Η χώρα καταγωγής, το φύλο και το επίπεδο μόρφωσης, παράγοντες που επηρεάζουν την εμφάνιση της κατάθλιψης στην Ελλάδα

Η κατάθλιψη φαίνεται πως είναι γένους θηλυκού στη χώρα μας και «χτυπάει» περισσότερο τις Ελληνίδες παρά τις μετανάστριες που ζουν εδώ. Αντίθετα, στους άνδρες η κατάθλιψη εμφανίζεται ανεξάρτητα από την εθνικότητα, αλλά περισσότερο επηρεασμένη από το επίπεδο μόρφωσης.

Τα παραπάνω διαπιστώνει έρευνα με θέμα «Οι ανισότητες στον τομέα της υγείας στο μεταναστευτικό πληθυσμό», που παρουσιάστηκε σήμερα σε διήμερο συνέδριο στην Αθήνα.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματά της, οι Ελληνίδες έχουν υψηλά ποσοστά εμφάνισης κατάθλιψης (40%) σε σχέση με τις μετανάστριες (30% οι γυναίκες από την Αλβανία και 25% οι γυναίκες από άλλες χώρες), ενώ οι Ελληνίδες με χαμηλή εκπαίδευση έχουν λίγο περισσότερες πιθανότητες να πάσχουν από κατάθλιψη (45%) από ό,τι οι Ελληνίδες με ανώτερη μόρφωση (40%). Το επίπεδο εκπαίδευσης φαίνεται ότι επηρεάζει και τις γυναίκες από τρίτες χώρες, καθώς όσες έχουν χαμηλό επίπεδο μόρφωσης εμφάνισαν μεγαλύτερα ποσοστά κατάθλιψης από τις Ελληνίδες.

Τόσο στις Ελληνίδες όσο και στις μετανάστριες, η κατάθλιψη αυξάνεται σημαντικά στις συνταξιούχους και όσες έχουν αναπηρία, αν και ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι στις Ελληνίδες που δουλεύουν ή σπουδάζουν, τα ποσοστά κατάθλιψης πλησιάζουν τα ποσοστά των ανέργων Ελληνίδων (κοντά στο 40% και στις δύο περιπτώσεις).

Οι άνδρες έχουν περίπου τις ίδιες πιθανότητες να εκδηλώσουν συμπτώματα κατάθλιψης ανεξάρτητα από την εθνικότητά τους (το ποσοστό των ερωτώμενων είναι λίγο κάτω από το 30% σε όλες τις περιπτώσεις). Στην περίπτωση των ανδρών, το επίπεδο μόρφωσης είναι σημαντικότερος παράγοντας από ό,τι η εθνικότητα. Για παράδειγμα, οι Έλληνες με χαμηλότερη μόρφωση έχουν σχεδόν 40% ποσοστό να αναφέρουν συμπτώματα κατάθλιψης, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό σε όσους έχουν υψηλή μόρφωση είναι 25%.

Στην έρευνα εντοπίστηκε σύνδεση της κατάθλιψης με την οικονομική κρίση. Βέβαια, διαπιστώθηκε ότι οι άνδρες μετανάστες είναι ελαφρώς λιγότερο πιθανό να αναφέρουν συμπτώματα κατάθλιψης σε σχέση με τους Έλληνες, ανεξάρτητα από το επίπεδο οικονομικής δυσχέρειας που αντιμετωπίζουν. Αντίθετα, οι Ελληνίδες είναι περισσότερο επηρεασμένες από την οικονομική κρίση.

Όσον αφορά στη σωματική υγεία, παρατηρήθηκε ότι το επίπεδο εκπαίδευσης έχει σημαντική επίδραση στην υγεία των ερωτηθέντων (όπως τουλάχιστον αυτή περιγράφηκε από τους ίδιους). Τα περισσότερα προβλήματα υγείας ανέφεραν οι γυναίκες από τρίτες χώρες με χαμηλή μόρφωση, αν και διαπιστώθηκε ότι τυχόν δυσκολίες πρόσβασης στην ιατρική περίθαλψη αναφέρονται σχεδόν σπάνια από τους μετανάστες.

Οι άνδρες των τρίτων χωρών δείχνουν να επηρεάζονται περισσότερο από την κοινωνικοοικονομική θέση τους, αλλά τείνουν να δηλώνουν ότι είναι καλύτερα στην υγεία τους από ό,τι οι Έλληνες. Εξάλλου, οι μετανάστες τείνουν να αναφέρουν καλύτερα ποσοστά στη σωματική δραστηριότητα και την αποχή από το κάπνισμα και το αλκοόλ - ωστόσο έχουν χειρότερες επιδόσεις σε ό,τι αφορά την έκθεσή τους σε κινδύνους στην εργασία τους.

Η έρευνα διενεργήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος MIGHEAL, το οποίο χρηματοδοτείται από τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο και υλοποιείται από το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Επιστήμης και Τεχνολογίας της Νορβηγίας (NTNU). Διαχειριστής του προγράμματος είναι η γενική γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας του υπουργείου Παιδείας.

ΑΠΕ-ΜΠΕ

Άγχος και κατάθλιψη μπορεί να αυξάνουν τον κίνδυνο θανάτου από καρκίνο, δείχνει έρευνα

Οι άνθρωποι με χρόνιο στρες, οι οποίοι έχουν άγχος ή κατάθλιψη, αντιμετωπίζουν αυξημένο κατά 32% κίνδυνο θανάτου από καρκίνο, σύμφωνα με μια νέα βρετανο-αυστραλιανή επιστημονική έρευνα, με τη συμμετοχή ενός Έλληνα επιστήμονα, του αναπληρωτή καθηγητή της Σχολής Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ Εμμανουήλ Σταματάκη.

   Όμως, οι επιστήμονες δεν αποκλείουν ότι μπορεί να συμβαίνει και το αντίθετο, δηλαδή οι άνθρωποι να γίνονται πιο αγχωμένοι και δυστυχισμένοι λόγω του καρκίνου που δεν έχει ακόμη διαγνωσθεί, αλλά στο μεταξύ προκαλεί αλλαγές στο σώμα, με επίπτωση και στον ψυχισμό.

   Οι ερευνητές του University College του Λονδίνου, του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου και του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ, με επικεφαλής τον επιδημιολόγο Ντέηβιντ Μπάτι, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο βρετανικό ιατρικό περιοδικό "British Medical Journal" (BMJ), μελέτησαν στοιχεία (μετα-ανάλυση) 16 μελετών, που αφορούσαν πάνω από 163.000 ανθρώπους άνω των 16 ετών, από τους οποίους οι 4.353 πέθαναν από καρκίνο σε διάστημα 14 ετών.

   Διαπιστώθηκε ότι όσοι είχαν μεγαλύτερο άγχος και κατάθλιψη, ήταν αυτοί που ήταν πιθανότερο να πεθάνουν αργότερα από καρκίνο. Αυτό ίσχυε ιδίως για ορισμένες μορφές καρκίνου: του εντέρου, του προστάτη, του παγκρέατος, του οισοφάγου και τη λευχαιμία.

   «Απέχουμε ακόμη πολύ από το να είμαστε βέβαιοι ότι η κακή ψυχική υγεία όντως προκαλεί καρκίνο», δήλωσε ο δρ Μπάτι, καθώς, όπως είπε, ο μη διαγνωσμένος καρκίνος μπορεί να έχει αρνητική επίπτωση στην ψυχολογία ενός ανθρώπου.

   Από την άλλη, οι ερευνητές επισήμαναν ότι πράγματι το άγχος και η κατάθλιψη μπορεί να πυροδοτούν βιολογικούς μηχανισμούς, που εξασθενούν το ανοσοποιητικό σύστημα και προκαλούν φλεγμονή, συμβάλλοντας έτσι σε γονιδιακή αστάθεια και σε μεταλλάξεις του DNΑ, με τελικό αποτέλεσμα την καρκινογένεση. Προηγούμενες μελέτες έχουν επίσης συσχετίσει το χρόνιο στρες με αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο.

   Σύνδεσμος για την πρωτότυπη επιστημονική εργασία: http://www.bmj.com/content/356/bmj.j108

ΑΠΕ

Ιαπωνία, επιδημία θανάτων από υπερκόπωση

Την πρώτη ημέρα αργίας των Χριστουγέννων του 2015, μία νεαρή υπάλληλος κάποιας διαφημιστικής εταιρείας του Τόκυο αυτοκτόνησε – αφού προηγουμένως έγραψε στα  μέσα κοινωνικής δικτύωσης τα εξής: «θα πρέπει να δουλέψω ξανά το Σαββατοκύριακο, θέλω πραγματικά να πεθάνω».

Μόνο το Νοέμβριο η συγκεκριμένη υπάλληλος είχε 105 υπερωρίες – όταν η συνήθης εβδομαδιαία απασχόληση ενός εργαζομένου στη χώρα μας είναι 40 ώρες. Εν τούτοις, στην Ιαπωνία οι υπερωρίες είναι ο κανόνας και όχι η εξαίρεση – με στόχο την αύξηση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων της, ιδιαίτερα των εξαγωγικών.

Σύμφωνα τώρα με το υπουργείο υγείας της χώρας, το 2016 αυτοκτόνησαν 2.310 άτομα, επειδή δεν άντεχαν τις πιέσεις στο χώρο εργασίας τους  – αδυνατώντας να ανταπεξέλθουν επί πλέον με τις κοινωνικές τους υποχρεώσεις, όπως είναι οι οικογενειακές.

Στα πλαίσια αυτά, η ιαπωνική κυβέρνηση θα ξεκινήσει στα τέλη Φεβρουαρίου την καμπάνια «να εργάζεσαι λιγότερο και να καταναλώνεις περισσότερο», με τον τίτλο «Premium Friday» – με στόχο αφενός μεν την αντιμετώπιση του φαινομένου, αφετέρου την τόνωση της εγχώριας ζήτησης, από την οποία υποφέρει τις τρεις τελευταίες δεκαετίες, μετά το σπάσιμο της φούσκας το 1990.

Η βασική ιδέα της καμπάνιας είναι την τελευταία ημέρα του εκάστοτε μήνα να σταματούν να εργάζονται όλοι οι υπάλληλοι στη χώρα στις τρεις το μεσημέρι – έτσι ώστε να ξεκουράζονται και να δαπανούν περισσότερα χρήματα διασκεδάζοντας. Πόσο μάλλον αφού το 25% των ιαπωνικών επιχειρήσεων υποχρεώνουν τους εργαζομένους τους σε υπερωρίες, οι οποίες υπερβαίνουν τις 80 ώρες το μήνα (πηγή).

Περαιτέρω, η Ιαπωνία με 1.719 ώρες εργασίας, ευρίσκεται στην τρίτη θέση παγκοσμίως – με πρώτες τις Η.Π.Α. και δεύτερη τη Ν. Κορέα, το βασικό της ανταγωνιστή. Ο μέσος Ιάπωνας εργάζεται 348 ώρες περισσότερο από το μέσο Γερμανό – ένας αριθμός που, μεταφραζόμενος σε μήνες, σημαίνει τρεις περισσότερους!

Σύμφωνα όμως με τις επικρατούσες αντιλήψεις, ο χρόνος εργασίας αυξάνει την κοινωνική αποδοχή των Ιαπώνων – θεωρούμενος ως κάτι το ηρωικό, για το οποίο αξίζει ακόμη και να πεθάνει κανείς. Από την άλλη πλευρά, το μεγάλο πρόβλημα της οικονομίας της χώρας είναι οι χαμηλοί μισθοί, με τους οποίους αμείβονται οι εργαζόμενοι (γράφημα) – με αποτέλεσμα να μην καταναλώνουν, οπότε να μειώνεται το ΑΕΠ της χώρας, τα έσοδα του δημοσίου κοκ.

Επεξήγηση γραφήματος: Εξέλιξη της αύξησης των μισθών στην Ιαπωνία

.

Ως εκ τούτου, θεωρείται ο σημαντικότερος παράγοντας της αποτυχίας της νομισματικής πολιτικής που έχει υιοθετηθεί από την κεντρική της τράπεζα – η οποία παρά το ότι αυξάνει συνεχώς την ποσότητα χρήματος, δεν μπορεί να καταπολεμήσει την ύφεση. Έτσι το δημόσιο χρέος της συνεχίζει να αυξάνεται, πλησιάζοντας το 250% του ΑΕΠ – το οποίο παραμένει στάσιμο για ένα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα.

analyst.gr

Έντονη κόπωση και δύσπνοια, μπορεί να οφείλονται σε καρδιακή ανεπάρκεια. Νέες σημαντικές θεραπευτικές εξελίξεις

του Κωνσταντίνου Λούβρου, M.D.,  medlabnews.gr
Η καρδιά αποτελείται από τον μυ που αντλεί αίμα σε όλο το σώμα. Η καρδιακή ανεπάρκεια είναι σοβαρή πάθηση στην οποία η καρδιά αδυνατεί να εκτελεί το ρόλο της ως αντλία και να αποστέλλει αίμα στα διάφορα μέρη του σώματος. Αυτό συμβαίνει λόγω καρδιακής βλάβης που προκαλεί μείωση της λειτουργικότητας (δύναμης) της καρδιάς. Η καρδιακή ανεπάρκεια μπορεί να οφείλεται στο ότι η καρδιά, δεν μπορεί να γεμίζει με αρκετό αίμα ή να στέλνει αίμα με ικανοποιητική δύναμη
Διαφέρει από την καρδιακή προσβολή - η οποία περιλαμβάνει την έλλειψη αίματος στην καρδιά συνήθως λόγω θρόμβου στις αρτηρίες που την τροφοδοτούν με αίμα.
Ορισμένες παθήσεις, όπως η στένωση των αρτηριών της καρδιάς (στεφανιαία νόσο) και η υψηλή αρτηριακή πίεση, αδυνατίζουν σταδιακά την καρδιά.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, 1 στα 5 άτομα ανεξαρτήτως φύλου θα αναπτύξουν καρδιακή ανεπάρκεια στη διάρκεια της ζωής τους. Η καρδιακή ανεπάρκεια είναι μια εξελικτική και απειλητική για τη ζωή νόσος και αποτελεί την κύρια αιτία νοσηλείας για τους ασθενείς άνω των 65 ετών στις ανεπτυγμένες χώρες. Υπολογίζεται ότι το 75% των ασθενών με καρδιακή ανεπάρκεια αντιμετωπίζει δυσκολία στην αυτόνομη διεξαγωγή καθημερινών δραστηριοτήτων. 

Τα μυστικά του καλού ύπνου και τι προσφέρει στον οργανισμό μας (συνέντευξη)

συνέντευξη Κλεοπάτρα Ζουμπουρλή medlabnews.gr 

Συναντήσαμε την Μάρθα Ανδρίτσου, Ιατρό Πνευμονολόγο, εξειδικευμένη στις διαταραχές της αναπνοής στον ύπνο, επιστημονική συνεργάτη του Κέντρου Μελέτης Ύπνου του νοσοκομείου «Ευαγγελισμός», και μας απάντησε για την σημασία του καλού ύπνου και πώς μπορούμε να έχουμε καλό ύπνο;

Κα Ανδρίτσου πώς ορίζουμε τον καλό ύπνο;

Λέγοντας "καλός και ποιοτικός ύπνος" εννοούμε τη συμπλήρωση 6-8 ωρών χωρίς μεγάλες διακοπές αφύπνισης ενδιάμεσα. Ο καλός και ποιοτικός ύπνος είναι απαραίτητος για τη καλή λειτουργία του οργανισμού, την ανάπαυση του νευρικού και μυϊκού συστήματος, την εμπέδωση της μνήμης και την αποκατάσταση των κυτταρικών λειτουργιών στον εγκέφαλο αλλά και σε όλο το σώμα. Τον καλό ύπνο τον αντιλαμβανόμαστε και εμείς οι ίδιοι, γιατί είναι αναζωογονητικός, και μας δίνει την ενέργεια για να αντιμετωπίσουμε και να ανταπεξέλθουμε στους στόχους και τις δραστηριότητες όλης της επόμενης ημέρας.  Η μακροχρόνια έλλειψη ενός καλού ύπνου μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία μας.

Πώς μπορούμε να έχουμε καλό και ποιοτικό ύπνο; 
Έχοντας ένα καλό ύπνο, αυξάνουμε τις πιθανότητες  να έχουμε μια υγιή, δραστήρια ζωή, με ευεξία. Για να το πετύχουμε αυτό, θα πρέπει να αποφεύγουμε την έντονη σωματική δραστηριότητα, τα προϊόντα καφεΐνης λίγο πριν την ώρα του ύπνου. Θα πρέπει να κοιμόμαστε όταν αισθανόμαστε την ανάγκη, και να διατηρούμε ένα σχετικά σταθερό ωράριο ύπνου, επαρκές χρονικά. Το περιβάλλον της κρεβατοκάμαρας να είναι ήσυχο, σκοτεινό, με ικανοποιητική θερμοκρασία, ούτε κρύο, ούτε πολύ ζεστό. Το στρώμα μας να είναι άνετο με σωστή στήριξη, καθώς και το μαξιλάρι να μη δημιουργεί κάμψη του αυχένα.

Μελέτη: Τετραπλάσια ποσοστά κατάθλιψης έχουν οι συγγενείς των ατόμων με αλτσχάιμερ

Τετραπλάσια ποσοστά κατάθλιψης, σε σχέση με το γενικό πληθυσμό, παρουσιάζουν οι συγγενείς-φροντιστές των ατόμων με Αλτσχάιμερ, σύμφωνα με μελέτη της Ψυχιατρικής Κλινικής του Αιγινήτειου Νοσοκομείου, που διεξήχθη από τα μέσα του 2014 έως και τα μέσα του 2015.

Όπως ανέφερε η κλινική ψυχολόγος- ψυχοθεραπεύτρια Δρ Ίλια Θεοτοκά, στο Πρακτορείο Fm και στην εκπομπή της Τάνιας Μαντουβάλου, 104,9 ΜΥΣΤΙΚΑ ΥΓΕΙΑΣ, τα άτομα αυτά σύμφωνα με την μελέτη, εμφανίζουν αγχώδεις διαταραχές και κρίσεις πανικού σε αυξημένα επίπεδα, αδράνεια και έλλειψη ενδιαφερόντων.

Τα ευρηματα της μελέτης όπως επισημαίνει η κα Θεοτοκά συσχετίζονται με την κρίση, καθότι όπως λέει οι άνθρωποι που αναζητούν ψυχολογική στήριξη, απευθύνονται πιο συχνά πλέον σε δημόσιους φορείς, επειδή δεν μπορούν να πληρώσουν ιδιωτικούς. «Έχουν αυξηθεί οι λίστες αναμονής στα νοσοκομεία, ο κόσμος είναι πιο απελπισμένος, πιο απογοητευμένος, και ζητά πιο συχνά ψυχολογική βοήθεια απ ότι στο παρελθόν. Εμείς έχουμε ευαισθητοποιηθεί λόγω της κατάστασης, και παρέχουμε ψυχολογική υποστήριξη και στους συγγενείς των ασθενών, κάτι που παλαιότερα δεν γινόταν στα ιατρεία μνήμης. »

Μειωμένη η κοινωνική υποστήριξη λόγω της κρίσης

Σύμφωνα με την κυρία Θεοτοκά οι συγγενείς των ατόμων με αλτσχάιμερ είναι είτε οι σύζυγοι που είναι άτομα μεγάλης ηλικίας, με τα δικά τους προβλήματα υγείας, είτε τα παιδιά τους, που είναι γύρω στα 40-50 που και αυτοί έχουν τα δικά τους προβλήματα με επαγγελματικές, οικογενειακές και άλλες ενδεχομένως υποχρεώσεις. «Οι ρόλοι που καλούνται να αναλάβουν αυτά τα άτομα είναι πολλοί και ως εκ τούτου η πίεση μεγάλη. Και την ίδια ώρα η κοινωνική υποστήριξη, από καπη, κέντρα αλληλοβοήθειας, ή από τα προγράμματα βοήθειας στο σπίτι, είναι πολύ πιο περιορισμένη λόγω της οικονομικής κρίσης, απ ότι ήταν πριν από πέντε, έξι ή επτά χρόνια».

Οδηγίες προς ναυτιλωμένους

Πως μπορούν όμως αυτοί οι άνθρωποι να διαχειριστούν τον εαυτό τους πρώτα, για να μπορέσουν μετά να διαχειριστούν τον ασθενή; «Οι άνθρωποι αυτοί θα πρέπει να εκπαιδευτούν στο να διαχειριστούν τον ασθενή. Καταρχήν, θα πρέπει να μειώσουν τις ενοχές τους, γιατί ενίοτε αισθάνονται ότι οι συγγενείς τους νόσησαν από οικογενειακά προβλήματα. Θα πρέπει να μάθουν τι να περιμένουν από τη νόσο. Ευτυχως δεν εξελίσσεται από τη μία μέρα στην άλλη, αλλά έχει μία αργή πορεία, οπότε έχουν όλο το χρόνο να προσαρμοστούν. Είναι ακόμη σημαντικό να μάθουν να αφιερώνουν χρόνο στον εαυτό τους, να κάνουν διαλείμματα από τη φροντίδα. Εμείς συνιστούμε ένα απόγευμα την εβδομάδα, ένα Σαββατοκύριακο το μήνα, να απέχουν από τη φροντίδα του ασθενούς.

Δωρεάν σεμινάρια για τους συγγενείς

Επίσης καλό είναι τα άτομα αυτά να απευθύνονται στους ειδικούς. Εμείς κάνουμε πολλά σεμινάρια δωρεάν για τους συγγενείς των ασθενών και στην Θεσσαλονίκη με την καθηγήτρια Νευρολογίας ΑΠΘ, και Πρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Νόσου Alzheimer κυρία Μάγδα Τσολάκη, και στην Αθήνα. Τη Δευτέρα, μάλιστα στις 7 Νοεμβρίου στο Σπυροπούλειο Πνευματικό Κέντρο στις έξι το απόγευμα θα δοθούν αναλυτικές οδηγίες και έντυπο υλικό πως οι συγγενείς να φροντίσουν τον ασθενή αλλά και τον εαυτό τους.

*Η κ Ίλια Θεοτοκά είναι και πρόεδρος του Σωματείου Δράση για την Ψυχική Υγεία

(ΑΠΕ-ΜΠΕ)

iefimerida.gr

Παγκόσμια Ημέρα κατά της Αυτοκτονίας. Στατιστικά δεδομένα. Χρήσιμα τηλέφωνα

της Βικτώριας Πολύζου, συμβουλευτικής ψυχοθεραπεύτριας, medlabnews.gr

Η 10η Σεπτεμβρίου καθιερώθηκε ως Παγκόσμια Ημέρα κατά της Αυτοκτονίας με απόφαση της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, προκειμένου να εστιάσει την παγκόσμια προσοχή σε ένα δυσάρεστο γεγονός: Την απώλεια 1 εκατομμυρίου ανθρώπων κάθε χρόνο από αυτοκτονίες. Κάθε μέρα περίπου 3.000 κάνουν απόπειρα αυτοκτονίας και αυτοί που τελικά πετυχαίνουν τον σκοπό τους έχουν κάνει προηγουμένως 20 ή και περισσότερες απόπειρες. 

Η αυτοκτονία αποτελεί μια προσωπική απόφαση-επιλογή του ατόμου για τη συνέχιση της ύπαρξής του: καλείται να κρίνει εάν οι συνθήκες, εξωτερικές ή εσωτερικές, της ζωής του αξίζουν τη συνέχισή της.

Στην Ελλάδα επίσημα στοιχεία για τις αυτοκτονίες στην Ελλάδα έχουμε πάρα πολύ καιρό να δούμε. Τα τελευταία στοιχεία, του 2014 έλεγαν ότι είχαμε επίσημα 562 θανάτους από αυτοκτονία έναντι 508 το 2012 και 477 το 2011. Το 2007 είχαμε 328 θανάτους. Αυτό δείχνει ότι από το 2007 που ήταν και το τελευταίο έτος ανάπτυξης στην χώρα και αρχή της ύφεσης το νούμερο τείνει να διπλασιαστεί (αν δεν έχει ήδη γίνει).

Τι είναι το Pokémon Go και πώς επηρεάζει την υγεία, την ασφάλεια και την οικονομία;

των Μαρία Χιόνη, μεταπτυχιακή Παθολογικής Φυσιολογίας, εκπαιδευτικός, Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., medlabnews.gr

Η νέα τρέλα παγκοσμίως λέγεται Pokemon Go και προκαλεί φρενίτιδα σε μικρούς και μεγάλους! 

Το παιχνίδι επαυξημένης πραγματικότητας για smartphones ξεκίνησε στις 8 Ιουλίου από τις Ηνωμένες Πολιτείες και έχει έρθει και στη χώρα μας. 

Το Pokemon Go είναι ένα παιχνίδι για smartphones, το οποίο χρησιμοποιεί GPS επιτρέποντας στον παίκτη να κυνηγά και να εκπαιδεύει τα Pokemon σαν να βρίσκονται όντως μπροστά του.  Το “Pokémon Go.” είναι ένα δωρεάν παιχνίδι και βασίζεται στο Ιαπωνικής κατασκευής Pokémon. Το παιχνίδι σε ενθαρρύνει να παγιδεύεις, να μάχεσαι και να εκπαιδεύεις εικονικά πλάσματα, τα Πόκεμον.

Ραγδαία αυξάνουν οι αυτοκτονίες σε όλο τον κόσμο. Οι γυναίκες κάνουν τις περισσότερες απόπειρες

της Βικτώριας Πολύζου, συμβουλευτικής ψυχοθεραπεύτριας, medlabnews.gr
Αυξάνονται οι αυτοκτονίες στην χώρα μας, χρόνο με τον χρόνο. Η αυτοκτονία αποτελεί μια προσωπική απόφαση-επιλογή του ατόμου για τη συνέχιση της ύπαρξής του: καλείται να κρίνει εάν οι συνθήκες, εξωτερικές ή εσωτερικές, της ζωής του αξίζουν τη συνέχισή της. Το 2011 καταγράφηκαν επισήμως στη χώρα μας 477 αυτοκτονίες, εκ των οποίων οι 393 αφορούσαν άνδρες και οι 84 γυναίκες, ενώ την ίδια χρονιά οι αυτοκτονίες στην Ελλάδα σημείωσαν αύξηση της τάξης του 26,52% σε σχέση με το 2010 και στην κατηγορία των γυναικών η αύξηση έφθασε το 104,8%!.

ΣΟΚ: Αύξηση κατά 80% παρουσιάζει η κατάθλιψη στην Ελλάδα! Έρευνα

Χρόνο με το χρόνο όλο και περισσότεροι Έλληνες «λαβώνονται» όχι μόνο σωματικά αλλά και ψυχικά από τα μνημόνια και την κρίση.

Με το πλέον ανάγλυφο τρόπο αποτυπώνεται η κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην Ελλάδα, στην έρευνα της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής για την υγεία του πληθυσμού!

Σοκ προκαλεί το γεγονός ότι η κατάθλιψη παρουσιάζει αύξηση 80,8%, με τις γυναίκες να υπερτερούν. Ακόμη, το 7,6% του πληθυσμού πάσχει από αγχώδεις διαταραχές, το 1,7% από άλλες ψυχικές διαταραχές. Επιπλέον, το 38,3% δήλωσε ότι βίωσε «αρνητικά» συναισθήµατα , ενώ για πρώτη φορά συµπεριλήφθηκε στην έρευνα ερώτηµα αναφορικά µε τον αυτοκτονικό ιδεασµό και τη συχνότητα εµφάνισής του. Σύµφωνα µε τις απαντήσεις «σκέψεις ότι θα ήταν καλύτερα να µη ζει ή να βλάψει τον εαυτό του» έκανε, το 3,3% του πληθυσµού

Στην ίδια έρευνα αποτυπώνονται και τα προβλήματα στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας. Συγκεκριμένα, ιατροφαρμακευτική φροντίδα καθυστέρησε ή δεν έλαβε καθόλου, το12,9% του πληθυσµού λόγω µεγάλης λίστας αναµονής, το 6,0% λόγω µεγάλης απόστασης ή προβληµάτων στη µεταφορά, το 9,4% λόγω έλλειψης ειδικοτήτων γιατρών και επαγγελµατιών υγείας.

Την οικονομική δυνατότητα για να λάβει ιατρική φροντίδα ή θεραπεία, δεν είχε το13,6% του πληθυσµού, οδοντιατρική φροντίδα το 15,2% , υπηρεσίες φροντίδας ψυχικής υγείας, το 4,2%, ενώ το 11,3% δεν είχε την οικονοµική δυνατότητα να αγοράσει φάρµακα που είχαν συσταθεί από γιατρό.

Αύξηση εμφραγμάτων

Ένας στους δύο (49,7%) δηλώνει ότι έχει κάποιο χρόνιο πρόβληµα ή χρόνια πάθηση, αύξηση , 25,2%, σε σχέση µε το 2009, εκ των οποίων, έξι στους δέκα (61,8%) είναι ηλικίας 55 ετών και άνω. Ακόμη το 2,1% του πληθυσμού, δήλωσε ότι υπέστη έμφραγμα του μυοκαρδίου, ποσοστό αυξημένο κατά 50,0% σε σχέση με το ποσοστό που κατεγράφη το 2009 (1,4%). Το 2,1% δήλωσε ότι υπέστη αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ή υφίσταται τις χρόνιες συνέπειες παλαιού εγκεφαλικού και 20,9%, δήλωσε ότι πάσχει από υπέρταση και υψηλά επίπεδα χοληστερόλης στο αίµα ανέφερε το 15,4% του πληθυσµού.

Από σακχαρώδη διαβήτη δήλωσε ότι πάσχει το 9,2% του πληθυσμού ηλικίας 15 ετών και άνω, ποσοστό αυξημένο κατά 16,5% σε σχέση με το 2009 (7,9%).

Φάρμακα

Μικρή μείωση (2,9%), παρατηρείται στην κατανάλωση φαρμάκων με συνταγή γιατρού. Ειδικότερα, ένας στους δύο (47,4%), κατανάλωσε φάρµακα, µε γραπτή συνταγή, το ποσοστό της 2009 ήταν 48,8%.

Αύξηση 11,8% καταγράφεται στο ποσοστό (27,5%), που κατανάλωσε φάρµακα, χωρίς συνταγή γιατρού, σε σχέση µε το 2009 (24,6%).

Τα µέλη των νεότερων οµάδων ηλικιών κατανάλωσαν περισσότερα φάρµακα χωρίς συνταγή γιατρού παρά µε συνταγή γιατρού. Το αντίθετο καταγράφηκε για τις µεγαλύτερες οµάδες ηλικιών. .

Γράφει: Μαρία Γλένη 

- Health Report.gr

Έρευνα: Έχετε κατάθλιψη; Το smartphone σας το ξέρει ήδη!

Η μελέτη δημοσιεύεται στο Journal of Medical Internet Research, και θεωρείται πως τα δεδομένα που προκύπτουν με αυτόν τον τρόπο είναι πιο ακριβή από αυτά που προκύπτουν μέσω διαδικασίας καθημερινών ερωτήσεων.

Τον εντοπισμό/ διάγνωση κατάθλιψης επιτρέπουν τα δεδομένα από τους αισθητήρες των smartphones-μετρώντας τον αριθμό των λεπτών χρήσης του κινητού και λαμβάνοντας υπόψιν τη γεωγραφική τοποθεσία, σύμφωνα με νέα έρευνα του Northwestern Medicine.

Όπως αναφέρεται σε σχετικό δημοσίευμα του PhysOrg, όσο περισσότερες ώρες περνάει κάποιος με το κινητό του, τόσο πιο πιθανό είναι να έχει κατάθλιψη.

Ο μέσος όρος καθημερινής χρήσης ήταν περίπου 68 λεπτά για αυτούς που πάσχουν από κατάθλιψη, ενώ για τους μη έχοντες κατάθλιψη είναι μόλις 17.

Παράλληλα, το να περνά κάποιος περισσότερο χρόνο στον σπίτι του- ή έστω, σε περιορισμένες τοποθεσίες, όπως φαίνεται από το GPS- είναι ένα φαινόμενο/ ένδειξη που επίσης θεωρείται ότι συνδέεται με την κατάθλιψη.

Και επίσης, το να έχει κανείς «άτακτο» πρόγραμμα- δηλαδή, για παράδειγα, το να φεύγει από το σπίτι και να πάει στη δουλειά διαφορετικές ώρες κάθε μέρα- επίσης θεωρείται ότι σχετίζεται με την κατάθλιψη.

Βάσει των δεδομένων από τα smartphones, οι επιστήμονες του Northwestern ήταν σε θέση να εντοπίζουν άτομα με συμπτώματα κατάθλιψης με ακρίβεια της τάξης του 87%.

Όπως εξηγεί ο Ντέιβιντ Μορ, senior author της έρευνας και διευθυντής του Center for Behavioral Intervention Technologies (Northwestern University Feinberg School of Medicine), υπάρχει πλέον ένα αντικειμενικό κριτήριο όσον αφορά στη συμπεριφορά κάποιου και το πώς μπορεί αυτή να σχετίζεται με την κατάθλιψη.

Βασικό πλεονέκτημα είναι ότι δεν χρειάζεται κάποιος να κάνει ερωτήσεις, καθώς τα τηλέφωνα κάνουν τη δουλειά «αθόρυβα».

Η μελέτη δημοσιεύεται στο Journal of Medical Internet Research, και θεωρείται πως τα δεδομένα που προκύπτουν με αυτόν τον τρόπο είναι πιο ακριβή από αυτά που προκύπτουν μέσω διαδικασίας καθημερινών ερωτήσεων.

Πηγή

Διαβάστε επίσης

Κατάθλιψη, άγχος μπορεί να οφείλονται σε Hashimoto, υποθυρεοειδισμό, υπερθυρεοειδισμό και άλλες διαταραχές του θυρεοειδή

Μπορεί να έχετε κατάθλιψη; Τι θα μπορούσατε να κάνετε για την θεραπεία της κατάθλιψης;

Είναι άνοια ή κατάθλιψη; Τι σχέση υπάρχει; Πώς μπορεί να μειωθεί ο κίνδυνος για κατάθλιψη στις περιπτώσεις άνοιας;

Έχω κατάθλιψη; Τι μπορώ να κάνω; Που μπορώ να απευθυνθώ για βοήθεια; Χρήσιμα τηλέφωνα.

Απώλεια μνήμης, θλίψη, έλλειψη ενδιαφέροντος ή ευχαρίστησης οφείλονται σε άνοια ή κατάθλιψη; Είναι διαφορετικές παθήσεις και χρειάζονται διαφορετική θεραπευτική αγωγή

του Ξενοφώντα Τσούκαλη, M.D., medlabnews.gr
Η άνοια και η κατάθλιψη μπορεί να εμφανιστούν ξεχωριστά ή μαζί. Μερικές φορές μπορεί να είναι δύσκολο να τις ξεχωρίσουμε επειδή οι ενδείξεις και τα συμπτώματα είναι παρόμοια. Ωστόσο, η άνοια και η κατάθλιψη είναι διαφορετικές παθήσεις, που χρειάζονται διαφορετική αντιμετώπιση και θεραπευτική αγωγή. Οι άνθρωποι με κατάθλιψη έχουν περισσότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν νόσο Αλτσχάιμερ κάποια στιγμή της ζωής τους. Η καταθλιπτική διαταραχή στο ιστορικό του ασθενούς, συσχετίζεται με αυξημένη πιθανότητα ανάπτυξης γνωστικών διαταραχών και ειδικότερα με τη νόσο του Alzheimer. Είναι βέβαια γνωστό πως κατά τη διάρκεια ενός καταθλιπτικού επεισοδίου κυρίως σε ηλικιωμένα άτομα μπορούν να εμφανιστούν γνωστικές διαταραχές, “δίκην άνοιας”. Αυτές είναι γνωστές ως ψευδοάνοιες. Ο όρος “ψευδοάνοια” χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια κλινική εικόνα που χαρακτηρίζεται από κατάθλιψη σε συνδυασμό με ελάττωση των γνωστικών λειτουργιών, η οποία απαντά θετικά στην αντικαταταθλιπτική αγωγή και υποχωρεί με την ύφεσή της, σε αντίθεση με την κλασική άνοια η οποία έχει προοδευτική μορφή. 
Τα συμπτώματα της κατάθλιψης πιθανώς να συνδέονται με αλλαγές στον εγκέφαλο, μειώνοντας κατά κάποιο τρόπο το «απόθεμα» νεύρων που παρέχει τη δυνατότητα στον εγκέφαλο να υπομείνει την παθολογία της νόσου Αλτσχάιμερ. Η ατροφία αυτή είναι πιθανόν να προκαλείται από αυξημένα επίπεδα των ορμονών του στρες.

Τι είναι η άνοια;
Η άνοια είναι ένα σύνολο από συμπτώματα που συνήθως περιλαμβάνουν προβλήματα μνήμης, αντίληψης και σκέψης τα οποία παρεμβαίνουν στην φυσιολογική κοινωνική και επαγγελματική λειτουργικότητα. Πολλές παθήσεις προκαλούν άνοια, συμπεριλαμβανομένης της νόσου Αλτσχάιμερ, της αγγειακής άνοιας και της άνοιας με σωμάτια του Λιούη, για να ονομάσουμε μερικές από αυτές. Αυτές οι παθήσεις της άνοιας δεν είναι αναστρέψιμες. 
Συμπτώματα παρόμοια με αυτά της άνοιας κάποιες φορές είναι δυνατό να προκύψουν από άλλες ιατρικές παθήσεις οι οποίες μπορούν να θεραπευτούν. Σε όλες τις καταστάσεις, όπου παρατηρούνται συμπτώματα προβλημάτων μνήμης και σύγχυσης, ή όπου άλλες διανοητικές λειτουργίες έχουν αλλάξει σημαντικά, είναι ζωτικό να υπάρξει μια σωστή διάγνωση από τον κατάλληλο ιατρό. 

Τι είναι η κατάθλιψη; 
Η κατάθλιψη δεν είναι απλά μια κακή διάθεση ή ένα αίσθημα θλίψης, αλλά μια σοβαρή πάθηση που χρειάζεται θεραπευτική αγωγή. Τα άτομα με κατάθλιψη γενικά τον περισσότερο καιρό αισθάνονται θλιμμένα, κακοδιάθετα ή δυστυχισμένα. Τους είναι δύσκολο να απασχοληθούν ή να ενδιαφερθούν για τις καθημερινές δραστηριότητες. Η κατάθλιψη έχει σοβαρές επιπτώσεις στη σωματική καθώς και την ψυχική υγεία. Στην πιο βαριά μορφή της, η κατάθλιψη μπορεί να παρεμποδίσει τη μνήμη ή την ικανότητα συγκέντρωσης. Ωστόσο, αυτά τα συμπτώματα είναι αναστρέψιμα με θεραπευτική αγωγή για την κατάθλιψη. 

Πώς ξέρετε ότι ένα άτομο είναι καταθλιπτικό;
Ένα άτομο μπορεί να είναι καταθλιπτικό, αν για μια περίοδο πάνω από δύο εβδομάδες βιώνει: 
1. Αισθήματα θλίψης, κακοδιαθεσίας ή δυστυχίας, ή 
2. Απώλεια ενδιαφέροντος ή ευχαρίστησης για τις περισσότερες συνηθισμένες δραστηριότητές του 
και παρουσίασε κάποια από τα παρακάτω συμπτώματα: 

• αύξηση ή απώλεια βάρους 
• διαταραχές ύπνου 
• αισθήματα ταραχής και νευρικότητας
• επιβράδυνση κίνησης και αντιδράσεων 
• κόπωση ή απώλεια ενέργειας 
• αίσθημα αναξιότητας 
• αίσθημα ενοχής χωρίς υπαρκτό λόγο
• μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης, 
• αναποφασιστικότητα 
• επαναλαμβανόμενες σκέψεις θανάτου, 
• ιδέες αυτοκτονίας
• σωματικές ενοχλήσεις ή πόνο χωρίς να υπάρχει παθοφυσιολογική αιτία 
• αισθήματα έντασης και άγχους 
• αισθήματα σύγχυσης 
• διαταραχή της μνήμης. 

Πρόκειται για άνοια ή κατάθλιψη;
Υπάρχουν πολλά συμπτώματα που είναι κοινά και στην άνοια και στην κατάθλιψη τα οποία μπορούν να οδηγήσουν σε λανθασμένη διάγνωση στην περίπτωση ενός ηλικιωμένου ατόμου. Αυτά τα συμπτώματα περιλαμβάνουν: 

• σύγχυση 
• διαταραχή της μνήμης 
• προβλήματα στην ικανότητα συγκέντρωσης. 

Αν κάποιο άτομο ή κάποιος/α κοντά σ’ αυτό ανησυχεί σχετικά μ’ αυτά τα συμπτώματα, πρέπει να μιλήσει σε ένα γιατρό για να εξασφαλίσει ότι θα γίνει σωστή διάγνωση διότι οι θεραπευτικές αγωγές για την κατάθλιψη και την άνοια είναι διαφορετικές. 

Μια λάθος διάγνωση για άνοια μπορεί να σημαίνει ότι το άτομο με κατάθλιψη δεν παίρνει την υποστήριξη και τη θεραπευτική αγωγή που χρειάζεται για να αναρρώσει. Παρομοίως, η λανθασμένη διάγνωση της άνοιας ως κατάθλιψη μπορεί να οδηγήσει σε μη ρεαλιστικές προσδοκίες για βελτίωση του ενδιαφερόμενου ατόμου. 

Συνύπαρξη άνοιας και κατάθλιψης

Μερικές φορές η κατάθλιψη και η άνοια απαντώνται μαζί και είναι σημαντικό να μπορούμε να εξακριβώσουμε αν αυτές οι δύο παθήσεις παρουσιάζονται την ίδια περίοδο. Η άνοια μπορεί να συντελέσει στην κατάθλιψη μέσα από την αργή διάβρωση της αυτοπεποίθησης  και της αυτοεκτίμησης καθώς επηρεάζεται η ικανότητα ενός ατόμου να διαχειρίζεται το φυσικό και κοινωνικό του περιβάλλον. 
Άλλες αλλαγές που μπορούν να συντελέσουν στην κατάθλιψη ενός ατόμου με άνοια συμπεριλαμβάνουν: 

• απώλεια της ανεξαρτησίας και αυξανόμενη εξάρτηση από άλλους 
• αδυναμία του ατόμου να κυκλοφορήσει έξω μόνο του 
• απώλεια της ικανότητας να ασχολείται με
• ευχάριστες δραστηριότητες 
• απώλεια της ικανότητας να διεκπεραιώνει καθημερινές εργασίες 
• έντονο άγχος και αναστάτωση 
• σύγχυση και απώλεια μνήμης. 

Μολονότι η κατάθλιψη επηρεάζει τη διάθεση, μπορεί επίσης να επηρεάσει και τον τρόπο που λειτουργεί ο εγκέφαλος, έχοντας ως αποτέλεσμα αδύνατη μνήμη και δυσκολίες στη λήψη αποφάσεων και στην οργάνωση και έναρξη δραστηριοτήτων. 

Σε ένα άτομο με άνοια, η κατάθλιψη δεν επηρεάζει μόνο τη διάθεσή του, αλλά μπορεί επίσης να επιδεινώσει και τα συμπτώματα της άνοιας. 
Η κατάθλιψη είναι τρεις με τέσσερις φορές πιο συνηθισμένη σε άτομα με άνοια από ότι στα ηλικιωμένα άτομα που δεν πάσχουν από άνοια, μπορεί όμως να προχωρήσει χωρίς να γίνει αντιληπτή για μια σειρά από λόγους. 

Συχνά θεωρείται εσφαλμένα ότι είναι ‘φυσιολογικό’ για τα ηλικιωμένα άτομα να είναι καταθλιπτικά, ειδικά αυτά με άνοια. 
Συχνά είναι δύσκολο να διακριθούν τα συμπτώματα της κατάθλιψης από αυτά της άνοιας. 
Τα άτομα με άνοια μπορεί να έχουν προβλήματα επικοινωνίας με τους γιατρούς και τους φροντιστές τους ή ίσως να μην είναι σε θέση να περιγράψουν τα συμπτώματά τους πολύ καλά. 
Πώς αναγνωρίζεται η κατάθλιψη όταν υπάρχει άνοια;
Μία ακριβής διάγνωση προϋποθέτει περισσότερα από απλή αναγνώριση των συμπτωμάτων. Οι παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη περιλαμβάνουν: 

• Τον αριθμό των εμφανιζόμενων συμπτωμάτων 
• Το είδος των συμπτωμάτων ιδιαιτέρως των αισθημάτων της απελπισίας, της ενοχής και της αναξιότητας 
• Τη χρονική διάρκεια που υφίστανται τα συμπτώματα. 

Η άνοια συνήθως επιδεινώνεται με αργό ρυθμό σε χρονική περίοδο μηνών ή χρόνων. Αν υπάρχει εμφανής αλλαγή στην συμπεριφορά και τη λειτουργικότητα για περισσότερο από μερικές εβδομάδες, η κατάθλιψη είναι ενδεχομένως η αιτία γι αυτό. 

Η κατάθλιψη επηρεάζει τον τρόπο που λειτουργεί ένα άτομο στην καθημερινή ζωή. Συχνά είναι δύσκολο
να διαγνωστεί όταν υπάρχει άνοια, και σε όλες τις περιπτώσεις, πρέπει να διαγνωστεί και να θεραπευτεί από γιατρό. 

Τι μπορεί να γίνει ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος για κατάθλιψη στις περιπτώσεις άνοιας
Εκτός από την ψυχολογική και την ιατρική θεραπευτική αγωγή, υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούν να γίνουν για να μειωθεί ο κίνδυνος της κατάθλιψης και να διατηρηθεί και/ή να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής του ατόμου με άνοια. 

• Προσαρμόστε το σπίτι και το άμεσο περιβάλλον του ατόμου ώστε να γίνει πιο εύχρηστο. 
• Ελαχιστοποιείστε τις αλλαγές και διατηρείστε μια προβλέψιμη ρουτίνα. 
• Ελαχιστοποιείστε την ένταση και το άγχος απλοποιώντας ή εξαλείφοντας εργασίες ή δραστηριότητες που έχουν γίνει πολύ δύσκολες. 
• Μειώστε την έκθεση σε καταστάσεις που μπορεί να προκαλέσουν υπερδιέγερση ή ενέχουν κάποια απειλή. 
• Προσφέρετε στο άτομο υποστήριξη ώστε να μπορεί να διεκπεραιώνει τις συνηθισμένες δραστηριότητες για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο διάστημα. 
• Εξασφαλίστε ότι καθημερινά υπάρχουν διαθέσιμα υγιή γεύματα με πολλά φρέσκα φρούτα και λαχανικά. 
• Παρέχετε συμπληρώματα βιταμίνης Β αν το άτομο έχει έλλειψη αυτής της βιταμίνης. 
• Ενθαρρύνετε την τακτική άσκηση. 
• Φροντίστε να βγαίνει το άτομο για λίγο έξω στον ήλιο
• κάθε ημέρα. 
• Φροντίστε να κάνει κάτι ευχάριστο κάθε ημέρα. 
• Φροντίστε να υπάρχει μια τακτική κοινωνική επαφή. 
• Πάρτε ένα ζωάκι για συντροφιά αν είναι δυνατή η κατάλληλη φροντίδα. 
• Ενθαρρύνετε τη χαλάρωση ή το διαλογισμό για κάποια ώρα κάθε ημέρα. 

Διαβάστε επίσης 
10 μυστικά για την πρόληψη της άνοιας. Τι είναι η άνοια και ποιές οι συνηθέστερες μορφές της.

Τι είναι η νόσος Alzheimer; Τι πρέπει να κάνετε για να αποφύγετε την άνοια;
Ξεχνάτε, χάνετε τις λέξεις, χάνετε πράγματα; Μήπως πρέπει να επισκεφτείτε κάποιον ειδικό για Alzheimer;

Μπορεί να έχετε κατάθλιψη; Τι θα μπορούσατε να κάνετε για την θεραπεία της κατάθλιψης;

Είναι άνοια ή κατάθλιψη; Τι σχέση υπάρχει; Πώς μπορεί να μειωθεί ο κίνδυνος για κατάθλιψη στις περιπτώσεις άνοιας;

του Ξενοφώντα Τσούκαλη, M.D., medlabnews.gr

Η άνοια και η κατάθλιψη μπορεί να εμφανιστούν ξεχωριστά ή μαζί. Μερικές φορές μπορεί να είναι δύσκολο να τις ξεχωρίσουμε επειδή οι ενδείξεις και τα συμπτώματα είναι παρόμοια. Ωστόσο, η άνοια και η κατάθλιψη είναι διαφορετικές παθήσεις, που χρειάζονται διαφορετική αντιμετώπιση και θεραπευτική αγωγή. Οι άνθρωποι με κατάθλιψη έχουν περισσότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν νόσο Αλτσχάιμερ κάποια στιγμή της ζωής τους. Η καταθλιπτική διαταραχή στο ιστορικό του ασθενούς, συσχετίζεται με αυξημένη πιθανότητα ανάπτυξης γνωστικών διαταραχών και ειδικότερα με τη νόσο του Alzheimer. Είναι βέβαια γνωστό πως κατά τη διάρκεια ενός καταθλιπτικού επεισοδίου κυρίως σε ηλικιωμένα άτομα μπορούν να εμφανιστούν γνωστικές διαταραχές, “δίκην άνοιας”. Αυτές είναι γνωστές ως ψευδοάνοιες. Ο όρος “ψευδοάνοια” χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια κλινική εικόνα που χαρακτηρίζεται από κατάθλιψη σε συνδυασμό με ελάττωση των γνωστικών λειτουργιών, η οποία απαντά θετικά στην αντικαταταθλιπτική αγωγή και υποχωρεί με την ύφεσή της, σε αντίθεση με την κλασική άνοια η οποία έχει προοδευτική μορφή. 

Τα συμπτώματα της κατάθλιψης πιθανώς να συνδέονται με αλλαγές στον εγκέφαλο, μειώνοντας κατά κάποιο τρόπο το «απόθεμα» νεύρων που παρέχει τη δυνατότητα στον εγκέφαλο να υπομείνει την παθολογία της νόσου Αλτσχάιμερ. Η ατροφία αυτή είναι πιθανόν να προκαλείται από αυξημένα επίπεδα των ορμονών του στρες.

Τι είναι η άνοια;

Η άνοια είναι ένα σύνολο από συμπτώματα που συνήθως περιλαμβάνουν προβλήματα μνήμης, αντίληψης και σκέψης τα οποία παρεμβαίνουν στην φυσιολογική κοινωνική και επαγγελματική λειτουργικότητα. Πολλές παθήσεις προκαλούν άνοια, συμπεριλαμβανομένης της νόσου Αλτσχάιμερ, της αγγειακής άνοιας και της άνοιας με σωμάτια του Λιούη, για να ονομάσουμε μερικές από αυτές. Αυτές οι παθήσεις της άνοιας δεν είναι αναστρέψιμες. 

Συμπτώματα παρόμοια με αυτά της άνοιας κάποιες φορές είναι δυνατό να προκύψουν από άλλες ιατρικές παθήσεις οι οποίες μπορούν να θεραπευτούν. Σε όλες τις καταστάσεις, όπου παρατηρούνται συμπτώματα προβλημάτων μνήμης και σύγχυσης, ή όπου άλλες διανοητικές λειτουργίες έχουν αλλάξει σημαντικά, είναι ζωτικό να υπάρξει μια σωστή διάγνωση από τον κατάλληλο ιατρό. 

Τι είναι η κατάθλιψη; 

Η κατάθλιψη δεν είναι απλά μια κακή διάθεση ή ένα αίσθημα θλίψης, αλλά μια σοβαρή πάθηση που χρειάζεται θεραπευτική αγωγή. Τα άτομα με κατάθλιψη γενικά τον περισσότερο καιρό αισθάνονται θλιμμένα, κακοδιάθετα ή δυστυχισμένα. Τους είναι δύσκολο να απασχοληθούν ή να ενδιαφερθούν για τις καθημερινές δραστηριότητες. Η κατάθλιψη έχει σοβαρές επιπτώσεις στη σωματική καθώς και την ψυχική υγεία. Στην πιο βαριά μορφή της, η κατάθλιψη μπορεί να παρεμποδίσει τη μνήμη ή την ικανότητα συγκέντρωσης. Ωστόσο, αυτά τα συμπτώματα είναι αναστρέψιμα με θεραπευτική αγωγή για την κατάθλιψη. 

Πώς ξέρετε ότι ένα άτομο είναι καταθλιπτικό;

Ένα άτομο μπορεί να είναι καταθλιπτικό, αν για μια περίοδο πάνω από δύο εβδομάδες βιώνει: 

1. Αισθήματα θλίψης, κακοδιαθεσίας ή δυστυχίας, ή 

2. Απώλεια ενδιαφέροντος ή ευχαρίστησης για τις περισσότερες συνηθισμένες δραστηριότητές του 

και παρουσίασε κάποια από τα παρακάτω συμπτώματα: 

• αύξηση ή απώλεια βάρους 
• διαταραχές ύπνου 
• αισθήματα ταραχής και νευρικότητας
• επιβράδυνση κίνησης και αντιδράσεων 
• κόπωση ή απώλεια ενέργειας 
• αίσθημα αναξιότητας 
• αίσθημα ενοχής χωρίς υπαρκτό λόγο
• μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης, 
• αναποφασιστικότητα 
• επαναλαμβανόμενες σκέψεις θανάτου, 
• ιδέες αυτοκτονίας
• σωματικές ενοχλήσεις ή πόνο χωρίς να υπάρχει παθοφυσιολογική αιτία 
• αισθήματα έντασης και άγχους 
• αισθήματα σύγχυσης 
• διαταραχή της μνήμης. 

Πρόκειται για άνοια ή κατάθλιψη;

Υπάρχουν πολλά συμπτώματα που είναι κοινά και στην άνοια και στην κατάθλιψη τα οποία μπορούν να οδηγήσουν σε λανθασμένη διάγνωση στην περίπτωση ενός ηλικιωμένου ατόμου. Αυτά τα συμπτώματα περιλαμβάνουν: 

• σύγχυση 
• διαταραχή της μνήμης 
• προβλήματα στην ικανότητα συγκέντρωσης. 

Αν κάποιο άτομο ή κάποιος/α κοντά σ’ αυτό ανησυχεί σχετικά μ’ αυτά τα συμπτώματα, πρέπει να μιλήσει σε ένα γιατρό για να εξασφαλίσει ότι θα γίνει σωστή διάγνωση διότι οι θεραπευτικές αγωγές για την κατάθλιψη και την άνοια είναι διαφορετικές. 

Μια λάθος διάγνωση για άνοια μπορεί να σημαίνει ότι το άτομο με κατάθλιψη δεν παίρνει την υποστήριξη και τη θεραπευτική αγωγή που χρειάζεται για να αναρρώσει. Παρομοίως, η λανθασμένη διάγνωση της άνοιας ως κατάθλιψη μπορεί να οδηγήσει σε μη ρεαλιστικές προσδοκίες για βελτίωση του ενδιαφερόμενου ατόμου. 

Συνύπαρξη άνοιας και κατάθλιψης

Μερικές φορές η κατάθλιψη και η άνοια απαντώνται μαζί και είναι σημαντικό να μπορούμε να εξακριβώσουμε αν αυτές οι δύο παθήσεις παρουσιάζονται την ίδια περίοδο. Η άνοια μπορεί να συντελέσει στην κατάθλιψη μέσα από την αργή διάβρωση της αυτοπεποίθησης  και της αυτοεκτίμησης καθώς επηρεάζεται η ικανότητα ενός ατόμου να διαχειρίζεται το φυσικό και κοινωνικό του περιβάλλον. 

Άλλες αλλαγές που μπορούν να συντελέσουν στην κατάθλιψη ενός ατόμου με άνοια συμπεριλαμβάνουν: 

• απώλεια της ανεξαρτησίας και αυξανόμενη εξάρτηση από άλλους 
• αδυναμία του ατόμου να κυκλοφορήσει έξω μόνο του 
• απώλεια της ικανότητας να ασχολείται με
• ευχάριστες δραστηριότητες 
• απώλεια της ικανότητας να διεκπεραιώνει καθημερινές εργασίες 
• έντονο άγχος και αναστάτωση 
• σύγχυση και απώλεια μνήμης. 

Μολονότι η κατάθλιψη επηρεάζει τη διάθεση, μπορεί επίσης να επηρεάσει και τον τρόπο που λειτουργεί ο εγκέφαλος, έχοντας ως αποτέλεσμα αδύνατη μνήμη και δυσκολίες στη λήψη αποφάσεων και στην οργάνωση και έναρξη δραστηριοτήτων. 

Σε ένα άτομο με άνοια, η κατάθλιψη δεν επηρεάζει μόνο τη διάθεσή του, αλλά μπορεί επίσης να επιδεινώσει και τα συμπτώματα της άνοιας. 

Η κατάθλιψη είναι τρεις με τέσσερις φορές πιο συνηθισμένη σε άτομα με άνοια από ότι στα ηλικιωμένα άτομα που δεν πάσχουν από άνοια, μπορεί όμως να προχωρήσει χωρίς να γίνει αντιληπτή για μια σειρά από λόγους. 

Συχνά θεωρείται εσφαλμένα ότι είναι ‘φυσιολογικό’ για τα ηλικιωμένα άτομα να είναι καταθλιπτικά, ειδικά αυτά με άνοια. 

Συχνά είναι δύσκολο να διακριθούν τα συμπτώματα της κατάθλιψης από αυτά της άνοιας. 

Τα άτομα με άνοια μπορεί να έχουν προβλήματα επικοινωνίας με τους γιατρούς και τους φροντιστές τους ή ίσως να μην είναι σε θέση να περιγράψουν τα συμπτώματά τους πολύ καλά.

Πώς αναγνωρίζεται η κατάθλιψη όταν υπάρχει άνοια;

Μία ακριβής διάγνωση προϋποθέτει περισσότερα από απλή αναγνώριση των συμπτωμάτων. Οι παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη περιλαμβάνουν: 

• Τον αριθμό των εμφανιζόμενων συμπτωμάτων 
• Το είδος των συμπτωμάτων ιδιαιτέρως των αισθημάτων της απελπισίας, της ενοχής και της αναξιότητας 
• Τη χρονική διάρκεια που υφίστανται τα συμπτώματα. 

Η άνοια συνήθως επιδεινώνεται με αργό ρυθμό σε χρονική περίοδο μηνών ή χρόνων. Αν υπάρχει εμφανής αλλαγή στην συμπεριφορά και τη λειτουργικότητα για περισσότερο από μερικές εβδομάδες, η κατάθλιψη είναι ενδεχομένως η αιτία γι αυτό. 

Η κατάθλιψη επηρεάζει τον τρόπο που λειτουργεί ένα άτομο στην καθημερινή ζωή. Συχνά είναι δύσκολο

να διαγνωστεί όταν υπάρχει άνοια, και σε όλες τις περιπτώσεις, πρέπει να διαγνωστεί και να θεραπευτεί από γιατρό. 

Τι μπορεί να γίνει ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος για κατάθλιψη στις περιπτώσεις άνοιας

Εκτός από την ψυχολογική και την ιατρική θεραπευτική αγωγή, υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούν να γίνουν για να μειωθεί ο κίνδυνος της κατάθλιψης και να διατηρηθεί και/ή να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής του ατόμου με άνοια. 

• Προσαρμόστε το σπίτι και το άμεσο περιβάλλον του ατόμου ώστε να γίνει πιο εύχρηστο. 
• Ελαχιστοποιείστε τις αλλαγές και διατηρείστε μια προβλέψιμη ρουτίνα. 
• Ελαχιστοποιείστε την ένταση και το άγχος απλοποιώντας ή εξαλείφοντας εργασίες ή δραστηριότητες που έχουν γίνει πολύ δύσκολες. 
• Μειώστε την έκθεση σε καταστάσεις που μπορεί να προκαλέσουν υπερδιέγερση ή ενέχουν κάποια απειλή. 
• Προσφέρετε στο άτομο υποστήριξη ώστε να μπορεί να διεκπεραιώνει τις συνηθισμένες δραστηριότητες για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο διάστημα. 
• Εξασφαλίστε ότι καθημερινά υπάρχουν διαθέσιμα υγιή γεύματα με πολλά φρέσκα φρούτα και λαχανικά. 
• Παρέχετε συμπληρώματα βιταμίνης Β αν το άτομο έχει έλλειψη αυτής της βιταμίνης. 
• Ενθαρρύνετε την τακτική άσκηση. 
• Φροντίστε να βγαίνει το άτομο για λίγο έξω στον ήλιο
• κάθε ημέρα. 
• Φροντίστε να κάνει κάτι ευχάριστο κάθε ημέρα. 
• Φροντίστε να υπάρχει μια τακτική κοινωνική επαφή. 
• Πάρτε ένα ζωάκι για συντροφιά αν είναι δυνατή η κατάλληλη φροντίδα. 
• Ενθαρρύνετε τη χαλάρωση ή το διαλογισμό για κάποια ώρα κάθε ημέρα. 

Διαβάστε επίσης

10 μυστικά για την πρόληψη της άνοιας. Τι είναι η άνοια και ποιές οι συνηθέστερες μορφές της.

Τι είναι η νόσος Alzheimer; Τι πρέπει να κάνετε για να αποφύγετε την άνοια;
Ξεχνάτε, χάνετε τις λέξεις, χάνετε πράγματα; Μήπως πρέπει να επισκεφτείτε κάποιον ειδικό για Alzheimer;

Μπορεί να έχετε κατάθλιψη; Τι θα μπορούσατε να κάνετε για την θεραπεία της κατάθλιψης;