Ο πόνος στην μέση σε τι μπορεί να οφείλεται; Τι να κάνετε για να αντιμετωπίσετε την οσφυαλγία;

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D, medlabnews.gr iatrikanea

Oκτώ στους δέκα ενηλίκους θα πονέσουν κάποια στιγμή της ζωής τους στη μέση, θα εκδηλώσουν δηλαδή οσφυαλγία. Πιο ευάλωτοι είναι οι παχύσαρκοι και όσοι κάνουν βαριές εργασίες, αλλά η οσφυαλγία παρουσιάζεται ακόμη και σε λεπτούς ή γυμνασμένους ανθρώπους. Συνήθως ο πόνος στη μέση εμφανίζεται απροειδοποίητα, π.χ. την ώρα που ανοίγετε το παράθυρο, μεταφέρετε τα ψώνια, σηκώνεστε από το κρεβάτι ή δένετε τα κορδόνια σας.

O πόνος στη μέση συνήθως οφείλεται σε μυϊκό πιάσιμο (μυϊκό σπασμό) εξαιτίας της κακής στάσης του σώματος ή μιας απότομης κίνησης. 

Ωστόσο, η οσφυαλγία μπορεί να οφείλεται και σε σοβαρότερα αίτια, όπως είναι:

• η καταπόνηση των σπονδυλικών αρθρώσεων και 
• η εκφύλιση των μεσοσπονδύλιων δίσκων (δισκοκήλη), 
• καθώς και σε πολλούς άλλους λόγους (σπονδυλοαρθρίτιδα, μεταβολικά νοσήματα κλπ.),
• Οστεοπόρωση, 
• κατάγματα, 
• μυϊκή θλάση, 
• οστεόφυτα, 
• ρευματικές παθήσεις, 
• όγκοι, πολλαπλό μυέλωμα, 
• μεταστάσεις και άλλες κακοήθεις νόσοι του μυελού των οστών.

Γι’ αυτό, μην επιχειρήσετε να κάνετε μόνοι σας διάγνωση! Eπισκεφτείτε το γιατρό, ιδιαίτερα όταν είναι μεγάλη η ένταση και η διάρκεια του πόνου, όταν περιορίζεται η κινητικότητα σας (π.χ. δεν μπορείτε να περπατήσετε ή να σκύψετε), καθώς και όταν έχετε συχνά επεισόδια οσφυαλγίας. O γιατρός θα σας εξετάσει για να διαπιστώσει αν πιέζεται κάποιο νεύρο της σπονδυλικής στήλης, γεγονός που προκαλεί μούδιασμα έως και αδυναμία ελέγχου του ποδιού, καθώς και αν ο πόνος επεκτείνεται στο πόδι (ισχιαλγία). Aν δεν διαπιστώσει κάποια νευρική δυσλειτουργία, μάλλον θα σας προτείνει μια αγωγή με αντιφλεγμονώδη. Διαφορετικά, θα προχωρήσει στην άμεση διεξαγωγή ορισμένων εξετάσεων.

Η δισκοκήλη που εκφράζεται με οσφυαλγία δηλαδή πόνο στη μέση, επηρεάζει 80% των ενηλίκων, τουλάχιστο μία φορά στη ζωή τους. Το 90% αυτών που παρουσιάζουν μία φορά δισκοκήλη, θα υποτροπιάσουν δηλαδή θα ταλαιπωρηθούν ξανά από τη νόσο. Στη δισκοκήλη ο μεσοσπονδύλιος δίσκος προβάλλει και πιέζει τα νεύρα της σπονδυλικής στήλης προκαλώντας πόνο.

Τι μπορείτε να κάνετε αν σας πιάσει πόνος στην μέση;

• Nα ξαπλώσετε στο κρεβάτι σε ύπτια θέση (ανάσκελα), σε μια θέση που δεν σας προκαλεί πόνο, βάζοντας ένα μαξιλάρι κάτω από τα γόνατα και ανασηκωμένη την πλάτη και το κεφάλι. 
• Eπίσης, μπορείτε να βάλετε και μια θερμοφόρα στη μέση, γιατί τα ζεστά επιθέματα βοηθούν τους μυς να χαλαρώσουν. 
• Παρόμοια δράση (χαλάρωση των μυών μέσω της θερμότητας) έχουν και τα έμπλαστρα και οι αλοιφές που διατίθενται στα φαρμακεία. Kαλό είναι, πάντως, να βάζετε τη θερμοφόρα ή το έμπλαστρο το βράδυ ή πριν το μεσημεριανό ύπνο και όχι λίγο πριν σηκωθείτε από το κρεβάτι. 
• Οι ήπιες μαλάξεις στην οσφυϊκή περιοχή, βοηθούν. 
• Ασκήσεις που στόχο έχουν να κάνουν τους μυς της κοιλιάς ισχυρότερους, βοηθούν. Οι ασκήσεις συστήνονται μετά την οξεία φάση του πόνου.

Φάρμακα: Για ορισμένες ημέρες ο ασθενής λαμβάνει αναλγητικά και αντιφλεγμονώδη σε συνδυασμό με τοπικές αλοιφές ή θερμοφόρες που μειώνουν τον τοπικό σπασμό. Τα φάρμακα αυτά (απολύτως αναγκαία στις περισσότερες περιπτώσεις) μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα στο γαστρεντερικό σύστημα. Η χρήση τους θα πρέπει να συνδυάζεται με την κατάλληλη διατροφή.

Κατάκλιση: Η ανάπαυση παίζει σημαντικό ρόλο. Η παρατεταμένη όμως ανάπαυση μπορεί να δημιουργήσει μυϊκή ατροφία, φοβίες και ψυχολογικά προβλήματα που, τελικά, δυσκολεύουν τη σωστή αποθεραπεία κι αυξάνουν το χρονικό διάστημα που απαιτείται για ανάρρωση. Η κατάκλιση πρέπει να γίνεται μόνον όταν ο πόνος είναι οξύς και πάλι σε συνδυασμό με μεθόδους ανακούφισης από τον πόνο . Όταν ο πόνος είναι ελαφρύς συνίσταται οι αναπνευστικές ασκήσεις και το ελαφρύ περπάτημα αλλά όχι η ορθοστασία, ή η άσκοπη και υπερβολική κούραση.

Ζώνη μέσης: Είναι απαραίτητη αλλά μόνον για μικρό χρονικό διάστημα στα νεαρά άτομα και για λίγο περισσότερο διάστημα στα ηλικιωμένα άτομα. Πρέπει να αφαιρείται κατά την ξεκούραση. Η καθημερινή, μακροχρόνια, χρήση της, μπορεί να προκαλέσει αδυναμία (ατροφία) στους κοιλιακούς και ραχιαίους μύες.

Φυσικοθεραπεία – Κινησιοθεραπεία: Είναι χρήσιμα σε κάθε περίπτωση. Βοηθούν στη μείωση του πόνου, στη βελτίωση της κινητικότητας και της δύναμης και στην σωστή αντίληψη της μηχανικής συμπεριφοράς της σπονδυλικής στήλης στις διάφορες στάσεις και κινήσεις. Περιλαμβάνει τη χρησιμοποίηση φυσικών μέσων (LASER, αναλγητικά ρεύματα, υπερήχους, διαθερμίες, μαλάξεις) καθώς και ένα πρόγραμμα κινησιοθεραπείας με οδηγό σημείο τον πόνο.

Ελάττωση βάρους – Δίαιτα: Στα υπέρβαρα άτομα η μείωση του σωματικού βάρους προκαλεί άμεση ανακούφιση των πόνων. Με τη μείωση του σωματικού βάρους ελαττώνεται η πίεση στους μεσοσπονδύλιους δίσκους και η παραμόρφωση (λόγω του αυξημένου βάρους) των δομών της σπονδυλικής στήλης, με αποτέλεσμα να μειώνεται ο μηχανικός ερεθισμός των σπονδύλων και ο πάσχοντας να ανακουφίζεται από τους πόνους. Ακόμα και μόνον η ελάττωση του σωματικού βάρους, επιφέρει γρήγορα και θεαματικά αποτελέσματα στο 50% των περιπτώσεων.

Η χειρουργική επέμβαση στην δισκοκήλη επιφυλάσσεται μόνο για πολύ σοβαρές και υποτροπιάζουσες περιπτώσεις.

Διαβάστε επίσης:

Προσοχή. Τι άλλο μπορεί να σημαίνει ένας επίμονος πόνος στην μέση;

Το περπάτημα, η καλύτερη άσκηση για τους έντονους και στρεσογόνους ρυθμούς που ζούμε

Παγκόσμια Ημέρα Σπονδυλικής Στήλης. Οι πόνοι της μέσης, οι κακώσεις της σπονδυλικής στήλης. Η σημασία της σωστής στάσης (video)

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Η Παγκόσμια Ημέρα Σπονδυλικής Στήλης εορτάζεται στο πλαίσιο της «Εβδομάδας Δράσης για τα Οστά και τις Αρθρώσεις». 

Η καμπάνια ενημέρωσης έχει βασικό μήνυμα  #LoveYourSpine, προτρέποντας μας να πάρουμε ορθή στάση και να κινηθούμε προς την κατεύθυνση της υιοθέτησης πρακτικών, για τη μείωση της καθημερινής φθοράς, καταπόνησης της Σπονδυλικής Στήλης και διατήρησης της υγείας της. Η εκστρατεία γίνεται στο πλαίσιο της εβδομάδας δράσης για τα οστά και τις αρθρώσεις.

Οκτώ στους δέκα ενηλίκους θα πονέσουν κάποια στιγμή της ζωής τους στη μέση, θα εκδηλώσουν δηλαδή οσφυαλγία. Πιο ευάλωτοι είναι οι παχύσαρκοι και όσοι κάνουν βαριές εργασίες, αλλά η οσφυαλγία παρουσιάζεται ακόμη και σε λεπτούς ή γυμνασμένους ανθρώπους. Συνήθως ο πόνος στη μέση εμφανίζεται απροειδοποίητα, π.χ. την ώρα που ανοίγετε το παράθυρο, μεταφέρετε τα ψώνια, σηκώνεστε από το κρεβάτι ή δένετε τα κορδόνια σας.

Οι πόνοι και τα προβλήματα στην πλάτη είναι ο δεύτερος λόγος απουσίας από την εργασία.

Στην χώρα μας, ποσοστό που αγγίζει το 33% των Ελλήνων εργαζόμενων αναφέρει ότι αντιμετώπισε τον τελευταίο μήνα προβλήματα στη σπονδυλική στήλη, εξαιτίας της εργασίας τους ένα ποσοστό που αποτελεί το υψηλότερο ανάμεσα στις ευρωπαϊκές χώρες. Παράλληλα, ποσοστό που αγγίζει το 46% αναφέρει συχνούς κι έντονους μυϊκούς πόνους στον αυχένα, στους ώμους και στα άνω άκρα, ποσοστό που, επίσης, αποτελεί το υψηλότερο στην Ευρώπη.

Η σπονδυλική στήλη είναι ένα από τα πιο πολύπλοκα όργανα και ο κεντρικός άξονας του ανθρώπινου σώματος πάνω στον οποίο στηρίζονται το κεφάλι, τα άνω άκρα και όλα τα όργανα του θώρακα και της κοιλιάς. Καταλήγει στη λεκάνη πάνω στην οποία μεταφέρει το συνολικό βάρος του σώματος από τη μέση και πάνω. Δεν είναι τυχαίο που η έννοια "σπονδυλική στήλη" έχει επικρατήσει να σημαίνει θεμέλιο, βάση, κεντρική στήριξη κ.α., γιατί η σπονδυλική στήλη συγκεντρώνει όλες αυτές τις ιδιότητες και είναι ο κεντρικός άξονας του σώματος πάνω στον οποίο στηρίζονται όλα τα υπόλοιπα όργανα.

Οι κακώσεις είναι το αποτέλεσμα από την απότομη άσκηση δυνάμεων μεγαλύτερων από τις αντοχές των υλικών από τα οποία είναι κατασκευασμένη η σπονδυλική στήλη. Οι συνέπειες είναι ανάλογες με το μέγεθος, τη φορά, τη διάρκεια των δυνάμεων αλλά και την αντίσταση της σπονδυλικής στήλης και συνολικά του ίδιου του οργανισμού τις στιγμές του ατυχήματος. 

Σε πάρα πολλές περιπτώσεις ακούγεται η ανάγκη για σωστή θέση ή στάση προκειμένου να αποφύγουμε την καταπόνηση της σπονδυλικής στήλης στη μέση ή στο λαιμό

Αναλύοντας τα αίτια της οσφυαλγίας ή του αυχενικού ανακαλύπτει κανείς ότι το μεγαλύτερο ποσοστό οφείλεται σε συγκεκριμένη οργανική πάθηση η οποία είναι ανεξάρτητη από τις συνθήκες της απλής καθημερινής κόπωσης, φθάνοντας το 33% χωρίς να υπολογίζονται κακώσεις, ρευματοπάθειες, οστεοαρθρίτιδα, φθορές λόγω χρόνου, πρόσθετο κοιλιακό βάρος και αγύμναστο μυϊκό σύστημα.

Η κακή στάση ηρεμίας δεν μπορεί να προκαλέσει οργανική πάθηση στη σπονδυλική στήλη. Μπορεί όμως να προκαλέσει κόπωση τοπικά η οποία θα εκδηλωθεί με μυϊκό σπασμό και πόνο και θα αναγκάσει το άτομο σε αλλαγή στάσης. Κακή στάση είναι επίσης αυτή που αναγκάζει σε επιπλέον μυϊκό έργο τα άκρα ή τον κορμό ενώ θα μπορούσαν να δουλεύουν πιο ξεκούραστα. Παράδειγμα η θέση (ύψος) του καθίσματος σε σχέση με το ύψος του γραφείου ή/και η απόσταση καθίσματος - γραφείου η οποία επιρρεάζεται και από την όραση.

Καλό είναι να γίνονται συχνά αλλαγές της στάσης χωρίς να υπάρχει ιδιαίτερος λόγος γιατί μ ́αυτόν τον τρόπο βοηθάμε και το κυκλοφορικό. Οι συχνές αναγκαστικές αλλαγές στάσης λόγω ενοχλημάτων (πόνος, μούδιασμα) υποδηλώνουν την ύπαρξη οργανικής πάθησης. Εξαίρεση αποτελούν άτομα που δεν έχουν συνείδηση, π.χ. με κρανιο-εγκεφαλικές κακώσεις, τετραπληγία, παραπληγία κ.ά. και δεν είναι σε θέση ν' αντιληφθούν τον πόνο ή/και ν' αλλάξουν θέση. Σωστή στάση είναι η βολική στάση. Προϋπόθεση για τη σωστή στάση είναι το σωστό κάθισμα πάνω στο οποίο πρέπει να ακουμπάνε όσο γίνεται πιο καλά οι μηροί, η μέση και η πλάτη. Η εμφάνιση πόνου σημαίνει κακή στάση ή ύπαρξη παθολογίας. Ο πόνος υπαγορεύει και καθοδηγεί για τη σωστή θέση και στάση.

Τι μπορείτε να κάνετε αν σας πιάσει πόνος στην μέση;

• Nα ξαπλώσετε στο κρεβάτι σε ύπτια θέση (ανάσκελα), σε μια θέση που δεν σας προκαλεί πόνο, βάζοντας ένα μαξιλάρι κάτω από τα γόνατα και ανασηκωμένη την πλάτη και το κεφάλι. 
• Eπίσης, μπορείτε να βάλετε και μια θερμοφόρα στη μέση, γιατί τα ζεστά επιθέματα βοηθούν τους μυς να χαλαρώσουν. 
• Παρόμοια δράση (χαλάρωση των μυών μέσω της θερμότητας) έχουν και τα έμπλαστρα και οι αλοιφές που διατίθενται στα φαρμακεία. Kαλό είναι, πάντως, να βάζετε τη θερμοφόρα ή το έμπλαστρο το βράδυ ή πριν το μεσημεριανό ύπνο και όχι λίγο πριν σηκωθείτε από το κρεβάτι. Οι ήπιες μαλάξεις στην οσφυϊκή περιοχή, βοηθούν. 
• Ασκήσεις που στόχο έχουν να κάνουν τους μυς της κοιλιάς ισχυρότερους, βοηθούν. Οι ασκήσεις συστήνονται μετά την οξεία φάση του πόνου.

Πολλές φορές επιβάλλεται η χορήγηση φαρμάκων (αναλγητικά, αντιφλεγμονώδη, μυοχαλαρωτικά) και φυσιοθεραπεία. 

Η χειρουργική επέμβαση στην δισκοκήλη επιφυλάσσεται μόνο για πολύ σοβαρές και υποτροπιάζουσες περιπτώσεις.

Διαβάστε επίσης:

• Πόνος στην μέση. Χρήσιμες συμβουλές.
• Οκτώ στους δέκαενηλίκους θα πονέσουν κάποια στιγμή της ζωής τους στη μέση. Ποια τα αίτια;Aπλοί τρόποι αντιμετώπισης
• Προσοχή. Τι άλλο μπορεί να σημαίνει ένας επίμονος πόνος στην μέση;

Τι είναι η αρθρίτιδα, Οστεοαρθρίτιδα, ρευματοειδής αρθρίτιδα, ουρική αρθρίτιδα, ποδάγρα;

https://scholar.google.gr/citations?hl=el&user=x0_XklQAAAAJ
του Αλέξανδρου Γιατζίδη, Μ.D., medlabnews.gr iatrikanea

Η αρθρίτιδα αναφέρεται συχνά ως μια μόνο ασθένεια. Στην πραγματικότητα όμως, είναι ένας όρος που αναφέρεται σε περισσότερες από 100 ιατρικές παθήσεις που επηρεάζουν το μυοσκελετικό σύστημα, ειδικά τις αρθρώσεις όπου συναντώνται δύο ή περισσότερα οστά.

Σε μερικές μορφές αρθρίτιδας επηρεάζονται επίσης και οι ιστοί στο εξωτερικό της άρθρωσης.

Ποιοι παθαίνουν Αρθρίτιδα; 

Παρόλο που η αρθρίτιδα είναι πιο κοινή σε ενήλικους άνω των 65, άνθρωποι όλων των ηλικιών (και τα παιδιά) μπορούν να προσβληθούν. Κοντά στα δύο τρίτα των ανθρώπων με αρθρίτιδα είναι κάτω των 65. Η αρθρίτιδα είναι πιο συχνή στις γυναίκες σε όλα τις ηλικιακές ομάδες και προσβάλλει όλες τις εθνικές και φυλετικές ομάδες.

Τρεις από τις πιο συνήθεις μορφές αρθρίτιδας είναι:

Εκφυλιστικές αρθρίτιδες
 

Στις εκφυλιστικές αρθρίτιδες ανήκει η οστεοαρθρίτιδα η οποία είναι η πιο κοινή μορφή αρθρίτιδας. 

Η Οστεοαρθρίτιδα 

προκαλείται όταν μια άρθρωση μεταξύ δύο οστών υφίσταται φθορά. Σε μια υγιή άρθρωση, τα άκρα των οστών καλύπτονται από ένα λείο στρώμα χόνδρου. Ο χόνδρος σταματά το τρίψιμο των οστών μεταξύ τους και βοηθά στην ομαλή κίνηση της άρθρωσης. Ο χόνδρος προστατεύει επίσης τα οστά. Στην οστεοαρθρίτιδα, ο χόνδρος παθαίνει βλάβη πράγμα που μπορεί να είναι το αποτέλεσμα τραυματισμού ή κατάγματος, ή του να είναι κάποιος υπέρβαρος ή/και κληρονομικών παραγόντων.

Αιτίες οστεοαρθρίτιδας

• Υπερβολική κινητικότητα / μη σταθερότητα της άρθρωσης
• Κληρονομική προδιάθεση
• Φλεγμονή, λοίμωξη
• Ανισορροπία βιοχημική (συγκέντρωση άχρηστων ουσιών στον συκώτι)
• Αλλαγές που συμβαίνουν με την πάροδο ηλικίας στον μηχανισμό επιδιόρθωσης του κολλαγόνου
• Ορμονικοί παράγοντες
• Τραύμα ή μηχανική βλάβη
• Κακή διατροφή (Διαταραχή ισορροπίας οξέων - αλκαλίων)

Oι φλεγμονώδεις αρθρίτιδες 

Οι φλεγμονώδεις αυτοάνοσες αρθρίτιδες έχουν ως κοινό χαρακτηριστικό γνώρισμα την έναρξη της βλάβης από τον αρθρικό υμένα. Μερικά από τα νοσήματα που έχουν σαν κλινικό εύρημα φλεγμονώδη αρθρίτιδα είναι η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, η ψωριασική αρθρίτιδα, η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα και άλλες. Τα νοσήματα αυτά έχουν μικρότερη συχνότητα στο γενικό πληθυσμό σε σχέση με την εκφυλιστική αρθρίτιδα και προσβάλλουν πολλαπλά όργανα με ζωτική λειτουργία, γεγονός που κάνει την αντιμετώπισή τους πιο δύσκολη. Λόγω της πολυπλοκότητας και της χρονιότητας αυτών των νοσημάτων, οδηγούν συχνά σε οστικές παραμορφώσεις και μερική αναπηρία. Αυτό καθιστά επιτακτική την άμεση αντιμετώπισή τους μετά την αρχική διάγνωση.   


Η ρευματοειδής αρθρίτιδα  είναι μια ασθένεια που προκαλεί φλεγμονή των αρθρώσεων, συνήθως στα χέρια, πόδια και γόνατα. Μπορεί επίσης να επηρεάζει άλλα όργανα στο σώμα. Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι αυτοάνοσο νόσημα. Είναι δηλαδή μια ασθένεια στην οποία το ανοσοποιητικό σύστημα ενός ατόμου προσβάλλει τους ιστούς που περιβάλλουν την άρθρωση. Αυτό προκαλεί φλεγμονή και οδηγεί σε πρήξιμο, πόνο και δυσκαμψία των επηρεαζόμενων αρθρώσεων. Η επίμονη φλεγμονή βλάπτει το χόνδρο και το οστό και μπορεί να οδηγήσει σε παραμόρφωση της άρθρωσης. 

Η ρευματοειδής αρθρίτιδα προσβάλλει όλες τις αρθρώσεις του σώματος όπου παρατηρούνται τα παρακάτω συμπτώματα:

·  πόνος στις αρθρώσεις και δυσκαμψία

·  πρήξιμο, ερυθρότητα και υπερβολική θερμοκρασία

·  κούραση, αδυναμία, δυσκολία στον ύπνο

·  τα συμπτώματα είναι χειρότερα το πρωί και ελαττώνονται με τις δραστηριότητες της ημέρας

·  Η Ρ.Α. μπορεί να προσβάλλει και άλλα όργανα όπως φλεγμονή των αγγείων, έλκη, συμφόρηση λεμφαδένων, φλεγμονή των μεμβρανών γύρω από την καρδιά και πνεύμονες, διόγκωση του σπλήνα κ.ά.

Oι πόνοι είναι συνεχείς, είτε κινούνται είτε όχι οι αρθρώσεις, παρουσιάζουν έξαρση τις πρώτες πρωινές ώρες, με αποτέλεσμα να ξυπνούν την ασθενή και συνοδεύονται από έντονη και μακράς χρονικής διάρκειας πρωινή δυσκαμψία (30 έως 60 λεπτά). H κατάσταση αυτή εξελίσσεται με περιοδικές κρίσεις χωρίς όμως να αφήνει στα μεσοδιαστήματα τον ασθενή χωρίς πόνους. Mετά από κάποια χρόνια εάν δεν αντιμετωπισθεί θεραπευτικά, οι αρθρώσεις που έχουν προσβληθεί καταστρέφονται ολοκληρωτικά και παραμορφώνονται. Γι’ αυτό και ο κόσμος την αποκαλεί παραμορφωτική αρθρίτιδα. O ασθενής θα πρέπει να γνωρίζει ότι, αν και σπάνια, η νόσος μπορεί να προσβάλλει και άλλα όργανα εκτός από τις αρθρώσεις, γι’ αυτό και οτιδήποτε περίεργο σύμπτωμα εμφανίζει, θα πρέπει να ενημερώνει τον ειδικό γιατρό.

H έγκαιρη διάγνωση, μετά από κλινική εξέταση και τις κατάλληλες εργαστηριακές εξετάσεις, θα αποκαλύψει εύκολα τη νόσο και η κατάλληλη θεραπεία μπορεί να αναστείλει την εξέλιξή της και η ασθενής να αποφύγει τις παραμορφώσεις. H θεραπεία είναι μικτή, αφενός με αντιφλεγμονώδη φάρμακα που μειώνουν τους πόνους και τα πρηξίματα των αρθρώσεων και αφετέρου με φάρμακα τα οποία δρουν στη ρίζα της νόσου και σταματούν την εξέλιξή της. H κορτιζόνη συμμετέχει πολλές φορές στη θεραπεία της Pευματοειδούς αρθρίτιδας, χορηγούμενη είτε ενδαρθρικά για τον έλεγχο κάποιας έντονης αρθρίτιδας, είτε από το στόμα σε χρόνια βάση για την καταστολή της γενικευμένης φλεγμονής. Oι δόσεις της κορτιζόνης στη Pευματοειδή αρθρίτιδα είναι μικρές και δεν προκαλούν παρενέργειες.

Oι γυναίκες που λαμβάνουν χρόνια κορτιζόνη θα πρέπει να ελέγχονται περιοδικά για οστεοπόρωση και να λαμβάνουν από την πρώτη στιγμή της κορτιζονοθεραπείας προληπτικά αντιοστεοπορωτική αγωγή. Θα πρέπει να τονισθεί ότι, επειδή η νόσος είναι χρόνια, θα πρέπει και η θεραπεία να είναι χρόνια και η ασθενής πρέπει να οπλισθεί με την απαραίτητη επιμονή και υπομονή. Eυτυχώς τα τελευταία χρόνια καινούρια φάρμακα ήρθαν να προστεθούν στα ήδη υπάρχοντα, τα οποία είναι πιο αποτελεσματικά και με λιγότερες παρενέργειες.

Οι Μεταβολικές αρθρίτιδες

Από τις μεταβολικές αρθρίτιδες συχνότερη είναι η ουρική αρθρίτιδα. Η ποδάγρα ή Ουρική Αρθρίτιδα
 προκαλείται όταν σχηματίζονται μικροσκοπικά κρύσταλλα ουρικού οξέος στις αρθρώσεις. Αυτό προκαλεί ερεθισμό και φλεγμονή των ιστών. Επηρεάζει πρώτα συνήθως την άρθρωση του μεγάλου δακτύλου του ποδιού, αλλά μπορεί να προχωρήσει στα γόνατα, τους αστραγάλους και τα χέρια. Προσβολές μπορούν να εμφανιστούν πολύ γρήγορα και, αν δεν γίνει θεραπεία, ενδέχεται να διαρκέσουν για μια εβδομάδα. Χωρίς σωστή διαχείριση οι προσβολές μπορούν να συμβαίνουν συχνότερα και να διαρκούν περισσότερο.

Χαρακτηρίζεται από 
α) αύξηση της συγκέντρωσης του ουρικού οξέως στον ορό του αίματος

β) από επανειλημμένες από οξείας αρθρίτιδας όπου κρύσταλλοι ουρικού μονονατρίου βρίσκονται στα λευκοκύτταρα του υγρού της άρθρωσης.

γ) αυξημένη εναπόθεση ουρικού μονονατρίου μέσα και γύρω από τις αρθρώσεις των άκρων πράγμα που πολλές φορές οδηγεί στην καταστροφή των αρθρώσεων,

δ) από νεφρική προσβολή στην οποία υπάρχει συμμετοχή του σπειράματος του σωληναρίου, του διάμεσου ιστού και των αγγείων και

ε) από ουρολιθίαση

Το ουρικό οξύ προέρχεται

α) από τον καταβολισμό των πουρινών που συνθέτουν το γενετικό υλικό. Όταν τα κύτταρα παθαίνουν απόπτωση απελευθερώνουν το DNA και τα χρωμοσώματά τους και οι πουρίνες αποικοδομούνται σε ουρικό οξύ και

β) από την αποικοδόμηση των πουρινών που περιέχονται στις τροφές (ζωικά λευκώματα).

Η υπερουριχαιμία χωρίζεται στην α) πρωτογενή και β) δευτερογενή. Η πρωτογενής υπερουριχαιμία μπορεί να έχει δύο διαφορετικές αιτίες: i) ελαττωμένη απέκκριση του ουρικού οξέος στα ούρα ή ii) αυξημένη βιοσύνθεση λόγω βλάβης της ρυθμίσεως.

Η δευτερογενής υπερουριχαιμία οφείλεται σε διαταραχές του μεταβολισμού του ουρικού οξέος οι οποίες επέρχονται δευτερογενώς λόγω άλλων μεταβολικών διαταραχών.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Η αρθρίτιδα μπορεί να επηρεάζει διαφορετικά άτομα με διαφορετικούς τρόπους αλλά τα πιο κοινά συμπτώματα είναι πόνος, πρήξιμο και δυσκαμψία σε μια ή περισσότερες αρθρώσεις, και κόπωση. Τα περισσότερα άτομα αισθάνονται άλγη και πόνους στους μυς και τις αρθρώσεις τους από καιρό σε καιρό και ένας τέτοιος πόνος είναι συχνά βραχύβιος. Ωστόσο, ο πόνος στις αρθρώσεις σας και η δυσκαμψία μέσα ή γύρω από τις αρθρώσεις, που δεν έχουν προφανή αιτία, θα μπορούσαν να οφείλονται σε αρθρίτιδα.

Τα συμπτώματα / ενδείξεις της αρθρίτιδας που πρέπει να προσέχετε περιλαμβάνουν

1.   Πόνο ή πρήξιμο γύρω από τις αρθρώσεις

2.   Πόνο στα γόνατα ή τα ισχία (γοφούς) όταν ανεβαίνετε σκάλες ή περπατάτε

3.   Δυσκαμψία στις αρθρώσεις νωρίς το πρωί

4.   Δυσκολία στο ντύσιμο π.χ. δένοντας κορδόνια παπουτσιών ή κουμπώνοντας κουμπιά

5.   Δυσκολία μπαίνοντας και βγαίνοντας από αυτοκίνητα

6.   Κόπωση

7.   Μυϊκή αδυναμία

8.   Απώλεια κίνησης ή κινητικότητας

9.   Ένα γενικό αίσθημα αδιαθεσίας

10.  Απώλεια βάρους

11. Ήπιο πυρετό ή νυχτερινούς ιδρώτας

12.  Δερματικά ερυθήματα 


Αυτά τα συμπτώματα δεν είναι ειδικά της αρθρίτιδας, ωστόσο, και μπορούν να προκληθούν από άλλες ασθένειες. Αυτά τα συμπτώματα δεν είναι παρόντα σε όλους τους τύπους αρθρίτιδας.

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Αν έχετε οποιαδήποτε από τα προαναφερθέντα συμπτώματα, είναι σημαντικό να δείτε το γιατρό σας. Η έγκαιρη διάγνωση θα μειώσει τον πόνο, θα ελαχιστοποιήσει την επιδείνωση της πάθησής σας και θα σας βοηθήσει να διατηρήσετε την κινητικότητά σας. Ο γιατρός σας θα ελέγξει το ιατρικό σας ιστορικό και θα κάνει εξέταση. Ενδέχεται επίσης να χρειαστούν άλλες εξετάσεις όπως εξετάσεις αίματος, ακτινογραφίες και διαγνωστικές εξετάσεις. Ο ρευματοειδής παράγοντας είναι ένα αντίσωμα που ανιχνεύεται στους περισσότερους ανθρώπους με ρευματοειδή αρθρίτιδα

Η ταχύτητα καθίζησης ερυθρών αιμοσφαιρίων (ΤΚΕ) και η C-αντιδρώσα πρωτεΐνη (CRP) μετρούν το επίπεδο φλεγμονής στον οργανισμό σας

Ιδιαίτερα χρήσιμος για την έγκαιρη ανίχνευση της ΡΑ είναι ο προσδιορισμός αντισωμάτων έναντι μιας ουσίας που εμφανίζεται φυσιολογικά και ονομάζεται κυκλικό κιτρουλινοποιημένο πεπτίδιο (αντι-CCP αντισώματα).

Μια άλλη εξέταση είναι η ανάλυση του αρθρικού υγρού που περιβάλλει τις αρθρώσεις, ώστε να επιβεβαιωθεί η παρουσία φλεγμονώδους νόσου. Ο γιατρός σας μπορεί επίσης να σας παραπέμψει σε ρευματολόγο που είναι ειδικός σ’ αυτό τον τομέα ιατρικής.

Ποια είναι η θεραπευτική αγωγή;

Δεν υπάρχει μία μόνο θεραπευτική αγωγή για την αρθρίτιδα, ωστόσο πολλές μορφές αρθρίτιδας μπορούν να ελέγχονται αποτελεσματικά για να σας προσφέρουν μια καλύτερη ποιότητα ζωής. Ο στόχος της θεραπείας είναι η πρόληψη ή ο έλεγχος της καταστροφής των αρθρώσεων και η μείωση των συμπτωμάτων.

Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιούμε αντιρευματικά φάρμακα τροποποιητικά της νόσου (DMARD) σε πρώιμο στάδιο της θεραπείας. Ο γιατρός σας θα παρακολουθεί την βελτίωση των συμπτωμάτων και τυχόν παρενέργειες όταν παίρνετε DMARD.

Τα DMARD που μπορεί να χρησιμοποιηθούν είναι:

·  Υδροξυχλωροκίνη
·  Άλατα χρυσού
·  Πενικιλλαμίνη
·  Λεφλουνομίδη
·  Σουφασαλαζίνη
·  Αζαθιοπρίνη
·  Κυκλοσπορίνη
·  Μεθοτρεξάτη

Η επιλογή του κατάλληλου φαρμάκου είναι ευθύνη του θεράποντα ιατρού, μετά από κατάλληλη ενημέρωση και συναίνεση του ασθενούς. Η μεθοτρεξάτη είναι το πιο συχνά συνταγογραφούμενο DMARD και βελτιώνει αποτελεσματικά τα συμπτώματα της ΡΑ όταν χρησιμοποιείται μόνη της ή με άλλα DMARDs, ή 
με άλλα φάρμακα που ονομάζονται τροποποιητές βιολογικής απάντησης (βιολογικοί παράγοντες).

Επειδή η αρθρίτιδα επηρεάζει άτομα με διαφορετικό τρόπο, οι αποφάσεις θεραπευτικής αγωγής της αρθρίτιδας σας θα προσαρμόζονται αναλόγως. Είναι πολύ σημαντικό να αναπτύξετε μια καλή συνεργασία με το γιατρό σας.

Πώς μπορείτε να βοηθήσετε τον εαυτό σας;

Είναι σημαντικό να αναλάβετε ενεργό ρόλο στην κατανόηση και αντιμετώπιση της πάθησής σας. Ο ακόλουθος κατάλογος σημείων ελέγχου θα σας βοηθήσει να αρχίσετε τα πρώτα βήματα για να καταφέρετε να ζείτε καλά με την αρθρίτιδά σας.

1.  Αναλάβετε τον έλεγχο γνωρίζοντας την ασθένειά σας - μάθετε ποιον τύπο έχετε και ανακαλύψτε έπειτα τους καλύτερους τρόπους να βελτιώσετε την κατάστασή σας

2.  Μην καθυστερείτε, δείτε το γιατρό σας

3.  Μάθετε σχετικά με τις επιλογές θεραπείας σας

4.  Βρείτε νέους τρόπους να παραμείνετε δραστήριοι – η τακτική άσκηση βοηθά στην ανάπτυξη και διατήρηση υγιών 
οστών, μυών και αρθρώσεων. Π.χ. περπάτημα

5.  Μάθετε τεχνικές για να σας βοηθούν να διαχειρίζεστε τον πόνο σας - μιλήστε στο γιατρό σας για τη διαχείριση του 
πόνου σας, αυτό μπορεί να περιλαμβάνει άλλους τομείς εκτός από φάρμακα - Φυσιοθεραπεία (μια θεραπεία που μπορεί να βοηθήσει με την κινητικότητα και την ανεξαρτησία) και Υδροθεραπεία (άσκηση σε ζεστό νερό), που μπορούν να σας βοηθήσουν.

6.  Αποδεχθείτε τα συναισθήματά σας και ζητήστε υποστήριξη

7.  Κάνετε επιλογές τροφών που «μετρούν» - ακολουθείτε μια υγιεινή ισορροπημένη διατροφή για να διατηρείτε το βάρος σας σε φυσιολογικά επίπεδα σε σχέση με το ύψος σας

8.  Ισορροπήστε τη ζωή σας - όταν έχετε αρθρίτιδα, χρειάζεται να βρείτε τη σωστή ισορροπία μεταξύ της εργασίας, 
της δραστηριότητας και της ανάπαυσης. Να είστε ευέλικτοι - αν έχετε μια άσχημη ημέρα, αλλάξτε τα σχέδιά σας. Βρείτε νέες δραστηριότητες που μπορείτε να κάνετε με την αρθρίτιδά σας που θα σας δώσουν ικανοποίηση. Π.χ. χορός και ελαφρά άσκηση

9.  Διαχείριση άγχους (στρες) και χαλάρωση – Αναγνωρίστε το πότε σας πιάνει άγχος. Βρείτε δραστηριότητες που θα ανακουφίζουν το άγχος – μάθετε τεχνικές χαλάρωσης όπως ο διαλογισμός. Αφήστε κάποιο ελεύθερο χρόνο για να χαλαρώνετε π.χ. ένα αγαπημένο μέρος στον κήπο

ΠΗΓΕΣ 
Rheumatology Secrets, Arthritis Research Campaign

Ελληνική Ρευματολογική Εταιρεία www.ere.gr

Ελληνική Εταιρεία Αντιρευματικού Αγώνα www.arthritis.org.gr 

Διαβάστε επίσης

• Τι πρέπει να κάνετε για να ανακουφιστείτε από τον πόνο στην μέση;
• Πόνος στην πλάτη. Ποιες οι αιτίες, πότε πρέπει να πάτε στον γιατρό και τι πρέπει να κάνετε για την πρόληψή του;
• Τα ωμέγα-3 λιπαρά μπορεί να βοηθούν στη μείωση της φλεγμονής σε ορισμένες μορφές αρθρίτιδας.
• Τι είναι ο ρευματολόγος και για ποιους λόγους πρέπει να τον επισκεφτείτε
• Τι είναι η CRP (C αντιδρώσα πρωτεΐνη); Πόσο χρήσιμη είναι στη διάγνωση φλεγμονής αλλά και στην πρόληψη καρδιακής προσβολής; 

Τι είναι ο ιατρός ρευματολόγος; 10 λόγοι για να δείτε ρευματολόγο;

του Ξενοφώντα Τσούκαλη, M.D, medlabnews.gr iatrikanea

Οι ρευματολόγοι είναι οι γιατροί που έχουν ειδικευτεί στις μη τραυματικές και μη χειρουργικές παθήσεις του μυοσκελετικού συστήματος και στις παθήσεις του συνδετικού ιστού, που έχουν με άλλα λόγια ειδικευτεί στις ρευματικές παθήσεις και έχουν αποκτήσει θεωρητικές και πρακτικές γνώσεις καθώς και επαγγελματική επάρκεια και ικανότητα για τη διάγνωση, την πρόληψη και τη θεραπευτική αντιμετώπιση των ρευματικών παθήσεων
.

Έχει αναδειχθεί η διαπίστωση ότι η έννοια των ρευματικών παθήσεων δεν είναι γνωστή στον περισσότερο κόσμο ούτε είναι διαδεδομένη στο βαθμό που θα έπρεπε προκειμένου να συμβάλλει αποτελεσματικά στην έγκαιρη διάγνωση και στη σωστή θεραπευτική αντιμετώπιση αυτών των παθήσεων. Πολύ συχνά μάλιστα ο περισσότερος κόσμος, όταν αναφέρεται στις ρευματικές παθήσεις, χρησιμοποιεί τους όρους “αρθριτικά” ή “ρευματικά”. Οι όροι αυτοί είναι λανθασμένοι γιατί στερούνται περιεχομένου και δημιουργούν αρκετές φορές σύγχυση, δίνοντας μάλιστα την εσφαλμένη εντύπωση ότι πρόκειται για δύο μόνο παθήσεις, ενώ στην πραγματικότητα οι ρευματικές παθήσεις είναι πολλές, περίπου 200.

10 ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΝΑ ∆ΕΙΤΕ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΟ


Τον Μάιο του 2009 το Αμερικανικό Κολλέγιο Ρευματολογίας με ανακοίνωση του τόνισε την ανάγκη για να δει κανείς ρευματολόγο,αν παρουσιάζει
1. Αρθραλγία (πόνος στις αρθρώσεις)
2. Αρθρίτιδα
3. Αρθρίτιδα που συνοδεύεται από φλεγμονή στα μάτια
4. Αρθρίτιδα που συνοδεύεται από εξάνθημα στο δέρμα
5. Αρθρίτιδα που συνοδεύεται από πόνο στη μέση
6. ∆υσκαμψία στο σώμα ή τις αρθρώσεις
7. Πόνους στον αυχένα, στο θώρακα, στη μέση ή στη λεκάνη
8. Πόνο στις αρθρώσεις που να είναι έντονοι ή να επιμένουν για διάστημα μερικών ημερών
9. Πόνο στους μυς που να είναι έντονοι ή να επιμένουν για διάστημα μερικών ημερών
10. Πόνο στα οστά που να είναι έντονοι ή να επιμένουν για διάστημα μερικών ημερών

Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να υποδηλώνουν ρευματικά νοσήματα. Τα ρευματικά ή ρευματολογικά νοσήματα είναι γνωστά και ως ρευματοπάθειες.

Υπάρχουν περισσότερα από 200 ρευματικά νοσήματα.

Η αρθρίτιδα, δηλαδή η φλεγμονή της άρθρωσης,είναι κοινό σύμπτωμα των ρευματικών νοσημάτων όμως δεν είναι το μοναδικό χαρακτηριστικό των ρευματοπαθειών.

Οι αρθρώσεις, οι μύς,οι τένοντες,τα οστά, τα μάτια,το στόμα,η μύτη,τα αυτιά,το δέρμα,τα νύχια,η καρδιά,οι πνεύμονες,τα νεφρά,ο οισοφάγος,το έντερο,το ήπαρ,τα νεύρα,ο εγκέφαλος και άλλα συστήματα του οργανισμού μπορεί αν προσβληθούν.

Ο ρευματολόγος είναι ο ειδικός στο να διερευνήσει και θα διαγνώσει τις ρευματοπάθειες και να συστήσει την κατάλληλη θεραπεία με βάση τα αποδεδειγμένα ιατρικά δεδομένα.

Η πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση των ρευματολογικών νοσημάτων είναι σημαντική στο να προληφθούν οι επιπλοκές αυτών των νοσημάτων.


Η οικονομική κρίση και οι ρευματολόγοι

Σε 29 Νομούς της χώρας δεν υπάρχει ειδικός ρευματολόγος, ούτε στα νοσοκομεία του ΕΣΥ ούτε στα ιατρεία των ασφαλιστικών Ταμείων!
Αποτέλεσμα περισσότερες από 100.000 οικογένειες, να κάνουν ένα είδος «αναγκαστικού ιατρικού τουρισμού», να ταξιδεύουν συχνά, σε άλλες περιοχές για να αντιμετωπίσουν την πάθησή τους.


Για τα παιδιά μάλιστα, με σοβαρές ρευματοπάθειες, που συχνά, λόγω της μη έγκαιρης αντιμετώπισης, καταλήγουν σε αναπηρίες, οι συνθήκες είναι ακόμα χειρότερες, καθώς το μοναδικό οργανωμένο Κέντρο για ρευματοπάθειες παιδιών, έστω με ελλιπή στελέχωση, υπάρχει στο Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης και από τις περίπου 3.000 οικογένειες, που έχουν ασθενή παιδιά, απ΄ όλη την Ελλάδα, αναγκάζονται οι περισσότερες, να ταξιδεύουν στη Θεσσαλονίκη!

Διαβάστε επίσης

• Αρθρίτιδες. Οστεοαρθρίτιδα, ρευματοειδής αρθρίτιδα, ποδάγρα ή ουρική αρθρίτιδα. Τι να κάνετε για να ζείτε καλά με την αρθρίτιδα. 
• Τι πρέπει να κάνετε για να ανακουφιστείτε από τον πόνο στην μέση;
• Πόνος στην πλάτη. Ποιες οι αιτίες, πότε πρέπει να πάτε στον γιατρό και τι πρέπει να κάνετε για την πρόληψή του;
• Τα ωμέγα-3 λιπαρά μπορεί να βοηθούν στη μείωση της φλεγμονής σε ορισμένες μορφές αρθρίτιδας.
• Τι είναι ο ρευματολόγος και για ποιους λόγους πρέπει να τον επισκεφτείτε;
• Οι ρευματοπαθείς στην Ελλάδα και η επιβάρυνση τους με την οικονομική κρίση. Παγκόσμια ημέρα Αρθρίτιδας