πολύ, αλλά θα ξαναπέσει όμως σε λίγες μέρες.

Αν και η ΤΚΕ επηρεάζεται από πληθώρα φυσιολογικών (κύηση) και παθολογικών καταστάσεων (πυρετός) εξακολουθεί να αποτελεί εξαιρετικά πολύτιμο «δείκτη» για τον κλινικό γιατρό.
Η ΤΚΕ δεν πρέπει να χρησιμοποιείται, λόγω της χαμηλής ευαισθησίας και ειδικότητας, σαν εξέταση ανίχνευσης νοσημάτων και παθολογικών καταστάσεων ασυμπτωματικών ασθενών. Η ταχύτητα καθίζησης ερυθρών δεν είναι διαγνωστική εξέταση μιας συγκεκριμένης νόσου, αλλά είναι μια ένδειξη ότι μία νόσος βρίσκεται σε εξέλιξη και πρέπει να διερευνηθεί.
Είναι όμως χρήσιμη για την παρακολούθηση της εξέλιξης των φλεγμονωδών νόσων και της αποτελεσματικότητας της φαρμακευτικής αγωγής.
Σήμερα η ΤΚΕ σε συνδυασμό με την μέτρηση της C – αντιδρώσας πρωτεΐνης (CRP) αποτελεί αξιόπιστη, κλινικά χρήσιμη εξέταση για την διάγνωση, πορεία εξέλιξης, παρακολούθησης πολλών νοσημάτων της εσωτερικής παθολογίας.

Η εξέταση είναι επίσης πολύ χρήσιμη για τη διάγνωση της κροταφικής αρτηρίτιδας, της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, της ρευματικής πολυμυαλγίας, αλλά και για τον έλεγχο πιθανών υποτροπών σε ασθενείς με νόσο του Hodgkin.

Οι φυσιολογικές τιμές της είναι πρακτικά μέχρι 10. Ωστόσο, υπάρχουν μεγάλες διακυμάνσεις και τα αποτελέσματα της εξέτασης πρέπει να αξιολογούνται με προσοχή. Εκεί που όντως λειτουργεί σαν "καμπανάκι" ότι κάποιο σοβαρό πιθανώς πρόβλημα υπάρχει στον οργανισμό, είναι όταν οι τιμές της είναι τριψήφιες (πάνω από 100).

Ταχύτητα Καθίζησης Ερυθρών Αιμοσφαιρίων (ΤΚΕ)

Wintrobe 'Ανδρες: 0-9 mm/1η ώρα
Γυναίκες: 0-20 mm/1η ώρα
Westgrem: 0-15 mm/1η ώρα
-Εγκυμονούσες 1- 20 εβδ: 18 – 48 mm / ώρα
-Εγκυμονούσες 21- 40 εβδ: 30 – 70 mm / ώρα
-Παιδιά: 0 – 10 mm / ώρα

Προσαρµοσµένο µε την ηλικία
•TKE στις γυναίκες = (Ηλικία +10)/2
•ΤΚΕ στους άνδρες= Ηλικία/2

Η μεγάλη αύξηση της ΤΚΕ υποδεικνύει σοβαρή υποκείμενη νόσο, που σχετίζεται με λοιμώξεις, νοσήματα του κολλαγόνου ή μεταστατικές κακοήθειες. Στην περίπτωση ανεύρεσης υψηλής ΤΚΕ χωρίς εμφανή αιτία είναι φρόνιμο πριν τον ενδελεχή έλεγχο να επαναληφθεί η εξέταση μετά από ένα εύλογο χρονικό διάστημα, αφού οι περισσότερες ανεξήγητες αυξήσεις της ΤΚΕ είναι βραχύβιες και δεν συνδέονται με κάποια συγκεκριμένη υποκείμενη νόσο.

Η ταχύτητα καθίζησης αυξάνει σε:

• Όλα τα νοσήματα του κολλαγόνου, συστηματικό ερυθηματώδη λύκο (SLE).
• Λοιμώξεις, πνευμονία, σύφιλη, φυματίωση.
• Φλεγμονώδεις νόσους (π.χ. οξεία φλεγμονώδης νόσος της πυέλου).
• Καρκινώματα, το λέμφωμα, νεοπλάσματα.
• Οξεία δηλητηρίαση από βαρέα μέταλλα.
• Κυτταρική και ιστική καταστροφή, έμφραγμα του μυοκαρδίου.
• Εγκυμοσύνη (από τον τρίτο μήνα μέχρι και 3 εβδομάδες μετά τον τοκετό).
• Μακροσφαιριναιμία Waldenström, αύξηση σφαιρινών ορού.
• Υπερινωδογοναιμία (από οποιαδήποτε αιτία π.χ. εγκυμοσύνη, σακχαρώδη διαβήτη, τελικού σταδίου νεφρική ανεπάρκεια, καρδιακή νόσο, νοσήματα του κολλαγόνου, κακοήθειες).
• Νεφρίτιδα, νεφρωσικό σύνδρομο.
• Υποξεία βακτηριακή ενδοκαρδίτιδα.
• Αναιμία οξείας ή χρόνιας νόσου (η ΤΚΕ είναι αυξημένη στην αναιμία χρόνιας νόσου ακόμα και σε συνδυασμό με αναιμία από ανεπάρκεια σιδήρου όπου η ΤΚΕ είναι φυσιολογική και μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη διαφοροδιάγνωση των δύο αυτών αναιμιών).
• Ρευματοειδή αρθρίτιδα, ουρική αρθρίτιδα, αρθρίτιδα, ρευματική πολυμυαλγία.
• Υποθυρεοειδισμό και υπερθυρεοειδισμό.

Η αύξηση της ΤΚΕ είναι συνήθως αποτέλεσμα της αύξησης των σφαιρινών ή των ινωδογόνων. Για να διευκρινισθεί τί ακριβώς συμβαίνει είναι απαραίτητη η δοκιμασία μέτρησης του επιπέδου του ινωδογόνου (πρωτείνη πήξεως που επίσης αποτελεί δείκτη φλεγμονής) και η ηλεκτροφόρηση των πρωτεινών του ορού.

Οι γυναίκες παρουσιάζουν συνήθως υψηλότερη ΤΚΕ. Η έμμηνος ρύση και η κύηση μπορούν να προκαλέσουν περιστασιακή αύξηση.
Στην παιδιατρική η δοκιμασία της ΤΚΕ χρησιμοποιείται για τη διάγνωση και την παρακολούθηση παιδιών με ρευματοειδή αρθρίτιδα ή νόσο Kawasaki.

Σημαντικά αυξημένη ΤΚΕ:

Μια σημαντική αύξηση της ΤΚΕ (που ορίζεται ως μεγαλύτερη από 100 mm ανά ώρα) συνδέεται σχεδόν πάντα με σοβαρή υποκείμενη νόσο, με τις σοβαρές λοιμώξεις, τα νοσήματα του κολλαγόνου, τα μεταστατικά νεοπλάσματα και την νεφρική νόσο να αποτελούν τους σημαντικότερους αιτιολογικούς παράγοντες.

Η χαμηλή ΤΚΕ συνήθως δεν αξιολογείται, εν τούτοις μπορεί να συνδυασθεί με πολυκυθεμία, με ακραίες τιμές λευκοκυττάρωσης καθώς και με κάποιες πρωτεϊνικές ανωμαλίες. Αλλαγές στο σχήμα των ερυθροκυττάρων (όπως στη δρεπανοκυτταρική αναιμία) επίσης ελαττώνουν την ΤΚΕ.

Η ΤΚΕ εξαρτάται από τους παρακάτω παράγοντες:

1. Από τον αριθμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων: Αύξηση του αριθμού των ερυθρών αιμοσφαιρίων (πολυερυθραιμία) προκαλεί ελάττωση της ΤΚΕ ενώ η ελάττωση των ερυθρών αιμοσφαιρίων (αναιμία) προκαλεί αύξηση της ΤΚΕ. Εξαίρεση του παραπάνω κανόνα αποτελεί η δρεπανοκυτταρική αναιμία και η συγγενής σφαιροκυττάρωση που προκαλούν αιμόλυση και αναιμία αλλά το ιδιαίτερο σχήμα των ερυθρών που χαρακτηρίζει τα δύο νοσήματα και ο σχηματισμός στοιβάδων (rouloeaux) επηρεάζει αντίστροφα του αναμενομένου την ΤΚΕ και ελαττώνει την ΤΚΕ.
2. Από το σχήμα των ερυθρών αιμοσφαιρίων: Τα δρεπανοκύτταρα που χαρακτηρίζουν την δρεπανοκυτταρική αναιμία και τα σφαιροκύτταρα που παρατηρούνται στη συγγενή σφαιροκυττάρωση ή συγγενή αιμολυτικό ίκτερο με το ειδικό σχήμα της μεμβράνης που χαρακτηρίζει και συνοδεύει τα νοσήματα αυτά, δεν συσσωρεύονται κατά μάζας (en rouleaux) και γι’ αυτό η ΤΚΕ στα αντίστοιχα νοσήματα που προκαλούν αναιμία, όχι μόνο δεν αυξάνει αλλά ελαττώνει την ΤΚΕ. Γενικώς η μακροκυττάρωση του ερυθρού αιμοσφαιρίου (μεγάλη περιεκτικότητα ερυθρών σε Hb) αυξάνει την ΤΚΕ, ενώ η μικροκυττάρωση (μικρότερη περιεκτικότητα Hb της κανονικής) ελαττώνει την ΤΚΕ.
3. Από τις πρωτεΐνες του πλάσματος: Η ΤΚΕ εξαρτάται από τις πρωτεΐνες του πλάσματος και μάλιστα είναι ευθέως ανάλογη α) του ποσού του ινωδογόνου β) του ποσού των α, β, γ σφαιρινών δηλάδη επί αυξήσεως των παραπάνω λευκωμάτων αυξάνει η ΤΚΕ ενώ είναι αντιστρόφως ανάλογος των λευκωματινών.
4. Από το ποσό χοληστερίνης αίματος: Ελάττωση του ποσού χοληστερίνης προκαλεί αύξηση ΤΚΕ. Σήμερα είναι γνωστό ότι οι πρωτεΐνες που χαρακτηρίζουν την οξεία φάση κάθε φλεγμονής και που περιλαμβάνουν στις τάξεις τους μεγάλα ασύμμετρα μόρια (π.χ. ινωδογόνο) επηρεάζουν ευθέως θετικά την συνάθροιση των ερυθροκυττάρων.
5. Το φύλο και η ηλικία επίσης επηρεάζουν την ΤΚΕ. Έτσι οι γυναίκες και οι άνθρωποι μεγάλης ηλικίας εμφανίζουν αύξηση της ΤΚΕ.
Σαν γενικόλογος κανόνας στις γυναίκες 50 ετών και πάνω εμφανίζεται αύξηση ΤΚΕ περί 30 mm/hr, στους άντρες ίδιας ηλικίας 20 mm/hr.
Στην ηλικία κάτω των 50 ετών οι γυναίκες αυξάνουν 20 mm/hr και οι άντρες 15 mm/hr την ΤΚΕ.
Σε ασθενείς χωρίς συμπτώματα που εμφανίζουν υψηλή ΤΚΕ (πάνω από 100 mm την πρώτη ώρα) πρέπει να εξετάζονται:
Νεφρική λειτουργία: κρεατινίνη, ουρία, ουρικό οξύ, γενική ούρων, ουροκαλλιέργεια.
Πρωτεΐνες ορού: ποσοτικός προσδιορισμός λευκωμάτων, ηλεκτροφόρηση πρωτεΐνών και αν χρειαστεί ανοσοηλεκτροφόρηση.
Λειτουργία ήπατος: τρανσαμινάσες, αλκ. Φωσφατάση, λευκώματα γG

Πηγή
Fischbach - A Manual of Laboratory and Diagnostic Tests 7th edition - Sedimentation Rate (Sed Rate); Erythrocyte Sedimentation Rate (ESR).

Διαβάστε επίσης

• Τι είναι η φλεγμονή; Ποιες εξετάσεις δείχνουν φλεγμονή; Ποια η κατάλληλη διατροφή;
• Τι είναι η CRP (C αντιδρώσα πρωτεΐνη); Πόσο χρήσιμη είναι στη διάγνωση φλεγμονής αλλά και στην πρόληψη καρδιακής προσβολής; 

Κλεοπάτρα Ζουμπουρλή
MSc

Τι δείχνει η γενική αίματος; Ερυθρά, λευκά αιμοσφαίρια, αιμοπετάλια. Ποιες οι φυσιολογικές τιμές;

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., medlabnews.gr  iatrikanea

Η γενική αίματος (Full Blood Count) αποτελεί εξέταση ρουτίνας. Είναι ίσως η πιο σημαντική εξέταση αίματος, αφού τα ευρήματα της δίνουν πολύτιμες διαγνωστικές πληροφορίες για την κατάσταση και την εικόνα της υγείας του ανθρώπινου οργανισμού. 
Είναι μία από τις συχνότερα ζητούμενες και διενεργούμενες εργαστηριακές εξετάσεις αίματος. Η γενική αίματος είναι ίσως η πιο σημαντική εξέταση αίματος, αφού τα ευρήματα της δίνουν πολύτιμες διαγνωστικές πληροφορίες για την κατάσταση και την εικόνα της υγείας του ανθρώπινου οργανισμού.

Η γενική αίματος αποτελεί μια γενική διαγνωστική εξέταση που χρησιμεύει για τον έλεγχο νοσημάτων όπως, μικροβιακών και ιογενών λοιμώξεων, αιμοσφαιρινοπαθειών και αναιμιών (κληρονομικών, αιμολυτικών, σιδηροπενικών), αιμορραγιών ή θρομβώσεων και λευχαιμιών. Εξίσου σημαντικός και χρήσιμος είναι επίσης ο προσδιορισμός των αιματολογικών παραμέτρων και για την παρακολούθηση της πορείας πολλών παθήσεων και νοσημάτων καθώς και για την αποτελεσματικότητα της ακολουθούμενης θεραπείας. Πρόκειται για ένα σύνολο αιματολογικών παραμέτρων που επιτρέπουν την διερεύνηση εξέταση  διαφορετικών συστατικών του αίματος.  Πολλοί ασθενείς χρησιμοποιούν τις οριακές μετρήσεις της ΓΑ για να εκτιμήσουν τη γενική κατάσταση της υγείας τους. Εάν είναι υγιείς και έχουν μετρήσεις μέσα στα φυσιολογικά όρια, τότε δεν χρειάζεται νέα ΓΑ παρά μόνο εάν κάτι αλλάξει στην υγεία τους ή το ζητήσει ο ιατρός τους.

 

Αν ένας ασθενής παρουσιάζει συμπτώματα κούρασης, αδυναμίας ή έχει λοίμωξη, φλεγμονή, αιμορραγία, τότε η γενική αίματος μπορεί να βοηθήσει τον Ιατρό του στη διάγνωση. Σημαντικά αυξημένα WBC επιβεβαιώνουν τη παρουσία λοίμωξης και καθοδηγούν την περαιτέρω διερεύνηση για την ταυτοποίηση της υποκείμενης αιτίας. Όταν τα ερυθρά αιμοσφαίρια είναι μειωμένα (αναιμία) απαιτείται και η μελέτη του μεγέθους και του σχήματος τους για να μπορεί κανείς να προσδιορίσει την αιτία: οφείλεται σε μείωση της παραγωγής, σε αύξηση της καταστροφής  ή σε αύξηση της απώλειας των RBC. 

Ο αριθμός των αιμοπεταλίων που είναι χαμηλός ή υπερβολικά μεγάλος πιθανά εξηγεί μια μεγάλη αιμορραγία ή θρόμβωση ή να συνδέεται και με ασθένεια στο μυελό των οστών (λευχαιμία).

Πολλές καταστάσεις έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση ή την ελάττωση σε κάποιον από τους κυτταρικούς πληθυσμούς του αίματος. Ορισμένες απαιτούν θεραπεία, ενώ άλλες αποκαθίστανται από μόνες τους. Ορισμένες ασθένειες όπως ο καρκίνος (και η αντιμετώπισή του με χημειοθεραπεία), μεταβάλλουν την παραγωγή κυττάρων από το μυελό των οστών και είτε αυξάνουν την παραγωγή της μιας κατηγορίας σε βάρος των υπολοίπων είτε ελαττώνουν τη συνολική παραγωγή. Κάποια φαρμακευτικά σκευάσματα μειώνουν των αριθμό των WBC, ενώ ακόμη και έλλειψη σε βιταμίνες ή ιχνοστοιχεία μπορεί να προκαλέσει αναιμία. Η εξέταση της ΓΑ απαιτείται να γίνεται σε τακτική βάση για να παρακολουθούνται αυτές οι καταστάσεις και οι θεραπείες. 

Παρακάτω παρουσιάζονται συνοπτικά οι επιμέρους εξετάσεις μίας Γενική Εξέταση Αίματος και τι σημαίνουν οι υψηλές ή χαμηλές τιμές;

Εξέταση

Ονομασία

Αυξημένα/ Ελαττωμένα

WBC

Λευκά αιμοσφαίρια  

4.0-10.8

Κύτταρα απαραίτητα για την άμυνα και την επιβίωση του οργανισμού. Καταπολεμούν τις λοιμώξεις και προστατεύουν τον οργανισμό από κάθε βλαβερή ουσία. Σημαντική εξέταση για την ύπαρξη και τη βαρύτητα μιας νοσηρής κατάστασης στον οργανισμό.

Ο αριθμός τους αυξάνεται στις λοιμώξεις, τη φλεγμονή, τον καρκίνο, τη λευχαιμία. Ελαττώνεται με κάποια φαρμακευτικά σκευάσματα (όπως το methotrexate), σε αυτοάνοσες καταστάσεις, σε κάποιες σοβαρές λοιμώξεις, στην αδρανοποίηση του μυελού των οστών και σε συγγενή δυσπλασία του μυελού (ο μυελός δεν αναπτύσσεται φυσιολογικά). 

___________

% Neutrophil 

Ουδετερόφιλα (%)

40-75

Παρέχουν προστασία στον οργανισμό έναντι βακτηριακών λοιμώξεων. Μεταναστεύουν στην περιοχή του τραυματισμού ή της μόλυνσης και καταπολεμούν τη μόλυνση με φαγοκυττάρωση. Αύξηση παρατηρείται σε οξείες λοιμώξεις και φλεγμονές. Ελαττώνονται με φαρμακολογική αγωγή και σε αυτοάνοσα νοσήματα.
___________

% Lymphs

Λεμφοκύτταρα (%) 

20-45

Θεωρούνται τα βασικά κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος. Διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο κυρίως ενάντια στις ιογενείς λοιμώξεις. Αυξημένα λεμφοκύτταρα (λεμφοκυττάρωση) έχουμε σε οξείες ή χρόνιες ιογενείς λοιμώξεις (ιογενή νοσήματα, ιλαρά, ανεμοβλογιά, ηπατίτιδα, βρουκέλλωση, σύφιλη, λοιμώδη μονοπυρήνωση κλπ.) και σε λεμφοκυτταρικές λευχαιμίες και λεμφώματα. Ελαττώνονται (λεμφοπενία) σε κληρονομικές ανοσολογικές διαταραχές, στη φυματίωση, στο AIDS, στη νόσο Hodgkin, απλαστική αναιμία και μετά από χορήγηση κορτιζόνης, ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων και χημειοθεραπείας
___________

% Mono

Μονοκύτταρα (%) 

2-10 

Αντιμετωπίζουν βαριές λοιμώξεις με φαγοκυττάρωση. Αυξάνονται κατά τη διάρκεια χρόνιων λοιμώξεων (τύφο, φυματίωση), σε αυτοάνοσα νοσήματα, στη μυελομονοκυτταρική λευχαιμία και σε άλλες κακοήθειες (Hodgkin).
___________

% Eos

Ηωσινόφιλα (%) 

1-6

Αντιμετωπίζουν αλλεργικές καταστάσεις και παρασιτώσεις. Αυξάνονται σε αλλεργίες, παρασιτώσεις, διάφορες δερματοπάθειες και σε ορισμένα κακοήθη νοσήματα.
___________

% Baso

Βασεόφιλα (%) 

0-1

Αντιμετωπίζουν αλλεργικές καταστάσεις και παρασιτώσεις. Αύξηση παρατηρείται στη χρόνια μυελοκυτταρική λευχαιμία.
___________

Neutrophil

Ουδετερόφιλα (απόλυτος αριθμός) 

40-75

Παρέχουν προστασία στον οργανισμό έναντι βακτηριακών λοιμώξεων. Μεταναστεύουν στην περιοχή του τραυματισμού ή της μόλυνσης και καταπολεμούν τη μόλυνση με φαγοκυττάρωση. Αύξηση παρατηρείται σε οξείες λοιμώξεις και φλεγμονές. Ελαττώνονται με φαρμακολογική αγωγή και σε αυτοάνοσα νοσήματα.
___________

Lymphs

Λεμφοκύτταρα (απόλυτος αριθμός) 

20-45

Θεωρούνται τα βασικά κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος. Διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο κυρίως ενάντια στις ιογενείς λοιμώξεις. Αυξημένα λεμφοκύτταρα (λεμφοκυττάρωση) έχουμε σε οξείες ή χρόνιες ιογενείς λοιμώξεις (ιογενή νοσήματα, ιλαρά, ανεμοβλογιά, ηπατίτιδα, βρουκέλλωση, σύφιλη, λοιμώδη μονοπυρήνωση κλπ.) και σε λεμφοκυτταρικές λευχαιμίες και λεμφώματα. Ελαττώνονται (λεμφοπενία) σε κληρονομικές ανοσολογικές διαταραχές, στη φυματίωση, στο AIDS, στη νόσο Hodgkin, απλαστική αναιμία και μετά από χορήγηση κορτιζόνης, ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων και χημειοθεραπείας

____________

Mono

Μονοκύτταρα (απόλυτος αριθμός) 

2-10

Αντιμετωπίζουν βαριές λοιμώξεις με φαγοκυττάρωση. Αυξάνονται κατά τη διάρκεια χρόνιων λοιμώξεων (τύφο, φυματίωση), σε αυτοάνοσα νοσήματα, στη μυελομονοκυτταρική λευχαιμία και σε άλλες κακοήθειες (Hodgkin).

____________

Eos

Ηωσινόφιλα (απόλυτος αριθμός) 

1-6

Αντιμετωπίζουν αλλεργικές καταστάσεις και παρασιτώσεις. Αυξάνονται σε αλλεργίες, παρασιτώσεις, διάφορες δερματοπάθειες και σε ορισμένα κακοήθη νοσήματα.

____________

Baso

Βασεόφιλα (απόλυτος αριθμός) 

0-1

Αποτελούν ένα δυναμικό πληθυσμό που ποικίλλει εν μέρει από μέρα σε μέρα ανάλογα με την κατάσταση που βρίσκεται ο οργανισμός.

Η αύξηση του αριθμού των κυττάρων συγκεκριμένης κατηγορίας λευκών αιμοσφαιρίων συνδέεται με διαφορετικές περιστασιακές/ οξείες και/ ή χρόνιες καταστάσεις. Παράδειγμα αποτελεί ο μεγάλος αριθμός λεμφοκυττάρων που παρουσιάζει η λεμφοκυτταρική λευχαιμία.

____________

RBC

Ερυθρά αιμοσφαίρια

A: 4.50-6.50 

Γ: 3.80-5.80

Ελαττώνονται στην αναιμία. Αυξάνονται όταν συμβαίνει υπερπαραγωγή τους και όταν υπάρχει απώλεια υγρών λόγω διάρροιας, αφυδάτωσης, εγκαυμάτων.

____________

Hgb

Αιμοσφαιρίνη

A: 13.5-17.5 

Γ: 12.0-16.0

Συμβαδίζει με τα αποτελέσματα των ερυθρών αιμοσφαιρίων.

____________

Hct

Αιματοκρίτης

A: 41-53 

Γ: 36-46

Συμβαδίζει με τα αποτελέσματα των RBC

Hct (Hematocrit)	Αιματοκρίτης
Καθορίζει την εκατοστιαία αναλογία του όγκου των ερυθρών αιμοσφαιρίων στον συνολικό όγκο του αίματος. Χρήσιμος δείκτης για παρουσία αναιμίας, απώλειας αίματος και αφυδάτωσης. ____________ MCV

Μέσος όγκος ερυθρών

78-98

To MCV ανιχνεύει με ακρίβεια κάθε γενική αύξηση ή μείωση του όγκου του ερυθρού αιμοσφαιρίου. Ο γιατρός πρέπει να διαγνώσει εάν η διαταραχή στο MCV, αντανακλά μία παροδική διαταραχή που προκαλείται από απλά παθολογικά προβλήματα(π.χ. κοινή ίωση), εάν πρόκειται για παραμόρφωση ερυθρών από παράγοντες στο αίμα που προκαλούν αλλοιώσεις κατά την εξέταση (π.χ. ωσμωτική διόγκωση λόγω αυξημένου σακχάρου), ή εάν υπάρχει μόνιμη διαταραχή σε κάποιο επίπεδο της φυσιολογικής ερυθροποίησης (π.χ. λόγω κακής απορρόφησης βιταμινών Β).

Αυξάνεται όταν υπάρχει έλλειψη Β₁₂ και φυλικού οξέως. Ελαττώνεται στη σιδηροπενική αναιμία και στη θαλασσαιμία

____________

MCH

Μέση περιεκτικότητα αιμοσφαιρίνης

26-34

Η μέση αιμοσφαιρίνη του ερυθρού, αποτελεί το μέσο όρο της αιμοσφαιρίνης του ερυθρού. Είναι εξαιρετικός δείκτης της ποσότητας της αιμοσφαιρίνης, που περιέχεται στο ερυθρό αιμοσφαίριο. Τα άτομα με έλλειψη σιδήρου και θαλασσαιμία έχουν ελάττωση MCH, λόγω αδυναμίας σύνθεσης φυσιολογικής ποσότητας αιμοσφαιρίνης.

____________

MCHC

Μέση συγκέντρωση αιμοσφαιρίνης

31.5-37.5

Ο δείκτης αυτός είναι πολύτιμος στην περίπτωση της κληρονομικής σφαιροκυττάρωσης.

Μπορεί να ελαττωθεί, όταν ελαττώνεται το MCV. Αυξάνεται οριακά ανάλογα με τη ποσότητα Hgb που θα γεμίσει ένα RBC

____________

RDW

Κατανομή μεγέθους ερυθρών αιμοσφαιρίων

11-15

Παρουσιάζει την κατανομή των όγκων των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Αποτελεί δείκτη της ανισοκυττάρωσης, των διακυμάνσεων δηλαδή του μεγέθους των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Η τιμή του RDW, έχει σημαντικό ρόλο στην διαγνωστική προσπέλαση και εκτίμηση της αναιμίας.

Αυξημένο RDW υποδηλώνει ένα μικτό πληθυσμό. Άωρα RBC τείνουν να είναι  μεγαλύτερα.

____________

Platelet

Αιμοπετάλια

150-400

Ο αριθμός τους αυξάνεται ή ελαττώνεται σε καταστάσεις  που επηρεάζουν την παραγωγή αιμοπεταλίων. Ελαττώνεται όταν χρησιμοποιείται μεγάλος αριθμός όπως στην αιμορραγία, σε κληρονομικές διαταραχές (όπως στο Wiskott-Aldrich, Bernard-Soulier), στο συστηματικό ερυθροματώδη λύκο, την κακοήθη αναιμία, τον υπερσπληνισμό (ο σπλήνας αποσύρει από τη κυκλοφορία μεγάλο αριθμό αιμοπεταλίων), τη λευχαιμία και τη χημειοθεραπεία.

____________

MPV

Μέσος όγκος αιμοπεταλίων

8-12

Ποικίλει ανάλογα με την παραγωγή των αιμοπεταλίων. Ο νέος πληθυσμός αιμοπεταλίων έχει μεγαλύτερο μέγεθος από τα γηρασμένα.

____________

ESR 

Τ.Κ.Ε. (Ταχύτητα Καθίζησης Ερυθρών αιμοσφαιρίων)
A: < 12 Γ: < 20

Είναι ο ρυθμός καθίζησης των ερυθρών αιμοσφαιρίων σε 1 ώρα. Αυξημένη καθίζηση αποτελεί ένδειξη μιας συνεχιζόμενης νοσηρής κατάστασης που θα πρέπει να διερευνηθεί. Σε συνδυασμό με την μέτρηση της CRP αποτελεί μία αξιόπιστη και κλινικά χρήσιμη εξέταση για την διάγνωση, την πορεία εξέλιξης και παρακολούθησης της θεραπείας λοιμωδών, φλεγμονωδών και κακοήθων καταστάσεων.

____________

Παρόλο που δεν απαιτείται κάποια ειδική δίαιτα, καλό είναι να αποφύγουμε το λιπαρό γεύμα πριν την εξέταση της ΓΑ.

Στα βρέφη και τα παιδιά οι φυσιολογικές τιμές της ΓΑ μπορεί να διαφέρουν και γι’αυτό χρειάζεται προσοχή στην ερμηνεία των αποτελεσμάτων.

Διαβάστε επίσης

• Για να κάνετε γενική αίματος χρειάζεται να είστε νηστικοί; Για ποιες εξετάσεις δεν πρέπει να πιείτε ή να φάτε τίποτα πριν;
• Βασικοί κανόνες, για να είναι αξιόπιστο το check up αίματος και ούρων
• ΠΑΠ ΤΕΣΤ, ΓΙΑ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΤΗΣ ΜΗΤΡΑΣ
• Αιματουρία. Ποιες οι αιτίες που την προκαλούν, πώς γίνεται η διάγνωση και πόσο σοβαρό μπορεί να είναι το αίμα στα ούρα
• Η δοκιμασία ανοχής της γλυκόζης (καμπύλη σακχάρου), 
• ο προδιαβήτης και ο διαβήτης.

Η κατανάλωση πορτοκαλιών βοηθάει στο άσθμα, την βρογχίτιδα, την πνευμονία, τους ρευματισμούς.

της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακής βιολόγου, medlabnews.gr iatrikanea

Το πορτοκάλι είναι ένα από τα πιο γνωστά εσπεριδοειδή.

Ο πιο φυσικός και γευστικός τρόπος για την θωράκιση του οργανισμού μας είναι το πορτοκάλι. Εντάσσοντάς το στην καθημερινή σας διατροφή θα νιώσετε ζωντάνια και ευεξία, ενώ η βιταμίνη C θα σας βοηθήσει να καταπολεμήσετε πιο εύκολα τις εποχικές ιώσεις του χειμώνα..

Η κατανάλωση πορτοκαλιών βοηθάει στο άσθμα, την βρογχίτιδα, την πνευμονία και τους ρευματισμούς. Είναι επίσης πολύτιμος σύμμαχος στην πρόληψη της πέτρας στους νεφρούς και του διαβήτη και μειώνει τα επίπεδα της χοληστερίνης και την υψηλή πίεση.

Οι θετικές επιδράσεις της βιταμίνης C αφορούν πολλά όργανα: Βοηθά το ανοσοποιητικό σύστημα (δηλαδή την άμυνα του οργανισμού), είναι ευεργετική για την καρδία και τα αγγεία, είναι βασική προϋπόθεση για την παραγωγή του κολλαγόνου που είναι θεμελιώδες στοιχείο δομής των οστών, των χόνδρων, των τενόντων, των συνδέσμων και άλλων οργάνων.

Εκτός από βιταμίνη C, όμως, περιέχει επίσης σάκχαρα, ασβέστιο, φώσφορο, βιταμίνη Α, θειαμίνη, ριβοφλαμίνη και άλλες βιταμίνες του συμπλέγματος Β, μαγνήσιο, ποτάσιο, σίδηρο και ψευδάργυρο σε μικρό ποσοστό… η λίστα είναι ατελείωτη!

Συγκεκριμένα, 1 ποτήρι φυσικός χυμός πορτοκαλιού (250 ml) περιέχει: 

• πρωτεΐνες 1,76 g, 
• λίπος 0, 496 g, 
• υδατάνθρακες 25,792g, 
• φυτικές ίνες 0, 496 g, 
• ασβέστιο 27,280 mg, 
• σίδηρο 0,496 g, 
• φώσφορο 42,160 mg, 
• βιταμίνη C 124 mg, 
• βιταμίνη Β1 0,223 mg, 
• φολικό οξύ 74,400 mg. 

Επιπλέον περιέχει περισσότερες από 170 φυτοχημικές ουσίες με αντιοξειδωτικές ιδιότητες που αποτρέπουν την παραγωγή ελευθέρων ριζών, 38 λιμονοειδή που προστατεύουν τον οργανισμό από πολλές μορφές καρκίνου και 60 φλαβονοειδείς χημικές ενώσεις που επίσης «οπλίζουν» το ανθρώπινο σώμα στη μάχη κατά της εμφάνισης του καρκίνου! 

Περιέχει ουσίες με εξέχουσες αντιοξειδωτικές επιδράσεις, προσφέροντας μέγιστη προστασία έναντι της υπέρμετρης παραγωγής των ελευθέρων ριζών, μορίων με ιδιαίτερα βλαπτική επίδραση στο κύτταρο. Οι ουσίες αυτές ανήκουν σε τρεις μεγάλες κατηγορίες: τα φλαβονοειδή, τα λιμονοειδή και τα καροτενοειδή.

Ποια τα οφέλη που προσφέρουν στην υγεία τα πορτοκάλια;

1. Λόγω της περιεκτικότητας τους σε αντιοξειδωτικές ουσίες μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του στόματος, του λάρυγγα και του στομάχου έως και 50%.

2. Η καθημερινή κατανάλωση εσπεριδοειδών (1 γκρέιπφρουτ ή 2 πορτοκάλια) έχει αποδειχθεί ότι μειώνει κατά 20% τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων, ενώ κατά 19% τον κίνδυνο για εγκεφαλικό.

3. Λόγω της αυξημένης περιεκτικότητας του σε βιταμίνη C, δυναμώνει την άμυνα του οργανισμού και καταπολεμά τη δράση των ελευθέρων ριζών που προκαλούν γήρανση και εκφυλιστικές νόσους.

4. Ακόμη, ο χυμός τους είναι πλούσιος σε κάλιο (300 mg το ποτήρι), που βοηθά στην αποβολή υγρών και τοξινών, αλλά και σε ασβέστιο (73 mg το ποτήρι) που είναι απαραίτητο για τη σωστή δομή και ανάπτυξη του σκελετού.

5. Είναι ευεργετικό σε όλες τις βρογχικές και ασθματικές παθήσεις, καθώς και στις περιπτώσεις αδυναμίας, και θεωρείται τονωτικό για την καρδιά και διεγερτικό για την κυκλοφορία.

6. Ερευνητές της Φλόριντα αναφέρουν, επίσης, ότι τα πορτοκάλια και άλλα φρούτα της οικογένειας των κίτρων έχουν την ικανότητα να μειώνουν τη χοληστερίνη. Πολλά στοιχεία δείχνουν ότι η πηκτίνη, μια ίνα στη φλούδα και στις μεμβράνες του πορτοκαλιού-και του γκρέιπφρουτ,-, μειώνει τη χοληστερίνη στους ανθρώπους.

7. Ο χυμός πορτοκαλιού από πολύ παλιά χρόνια, χρησιμοποιείται αποτελεσματικά για την καταπολέμηση των ιώσεων.

8. Οι ουσίες τανγκερετίνη και κουερσπίνη, που ανευρίσκονται στο πορτοκάλι, εμποδίζουν τη δημιουργία καρκινογόνων ουσιών που προξενούνται από τον καπνό του τσιγάρου. Οι καπνιστές λοιπόν, θα πρέπει να αυξήσετε την κατανάλωση τους.

9. Ένα ποτήρι φυσικός χυμός πορτοκαλιού, περιέχει σημαντική ποσότητα φολικού οξέος, το οποίο προστατεύει από καρδιακά επεισόδια, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί βασικό συστατικό στην παρασκευή αίματος.

10. Τέλος, σύμφωνα με πολυετή έρευνα της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, η συστηματική κατανάλωση πορτοκαλιών προλαμβάνει ασθένειες όπως η αρθρίτιδα, η παχυσαρκία και ο εκφυλισμός της ωχράς κηλίδας του ματιού που αποτελεί τη σημαντικότερη αιτία τύφλωσης στους ηλικιωμένους.

Όλα αυτά λοιπόν τα συστατικά κι οι ιδιότητες που του προσθέτουν, θα λέγαμε ότι το ανάγουν από ένα απλό φρούτο σε ένα πολύτιμο φάρμακο και ισχυρό σύμμαχο για την πρόληψη ασθενειών, όπως ο καρκίνος, οι καρδιοπάθειες, τα εγκεφαλικά αλλά και η παχυσαρκία.

Πορτοκάλια και συντήρηση

Να διαλέγετε σφιχτά πορτοκάλια, βαριά για το μέγεθος τους, για να είναι πιο ζουμερά. Τα πορτοκάλια διατηρούνται αρκετά. Μπορείτε να τα διατηρήσετε σε θερμοκρασία δωματίου ή στο ψυγείο μέχρι δύο εβδομάδες. Ο χυμός και το ξύσμα τους διατηρούνται στην κατάψυξη.

Διαβάστε επίσης

• Πότε ο βήχας πρέπει να σας ανησυχήσει, τι μπορεί να προκαλέσει και πώς αντιμετωπίζεται;
• Οι θεραπευτικές ιδιότητες του ευκάλυπτου, από το κρυολόγημα και την ιγμορίτιδα μέχρι την ψωρίαση και την ακμή.
• Κρυολόγημα ή γρίπη; Τι πρέπει να κάνουμε; Γιατί δεν πρέπει να δίνουμε ασπιρίνη στα παιδιά με γρίπη;

MSc

Πανελλήνιος Σύλλογος Επισκεπτών Υγείας: Ο κλάδος ΠΕ25 δεν «ανήκει» στους Νοσηλευτές

medlabnews.gr iatrikanea

Ο Πανελλήνιος Σύλλογος Επισκεπτών Υγείας (ΠΣΕΥ/ΝΠΔΔ) οφείλει να αποκαταστήσει την αλήθεια μετά το πρόσφατο δελτίο τύπου της Ένωσης Νοσηλευτών Ελλάδος (ΕΝΕ), με το οποίο, μέσα από επιλεκτικές και εσφαλμένες νομικές ερμηνείες επιχειρεί να δημιουργήσει σύγχυση σχετικά με τον θεσμικό ρόλο και τα επαγγελματικά δικαιώματα των Επισκεπτών Υγείας.


Σύμφωνα με το άρθρο 3 του Ν. 2817/2000, ο κλάδος ΠΕ25 Σχολικών Νοσηλευτών προβλέπεται να καταλαμβάνεται ισότιμα από Επισκέπτες Υγείας και Νοσηλευτές, καθώς στα ειδικά τυπικά προσόντα περιλαμβάνονται τόσο το πτυχίο και η άδεια άσκησης επαγγέλματος Επισκεπτών Υγείας όσο και το πτυχίο Νοσηλευτικής.

Επομένως, ο κλάδος ΠΕ25 δεν “ανήκει” θεσμικά σε κανέναν επιμέρους κλάδο, αλλά καλύπτεται από επαγγελματίες με ισότιμα προσόντα και καθορισμένο ρόλο στην Ειδική Αγωγή.

Οι Επισκέπτες Υγείας, με βάση το Π.Δ. 351/1989, διαθέτουν πλήρως κατοχυρωμένα επαγγελματικά δικαιώματα στον χώρο της Δημόσιας και Κοινοτικής Υγείας και της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Είναι οι επιστήμονες που σχεδιάζουν, εφαρμόζουν και αξιολογούν προγράμματα αγωγής,πρόληψης και προαγωγής της υγείας — τόσο στο σχολείο όσο και στην κοινότητα.

Με βάση τη φύση των σπουδών και των αρμοδιοτήτων τους, οι Επισκέπτες Υγείας αποτελούν τον πλέον κατάλληλο επαγγελματικό για το έργο της προστασίας, υποστήριξης και αγωγής υγείας των μαθητών, ιδιαίτερα στο πλαίσιο της Ειδικής Αγωγής.

Οι αρμοδιότητές τους, όπως ορίζονται στα σχετικά ΦΕΚ (449/Β/2007 και 2038/Β/2018), περιλαμβάνουν την αγωγή υγείας, την πρόληψη, την παροχή πρώτων βοηθειών, την παρακολούθηση της υγιεινής του σχολικού περιβάλλοντος, τη συνεργασία με τους γονείς, τους εκπαιδευτικούς και τις υγειονομικές υπηρεσίες, καθώς και τη φροντίδα μαθητών με ειδικές ανάγκες.

Ο ΠΣΕΥ καταδικάζει κάθε προσπάθεια παραπληροφόρησης ή υποβάθμισης του ρόλου των Επισκεπτών Υγείας και υπενθυμίζει ότι αποτελούν εδώ και δεκαετίες θεσμικό πυλώνα του Εθνικού Συστήματος Υγείας, με σημαντική συμβολή στη διασφάλιση της υγείας των παιδιών, των οικογενειών και των κοινοτήτων.

Ο ΠΣΕΥ καλεί τα συναρμόδια Υπουργεία να προβούν άμεσα στη διόρθωση του όρου “Σχολικός Νοσηλευτής” σε “Επισκέπτης Υγείας” όπου αυτό απαιτείται, ώστε να αποτυπώνεται με ακρίβεια η επιστημονική και επαγγελματική πραγματικότητα.

Η εκπαίδευση, η υγεία και η πρόληψη δεν αποτελούν πεδίο συντεχνιακών αντιπαραθέσεων, αλλά κοινό στόχο όλων των επαγγελματιών υγείας.

Πανελλήνιος Συμβολικός Περίπατος «Περπατάμε για την Πολλαπλή Σκλήρυνση»: Κάθε βήμα μετράει!

medlabnews.gr iatrikanea

Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ατόμων με Σκλήρυνση Κατά Πλάκας (ΠΟΑμΣΚΠ) διοργανώνει τον Πανελλήνιο Συμβολικό Περίπατο “Περπατάμε για την Πολλαπλή Σκλήρυνση”, την Κυριακή 16 Νοεμβρίου 2025, από τις 11:00 έως τις 13:00, στον Εθνικό Κήπο της Αθήνας (είσοδος από Λεωφόρο Αμαλίας).

Η συμμετοχή είναι ελεύθερη, ενώ όλοι οι συμμετέχοντες θα λάβουν αναμνηστικό μπλουζάκι της δράσης.

Με σύνθημα «Η Πολλαπλή Σκλήρυνση δεν έχει ηλικία – Μαζί Δυνατοί!», η δράση αποτελεί μια πανελλαδική πρωτοβουλία ευαισθητοποίησης για την Πολλαπλή Σκλήρυνση και στέλνει μήνυμα ενότητας και αποδοχής , αναδεικτύοντας τη σημασία της κοινωνικής συμμετοχής και της υποστήριξης των ατόμων που ζουν με τη νόσο.

Ο περίπατος τελεί υπό την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων και πραγματοποιείται με την ευγενική υποστήριξη των Merck SA, SimasiaAI, Μητροπολιτικού Κολλεγίου και Attica Group.

Η ΠΟΑμΣΚΠ συνεχίζει δυναμικά την αποστολή της για την ενημέρωση, υποστήριξη και την ενδυνάμωση των ατόμων με Πολλαπλή Σκλήρυνση, προωθώντας δράσεις που ενισχύουν την ορατότητα της νόσου και συμβάλλουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών.

«HPV: Closing the Gap»: Επιμορφωτικό πρόγραμμα για τα μέλη της ΕΛΛΟΚ

medlabnews.gr iatrikanea

Η Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου - ΕΛΛΟΚ, στο πλαίσιο της στρατηγικής της για την ενδυνάμωση των εκπροσώπων των συλλόγων ασθενών και σε συνεργασία με την Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία «ΚΑΡΚΙΝΑΚΙ – Ενημέρωση για τον καρκίνο στην παιδική και εφηβική ηλικία», διοργάνωσε την Πέμπτη 30 Οκτωβρίου 2025 διαδικτυακό πρόγραμμα επιμόρφωσης για τα μέλη της, με τίτλο «HPV: Closing the Gap».

Στόχος του προγράμματος ήταν η παροχή έγκυρης επιστημονικής γνώσης και εργαλείων επικοινωνίας στους εκπροσώπους των συλλόγων ασθενών, για θέματα που σχετίζονται με την πρόληψη και ενημέρωση του κοινού για τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) και τους σχετιζόμενους καρκίνους.

Το «HPV: Closing the Gap» δίνει έμφαση στη δημιουργία μιας κοινότητας εκπαιδευμένων εκπροσώπων ασθενών, που θα λειτουργούν ως πηγές έγκυρης πληροφόρησης, συμβάλλοντας στη μείωση του στίγματος και στην ενίσχυση της πρόληψης μέσω του εμβολιασμού και του προσυμπτωματικού ελέγχου.

Το πρόγραμμα ξεκίνησε με εισαγωγικές τοποθετήσεις από τους:

· Μαρία Νομικού, Διευθύντρια ΕΛΛΟΚ, η οποία καλωσόρισε τους συμμετέχοντες και παρουσίασε τους βασικούς κανόνες λειτουργίας της συνάντησης,

· Γιώργο Καπετανάκη, Πρόεδρο ΕΛΛΟΚ, ο οποίος απηύθυνε χαιρετισμό, υπογραμμίζοντας τη σημασία της ενημέρωσης και της ενεργού συμμετοχής των μελών στη διάδοση έγκυρων μηνυμάτων πρόληψης, και

· Μένια Κουκουγιάννη, Υπεύθυνη της Ομάδας CAYAS ΕΛΛΟΚ και εκπρόσωπο της ΑΜΚΕ «ΚΑΡΚΙΝΑΚΙ», η οποία παρουσίασε την ατζέντα και τους εκπαιδευτικούς στόχους του προγράμματος.

Οι Εκπαιδευτικές Ενότητες του προγράμματος ήταν:

- «Κατανοώντας τον HPV και τους καρκίνους που αυτός προκαλεί»

Εισηγήτρια της ενότητας ήταν η Δρ. Αναστασία Μπαγιάστα, Μαιευτήρας-Γυναικολόγος, η οποία ανέλυσε βασικές πληροφορίες σχετικά με τον ιό HPV, τους τρόπους μετάδοσής του, τους τύπους καρκίνων που προκαλεί, καθώς και τους πληθυσμούς που διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο.

- «Εμβόλια HPV – Τι ισχύει;»

Εισηγητής της ενότητας ήταν ο Δρ. Θεοκλής Ζαούτης, Ομότιμος Καθηγητής Επιδημιολογίας στην Ιατρική Σχολή Perelman του Πανεπιστημίου της Pennsylvania, Καθηγητής Παιδιατρικής ΕΚΠΑ και Επιστημονικός Υπεύθυνος του Κέντρου Κλινικής Επιδημιολογίας και Έκβασης Νοσημάτων (CLEO), ο οποίος παρουσίασε επιστημονικά τεκμηριωμένα δεδομένα για την ασφάλεια και αποτελεσματικότητα του εμβολιασμού κατά του Ιού HPV, αποδομώντας διαδεδομένους μύθους και εστιάζοντας στη σημασία της αντιμετώπισης της διστακτικότητας απέναντι στον εμβολιασμό.

- «Κλείνοντας το κενό…»

Εισηγήτρια της τελευταίας ενότητας του προγράμματος ήταν η κα Μαρίνα Ξημέρη, Head of Policy and Public Affairs της ΕΛΛΟΚ, η οποία ανέπτυξε πρακτικές επικοινωνίας για το πώς οι συνήγοροι ασθενών μπορούν να μιλούν με άνεση για τον HPV, να απαντούν στις ανησυχίες γύρω από τον εμβολιασμό και να αξιοποιούν το storytelling ως εργαλείο ευαισθητοποίησης και αλλαγής στάσεων.

Η ΕΛΛΟΚ έχει στόχο τη συνεχή εκπαίδευση των εκπροσώπων ασθενών και την ενεργή συμμετοχή στο οικοσύστημα της δημόσιας υγείας, δημιουργώντας έναν δίαυλο διαλόγου μεταξύ επιστημονικής κοινότητας, πολιτών και πολιτείας, βασισμένο στην εμπιστοσύνη, την ενσυναίσθηση και την κοινή επιδίωξη για καλύτερη υγεία για όλους.

Η ΑμΚΕ «ΚΑΡΚΙΝΑΚΙ – Ενημέρωση για τον καρκίνο στην παιδική και εφηβική ηλικία», πιστή στη δέσμευσή της για την προαγωγή της υγείας και την ενίσχυση της πρόληψης, συνεχίζει να ενημερώνει τους γονείς για την αξία του εμβολιασμού και της πρόληψης για τα θέματα υγείας παιδιών και εφήβων.

Θερμές ευχαριστίες στις εταιρείες MSD Hellas, TBC και Coneq Hellas για τη συμβολή τους στο πρόγραμμα «HPV: Closing the Gap». Η διαχρονική συνεργασία τους με τους δύο οργανισμούς ενισχύει ουσιαστικά την επιτυχία των δράσεων και την επίτευξη του κοινού στόχου: την ενδυνάμωση των ασθενών και την προώθηση της εμπιστοσύνης στη δημόσια υγεία.