Η κορτιζόνη είναι επικίνδυνη; Πότε χορηγείται; Τι πρέπει να προσέχουμε;.

του Τσούκαλη Ξενοφώντα, M.D, medlabnews.gr iatrikanea

Η κορτιζόνη είναι ένα απολύτως φυσικό προϊόν που παράγεται από τον ανθρώπινο οργανισμό και η έλλειψη του οποίου είναι ασυμβίβαστη με τη ζωή. Η κορτιζόνη, ή για την ακρίβεια υδροκορτιζόνη ή κορτιζόλη, παράγεται στο φλοιό των επινεφριδίων μαζί με 30 περίπου άλλα στεροειδή. Τα επινεφρίδια είναι δύο μικροί ενδοκρινείς αδένες βάρους περίπου 15 γρ. που βρίσκονται στο άνω μέρος κάθε νεφρού, όπως άλλωστε φανερώνει το όνομά τους.

Άλλη σπουδαία ιδιότητα της κορτιζόλης, που δεν είναι άσχετη με τις προαναφερθείσες, είναι η καταπολέμηση της φλεγμονής διαμέσου και της καταστολής ορισμένων πτυχών του ανοσοποιητικού συστήματος.

Το σώμα θεραπεύεται με την φλεγμονή. 

Η διαδικασία της φλεγμονής περιλαμβάνει την φαγοκυττάρωση (κύτταρα του ανοσοποιητικού καθαρίζουν την περιοχή), την αγγειογέννεση (δημιουργία νεόπλαστων αγγείων) και την δημιουργία ινοβλαστών (δημιουργία νέου κολλαγόνου). Όλα αυτά εμποδίζονται από την κορτιζόνη. Η κορτιζόνη επίσης σταματά την μετανάστευση κυττάρων του ανοσοποιητικού στην τραυματισμένη περιοχή. Αυτή η μετανάστευση και η διαδικασία αποκατάστασης είναι αυτή που προκαλεί τον πόνο. Η κορτιζόνη εμποδίζει αυτήν την διαδικασία γι αυτό και ο ασθενής αισθάνεται καλύτερα. Ο ασθενής που κάνει κορτιζόνη θυσιάζει την ίαση για τον έλεγχο του πόνου του. Αυτή είναι λανθασμένη επιλογή επειδή τώρα έχει μια αποδυναμωμένη δομή που νομίζει ότι είναι καλά.

Η κύρια θεραπευτική εφαρμογή των κορτικοειδών είναι ως αντιφλεγμονώδη. Υπάρχουν βεβαίως τα γνωστά μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη (ΜΣΑΦ - ασπιρίνη, ιβουπροφένη, δικλοφαινάκη, νιμεσουλίδη κλπ.) αλλά η αποτελεσματικότητά τους δεν συγκρίνεται με αυτή των ισχυρών κορτικοειδών. Επιπλέον, σε πολλές περιπτώσεις η φλεγμονή οφείλεται σε επίθεση του ίδιου του ανοσοποιητικού συστήματος που για κάποιο λόγο απορυθμίζεται, οπότε οι ανοσοκατασταλτικές ιδιότητες της κορτιζόνης είναι καλοδεχούμενες.

Φλεγμονή μπορεί να εκδηλωθεί σε κάθε σύστημα του οργανισμού, οπότε αντιλαμβάνεστε το ευρύτατο πεδίο εφαρμογής της κορτιζόνης και των κορτικοειδών: 
δέρμα (δερματίτιδες και εκζέματα), 
οφθαλμούς (αλλεργίες, σκληρίτιδες, ραγοειδίτιδες), 
πνεύμονες (βρογχικό άσθμα), έντερο (ελκώδης κολίτιδα, νόσο Crohn), 
αρθρώσεις (ρευματοειδής αρθρίτιδα), αγγεία (αγγειίτιδες) και 
άλλα συστηματικά νοσήματα (αλλεργίες, συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, κ.α.).

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα κορτικοειδή δεν αντιμετωπίζουν την αιτία των προαναφερθέντων παθήσεων αλλά τη φλεγμονή, η οποία όμως συχνά είναι πιο καταστρεπτική από την ίδια την ασθένεια. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου είναι επιθυμητή μια ισχυρή καταστολή της άμυνας του οργανισμού: μεταμοσχεύσεις οργάνων, προετοιμασία για μεταμόσχευση μυελού των οστών κ.α. Τέλος, μια παραγνωρισμένη από το κοινό ιδιότητα είναι η αναλγητική, καθώς είναι συνηθισμένη η χορήγηση μεγάλων δόσεων κορτικοειδών σε καρκινοπαθείς τελικού σταδίου.

Η κορτιζόνη κυκλοφορεί σε διάφορες μορφές, όπως:

• Ταμπλέτες (από του στόματος)
• Ενέσιμη (στα αγγεία, τις αρθρώσεις ή τους μύες)
• Εισπνεόμενη (στο στόμα ή σε ρινικά σπρέι)
• Σε λοσιόν, τζελ ή κρέμες (τοπικά)

Ανεπιθύμητες ενέργειες

Η κορτιζόνη χορηγείται μόνο, όταν τα οφέλη από τη θεραπεία με αυτή, υπερβαίνουν τους κινδύνους. Χρησιμοποιείται συνήθως στη μικρότερη δόση που φέρει αποτελέσματα και μόνο για τη χρονική διάρκεια που είναι απαραίτητο.

Η λήψη για μικρά χρονικά διαστήματα είναι ασφαλής σε κατά τα άλλα υγιή άτομα και μάλλον δεν κινδυνεύει κανείς πολύ περισσότερο σε σχέση πχ με τη λήψη ενός ΜΣΑΦ.

Τα ενέσιμα και τα εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή, καθώς και οι μικρές δόσεις από του στόματος κορτιζόνης συνήθως δεν προκαλούν σοβαρές παρενέργειες.

Οι παρενέργειες ξεκινούν όταν χορηγούνται μεγάλες δόσεις για μακρά χρονικά διαστήματα. Το πρώτο που ανησυχεί τον ιατρό είναι το γεγονός ότι καταστέλλεται η παραγωγή κορτιζόλης από τα επινεφρίδια και δεν επανέρχεται πάντοτε εύκολα. Για να αποφευχθεί αυτή η εξαιρετικά σοβαρή παρενέργεια, η διακοπή της λήψης του φαρμάκου γίνεται πάντοτε βαθμιαία υπό την καθοδήγηση του ιατρού και ποτέ απότομα. Από εκεί και πέρα, οι δυνητικές παρενέργειες είναι πράγματι πολλές: λέπτυνση του δέρματος, κεντρικού τύπου παχυσαρκία, υπεργλυκαιμία, υπερλιπιδαιμία, οιδήματα, ευπάθεια στις λοιμώξεις, οστεοπόρωση, αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση, καταρράκτη, ψυχιατρικές διαταραχές (από ευφορία μέχρι κατάθλιψη) και άλλα.

Η κορτιζόνη, εμποδίζοντας την φυσιολογική θεραπευτική φλεγμονώδη αντίδραση, επιταχύνει την εκφυλιστική διαδικασία στους τένοντες, συνδέσμους και αρθρώσεις εκεί όπου αυτή εγχέεται. Αυτό επίσης δίνει στον ασθενή λανθασμένη αίσθηση σιγουριάς ότι η προβληματική περιοχή θεραπεύτηκε το οποίο όμως δεν είναι αλήθεια. Ο συνδυασμός κορτιζόνης και οι ακολουθούμενες ασκήσεις αποτελούν μια επιπλέον επιβάρυνση για τον χόνδρο. Τελικά εάν σε αυτά προστεθεί και κάποιος αρθροσκοπικός καθαρισμός η ολική αντικατάσταση της άρθρωσης αποτελεί σχεδόν πάντα μονόδρομο.

Ο γιατρός ποτέ δεν ξεχνά το ισοζύγιο ωφέλειας-κινδύνου. Τα κορτικοειδή, όπως άλλωστε και όλα τα φάρμακα, χορηγούνται μόνο στις περιπτώσεις που η επιστημονική γνώση είναι πεπεισμένη ότι η ωφέλεια ξεπερνά κατά πολύ τους δυνητικούς κινδύνους. Δεν πρέπει να λησμονείται ότι η χορήγησή τους σε έναν ασθματικό με δύσπνοια ή σε έναν πάσχοντα από ρευματοειδή αρθρίτιδα που δυσκολεύεται να κινήσει τις αρθρώσεις του ή κάποιον με άλλο αυτοάνοσο νόσημα βελτιώνει δραματικά την ποιότητα ζωής τους αλλά συχνά και το προσδόκιμο επιβίωσης, παρά τις πιθανές παρενέργειες.

Κίνδυνοι και αλληλεπιδράσεις

Για τους περισσότερους ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων των εγκύων και των γυναικών που θηλάζουν, τα εισπνεόμενα και τα ενέσιμα κορτικοστεροειδή θεωρούνται ασφαλή. Ωστόσο, ο γιατρός θα τα χορηγήσει μόνο αν τα οφέλη υπερβαίνουν τους κινδύνους.

Τα χάπια κορτιζόνης έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να προκαλέσουν ανεπιθύμητες ενέργειες, επομένως πρέπει να χορηγούνται πάντα με μεγάλη προσοχή. Η χρήση τους γενικά πρέπει να αποφεύγεται σε:

• Ασθενείς που πάσχουν από σοβαρές λοιμώξεις
• Ασθενείς με νοητικά ή συμπεριφορικά προβλήματα, όπως η κατάθλιψη και ο αλκοολισμός.
• Ασθενείς με ορισμένες παθήσεις, όπως καρδιακή ανεπάρκεια, υπέρταση, διαβήτη ή διαταραχές του ήπατος
• Ασθενείς που λαμβάνουν φάρμακα που μπορεί να αλληλεπιδράσουν με τα κορτικοστεροειδή

Τα κορτικοστεροειδή μπορούν να χορηγηθούν κατά την εγκυμοσύνη ή το θηλασμό, ωστόσο ο γιατρός θα τα χορηγήσει μόνο αν ο κίνδυνος από τη μη χορήγησή τους υπερβαίνει τον κίνδυνο από τις ανεπιθύμητες ενέργειές τους.

ΠΡΟΣΟΧΗ

Δυστυχώς οι δυνατότητες παρέμβασης εκ μέρους του ασθενούς ώστε να αποφύγει τις παρενέργειες είναι περιορισμένες. Πέρα από την υγιεινή διατροφή με περιορισμό του αλατιού και αποφυγή των οινοπνευματωδών, τις καλές συνθήκες διαβίωσης, την αποφυγή της έκθεσης σε λοιμογόνους παράγοντες, την έκθεση στον ήλιο με φειδώ και τη λήψη από το στόμα πάντοτε μετά το φαγητό, δεν υπάρχουν κάποιες ιδιαίτερες συμβουλές.

Πάντως, δεν πρέπει κανείς να έχει την εντύπωση ότι η τοπική επάλειψη κορτιζονούχων κρεμών είναι άμοιρη επιπλοκών, καθότι η κρέμα απορροφάται και περνάει στην κυκλοφορία, ιδίως όταν εφαρμόζεται σε εκτεταμένες επιφάνειες. Επίσης, και τα κολλύρια κορτικοειδών ενέχουν κινδύνους για τους οφθαλμούς και δεν πρέπει ποτέ να χρησιμοποιούνται χωρίς συμβουλή ιατρού. Εξάλλου, συχνά υπάρχουν ασφαλέστερες και εξίσου αποτελεσματικές εναλλακτικές επιλογές, όπως πχ τα αντιαλλεργικά κολλύρια.

Να θυμάστε πάντα ότι η επιτυχία μιας θεραπείας εξαρτάται

1)  Από την σωστή διάγνωση - γνώση και κατόπιν από την κατάλληλη τεχνική αντιμετώπισης του γιατρού σας

2)  Από την ισορροπημένη διατροφή

3)  Από την ορμονική σας κατάσταση

4)  Από τον τρόπο ζωής σας

Βιβλιογραφία: NHS

Διαβάστε επίσης

• Αρθρίτιδες. Οστεοαρθρίτιδα, ρευματοειδής αρθρίτιδα, ποδάγρα ή ουρική αρθρίτιδα. Τι να κάνετε για να ζείτε καλά με την αρθρίτιδα. 
• Τι πρέπει να κάνετε για να ανακουφιστείτε από τον πόνο στην μέση;
• Πόνος στην πλάτη. Ποιες οι αιτίες, πότε πρέπει να πάτε στον γιατρό και τι πρέπει να κάνετε για την πρόληψή του;
• Τα ωμέγα-3 λιπαρά μπορεί να βοηθούν στη μείωση της φλεγμονής σε ορισμένες μορφές αρθρίτιδας.
• Τι είναι ο ρευματολόγος και για ποιους λόγους πρέπει να τον επισκεφτείτε;

PhD

Γιατί κρυσταλλώνει το μέλι; Μήπως είναι νοθευμένο;

επιμέλεια medlabnews.gr iatrikanea

Η κρυστάλλωση του μελιού είναι μία από τις γνωστότερες φυσικές του ιδιότητες. Πρόκειται για μία απόλυτα φυσική ιδιότητα που, θεωρητικά, χαρακτηρίζει όλα τα μέλια, εκτός από αυτά του πεύκου και της ελάτης. Η ιδιότητα αυτή του μελιού συχνά αποκαλείται ζαχάρωμα, με αποτέλεσμα οι καταναλωτές να συνδέουν αυτή την ιδιότητα του μελιού με τη νοθεία. Αυτό, βέβαια, δεν είναι αληθές, όπως θα δούμε στη συνέχεια.

Γιατί κρυσταλλώνει το μέλι;

Το μέλι θα μπορούσαμε να το χαρακτηρίσουμε ως υπέρκορο διάλυμα ζαχάρων σε νερό. Ως υπέρκορο διάλυμα, λοιπόν, είναι ασταθές, έχοντας την τάση να σταθεροποιηθεί με την καταβύθιση της περίσσειας ποσότητας ζαχάρων που βρίσκεται σε αυτό. Οι πρώτοι κρύσταλλοι που καταβυθίζονται, λειτουργούν ως πόλοι έλξης και άλλων, με συνέπεια την δημιουργία μεγαλύτερων συσσωματωμάτων, το σύνολο των οποίων δημιουργεί την εικόνα του κρυσταλλωμένου νερού. Αναλυτικότερα, κατά τη διαδικασία της κρυστάλλωσης η γλυκόζη αφυδατώνεται και παίρνει τη μορφή κρυστάλλου. Οι κρύσταλλοι σχηματίζουν ένα πλέγμα (lattice), που ακινητοποιεί άλλα συστατικά του μελιού σε ένα εναιώρημα, το οποίο παρουσιάζεται ημι-στερεό.

Το μέλι δεν κρυσταλλώνει με τον ίδιο τρόπο. Σε γενικές γραμμές το μέλι που έχουμε στο σπίτι μας μπορεί να υποστεί κρυστάλλωση με δύο τρόπους.

Η ομοιόμορφη κρυστάλλωση, κατά την οποία σχηματίζονται μικροί κρύσταλλοι, οι οποίοι κατανέμονται σε όλη την μάζα του μελιού. Στην περίπτωση αυτή το μέλι δίνει την εμφάνιση του «πηγμένου», αλλά δεν κινδυνεύει να ξινίσει. Τα ελληνικά μέλια συνήθως κρυσταλλώνουν με αυτόν τον τρόπο.

Παράγοντες που επηρεάζουν την κρυστάλλωση του μελιού

Το μέλι, ανάλογα με την φυσική του προέλευση και την χημική του σύνθεση, κρυσταλλώνει γρήγορα, αργά ή και καθόλου. Από τους παράγοντες που επηρεάζουν την κρυστάλλωσή του, οι κυριότεροι είναι:

• Η συγκέντρωση γλυκόζης: Η μεγάλη συγκέντρωση γλυκόζης στο μέλι, ευνοεί τη γρήγορη κρυστάλλωση, ιδιαίτερα όταν αυτή ξεπεράσει το 30%.

• Το νερό: Το μέλι περιέχει γενικά μια ποσότητα νερού, συνήθως κάτω από 20%. Όσο χαμηλότερη αυτή, τόσο πιο γρήγορα κρυσταλλώνει το μέλι, ιδιαίτερα δε όταν η υγρασία πέφτει κάτω από το 14%.

• Οι πυρήνες συμπύκνωσης: Διάφορες ξένες ύλες, όπως γύρη, κερί, κρύσταλλοι γλυκόζης, λειτουργούν ως πυρήνες, πάνω στους οποίους κολλούν και άλλοι κρύσταλλοι γλυκόζης, με αποτέλεσμα να επιταχύνεται η κρυστάλλωση.

• Η θερμοκρασία διατήρησης: Η θερμοκρασία που ευνοεί την κρυστάλλωση του μελιού είναι αυτή των 14 oC. Σε χαμηλότερες θερμοκρασίες το ιξώδες του μελιού αυξάνει, με αποτέλεσμα την μείωση του συντελεστή διάχυσης και την καθυστέρηση της δημιουργίας κρυστάλλων. Στους -45 oC το μέλι μπορεί να διατηρηθεί σε ρευστή φάση για απεριόριστο χρόνο. Αντίστοιχα και σε υψηλότερες θερμοκρασίες καθυστερεί η κρυστάλλωση, καθώς αυξάνεται η κινητικότητα των διαφόρων μορίων.

Όπως φαίνεται στον Πίνακα 1, η ταχύτητα κρυστάλλωσης των κυριότερων αμιγών κατηγοριών μελιού διαφέρει σημαντικά. Το μέλι μελιτώματος (πεύκου και ελάτης) δεν κρυσταλλώνει ή κρυσταλλώνει με πολύ αργό ρυθμό, ενώ τα ανθόμελα κρυσταλλώνουν με σχετικά γρήγορο ρυθμό.

Πίνακας 1. Ταχύτητα κρυστάλλωσης των ελληνικών αμιγών κατηγοριών μελιού.
Κατηγορία Μελιού	Χρόνος κρυστάλλωσης σε μήνες*
Πευκόμελο	Μετά από 24 μήνες
Ελάτης	Δεν κρυσταλλώνει
Καστανιάς	12 – 18
Θυμαριού	8 – 18
Πορτοκαλιάς	1 – 3
Βαμβακιού	1 – 2
Ερείκης	2 – 3
Ηλίανθου	1 – 2
*Ο χρόνος κρυστάλλωσης ισχύει για αμιγή μέλια που δεν υπέστησαν κάποια θερμική ή άλλη επεξεργασία και διατηρούνται σε θερμοκρασία δωματίου.

Πως θα επαναφέρουμε το μέλι στην αρχική του κατάσταση

Το κρυσταλλωμένο μέλι μπορούμε να το ρευστοποιήσουμε, ώστε να επανέλθει στην αρχική του κατάσταση. Επειδή η θέρμανση μπορεί να επηρεάσει κάποια από τα χαρακτηριστικά του μελιού, θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο ήπια. Ο καλύτερος τρόπος είναι με τη χρήση μπεν-μαρί, βάζοντας μια κατσαρόλα με νερό, όπου έχει τοποθετηθεί το βάζο με το μέλι, μέσα σε μια μεγαλύτερη επίσης με νερό. Το νερό στη μεγάλη κατσαρόλα βράζει, το νερό στη μικρή θερμαίνεται και ρευστοποιεί το μέλι. Αν θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε μια κατσαρόλα θα πρέπει να προσέξουμε πάρα πολύ ώστε να μη θερμανθεί πολύ το νερό, αλλά ούτε ο πυθμένας της κατσαρόλας. Σε γενικές γραμμές, το νερό μέσα στο οποίο βρίσκεται το μέλι θα πρέπει να έχει θερμοκρασία γύρω στους 45 οC, να αποφεύγεται δε θερμοκρασία πάνω από 60 οC.

Το μέλι μπορούμε να το ρευστοποιήσουμε και στον φούρνο μικροκυμάτων, προσέχοντας πάρα πολύ και αναδεύοντας τακτικά το μέλι. Επειδή τα μικροκύματα θερμαίνουν πολύ το μέλι, θα πρέπει να το βάζουμε για μικρά διαστήματα (20-30 δευτερόλεπτα) και να το αναδεύουμε, ώστε να ρευστοποιηθεί όσο γίνεται πιο γρήγορα και με τη μικρότερη αρνητική επίδραση. Τέλος, το μέλι μπορεί να ρευστοποιηθεί βάζοντάς το πάνω στο καλοριφέρ το χειμώνα, όχι, όμως, με απευθείας έκθεση στον ήλιο επειδή το φως καταστρέφει διάφορα συστατικά του μελιού.

Όπως ήδη αναφέρθηκε, η κρυστάλλωση είναι μια απόλυτα φυσική κατάσταση του μελιού, η οποία επηρεάζεται από διάφορους φυσικούς παράγοντες, είναι δε αναστρέψιμη. Ακόμα, πρέπει να τονίσουμε ότι η κρυστάλλωση δεν έχει καμία σχέση με την νοθεία του μελιού, αν και ορισμένοι καταναλωτές θεωρούν το μέλι που κρυσταλλώνει, νοθευμένο. Για το λόγο αυτό, με την κατάλληλη επεξεργασία μπορούμε να επαναφέρουμε το μέλι στην αρχική του κατάσταση, χωρίς να χάσει τις φυσικές του ιδιότητες και την θρεπτική του αξία.

πηγή: Ελληνική Γεωργία


Διαβάστε επίσης

Τα 3… θαύματα που κάνει μια κουταλιά μέλι πριν τον ύπνο

Στα 90 περπατώ, στα 100 θα φτάσω και μόνο τότε θα σκεφτώ αν πρέπει να γεράσω (video)

 medlabnews.gr iatrikanea

Στα 90 περπατώ.

Στα 100 θα φτάσω

και μόνο τότε θα σκεφτώ

αν πρέπει να γεράσω.

Ελένη Γλύκατζη Αρβελέρ

Τιμητική εκδήλωση για την Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ με θέμα «Οι αντηρίδες του βυζαντινού πολιτισμού ως “προπύλαια” της Αναγέννησης» πραγματοποιήθηκε στο Ιδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή.

Κατά την εκδήλωση, η ίδια δήλωσε, μεταξύ άλλων, πως «στα 90 περπατώ, στα 100 θα φτάσω και μόνο τότε θα σκεφτώ αν πρέπει να γεράσω»,  είναι η αγαπημένη της κρητική μαντινάδα και σίγουρα αποτελεί την... προσωποποίησή της!

Η διακεκριμένη ιστορικός, που γεννήθηκε το 1926, υπήρξε η πρώτη γυναίκα πρόεδρος του Τμήματος Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης το 1967 και η πρώτη γυναίκα πρύτανης του Πανεπιστημίου της Σορβόννης στην 700 χρόνων ιστορία του, το 1976

Για την κ. Γλύκατζη-Αρβελέρ μίλησαν πολιτικοί, συγγραφείς και ποιητές. «Στον ευρύτερο χώρο της ιστορίας και του πολιτισμού διεθνώς, η Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ θα μείνει ως η πρωτοπόρος ερευνήτρια που ανέδειξε την πεμπτουσία του Βυζαντινού Πολιτισμού. Το Βυζάντιο της χρωστάει ότι αποκάλυψε τη μεγάλη αλήθεια γι’ αυτό. Η ιστορία του θα μετριέται πριν την Ελένη και μετά την Ελένη», ανέφερε, μεταξύ άλλων, ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος.

Η κ. Γλύκατζη-Αρβελέρ ευχαρίστησε τους διοργανωτές της εκδήλωσης τονίζοντας, μεταξύ άλλων, ότι παραμένει «πάντοτε αισιόδοξη» για τη νέα γενιά.

Η ζωή της Ελένης Γλύκατζη – Αρβελέρ μύθος, που συναντά την πραγματικότητα

«Στα 90 περπατώ, στα 100 θα φτάσω και τότε μόνο θα σκεφτώ αν πρέπει να γεράσω» και «Νίκησα τις φοβίες μου με τη στολή της πειθαρχίας». Δύο εμβληματικές ατάκες, που αποτελούν διδαχές της Ελένης Γλύκατζη-Αρβελέρ, της Ελληνίδας, που η Ευρώπη όπου δίδαξε υποκλίνεται στη σοφία, το ήθος, την αισιοδοξία και τη δίψα για ζωή, που διανθίζεται με το πηγαίο χιούμορ της. Επιχειρούμε να τοποθετήσουμε στο κάδρο του πολιτισμικού γίγνεσθαι μια Ελληνίδα, που η ζωή και το έργο της αποτελούν σημαντική πολιτιστική συνέργεια που σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, ίσως και σε παγκόσμιο αναγνωρίζεται. Μια αναγνώριση που τιμά την ίδια και κατ’ επέκταση την πατρίδα μας. Ο λόγος για την Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ. Σταχυολογήσαμε πτυχές από τη ζωή και τα επιτεύγματά της και τα παρουσιάζουμε, ώστε να μοιραστούμε με τους αναγνώστες γνώση και διδαχή για μια Ελληνίδα που μας κάνει υπερήφανους.

Λίγα λόγια, για να γνωρίσουμε τον βίο των παιδικών και εφηβικών της χρόνων και την περαιτέρω εξέλιξη. Βέρα Αθηναία, μέλος πολυμελούς και μικροαστικής οικογένειας. Γεννήθηκε στον Βύρωνα Αττικής και εκεί πέρασε τα παιδικά και μαθητικά της χρόνια. Φτωχικό το πατρικό της σπίτι, που δεν είχε ούτε θέρμανση, αλλά είχε… βαβούρα που τη δημιουργούσαν τα 6 παιδιά που έτρωγαν στο ίδιο τραπέζι και μοιράζονταν ένα δωμάτιο, για δραστηριότητες και ύπνο.

Εμαθε να γράφει και να διαβάζει πριν πάει σχολείο, παρακολουθώντας τα μεγαλύτερα αδέλφια της, που ήταν μαθητές. Κυρίως τον μεγάλο, που ήταν καλός μαθητής και ωραίο παιδί. Τα βιβλία που έφταναν στα χέρια της τα θεωρούσε δικά της και ροφούσε γνώση. Χαρακτηριστική μια ομολογία της: «Η μάνα μου είχε μια ράφτρα στη Φιλολάου, ήταν εξοχή και όπως πηγαίναμε μια μέρα και τα παράθυρα ενός σπιτιού ήταν ανοιχτά, σκαρφάλωσα σηκώθηκα στις μύτες των ποδιών μου και αντίκρισα μια βιβλιοθήκη. Τι ωραίο πράγμα σκέφθηκα».

Στις εξετάσεις που έδωσε μπήκε στο Αρχαιολογικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών, 13η στη σειρά και ήταν άριστη φοιτήτρια. Ο καθηγητής της Γεώργιος Οικονόμου της έλεγε: «Βρε, Γλύκατζη δεν έχεις ανάγκη να δουλέψεις; Γιατί ήρθες στο Αρχαιολογικό και δεν επέλεξες το Φιλολογικό;» και εκείνη του απάντησε: «Ακούστε κύριε καθηγητά, εγώ στη ζωή μου θα κάνω αυτό που μου αρέσει και αυτό που θέλω. Τώρα σχετικά με το πώς θα βγάλω τα χρήματα που χρειάζομαι για να ζήσω, σας διαβεβαιώ θα πουλώ λεμόνια στο κέντρο της Αθήνας» και έγινε χαμός. Η παρέα της ήταν συνήθως αγόρια της Φιλοσοφικής και Νομικής Σχολής, ανάμεσά τους οι γνωστοί Λιγνάδης, Κοτζιάς, Σαββίδης, Βαβούρης, Σκαλιώρας, Πετσόπουλος, Λαμπρίας και τα κορίτσια του Αρχαιολογικού Λαμπράκη, Πετσοπούλου, Τσώση, Ιωαννίδου, Τορναρίτη και άλλες. Στις κενές ώρες του Πανεπιστημίου συνήθιζε να παίζει σκάκι (ένα χάρτινο που το κουβαλούσε μαζί της). Το REX συγκέντρωνε τα κορίτσια, φίλες της, για πρόχειρο φαγητό ή ποτό. «Εγώ δεν έχω λεφτά και δεν θα έρθω», αλλά οι φίλες της την προσκαλούσαν, ντρεπόταν και έπαψε να τις ακολουθεί. Την περίοδο εκείνη ο μεγάλος αδελφός της είχε πιάσει δουλειά και της έδινε μερικά χρήματα και ακολουθούσε την παρέα, «εγώ έπαιρνα βερμούτ, που ήταν το φθηνότερο» ομολογεί. Δύσκολα τα χρόνια των σπουδών της, την ανέδειξαν όμως ως μια πολύμορφη προσωπικότητα και δημιουργό με παγκόσμια εμβέλεια.

Το 1989, όταν γιορτάζονταν τα 200 χρόνια της Γαλλικής Επανάστασης και ηγέτες πολλών κρατών βρέθηκαν στη Γαλλία, ο πρωθυπουργός τότε Μισέλ Ροκάρ ζήτησε από την Αρβελέρ, ως πρύτανη του Πανεπιστημίου της Σορβόννης, να αναλάβει τις κυρίες όλων των προέδρων των κρατών, που βρίσκονταν στο Παρίσι για την επέτειο, να τις ξεναγήσει. Συμβάντα αυτής της ξενάγησης περιγράφει, με ξεχωριστή λεκτική έκφραση: «Η κυρία Κολ ήταν… μάγκας! Μπαίνει στο αυτοκίνητο «πάμε να δούμε το Μπομπιντού» μου λέει. Και επεδίωξε να περάσει την κ. Μπους, που ήταν σε άλλο αυτοκίνητο, για να αρχίσει κουβέντα με τους Γερμανούς επισκέπτες, να κάνει ό,τι μπορεί για να φανεί. Η Μπάρμπαρα Μπους ήταν μια πολύ σοβαρή κυρία, μου λέει διακριτικά μια μέρα «θέλω να δω το Λούβρο από πάνω την πυραμίδα του Πέι».

Το κανόνισα και φθάνουμε επάνω οι δυο μας και όταν έσκυψε να δει, κάτω ήταν Αμερικανάκια-τουρίστες που την αναγνώρισαν, εκείνη με τα άσπρα μαλλιά ήταν χαρακτηριστική φυσιογνωμία και άρχισαν να φωνάζουν «Μπάρμπαρα-Μπάρμπαρα». Τότε με τραβάει πιο μέσα, γιατί της λέω «θα ζηλέψει ο Μπους που επευφημούν εμένα» μου απαντάει. «My dear young friend» (καλή μου φίλη) την αποκαλούσε έκτοτε η Μπους όταν η Αρβελέρ βρισκόαν πια στην Ουάσινγκτον. Ο πρόεδρος και η Μπους την καλούσαν συχνά για δείπνο στο σπίτι τους.

Μικρό και ταπεινό το αφιέρωμα (ταιριάζει με την ταπεινότητά της), που δεν είναι δυνατόν να καλύψει τη ζωή και το έργο της πολυμήχανης και πολυδιάστατης προσωπικότητας αυτού του φαινομένου της δημιουργίας και της προσφοράς, την παγκόσμια Ελληνίδα που μας κάνει υπερήφανους.

Συγκλονιστικό. Η κόρη μου παίρνει σίσα. Περιμένω να μου πουν πότε να πάω να πάρω το πτώμα λέει πατέρας

 medlabnews.gr iatrikanea

Σε μάστιγα έχει εξελιχθεί το «σίσα», το ναρκωτικό που πλέον ολοένα και περισσότεροι τοξικομανείς προτιμούν λόγω του χαμηλού κόστους του.

Πριν από λίγες ημέρες, άλλωστε, έφυγε από τη ζωή μια 16χρονη η οποία είχε κάνει χρήση του συγκεκριμένου ναρκωτικού σε σπίτι στον Βύρωνα, χωρίς να καταφέρει να κρατηθεί στη ζωή μετά από πολυήμερη νοσηλεία στην ΜΕΘ του νοσοκομείου «Ερυθρός Σταυρός».

Στον ΣΚΑΪ μίλησε γονιός, η 22χρονη κόρη του οποίο είναι χρήστης του «σίσα», με τον ίδιο να περιγράφει με δραματικό τρόπο να όσα βιώνει η οικογένειά του.

«Άκουσα για το κορίτσι στον Βύρωνα και πήγε το μυαλό μου στην κόρη μου. Είναι πολύ επιθετική, ζει σε μια άλλη πραγματικότητα. Την βλέπω ότι πεθαίνει και δεν ξέρω τι να κάνω. Περιμένω πότε θα χτυπήσει το τηλέφωνο και θα μου πουν να πάω να μαζέψω το πτώμα. Βλέπω το παιδί μου να πεθαίνει και δεν ξέρω τι να κάνω. Γυρίζει κάπου στην Αθήνα και δεν ξέρουμε που είναι. Πώς να βοηθήσω το παιδί μου; Σε 2-3 μήνες θα έχει πεθάνει», ανέφερε ο πατέρας της 22χρονης.

Σίσα: Το ναρκωτικό των 3 ευρώ που σκότωσε την 16χρονη στο Βύρωνα

Μία δόση του Σίσα κοστίζει τρία ευρώ και μπορεί να αποβεί μοιραία. Διακινείται από άτομα που τα προμηθεύονται από περιοχές της δυτικής Αττικής, όπως το Μενίδι και το Ζεφύρι.

Ονομάζεται «κοκαΐνη των φτωχών», διότι –όπως λένε αστυνομικές πηγές- «όσοι δεν έχουν λεφτά για κοκαΐνη ή ηρωίνη στην Ελλάδα, καταφεύγουν στο σίσα».

Το θανατηφόρο «κοκτέιλ» είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο στην Αθήνα. Η παρασκευή του απαιτεί ειδικές γνώσεις, ενώ η χρήση του μπορεί να επιφέρει ακόμα και ακαριαίο θάνατο.

«Κανείς δεν ξέρει τι ήρθε πρώτο: η οικονομική κρίση στην Ελλάδα ή shisha, η ναρκωτική ουσία που είναι γνωστή ως 'η κοκαΐνη των φτωχών'», ανέφερε το μακρινό 2013 ο βρετανικός Guardian.

«Είναι κοινώς αποδεκτό ότι η σίσα σκοτώνει. Με 2 ευρώ ή ακόμα και λιγότερο, κατακτά την Ελλάδα, την ευρωπαϊκή χώρα που βρίσκεται εδώ και καιρό στο μεταίχμιο της οικονομικής κατάρρευσης». Στη βρετανική εφημερίδα έχουν μιλήσει χρήστες του ναρκωτικού, οι οποίοι περιγράφουν τις τραγικές συνέπειές του: «Σου καίει τα σωθικά, σε κάνει επιθετικό και είναι σίγουρο ότι στο τέλος θα τρελαθείς τελείως. Όμως είναι φθηνό και μπορείς να το βρεις εύκολα, οπότε αυτό κάνουν όλοι», λέει η Μαρία, πρώην ηρωινομανής.

Η σίσα είναι το ναρκωτικό χιλιάδων ανθρώπων που έμειναν άστεγοι τα τελευταία χρόνια της κρίσης και γυρνούν στους δρόμους μέσα στη φτώχεια και την απόγνωση. Περιγράφεται με τον ίδιο τρόπο, τόσο από τις αρμόδιες υπηρεσίες όσο και από τους ίδιους τους χρήστες: πρόκειται για ένα μείγμα κρυσταλλικής μεθαμφεταμίνης με οξέα μπαταρίας, λάδι μηχανής, σαμπουάν και αλάτι, που μπορεί να οδηγήσει τους χρήστες σε κατάσταση παράκρουσης και άκρατης βίας.

Η σίσα «είναι δολοφόνος, όμως σε κάνει και εσένα να θέλεις να σκοτώσεις. Μπορείς να σκοτώσεις χωρίς να καταλάβεις τι έκανες... Και εξαπλώνεται γρηγορότερα από το θάνατο. Πολλοί χρήστες έχουν ήδη πεθάνει», λέει ο Κωνσταντίνος.

Σε τραγική κατάσταση η οικογένεια της 16χρονης από τον Βύρωνα - Ζητάει δικαίωση

Παράλληλα, δικαίωση ζητάει η οικογένεια της 16χρονης που «έσβησε» έπειτα από υπερβολική χρήση ναρκωτικών και κοκτέιλ φαρμάκων από ναρκέμπορους στον Βύρωνα.

Η 16χρονη που τα τελευταία χρόνια, είχε βυθιστεί στον κόσμο των ναρκωτικών, διατηρούσε σχέση με τον 22χρονο -πλέον προφυλακισμένο.

«Ο 22χρονος διατηρούσε σχέση με την 16χρονη στο παρελθόν. Στην αρχή πούλαγε χασίς και αργότερα εμφανίστηκαν τα αλλά, τα πιο περίεργα. Μου έλεγαν κι εμένα “κάνε αυτό” (διακίνηση). Είναι ελάχιστες οι φορές που έκανα διακίνηση. Δεν με δέρνανε κιόλας αλλά προσπαθούσαν να με πείσουν», λέει στον ΑΝΤ1 φίλος της 16χρονης.

«Η 16χρονη ήταν στο “τοπ επίπεδο”, δηλαδή ήταν χειρότερα από όλα τα παιδιά της παρέας. Με το που έμπαιναν ναρκωτικά στη μέση, το μυαλό της ήταν μόνο εκεί. Έπινε σίσα, ηρωίνη. Ξέφευγε, αναζητούσε ναρκωτικά και μου την “έσπαγε” πολύ αυτό. Ζητούσε χασίς, κοκαΐνη, μεθαδόνη. Στο σπίτι στο Βύρωνα υπήρχε “κωδεΐνη”. Ήμουν μπροστά όταν η 16χρονη έκανε υγρή μεθαδόνη», αναφέρει ένας ακόμα φίλος της 16χρονης.

Η οικογένεια της 16χρονης είχε προσπαθήσει πολλές φορές να πείσει το κορίτσι να ενταχθεί σε πρόγραμμα απεξάρτησης. Είχε εισαχθεί σε ψυχιατρική κλινική για να παλέψει με τον εθισμό. Ένα μήνα πριν από το θάνατο της είχε φύγει από το σπίτι της με την οικογένεια της να απευθύνει δημόσια έκκληση για την επιστροφή της.

Διαβάστε επίσης

•  Τι συμβαίνει με το ναρκωτικό ΣΚΑΝΚ και είναι τόσο δημοφιλές μεταξύ των νέων στην Ελλάδα;
• Σκανκ στα σχολεία. Ποιο είναι το πρόβλημα;
• Χρήσιμες διευθύνσεις που μπορείτε να ζητήσετε βοήθεια για τα ναρκωτικά
• Σίσα : Γερμανοί ειδικοί αναλύουν την «κοκαΐνη των φτωχών» στην Ελλάδα
• Πώς μπορεί ο γονιός να καταλάβει ότι το παιδί του κάνει χρήση ναρκωτικών ουσιών;
•  Ναρκωτικά στα σχολεία: Ανήλικος dealer λέει ότι Βγάζει έως και 1.000 € τη μέρα
• Κόκκινος συναγερμός σε γονείς και εκπαιδευτικούς: Έτσι παίζεται το παιχνίδι του 

Τι πρέπει να τρώτε σε περιόδους στρες; Δυσπεψία, γαστρίτιδα, έλκος, κολίτιδα συχνά προκαλούνται ή επιτείνονται από το στρες

της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακής βιολόγου, medlabnews.gr iatrikanea

Οποιαδήποτε κι αν είναι η πηγή στρες, σωματική ή συναισθηματική, το σώμα αντιδρά με την παραγωγή αδρεναλίνης, μιας ορμόνης που προκαλεί έναν καταιγισμό άλλων ορμονικών και νευρικών αντιδράσεων, οι οποίες εμφανίζονται σε όλο το σώμα και μας προετοιμάζουν «είτε να παλέψουμε είτε να φύγουμε». Αν και το μεγαλύτερο μέρος του στρες στις μέρες μας δεν απαιτεί γρήγορη σωματική δράση, ο οργανισμός μας αποκρίνεται ακόμα με αυτόν τον αρχαίο και δοκιμασμένο στον χρόνο τρόπο. Μέσα σε λιγότερο από ένα δευτερόλεπτο από τη στιγμή που νιώθουμε ανησυχία, ο καρδιακός ρυθμός επιταχύνει, η όραση οξύνεται και το αίμα εκτρέπεται στους μυς και πυκνώνει, περιμένοντας να διορθώσει κάποια πληγή. 

Το στρες μεταβάλλει σε μεγάλο βαθμό τη χημεία του οργανισμού και αυξάνει την πίεση και το σάκχαρο του αίματος. Το δε χρόνιο στρες πλήττει την ισορροπία ψυχής και σώματος. Όταν οι ορμόνες του στρες δεν μπορούν πλέον να αποδομηθούν, προκαλείται μεταξύ άλλων, αποθήκευση μαγειρικού άλατος και γαλακτικού οξέος στον οργανισμό. Ο μεταβολισμός και τα μεταλλικά στοιχεία του οργανισμού ξεφεύγουν από τον έλεγχο. Οι συνέπειες μπορεί να είναι ψυχοσωματικές ασθένειες μέχρι και ψυχικά προβλήματα.



Η αντιμετώπιση του στρες βασίζεται πρώτα απ’ όλα στον εντοπισμό και συνειδητοποίηση των παραγόντων που το προκαλούν. Εκτός όμως από την αντιμετώπιση των στρεσογόνων παραγόντων, που μπορεί να σχετίζονται με πένθος, με οικονομικά προβλήματα, δυσκολίες στην εργασία, προσωπικές απογοητεύσεις ή και στην έλλειψη χρόνου, σημαντική βοήθεια μπορεί να παράσχει η σωστή διατροφή. Βέβαια, σε περιόδους ιδιαίτερης πίεσης μια υγιή και σωστή διατροφή φαίνεται για τους περισσότερους ανέφικτη. Είναι όμως απαραίτητη, όχι μόνο γιατί χρειάζεται για την αποκατάσταση των μεταβολικών διαταραχών που προκαλεί το στρες, αλλά και γιατί ένα από τα πρώτα συστήματα που πλήττει το στρες είναι το γαστρεντερικό. Δυσπεψίες, γαστρίτιδες, αλλά και έλκη και κολίτιδες συχνά προκαλούνται ή επιτείνονται από το στρες.

 Βασικός κανόνας λοιπόν, σωστή διατροφή. 

Σωστή διατροφή, σημαίνει πρώτα απ’ όλα σωστό πρωινό. Μελέτη στην Αγγλία διαπίστωσε ότι όσοι απολαμβάνουν το πρωινό τους έχουν μεγαλύτερες αντοχές κατά του στρες. Στην Ελλάδα δυστυχώς μόνο το 1/3 των Ελλήνων λαμβάνει κανονικά πρωινό. Τι σημαίνει κανονικό πρωινό; Το πρωί χρειαζόμαστε κυρίως υδατάνθρακες και βιταμίνη Β, δηλαδή ψωμί, μπανάνες, αποξηραμένα φρούτα. Το μεσημεριανό γεύμα πρέπει να είναι ελαφρύ που καλό θα είναι να βασίζεται σε κοτόπουλο ή ψάρι ή πλήρες ρύζι. Ακόμη και μια σαλάτα με ελαιόλαδο και ψωμί ολικής αλέσεως είναι επαρκείς χορηγοί της απαιτούμενης ενέργειας.



Οι καφέδες σαφώς δεν βοηθάνε, όπως και τα γλυκά. Μόνο η σοκολάτα σε μικρές ποσότητες έχει ως διεγερτικό θετική επίδραση. Ο ήδη ταλαιπωρημένος οργανισμός λόγω στρες, επιβαρύνεται ακόμα περισσότερο όταν αυξάνονται τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. 

Ο οργανισμός στις περιπτώσεις του στρες έχει ανάγκη από περισσότερα υγρά. Η πρόσληψη νερού πρέπει να υπερβαίνει τα 2 λίτρα που απαιτούνται σε φυσιολογικές συνθήκες.



Όταν βρισκόμαστε σε μακροχρόνιο στρες είναι καλό να ενισχύουμε το ανοσοποιητικό μας σύστημα καταναλώνοντας άφθονα τρόφιμα πλούσια σε β-καροτένιο (πρόδρομη ουσία της βιταμίνης Α), όπως τα καρότα, τα σκούρα πράσινα λαχανικά και τα κίτρινα και πορτοκαλί φρούτα.

Για να δημιουργηθεί αδρεναλίνη απαιτείται βιταμίνη C. Όταν τα επίπεδα αδρεναλίνης είναι υψηλά κατά τη διάρκεια μεγάλων περιόδων στρες, απαιτείται περισσότερη βιταμίνη C. Τα περισσότερα ζώα μπορούν να αυξήσουν τη σύνθεση αυτής της βιταμίνης, ώστε να συμβαδίζει με τις πρόσθετες ανάγκες. Οι γίδες μπορούν, παραδείγματος χάριν, να αυξήσουν την παραγωγή βιταμίνης C κατά 500 %. Δυστυχώς, ο άνθρωπος στηρίζεται στη δίαιτά του. Εάν αυτό δεν επιτυγχάνεται μέσω της κατανάλωσης πολλών τροφίμων πλούσιων σε βιταμίνη C, όπως τα πορτοκάλια, τα ακτινίδια, τα μούρα, οι πιπεριές, οι πατάτες και το μπρόκολο, μερικά μέρη του σώματος, όπως το ανοσοποιητικό σύστημα, μπορεί να παρουσιάσουν έλλειψη.

Η τακτική κατανάλωση των βιταμινών C και Α, καθώς επίσης του φυλλικού οξέος και του ψευδαργύρου, είναι ζωτικής σημασίας για να λειτουργεί το ανοσοποιητικό σύστημα και να προστατεύει ενάντια στις λοιμώξεις. Το φυλλικό οξύ βρίσκεται στα μαυρομάτικα φασόλια, το σπανάκι και άλλα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, ενώ καλές πηγές ψευδαργύρου είναι το καβούρι, τα στρείδια, το φύτρο σιταριού, το συκώτι, οι σπόροι κολοκύθας και το κόκκινο κρέας.

Οι ανάγκες του σώματος για πρωτεΐνες μπορούν επίσης να αυξηθούν όταν βρισκόμαστε σε συνεχές στρες. Συνεπώς, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να καταναλώνουμε ψάρι, κοτόπουλο, γαλοπούλα, άπαχα κόκκινα κρέατα, αβγά, γάλα ή όσπρια στα γεύματα. 

Μια δίαιτα που είναι ανεπαρκής σε πρωτεΐνες μπορεί να μειώσει εμφανώς την ανοσολογική προστασία και τη δυνατότητα να αντισταθούμε στις λοιμώξεις. Σε καταστάσεις πίεσης βοηθά η αυξημένη πρόσληψη λιπαρών οξέων Ωμέγα-3 που περιέχονται κυρίως στα λιπαρά ψάρια όπως ο σολομός, η πέστροφα, ο τόνος και οι σαρδέλες είναι πολύ καλές επιλογές, Παρέχουν απαραίτητα λίπη, σημαντικά για τη ρευστότητα του αίματος. Έτσι, μπορεί να βοηθήσουν να αντιστραφεί η επίδραση της αδρεναλίνης στην πήξη του αίματος.

Επίσης, σε καταστάσεις πίεσης βοηθά η αυξημένη πρόσληψη λιπαρών οξέων Ωμέγα-3 που περιέχονται κυρίως στα λιπαρά ψάρια (πέστροφα, ρέγκα, σολομός, κ.ά.). Οι ξηροί καρποί βοηθούν με τη βιταμίνη Β που περιέχουν, καθώς και τα ακόρεστα λίπη, όπως και μεγάλες ποσότητες βιταμίνης Ε, η οποία καταπολεμά την οξειδωτική δράση του στρες. Ως γνωστόν, ο οργανισμός υπό συνθήκες πίεσης παράγει πολλές ελεύθερες ρίζες με έντονη οξειδωτική δράση.



Για την αντιμετώπιση των διαταραχών σε μεταλλικά στοιχεία που προκαλεί το στρες, θα πρέπει να αποφεύγονται τρόφιμα με πολύ νάτριο, δηλαδή αλάτι, ενώ οι ελλείψεις σε κάλιο αναπληρώνονται με πατάτες, αβοκάντο και μπανάνες. Τέλος, το μαγνήσιο είναι το κλασικό μεταλλικό στοιχείο κατά του στρες. Σε περιόδους έντονης πίεσης ο οργανισμός χρειάζεται 500 mg ημερησίως. Επίσης, το μαγνήσιο βοηθά στις διαταραχές του ύπνου που προκαλούνται από το στρες.

Η διατροφή κατά του στρες είναι, στην πραγματικότητα, η κατανάλωση μιας υγιεινής ισορροπημένης δίαιτας μέσω σοφών επιλογών τροφίμων. Η τακτική άσκηση είναι επίσης σημαντική, καθώς μπορεί να προωθήσει την παραγωγή των ενδορφινών (φυσικών βελτιωτικών της διάθεσης) και να βελτιώσει τη φυσική κατάσταση. Οι άνθρωποι που βρίσκονται σε συνεχές στρες πρέπει να αναθεωρήσουν τον τρόπο ζωής τους ή να ζητήσουν επαγγελματική βοήθεια.

Διαβάστε επίσηςΑπό τι εξαρτάται η διατροφική συμπεριφορά και πως το στρες επιδρά στην ανθρώπινη φυσιολογία; Ποια πρέπει να είναι η διατροφική απάντηση στο άγχος;

Νιώθετε συνεχώς κούραση, δυσφορία, υπνηλία; Κοινά αίτια, που μπορεί να οφείλεται αυτό.

Μεταπτώσεις διάθεσης, κυκλοθυμία, μπορεί να οφείλονται σε κατάθλιψη. Αιτίες και τρόποι αντιμετώπισης της διπολικής διαταραχής.

Αδυνάτισε τρώγοντας! Το ξέρεις ότι υπάρχουν τροφές που αντί να σε παχαίνουν σε αδυνατίζουν;

Μεταπτώσεις διάθεσης, κυκλοθυμία, μπορεί να οφείλονται σε κατάθλιψη. Αιτίες και τρόποι αντιμετώπισης της διπολικής διαταραχής.