Θλίψη στη Λέσβο για τον θάνατο 17χρονης μαθήτριας. Η συγκλονιστική της ιστορία

 medlabnews.gr iatrikanea

Θλίψη έχει σκορπίσει στην κοινωνία της Λέσβου η είδηση του θανάτου της 17χρονης μαθήτριας, σήμερα το πρωί (Τρίτη 9/4), στο νοσοκομείο Μυτιλήνης.

Η κοπέλα είχε μεταφερθεί από χθες στο «Βοστάνειο» και παρέμενε διασωληνωμένη στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, ωστόσο, παρά τις προσπάθειες των γιατρών του νοσοκομείου, τελικά άφησε την τελευταία της πνοή σήμερα στις 11:30 το πρωί, σύμφωνα με τα όσα μεταδίδουν τα τοπικά ΜΜΕ

Το nisi.gr, υπενθυμίζει ότι η 17χρονη έπαθε καρδιακή ανακοπή το πρωί της Δευτέρας (8/4), χάνοντας τις αισθήσεις της δίπλα στη μητέρα της, κοντά στο γήπεδο Μυτιλήνης και διακομίστηκε με ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ στο νοσοκομείο

Όπως αναφέρει η ιστοσελίδα nealesvou.gr, η ιστορία της 17χρονης είχε συγκινήσει το νησί, όταν το 2019 –σε ηλικία 11 ετών– χειρουργήθηκε για να σταθεί στα πόδια της, καθώς ήταν καθηλωμένη σε αναπηρικό καροτσάκι με τους γονείς της να βρίσκονται πάντα στο πλευρό της.

Η ιστορία που συγκλόνισε

Τίποτα δεν ήταν εύκολο για την Μαρία – Ταξιαρχούλα, καθώς πριν ακόμα καταλάβει τον κόσμο, βρέφος έξι μηνών, χτυπήθηκε από μιας μορφής λευχαιμία αρκετά επιθετική. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι γιατροί του νοσοκομείου Παίδων στην Αθήνα, όπου νοσηλεύτηκε, δεν άφηναν πολλά περιθώρια ελπίδας στους γονείς του κοριτσιού.

Η Μαρία-Ταξιαρχούλα υποβλήθηκε σε μεταμόσχευση μυελού των οστών καθώς βρέθηκε συμβατό μόσχευμα και η περίπτωσή της συγκίνησε το πανελλήνιο. Το παιδί κατάφερε να νικήσει την νόσο, έστω και με βαρύ τίμημα. Λόγω επιπλοκών, μετά τη μεταμόσχευση μυελού των οστών, οι γιατροί του Παίδων αναγκάστηκαν να προχωρήσουν σε βαριές θεραπείας κορτιζόνης για να κρατήσουν το ανοσοποιητικό της σύστημα σε χαμηλούς ρυθμούς.

Λόγω αυτών των θεραπειών το παιδί υπέστη οστεοπόρωση, καθώς και νευρολογικά προβλήματα, τα οποία επηρέασαν καθοριστικά την κινητική του ικανότητα, με συνέπεια να βρίσκεται καθηλωμένη σε αναπηρικό αμαξίδιο.

Παρά το χειρουργείο η Μαρία δεν κατάφερε να σταθεί στα πόδια της και τελικά το μοιραίο επήλθε σήμερα στο Βοστάνειο, λόγω επιπλοκών από λοίμωξη του αναπνευστικού. Οι γονείς της 17χρονης, είναι απαρηγόρητοι. Η κηδεία της 17χρονης θα γίνει αύριο, στις 15:30, από την ενορία της Βαρειάς.

Διαβάστε επίσης

Λευχαιμία. Τι είναι, ποιοι κινδυνεύουν; Υπάρχει θεραπεία; Πώς είναι η ζωή του αρρώστου μετά την ίαση;

Ο όζος του Θυρεοειδούς είναι καλοήθης ή κακοήθης (καρκίνος); Πως αντιμετωπίζονται οι θυρεοειδικοί όζοι;

του Ξενοφώντα Τσούκαλη, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Όζος του θυρεοειδούς είναι ένα «εξόγκωμα» σε ένα φυσιολογικό αδένα. Οι όζοι είναι πολύ συχνοί και έχει υπολογισθεί ότι μία στις 12 με 15 γυναίκες και ένας στους 45 με 50 άνδρες έχουν όζο στον θυρεοειδή.

Από τους ασθενείς που είναι ασυμπτωματικοί, εάν εξετασθούν με υπερηχοτομογράφο, το 50 με 70% έχουν όζο. Λιγότερο από το 5% αυτών θα έχουν κακοήθεια, ενώ οι περισσότεροι είναι κύστεις.
Οι πιο συχνοί τύποι καλοηθών όζων είναι αδενώματα, κύστεις και θυρεοειδίτιδα Hashimoto. Λιγότερο συχνοί τύποι είναι η υποξεία θυρεοειδίτιδα, η θυρεοειδίτιδα του Riedel. Το 60% των κακοηθών όζων είναι θηλώδες καρκίνωμα. Το καρκίνωμα αυτό είναι καλά διαφοροποιημένο και έχει καλή πρόγνωση. Οι αλλαγές στη φωνή (βράγχος), η ταχεία αύξηση του μεγέθους ενός μορφώματος στον τράχηλο, ο επίμονος πόνος στην περιοχή, αποτελούν αιτίες άμεσης παραπομπής σε χειρουργό ενδοκρινών αδένων. Σε περίπτωση εμφάνισης συριγμού, ο ασθενής πρέπει να απευθύνεται σε ειδικό ακόμα και την ίδια ημέρα. Μονήρεις συμπαγείς μάζες στον θυρεοειδή είναι εξαιρετικά σπάνιες στα παιδιά, όταν όμως παρατηρούνται κατά 80% είναι κακοήθεις και σε ποσοστό 80% υπάρχει και λεμφαδενική συμμετοχή.

Οι περισσότεροι όζοι του θυρεοειδούς είναι ασυμπτωματικοί. Μπορούν να παρουσιαστούν ως ψηλαφητή μάζα στον τράχηλο ή να δώσουν την αίσθηση τάσης στην περιοχή. Σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις παρουσιάζεται πόνος ή δυσκαταποσία.

Η παρουσία των όζων αυξάνεται κατά 10 φορές μετά από υπερηχογράφημα , εγχείρηση η νεκροψία. Με την πάροδο της ηλικίας η συχνότητα των θυρεοειδικών όζων από τους οποίους το 50% είναι ψηλαφητά μονήρεις αυξάνεται, είναι δε τέσσερις φορές πιο συχνοί στις γυναίκες. Η διάγνωση και θεραπεία του μονήρους είναι ίδια με εκείνη ενός κυρίαρχου όζου η ενός όζου που έχει διαφορετική σύσταση από τους άλλους σε πολυοζώδεις βρογχοκήλες.

Από το ιστορικό πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η ηλικία αφού είναι γνωστό ότι οι θυρεοειδικοί όζοι που εμφανίζονται σε μικρές και μεγάλες ηλικίες έχουν αυξημένη πιθανότητα να είναι κακοήθεις. Σε μία πρόσφατη μελέτη τα παιδιά που εμφανίζουν ψυχρό όζο στο θυρεοειδή έχουν διπλάσια πιθανότητα να εμφανίσουν καρκίνο σε σύγκριση με τους ενήλικες . Η εμφάνιση μονήρους όζου στους άνδρες έχει επίσης αυξημένη επίπτωση εμφάνισης κακοήθειας. Η γρήγορη ανάπτυξη του όζου και συμπτώματα τοπικής διήθησης αυξάνουν την πιθανότητα κακοήθειας αλλά λίγοι ασθενείς έχουν αυτά τα συμπτώματα. Η έκθεση σε εξωτερική ακτινοβολία του τραχήλου ή του θώρακος σε χαμηλές ή υψηλές δόσεις αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης καλοήθων ή κακοήθων θυρεοειδικών όζων. Μετά από δόσεις 200-500 rads οι όζοι του θυρεοειδούς εμφανίζεται με συχνότητα 2% το χρόνο φθάνοντας στο peak σε 15-25 χρόνια. Οι θερμοί όζοι είναι συνήθως καλοήθεις αλλά υπάρχουν και εξαιρέσεις. Ένας ψηλαφητός ψυχρός όζος σε N. Graves είναι ύποπτος για κακοήθεια.

Όζοι, 1 εκατοστού, μπορεί εύκολα να ανευρεθούν εκτός εάν βρίσκονται βαθιά η κατασκευή του τραχήλου είναι τέτοια που δεν μας επιτρέπει την εύκολη ψηλάφηση. Η εξέταση του ασθενούς με θυρεοειδικό όζο πρέπει να περιλαμβάνει μια προσεκτική εκτίμηση του όζου εάν είναι σκληρός, ομαλός εάν συμφύεται με τους υποκείμενους η υπερκείμενους ιστούς εάν είναι μονήρης η εάν υπάρχουν και άλλοι όζοι δηλαδή είναι ένας κυρίαρχος στα πλαίσια οζώδους βρογχοκήλης. Ακόμα αναζητούνται ψηλαφητοί τραχηλικοί λεμφαδένες περιπτώσεις στις οποίες η κακοήθεια είναι πολύ αυξημένη.

Όταν διαπιστώνεται όζος πρέπει να απαντηθούν 3 ερωτήματα:

1 Αν είναι καλοήθης ή κακοήθης.

2 Αν είναι λειτουργικά ανενεργής, δηλαδή ψυχρός, ή εάν παράγει μεγάλες ποσότητες θυρεοειδικών ορμονών, δηλαδή είναι θερμός, και

3 Αν λόγω του μεγέθους και της θέσης του δημιουργεί προβλήματα, πιέζοντας παρακείμενα όργανα και σχηματισμούς, όπως:

α) την τραχεία, προκαλώντας δύσπνοια,

β) τον οισοφάγο, προκαλώντας δυσχέρεια στην κατάποση, και

γ) το λάρυγγα ή νεύρα, με αποτέλεσμα δυσκολία στην ομιλία και βράγχος φωνής. Μετά από εξέταση και το κατάλληλο εργαστηριακό έλεγχο η συνήθης απάντηση είναι όχι σε όλα. Στις περισσότερες περιπτώσεις υπάρχει ένας ή περισσότεροι όζοι μικρού ή μετρίου μεγέθους, που είναι ανενεργοί, δεν παράγουν δηλαδή θυρεοειδικές ορμόνες και δεν προκαλούν πιεστικά φαινόμενα. Σπάνια ο όζος υπερλειτουργεί, παράγοντας ανεξέλεγκτα πολλές θυρεοειδικές ορμόνες, με αποτέλεσμα ο/η ασθενής να έχει υπερθυρεοειδισμό, οπότε και εργαστηριακά παρατηρείται αύξηση της T4 ή/και της T3 και πάρα πολύ χαμηλή TSH (Θυρεοειδοτρόπος Ορμόνη). Στο σπινθηρογράφημα απεικονίζεται ο όζος που υπερλειτουργεί και καλείται θερμός (αυτόνομος). Εάν υπερλειτουργούν πολλοί όζοι, έχουμε την ¨πολυοζώδη τοξική βρογχοκήλη¨

Ο παρακλινικός έλεγχος περιλαμβάνει τον προσδιορισμό των ορμονών το υπερηχογράφημα, το σπινθηρογράφημα και την βιοψία με λεπτή βελόνα.
Με τον ορμονολογικό έλεγχο θα εκτιμηθεί εάν ο ασθενής είναι ευθυρεοειδικός υπερ-υποθυρεοειδικός και αυτό γίνεται κυρίως με τον προσδιορισμό της TSH και με την μέτρηση των θυρεοειδικών ορμονών.
Δυσλειτουργία του θυρεοειδούς δεν αποκλείει το ενδεχόμενο κακοήθειας αλλά αυτό είναι πιο σπάνιο.

Το υψηλής ευκρίνειας υπερηχογράφημα έχει την ικανότητα να μετρά τον όγκο του αδένα και τον αριθμό και το μέγεθος των όζων που υπάρχουν. Η διακριτική ικανότητα φθάνει στο ανιχνεύει όζους 2-4 χιλ. Ανάλογα με τη σύσταση τους οι όζοι διακρίνονται σε συμπαγείς, κυστικοί και μεικτοί δηλαδή με συμπαγή και κυστικά στοιχεία. Οι καθαρά κυστικοί όζοι είναι πάρα πολύ σπάνιοι. Αν και το υπερηχογράφημα δεν μας βοηθά στον διαχωρισμό καλοήθων και κακοήθων όζων περισσότεροι όζοι με κακοήθεια είναι συμπαγείς, ακανόνιστοι και υποηχογενείς. Αποτιτανώσεις υπάρχουν σε 10-15% όλων των όζων και εάν εντοπίζονται στη περιφέρεια του όζου είναι υπέρ της καλοήθειας ενώ εάν υπάρχουν στικτές αποτιτανώσεις μέσα στον όζο είναι πιθανόν να πρόκειται για θηλώδες καρκίνωμα.

Το σπινθηρογράφημα του θυρεοειδούς δείχνει το σχήμα, το μέγεθος και τη λειτουργία του αδένα και των οζιδίων αυτού, χρησιμοποιώντας ελάχιστες ποσότητες ραδιοφαρμάκου, όπως το ιώδιο. Εφόσον το οζίδιο προσλαμβάνει το ραδιενεργό ιώδιο χαρακτηρίζεται ως «θερμός όζος» και είναι σχεδόν πάντα καλοήθης. Στην αντίθετη περίπτωση, δηλαδή όταν το οζίδιο προσλαμβάνει ελάχιστα ή καθόλου το ραδιοφάρμακο σε σχέση με τον υπόλοιπο θυρεοειδή, τότε ονομάζεται «ψυχρός όζος». Οι ψυχροί όζοι του θυρεοειδούς μπορεί να είναι ή και να μην είναι κακοήθεις. Το σπινθηρογράφημα δεν μπορεί να μας διαχωρίσει εάν ένας όζος είναι καλοήθης η κακοήθης αλλά μπορεί να μας δώσει την πληροφορία εάν υπάρχουν αυξημένες πιθανότητες ο όζος να έχει κακοήθεια. Είναι γνωστό ότι το 15% περίπου των ψυχρών είναι κακοήθεις ενώ οι χλιαροί όζοι που αντιπροσωπεύουν το 10% των όζων έχουν 6% πιθανότητα κακοήθειας ενώ το 5% των θερμών όζων εμφανίζουν κακοήθεια πάρα πολύ σπάνια.

Η παρακέντηση διά λεπτής βελόνης του οζιδίου του θυρεοειδούς παρέχει τη δυνατότητα για μικροσκοπική εξέταση (βιοψία). Με τη μέθοδο αυτή μπορούμε να καθορίσουμε με ακρίβεια 90% την πιθανότητα καρκίνου στο οζίδιο. Η βιοψία με λεπτή βελόνα ( FNA ) έγινε πρωταρχική εξέταση στη πλειονότητα των ασθενών με μονήρη όζο γιατί είναι ασφαλής φθηνή και μας κατευθύνει ποιοι ασθενείς θα πρέπει να χειρουργηθούν Τα αποτελέσματα τα οποία μπορούμε να πάρουμε όταν το υλικό της βιοψίας είναι ικανοποιητικό είναι Καλοήθης, κακοήθης απροσδιόριστο (ύποπτο). Η ακρίβεια της μεθόδου φθάνει το 70-97 % και εξαρτάται από την εμπειρία του γιατρού που κάνει την βιοψία και την ικανότητα του κυτταρολόγου να αξιολογεί τα ευρήματα που υπάρχουν. Η πλειονότητα των αποτελεσμάτων (75%) είναι αρνητικά για κακοήθεια και αφορούν Ν. Hashimoto και κολλοειδή βρογχοκήλη. Τα ψευδώς αρνητικά κυτταρολογικά αποτελέσματα είναι 1-6% και αφορούν κυρίως μη ικανοποιητική λήψη υλικού η λάθος διάγνωση. Τα λάθη αυτά γίνονται κυρίως σε όζους που είναι μικρότεροι του 1 εκ η μεγαλύτεροι 4 εκ, αιμορραγικούς όζους η πολυοζωδεις βρογχοκήλες όπου θα πρέπει να γίνονται πολλές βιοψίες και ενδεχομένως υπό υπερηχογραφική κάλυψη. Μια ανεπαρκής λήψη υλικού είναι μια αιτία για να έχει κανείς ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα και αυτό αφορά το 20% των βιοψιών όπου λίγα μόνο κύτταρα υπάρχουν και είναι αδύνατο η στήριξη μιας ασφαλούς διάγνωσης.

Επανάληψη της βιοψίας είναι δυνατό στο 50% των περιπτώσεων να δώσει υλικό για διάγνωση.

Οι περισσότερες περιπτώσεις ανεπαρκούς υλικού αφορούν απλές κύστης ή εκφυλίσεις αδενωμάτων και η ανεπάρκεια οφείλεται στα λίγα κύτταρα που περιέχονται σ’αυτά. Θετικά κυτταρολογικά αποτελέσματα έχουμε στο 5-10% των περιπτώσεων και τα ψευδώς θετικά κυμαίνονται μεταξύ 3-6%. Τα αδιευκρίνιστα η ύποπτα αποτελούν το 20% περίπου και αφορούν περιπτώσεις θυλακιωδών νεοπλασμάτων. Η πιο συχνή καλοήθης κυτταρολογική εικόνα είναι του κολλοειδούς όζου που εμφανίζουν τα μακροθυλακιώδη αδενώματα. Η πιο συχνή κακοήθης διάγνωση είναι του θηλώδους καρκινώματος. Στη κατηγορία των αδιευκρίνιστων η ύποπτων παρασκευασμάτων είναι το μικροθυλακιώδες αδένωμα, εμβρυϊκό αδένωμα το αδένωμα από κύτταρα Hurthle. H ακρίβεια της βιοψίας με χονδρή ή λεπτή βελόνα από πολλά κέντρα είναι η ίδια γι αυτό η βιοψία με χονδρή βελόνα έχει καταργηθεί. Όπως προαναφέραμε η ακρίβεια της βιοψίας με λεπτή βελόνα φθάνει το 80-97%, η ειδικότητα 90-98% και η ευαισθησία το 80-90%. 

Πως αντιμετωπίζονται οι θυρεοειδικοί όζοι;

Εφόσον με τις παραπάνω εξετάσεις θεωρήσουμε ότι το οζίδιο είναι καλοήθης, τότε ο ασθενής παρακολουθείται σε τακτά χρονικά διαστήματα. Επίσης λαμβάνει την ορμόνη του θυρεοειδούς ως θεραπεία καταστολής του οζιδίου. Σε λίγες περιπτώσεις το οζίδιο συνεχίζει να αυξάνει σε μέγεθος ή προκαλεί αίσθημα πίεσης στο λαιμό, οπότε και αφαιρείται.

Ακόμα και αν υπάρχει υπόνοια κακοήθειας, τότε ο ασθενής οδηγείται στο χειρουργείο και αφαιρείται σχεδόν όλος ο θυρεοειδής (σχεδόν ολική θυρεοειδεκτομή), διότι πάντοτε παραμένουν ελάχιστα υπολείμματα.

Η διάγνωση του καρκίνου του θυρεοειδούς δεν πρέπει να μας φοβίζει αφού δεν έχει καμιά σχέση με τον καρκίνο σε κάποιο άλλο μέρος του σώματός μας. Η πρόγνωση του καρκίνου του θυρεοειδούς είναι εξαιρετικά καλή επειδή θεραπεύεται εύκολα με τη χειρουργική επέμβαση. Στο χειρουργείο αφαιρείται όλος ο θυρεοειδής αδένας καθώς και όσοι λεμφαδένες της περιοχής παρουσιάζονται διογκωμένοι. Με την πρόοδο της χειρουργικής επιστήμης, η αφαίρεση του θυρεοειδούς αποτελεί μια απλή επέμβαση, εξαιρετικά ασφαλής και γίνεται διαμέσου μιας πολύ μικρής τομής, με γενική ή τοπική αναισθησία. Ο ασθενής έχει ελάχιστο πόνο και παραμένει στο νοσοκομείο μία ή το πολύ δύο ημέρες. Επιπλέον, στην περίπτωση καρκίνου του θυρεοειδούς, έξι εβδομάδες μετά την εγχείρηση χρησιμοποιούμε ραδιενεργό ιώδιο για να καταστρέψουμε τυχόν εναπομείναντα καρκινικά κύτταρα. 

Η θεραπευτική αντιμετώπιση και στρατηγική του Καρκίνου του Θυρεοειδούς εξαρτάται από τον τύπο του καρκίνου και από την επέκταση του σε άλλους ιστούς και όργανα. Οι θεραπευτικές επιλογές είναι οι εξής:

• H χειρουργική αφαίρεση όλου ή σχεδόν όλου του αδένα, και αν είναι δυνατόν και των γειτονικών λεμφαδένων. Μετά την επέμβαση, ο ασθενής πρέπει να λαμβάνει για όλη του τη ζωή θυροξίνη σε μεγάλες δόσεις για να υποκαταστήσει τις θυρεοειδικές ορμόνες που δεν μπορεί πλέον να παράγει και να προλάβει μελλοντικές υποτροπές.
• Χορήγηση ραδιενεργού ιωδίου στον ασθενή για να καταστραφεί τυχόν υπόλειμμα του αδένα μετά τη χειρουργική αφαίρεση ή δευτεροπαθείς εστίες του καρκίνου σε λεμφαδένες ή άλλα όργανα και μέρη του σώματος.
• Εξωτερική ακτινοβόληση: μπορεί να είναι ευεργετική ειδικά σε ασθενείς με προχωρημένη νόσο οι οποίοι δεν μπορούν να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση.
• Χημειοθεραπεία: μπορεί να είναι ευεργετική μόνο σε ασθενείς με Αναπλαστικό Καρκίνο του Θυρεοειδούς.

Όλοι οι ασθενείς που χειρουργούνται για οζίδιο θυρεοειδούς οφείλουν να λαμβάνουν φάρμακο με την ορμόνη του θυρεοειδούς δια βίου.

Διαβάστε επίσης

• Παχαίνει ο υποθυρεοειδισμός; Tι είναι η Hashimoto. Ποια τα συμπτώματα, η διάγνωση και η θεραπεία.
• Οι διαταραχές του θυρεοειδούς αδένα. Τι προκαλούν, πώς ανιχνεύονται και πώς αντιμετωπίζονται
• Κούραση, υπνηλία, κατάθλιψη και δυσκοιλιότητα, μπορεί να οφείλεται σε θυρεοειδίτιδα Hashimoto;
• Πότε πρέπει να γίνεται ο υπέρηχος του θυρεοειδούς; Τι δείχνει και τι προετοιμασία απαιτείται;

Το stress φέρνει καρκίνο. Το άγχος προωθεί τις μεταστάσεις του καρκίνου. Μεταστάσεις ανάλογα με τη θέση του όγκου

του Κωνσταντίνου Λούβρου, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Η μετάσταση αρχίζει όταν κύτταρα από τον αρχικό όγκο φτάσουν μέσω του αίματος ή του λεμφικού συστήματος στα οστά, όπου αρχίζουν να πολλαπλασιάζονται.

Καρκίνος στον εγκέφαλο. Όγκος με ζαλάδες, πονοκέφαλο, ναυτία, αστάθεια, σπασμούς

PhD

του Κωνσταντίνου Λούβρου,  M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Ο καρκίνος του εγκεφάλου εμφανίζεται όταν μέσα στον εγκέφαλο αναπτύσσονται ανώμαλα κύτταρα ανεξέλεγκτα.

Ο εγκέφαλος αποτελεί τμήμα του κεντρικού νευρικού συστήματος στο σώμα μας.

Ουσιαστικά πρόκειται για μάζες που αναπτύσσονται εντός της κρανιακής κοιλότητας και δρουν χωροκατακτητικά, πιέζοντας και παρεκτοπίζοντας τον παρακείμενο εγκέφαλο. Οι μάζες αυτές δημιουργούνται από τον ανεξέλεγκτο και ανώμαλο πολλαπλασιασμό εκείνων των κυττάρων από τα οποία προέρχονται και δρουν πιεστικά σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου, ανάλογα με την εντόπισή τους. Οι όγκοι του εγκεφάλου διακρίνονται με βάση τη συμπεριφορά τους σε καλοήθεις και κακοήθεις και ανάλογα με την προέλευσή τους σε πρωτοπαθείς και δευτεροπαθείς ή μεταστατικούς. 

Οι πρωτογενείς εγκεφαλικοί όγκοι στα παιδιά εντοπίζονται συνήθως στο οπίσθιο κρανιακό βόθριο και στους ενήλικες συνήθως εντοπίζονται στα εμπρόσθια εγκεφαλικά ημισφαίρια, παρόλο που μπορούν να αναπτυχθούν σε οποιοδήποτε μέρος του εγκεφάλου. 

Οι όγκοι στον εγκέφαλο μπορεί να είναι καλοήθεις ή κακοήθεις. Παίρνουν το όνομά τους από τα κύτταρα στα οποία πρωτοεμφανίζεται ο καρκίνος. Παράδειγμα καλοήθους όγκου στον εγκέφαλο είναι το μηνιγγίωμα.

Οι πιο συνηθισμένοι κακοήθεις όγκοι στον εγκέφαλο λέγονται γλοιώματα. Στους όγκους αυτούς περιλαμβάνονται το αστροκύτωμα, το πολύμορφο γλοιοβλάστωμα (GBM) και το ολιγοδενδρογλοίωμα.

Τα αίτια των περισσότερων όγκων του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού είναι άγνωστα, αλλά κάποιοι παράγοντες κινδύνου για κακοήθεις όγκους του εγκεφάλου είναι γνωστοί:

Οι ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε ακτινοθεραπεία στο κεφάλι ως θεραπεία για άλλον τύπο καρκίνου είναι πιθανόν να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης όγκων. Αυτό συμβαίνει συχνά σε άτομα που έχουν υποστεί ακτινοθεραπεία για παιδική λευχαιμία.

Είναι επίσης δυνατόν να έχουν κάποια γενετική προδιάθεση στην ανάπτυξη ενός όγκου.

Μέχρι σήμερα, δεν υπάρχουν επαρκή επιστημονικά στοιχεία που να συνδέουν τη χρήση του κινητού τηλεφώνου με τους εγκεφαλικούς όγκους.

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο του εγκεφάλου; 

Παράγοντας κινδύνου είναι κάθε παράγοντας που συσχετίζεται με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης κάποιας συγκεκριμένης πάθησης, π.χ. καρκίνου του εγκεφάλου. Υπάρχουν διάφοροι τύποι παραγόντων κινδύνου, ορισμένοι εκ των οποίων μπορούν να τροποποιηθούν ενώ άλλοι όχι.

Πρέπει να σημειώσουμε ότι η ύπαρξη ενός ή περισσότερων παραγόντων κινδύνου δεν σημαίνει ότι κάποιος θα προσβληθεί από καρκίνο του εγκεφάλου. Πολλοί άνθρωποι έχουν τουλάχιστον έναν παράγοντα κινδύνου αλλά δεν θα προσβληθούν ποτέ από καρκίνο του εγκεφάλου, ενώ άλλοι που ήδη πάσχουν από καρκίνο του εγκεφάλου μπορεί να μην έχουν γνωστούς παράγοντες κινδύνου. Ακόμη και αν κάποιος που πάσχει από καρκίνο του εγκεφάλου έχει έναν παράγοντα κινδύνου, συνήθως είναι δύσκολο να μάθουμε κατά πόσο ο παράγοντας αυτός συντέλεσε στην εμφάνιση της ασθένειας. Αν και οι αιτίες του καρκίνου του εγκεφάλου δεν είναι πλήρως κατανοητές, υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες που είναι συσχετισμένοι με τον κίνδυνο ανάπτυξης της νόσου. 
Στους παράγοντες αυτούς περιλαμβάνονται οι εξής: 

• προχωρημένη ηλικία

• οι γενετικοί παράγοντες-οικογενειακό ιστορικό, άτομα με συγγενείς πρώτου βαθμού που πάσχουν από όγκο του εγκεφάλου παρουσιάζουν αυξημένη πιθανότητα ανάπτυξης της νόσου.

• περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως η έκθεση σε ακτινοβολία, ή χημικά, κυρίως στον εργασιακό χώρο, ή  εφαρμογή ακτινοβολίας, ως θεραπευτικό μέσο

Οι εγκεφαλικοί όγκοι χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, σε πρωτογενείς και σε δευτερογενείς. 

Οι πρωτογενείς όγκοι εμφανίζονται από μόνοι τους, χωρίς να έχει γίνει μετάσταση από κάποιο άλλο μέρος του σώματος, ενώ οι δευτερογενείς όγκοι είναι μεταστάσεις καρκίνων από διαφορετικά όργανα του σώματος. 

Πρωτογενείς όγκοι: αναπτύσσονται από τον ανώμαλο πολλαπλασιασμό εγκεφαλικών κυττάρων. 

Όγκοι μπορούν να δημιουργηθούν από τα διάφορα είδη των εγκεφαλικών κυττάρων. Στα παιδιά οι περισσότεροι όγκοι είναι πρωτογενείς. 

Δευτερογενείς όγκοι: αναπτύσσονται από μεταστάσεις καρκίνου που προϋπάρχει σε άλλο σημείο του σώματος. Οι δευτερογενείς αυτοί όγκοι είναι συχνότεροι από ότι οι πρωτογενείς όγκοι του εγκεφάλου. Στους ενήλικες οι περισσότεροι όγκοι είναι μεταστάσεις καρκίνων που εκδηλώθηκαν αλλού στο σώμα. 

Οι εγκεφαλικοί όγκοι ΔΕΝ είναι μεταδοτικοί.

Οι ασθενείς με όγκο του εγκεφάλου ή του νωτιαίου μυελού έχουν διαφορετικά συμπτώματα, ανάλογα με το σημείο που βρίσκεται ο όγκος. Μερικές φορές, όταν ένας όγκος αναπτύσσεται αργά, τα συμπτώματα εξελίσσονται σταδιακά και είναι ελάχιστα αισθητά. Είναι δυνατόν τα συμπτώματα να είναι παρόμοια με τα συμπτώματα άλλων ασθενειών.

Τα σημεία και συμπτώματα που μπορούν να προκαλούν οι πρωτογενείς ή δευτερογενείς εγκεφαλικοί όγκοι έχουν σχέση με πολλές βασικές λειτουργίες όπως η όραση, η ακοή, η ομιλία, η μνήμη, η κίνηση, η ισορροπία, η συμπεριφορά και η ψυχική κατάσταση. 
Τα κυριότερα είναι: 
Έντονος πονοκέφαλος: Ο πονοκέφαλος αυτός είναι ισχυρότερος από ότι συνήθως, επιδεινώνεται προοδευτικά, εκδηλώνεται το πρωί, εντοπίζεται πάντοτε στην ίδια περιοχή και μπορεί να συνοδεύεται από ναυτία, εμετό και απώλεια όρασης. 

Ποια είναι τα συμπτώματα του καρκίνου του εγκεφάλου; 

Τα συμπτώματα του καρκίνου του εγκεφάλου εξαρτώνται από το σημείο του εγκεφάλου στο οποίο βρίσκεται ο όγκος, από το μέγεθός του και από το πόσο γρήγορα αναπτύσσεται. Στα συνήθη συμπτώματα του καρκίνου του εγκεφάλου περιλαμβάνονται τα εξής: 

• σοβαροί πονοκέφαλοι που μπορεί να συνοδεύονται από ναυτία και έμετο ή μπορεί και όχι

• αδυναμία στη μία πλευρά του σώματος (ημιπάρεση)

• επιληπτικές κρίσεις/σπασμοί

• αλλαγές στον τρόπο σκέψης ή στην προσωπικότητα

• διαταραχές στην όραση ή στην ομιλία

• δυσκολία στον έλεγχο των κινήσεων (αταξία)

• ζάλη. 

Τα συμπτώματα αυτά ενδέχεται να οφείλονται σε αρκετές παθήσεις και όχι μόνο στον καρκίνο του εγκεφάλου. Αν προκύψουν κάποια από τα εν λόγω συμπτώματα, έχει σημασία να αποταθείτε σε γιατρό.

Περισσότεροι από το 50% των ασθενών με εγκεφαλικό όγκο, παρουσιάζουν πονοκέφαλους. Χειροτερεύουν με το βήχα και με την αλλαγή της θέσης του ασθενούς. Με την αύξηση του όγκου γίνονται συχνότεροι, διαρκούν περισσότερο και γίνονται ισχυρότεροι. 

Προβλήματα όρασης: Διπλωπία (ο ασθενής βλέπει διπλά), απώλεια της περιφερικής ή άλλου μέρους της όρασης. Δυσκολίες ομιλίας και ακοής. 

Δυσκολίες ισορροπίας: Ο ασθενής δυσκολεύεται να κρατήσει την ισορροπία του και παρουσιάζει προβλήματα στο συντονισμό των κινήσεων του. 

Εμετοί: Ο ασθενής παρουσιάζει το πρωί όταν ξυπνά αναγούλες, εμετούς που δεν εξηγούνται από άλλους λόγους. Κάποτε οι εμετοί αυτοί μπορεί να είναι έντονοι. Απώλεια αίσθησης και κίνησης: Ο ασθενής χάνει προοδευτικά τη δυνατότητα να κινεί ή να αισθάνεται ένα μέλος του σώματός του, χέρι ή πόδι. 

Μπορεί επίσης να έχει μουδιάσματα ή μυρμηγκιάσματα σε ένα μέλος του. Σύγχυση, δυσκολίες συγκέντρωσης. Αλλαγές στη συμπεριφορά. 

Σπασμοί: Οι αλλαγές στην ηλεκτρική δραστηριότητα των νευρώνων του εγκεφάλου που δημιουργεί ό όγκος, είναι αιτία σπασμών, απώλειας της συνείδησης, απώλειας ούρων ή και κοπράνων. Σπασμοί που εμφανίζονται ξαφνικά σε ένα ενήλικα χωρίς προηγούμενο ιστορικό σπασμών ή ατυχήματος με εμπλοκή του εγκεφάλου ή άλλης ασθένειας που προκαλεί σπασμούς, πρέπει να δημιουργεί την υποψία για εγκεφαλικό όγκο. Κάποτε οι σπασμοί μπορεί να είναι το μόνο σημείο ενός εγκεφαλικού όγκου που αυξάνεται με αργό ρυθμό. 

Παρόλο που δεν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο σύμπτωμα στους εγκεφαλικούς όγκους, η αργή ανάπτυξη νευρολογικών συμπτωμάτων και σημάδια αυξημένης ενδοκρανιακής πίεσης, όσο και η επιληψία σε κάποιον ασθενή με αρνητικό ιατρικό ιστορικό επιληψίας θα πρέπει να δημιουργήσουν την υποψία για εγκεφαλικό όγκο. 

Πώς γίνεται η διάγνωση του καρκίνου του εγκεφάλου; 

Μπορεί να πραγματοποιηθεί μια σειρά εξετάσεων για τη διερεύνηση συμπτωμάτων του καρκίνου του εγκεφάλου και την επιβεβαίωση μιας διάγνωσης. Ορισμένες από τις πιο συνηθισμένες εξετάσεις περιλαμβάνουν τα εξής: 

• φυσική (κλινική) εξέταση

• απεικονιστικές εξετάσεις όπως υπολογιστική τομογραφία (computed tomography (CT)) ή μαγνητική τομογραφία (magnetic resonance imaging (MRI))

• λήψη δείγματος ιστού (βιοψία) από τον εγκέφαλο για εξέταση στο μικροσκόπιο.

Επιλογές θεραπευτικής αγωγής 

Η θεραπευτική αγωγή και η περίθαλψη των καρκινοπαθών συνήθως παρέχονται από ομάδα επαγγελματιών στον τομέα της υγείας που ονομάζεται διεπιστημονική ομάδα. 

Οι κακοήθεις εγκεφαλικοί όγκοι αποτελούν ένα πολύπλοκο και δύσκολο θεραπευτικό πρόβλημα. Παρά την αξιόλογη βελτίωση της αντιμετώπισης και των ποσοστών ίασης για πολλούς άλλους καρκίνους που έχουν επιτευχθεί κατά τα τελευταία 30 χρόνια, για τους καρκίνους του εγκεφάλου δυστυχώς δεν έχει παρατηρηθεί ανάλογη πρόοδος. 

Οι όγκοι του εγκεφάλου ή του νωτιαίου μυελού αντιμετωπίζονται συνήθως με χειρουργική επέμβαση, ακτινοθεραπεία, χημειοθεραπεία ή θεραπεία με στεροειδή. Αυτές οι θεραπείες μπορούν να χρησιμοποιηθούν ανεξάρτητα ή σε συνδυασμό.

Ο στόχος της θεραπείας είναι να εξαλειφθεί ο όγκος, ή να επιβραδυνθεί η ανάπτυξή του, και / ή να γίνουν ηπιότερα τα συμπτώματα με τη συρρίκνωση του όγκου και της τυχόν διόγκωσης γύρω από αυτόν.

Υπάρχουν επίσης πολλά είδη νέων και πειραματικών θεραπειών (ή βελτιώσεις των υφιστάμενων) που χρησιμοποιούνται συχνά για την θεραπεία ασθενών με όγκους, όπως είναι η γονιδιακή θεραπεία. Μεγάλη έμφαση τα τελευταία χρόνια έχει δοθεί στη γονιδιακή θεραπεία των όγκων γενικότερα και κατά επέκταση και των όγκων του εγκεφάλου. Είναι γνωστό ότι γονιδιακές μεταβολές ευθύνονται και παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην ανάπτυξη ενός όγκου. Στόχος λοιπόν, είναι η καταστολή εκείνων των γονιδίων, δηλαδή των τμημάτων του γενετικού υλικού, που φαίνεται να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ογκογένεση και τα οποία αποκαλούνται ογκογονίδια. Ένα μεγάλο κομμάτι της έρευνας και της επιστήμης ασχολείται με αυτό το εξαιρετικά μεγάλο και δύσβατο κεφάλαιο και όλα υπόσχονται ότι αυτή η θεραπεία ίσως αποτελέσει τη θεραπεία του μέλλοντος στην ογκολογία.

Οι δυσκολίες στην αποτελεσματική αντιμετώπιση των εγκεφαλικών όγκων οφείλονται σε πολλούς παράγοντες. Αρχικά μέσα στον εγκέφαλο αναπτύσσονται πολλών ειδών όγκοι με διαφορετική ιστολογική μορφή. Ο τρόπος και η ταχύτητα ανάπτυξης είναι διαφορετικός για κάθε μορφή. Η μεγάλη ετερομορφία που χαρακτηρίζει τους εγκεφαλικούς όγκους παρατηρείται ακόμη και μέσα σε οντότητες της ίδιας ιστολογικής κατηγορίας. Το γεγονός αυτό αυξάνει την δυσκολία αξιολόγησής τους και σε αρκετές περιπτώσεις τη δυναμική εξέλιξής τους. 

Πρωτοποριακή συνδυαστική θεραπεία για τον καρκίνο του εγκεφάλου Σημαντική αύξηση του προσδόκιμου ζωής σε ασθενείς με καρκίνο εγκεφάλου (γλοίωμα βαθμού IV) δίνει πρωτοποριακή συνδυαστική θεραπεία!

Αυτό ανακοινώθηκε στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Νευροχειρουργικής Εταιρείας, το οποίο πραγματοποιήθηκε τον Μάιο στο Λος Αντζελες. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα επιστημονικών μελετών που παρουσιάστηκαν στο συνέδριο η συνδυαστική θεραπεία για το Γλοιοβλάστωμα (γλοίωμα βαθμού IV) σχεδόν διπλασιάζει το προσδόκιμο ζωής.

Πρόγνωση-Έκβαση
Η πρόγνωση και κατά συνέπεια η έκβαση των ασθενών είναι άμεσα συνυφασμένη με το αποτέλεσμα της βιοψίας. Κατά συνέπεια, καλοήθεις όγκοι μετά από ολική χειρουργική εξαίρεση-καθαρισμό, θεωρούνται πλήρως ιάσιμοι.
Οι πιο συχνοί κακοήθεις όγκοι είναι όπως ήδη έχει προαναφερθεί τα γλοιώματα. Τα γλοιώματα λοιπόν, αδρά διακρίνονται σε χαμηλής και υψηλής κακοήθειας. Τα χαμηλής κακοήθειας, παρουσιάζουν μέσο όρο επιβίωσης περίπου 7-10 χρόνια, ενώ τα υψηλής κακοήθειας μέχρι 2 χρόνια, μετά από πλήρη θεραπεία.
Όσον αφορά στους μεταστατικούς όγκους η πρόγνωση εξαρτάται από την πρωτοπαθή νόσο και την πιθανή διασπορά της νόσου και σε άλλα όργανα ή συστήματα πλην του εγκεφάλου. Σε ένα γενικό πλάνο, ασθενής με μετάσταση στον εγκέφαλο, η οποία προκαλεί νευρολογική σημειολογία, παρουσιάζει μέση επιβίωση περίπου ένα μήνα, αν δεν αντιμετωπιστεί, ενώ η μέση επιβίωση μετά από χειρουργική αφαίρεση μονήρους εγκεφαλικής μετάστασης ανέρχεται περίπου στα 2 χρόνια.

Βιβλιογραφικές παραπομπές 

Australian Cancer Network Adult Brain Tumour Guidelines Working Party. Clinical practice guidelines for the management of adult gliomas: astrocytomas and oligodendrogliomas. Cancer Council Australia, Australian Cancer Network and Clinical Oncological Society of Australia Inc

Διαβάστε επίσης

• Καρκίνος του λάρυγγα (larynx cancer). Ποια τα συμπτώματα, ποιοι κινδυνεύουν και πώς προλαμβάνεται;
• Καρκίνος του παγκρέατος, Ποια τα συμπτώματα και ποιοι κινδυνεύουν;
• Ο καρκίνος του πνεύμονα συχνά δεν παρουσιάζει συμπτώματα παρά μόνο αφού φτάσει σε προχωρημένο στάδιο. Η έγκαιρη διάγνωση σώζει ζωές
• Πότε διογκώνονται (πρήζονται) οι λεμφαδένες; Πόσο επικίνδυνο είναι; Ποιες εξετάσεις βοηθούν στην διάγνωση;
• Συμπτώματα που μπορεί να σημαίνουν καρκίνο και δεν πρέπει να τα αγνοείτε