Λευχαιμία. Τι είναι; Ποιοι κινδυνεύουν; Υπάρχει θεραπεία; Πώς είναι η ζωή του αρρώστου μετά την ίαση.

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., medlabnews.gr  iatrikanea

Οι λευχαιμίες είναι νεοπλασματικές διαταραχές του αιμοποιητικού ιστού.

Χαρακτηρίζονται από υπερβολική ανάπτυξη του λευκοκυτταρικού ιστού, ο οποίος κατά κανόνα εκτός του μυελού διηθεί διάφορα όργανα όπως το ήπαρ, το σπλήνα, τους λεμφαδένες και άλλα. Συνυπάρχουν συνήθως στο περιφερικό αίμα ποιοτικές και ποσοτικές μεταβολές των λευκοκυττάρων.

Όπως δηλώνει και η ίδια η λέξη μπορούμε να πούμε πως αποτελεί την αύξηση του αριθμού των λευκών αιμοσφαιρίων πάνω από κάποιο όριο, με την προϋπόθεση ότι η αύξηση αυτή του αριθμού οφείλεται σε κλωνική αύξηση ενός είδους κυττάρου.

Πολλοί άνθρωποι θεωρούν τη λευχαιμία ως καρκίνο του αίματος. Είναι, στην πραγματικότητα, καρκίνος του μυελού των οστών - του "εργοστασίου" στα κόκκαλα όπου παράγονται τα αιμοσφαίρια.

Είναι νοσήματα του αίματος, άγνωστης αιτιολογίας, που χαρακτηρίζονται από νεοπλασματική εξαλλαγή, υπερπλασία των κυττάρων της λευκής σειράς του αίματος και από ανώμαλο πολλαπλασιασμό των κυττάρων των λευκοποιητικών ιστών δηλαδή αυτών που παράγουν τα λευκά αιμοσφαίρια ή λευκοκύτταρα και από την είσοδο των κυττάρων αυτών στην κυκλοφορία του αίματος πριν από την ωρίμανσή τους.

Είναι η συχνότερη κακοήθης νεοπλασματική νόσος της παιδικής ηλικίας και χαρακτηρίζεται από τη συνεχή άθροιση νεοπλασματικών αιμοποιητικών κυττάρων στο μυελό των οστών. Είναι νόσημα με ευρύ και ετερογενές φάσμα τόσο ως προς τον αιματολογικό και κλινικό φαινότυπο, όσο και ως προς τους υποκείμενους βιολογικούς μηχανισμούς της παθογένειας της. Ο ακριβής παθογενετικός μηχανισμός της δεν έχει πλήρως διευκρινισθεί, αλλά είναι πολύ πιθανό να οφείλεται σε γενετική βλάβη του πολυδύναμου αιμοποιητικού προγονικού κυττάρου, που οδηγεί σε κλωνική εξάπλωση και αναστολή της διαφοροποίησής του σε κάποιο στάδιο της ωρίμανσής του.

Η λευχαιμία εμφανίζεται όταν αρχίζει το σώμα να συσσωρεύει εμφανώς μη φυσιολογικά λευκά αιμοσφαίρια. Στη διαδικασία αυτή, τα ώριμα αιμοσφαίρια μειώνονται σε αριθμό και ικανότητα.

Κατά τη λευχαιμία, η κανονική αναλογία των λευκών προς τα ερυθρά (1:500) αλλάζει, έτσι ώστε να κατεβαίνει μέχρι 1:20 ή και λιγότερο ακόμη. Η λευχαιμία προσβάλλει το αιμοποιητικό σύστημα που αποτελείται από διάφορα κύτταρα με διαφορετική μορφή και λειτουργία. Παράγονται στο μυελό των οστών, ο οποίος βρίσκεται σε όλα τα οστά ιδιαίτερα όμως στα μεγάλα (μηριαίο, κνήμη, λεκάνη, στέρνο κλπ).

Αυτά τα διαφορετικά κύτταρα στις διάφορες μορφές εξέλιξης τους ομαδοποιούνται σε 3 κυρίως κατηγορίες (σειρές):

α. ερυθρά σειρά που περιλαμβάνει κύτταρα που εξελίσσονται στα ώριμα ερυθρά αιμοσφαίρια που είναι απαραίτητα για τη μεταφορά το οξυγόνο και θρεπτικών ουσιών σε όλους τους ιστούς του σώματος και την αποβολή αχρήστων προϊόντων, όπως το διοξείδιο του άνθρακα, διά μέσου των πνευμόνων.

β. κοκκιώδης σειρά που περιλαμβάνει τα λευκά αιμοσφαίρια που είναι απαραίτητα για την άμυνα του οργανισμού και την αποτελεσματική καταπολέμηση των λοιμώξεων

γ. μεγακαρυοκυτταρική σειρά που περιλαμβάνει κύτταρα που εξελίσσονται στα αιμοπετάλια που είναι κύτταρα που συμβάλλουν στην αποφυγή αιμορραγιών.

Όταν το άτομο νοσήσει από λευχαιμία, στο μυελό των οστών παρατηρείται μία υπερπαραγωγή παθολογικών (στη μορφή και στη λειτουργία) λευκών αιμοσφαιρίων που δεν επιτελούν την φυσιολογική τους λειτουργία που είναι η αντιμετώπιση των λοιμώξεων. Για αυτό και η λευχαιμία ονομάζεται και καρκίνος του αίματος

Όταν τα λευχαιμικά αυτά κύτταρα «γεμίσουν» τον μυελό των οστών μειώνεται σημαντικά η παραγωγή των φυσιολογικών του κυττάρων δηλαδή των ερυθρών αιμοσφαιρίων, των λευκών αιμοσφαιρίων και των αιμοπεταλίων. Όσο ο αριθμός των φυσιολογικών κυττάρων μειώνεται αρχίζουν τα συμπτώματα που είναι μεταξύ των άλλων εύκολη κόπωση και ωχρότητα (ελάττωση ερυθρών αιμοσφαιρίων δηλαδή αναιμία), πυρετός και λοιμώξεις (ελάττωση των λευκών αιμοσφαιρίων) και αιμορραγικές εκδηλώσεις στο δέρμα ή στους βλεννογόνους (ελάττωση αιμοπεταλίων).

Μορφές λευχαιμίας

Η λευχαιμία χωρίζεται σε 2 κατηγορίες: στις οξείες και στις χρόνιες λευχαμίες. Οι οξείες λευχαιμίες παρουσιάζονται κυρίως στα παιδιά, που συνήθως ξεκινούν από τη βρεφική ηλικία μέχρι τα 20 τους χρόνια, οι χρόνιες συνήθως προσβάλουν άτομα από τα 50 τους χρόνια και πάνω. Τα πιο συνηθισμένα είδη λευχαιμίας είναι η Μυελογενής και η Λεμφοβλαστική που μπορούν να είναι οξείες ή χρόνιες λευχαμίες. Ο όρος μυελογενής ή λεμφοβλαστική καθορίζει τον τύπο των κυττάρων που περιπλέκονται στην κάθε περίπτωση.

Έτσι έχουμε τα 4 κύρια είδη λευχαιμίας:

* Οξεία Λεμφοβλαστική Λευχαιμία-Acute Lyphoblastic Leukemia (ALL)

* Χρόνια Λεμφοβλαστική Λευχαιμία- Chronic Lymphocytic Leukemia (CLL)

* Οξεία Μυελογενής Λευχαιμία- Acute Myelogenous Leukemia (AML)

* Χρόνια Μυελογενής Λευχαιμία- Chronic Myelogenous Leukemia (CML)

Στη περίπτωση της οξείας μορφής λευχαιμίας τα λευχαιμικά κύτταρα, που είναι ανώριμα και μη λειτουργήσιμα, αναπτύσσονται πολύ γρήγορα. Ό μυελός συχνά δεν μπορεί να παράγει αρκετά φυσιολογικά ερυθρά αιμοσφαίρια, λευκά αιμοσφαίρια και αιμοπετάλια.

Στη χρόνια μορφή λευχαιμίας, στα πρώτα στάδια, ο μυελός λειτουργεί κανονικά, τα λευχαιμικά κύτταρα αναπτύσσονται πιο αργά, επιτρέποντας έτσι και τη δημιουργία περισσότερων φυσιολογικών κυττάρων. Αυτός είναι και ο λόγος που τα συμπτώματα αργούν να εμφανιστούν, έτσι μπορεί να περάσουν μήνες ή ακόμα και χρόνια μέχρι να ληφθούν μέτρα για την αντιμετώπιση της.

Άλλες μορφές λευχαιμίας και αιματολογικές ασθένειες

* Οξεία Προμυελοκυτταρική Λευχαιμία- Acute Promyelocytic Leukemia

* Τριχωτή Κυτταρική Λευχαιμία-Hairy cell leukemia (HCL)

* Ataxia Telangiectasia (AT)

* Ασθένεια Χότσκιν-Hodgkin Disease(HD)

* Ασθένεια Non-Hodgkin Λέμφωμα-Non-Hodgkin Lymphoma (NHL)

* Μυέλωμα-Myeloma (MS)

* Μυελοδυσπλασία-Myelodysplasia(MDS)

Τι προκαλεί αυτές τις ασθένειες;

Οι αιτίες της λευχαιμίας, λεμφώματος, μυελώματος και των σχετικών αιματολογικών διαταραχών δεν είναι ακριβώς γνωστές.

Τα μόνα αίτια που είναι απeδειγμένα ότι προκαλούν λευχαιμία είναι η ιονίζουσα ακτινοβολία. Όπως το ατύχημα στο Τσέρνοπηλ, όπου είχε καταστραφεί ο Πυρηνικός σταθμός και πολλά παιδιά που είχαν εκτεθεί στη ακτινοβολία είχαν αρρωστήσει με λευχαιμία.

Άλλη αιτία που προκαλεί λευχαιμία είναι χημικές ουσίες όπως το βενζένιο, μία χημική ουσία που χρησιμοποιείται σαν διαλύτης για μπογιές.

Ωστόσο, λίγοι παράγοντες όπως φαίνεται επηρεάζουν την ανάπτυξή τους.

Αυτοί οι παράγοντες κινδύνου αποτελούν μέρος μόνο της αιτίας σε ένα συγκεκριμένο ασθενή και εξηγούν έναν πολύ μικρό αριθμό του συνόλου των κρουσμάτων. Στις περισσότερες περιπτώσεις η αιτία παραμένει άγνωστη. Αν έχετε έναν ή περισσότερους από αυτούς τους παράγοντες κινδύνου δεν σημαίνει ότι θα αναπτύξετε σίγουρα μια απ' αυτές τις ασθένειες.

• Γενετικοί παράγοντες

• Ακτινοβολία


• Χημικές ουσίες


• Ιός

Ποια είναι τα συμπτώματα της λευχαιμίας;

Τα συμπτώματα της λευχαιμίας σχετίζονται με την ελάττωση των φυσιολογικών αιμοποιητικών κυττάρων στο μυελό των οστών που αυτό έχει σαν συνέπεια την αδυναμία του οργανισμού, αιμοραγίες από τη μύτη, τα ούλα και πυρετός με ή χωρίς διαπιστωμένη λοίμωξη.

Άλλα συμπτώματα είναι πόνος στα οστά και η παρουσία λεμφαδένων κυρίως στον τράχηλο, διόγκωση ήπατος και σπλήνας.

Τα κύρια συμπτώματα είναι:

• Αδυναμία και κόπωση.
• Συχνές λοιμώξεις.
• Πυρετοί πολλές φορές χωρίς λόγο.
• Μώλωπες που εμφανίζονται με απλά κτυπήματα ή ακόμα και με μικρή πίεση του δέρματος. Οι μώλωπες αυτοί μεγαλώνουν και αργούν να υποχωρήσουν.
• Αιμορραγίες από τους βλεννογόνους αδένες, από τα έντερα ή και από το δέρμα.
• Πόνος στα οστά.
• Παρουσία και πρήξιμο λεμφαδένων κυρίως στις μασχάλες, στο τράχηλο και στο λαιμό.
• Επίσης πρήξιμο παρουσιάζεται και στους όρχεις.

Πώς γίνεται η διάγνωση της λευχαιμίας;

Τα συμπτώματα της λευχαιμίας και των σχετικών διαταραχών του μυελού των οστών είναι χαρακτηριστικά πολλών άλλων ασθενειών. Ορισμένοι τύποι λευχαιμίας δεν προκαλούν καθόλου συμπτώματα μέχρι να φτάσει η ασθένεια σε προχωρημένο στάδιο και μερικές φορές ούτε και τότε. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι ακόμη και η πολύ έγκαιρη διάγνωση θα απέτρεπε την επέκταση της ασθένειας, επειδή η λευχαιμία επεκτείνεται στο μυελό των οστών από τότε που αρχίζει.

Η λευχαιμία εντοπίζεται με δύο εξετάσεις - εξέταση αίματος και βιοψία μυελού των οστών.

Όταν λαμβάνεται δείγμα αίματος και αναλύεται με το μικροσκόπιο, μετριούνται οι αριθμοί λευκών αιμοσφαιρίων και αιμοπεταλίων στο δείγμα.

Αν ο αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων είναι μη φυσιολογικός μπορεί να υπάρχει: χαμηλός αριθμός αιμοπεταλίων· χαμηλοί αριθμοί ερυθρών αιμοσφαιρίων· χαμηλός αριθμός ώριμων λευκών αιμοσφαιρίων· ή υψηλοί αριθμοί ανώριμων ή πρόωρα αποδεσμευμένων λευκών αιμοσφαιρίων (που αποκαλούνται βλαστικά [blasts]).

Θα εκτελείται τότε βιοψία μυελού των οστών. Σ' αυτή την εξέταση, ο γιατρός χρησιμοποιεί βελόνα και σύριγγα για να αφαιρέσει ένα τμήμα μυελού των οστών. Χρησιμοποιούνται παυσίπονα, τοπικά ή με ένεση, κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας. Αυτά τα νέα φάρμακα μειώνουν τον πόνο της διαδικασίας.

Το δείγμα μυελού των οστών αναλύεται χρησιμοποιώντας μια ευρεία ποικιλία εξετάσεων, από μικροσκοπική ανάλυση μέχρι ειδικές μελέτες καλλιέργειας μυελού των οστών. Γίνεται έπειτα η διάγνωση.

Αντίθετα από την κοινή αντίληψη, τα λευχαιμικά κύτταρα δεν αναπτύσσονται πάντα γρηγορότερα από τα φυσιολογικά κύτταρα. Πράγματι, πειράματα σε ερευνητικά εργαστήρια υποδεικνύουν ότι μερικά λευχαιμικά κύτταρα μπορεί μάλιστα να αναπτύσσονται πιο αργά από τα φυσιολογικά κύτταρα.

Οι υψηλοί αριθμοί στο αίμα προκαλούνται από τη συσσώρευση λευχαιμικών κυττάρων σε αιμοφόρα αγγεία. Τα ανώριμα λευχαιμικά κύτταρα συσσωρεύονται στα αιμοφόρα αγγεία επειδή δεν χρησιμοποιούνται από το σώμα.

Επομένως, οι αριθμοί τους όλο και αυξάνονται. Πολύ υψηλοί αριθμοί κυττάρων στο αίμα μπορούν να οδηγήσουν στην απόφραξη των αιμοφόρων αγγείων και σε φθορά των ιστών του σώματος. Το αίμα γίνεται πολύ πυκνό και κολλώδες, καθιστώντας δύσκολη τη φυσιολογική κυκλοφορία. Αυτό το πρόβλημα είναι ένα από τα αποτελέσματα της λευχαιμίας που επιδιώκει να υπερνικήσει η θεραπεία.

Υπάρχει θεραπεία για τη λευχαιμία;

Ναι υπάρχει θεραπεία για τη λευχαιμία με ποσοστά επιτυχίας 80-90%. Τα τελευταία χρόνια υπήρξε εκρηκτική πρόοδος στη θεραπευτική αντιμετώπιση των λευχαιμιών και νέα καινοτόμα φάρμακα έλαβαν ένδειξη για την αντιμετώπιση της χρόνιας λεμφοκυτταρικής λευχαιμίας, της χρόνιας μυελογενούς λευχαιμίας, της οξείας λεμφοβλαστικής λευχαιμίας από Β-λεμφοκύτταρα και της οξείας μυελογενούς λευχαιμίας  Επιπλέον, σε εξέλιξη βρίσκονται πάρα πολλές διεθνείς κλινικές μελέτες που ερευνούν την πιθανή κλινική χρησιμότητα και άλλων φαρμάκων
Στη χρόνια λεμφοκυτταρική λευχαιμία (ΧΛΛ). Εγκρίθηκαν τρία νέα σκευάσματα τα οποία αναστέλλουν κυτταρικούς μηχανισμούς που έχουν ζωτική σημασία για την επιβίωση των νεοπλασματικών κυττάρων.

Τα δύο από αυτά (ibrutinib και idelalisib) δεσμεύουν μία πρωτεΐνη (υποδοχέα) που λέγεταιBcr. Είναι κατάλληλα για ασθενείς με διαταραχές ενός γονιδίου που λέγεται p53, καθώς και για ασθενείς οι οποίοι υποτροπίασαν έπειτα από την 1η χημειοθεραπεία που έλαβαν και χρειάζονται ξανά θεραπεία.

Το τρίτο σκεύασμα λέγεται ABT-199 (venetoclax) και ενδείκνυται για ασθενείς με κακούς προγνωστικούς παράγοντες. Το venetoclax δρα αναστέλλοντας τη λειτουργία μίας πρωτεΐνης που λέγεται BCL2.

Και τα τρία αυτά φάρμακα είναι χάπια και έχουν γρήγορα κλινικά αποτελέσματα, αλλά πρέπει να λαμβάνονται καθημερινά δια βίου.

Στην οξεία μυελογενή λευχαιμία (ΟΜΛ). Έπειτα από δεκαετίες δίχως κάποια νέα θεραπευτική παρέμβαση, υπάρχει ένα νέο σκεύασμα που λέγεται midοstaurin και προορίζεται για ασθενείς με ΟΜΛ οι οποίοι φέρουν λευχαιμικά κύτταρα με μεταλλάξεις στο γονίδιο FLT3.

Μελέτες έδειξαν ότι η προσθήκη του midostaurin στην ήδη καθορισμένη αγωγή των ασθενών (χημειοθεραπεία, αλλογενή μεταμόσχευση μυελού οστών) οδηγεί σε καλύτερα θεραπευτικά αποτελέσματα.

Το midostaurin αναμένεται να λάβει επισήμως έγκριση από τις ρυθμιστικές Αρχές των ΗΠΑ (το FDA) το προσεχές χρονικό διάστημα.

Στην οξεία μυελογενή λευχαιμία (ΟΜΛ). Έπειτα από δεκαετίες δίχως κάποια νέα θεραπευτική παρέμβαση, υπάρχει ένα νέο σκεύασμα που λέγεται midοstaurin και προορίζεται για ασθενείς με ΟΜΛ οι οποίοι φέρουν λευχαιμικά κύτταρα με μεταλλάξεις στο γονίδιο FLT3.

Μελέτες έδειξαν ότι η προσθήκη του midostaurin στην ήδη καθορισμένη αγωγή των ασθενών (χημειοθεραπεία, αλλογενή μεταμόσχευση μυελού οστών) οδηγεί σε καλύτερα θεραπευτικά αποτελέσματα.

Το midostaurin αναμένεται να λάβει επισήμως έγκριση από τις ρυθμιστικές Αρχές των ΗΠΑ (το FDA) το προσεχές χρονικό διάστημα.
Η Θεραπεία γίνεται σε εξειδικευμένα ιατρικά κέντρα ή σε εξειδικευμένες ιατρικές μονάδες του νοσοκομείου, με εκπαιδευμένους ιατρούς και νοσοκόμες, με έμπειρο ψυχολόγο και κοινωνική λειτουργό. Η θεραπεία εξαρτάται από το είδος και με το πόσο προχωρημένη είναι η ασθένεια, για αυτό υπάρχουν διάφορά είδη θεραπείας όπως:

1. Χημειοθεραπείες, που είναι συνδυασμός φαρμάκων. Ο συνδυασμός των φαρμάκων, οι δόσεις, ο τρόπος χορήγησης και ο χρόνος χορήγησης, αναφέρονται ως πρωτόκολλα θεραπείας. Τα φάρμακα αυτά χορηγούνται κυρίως ενδοφλέβια δια μέσου ειδικών κεντρικών φλεβικών καθετήρων (καθετήρες Hickman), ή σπανιότερα από το στόμα. Η χημειοθεραπεία καταστρέφει τα αιμοποιητικά κύτταρα, υγιή και καρκινικά. Σημαντικό μέρος της θεραπείας της λευχαιμίας αποτελεί η προφύλαξη του Κεντρικού Νευρικού συστήματος η οποία περιλαμβάνει την χορήγηση ειδικών φαρμάκων (ενδοραχιαία έγχυση) . Οι χημειοθεραπείες γίνονται εντός νοσοκομείου ή στο σπίτι ανάλογα με τη χημειοθεραπεία.

2. Ραδιοθεραπεία, που συνήθως είναι ολική, αλλά όχι πάντα, γίνεται πριν τη μεταμόσχευση με σκοπό να καταστρέψει όλα τα κύτταρα, φυσιολογικά και καρκινικά για να προετοιμάσει τον οργανισμό να δεχθεί το μυελό.

3. Μεταμόσχευση μυελού των οστών. Υπάρχουν 2 είδη μεταμόσχευσης, η αλλογενής και η αυτόλογη. Η αλλογενής μεταμόσχευσή γίνεται με το μυελό κάποιου συμβατού δότη, που συνήθως είναι από τα μέλη της οικογένειας (αδέλφια), εφόσον υπάρχει συμβατότητα. Σε περιπτώσεις που πρέπει να γίνει αλλογενής μεταμόσχευση και δεν υπάρχει συμβατότητα με τα μέλη της οικογένειας, τότε αναζητείται συμβατός δότης μέσω διεθνούς τράπεζας δοτών μυελού. Το άλλο είδος μεταμόσχευσης είναι η αυτόλογη μεταμόσχευση, η οποία γίνεται με τον μυελό του ίδιου του ασθενή αφού πρώτα καθαρίσει από τους βλάστες μετά από δυνατές χημειοθεραπείες .Και στις δύο περιπτώσεις η μεταμόσχευση γίνεται ενδοφλέβιος, όπως γίνεται και η μετάγγιση αίματος. Η μεταμόσχευση μυελού των οστών γίνεται σε περιπτώσεις όπου η ασθένεια δείχνει ότι θα ξαναεμφανιστεί και γίνονται σε ιατρικά κέντρα ή νοσοκομεία.

4. Μεταμόσχευση περιφερικών αρχέγονων κυττάρων, μία μέθοδος, που εφαρμόζεται τα τελευταία χρόνια με μεγάλη επιτυχία. Τα αρχέγονα κύτταρα που βρίσκονται στο μυελό, με τη χορήγηση ενός φαρμάκου βγαίνουν από το μυελό και πηγαίνουν στο περιφερικό αίμα, μέσα στο κυκλοφοριακό σύστημα. Μαζεύονται με ειδικό μηχάνημα και μεταμοσχεύονται στον ασθενή, μετά από ειδική θεραπεία. Το πλεονέκτημα που έχει η μεταμόσχευση των περιφερικών αρχέγονων κυττάρων σε σύγκριση με τη μεταμόσχευση του μυελού των οστών είναι ότι στη πρώτη ο νέος μυελός, λειτουργεί πιο γρήγορα έτσι ο ασθενής αναρρώνει πιο γρήγορα.

Η θεραπεία διαρκεί από 1-3 χρόνια. Σε αρκετές περιπτώσεις ο ασθενής ξεκινά τη θεραπεία στο νοσοκομείο και τη τελειώνει στο σπίτι ή σε εξωτερικό ιατρείο. Όταν περάσουν 5 χρόνια μετά το τέλος της τελευταίας θεραπείας και δεν εμφανιστεί ξανά η ασθένεια, τότε θεωρείται ότι ο ασθενής έχει θεραπευτεί τελείως και έχει τις ίδιες πιθανότητες να ασθενήσει ξανά, όπως ένας υγιής άνθρωπος που δεν είχε ασθενήσει ποτέ του με λευχαιμία.

Πηγές αρχέγονων κυττάρων

Μυελός των οστών: αρχέγονα κύτταρα μπορούν να συλλέγονται από το μυελό των οστών ενός δότη. Αυτό απαιτεί τη χορήγηση στο δότη γενικού αναισθητικού έτσι ώστε να μπορούν τα κύτταρα να συλλέγονται με πολλαπλές παρακεντήσεις βελόνας από τον πυελικό μυελό των οστών.

Περιφερικό αίμα: αρχέγονα κύτταρα μπορούν να εντοπιστούν σε φυσιολογικό αίμα σε πολύ μικρούς αριθμούς. Μετά τη χημειοθεραπεία ή θεραπευτική αγωγή με διεγερτικό μυελού των οστών, που συχνά αποκαλείται G-CSF, τα αρχέγονα κύτταρα αποχωρούν από το μυελό των οστών σε αυξανόμενους αριθμούς και εισέρχονται στο περιφερικό αίμα. Μπορούν τότε να συλλέγονται με ειδική τεχνική αποκομιδής χρησιμοποιώντας μηχανή διαχωρισμού κυττάρων.

Αίμα ομφάλιου λώρου: το αίμα του ομφάλιου λώρου απορρίπτεται συνήθως όταν γεννιέται ένα βρέφος. Αποτελεί μια πλούσια πηγή αρχέγονων κυττάρων. Αυτά τα κύτταρα μπορούν να εξάγονται από το λώρο που απορρίπτεται μετά τη γέννηση βρέφους, να αποθηκεύονται μόνιμα και μπορούν να αποτελούν μια πηγή μυελού των οστών. Αυτή η διαδικασία δεν είναι επικίνδυνη για το μωρό ή τη μητέρα.

Άλλες θεραπείες είναι η μεταμόσχευση κυττάρων του ομφάλιου λώρου από νεογνά και με διάφορα φάρμακα για ορισμένα είδη λευχαιμίας.

Τι σημαίνει υποτροπή λευχαιμίας;

Υποτροπή λευχαιμίας είναι η επανεμφάνιση της λευχαιμίας μετά τη θεραπεία. Η νόσος μπορεί να επανεμφανιστεί στο μυελό των οστών, στο κεντρικό νευρικό σύστημα ή στους όρχεις αν πρόκειται για αγόρι ή και συνδυασμό των πιο πάνω.

Η υποτροπή μπορεί να εμφανιστεί μετά τη θεραπεία μέσα σε διάστημα 5 χρόνων. Συνήθως όμως αν εμφανιστεί, εμφανίζεται τα 2 πρώτα χρόνια.

Η αντιμετώπιση της απαιτεί ισχυρότερη θεραπεία ή ακόμα και αλλογενή μεταμόσχευση.

Η υποτροπή συμβαίνει μόνο σε μερικές περιπτώσεις.

Πως είναι η ζωή του ασθενή μετά την ίαση;

Μετά την ίαση ο ασθενής θα πρέπει να προσέχει για μια περίοδο 1-2 χρόνια, από ιώσεις, μολύνσεις και κρυολογήματα. Επειδή οι θεραπείες είναι αρκετά δυνατές, ο οργανισμός εξασθενεί και χρειάζεται χρόνο για να επανέλθει στα φυσιολογικά επίπεδα λειτουργίας του και να μπορέσει να προστατεύει τον οργανισμό, όπως οι υγιείς άνθρωποι. Να αποφεύγονται οι κλειστοί χώροι με πολύ κόσμο, γιατί είναι πιο εύκολο να μεταφερθούν τα μικρόβια. Όταν ο ασθενής ασθενήσει θέλει πιο πολύ χρόνο να θεραπευτεί από ένα υγιή άνθρωπο, γιατί ο οργανισμός του ακόμα είναι εξασθενημένος, ακόμα και για ένα απλό κρυολόγημα. Αυτό μπορεί να προκαλέσει άλλες επιπλοκές στον οργανισμό, όπως πνευμονία. Για αυτό το λόγο ο ασθενής είναι σημαντικό να σκέφτεται πρώτα τη δική του υγεία και μετά όλα τα άλλα. Πρέπει να  έχει ένα πλούσιο διαιτολόγιο με βιταμίνες και πρωτεΐνες. Να ξεκουράζεται και να μην ταλαιπωρείται. Να ασχολείται με δραστηριότητες που τον ευχαριστούν και τον κάνουν να νιώθει ωραία.

Αφού περάσει αυτή η περίοδος, τότε ο ασθενής δεν είναι πλέον ασθενής, αλλά ένας υγιής άνθρωπος, που μπορεί να ασχοληθεί με όποια δραστηριότητα θέλει. Μπορεί να φοιτήσει να εργαστεί, να ασκηθεί και να φτιάξει οικογένεια.

Δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται με προκατάληψη ή φόβο για την υγεία του, αλλά σαν ένας άνθρωπος όπως όλοι μας. Αντιθέτως μάλιστα οι άνθρωποι που ξεπέρασαν τέτοιου είδους ασθένειες έχουν γίνει πολύ δυνατοί και μπορούν και ξεπερνούν τα προβλήματα της ζωής πιο εύκολα, γιατί ξέρουν ότι δεν υπάρχει πιο μεγάλο δώρο στη ζωή από την υγεία.

Διαβάστε επίσης

• 300 παιδιά κάθε χρόνο προσβάλλονται στην χώρα μας από καρκίνο, κυρίως λευχαιμία. Τι περιλαμβάνουν τα ασυνήθιστα συμπτώματα;
• Η αύξηση του παιδικού καρκίνου οφείλεται στην περιβαλλοντολογική μόλυνση και στις μεταλλάξεις των χρωματοσωμάτων του ανθρώπου.
• Τι είναι η λευχαιμία; Ποιοι κινδυνεύουν; Υπάρχει θεραπεία και πώς είναι η ζωή του αρρώστου μετά την ίαση;
• Τι είναι το λέμφωμα; Ποια τα συμπτώματα; Παγκόσμια Ημέρα Ευαισθητοποίησης για το Λέμφωμα (video)
• Τι είναι η ασθένεια Hodgkin’s, ποια η διαφορά από την μη Hodgkin’s, πώς γίνεται η διάγνωση και ποια η θεραπεία;

Oi Oυκρανοί μοιράζουν χάπια ιωδίου σε κατοίκους γύρω από τη Ζαπορίζια. Δεν είναι Τσερνόμπιλ αλλά....

medlabnews.gr 

Η πολύωρη διακοπή ηλεκτροδότησης του πυρηνικού σταθμού στη Ζαπορίζια, ενέτεινε τους φόβους για ένα "νέο Τσέρνομπιλ" με δυνητικές επιπτώσεις σε μια μεγάλη γεωγραφική ζώνη της Ευρώπης.

Μεγάλη είναι η παγκόσμια ανησυχία για ένα ενδεχόμενο πυρηνικό ατύχημα στην Ουκρανία, με τον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια να βρίσκεται στο επίκεντρο, μετά και την πρόσφατη αποκοπή του από το ηλεκτρικό δίκτυο.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και παρά την θετική εξέλιξη στη Ζαπορίζια όπου λειτουργούν πλέον κανονικά τα συστήματα ασφαλείας, καθώς οι δύο αντιδραστήρες επανασυνδέθηκαν με το ουκρανικό ηλεκτρικό δίκτυο, η έντονη δραστηριότητα γύρω από το μεγαλύτερο πυρηνικό εργοστάσιο της Ευρώπης δεν αφήνει περιθώρια εφησυχασμού για την παγκόσμια κοινότητα.

Μοιράζουν χάπια ιωδίου Σύμφωνα με αναφορές του ABC, οι ουκρανικές αρχές είναι τόσο ανήσυχες που έχουν ξεκινήσει τη διάθεση χαπιών ιωδίου στους κατοίκους των γύρω περιοχών.

Όπως επισημαίνεται, προς το παρόν διανεμήθηκαν στην πόλη Ζαπορίζια, περίπου 45 χιλιόμετρα από το ίδιο το εργοστάσιο.

Τα τοπικά μέσα ενημέρωσης μετέδωσαν, δε, ότι η Ουκρανία σχεδιάζει εκκενώσεις από τη Ζαπορίζια, καθώς και από το Χάρκοβο και το Μικολάιβ.

Ένα λάθος μακριά από τον πυρηνικό όλεθρο η ανθρωπότητα Ανοίγοντας τη διάσκεψη, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, ο Αντόνιο Γκουτέρες, εκτίμησε ότι ο «κίνδυνος» εξαιτίας των πυρηνικών όπλων είχε να φθάσει σε τέτοιο επίπεδο «από το απόγειο του ψυχρού πολέμου».

«Σήμερα, η ανθρωπότητα βρίσκεται μια παρεξήγηση, έναν λάθος υπολογισμό από τον πυρηνικό όλεθρο», προειδοποίησε.

Την ίδια ώρα, ο ΟΗΕ προσπαθεί να αποκτήσει πρόσβαση στον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια και έχει ζητήσει την αποστρατιωτικοποίηση της περιοχής.

Όπως δήλωσε την Πέμπτη ο Ουκρανός υπουργός Ενέργειας Χέρμαν Γκαλουσένκο, οι εμπειρογνώμονες του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας ενδέχεται να επισκεφθούν τον πυρηνικό σταθμό εντός των επόμενων ημερών.

Το βράδυ της Παρασκευής, ο πρόεδρος της Ουκρανίας σε διάγγελμά του επανέλαβε την έκκληση να επιτραπεί η πρόσβαση στους επιθεωρητές του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) το συντομότερο δυνατόν.

Δεν είναι Τσερνόμπιλ αλλά…

Κανείς δεν ξέρει ποια θα είναι η έκταση της καταστροφής από ενδεχόμενο πυραυλικό χτύπημα στον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια, με την ανησυχία πάντως για νέο… Τσερνόμπιλ να είναι πιο έκδηλη από ποτέ.

Οπως σημειώνει η Telegraph, η Ζαπορίζια είναι πολύ πιο γερής κατασκευής από το σοβιετικής εποχής Τσερνόμπιλ και έχει ενισχυθεί τα τελευταία χρόνια, όμως σίγουρα δεν είναι φτιαγμένη να αντέξει βομβαρδισμούς, οι οποίοι μάλιστα απαγορεύονται με βάση τις Συμβάσεις της Γενεύης.

Οι κατασκευαστές του έχουν προβλέψει ότι σε περίπτωση διακοπής της ηλεκτροδότησης, που είναι απαραίτητη για να ψύχονται οι πυρηνικοί αντιδραστήρες -από τους έξι λειτουργούν οι δύο- και να αποφευχθεί η καταστροφική έκρηξη, θα μπαίνουν σε λειτουργία οι πολλές γεννήτριες ντίζελ που βρίσκονται στο σημείο, όπως και έγινε την Πέμπτη.

Μετά την αμερικανική 11η Σεπτεμβρίου, οι Ουκρανοί πρόσθεσαν μία γραμμή ηλεκτροδότησης από τσιμέντο και ατσάλι, πάχους δύο μέτρων, σε περίπτωση τρομοκρατικής επίθεσης και πτώσης αεροπλάνου στον πυρηνικό σταθμό. Υπάρχει, επίσης, ένα ακόμα εσωτερικό τείχος προστασίας από ατσάλι, ανθεκτικό σε εκρήξεις, το οποίο όμως, κανείς δεν ξέρει αν μπορεί να αποτρέψει την καταστροφή από πυραυλικό χτύπημα.

Οι μετατροπές έγιναν με βάση τους κανονισμούς της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας, για την κατασκευή των πυρηνικών σταθμών.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, δεν έχει καμία λογική η ηθελημένη καταστροφή του πυρηνικού σταθμού από οποιαδήποτε πλευρά, όμως στο χειρότερο σενάριο, όπου όλα τα συστήματα ηλεκτροδότησης θα πάψουν να λειτουργούν, είναι πιθανό είτε οι αντιδραστήρες είτε τα αποθηκευμένα χρησιμοποιημένα καύσιμα να πάρουν φωτιά καθώς θα σταματήσει η ψύξη τους.

Οπως είπε στη βρετανική εφημερίδα η Αμελί Στότζελ, υποψήφια διδάκτορας στο King’s College του Λονδίνου, ειδική στην πυρηνική ασφάλεια, σε αυτή την περίπτωση, η ραδιενεργός στάχτη μπορεί να ταξιδέψει σε άλλα μέρη, ανάλογα με τη φορά του ανέμου. Το μέγεθος της καταστροφής θα εξαρτηθεί από το τι είδους καύσιμα καίγονται ή ποιο τμήμα του αντιδραστήρα.

Ομως, η ίδια είναι καθησυχαστική και επισημαίνει ότι κάτι τέτοιο δεν είναι πιθανό να αυξήσει τη ραδιενέργεια στην Ευρώπη. «Είναι λίγο υπερβολικό να λέμε ότι θα είναι το Τσερνόμπιλ νούμερο δύο και ότι όλοι θα πεθάνουμε. Δεν είναι πιθανό κάτι τέτοιο» είπε χαρακτηριστικά.

Τα πράγματα θα είναι πολύ χειρότερα, αν εκραγεί ένας αντιδραστήρας. Ομως, οι πιθανότητες να συμβεί αυτό είναι πάρα πολύ μικρές, σύμφωνα με την Telegraph, χάρη στον σχεδιασμό του αντιδραστήρα. Για να γίνει έκρηξη, θα πρέπει να σταματήσει να λειτουργεί ο διπλός μηχανισμός ψύξης ή να εξατμιστεί το νερό ή να υπάρξει διαρροή.

«Τότε το καύσιμο θα υπερθερμανθεί και μπορεί να οδηγήσει στην κατάρρευση του πυρήνα του. Στο χειρότερο σενάριο, θα δούμε συγκέντρωση υδρογόνου, που μπορεί να οδηγήσει σε έκρηξη, αλλά για να συμβεί αυτό, πρέπει να πάνε πολλά πράγματα στραβά» είπε η Στότζελ.

Εκπρόσωπος της Αμερικανικής Πυρηνικής Ενωσης επεσήμανε ότι όλα αυτά είναι είναι δύσκολο να συμβούν και ότι ακόμα και «στην εξαιρετικά απίθανη περίπτωση ραδιενεργού εκπομπής», δεν θα υπάρξει απειλή για τον κόσμο γιατί η ποσότητα ραδιενέργειας που θα απελευθερωθεί, θα είναι ελάχιστη σε σχέση με το Τσερνόμπιλ.

«Είναι εξαιρετικά δύσκολο να φανταστούμε ένα σενάριο όπου υπάρχει εκτεταμένη ραδιενέργεια στην ατμόσφαιρα η οποία θα απειλεί τη δημόσια υγεία» υποστήριξε.

Τσέρνομπιλ: Μύθοι και αλήθειες

medlabnews.gr iatrikanea

Το μεγάλο της χαρτί μετά το τέλος του Game Of Thrones αποφάσισε να παίξει η HBO, παρουσιάζοντας μας μία νέα σειρά ονόματι Chernobyl.

Τρομακτικό. Η Ευρωπαϊκή Ένωση προετοιμάζεται για πυρηνικό, χημικό και βιολογικό πόλεμο με το ιό της ευλογιάς

 

medlabnews.gr iatrikanea

Με την πυρηνική απειλή να επαναλαμβάνεται από τους Ρώσους, οι Βρυξέλλες εφαρμόζουν τώρα τα μαθήματα που διδάχθηκαν από την πανδημία, η οποία βρήκε την Ευρώπη απροετοίμαστη

Όσο συνεχίζεται ο πόλεμος στην Ουκρανία, εντείνονται οι ανταγωνισμοί ανάμεσα στις εμπλεκόμενες μεγάλες δυνάμεις, τόσο αυξάνεται και ο κίνδυνος για το ξέσπασμα μιας πυρηνικής κρίσης.

Υπό αυτό τον φόβο, η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε να αρχίσει να ενισχύσει τα αποθέματά της σε προστατευτικό εξοπλισμό και φάρμακα για να δυναμώσει τις άμυνες της σε περίπτωση χημικών, πυρηνικών ή βιολογικών περιστατικών.

Επικαλούμενο ευρωπαϊκά έγγραφα και άτομα που έχουν γνώση του θέματος, το Reuters αποκαλύπτει ότι η διαδικασία συγκέντρωσης αυτών των αποθεμάτων θα κρατήσει εβδομάδες, ενδεχομένως και μήνες, με σκοπό να ενισχύσει τα ήδη υπάρχοντα αποθέματα για τον ευρωπαϊκό πληθυσμό και τις χώρες συμμάχους, όπως η Ουκρανία.

Ανάμεσα στα αντικείμενα που θα συλλεχθούν είναι εξοπλισμός απολύμανσης, γάντια, μάσκες και άλλα υλικά για τη χημική, βιολογική και πυρηνική άμυνα.

Η κίνηση αυτή έρχεται μετά την ανησυχία που έχει δημιουργήσει η διαμάχη στην Ουκρανία, αναφέρει το Reuters, επικαλούμενο έγγραφα από δύο συναντήσεις των Ευρωπαίων ειδικών για την υγεία, οι οποίες έλαβαν χώρα τον Μάρτιο.

Θυμίζουμε ότι τα ρωσικά στρατεύματα κατέλαβαν τον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια, τον μεγαλύτερο στην Ουκρανία, στα πρώτα στάδια της εισβολής, την οποία το Κρεμλίνο αποκαλεί «ειδική στρατιωτική επιχείρηση».

Κατά τις συναντήσεις αυτές, η Γαλλία – η οποία έχει την προεδρία της Ευρώπης αυτή την περίοδο – ζήτησε να καταρτιστεί ένα ευρωπαϊκό σχέδιο για τη διανομή χαπιών ιωδιούχου καλίου, το οποίο βοηθά όσους έχουν εκτεθεί σε ραδιενέργεια.

Σύμφωνα με έρευνα που έγινε από την Κομισιόν και η οποία γνωστοποιήθηκε σε συνάντηση που έγινε στις 16 Μαρτίου, περίπου 20 κράτη – μέλη της Ε.Ε. έχουν ήδη αποθέματα σε χάπια ιωδίου.

«Οι πυρηνικοί χώροι λειτουργούν από εξαιρετικά εκπαιδευμένο και εξειδικευμένο προσωπικό, κάτι που είναι δύσκολο εντός της τρέχουσας συγκρουσιακής κατάστασης, ιδίως όταν καταλαμβάνονται από στρατιωτικές δυνάμεις», δήλωσαν αξιωματούχοι της ΕΕ αναφερόμενοι στην κατάληψη, όπως προκύπτει από τα πρακτικά της συνεδρίασης της 16ης Μαρτίου.

Η Ρωσία έχει επανειλημμένα εγείρει την προοπτική χρήσης πυρηνικών όπλων, καθώς αγωνίζεται να νικήσει τον στρατό της Ουκρανίας κατά τη διάρκεια του πολέμου που έχει ξεπεράσει τον ένα μήνα.

Πολλοί Δυτικοί αξιωματούχοι έχουν επίσης εκφράσει φόβους ότι η Ρωσία μπορεί να χρησιμοποιήσει χημικά και βιολογικά όπλα στην Ουκρανία, με κίνδυνο διάχυσης των επιπτώσεων πέρα από τη χώρα.

Κάποιες από τις χώρες της Ευρώπης είχαν ήδη αποθέματα σε χάπια ιωδίου, σύμφωνα με το ίδιο άρθρο. Για παράδειγμα, η Λιθουανία τα είχε μοιράσει πέρσι σε όσους μένουν κοντά στα σύνορα με τη Λευκορωσία, καθώς τότε είχε ανοίξει ένα πυρηνικό εργοστάσιο στο Άστραβετς. Τον προηγούμενο μήνα, έδωσε σε όλο της τον πληθυσμό.

Αντίστοιχα, η Σουηδία έχει εδώ και δεκαετίες αποθέματα σε χάπια ιωδιούχου καλίου. Τα χάπια αυτά συνήθως μοιράζονται σε κατοίκους περιοχών σε απόσταση έως 100 χιλιόμετρα από πυρηνικές εγκαταστάσεις.

Μια άλλη ανησυχία είναι και η απειλή της ευλογίας. Η Ρωσία, μαζί με τις ΗΠΑ, είναι οι μόνες χώρες όπου ο ιός αυτός είναι ακόμη ενεργός.

«Αυτό δεν σημαίνει ότι θα τον χρησιμοποιήσουν» σχολιάζει ο λοιμωξιολόγος Αντονίνο Ντι Κάρο, υπογραμμίζοντας ότι υπάρχει τεράστιο ρίσκο στη χρήση ιών ή βακτηρίων ως βιολογικά όπλα.

Δεν είναι ξεκάθαρο τι αποθέματα έχει η Ευρωπαϊκή Ένωση σε εμβόλια ευλογιάς. Ο ιός θεωρείται ότι είχε εξαφανιστεί από το 1980. Αν επανεμφανιστεί, οι νεότεροι δεν θα είναι προστατευμένοι.

Μεγαλύτερος θεωρείται ο κίνδυνος μιας επίθεσης με τοξίνες, όπως η αλλαντική τοξίνη, καθώς είναι πιο εύκολο να ελεγχθεί από τους επιτιθέμενους.

Οι Βρυξέλλες προτρέπουν τα κράτη-μέλη να αποθηκεύσουν χάπια ιωδίου και προστατευτικές στολές

medlabnews.gr iatrikanea

Με την πυρηνική απειλή να επαναλαμβάνεται από τους Ρώσους, οι Βρυξέλλες εφαρμόζουν τώρα τα μαθήματα που διδάχθηκαν από την πανδημία, η οποία βρήκε την Ευρώπη απροετοίμαστη

Η πυρηνική απειλή από τη Μόσχα είναι πλέον υπαρκτή. Τόσο ο πρόεδρος Πούτιν όσο και Ρώσοι αξιωματούχοι επαναλαμβάνουν κάθε τόσο ότι θα μπορούσαν υπό κάποιες προϋποθέσεις (όπως η «υπαρξιακή απειλή» για τη Ρωσία) να χρησιμοποιήσουν πυρηνικά όπλα. Οι Βρυξέλλες προτρέπουν έτσι τα κράτη-μέλη να αποθηκεύσουν χάπια ιωδίου, προστατευτικές στολές και άλλα φάρμακα, ενώ αναζητούν τρόπους αντιμετώπισης και χημικών ή βιολογικών επιθέσεων από τη Μόσχα.

«Η Κομισιόν εργάζεται ώστε να διασφαλίσει ότι θα υπάρξει μεγαλύτερη ετοιμότητα στους τομείς των χημικών, βιολογικών, ραδιενεργών και πυρηνικών απειλών (CRBN) και αυτό είναι κάτι πρωθύστερο του πολέμου στην Ουκρανία», δήλωσε εκπρόσωπός της. Όπως επισημαίνουν οι «Financial Times», οι Βρυξέλλες εφαρμόζουν τα μαθήματα που διδάχθηκαν από την πανδημία, η οποία βρήκε την Ευρώπη απροετοίμαστη σε ό,τι αφορά τα εμβόλια ή τις προστατευτικές στολές. Τον περασμένο Σεπτέμβριο ιδρύθηκε έτσι η Υπηρεσία Προετοιμασίας και Αντιμετώπισης Εκτάκτων Υγειονομικών Απειλών (HERA), για να εντοπίσει πιθανές μελλοντικές υγειονομικές κρίσεις και να προετοιμαστεί γι’ αυτές. Μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, όμως, πολλοί ευρωβουλευτές επισημαίνουν ότι η Υπηρεσία αυτή πρέπει να κινηθεί ταχύτερα.

«Πρέπει να διδαχθούμε από την Covid-19», λέει η Βερονίκ Τριγιέ-Λενουάρ, ευρωβουλευτής με το κόμμα «Εμπρός» του Εμανουέλ Μακρόν. «Χρειαζόμαστε συγκεκριμένα μέτρα για τους πυρηνικούς σταθμούς. Δεν είμαστε έτοιμοι. Δεν έχουμε τα απαιτούμενα αποθέματα. Είμαστε αντιμέτωποι με μια πυρηνική απειλή από έναν τρελό τύπο στο Κρεμλίνο. Χρειαζόμαστε λοιπόν ένα ευρωπαϊκό απόθεμα, όπως και ένα σύστημα μέτρησης και προειδοποίησης. Πρέπει να κάνουμε προσομοιώσεις για να είμαστε έτοιμοι».

Πυρηνικός όλεθρος

Ο κίνδυνος να χρησιμοποιήσει ο Βλαντίμιρ Πούτιν στρατηγικά πυρηνικά όπλα, κάτι που θα ανάγκαζε τη Δύση να απαντήσει με αποτέλεσμα να οδηγηθεί ο κόσμος σε έναν πυρηνικό όλεθρο, είναι πολύ μικρός. Τίποτα δεν αποκλείει όμως να χρησιμοποιήσει ο Ρώσος πρόεδρος μικρότερα, «μη στρατηγικά» πυρηνικά όπλα, τα οποία θα μπορούσαν να διαλύσουν τα 160 άρματα μάχης μιας τεθωρακισμένης μεραρχίας, αλλά δεν θα οδηγούσαν αναγκαστικά σε έναν Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Στα όπλα αυτά μάλιστα, που δεν καλύπτονται από τη συνθήκη New Start του 2010, η Ρωσία έχει υπεροπλία. Σύμφωνα με περυσινή έκθεση του αμερικανικού Κογκρέσου, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν μόλις 230 τέτοια όπλα (τα 100 από τα οποία είναι εγκατεστημένα σε αεροσκάφη στην Ευρώπη), ενώ η Ρωσία έχει 2.000.

Είναι έτσι σαφές ότι δημιουργείται ένα κλίμα μεγάλης ανησυχίας στην Ευρώπη, που μερικές φορές φτάνει στα όρια του πανικού. Μετά την καταστροφή ενός ουκρανικού πυρηνικού σταθμού από τις ρωσικές δυνάμεις, οι κάτοικοι χωρών όπως το Βέλγιο, η Βουλγαρία και η Τσεχική Δημοκρατία έτρεξαν στα φαρμακεία για να προμηθευτούν χάπια ιωδιούχου καλίου, με αποτέλεσμα τα σκευάσματα αυτά να εξαντληθούν. Η ουσία που περιέχεται σε αυτά τα χάπια έχει την ιδιότητα να προκαλεί κορεσμό του θυρεοειδή αδένα με ιώδιο και δεν επιτρέπει την απορρόφηση του ραδιενεργού ιωδίου που απελευθερώνεται σε περίπτωση ατυχήματος ή πλήγματος – η οποία μπορεί να προκαλέσει καρκίνους. Πρόκειται για ένα χαρακτηριστικό που την καθιστά πολύτιμη, παρά το ότι δεν μπορεί να θεωρηθεί πανάκεια – ανάμεσα στα άλλα, επειδή ούτε «θωρακίζει» άλλα μέρη του σώματος, ούτε όμως καλύπτει άλλα ραδιενεργά στοιχεία, όπως είναι το καίσιο, το αμερίκιο και το στρόντιο.

Όπως επισημαίνει πάντως η «Washington Post», τα CDC των ΗΠΑ προειδοποιούν ότι η λήψη χαπιών με δραστική ουσία το ιωδιούχο κάλιο πρέπει να γίνεται μόνο με την καθοδήγηση ειδικών, καθώς η υπερβολική δόση όχι απλώς δεν προστατεύει περισσότερο, αλλά μπορεί να προκαλέσει σοβαρές νοσήσεις ή ακόμη και θάνατο.

Θ.Λιόλιος: Πυρηνικά τα πραγματικά αίτια του πολέμου στην Ουκρανία (video)

medlabnews.gr 

Για τα αίτια του πολέμου και την πυρηνική απειλή μίλησε στην εκπομπή του ΑΝΤ1, “Καλημέρα Ελλάδα” ο Αναπληρωτής Κοσμήτορας, καθηγητής Στρατιωτικής Σχολή Ευελπίδων και καθηγητής Πυρηνικής Φυσικής και Στρατιωτικών Επιστημών, Θεόδωρος Λιόλιος.

“Τα αίτια αυτής της καταδικαστέας επίθεσης ήταν πυρηνικά” δήλωσε αρχικά.

Όπως τόνισε “πίσω από την ρωσική εισβολή πρώτον κρύβεται η επιθυμία του ΝΑΤΟ να πάρει αντιβαλλιστική ασπίδα στην Ουκρανία, στην Πολωνία και την Ρουμανία, η οποία θα αναχαιτίσει και θα εξουδετερώσει το πυρηνικό οπλοστάσιο των Ρώσων, και δεύτερον είναι μία μεγάλη συμφωνία που έκλεισε η Ουκρανία με τις ΗΠΑ με την οποία ανεξαρτοποιείται πυρηνικά πλέον από τη Ρωσία”. 

Παράλληλα τόνισε ότι “η ιστορία θα δείξει πως ένας τέτοιος μεγάλος πόλεμος είχε πίσω όπλα μαζικής καταστροφής”.

Φουκουσίμα, 2011: Ο καρκίνος και τα μεταλλαγμένα. Οι αντικρουόμενες εκθέσεις της Greenpeace και του ΟΗΕ

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, διευθυντή σύνταξης, medlabnews.gr iatrikanea

Έχουν περάσει δέκα χρόνια από την πυρηνική καταστροφή στη Φουκουσίμα. 

Να θυμηθούμε τα γεγονότα 

Στις 11 Μαρτίου 2011 στις 14:46':3'' ένας ισχυρός σεισμός 9 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ χτυπά ανατολικά του Σεντάι, στο Νησί Χονσού. Η διάρκειά του σπάει τα ρεκόρ, κρατώντας 5 εφιαλτικά λεπτά. 

Σύμφωνα με το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης των ΗΠΑ, το επίκεντρο βρισκόταν σε βάθος 24,4 χμ. (15,2 μίλια).

Λίγη ώρα αργότερα ο σεισμός επιφέρει ένα τεράστιο τσουνάμι που έφτασε έως και τα 10 μέτρα δεν άφησε τίποτα όρθιο στο πέρασμά του.

Οι εικόνες μοιάζουν τόσο απόκοσμες, σαν να έχουν βγει από ταινία για το τέλος του κόσμου. 

Αεροπλάνα στο νερό, καράβια στη στεριά, ισοπεδωμένα σπίτια, αυτοκίνητα το ένα πάνω στο άλλο και ο κόσμος μουδιασμένος, χωρίς να μπορεί να πιστέψει τι έχει συμβεί.

Κατά τη διάρκεια του σεισμού καταγράφηκε μετατόπιση του βυθού της θάλασσας, κοντά στο επίκεντρο, κατά 24 μέτρα (79 πόδια), 4 φορές μεγαλύτερη από την προηγούμενη παρόμοια μέτρηση στην Ιαπωνία. Αυτή ήταν η μεγαλύτερη καταγεγραμμένη μετατόπιση μέχρι σήμερα, αλλά πιθανότατα όχι και η μεγαλύτερη που έχει πραγματοποιηθεί ποτέ, καθώς υπολογίζεται πως ο σεισμός της Σουμάτρας το 2004 θα μπορούσε να έχει μετατοπίσει τον βυθό κατά 30 μέτρα.

Ο απολογισμός των θυμάτων τραγικός: ο πιο πρόσφατος κάνει λόγο για 15.365 νεκρούς, 5.363 τραυματίες και 8.206 αγνοούμενους.

Ο σεισμός και το τσουνάμι έθεσαν εκτός λειτουργίας τα συστήματα ψύξης του εργοστασίου, με αποτέλεσμα τρεις αντιδραστήρες να υποστούν τήξη του πυρήνα. 

Η περιοχή κηρύχθηκε σε κατάσταση ανάγκης και διατάχθηκε η εκκένωση των κατοικιών σε ακτίνα αρκετών χιλιομέτρων καθώς τα επίπεδα ραδιενέργειας που κατέγραψαν οι μετρήσεις ήταν πολύ πιο πάνω από τα επιτρεπτά όρια.

Μια περιοχή, όπου ζούσαν 80.000 άνθρωποι, έχει βρεθεί με μόνους κατοίκους λίγους πυρηνικούς επιστήμονες, που αγωνίζονται να εξαλείψουν τη μόλυνση από τη ραδιενέργεια.

Έκτοτε η Tepco διοχετεύει συνεχώς νερό για να διατηρεί χαμηλή τη θερμοκρασία των λιωμένων πυρηνικών καυσίμων. Το νερό αυτό, μολυσμένο με υψηλές συγκεντρώσεις ραδιοϊσοτόπων, διαρρέει από ρωγμές και καταλήγει στο έδαφος, όπου αναμειγνύεται με νερό που υπάρχει στον υδροφόρο ορίζοντα.

Το ραδιενεργό νερό, αποθηκεύεται σε βιομηχανικές δεξαμενές,  που φτάνει πλέον τους 760.000 τόνους και αποτελεί μείζον πρόβλημα στις προσπάθειες διαχείρισης της κατάστασης.

Ο Τερούκι Φουκουμάτσου της Toshiba Energy Systems and solutions corporation εξηγεί: «Εδώ, ο κατεστραμμένος αντιδραστήρας περιέχει λιωμένο ραδιενεργό υλικό και πρέπει να ψύχεται μόνιμα, οπότε ρίχνουμε νερό . Το μολυσμένο νερό που βγαίνει απορροφάται από μια αντλία και αποστέλλεται σε αυτό το σύστημα ALPS Η ακτινοβολία πρακτικά απομακρύνεται εκτός από το τρίτιο, για να αποθηκευτεί τελικά σε δεξαμενές».

Το τρίτιο είναι ένα μέρος του υδρογόνου το οποίο έχει πολύ μικρό χρόνο ραδιενεργού ημιζωής και δεν συσσωρεύεται στο ανθρώπινο σώμα.

Το επεξεργασμένο νερό στη συνέχεια αποθηκεύεται σε χίλιες δεξαμενές οι οποίες θα έχουν γεμίσει έως το 2022. Θα είναι απαραίτητο λοιπόν να αδειάσει το φιλτραρισμένο νερό. Δύο είναι οι επιλογές: ή να εξατμίσετε στον αέρα ή να το απελευθερώσετε στη θάλασσα. Αυτό όμως ανησυχεί τους ντόπιους ψαράδες και τους αγρότες.

Ο διευθυντής του Κύκλου Πυρηνικών Καυσίμων και Τεχνολογίας Αποβλήτων της ΙΑΕΑ λέει: «Ολοι οι πυρηνικοί αντιδραστήρες έχουν άδεια να απελευθερώνουν μικρές ποσότητες ραδιενέργειας στο νερό και στον αέρα, όλα αυτά υπόκεινται σε ρυθμιστικό έλεγχο».

Ο παροπλισμός ου εργοστασίου της Φουκουσίμα θα πρέπει να ολοκληρωθεί σε 30 έως 40 χρόνια, μια καταστροφή που δεν είναι ανάλογη του Τσερνόμπιλ.

Οι δεξαμενές με το ραδιενεργό νερό

Ο Καθηγητής Γκέοργκ Σταϊχάουζερ του Πανεπιστημίου της Λειψίας εξηγεί: «Στο Τσέρνομπιλ υπήρξε διαρροή μιας τεράστιας ποσότητας πλουτωνίου,. Έτσι το Τσερνομπίλ θα είναι για πάντα μολυσμένο. Η Φουκουσίμα είναι μια εντελώς διαφορετική περίπτωση. Γιατί αυτό που διέρρευσε στη Φουκουσίμα είναι βασικά το ραδιενεργό καίσιο. Το καίσιο 137 έχει χρόνο ημιζωής 30 ετών. τα χωριά ξαναχτίστηκαν δίπλα στο εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας».

Κοντά στο εργοστάσιο, οι αρχές εργάζονται επίσης για την ανοικοδόμηση στις μολυσμένες περιοχές με στόχο την επιστροφή των κατοίκων. Από το 2011 88.000 άνθρωποι εγκατέλειψαν τις εστίες τους. Μόνο 14.000 έχουν επιστρέψει.

Από την άλλη η UNSCEAR, η Επιστημονική Επιτροπή του ΟΗΕ για τις Επιδράσεις της Ατομικής Ακτινοβολίας, εκτιμούσε το 2011, ότι τα παιδιά που δέχτηκαν τις μέγιστες δόσεις, από 100 μέχρι milliGray (μονάδα μέτρησης της δόσης ραδιενέργειας), τα οποία ήταν λιγότερα από χίλια, έχουν μεγάλο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου. Σε μελέτη ο αριθμός των κρουσμάτων καρκίνου του θυρεοειδούς, σε παιδιά, που επαληθεύτηκαν με χειρουργικές επεμβάσεις ανέρχεται σε 100. Μεγάλο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου αντιμετωπίζουν και οι εργάτες που εργάζονται στην Τepco που με αυτοθυσία βοηθούν στην απομάκρυνση των ραδιενεργών στοιχείων αλλά και στην ψύξη των αντιδραστήρων. 

Σε μία νοτιοκορεάτικη ιστοσελίδα δημοσιεύτηκαν φωτογραφίες μεταλλαγμένων λαχανικών από την Ιαπωνία, ισχυριζόμενη πως συγκεντρώθηκαν από κατοίκους της Φουκοσίμα, μετά την πυρηνική καταστροφή.

Η αρχική ανακούφιση για το γεγονός ότι ρέει στον ωκεανό κατά βάση τρίτιο, στοιχείο ελαφρώς ραδιενεργό, συμπληρώθηκαν από τη διαπίστωση ότι το τρίτιο απλώς φθάνει πρώτο, γιατί κινείται πιο γρήγορα ανάμεσα στα πετρώματα. Με πιο αργούς ρυθμούς, αλλά στην ίδια κατεύθυνση, ακολουθεί το καίσιο και κυρίως το στρόντιο-90, που είναι ένα από τα πλέον ραδιενεργά τεχνητά στοιχεία. 

Στη Φουκουσίμα δεν μπορεί καν να απομακρυνθεί το στρόντιο με μηχανικά μέσα, όπως γίνεται ακόμη και σήμερα στην έδρα του Μανχάταν Πρότζεκτ, στο Χάνφορντ των ΗΠΑ, γιατί το φίλτρο που χρησιμοποιείται εκεί δεν λειτουργεί αν το ραδιενεργό νερό είναι αλμυρό, όπως αυτό που εκτόξευσαν οι πυροσβεστικές αντλίες στα υπόγεια των αντιδραστήρων της Φουκουσίμα μέσα στην απελπιστική κατάσταση του Μαρτίου του 2011.

Στο μεταξύ, για την επιστροφή των περισσότερων κατοίκων, η κυβέρνηση έχει συλλέξει 9 εκατομμύρια κυβικά μέτρα μολυσμένων εδαφών, τα οποία πιθανώς θα αποθηκευτούν σε μια αχανή, ανοιχτή αποθήκη πυρηνικών αποβλήτων γύρω από το εργοστάσιο. 

Επιστρέφουν οι εκτοπισμένοι

Η ιαπωνική κυβέρνηση ετοιμάζεται να χαρακτηρίσει ξανά κατοικήσιμη την Ιιτάτε, μια από τις περιοχές που είχαν εκκενωθεί μετά το πυρηνικό δυστύχημα της Φουκουσίμα τον Μάρτιο του 2011, χωρίς όμως να έχει υπολογίσει μακροπρόθεσμα την ακτινοβολία στην οποία θα είναι εκτεθειμένοι οι άνθρωποι που θα επιστρέψουν εκεί, σύμφωνα με τη Greenpeace.

Οι ακτιβιστές έχουν προτρέψει την κυβέρνηση να ανακαλέσει την οδηγία, έως ότου η ατμοσφαιρική ραδιενέργεια να πέσει κάτω από το ανώτατο όριο της ετήσιας έκθεσης των ανθρώπων, που προτείνει η Διεθνής Επιτροπή για την Προστασία από την Ραδιενέργεια.

Στην πραγματικότητα όμως, η κυβέρνηση αναγκάζει τους ανθρώπους να επιστρέψουν σε μια περιοχή όπου η ραδιενέργεια βρίσκεται σε ποσοστά κοντά στο ετήσιο ανώτατο όριο έκθεσης, τέτοιο που διεθνώς επιτρέπεται μόνο σε εργαζομένους στα εργοστάσια πυρηνικής ενέργειας. 

Ακόμα και η Ιαπωνία, η οποία είναι γνωστή για την εξαιρετική τεχνολογική της ανάπτυξη, δεν μπορεί να βρει αποτελεσματικούς τρόπους για την αντιμετώπιση των συνεπειών του πυρηνικού ατυχήματος.

Η Φουκουσίμα συνιστά το τέλος των ισχυρισμών ότι η πυρηνική ενέργεια είναι «οικονομική», αφού, σύμφωνα με στοιχεία που συνέλεξαν οι Financial Times, οι εκρήξεις του εργοστασίου Ντάι Ιτσι έχουν μέχρι στιγμής «εξαερώσει» 100 δισ. δολάρια (13,3 τρισ γεν). Σχεδόν τα μισά έχουν δοθεί σε αποζημιώσεις προς πληγέντες, ενώ τα υπόλοιπα έχουν ξοδευτεί στις προσπάθειες καθαρισμού της νεκρής ζώνης σε ακτίνα 30 χιλιομέτρων και για τις προσπάθειες να μαζευτούν τα ραδιενεργά ερείπια. Και είναι μόνον η αρχή, καθώς οι εργασίες παροπλισμού των εγκαταστάσεων αναμένεται να διαρκέσουν 40 χρόνια.

Έρευνα Greenpeace: επικίνδυνο για το ανθρώπινο DNA το ραδιενεργό νερό της Φουκουσίμα

Το μολυσμένο νερό που αναμένεται να απορριφθεί στη θάλασσα από το κατεστραμμένο πυρηνικό εργοστάσιο της Φουκουσίμα Ντάιτσι, περιέχει ένα ραδιενεργό υλικό το οποίο μπορεί να βλάψει το ανθρώπινο DNA, σύμφωνα με έρευνα της Greenpeace.

Η περιβαλλοντική οργάνωση τονίζει ότι ο 1, 23 εκατομμύρια τόνοι νερού που φυλάσσονται σε περισσότερες από χίλιες δεξαμενές περιέχουν «επικίνδυνα» επίπεδα του ραδιενεργού ισοτόπου άνθρακας-14, μαζί με ποσότητες τρίτιου που έχουν ήδη εξακριβωθεί.

Η δημοσίευση της έρευνας «Αναχαιτίζοντας την παλίρροια 2020: Η πραγματικότητα της κρίσης του ραδιενεργού ύδατος της Φουκουσίμα» έρχεται μερικές μέρες μετά την αναφορά των ιαπωνικών ΜΜΕ ανέφεραν ότι η κυβέρνηση αναμένεται να εγκρίνει την απόρριψη των ραδιενεργών υδάτων στον Ειρηνικό Ωκεανό, παρά τις ενστάσεις των τοπικών ψαράδων, οι οποίοι λένε ότι αυτή η απόφαση θα τους καταστρέψει.

«Δεν μπορούμε να αναβάλλουμε για πάντα αυτό το θέμα» δήλωσε ο πρωθυπουργός, Γιοσιχίντε Σούγκα, αυτή την εβδομάδα. «Θέλουμε να πάρουμε μια υπεύθυνη απόφαση όσο το δυνατό γρηγορότερα» πρόσθεσε.

Ενώ η προσοχή έχει επικεντρωθεί στο τρίτιουμ - το οποίο δεν μπορεί να απομακρυνθεί μέσω του συστήματος φιλτραρίσματος που χρησιμοποιεί η εταιρεία που λειτουργεί το εργοστάσιο Tepco - η Greenpeace Ιαπωνίας και η Greenpeace Ανατολικής Ασίας τονίζει ότι ο ραδιενεργός άνθρακας που περιέχεται στο αποθηκευμένο νερό θα εκκενωθεί επίσης.

Ο ραδιενεργός άνθρακας-14 έχει χρόνο ημιζωής 5.370 χρόνια και «ενσωματώνεται σε κάθε ζωντανή ύλη» σημειώνει η έρευνα.

«Συγκεντρώνεται στα ψάρια σε επίπεδα χιλιάδες φορές υψηλότερα απ' ότι το τρίτιο. Ο άνθρακας-14 συμβάλλει σημαντικά στη δόση της συλλογικής ανθρώπινης ακτινοβολίας και έχει τη δυνατότητα να βλάψει το ανθρώπινο DNA». 

ΟΗΕ «Καμία επίπτωση» από τη ραδιενέργεια

Παρά τα παραπάνω πριν λίγες μέρες ο ΟΗΕ εξέδωσε πόρισμα ερευνητών του που δημοσιοποιήθηκε την Τρίτη, δέκα χρόνια μετά το ατύχημα.

Από το προηγούμενο πόρισμα που δημοσιεύθηκε το 2013 μέχρι σήμερα, «δεν έχει διαπιστωθεί καμία αρνητική συνέπεια για την υγεία των κατοίκων της Φουκουσίμα που να μπορεί να συνδεθεί απευθείας με την έκθεση σε ραδιενέργεια» δήλωσε η πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής του ΟΗΕ για τις συνέπειες των εκπομπών ραδιενέργειας, Τζίλιαν Χερθ.

Το νέο πόρισμα της Επιτροπής επιβεβαιώνει σε γενικές γραμμές τα αποτελέσματα προηγούμενης έκθεσης του 2013. Προσφέρει, σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΟΗΕ, «μια βελτιωμένη και πιο στέρεη αξιολόγηση των επιπέδων και των συνεπειών της ακτινοβολίας που οφείλεται στο δυστύχημα».

Η Επιτροπή θεωρεί ότι η μεγάλη αύξηση του αριθμού των περιστατικών καρκίνου του θυρεοειδούς στα παιδιά που εκτέθηκαν αποδίδεται στην βελτίωση των διαγνωστικών τεχνικών που «αποκάλυψαν ανωμαλίες που δεν είχαν εντοπισθεί στο παρελθόν».

Μετά τον σεισμό των 9 βαθμών και το τσουνάμι που ακολούθησε, η καταστροφή του πυρηνικού σταθμού της Φουκουσίμα προκάλεσε στις 11 Μαρτίου 2011 την εκπομπή υψηλών επιπέδων ραδιενέργειας στην ατμόσφαιρα, τα ύδατα και το έδαφος στην περιοχή του πυρηνικού σταθμού, 220 χιλιόμετρα βορειοανατολικά του Τόκιο.

Σχεδόν 20.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν από το τσουνάμι και εκατοντάδες χιλιάδες αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους γύρω από τον πυρηνικό σταθμό.

Διαβάστε επίσης

Ραδιενέργεια: Λίγα λόγια για να καταλαβαίνουμε τι ακούμε. Η μονάδα μέτρησης sievert (ζίβερτ)

Η ραδιενέργεια από την Ιαπωνία στην Ευρώπη. Πόσο επικίνδυνη είναι για εμάς;

Φουκουσίμα: δύο χρόνια μετά. Ποια τα προβλήματα από την ραδιενέργεια, στους κατοίκους και στον κόσμo;

Αλέξανδρου Γιατζίδη
Dr.
PhD