Τι είναι η Λύσσα; Ποια ζώα προσβάλλονται εκτός από τους σκύλους; Περιποίηση τραύματος μετά από δάγκωμα ζώου;

της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακής βιολόγου, medlabnews.gr iatrikanea

Η 28η Σεπτεμβρίου είναι η επίσημη ημέρα παγκόσμιας πρωτοβουλίας για την αύξηση της ευαισθητοποίησης, την πρόληψη και τη μείωση της θνησιμότητας από τη θανατηφόρα ασθένεια της λύσσας.

Η συγκεκριμένη ημέρα καθιερώθηκε στις 7 Σεπτεμβρίου  2007 και οργανώθηκε από το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ  (CDC) και τη Συμμαχία για την καταπολέμηση της λύσσας (ARC), με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο. Άλλοι οργανισμοί που υποστήριξαν αυτή την προσπάθεια είναι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.), ο Παν- Αμερικανικός Οργανισμός Υγείας (PAHO), η Παγκόσμια Οργάνωση για την Υγεία των Ζώων [The World Οrganization for Animal Health (OIE)] και Κέντρα Δημόσιας Υγείας συνεργαζόμενα με τον Π.Ο.Υ. (WHO collaborating centers).
Η ιστοσελίδα της πρωτοβουλίας αυτής είναι το www.worldrabiesday.org και rabiesalliance.org

Κατά την πρώτη Συνεδρίαση προσεγγίστηκαν 54.000.000 άνθρωποι, 400.000 άνθρωποι από 74 χώρες συμμετείχαν με διαφορές δραστηριότητες για την ευαισθητοποίηση και την αύξηση της οικονομικής στήριξης της προσπάθειας, ενώ  περίπου 600.000 ζώα εμβολιαστήκαν στην πρώτη προσπάθεια.

Στόχος της Παγκόσμιας Ημέρας είναι η συνεχής ενημέρωση και η αύξηση της επαγγελματικής συνείδησης απέναντι στη λύσσα και ο εμβολιασμός αδέσποτων και δεσποζόμενων ζώων, με απώτερο σκοπό την εξάλειψη της νόσου.

Η Λύσσα είναι λοιμώδης ασθένεια του κεντρικού νευρικού συστήματος, που μεταδίδεται στον άνθρωπο από το δάγκωμα και το σάλιο ζώων που είναι φορείς του ιού της λύσσας και υπό προϋποθέσεις μπορεί να αποβεί θανατηφόρος.  

Η λύσσα είναι ζωονόσος που οφείλεται σε διάφορα στελέχη του ιού Lyssavirus (ραβδοϊός), οι οποίοι προσβάλλουν το κεντρικό νευρικό σύστημα (ΚΝΣ). Το πρόβλημα της νόσου έγκειται στο γεγονός ότι προκαλεί 100% θνησιμότητα και αποτελεί σημαντικό οικονομικό βάρος για τις χώρες όπου ενδημεί, λόγω του υψηλού οικονομικού κόστους για την προληπτική χορήγηση αντιλυσσικών ορών και εμβολίων, την υγειονομική περίθαλψη των ασθενών και τα λαμβανόμενα μέτρα ελέγχου για τη νόσο.

Η λύσσα προσβάλλει όλα τα είδη θηλαστικών-κυρίως τα σαρκοβόρα- και ανάλογα με το είδος του ξενιστή που προσβάλλει διακρίνεται σε λύσσα των σκύλων (λύσσα των δρόμων) και στη λύσσα των άγριων ζώων. 

Συμπτωματολογία της λύσσας στα ζώα

Στους σκύλους και τις γάτες, η περίοδος επώασης κυμαίνεται από λίγες ημέρες έως 2 ή περισσότερους μήνες. Η λύσσα στους σκύλους μπορεί να εμφανιστεί με τη μανιακή και την καταθλιπτική μορφή. Οι σκύλοι με τη μανιακή μορφή της νόσου εμφανίζουν αυξημένη ανησυχία και νευρικότητα, κρύβονται σε σκιερά μέρη (φωτοφοβία) και περιφέρονται χωρίς σκοπό. Τις 3 ημέρες που ακολουθούν το ζώο μπορεί να προκαλέσει τραυματισμούς σε άλλα ζώα και ανθρώπους, καθώς και αυτοτραυματισμούς. Παρουσιάζει σιελόρροια και αλλαγές στο γάβγισμα -λόγω της παράλυσης των φωνητικών χορδών-. Κατόπιν εμφανίζεται μια φάση γενικευμένων σπασμών και παράλυσης του σώματος, που ακολουθείται από το θάνατο του ζώου.

Οι σκύλοι με την καταθλιπτική μορφή της λύσσας συνήθως δεν εμφανίζουν τη φάση υπερδιέγερσης, αλλά παράλυση του τραχήλου και άφθονη σιελόρροια. Ακολουθεί γενικευμένη παράλυση και τελικά ο θάνατος. Η νόσος διαρκεί 1 με 11 ημέρες. Ανάλογη είναι η συμπτωματολογία της νόσου στις γάτες.

Στα βοοειδή, η νόσος εμφανίζεται κυρίως με την παραλυτική μορφή. Τα νοσούντα ζώα παρουσιάζουν ασυντόνιστες κινήσεις των οπισθίων άκρων, δακρύρροια και καταρροή του ρινικού βλεννογόνου. Συνήθως, παρατηρούνται ανησυχία, πριαπισμός και κνησμός στο σημείο εισόδου του ιού. Τέλος, σταματά ο μηρυκασμός, το ζώο πέφτει στο έδαφος και πεθαίνει.

Στην αλεπού και σε άλλα ζώα της άγριας πανίδας παρατηρείται αλλαγή της συμπεριφοράς και των συνηθειών (π.χ. η αλεπού περιφέρεται κατά τη διάρκεια της ημέρας και δείχνει να μη φοβάται την ανθρώπινη παρουσία), οι οποίες δεν είναι συχνά εύκολο να εκτιμηθούν.

Οι νυχτερίδες επίσης προσβάλλονται από λύσσα. Οι περιπτώσεις μετάδοσης λύσσας από νυχτερίδα σε άνθρωπο είναι ελάχιστες στην Ευρώπη ενώ δεν γνωστή τέτοια μετάδοση στην Ελλάδα. Ιδιαίτερα όταν η νυχτερίδα εμφανίζει ανώμαλη συμπεριφορά, υπερβολικά επιθετική ή «άφοβη» ή εμφανίζεται σε μέρη που δεν βρίσκεται κανονικά ή δείχνει άρρωστη (π.χ. εμφανίζεται σε απροφύλαχτα μέρη, πρωινές ώρες ή κάθεται «μαζεμένη» ή έχει αστάθεια) θα πρέπει να μην την πλησιάζουμε και να καλούμε κτηνίατρο.

Πτηνά, αμφίβια, ερπετά και έντομα δεν θεωρούνται ότι μπορούν να αρρωστήσουν με λύσσα ή να μεταδώσουν τον ιό.

Πώς προλαμβάνεται η λύσσα;

Η λύσσα στον άνθρωπο προλαμβάνεται σε ποσοστό 100% μέσω της έγκαιρης και κατάλληλης ιατρικής φροντίδας. Ωστόσο, περισσότεροι από 59.000 άνθρωποι, κυρίως σε Αφρική και Ασία, πεθαίνουν από λύσσα κάθε χρόνο. Το 2006, μια ομάδα ερευνητών και επαγγελματιών υγείας δημιούργησε μια διεθνή οργάνωση για τον έλεγχο της λύσσας (Global Alliance for Rabies Control). Έπειτα από τη δημιουργία της οργάνωσης συγκάλεσαν τους εταίρους να συμμετάσχουν στην πρωτοβουλία για την Παγκόσμια Ημέρα Λύσσας. Στόχος αυτής της προσέγγισης είναι να κινητοποιήσει και να ευαισθητοποιήσει όσους ενασχολούνται με τους μηχανισμούς πρόληψης και ελέγχου της λύσσας.

Μέτρα που πρέπει να ληφθούν έπειτα από δήγμα

Περιποίηση τραύματος

Ο καθαρισμός των τραυμάτων είναι ιδιαίτερα σημαντικός για την πρόληψη της λύσσας, δεδομένου ότι, βάσει μελετών σε ζώα, ο διεξοδικός καθαρισμός του τραύματος από μόνος του χωρίς τη λήψη άλλων μετεκθεσιακών μέτρων έχει αποδειχθεί ότι μειώνει σημαντικά την πιθανότητα μόλυνσης από λύσσα. Σημειώνεται ότι πρέπει το γρηγορότερο να αναζητηθούν προσεκτικά όλες οι πληγές, να καθαριστούν σε βάθος με άφθονο νερό και σαπούνι (για 5’ τουλάχιστον). Αμέσως μετά, να εφαρμοσθεί τοπικά είτε κάποιο αλκοολούχο είτε κάποιο ιωδιούχο αντισηπτικό. Έπειτα από δήγμα, καλό είναι να χορηγείται αντιτετανικός ορός και να δίδεται αντιμικροβιακή προφύλαξη, εφόσον αυτό κρίνεται σκόπιμο από τους θεράποντες. 

Αντιλυσσικός εμβολιασμός

Το εμβόλιο, που διατίθεται στην Ελλάδα είναι κεκαθαρμένο- παρασκευασμένο σε κύτταρα Vero (PVRV), το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την προφυλακτική ανοσοποίηση των ατόμων, καθώς και για την μετεκθεσιακή προφύλαξη.

Η λήψη μέτρων για τη λύσσα εξαρτάται από κάποιους παράγοντες όπως:

• Τις συνθήκες, υπό τις οποίες έλαβε χώρα το συμβάν (π.χ. εικόνα-συμπεριφορά ζώου, απρόκλητη ή μη επίθεση, π.χ. ζώο αδιακρίτως και υπερβολικά επιθετικό, άρρωστο με σιελόρροια, σε αντίθεση με ζώο που επιτίθεται στα πλαίσια της φυσιολογικής συμπεριφοράς, προκαλούμενο, βρισκόμενο σε άμυνα ή προστατεύοντας την περιοχή του)
• Το είδος του ζώου, που δάγκωσε τον άνθρωπο, τη γεωγραφική περιοχή και την ύπαρξη γνωστής λύσσας στην περιοχή που σημειώθηκε το συμβάν ή σε άλλη γειτονική περιοχή
• Το είδος της έκθεσης (π.χ. τρώση επιδερμίδας με εκροή αίματος, επαφή σάλιου με βλεννογόνους ή ανοιχτές πληγές, γρατζούνισμα, αμυχή, απλή επαφή),
• Δυνατότητα αποστολής δείγματος σε εργαστήριο και έγκαιρης λήψης αποτελέσματος
• Δυνατότητα παρακολούθησης του ζώου για μέχρι και 15 μέρες μετά την έκθεση για να διαπιστωθεί αν το ζώο θα παραμείνει υγιές ή αν θα εμφανίσει ύποπτα συμπτώματα. Αν παρατηρηθούν συμπτώματα λύσσας μετά από 15 ημέρες από τη στιγμή του συμβάντος, τότε δε συντρέχει λόγος θεραπείας για το θύμα γιατί τη στιγμή της επίθεσης δεν βρισκόταν ο ιός στο σάλιο του ζώου
• Το αν έγινε έγκαιρα καθαρισμός του τραύματος για να απομακρυνθεί-εξουδετερωθεί τυχόν ιός που εισχώρησε στους ιστούς μέσω του σάλιου.

Διαβάστε επίσης

Τι πρέπει να κάνετε αν βρεθείτε μπροστά σε έναν άγριο σκύλο

Ομάδες αίματος και παράγοντας ρέζους. Ποια η σχέση τους με ορισμένες ασθένειες; Μύθοι και αλήθειες για την αιμοδοσία; (video)

της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακής βιολόγου, medlabnews.gr iatrikanea

Στατιστικές μελέτες στον Ελληνικό πληθυσμό έχουν δείξει την ίδια συχνότητα των ομάδων αίματος με τους Ευρωπαίους.

ΑΒ = 4.75%

Α = 37.93%

Β = 12.93%

0 = 44.39%

Η συχνότητα των ομάδων αίματος σχετικά με τον παράγοντα Ρέζους στον Ελληνικό πληθυσμό είναι: 
Ρέζους θετικό = 85%

Ρέζους Αρνητικό = 15%

Μια μελέτη για τις ομάδες αίματος δείχνει, για παράδειγμα, πως όσοι έχουν ομάδα αίματος O διατρέχουν μειωμένο κίνδυνο να εκδηλώσουν έμφραγμα. Στην ίδια μελέτη υπογραμμίζεται ότι όσοι φέρουν ένα συγκεκριμένο γονίδιο (Adamts7 ) διατρέχουν σημαντικά υψηλότερο κίνδυνο εμφράγματος. Ωστόσο, εάν έχουν ομάδα αίματος O, έχουν και αυξημένη προστασία έναντι του εμφράγματος, ακόμη κι αν είναι φορείς του γονιδίου Adamts7.

Όσοι έχουν ομάδα αίματος Α κινδυνεύουν περισσότερο να εκδηλώσουν καρκίνο του στομάχου και πολύ λιγότερο όσοι έχουν Ο

Όσοι έχουν ομάδα αίματος Ο κινδυνεύουν περισσότερο απ’ όλους να εκδηλώσουν έλκος στομάχου ή δωδεκαδακτύλου , να έχουν ελικοβακτηρίδιο, να έχουν αρθρίτιδες, αλλεργίες, μελάνωμα, καρκίνο της ουροδόχου κύστης, διαταραχές του θυρεοειδούς, να εκδηλώσουν κατάθλιψη.

Όσοι έχουν ομάδα αίματος Ο έχουν γερά δόντια.

Όσοι έχουν ομάδα αίματος Ο κινδυνεύουν λιγότερο να εκδηλώσουν καρκίνο του μαστού και των πνευμόνων.

Όσοι έχουν ομάδα αίματος ΑΒ ή Β, διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να εκδηλώσουν καρκίνο του παγκρέατος σε σύγκριση με όσους έχουν ομάδα αίματος Α ή Ο.

Οι γυναίκες με ομάδα αίματος Α ή Β διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο αναπτύξεως καρκίνου των ωοθηκών.

Οι γυναίκες με ομάδα αίματος ΑΒ διατρέχουν διπλάσιες έως τριπλάσιες πιθανότητες από τις υπόλοιπες να αναπτύξουν στη διάρκεια της εγκυμοσύνης προεκλαμψία.

Οι άντρες με ομάδα αίματος Ο, είναι επιρρεπείς στην συσσώρευση περιττών κιλών.

Άτομα με ομάδα αίματος Ο φαίνεται ότι κινδυνεύουν λιγότερο να μολυνθούν και να αρρωστήσουν βαριά από COVID-19. Και αυτό, παρότι αποτελούν σημαντικό τμήμα του γενικού πληθυσμού. Aντιθέτως, όσοι έχουν ομάδα αίματος Α, Β ή ΑΒ, μπορεί να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο μόλυνσης, σύμφωνα με την πρώτη μελέτη. Στη μελέτη αυτή εξετάστηκε η ομάδα αίματος περισσότερων από 473.000 Δανών, οι οποίοι υποβλήθηκαν σε τεστ κορoναϊού την περίοδο Φεβρουάριος-Ιούλιος 2020.

Άνθρωποι με διαβήτη που έχουν ΑΒ και Β ομάδα αίματος έχουν πολύ υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν καρκίνο του παγκρέατος.

Η δίαιτα βάσει της ομάδας αίματος, βασίζεται στην ιδέα ότι στους διαφορετικούς τύπους αίματος, η επεξεργασία τροφίμων γίνεται με διαφορετικό τρόπο. Για να χάσουν βάρος, τα άτομα με ομάδα Α πρέπει να ακολουθήσουν μία χορτοφαγική δίαιτα, ενώ τα άτομα της ομάδας O πρέπει να τρώνε κρέας και να αποφεύγουν τα γαλακτοκομικά και το σιτάρι.  Διαβάστε περισσότερα εδώ

Οι ομάδες αίματος

Το αίμα χωρίζεται σε διάφορες κατηγορίες ανάλογα με την παρουσία ουσιών στην επιφάνεια της μεμβράνης που περιβάλλει τα ερυθρά αιμοσφαίρια. Οι ουσίες αυτές από χημική άποψη είναι πρωτεΐνες και ονομάζονται αντιγόνα.

Ο κάθε οργανισμός ανάλογα με τα αντιγόνα των ερυθροκυττάρων του ανέχεται αίμα οποιασδήποτε κατηγορίας, αλλά καταστρέφει τα «ασύμβατα» κύτταρα, τα διαφορετικής δηλαδή ομάδας αίματος από τα δικά του, με συνέπειες σοβαρές μέχρι επικίνδυνες για τη ζωή του.

Τα αντιγόνα των ερυθροκυττάρων είναι πάρα πολλά, σπουδαιότερα όμως από κλινική άποψη είναι αυτά που ανήκουν σε δυο αντιγονικά συστήματα, το σύστημα ΑΒΟ και το σύστημα RHESUS, από τα οποία έχουν πάρει την ονομασία οι ομάδες αίματος στον άνθρωπο.

Το σύστημα ΑΒΟ είναι και το πρώτο που ανακαλύφθηκε το 1900 από τον LANDSTEINER και υποδηλώνει την ύπαρξη ή όχι των ουσιών Α και B στα ερυθρά αιμοσφαίρια.

Οι ουσίες, τα αντιγόνα αυτά, ή υπάρχουν και τα δυο μαζί, ή μόνο το ένα από αυτά ή και κανένα.

• 'Όταν υπάρχουν και τα δυο, η ομάδα λέγεται ΑΒ
  
• 'Όταν υπάρχει μόνο το Α, η ομάδα λέγεται Α
  
• 'Όταν υπάρχει μόνο το Β, η ομάδα λέγεται Β
  
•  Όταν δεν υπάρχει ούτε το Α ούτε το Β, η ομάδα λέγεται 0
  

Η παρουσία πάνω στα ερυθροκύτταρα των αντιγόνων Α και Β μόνων ή μαζί, καθορίζει και την ύπαρξη στο πλάσμα του αίματος των ουσιών αντι-B και αντι-Α αντίστοιχα, καθώς και αντι-Α+Β όταν η ομάδα είναι Ο, στερείται δηλαδή των αντιγόνων Α και Β.

Οι ουσίες αντι-Α, αντι-Β του πλάσματος είναι από χημική άποψη πρωτεΐνες, όπως και τα αντιγόνα και ονομάζονται «αντισώματα».

 Μία από τις λειτουργίες των αντισωμάτων του συστήματος ΑΒΟ είναι να συγκολλούν τα ερυθροκύτταρα στην επιφάνεια των οποίων υπάρχει η αντίστοιχη αντιγονική ουσία Α,Β και ΑΒ και για το λόγο αυτό ονομάζονται συγκολλητiνες, ενώ τα αντιγόνα έχουν το όνομα συγκολλητινογόνα.

Για παράδειγμα ερυθρά ομάδας Β συγκολλώνται και στη συνέχεια καταστρέφονται με την παρουσία του αντισώματος αντι-Β.

Είναι ευνόητο λοιπόν ότι στον ανθρώπινο οργανισμό ένα άτομο ομάδας π.χ. Α, στο πλάσμα του θα έχει την αντι-Β και δέχεται αίμα μόνο ομάδας A από άλλο άτομο σε περίπτωση που Θα χρειασθεί μετάγγιση.

Συμπερασματικά:

Άτομα ομάδας ΑΒ μπορούν να παίρνουν αίμα ομάδων Α,Β, και 0, ενώ δίνουν αίμα μόνο στην ομάδα ΑΒ.

'Άτομα ομάδας 0 δεν ανέχονται (λόγω της ταυτόχρονης ύπαρξης στο πλάσμα τους των αντισωμάτων αντι-Α και αντι- Β), παρά μονάχα αίμα της ίδιας με αυτούς ομάδας, ενώ μπορούν να δίνουν σε άτομα όλων των άλλων ομάδων.

Ομάδα	Συγκολλητογόνα (Ερυθρά Αιμοσφαίρια)	Συγκολλιτίνες (ορός ή πλάσμα)
ΑΒ	Α και Β	-
Α	Α	Αντι-Β
Β	Β	Αντι-Α
0	-	Αντι-Α  και Αντι-Β

Το σύστημα Ρέζους

 Μετά το αντιγονικό σύστημα ΑΒΟ, δεύτερο σε σημασία από κλινική άποψη, έρχεται το σύστημα ρέζους που ανακαλύφθηκε πάλι από τον LANDSTEINER το 1940.

Ανάλογα με την παρουσία ή όχι στην επιφάνεια των ερυθροκυττάρων του παράγοντα ρέζους, που είναι όπως και οι ουσίες Α και Β, ένα συγκολλητινογόνο, τα ερυθρά αιμοσφαίρια λέγονται «Ρέζους θετικό» ή «Ρέζους αρνητικό».

Οι κύριες ομάδες αίματος έχουν την παρακάτω κατάταξη:

ΑΒ, Α, Β, 0 / Ρέζους θετικό και

ΑΒ, Α, Β, 0 / Ρέζους Αρνητικό

Ένα άτομο Ρέζους - Θετικό μπορεί να πάρει αίμα της ίδιας ομάδας και σε μερικές περιπτώσεις αίμα Ρέζους-Αρνητικό.

Αντίθετα, άτομο Ρέζους-Αρνητικό δεν πρέπει να δεχθεί αίμα Ρέζους- θετικό.

Ας σημειωθεί ότι αν συμβεί η τελευταία περίπτωση, στην διάρκεια της πρώτης μετάγγισης τέτοιου αίματος, συνήθως δεν συμβαίνει τίποτα. Μετά όμως από αυτή, ο οργανισμός του λήπτη «ευαισθητοποιείται» και παράγει «αντισώματα» δηλ. ουσίες αντι-Ρέζους που θα καταστρέψουν μαζικά ερυθρά-Θετικά σε περίπτωση και δεύτερης ή και άλλων λαθεμένων μεταγγίσεων με κίνδυνο της ζωής του αρρώστου αυτού.

Ανάλογη κατάσταση «ευαισθητοποίησης» με τον παράγοντα Ρέζους μπορεί να συμβεί σε γυναίκες Ρέζους - Αρνητικό σε περίπτωση που εγκυμονούν έμβρυο που έχει κληρονομήσει από τον πατέρα αντιγόνο Ρέζους.

Σ' αυτή την περίπτωση το πιθανότερο είναι, ότι δεν θα συμβεί τίποτα στη διάρκεια του πρώτου τοκετού. Στους επόμενους όμως τοκετούς τα προϋπάρχοντα στο αίμα της μητέρας αντισώματα αντι-Ρέζους ακολουθώντας αντίθετη πορεία, θα περάσουν διαμέσου του πλακούντα στην κυκλοφορία του αίματος του εμβρύου Ρέζους - θετικό και μπορεί να προκαλέσουν από ελαφρό ίκτερο, μέχρι σοβαρές ή και Θανατηφόρες βλάβες στο σώμα του εμβρύου.

O ελαφρός αυτός ίκτερος ονομάζεται αιμολυτικός ίκτερος των νεογνών και απαιτεί ειδική θεραπεία που σε σοβαρές περιπτώσεις περιλαμβάνει την «αφαιμαξομετάγγιση» δηλαδή την πλήρη ανταλλαγή του αίματος του νεογνού με νέο συμβατό αίμα.

Σήμερα με την πρόοδο της ιατρικής επιστήμης, η «ευαισθητοποίηση» της μητέρας προλαμβάνεται με τη χορήγηση αντι-ρέζους σφαιρίνης, αμέσως μετά τον τοκετό.

Οι ομάδες αίματος κληρονομούνται, επομένως συντροφεύουν τη ζωή του κάθε ατόμου από τη γέννηση μέχρι το θάνατο και είναι γενετικά καθορισμένες.

Η μελέτη όλων των συστημάτων αντιγόνων των ερυθροκυττάρων των λευκών αιμοσφαιρίων και των πρωτεϊνών του ορού (και όχι μόνο των συστημάτων ΑΒΟ και Ρέζους) χρησιμεύει και για τον έλεγχο αμφισβητούμενης πατρότητας.

Εάν δοθεί κατά λάθος, αίμα ομάδας που δεν πρέπει να δοθεί σε ένα ασθενή, τότε γίνεται μια μαζική και κάποτε θανατηφόρα αιμόλυση των ερυθρών αιμοσφαιρίων που μεταγγίζονται στον ασθενή.

Τα αντισώματα του ασθενούς αναγνωρίζουν τα αντίστοιχα αντιγόνα των ερυθρών αιμοσφαιρίων που μεταγγίζονται κατά λάθος, τα καταστρέφουν προκαλώντας σοβαρές αναφυλακτικές αντιδράσεις, αιμόλυση με ανεπάρκεια οργάνων που μπορεί να οδηγήσουν μεταξύ άλλων και στο θάνατο.

Μύθοι και αλήθειες

1. Η αιμοδοσία μπορεί να κάνει κακό στον οργανισμό και να προκαλέσει απώλεια της δύναμης του αιμοδότη.

Κάθε υγιής άνδρας ή γυναίκα ηλικίας 18-65 ετών μπορεί να δίνει άφοβα αίμα 2-4 φορές το χρόνο. Πριν από κάθε αιμοδοσία, ο αιμοδότης εξετάζεται από το γιατρό του κλιμακίου αιμοληψίας. Γίνεται ένα σύντομο τσεκ-απ βάσει ερωτηματολογίου σχετικά με το ιατρικό ιστορικό, τη γενική κατάσταση υγείας και τον τρόπο ζωής του δότη και ελέγχονται το επίπεδο της αιμοσφαιρίνης για διαπίστωση τυχόν αναιμίας, καθώς και η αρτηριακή πίεση και οι σφυγμοί. Επίσης εξετάζεται η όψη του ατόμου, η θερμοκρασία και αν χρειάζεται γίνεται ακρόαση. Αν κριθεί μετά απ’ όλα αυτά κατάλληλος και γίνει αιμοληψία, ένα δείγμα από το αίμα του θα εξεταστεί για ηπατίτιδα Β και C (HBV, HCV), AIDS (ιός HIV), λεμφοτρόπο ιό (HTLV) και σύφιλη. Αν ένας αιμοδότης βρεθεί θετικός σε κάποιον από αυτούς τους λοιμογόνους παράγοντες, θα παραπεμφθεί στους ειδικούς για περαιτέρω διερεύνηση και θεραπεία. Επομένως η αιμοδοσία δεν είναι σωτήρια μόνο για όποιον χρειάζεται αίμα, αλλά μπορεί να ωφελήσει σημαντικά και την υγεία του αιμοδότη με την έγκαιρη διάγνωση τυχόν λοιμώξεων ή άλλων νοσημάτων. Επιπλέον πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι, συστηματικοί αιμοδότες ηλικίας 43-61 ετών, διατρέχουν μικρότερο κίνδυνο να εκδηλώσουν καρδιοπάθεια, υπέρταση, σακχαρώδη διαβήτη, υπερχοληστεριναιμία και εμβολικά επεισόδια από μη τακτικούς αιμοδότες.

2. Για την αναπλήρωση του όγκου και των συστατικών του αίματος, που δίνει ο δότης σε κάθε αιμοδοσία χρειάζεται πολύς καιρός ακόμα και μήνες ή χρόνια.

Δίνοντας 450 ml αίματος, δηλαδή ποσότητα που αντιστοιχεί στο 1/20 του συνολικού όγκου του αίματος του δότη, ο οργανισμός αντιδρά ενεργοποιώντας μια αλληλουχία φυσικών μηχανισμών για να τα αναπληρώσει γρήγορα. Η αναπλήρωση αρχίζει αμέσως μετά την αιμοδοσία, αλλά για κάθε συστατικό απαιτείται διαφορετικός χρόνος για την ολοκλήρωσή της. Πιο γρήγορα (συνήθως μέσα σε 10 λεπτά) αναπληρώνεται ο όγκος του αίματος, χάρη στα υγρά που καταναλώνει ο αιμοδότης (συνήθως ένα ποτήρι πορτοκαλάδα). Το πλάσμα χρειάζεται 24 ώρες για να αναπληρωθεί πλήρως, τα αιμοπετάλια 72 ώρες, τα ερυθρά αιμοσφαίρια 2-4 εβδομάδες και ο σίδηρος 12 εβδομάδες στους άντρες και 16 στις γυναίκες. Γι’ αυτό συνιστάται να υπάρχει χρονική απόσταση τουλάχιστον τριών μηνών μεταξύ δύο αιμοδοσιών.

3. Δεν πειράζει να το ρίξει κανείς έξω, αφού έτσι και αλλιώς η αιμοδοσία θα ελέγξει το αίμα και δεν θα κινδυνεύσει κανείς ασθενής που θα του μεταγγίσουν το αίμα.

Η αιμοδοσία είναι μια πολύ υπεύθυνη πράξη. Οι εργαστηριακές εξετάσεις που γίνονται στον αιμοδότη δεν αρκούν για να βεβαιώσουν την ασφάλεια του μεταγγιζόμενου αίματος. Για το λόγο αυτό παρέχονται πληροφορίες και οδηγίες στους υποψήφιους αιμοδότες πριν δώσουν αίμα. Οι αιμοδότες πρέπει να είναι ξεκούραστοι, να μην έχουν καπνίσει ή φάει βαριά λιπαρά φαγητά, να μην έχουν πιεί αλκοόλ, να μην έχουν πάρει φάρμακα και να διαβάσουν προσεκτικά τις ερωτήσεις που περιλαμβάνονται στο Δελτίο του Αιμοδότη σχετικά με το ιατρικό ιστορικό και τον τρόπο ζωής τους. Από όλα τα μέτρα ασφάλειας του αίματος, που λαμβάνονται στη χώρα μας και διεθνώς, η «ασφαλής και υγιής» συμπεριφορά του δότη θεωρείται το σημαντικότερο.

Πηγές

Medlab Ιατρικό Ινστιτούτο

ΕΟΔΥ

Διαβάστε επίσης
Τι να τρώτε ανάλογα με την ομάδα αίματος που έχετε; Έχει βάση αυτή η θεωρία; Ποιος ο αντίλογος;

Αγγελική Μήλιου
MSc

Έγινε αποδεκτή η παραίτηση Αρκουμανέα από τον Υπουργό Υγείας. Το παρασκήνιο

medlabnews.gr iatrikanea

Την παραίτηση του υπέβαλε σήμερα ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ Παναγιώτης Αρκουμανέας, σύμφωνα με ενημέρωση από το υπουργείο Υγείας.

Ο υπουργός Υγείας Θάνος Πλεύρης την αποδέχτηκε και τον ευχαρίστησε «για την πολύτιμη συμβολή του στον ΕΟΔΥ και στην αντιμετώπιση της πανδημίας» όπως αναφέρουν πήγες του υπ. Υγείας.

Δυσφορία στο Μαξίμου για Αρκουμανέα

Εκείνο που φέρεται να καταλογίζουν στον Παναγιώτη Αρκουμανέα είναι ότι δεν έκανε καμία απολύτως έρευνα στο ΚΕΕΛΠΝΟ για τα όσα είχαν δει το φως της δημοσιότητας τόσο για τον Παύλο Πολάκη, όσο και για τους προκατόχους του. Όπως επίσης ότι υπήρξε ολιγωρία και για την δικογραφία, στην οποία εμπλέκεται το όνομα του πρώην αναπληρωτή υπουργού Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ και η οποία εστάλη στην Βουλή το καλοκαίρι με αποτέλεσμα να παραγραφούν τα αδικήματα.

Μάλιστα για τα δύο αυτά ζητήματα τα "βέλη" ορισμένων κυβερνητικών στελεχών στρέφονται και προς τον Βασίλη Κικίλια, ο οποίος δεν "έτρεξε" ως όφειλε τις συγκεκριμένες υποθέσεις.

Εκτός από το ζήτημα της ολιγωρίας για το ΚΕΕΛΠΝΟ, στο Μαξίμου προκάλεσε αρνητική εντύπωση και οι διαρροές περί μετακίνησης του Παναγιώτη Αρκουμανέα στο υπουργείο Τουρισμού, καθώς μέχρι στιγμής δεν έχει ληφθεί καμία τέτοια απόφαση. Κυβερνητικά στελέχη σημείωναν με νόημα πως τέτοιου είδους τοποθετήσεις χρειάζονται την έγκριση του πρωθυπουργού, καθώς αυτός έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο.

Πέθανε ο ιδρυτής και πρόεδρος των Ελλήνων Γιατρών Του Κόσμου καθηγητής Θεόφιλος Ρόζενμπεργκ

medlabnews.gr iatrikanea 

«Έφυγε» σήμερα από τη ζωή ο γιατρός Θεόφιλος Ρόζενμπεργκ, έπειτα από σύντομη μάχη με τον καρκίνο.

Ο Θεόφιλος Ρόζενμπεργκ ήταν αναπληρωτής καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ είχε διατελέσει πρόεδρος του ΚΕΕΛΠΝΟ (νυν ΕΟΔΥ) επί της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.

Εργάστηκε για πολλά χρόνια στο Λαϊκό Νοσοκομείο.

Υπήρξε ιδρυτής και επί πολλά έτη, πρόεδρος των Ελλήνων «Γιατρών Του Κόσμου» με σημαντική εμπειρία σε πολλές αποστολές ιατρικής αρωγής σε χώρες του τρίτου κόσμου ή σε μεγάλες ανθρωπιστικές κρίσεις και καταστροφές.

Βιογραφικό

Χειρουργός και αναπληρωτής καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών είναι δύο μόνο από τις ιδιότητες που συγκεντρώνει στο πρόσωπό του ο Θεόφιλος Ρόζενμπεργκ, το 2016 ανέλαβε την προεδρία του ΚΕΕΛΠΝΟ.

Ο Θεόφιλος Ρόζενμπεργκ είναι λειτουργός της Υγείας που έχει διακριθεί όχι μόνο για το επιστημονικό του έργο, αλλά και για τον τρόπο που αντιλαμβάνεται την επαγγελματική του ιδιότητα. Τον βρίσκει κανείς τόσο στα αμφιθέατρα και τις χειρουργικές αίθουσες όσο και στην κοινωνία, εκεί που εκδηλώνονται υγειονομικές κρίσεις και ανάγκη για έμπειρο ιατρικό προσωπικό. Υπήρξε συνιδρυτής και επί πολλά έτη πρόεδρος των Ελλήνων Γιατρών του Κόσμου (ΓτΚ), ενώ από το 2007 διευθύνει το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στο ΕΚΠΑ «Διεθνής Ιατρική - Διαχείριση Κρίσεων Υγείας».

Έχει πολύ μεγάλη εμπειρία σε ζητήματα διαχείρισης κρίσεων στην Υγεία και ειδικότερα μεταναστευτικών και προσφυγικών. Στο ενεργητικό του έχει πλήθος αποστολών Ιατρικής Ανθρωπιστικής Βοήθειας σε χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου, όπως στη Σομαλία, το 1993-1994, όπου, μαζί με τον νυν υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννη Μουζάλα και ομάδα των ΓτΚ, βοήθησαν στον εξοπλισμό και την εκπαίδευση του ιατρικού προσωπικού δύο Κέντρων Υγείας στις πόλεις Οντούρ και Ουατζίτ. Το 1994 προσέφεραν επείγουσα ανθρωπιστική αποστολή στις περιοχές της Νοτίου Αιγύπτου για την παροχή ιατρικής φροντίδας στους εγκαυματίες που είχαν πληγεί από τις πλημμύρες και τις φωτιές που προκλήθηκαν από την ανάφλεξη επιπλέοντος πετρελαίου. Το 1999-2000 συμμετείχε στο πρόγραμμα επισκευής, εξοπλισμού και αναβάθμισης Νοσοκομείου στο Κάιρο. Αλληλέγγυο «παρών» έδωσε και στην Αϊτή, μετά τον καταστροφικό σεισμό του 2010, που, και πάλι μαζί με τον Γ. Μουζάλα, προσέφεραν βοήθεια στα πρόχειρα ιατρεια των ΓτΚ, στο κατεστραμμένο Πορτ-ο-Πρενς.

«Η παθητική στάση και παρατήρηση των βαρκών που έρχονται φορτωμένες με ανθρώπους που συχνά πνίγονται δεν μπορεί να αποτελεί πολιτική. Δεν μπορεί απλώς να διαπιστώνουμε τον θάνατο», είναι μια χαρακτηριστική δήλωση του κ. Ρόζενμπεργκ σε συνέντευξή του στην «Εποχή». Μαζί με συναδέλφους του, έχει πρωτοστατήσει στο κίνημα ενάντια στη «δολοφονική παραμονή των ναρκοπεδίων στην περιοχή του Έβρου», ενώ στην ίδια συνέντευξη είχε χαρακτηρίσει ως «έγκλημα κατά της ανθρωπότητας» τον φράχτη.

Με επιστημονικούς συνεργάτες και τους φοιτητές του Μεταπτυχιακού Προγράμματος του ΕΚΠΑ έχει υποστηρίξει με παροχή υγειονομικών υπηρεσιών τους πρόσφυγες στο Πεδίον του Άρεως, ενώ σε συνεργασία με τον Δήμο Κω έχει διοργανώσει ημερίδα για την εκπαίδευση αξιωματικών του Λιμενικού Σώματος και της Ελληνικής Αστυνομίας, καθώς και μέλη εθελοντικών οργανώσεων που επιχειρούν κατά τις αποστολές περισυλλογής και πρώτης υποδοχής προσφύγων και μεταναστών στην Κω και στην ευρύτερη περιοχή του νοτιοανατολικού Αιγαίου.

Σπούδασε Ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και ειδικεύτηκε στη γενική και στην καρδιοαγγειακή χειρουργική στα πανεπιστήμια της Αθήνας και του Παρισιού. Ασχολείται με την «ελάχιστα επεμβατική» και ρομποτική χειρουργική και είναι μέλος πολλών επιστημονικών εταιρειών. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει μεταξύ άλλων για την Επείγουσα Ιατρική, την Ιατρική Καταστροφών και την Ιατρική των Ευπαθών Ομάδων.

Το νέο Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΟΔΥ (ΚΕΕΛΠΝΟ)

Με απόφαση του Υπουργού Υγείας Βασίλη Κικίλια, ορίσθηκε το νέο Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΟΔΥ. 

Ποιοι πρέπει να εμβολιαστούν για την Γρίπη φέτος. Πάνω από χίλιοι πέθαναν πέρυσι

Με 2,6 εκατ. αντιγριπικά εμβόλια, που θα βρίσκονται στις αρχές Οκτωβρίου στα φαρμακεία, ετοιμάζεται η χώρα μας να αντιμετωπίσει την εφετινή περίοδο της εποχικής γρίπης. Παρότι πρόκειται για ένα δυνατό «όπλο» έναντι της νόσου και των βαριών επιπλοκών της, η έλλειψη κρεβατιών σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) στο ΕΣΥ και το χαμηλό ποσοστό των εμβολιασμένων επαγγελματιών υγείας – με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ασφάλεια της δημόσιας περίθαλψης που προσφέρουν στη διάρκεια της γρίπης- αναδεικνύουν για μια ακόμη χρονιά δύο μείζονα κενά στη θωράκιση αφενός του συστήματος υγείας, αφετέρου του πληθυσμού έναντι της γρίπης.

ΚΕΕΛΠΝΟ: Πέντε χρόνια λοιδορήθηκαν, εκδιώχθηκαν. Και τώρα τι γίνεται που αθωώθηκαν;

Ο τέως αναπληρωτής υπουργός Υγείας Παύλος Πολάκης σε δημόσιες δηλώσεις του στην Βουλή αλλά και στον προσωπικό του λογαριασμό στο Facebook, χαρακτήριζε τους υπαλλήλους του ΚΕΕΛΠΝΟ, Θεόδωρο Παπαδημητρίου, Σταμάτιο Πουλή, Ανδρονίκη Θεοφιλάτου και Αικατερίνη Πολύζου, ως «υπόδικη συμμορία» για δήθεν παράνομες προσλήψεις

Το ΚΕΕΛΠΝΟ πληρώνει δικηγόρο για να υπερασπιστεί τον Πολάκη

Μια ακόμα παρασπονδία αποκαλύπτεται στο ΚΕΕΛΠΝΟ, όπου παραμένει έως σήμερα η διορισμένη από τον πρώην αναπληρωτή υπουργό Υγείας Παύλο Πολάκη.

Τα πρώτα περιστατικά από τον ιό του Δυτικού Νείλου για φέτος

Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) ενημερώνει ότι διαγνώσθηκαν στη χώρα μας τα πρώτα δύο εργαστηριακά επιβεβαιωμένα περιστατικά λοίμωξης από τον ιό του Δυτικού Νείλου για την περίοδο μετάδοσης 2019, το ένα στην Περιφερειακή Ενότητα (Π.Ε.) Πιερίας (Δήμο Κατερίνης) και το άλλο στην Π.Ε. Ξάνθης (Δήμο Τοπείρου).

Διεθνή μέσα προειδοποιούν τουρίστες για τον ιό του Δυτικού Νείλου. Το ΚΕΕΛΠΟ απαντά

Τα διεθνή Μέσα προειδοποιούν τους τουρίστες που σκοπεύουν να περάσουν στη χώρα μας τις καλοκαιρινές τους διακοπές να είναι πολύ προσεκτικοί, αναφορικά με την έξαρση του ιού του Δυτικού Νείλου. 

Σχολιασμός του Υπουργειου Υγείας για την καταδικαστική απόφαση του Προέδρου του ΚΕΕΛΠΝΟ

Με αφορμή μια πρωτόδικη απόφαση Δικαστηρίου, σε βαθμό πλημμελήματος, κατά του Προέδρου του ΕΟΔΥ (πρώην ΚΕΕΛΠΝΟ) κ.Ρόζενμπεργκ και της μετακλητής υπαλλήλου κ. Θεμελή, για μια υπόθεση που αφορούσε το είδος των καθηκόντων της υπαλλήλου στον Οργανισμό και όχι φυσικά ατασθαλίες στη Διοίκηση του, η ΝΔ έσπευσε να μιλήσει για δικαίωση της στην κριτική για «παραδιοίκηση» που δήθεν εγκαθίδρυσε ο ΣΥΡΙΖΑ στο ΚΕΕΛΠΝΟ.

Καταδικαστική απόφαση Θεόφιλου Ρόζενμπεργκ Προέδρου του ΚΕΕΛΠΝΟ

Άμεση η αντίδραση της Νέας Δημοκρατίας για την υπόθεση του Θεόφιλου Ρόζενμπεργκ: «Η Δικαιοσύνη μας δικαίωσε για την καταγγελία της κακοδιοίκησης των τελευταίων χρόνων στον ΚΕΕΛΠΝΟ»

ΚΕΕΛΠΝΟ: Ημερίδα για την Αντιμετώπιση της Μικροβιακής Αντοχής στη χώρα μας (14-03-19)

Καλπάζει η γρίπη. 91 οι θάνατοι

316 άνθρωποι έχουν νοσηλευτεί σε εντατικές - Στοιχεία για την επιδημία της γρίπης μέχρι την Κυριακή 24 Φεβρουαρίου έδωσε στη δημοσιότητα το ΚΕΕΛΠΝΟ
Με σταθερά υψηλή ταχύτητα συνεχίζει να κυκλοφορεί η εποχική γρίπη στη χώρα μας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τον πληθυσμό, ιδίως τον ανεμβολίαστο. Τα θύματα της γρίπης αλλά και τα σοβαρά περιστατικά της νόσου, που χρειάζονται νοσηλεία στις δυσεύρετες πλέον Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), αυξάνονται συνεχώς.

Θ. Ρόζενμπεργκ: Το ΚΕΕΛΠΝΟ ήταν ένας διεφθαρμένος οργανισμός και συμβάλαμε στην εξυγίανσή του

«Ήταν ένας διεφθαρμένος Οργανισμός και συμβάλαμε στην εξυγίανσή του», ανέφερε μιλώντας νωρίτερα στην Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής ο πρόεδρος του ΚΕΕΛΠΝΟ Θεόφιλος Ρόζενμπεργκ. Ο κ. Ρόζενμπεργκ, που κλήθηκε σε ακρόαση ενόψει διάταξης που έχει περιληφθεί στο πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας και προβλέπει τη μετεξέλιξη του ΚΕΕΛΠΝΟ στον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας, τον ΕΟΔΥ, δήλωσε ότι ο νέος οργανισμός όχι μόνο δεν θα είναι «μια από τα ίδια», αλλά θα αποτελέσει έναν νέο έγκυρο φορέα υψηλού επιστημονικού κύρους για ευρύ φάσμα θεμάτων της δημόσιας υγείας.

Νίκος Νίτσας πρόεδρος ΙΣΘ "Χαιρόμαστε που το υπουργείο υιοθέτησε την πρόταση μας να καταργηθεί το ΚΕΕΛΠΝΟ"

"Αρκούν οι επτά ιατρικές σχολές της χώρας για να αναλάβουν το έργο και τις αρμοδιότητες του ΚΕΕΛΠΝΟ" σχολίασε ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης Νίκος Νίτσας με αφορμή πληροφορίες στα ΜΜΕ ότι η ηγεσία του υπουργείου υγείας αποφάσισε να θέσει τέλος στη λειτουργία του ΚΕΕΛΠΝΟ, μία πρόταση που έχει κάνει ο ΙΣΘ από το... 2012! 

Α. Ξανθός: Προηγούμενες παραδιοικήσεις στο ΚΕΕΛΠΝΟ λειτούργησαν με όρους μαφίας

Ξεκίνησε στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή, με προγραμματισμό να ψηφιστεί την επόμενη εβδομάδα από την Ολομέλεια, η επεξεργασία του σχεδίου νόμου «Εκσυγχρονισμός και αναμόρφωση του Θεσμικού Πλαισίου Ιδιωτικών Κλινικών, Σύσταση Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας, Σύσταση Εθνικού Ινστιτούτου Νεοπλασιών και λοιπές διατάξεις».