Κόβοντας το κάπνισμα τι συμβαίνει στο σώμα σας, από τα πρώτα λεπτά μέχρι δέκα χρόνια μετά;

MSc

της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακή βιολόγος, medlabnews.gr iatrikanea

Το κάπνισμα είναι η δεύτερη κατά σειρά αιτία θανάτου παγκοσμίως (μετά την υπέρταση) και είναι σήμερα υπεύθυνο για το θάνατο ενός στους δέκα ενήλικες παγκοσμίως. 

Με την πανδημία και το lockdown εχει αυξηθεί η παχυσαρκία και υπήρξε αύξηση στην χρήση απαγορευμένων και εξαρτησιογόνων ουσιών, στις οποίες πρέπει να προστεθεί και το κάπνισμα, τα αποτελέσματα από την αύξηση του οποίου θα φανούν σε 5-10 χρόνια.

Το 1987 η Παγκόσμια Συνέλευση Υγείας καθιέρωσε την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος, προκειμένου να προσελκύσει παγκοσμίως την προσοχή πάνω στην επιδημία του καπνίσματος και τις θανατηφόρες συνέπειές της. Με αυτόν τον τρόπο δίνεται η ευκαιρία να τονιστούν ειδικά μηνύματα για τον περιορισμό του καπνίσματος και για τη συμμόρφωση στη Σύμβαση - Πλαίσιο του ΠΟΥ για τον έλεγχο του καπνού. Το κάπνισμα είναι η υπ’ αριθμόν ένα επιδημία που αντιμετωπίζει ο χώρος της υγείας και η οποία μπορεί να αποφευχθεί.

Η χρήση καπνού αποτελεί έναν από τους κυριότερους παράγοντες κινδύνου για αρκετές χρόνιες παθήσεις, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου, των παθήσεων των πνευμόνων και του καρδιαγγειακού συστήματος.

Οι περισσότεροι καπνιστές γνωρίζουν πολύ καλά ότι με κάθε τσιγάρο το σώμα σαπίζει εσωτερικά και ότι η υγεία τους καταστρέφεται. Για αυτό και είναι γενικά πολύ πρόθυμοι να κόψουν το κάπνισμα αν και το αντιμετωπίζουν ως πρόκληση καθώς είναι ίσως από τα πιο δύσκολα πράγματα που θα χρειαστεί να κάνουν σε όλη τους τη ζωή.

Το να κόψετε το κάπνισμα σίγουρα θα βελτιώσει την ποιότητα της ζωής σας. Η διακοπή του απαιτεί έντονη επιθυμία, αποφασιστικότητα και δέσμευση από την πλευρά σας αλλά το αποτέλεσμα θα δικαιώσει τον κόπο σας.

Κάθε φορά που αλλάζετε κάτι στο σώμα σας, αυτό αντιδρά. Έτσι όταν διακόψετε το κάπνισμα θα δείτε άμεσα κάποιες αλλαγές. Οι «παρενέργειες» της διακοπής του καπνίσματος καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα πνευματικών και σωματικών συμπτωμάτων. Αν πραγματικά σκέφτεστε να διακόψετε το κάπνισμα πρέπει να συγκεντρωθείτε στα θετικά αποτελέσματα της διακοπής του. 

Δείτε μία λίστα των άμεσων αλλαγών που θα παρατηρήσετε όταν κόψετε το κάπνισμα:

·       ΣΕ 20 ΛΕΠΤΑ: Η νικοτίνη αυξάνει την πίεση και τον καρδιακό παλμό που οδηγεί στην αύξηση του κινδύνου καρδιακής ανακοπής. Μέσα σε είκοσι λεπτά από την διακοπή του η πίεση και οι καρδιακοί ρυθμοί πέφτουν στο φυσιολογικό.

·       ΣΕ 2 ΩΡΕΣ: Ο καρδιακός ρυθμός και η αρτηριακή πίεση θα έχουν φτάσει σε σχεδόν φυσιολογικά επίπεδα. Η περιφερική κυκλοφορία του αίματος μπορεί επίσης να βελτιωθεί. Οι άκρες των δακτύλων σας θα αρχίσουν να είναι πιο ζεστές. Τα πρώτα συμπτώματα στερητικού συνδρόμου από την έλλειψη νικοτίνης συνήθως ξεκινούν περίπου δύο ώρες μετά το τελευταίο τσιγάρο σας. Τα πρώιμα συμπτώματα στέρησης περιλαμβάνουν: ακατάσχετη επιθυμία για κάπνισμα, άγχος, ένταση, απογοήτευση, υπνηλία ή δυσκολία στον ύπνο, αυξημένη όρεξη.

·       ΣΕ 8 ΩΡΕΣ: Τα επίπεδα νικοτίνης και μονοξειδίου του άνθρακα μειώνονται αισθητά. Αυτό επίσης μειώνει τον κίνδυνο καρδιακής ανακοπής. Το οξυγόνο στο αίμα σας επανέρχεται σε φυσιολογικά επίπεδα.

·       ΣΕ 24 ΩΡΕΣ: Οι πιθανότητες να πάθετε καρδιακή ανακοπή μειώνονται σημαντικά. Όλη η νικοτίνη και το μονοξείδιο του άνθρακα έχουν αποβληθεί από το σώμα σας. Οι νευρικές απολήξεις σας ξαναρχίζουν να λειτουργούν με αποτέλεσμα να επανέρχεται η αίσθηση της οσμής και της γεύσης.

·       ΣΕ 48 ΩΡΕΣ: Εδώ αρχίζουν τα δύσκολα. Σε 48 ώρες ξεκινάνε οι παρενέργειες όπως ο πόνος στο στομάχι, η τάση προς έμετο και υπάρχει επίσης η πιθανότητα της υποθερμίας. Από την άλλη όμως ταυτόχρονα μειώνονται οι βλάβες στους πνεύμονες και ο αυξημένος κίνδυνος καρκίνου του πνεύμονα.

·       ΣΕ 72 ΩΡΕΣ: Ο βρογχικός σωλήνας χαλαρώνει και η αναπνοή διευκολύνεται

·       ΣΕ 2 ΕΒΔΟΜΑΔΕΣ: Η πνευμονική λειτουργία αυξάνεται κατά 30% βελτιώνοντας έτσι την κυκλοφορία του αίματος. Το περπάτημα γίνεται πιο εύκολο. Παρόλαυτα μπορεί να προκύψουν και δυσμενή συμπτώματα όπως ερεθιστικότητα, πονοκεφάλοι και άγχος που είναι και ο λόγος που τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα βοηθάνε κατά την παύση του καπνίσματος.

·       ΣΕ 1 ΕΩΣ 9 ΜΗΝΕΣ: Η εμφάνισή σας βελτιώνεται. Η απόχρωση του δέρματος από γκρι επανέρχεται στο φυσιολογικό και οι ρυτίδες μειώνονται. Μειώνεται ο βήχας, η δυσκολία στην αναπνοή, το μπούκωμα της μύτης και η κούραση. Τα τριχοειδή των πνευμόνων ξεκινάνε να λειτουργούν σωστά και καθαρίζουν τους πνεύμονες από τη βλέννα μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο μολύνσεων.

·       ΜΕΤΑ ΑΠΟ 1 ΧΡΟΝΟ: Ο κίνδυνος του να πάθετε κάποια ασθένεια που σχετίζεται με το κάπνισμα είναι μισός από ότι ένα χρόνο πριν.

·       ΜΕΤΑ ΑΠΟ 10 ΧΡΟΝΙΑ: ο κίνδυνος του να πάθετε καρκίνο του πνεύμονα ή καρδιακή ανακοπή είναι πλέον ο ίδιος με κάποιον που δεν κάπνισε ποτέ. Οι πιθανότητες καρκίνου του στόματος, του λαιμού, του οισοφάγου, της κύστης, του τραχήλου και του παγκρέατος μειώνονται επίσης.

Η διακοπή του καπνίσματος σίγουρα είναι δύσκολη υπόθεση, με όποιον τρόπο και αποφασίσετε να το κάνετε. Τα αποτελέσματα όμως θα σας δικαιώσουν! Είναι επίσης πολύ σημαντικό να καταλάβετε ότι τα άσχημα συμπτώματα που θα βιώσετε αφού το κόψετε είναι μόνο προσωρινά και να τα αντιμετωπίσετε ως σήματα της έναρξης μίας πιο υγιούς ζωής.

 ΠΗΓΗ: quitsmoking.com

Διαβάστε επίσης

• Κόβοντας το κάπνισμα Οι πνεύμονες επανέρχονται «μαγικά»
• Το κάπνισμα με παιδιά στο αυτοκίνητο είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο
• Ακόμα και το παθητικό κάπνισμα επηρεάζει την γονιμότητα
• Ο καρκίνος του πνεύμονα συχνά δεν παρουσιάζει συμπτώματα παρά μόνο αφού φτάσει σε προχωρημένο στάδιο. Η έγκαιρη διάγνωση σώζει ζωές
• Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ). Τι είναι; Χρήσιμες Οδηγίες
• Καπνός του τσιγάρου και καρκινογόνες ουσίες. Ποιες σοβαρές ασθένειες προκαλεί το κάπνισμα εκτός από τον καρκίνο; Μειώνεται το κάπνισμα στην Ελλάδα
• Έχω κορονοϊό τι κάνω; Τι πρέπει να κάνει ο ασθενής COVID-19 στο σπίτι του; Οδηγίες της Πνευμονολογικής Εταιρείας

• • Ο βήχας που έχετε μπορεί να είναι από κοροναϊό;
  • O βήχας μπορεί να οφείλεται σε καρκίνο του πνεύμονα;
  • Έχω συνάχι και μπουκωμένη μύτη, έχω κοροναϊό, απλό κρυολόγημα ή γρίπη;

Αφιέρωμα στην Παγκόσμια Ημέρα Κατά του Καπνίσματος.

της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακής βιολόγου, medlabnews.gr iatrikanea

Το κάπνισμα αποτελεί σήμερα την πρώτη αιτία νοσηρότητας παγκοσμίως μετά τον κοροναϊό. Σχετίζεται, άμεσα ή έμμεσα, με μια σειρά από παθολογικές καταστάσεις, όπως ο καρκίνος στον πνεύμονα και σε άλλα όργανα, τα καρδιακά νοσήματα, η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, η περιφερική αγγειακή νόσος, η εγκεφαλική αγγειακή νόσος και συμμετέχει στο 63% των θανάτων παγκόσμια που οφείλονται σε μη μεταδοτικά νοσήματα.

Επιπλέον σχετίζεται με τον αιφνίδιο θάνατο στα βρέφη και με το χαμηλό βάρος γέννησης σε νεογνά των οποίων η μητέρα εκτίθεται στο κάπνισμα. Οι χρήστες του καπνού, παρ’ όλο που γνωρίζουν τους κινδύνους και πολλοί από αυτούς θέλουν να διακόψουν τη χρήση του, δεν τα καταφέρνουν. Η εξάρτηση είναι ισχυρή και απαιτείται ειδική βοήθεια (ιατρεία διακοπής καπνίσματος).
* Το κάπνισμα σκοτώνει πάνω από τους μισούς χρήστες τσιγάρου.
* Είναι υπεύθυνο για τον θάνατο περίπου 6 εκατομμυρίων ανθρώπων τον χρόνο, από τους οποίους πάνω από τα 5 εκατομμύρια θάνατοι οφείλονται στην άμεση χρήση του και περίπου 600.000 θάνατοι αφορούν μη καπνιστές, θύματα του παθητικού καπνίσματος.
* Δεν υπάρχει ασφαλές επίπεδο έκθεσης στο παθητικό κάπνισμα.
* Σχεδόν το ήμισυ των παιδιών αναπνέουν τακτικά αέρα μολυσμένο με καπνό τσιγάρου στους δημόσιους χώρους. Πάνω από το 40% των παιδιών έχουν τουλάχιστον έναν γονέα καπνιστή.
* Σε κάποιες χώρες, ο καπνός αποτελεί παραγωγικό προϊόν για οικογένειες που ασχολούνται με την καλλιέργεια και τη συγκομιδή. Οι άνθρωποι αυτοί -και κυρίως τα παιδιά- είναι εξαιρετικά ευάλωτοι στην “ασθένεια του πράσινου καπνού“, που οφείλεται στην απορρόφηση της νικοτίνης από το δέρμα κατά τον χειρισμό των φύλλων του φυτού. Εάν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα, ο ετήσιος αριθμός θανάτων θα αυξηθεί σε πάνω από 8 εκατομμύρια έως το 2030.
* Περίπου το 80% των χρηστών ζουν σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Ενώ η χρήση του μειώνεται σταδιακά στις χώρες υψηλού εισοδήματος, στις χώρες με χαμηλό εισόδημα παρουσιάζει σημαντική αύξηση.

Ετησίως, πάνω από 19.000 Έλληνες πεθαίνουν από το κάπνισμα.

Ενδεικτικά, μπορούμε να αναφέρουμε κάποια «επικίνδυνα» παραδείγματα της τεκμηριωμένα βλαπτικής επίδρασης του καπνίσματος στη θνησιμότητα. 

• Ένα άτομο 25 ετών που καπνίζει ένα πακέτο την ημέρα θα ζήσει 4,6 χρόνια λιγότερο από το προβλεπόμενο! 
• Αν καπνίζει 2 πακέτα τη μέρα θα ζήσει λιγότερο 8,3 χρόνια! 
• Έναρξη του καπνίσματος στην ηλικία των 15 μειώνει το προσδόκιμο επιβίωσης 8 χρόνια! 
• Έναρξη στα 25 επιφέρει μείωση του προσδόκιμου ζωής 4 χρόνια!
  

Διαβάστε επίσης

Οι θετικές επιπτώσεις της διακοπής του καπνίσματος από τα πρώτα λεπτά μέχρι δέκα χρόνια μετά.

Το κάπνισμα με παιδιά στο αυτοκίνητο είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο

Ακόμα και το παθητικό κάπνισμα επηρεάζει την γονιμότητα

Η Ελλάδα γερνάει και πεθαίνει. Δημογραφικό, Εφιαλτικές προβλέψεις, Καλές πρακτικές, Παραδείγματα προς αποφυγή

 medlabnews.gr iatrikanea

Πώς οι καλές πρακτικές στις σκανδιναβικές χώρες και στη Γαλλία μπορούν να αποτελέσουν παράδειγμα για το πρόβλημα της υπο-γεννητικότητας στην Ελλάδα.

Το σενάριο είναι εφιαλτικό: Σε 25 χρόνια από σήμερα η Ελλάδα θα έχει 1,5 εκατομμύριο λιγότερους κατοίκους, εκείνοι που είναι μικρότεροι των 65 ετών θα μειωθούν κατά δύο εκατομμύρια, ενώ η μόνη ηλικιακή ομάδα που θα αυξηθεί κατά περίπου 700.000 θα είναι οι ηλικιωμένοι άνω των 65 ετών. Για τις επόμενες σχεδόν τρεις δεκαετίες η κατάσταση θα είναι μη αναστρέψιμη, με τη συνεχή μείωση των γεννήσεων και την αύξηση των θανάτων να είναι η νέα πραγματικότητα.

Την ώρα, όμως, που η Ελλάδα – και τα υπόλοιπα κράτη του ευρωπαϊκού Νότου – επεξεργάζεται, όπως άλλωστε ανέφερε και ο έλληνας πρωθυπουργός μιλώντας προ ημερών σε συνέδριο, σχέδια… αναχαίτισης του δημογραφικού προβλήματος, οι βόρειες χώρες εδώ και χρόνια φαίνεται πως κατάφεραν να το λύσουν.

Πλήρες πλέγμα μέτρων και πολιτικών

Πριν καν εξελιχθεί σε πρόβλημα το Δημογραφικό, χώρες στον ευρωπαϊκό Βορρά ανέλαβαν δράση, δημιουργώντας ένα ολοκληρωμένο πλέγμα πολιτικών και μέτρων. Το μοντέλο των «βόρειων χωρών» ή «σκανδιναβικό μοντέλο», όπως είναι ευρέως πλέον γνωστό, έχει εδώ και δεκαετίες στοχεύσει ταυτόχρονα σε πολλούς παράγοντες που επηρεάζουν και επηρεάζονται από το Δημογραφικό.

Σύμφωνα με τον δημογράφο και διευθυντή ερευνών του Ινστιτούτου Δημογραφικών Ερευνών και Μελετών (ΙΔΕΜ) Βύρωνα Κοτζαμάνη, το μοντέλο αυτό έχει αφενός αμβλύνει τις έμφυλες διακρίσεις τόσο μέσα στην οικογένεια όσο και στον δημόσιο βίο.

Δημογραφικό: Τα στοιχεία του καθηγητή Κοτζαμάνη για τη μείωση των γεννήσεων

Στην Ελλάδα είναι ακόμη χαμηλότερος στο 1,35. Αυτός ο δείκτης πρέπει να είναι 2,1. Δηλαδή 2,1 παιδιά ανά γυναίκα. Προκειμένου να υπάρχει σταθερότητα στον πληθυσμό αυτό, το 0,1 ή εξισορροπείται στις περιπτώσεις που δεν υπάρχουν παιδιά. Όπως εξήγησε στην ΕΡΤ ο καθηγητής, στην Ελλάδα τη δεκαετία του 1930 κάναμε κατά μέσο όρο 190.000 παιδιά ετησίως, ενώ τη δεκαετία που μας έρχεται, 21- 30, θα κάνουμε κατά μέσο όρο 77.000. «Τα παιδιά που γεννήθηκαν τη δεκαετία του 30 προέρχονται από ζευγάρια που γεννήθηκαν στις αρχές του αιώνα μας. Τα ζευγάρια αυτά εκείνη την εποχή, έκαναν κατά μέσο όρο γύρω στα τρία παιδιά ανά γυναίκα(…). Αυτές οι γενιές δίνανε τη δεκαετία του 30, 107.000 γεννήσεις, αλλά δεν επιβίωναν τρία παιδιά για να αντικαταστήσουν μια γυναίκα, γιατί είχαμε πάρα πολύ υψηλή θνησιμότητα, βρεφική θνησιμότητα και εφηβική θνησιμότητα. Τα ζευγάρια που κάνουν παιδιά τώρα – που γεννήθηκαν μετά το 1980 – 1990 – θα είναι σίγουροι ότι όσα παιδιά θα κάνουν θα επιβιώσουν. Σημαντική διαφορά. Δεν ισχύει όμως το ίδιο σε μια σειρά χώρες της υποσαχάριας Αφρικής. Αυτές είναι οι γενιές που γεννήθηκαν πριν από το 2000. Οι γυναίκες αυτές και τα ζευγάρια αυτά δεν επιθυμούν και δεν κάνουν παιδιά. Έχουν τη δυνατότητα να κάνουν τον αριθμό των παιδιών που επιθυμούν λόγω του ότι έχουν τα σύγχρονα μέσα αντισύλληψης που δεν είχαν οι παππούδες μας και ταυτόχρονα κάνουν λιγότερα. Θέλουν να κάνουν 2, κάνουν λιγότερα από 1,5, κάνουν 1,4».

Κοτζαμάνης: Θα έχουμε περισσότερους ηλικιωμένους και λιγότερους νέους

«Οι κοινωνίες μας, οι σύγχρονες τουλάχιστον, αλλά και οι λιγότερο ανεπτυγμένες κοινωνίες, πρέπει να προσαρμοστούν σε μια νέα πραγματικότητα, θα έχουμε λιγότερους νέους από ότι στο παρελθόν και περισσότερους ηλικιωμένους. Αυτό υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα αυξηθεί συνταρακτικά ο μέσος όρος ζωής μας, γιατί η επιστήμη προχωρά και αυτό δεν αποκλείεται. Μέχρι στιγμής κερδίζουμε ένα μήνα παραπάνω κάθε χρόνια, δηλαδή τα επόμενα 20 χρόνια θα κερδίσουμε 20 μήνες 2 με 3 χρόνια παραπάνω».

Παράλληλα, τόνισε πως πολύ πιθανό σε μια εικοσιπενταετία να περάσουμε από το 23% στο 30%, δηλαδή σχεδόν ένας στους τρεις θα είναι πάνω από 65. Ο κ. Κοτζαμάνης αναφέρθηκε και στην εικόνα των ηλικιωμένων σήμερα, υπογραμμίζοντας ότι ένας ηλικιωμένος σήμερα δεν έχει καμία σχέση με τον ηλικιωμένο του 1920 ή του 1880. «Υπάρχει η ημερολογιακή ηλικία, το έτος γέννησης, υπάρχει βιολογική ηλικία, η οποία δεν ταυτίζεται σε όλους μας με το έτος γέννησης. Και υπάρχει και μια άλλη παράμετρος που είναι η κοινωνική γήρανση, η οποία είναι μια άλλη παράμετρος».

Το γαλλικό «κλειδί» στο θέμα της στέγασης

Μεταξύ των χωρών που έχουν ενσωματώσει στη διακυβέρνησή τους ένα συνολικό υποστηρικτικό πλαίσιο στήριξης των οικογενειών βρίσκεται και η Γαλλία. Η ευρωπαϊκή χώρα έχει επικεντρωθεί ιδιαίτερα σε μια κοινωνική πολιτική για τα μεσαία και χαμηλά εισοδήματα, παρουσιάζοντας ένα φορολογικό σύστημα ιδιαίτερα ευνοϊκό για τις οικογένειες. Είναι ενδεικτικό πως ενώ το 1985 ο αριθμός των παιδιών που γεννιούνταν ήταν 1,4 ανά γυναίκα, σήμερα έχει αυξηθεί σε 1,9.

Το δεδομένο ότι το ένα τέταρτο των Γάλλων δεν ζει σε ιδιόκτητη κατοικία έκανε τις κυβερνήσεις να εστιάσουν περισσότερο στα προγράμματα στέγασης. Αυτή τη στιγμή, λοιπόν, δίνεται η δυνατότητα σε όσους έχουν χαμηλό εισόδημα να βρουν κατοικία με οικονομικότατους όρους. Και μάλιστα η Γαλλία έχει… επιστρατεύσει κτίρια τα οποία είναι χτισμένα σε γη του Δημοσίου, των δήμων αλλά και των περιφερειών, δημιουργώντας, έτσι καλύτερες και πιο ευνοϊκές συνθήκες για τη δημιουργία οικογένειας.

Παράλληλα, όμως, αυτό που έχει καταφέρει επιτυχώς η Γαλλία είναι η ενσωμάτωση των μεταναστών, που, όπως εξηγεί ο κ. Κοτζαμάνης, σαφώς συμβάλλει στην αύξηση των γεννήσεων, παρ’ όλο που η διαφορά είναι μικρή και μπορεί να μην αποτυπώνεται τόσο στους δείκτες.

Δεν κράτησαν για πολύ οι ουγγρικές φωτοβολίδες

Στον αντίποδα των καλών πρακτικών, οι αποσπασματικές κινήσεις επίλυσης του Δημογραφικού έχει αποδειχθεί, όπως εξηγεί ο κ. Κοτζαμάνης, ότι δεν οδηγούν στα επιθυμητά αποτελέσματα. Ενα τέτοιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Ουγγαρία. Η κυβέρνηση Ορμπαν εστίασε στην επιδοματική πολιτική αποφασίζοντας να δώσει περίπου το 5% του ΑΕΠ της χώρας με στόχο την ενθάρρυνση της δημιουργίας οικογένειας. Το «καμπανάκι» που χτύπησε στην ουγγρική κυβέρνηση ήταν το ιστορικό χαμηλό των 1,3 παιδιών ανά ζευγάρι που καταγράφηκε το 2011.

Γενναιόδωρα δάνεια με χαμηλό επιτόκιο για οικογένειες με παιδιά κυρίως, όμως, για ζευγάρια που υπόσχονται να κάνουν άμεσα παιδιά, φορολογικές ελαφρύνσεις και ισόβια απαλλαγή φόρου εισοδήματος για την απόκτηση τεσσάρων ή και περισσότερων παιδιών αλλά και δωρεάν θεραπείες εξωσωματικής γονιμοποίησης.

Ωστόσο, ο στόχος του Ορμπαν για 2,1 παιδιά ανά ζευγάρι μέχρι το 2030 – προκειμένου να διατηρηθεί ο σταθερός ο πληθυσμός χωρίς να χρειαστεί σε αυτόν τον τομέα… εμπλοκή της μετανάστευσης – φαίνεται πως θα μείνει στα χαρτιά. Κι αυτό γιατί αυτή η «επίθεση» οικονομικών μέτρων κατάφερε μεν αύξηση στις γεννήσεις – με τον δείκτη να ανεβαίνει στο 1,8 –, ωστόσο αυτό δεν κράτησε πολύ. Πέντε χρόνια μετά, έπεσε στο 1,5.

«Η απουσία ενός οργανωμένου πλαισίου αντιμετώπισης του Δημογραφικού και η εμμονή σε μέτρα-«φωτοβολίδες»ενδέχεται να φέρουν αυξήσεις, αλλά αυτές θα είναι πρόσκαιρες, όπως στην περίπτωση της Ουγγαρίας» σημειώνει ο διευθυντής του ΙΔΕΜ.

Σε μια χώρα, όπως η Ελλάδα, πάντως, όπου το ποσοστό της ατεκνίας έχει αυξηθεί – το 15% όσων γεννήθηκαν τη δεκαετία του ’60 δεν έκαναν παιδιά, ενώ το 25% των ζευγαριών που γεννήθηκαν κοντά στο 1985 παραμένουν άτεκνα –, η δημιουργία ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος για τη δημιουργία οικογένειας αλλά και η λήψη μέτρων για τη μείωση της θνησιμότητας στις μεσαίες και μεγάλες ηλικίες έχει καθυστερήσει πολύ. Ιδιαίτερα να αναλογιστεί κανείς πως το Δημογραφικό στη χώρα μας είναι ένα πρόβλημα, το οποίο πάει πίσω τέσσερις δεκαετίες. «Και δυστυχώς τα πράγματα δεν πρόκειται να αλλάξουν τα επόμενα 30 χρόνια. Ακόμη κι αν η πολιτεία δημιουργήσει ένα υποστηρικτικό πλαίσιο, τα αποτελέσματα θα αρχίσουν να φαίνονται ύστερα από δύο δεκαετίες. Οι χώρες της Βόρειας Ευρώπης έδρασαν αστραπιαία, δεκαετίες πριν, βλέποντας πως το Δημογραφικό θα αποτελέσει μια βόμβα για όλη την ήπειρο» καταλήγει ο κ. Κοτζαμάνης.

Webinar Φάκελοι Υγείας: «Πρόληψη & Καρδιά Ι : Bλαβερές συνήθειες»

medlabnews.gr iatrikanea

Tην Πέμπτη 30 Μαΐου και ώρα 21:00 ανοίγει ο 4ος Φάκελος Υγείας του ΕΛ.Ι.ΚΑΡΔ.ΜΕΤ. για το 2024, με θέμα: “Πρόληψη & Καρδιά Ι: Bλαβερές συνήθειες».

Στο webinar, με ελεύθερη συμμετοχή θα συζητηθούν μεταξύ άλλων:

• Πόσο οι κακές συνήθειες, όπως το κάπνισμα, ο ανεπαρκής ύπνος, η μεγάλη χρήση αλκοόλ, η ανθυγιεινή διατροφή και η καθιστική ζωή, επηρεάζουν τον καρδιακό μυ και μπορούν να οδηγήσουν σε καρδιακή νόσο

• πότε θεωρείται ότι κάποιος πάσχει από υψηλή χοληστερόλη

• πρακτικές συμβουλές αντιμετώπισης της δυσλιπιδαιμίας

• πόσο σημαντική είναι η ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης για την καλή λειτουργία της καρδιάς

• η σημασία της πρόληψης στη μείωση της εκδήλωσης των καρδιαγγειακών νοσημάτων.

Στόχος των Webinars, όπως κάθε φορά, την τελευταία Πέμπτη κάθε μήνα, είναι η εξοικείωση των ασθενών, των φροντιστών τους, αλλά και του ευρύτερου κοινού με σημαντικά θέματα καρδιολογίας, ώστε να ενισχύσουμε την πρόληψη καρδιαγγειακών παθήσεων. Η συμμετοχή είναι ελεύθερη.

Κύριος ομιλητής είναι ο Επ. Καθηγητής Καρδιολογίας EUC & Διευθυντής της ΣΤ’ Καρδιολογικής Κλινικής του νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ, Δρ. Ηλίας Τσούγκος. Συντονίζει η Επικοινωνιολόγος- Δημοσιογράφος Ιφιγένεια Τσαντίλη M.Sc.

Ακολουθήστε εδώ για την εγγραφή σας

Βραβεύτηκε ο ερευνητής Πάνος Γαλανός που μελετά τα κύτταρα «ζόμπι» στο Αντικαρκινικό Ινστιτούτο της Δανίας

 medlabnews.gr iatrikanea

Ο Δρ Πάνος Γαλανός που μελετά τα κύτταρα «ζόμπι» στο Αντικαρκινικό Ινστιτούτο της Δανίας είναι ένας από τους 5 εξαιρετικά ταλαντούχους νέους ερευνητές που μόλις απέσπασαν τη Lundbeck Foundation Fellowship 2024 συνολικής αξίας 10 εκατομμυρίων DKK (1,3 εκατ. ευρώ)

Η υποτροφία θα υποστηρίξει την έρευνα του Δρα Γαλανού για τα επόμενα πέντε χρόνια δίνοντάς του την δυνατότητα να συγκροτήσει, ως Επίκουρος καθηγητής την δική του ερευνητική ομάδα στο Τμήμα Βιοχημείας και Μοριακής Βιολογίας του Πανεπιστημίου της Νότιας Δανίας (SDU), στην Οντένσε

Τα κύτταρα «ζόμπι» είναι ακριβώς όπως ακούγονται. Κατεστραμμένα και αδρανή που «στοιχειώνουν» και μολύνουν τα κοντινά τους κύτταρα, όπως ακριβώς κάνουν τα σάπια φρούτα σε ένα καλάθι.

Κανονικά, τα κατεστραμμένα κύτταρα πεθαίνουν, αλλά τα «ζόμπι», παρότι έχουν σταματήσει να διαιρούνται, δεν αυτοκτονούν όπως κάνουν όλα τα κύτταρα. Ακόμη και ελαττωματικά και παροπλισμένα εξακολουθούν να παραμένουν στο σώμα προκαλώντας συσσώρευση κυτταρικών απορριμμάτων και αυξάνοντας ταυτόχρονα τον κίνδυνο διαταραχών που σχετίζονται με την ηλικία, όπως το Αλτσχάιμερ, η καρδιακή ανεπάρκεια και ορισμένοι καρκίνοι.

Διαχρονικά ερευνητές σε ολόκληρο τον κόσμο, ανάμεσά τους και Έλληνες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό μελετούν μηχανισμούς και ουσίες που μπορούν να σκοτώσουν τα κύτταρα ‘ζόμπι’ και ενδεχομένως να προλάβουν ή να αναστρέψουν τα προβλήματα που προκαλούν.

Ένας από τους Έλληνες επιστήμονες που επικεντρώνεται στη μελέτη τους είναι ο 39χρονος Πάνος Γαλανός, βιολόγος από το ΕΚΠΑ και Μεταδιδάκτορας από το 2017 στο Αντικαρκινικό Ινστιτούτο της Δανίας στην Κοπεγχάγη, ο οποίος είναι ένας από τους 5 εξαιρετικά ταλαντούχους νέους ερευνητές που μόλις απέσπασαν τη Lundbeck Foundation Fellowship 2024 συνολικής αξίας 10 εκατομμυρίων DKK (1,3 εκ. ευρώ).

Η υποτροφία θα υποστηρίξει την έρευνα του Δρα Γαλανού για τα επόμενα πέντε χρόνια δίνοντάς του την δυνατότητα να συγκροτήσει, ως Επίκουρος καθηγητής την δική του ερευνητική ομάδα στο Τμήμα Βιοχημείας και Μοριακής Βιολογίας του Πανεπιστημίου της Νότιας Δανίας (SDU), στην Οντένσε

Το Ίδρυμα Lundbeck χορηγεί ετησίως περίπου 500 εκατομμύρια DKK για την υποστήριξη της έρευνας στο πεδίο της Ιατρικής και των φυσικών επιστημών, συμπεριλαμβανομένου του μεγαλύτερου ερευνητικού βραβείου νευροεπιστήμης στον κόσμο, του γνωστού «The Brain Prize», ύψους άνω του 1 εκατομμυρίου ευρώ.

Τα κύτταρα ‘ζόμπι’ δεν είναι και τόσο κακά

Η κυτταρική γήρανση, που σχετίζεται με τη βιολογική γήρανση του οργανισμού, παρέχει φυσική προστασία κατά του καρκίνου επειδή εμποδίζει την κυτταροδιαίρεση των γηρασμένων κυττάρων. Έτσι όσο τρομακτικά κι αν ακούγονται τα κύτταρα ‘ζόμπι’, δεν είναι και τόσο άσχημα. Αντίθετα μπορεί να είναι πολύ ενδιαφέροντα.

«Ο καρκίνος δεν είναι μία ασθένεια, αλλά πολλές διαφορετικές που προκαλούνται από διαφορετικούς παράγοντες, έχουν διαφορετική πορεία και απαιτούν διαφορετικές θεραπείες. Ένας από τους πολλούς ‘παίκτες’ που εμπλέκονται στην εμφάνιση και ανάπτυξη καρκινικών όγκων είναι και κύτταρα ‘ζόμπι’ που έχουν την ικανότητα να εμποδίζουν τους καρκινικούς όγκους να εμφανίζονται και να αναπτύσσονται κάπου στο σώμα, απλώς και μόνο επειδή δεν μπορούν να κάνουν κυτταρική διαίρεση», εξηγεί ο Δρ Γαλανός.

Ο ίδιος όμως επισημαίνει πως δεν είναι όλα διασκέδαση και παιχνίδι με τα κύτταρα ‘ζόμπι’. Σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτά τα κατεστραμμένα κύτταρα «ξεγελούν το σύστημα» του οργανισμού και προάγουν τόσο την επιθετική ανάπτυξη του καρκινικού όγκου όσο και την αντίσταση στις συμβατικές θεραπείες καρκίνου. Μπορούν για παράδειγμα να ‘βάλουν το χεράκι τους’ στη μετατροπή κυττάρων από καλοήθη σε κακοήθη, διεγείροντας τη κυτταροδιαίρεση των καρκινικών κυττάρων.

«Ένα από τα βασικά ερωτήματα στα οποία πρέπει να απαντήσουμε με τη νέα ερευνητική μου ομάδα στο πλαίσιο του έργου “Αποκρυπτογράφηση της κυτταρικής γήρανσης - Το επόμενο σύνορο στην εξέλιξη του καρκίνου και τη θεραπευτική αντίσταση” είναι το πώς τα κύτταρα ‘ζόμπι’ εγκαταλείπουν την αδράνειά τους και μετατρέπονται σε καρκινικά. Με άλλα λόγια δηλαδή, πώς λειτουργούν», λέει ο Πάνος Γαλανός.

Κύτταρα ‘ζόμπι’ και πνευμονικός καρκίνος

Η ομάδα του Δρα Γαλανού, μεταξύ άλλων, θα μελετήσει κύτταρα από ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα: «Τα κύτταρα ‘ζόμπι’ εμπλέκονται συχνά στην εξέλιξη του πνευμονικού καρκίνου, επομένως η ιδέα είναι να μελετήσουμε πώς λειτουργούν σε αυτούς τους ασθενείς με την ελπίδα να αποκτήσουμε γνώσεις που θα μας βοηθήσουν στην ανάπτυξη νέων θεραπειών», προσθέτει ο Έλληνας επιστήμονας.

Αλλά για να μπορέσουν οι ερευνητές να τα μελετήσουν είναι απαραίτητο να τα αναγνωρίσουν πρώτα. Για να το επιτύχουν αυτό εξετάζουν μεταξύ άλλων, συγκεκριμένες πρωτεΐνες που λειτουργούν ως δείκτες. Ο Δρ Πάνος Γαλανός συμμετείχε το 2023 στην ανάπτυξη ενός δείκτη φθορισμού (αντιδραστήριο), ο οποίος απομονώνει όλα τα κύτταρα «ζόμπι» σε ένα δείγμα. Η φθορίζουσα ένωση που ονομάζεται GLF16 μπορεί να ανιχνεύσει, να απομονώσει και να παρακολουθήσει ζωντανά γηρασμένα κύτταρα. Με τη χρήση νανοφορέων για την παράδοση της ένωσης GLF16 σε γηρασμένα κύτταρα οι ερευνητές είναι πλέον σε θέση να τα αναγνωρίζουν και να τα μελετούν σε ένα άνευ προηγουμένου βάθος.

Αυτή η ανακάλυψη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Cell Press μπορεί να φέρει “επανάσταση” στη θεραπεία του καρκίνου και να συμβάλει σε καλύτερα σχεδιασμένες θεραπευτικές στρατηγικές, δεδομένου ότι αυτά τα γηρασμένα κύτταρα μπορούν να επηρεάσουν την εξέλιξη των όγκων. Αξίζει δε, να σημειωθεί ότι η έρευνα αυτή προέκυψε από το Εργαστήριο Ιστολογίας-Εμβρυολογίας, της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου ηγείται ο Καθηγητής Βασίλης Γοργούλης. Ο καθηγητής Γοργούλης υπήρξε μέντορας και επιβλέπων καθηγητής του Έλληνα βιολόγου.

«Η νέα αυτή φθορίζουσα ένωση μπορεί να ανιχνεύσει τα γηρασμένα κύτταρα μέσα σε έναν όγκο και είναι πραγματικά σημαντική γιατί μπορούμε να προσδιορίσουμε πόσα από αυτά τα κύτταρα παραμένουν μετά τη θεραπεία. Έτσι, καταφέρνοντας να τα εντοπίσουμε και να τα ‘χτυπήσουμε’ με ένα φάρμακο μέσα στον όγκο και παρακολουθώντας τα, μπορούμε να συμπεράνουμε αν έχουμε ‘χτυπήσει’ ή όχι μια από τις πηγές αντίστασης και υποτροπής», εξηγεί ο Δρ Γαλανός.

Καθώς τα κύτταρα ‘ζόμπι’ δεν εμπλέκονται μόνο στον καρκίνο αλλά και σε ένα ευρύ φάσμα άλλων διαταραχών που σχετίζονται με την ηλικία, πιθανότατα η έρευνα του Δρα Πάνου Γαλανού να ρίξει νέο φως και σε άλλες διαταραχές που σχετίζονται με την ηλικία, όπως το Πάρκινσον και το Αλτσχάιμερ.

Αξίζει να αναφερθεί ότι ο Έλληνας βιολόγος πέρσι τον Νοέμβριο έλαβε επίσης επιχορήγηση “Young Talented Cancer Researchers 2023” ύψους 3.100.000 DKK (πάνω από 400.000 ευρώ) από το Αντικαρκινικό Ινστιτούτο της Δανίας.

Διαβάστε επίσης:

Ο μεγιστάνας που χρησιμοποίησε το αίμα του γιου του για να γίνει νεότερος, χωρίς αποτέλεσμα

Ερευνητής από το Χάρβαρντ δηλώνει ότι «γύρισε τον χρόνο πίσω» και είναι νεότερος βιολογικά κατά 10 χρόνια

Πώς άλλαξε η ζωή του πρώτου ασθενούς που έβαλε το εμφύτευμα Neuralink του Ίλον Μασκ. Η επιπλοκή.

 medlabnews.gr iatrikanea

O πρώτος ασθενής με το εμφύτευμα εγκεφάλου της εταιρείας του Ίλον Μασκ Neuralink εξήγησε πώς άλλαξε η ζωή του μετά την τοποθέτηση, παρά τα όποια τεχνικά προβλήματα μοιραία ανακύπτουν.

Ο Νόλαν Αρμπό, 29 ετών, είπε ότι χρησιμοποιεί το τσιπ σχεδόν κάθε μέρα. Αυτό του επιτρέπει να κάνει αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, να απαντά σε email, να παίζει βιντεοπαιχνίδια, να διαβάζει κόμικς, να μαθαίνει ιαπωνικά κ.λπ., δυνατότητες που μετά το ατύχημά του έμοιαζαν αδύνατες.

Ο νεαρός άνδρας έμεινε τον Ιούνιο του 2016 παράλυτος από τον αυχένα και κάτω, μετά από μια βουτιά σε ρηχά νερά. Όντας ένας πολύ δραστήριος άνθρωπος δυσκολεύτηκε να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα της ζωής του.

Το τσιπ του Αρμπό συνδέεται με τον υπολογιστή μέσω Bluetooth, και ακόμα υπάρχουν περιθώρια μεγάλης βελτίωσης. Η μπαταρία της συσκευής διαρκεί μόνο λίγες ώρες, μετά από τις οποίες πρέπει να ξαπλώσει σε ένα ειδικό μαξιλάρι και να το επαναφορτίσει. Στο μέλλον, η χωρητικότητα της μπαταρίας θα αυξηθεί.

Το τσιπ έχει σχεδιαστεί για να καταγράφει τη νευρική δραστηριότητα μέσω 1.024 ηλεκτροδίων κατανεμημένων σε 64 εύκαμπτες απαγωγές ή «νήματα», καθένα από τα οποία είναι λεπτότερο από ανθρώπινη τρίχα και μπορεί να τοποθετηθεί ανεξάρτητα στον εγκέφαλο, σύμφωνα με τον ιστότοπο της Neuralink.

Η Neuralink πραγματοποίησε τον περασμένο Φεβρουάριο εμφύτευση του νευρωνικού της τσιπ στον εγκέφαλο του 29χρονου Νόλαντ Αρμπό που μετά από ένα ατύχημα σε μια κατάδυση που έκανε το 2016 έμεινε παράλυτος από τους ώμους και κάτω. Τον Μάρτιο η εταιρεία βιοτεχνολογίας του Ελον Μασκ έδωσε στη δημοσιότητα ένα βίντεο στο οποίο ο Αρμπό μπορούσε να χρησιμοποιεί ένα υπολογιστή και κινεί τον κέρσορα με νοητικές εντολές δείχνοντας ότι ο ασθενής είναι καλά στην υγεία του και το τσιπ λειτουργεί με επιτυχία.

Η Neuralink με ανακοίνωση έκανε γνωστό ότι υπήρξε μια σοβαρή δυσλειτουργία στο εμφύτευμα την οποία οι τεχνικοί της εταιρείας κατάφεραν να επιδιορθώσουν. Το τσιπ της Neuralink περιέχει περισσότερα από χίλια ηλεκτρόδια, πολύ περισσότερα από τα ηλεκτρόδια που περιέχουν άλλα αντίστοιχα τσιπ. Τα χίλια ηλεκτρόδια είναι κατανεμημένα σε 64 νήματα που συνδέονται με νευρώνες του εγκεφάλου που σχετίζονται με την κίνηση.

Σύμφωνα με την Neuralink κάποια νήματα αποσυνδέθηκαν από τους νευρώνες άρα ο αριθμός των σημάτων που μετέδιδε το τσιπ ήταν μικρότερος γεγονός που καθιστούσε προβληματική την λειτουργία του. Όμως σύμφωνα με την εταιρεία οι τεχνικοί της έκαναν κάποιες τροποποιήσεις στους αλγορίθμους του συστήματος για να βελτιωθεί η απόδοση του εμφυτεύματος παρέμβαση που όπως λέει η Neuralink αποκατέστησε το πρόβλημα.

Η επιπλοκή

Όμως υπάρχουν ρεπορτάζ που αναφέρουν ότι πηγή του προβλήματος ήταν μια επιπλοκή που συνέβη κατά την διαδικασία της εμφύτευσης του τσιπ η οποία κρατήθηκε μυστική. Σύμφωνα με δημοσίευμα της Wall Street Journal στη διάρκεια της εμφύτευσης εισήλθε αέρας στον εγκέφαλο του ασθενούς γεγονός που μπορεί να έχει πολύ δυσάρεστες ως και θανατηφόρες επιπλοκές για τον ασθενή αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα. Μάλιστα όπως αναφέρει το ρεπορτάζ συζητήθηκε από το προσωπικό που είχε αναλάβει την εμφύτευση να σταματήσει η διαδικασία και να αφαιρεθεί το τσιπ από τον εγκέφαλο του Αρμπό αλλά αποφασίσθηκε να προχωρήσουν όλα κανονικά.

Δεν παρουσιάστηκε μέχρι στιγμής τουλάχιστον κάποιο πρόβλημα υγείας στον ασθενή αλλά υπήρξε η δυσλειτουργία του εμφυτεύματος η οποία πιθανώς οφείλεται σε αυτή την επιπλοκή. Η Neuralink διαρρέει ότι είναι σε επαφή με την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ παρέχοντας τις απαραίτητες πληροφορίες για το περιστατικό έτσι ώστε να λάβει έγκριση να τοποθετήσει το εμφύτευμα σε δύο ακόμη ασθενείς.

Κινητήρας αεροπλάνου «ρούφηξε» άνθρωπο στο Άμστερνταμ

medlabnews.gr iatrikanea

Ένα φρικτό δυστύχημα σημειώθηκε το απόγευμα της Τετάρτης, 29 Μαΐου, στο αεροδρόμιο του Άμστερνταμ, «Schipol», όταν κινητήρας αεροσκάφους της εταιρείας KLM «ρούφηξε» έναν άνθρωπο, ο οποίος σκοτώθηκε ακαριαία.

Το περιστατικό συνέβη μπροστά στα μάτια δεκάδων επιβατών και αεροσυνοδών, οι οποίοι βρίσκονταν εντός του αεροσκάφους τύπου Embraer της ολλανδικής εταιρείας, που θα αναχωρούσε για το Μπιλούντ της Δανίας.

Δεν έχει αποκλειστεί η αυτοκτονία

Όπως αναφέρει η Aviationsourcenews.com, στο σημείο έσπευσαν άμεσα διασώστες, άλλα ήταν ήδη αργά.

Δεν έχει γίνει γνωστό αν επρόκειτο για επιβάτη ή εργαζόμενο στο αεροδρόμιο.

Το ολλανδικό δίκτυο «NOS» αναφέρει ότι δεν έχει αποκλειστεί το ενδεχόμενο αυτοκτονίας, καθώς η έρευνα για το περιστατικό βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη.

Τα αεροσκάφη του τύπου μπορούν να μεταφέρουν 90 με 130 επιβάτες, πολλοί από τους οποίους ήταν αυτόπτες μάρτυρες του φρικτού περιστατικού.