Δυναμώνετε την καρδιά σας με μικρές καθημερινές αλλαγές, που σας προσθέτουν χρόνια

του Ξενοφώντα Τσούκαλη, Μ.D., medlabnews.gr iatrikanea

Με μικρές αλλαγές στις καθημερινές μας συνήθειες και στη διατροφή μας, μπορούμε να μειώσουμε τον κίνδυνο των καρδιαγγειακών νοσημάτων, τα οποία ευθύνονται για τον 1 από τους 2 θανάτους, που σημειώνονται στην Ελλάδα.

Η καρδιοπάθεια είναι μια από τις κύριες αιτίες των καρδιακών προσβολών και επηρεάζει τόσο τους άνδρες όσο και τις γυναίκες. Δεν υπάρχει ενιαία αιτία για την καρδιοπάθεια. Ωστόσο, υπάρχουν γνωστοί παράγοντες κινδύνου που αυξάνουν τις πιθανότητες να εμφανίσετε καρδιοπάθεια. Υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες κινδύνου με τους οποίους έχετε γεννηθεί και δεν μπορεί να αλλάξουν όπως το γήρας, το φύλο σας και το οικογενειακό ιστορικό καρδιοπάθειας. Αλλά υπάρχουν και πολλοί παράγοντες κινδύνου τους οποίους μπορείτε να αλλάξετε. Με την επιλογή να ζείτε πιο υγιή τρόπο ζωής και να έχετε επίγνωση των κινδύνων, μπορείτε να μειώσετε την πιθανότητα ανάπτυξης καρδιοπάθειας και να αποτρέψετε το ενδεχόμενο να πάθετε καρδιακή προσβολή. 

Το 80% των καρδιαγγειακών παθήσεων μπορούν να προληφθούν μέσω της ισορροπημένης διατροφής και του υγιεινού τρόπου ζωής

Παραδείγματα των παραγόντων κινδύνου και των δραστηριοτήτων που μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε τις πιθανότητες εμφάνισης καρδιοπάθειας και να αποτρέψετε το ενδεχόμενο να πάθετε καρδιακή προσβολή περιλαμβάνουν:

Σταματήστε το κάπνισμα

Το κάπνισμα είναι κακό για την καρδιά σας. Αν είστε καπνιστής, πρέπει να σταματήσετε το κάπνισμα. 

Να διαχειρίζεστε την πίεση αίματος

Για να διατηρήσετε υγιή πίεση αίματος, είναι σημαντικό να μειώσετε το υπερβολικό σωματικό βάρος σας με την υγιεινή διατροφή, την εκτέλεση σωματικών δραστηριοτήτων και τη μείωση του αλατιού στη διατροφή σας. Αν έχετε υψηλή πίεση αίματος, να παίρνετε τα φάρμακά σας και να επισκέπτεστε το γιατρό σας τακτικά για να ελέγχετε την πίεση αίματος.

Να ελέγχετε τη χοληστερόλη

Να ελέγχετε της χοληστερόλη στο αίμα σας τρώγοντας πιο υγιεινά τρόφιμα καθώς και ποικιλία φρούτων και λαχανικών και τροφίμων που είναι χαμηλότερα σε ζωικά λίπη (π.χ. αφαιρέστε την πέτσα από το κοτόπουλο). Θα πρέπει να δείτε τον γιατρό σας για να εξεταστεί η χοληστερόλη σας, και αν έχετε υψηλή χοληστερόλη, να παίρνετε τα φάρμακά σας τακτικά.

Να ελέγχετε το διαβήτη σας

Συνεργαστείτε με το γιατρό σας για να δημιουργήσετε ένα σχέδιο για τη διαχείριση του διαβήτη σας που βασίζεται στην υγιεινή διατροφή, τη σωματική άσκηση και τα φάρμακα. Να παίρνετε τα φάρμακά σας και να επισκέπτεστε το γιατρό σας τακτικά για να διασφαλιστεί ο διαβήτης σας ελέγχεται ικανοποιητικά.

Να είστε σωματικά δραστήριοι

Να κάνετε μέτρια άσκηση για τουλάχιστον μισή ώρα την ημέρα. Αυτή η μισή ώρα μπορεί να συναθροίζεται στη διάρκεια της ημέρας. Η άσκηση μπορεί να περιλαμβάνει το γρήγορο περπάτημα, το μπόουλινγκ,
 το χορό, το σκούπισμα, το κολύμπι ή αν κάνετε λίγο κηπουρική.  Η συμμετοχή σε ομαδική σωματική άσκηση σε τακτική βάση έχει πολλά οφέλη, όπως στο να σας βοηθά να διατηρήσετε υγιές σωματικό βάρος, πολύ καλός τρόπος να γνωρίζετε κόσμο και να είστε μέλος της κοινωνίας σας.

Να τρώτε υγιεινά

Να τρώτε και να απολαμβάνετε ποικιλία τροφίμων καθώς και φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης, κρέατα χωρίς λίπος, ξηρούς καρπούς, σπόρους, όσπρια, ψάρια και γαλακτοκομικά προϊόντα με χαμηλά/μειωμένα λιπαρά. Να πίνετε άφθονο νερό. Να μειώσετε το αλάτι ή μην βάζετε αλάτι στο φαγητό σας.

Μικρές αλλαγές που σας προσθέτουν χρόνια!


• Αντικαταστήστε τις λιπαρές ουσίες ζωικής προέλευσης, όπως είναι το βούτυρο, με φυτικά έλαια.
• Χρησιμοποιήστε γιαούρτι χαμηλό σε λιπαρά, αντί για κρέμα γάλακτος, όπου μπορείτε. Mε τον τρόπο αυτό θα γλιτώσετε αρκετά από τα λίπη που θα κατέληγαν στις αρτηρίες σας.
• Μπορείτε να σοτάρετε τα λαχανικά σας σε κρασί αντί για βούτυρο ή λάδι.
• Προσθέτετε πάντα το ελαιόλαδο στο τέλος του μαγειρέματος, γιατί όταν βράζει για πολλή ώρα σε υψηλές θερμοκρασίες, χάνει τα πολύτιμα συστατικά του.
• Προτιμήστε τα πουλερικά αντί για το κόκκινο κρέας. Το λίπος των πουλερικών βρίσκεται στην πέτσα, την οποία μπορείτε να αφαιρέσετε. Μπορείτε να βάζετε το ασπράδι αντί για ολόκληρο το αυγό στα φαγητά σας. Ακόμη, μπορείτε να επιλέγετε αυγά εμπλουτισμένα με ω-3 λιπαρά (τα καλά λιπαρά).
• Στις φρυγανιές του πρωινού σας, αντί για βούτυρο, αλείψτε ταχίνι. H βιταμίνη E που περιέχει συμβάλλει στην πρόληψη των θρομβώσεων και της αρτηριοσκλήρυνσης.

Να διατηρείτε το βάρος σας σε φυσιολογικά επίπεδα

Για να κατορθώσετε και να κρατήσετε υγιές σωματικό βάρος να κάνετε καθημερινά μέτρια άσκηση και να έχετε υγιεινή διατροφή. 

Να είστε κοινωνικά δραστήριοι

Είναι πολύ σημαντικό να είστε χαρούμενοι και να έχετε καλή κοινωνική ζωή με την οικογένεια και τους φίλους. Η κατάθλιψη είναι κάτι περισσότερο από το να αισθάνεστε λυπημένοι και να έχετε κακή διάθεση. Είναι μια ασθένεια. Η κατάθλιψη μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά. Αν έχετε αισθανθεί κατάθλιψη για περισσότερο από δύο εβδομάδες, μιλήστε στο γιατρό σας, σ’ ένα μέλος της οικογένειας ή με κάποιο άτομο που γνωρίζετε καλά.

Είναι καλή ιδέα να επισκέπτεστε το γιατρό σας τακτικά για γενικές εξετάσεις. Αυτό θα επιτρέψει στο γιατρό να εντοπίσει, αν έχετε τυχόν νεοεμφανιζόμενα ζητήματα υγείας.

Διαβάστε επίσης

• Πονάτε στο στήθος; Είναι καρδιά ή στομάχι; Πότε πρέπει να καλέσετε βοήθεια και να πάτε αμέσως στο νοσοκομείο;
• Ποια είναι η κατάλληλη δίαιτα για την μείωση της χοληστερίνης;
• Πόσο ωφέλιμα είναι τα αυγά; Πόσα αυγά επιτρέπεται να τρώμε καθημερινά;

Επηρεάζεται η αντιπηκτική αγωγή από το αλκοόλ και τον καπνό; Τι πρέπει να προσέχουν όσοι παίρνουν αντιπηκτικά;.

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Τι είναι αντιπηκτική αγωγή;

Η χορήγηση φαρμάκων με τα οποία μειώνουμε την πηκτική ικανότητα του αίματος με σκοπό την ελάττωση της πιθανότητας δημιουργίας θρόμβου. Αυτό επιτυγχάνεται με την χορήγηση αντιαιμοπεταλιακών, κουμαρινικών ή τύπου ηπαρίνης αντιπηκτικά.

Γιατί και ποιοι πρέπει να λάβουν αντιπηκτική αγωγή.

Ο πιο συχνός τρόπος αντιμετώπισης των θρομβωτικών επεισοδίων είναι η χορήγηση αντιθρομβωτικών ουσιών, με σκοπό την πρόληψη της επέκτασης του ήδη σχηματισμένου θρόμβου ή του σχηματισμού νέου θρόμβου ή εμβολής. Οι σπουδαιότερες φαρμακευτικές ουσίες που χρησιμοποιούνται γι αυτό το σκοπό, είναι αντιπηκτικές ουσίες όπως η ηπαρίνη και τα παράγωγά της και τα κουμαρινικά αντιπηκτικά (Βαρφαρίνη και Sintrom).

Αντιπηκτική αγωγή λαμβάνουν:

• •                ασθενείς με φλεβοθρόμβωση.
• •                ασθενείς με πνευμονική εμβολή.
• •                ασθενείς με αρτηριακή εμβολή.
• •                ασθενείς με αρτηριακή νόσο, έμφραγμα του μυοκαρδίου.
• •                ασθενείς με προσθετικές καρδιακές βαλβίδες.

για πρόληψη ασθενείς:

• •                με κολπική μαρμαρυγή
• •                με βαλβιδοπάθεια
• •                με κληρονομική θρομβοφιλία και θρομβωτικό επεισόδιο

Αντιαιμοπεταλιακά

Ο κυριότερος εκπρόσωπος είναι το ακετυλοσαλικυλικό οξύ ή ασπιρίνη
Το ακετυλοσαλικυλικό οξύ σε μικρές δόσεις αναστέλλει το σχηματισμό λευκού θρόμβου, αλλά σε μεγάλες μπορεί να τον ευοδώνει.
Η κύρια ανεπιθύμητη ενέργειά του είναι η γαστρορραγία, γι' αυτό αντενδείκνυται σε ασθενείς με ιστορικό γαστρορραγίας ή έλκους στο ανώτερο πεπτικό σύστημα.
Χορηγείται σε δόση 75-300 mg ημερησίως σε στεφανιαία νόσο αλλά και όπου υπάρχει ανάγκη κλασικής αντιπηκτικής αγωγής και δεν μπορεί να εφαρμοσθεί (π.χ. κολπική μαρμαρυγή, θρομβοφλεβίτιδα, τεχνητές βαλβίδες, σε ασθενείς πολύ μεγάλης ηλικίας ή με αιμορραγική διάθεση ή με περικαρδίτιδα, κ.λ.π

Ηπαρίνη

Χορηγείται συνήθως ενδονοσοκομειακά για οξείες καταστάσεις και μικρό χρονικό διάστημα.

Κουμαρινικά αντιπηκτικά

Τα κουμαρινικά είναι ποικιλία αντιπηκτικών που χορηγούνται από το στόμα για καταστάσεις που χρήζουν μακροχρόνια αγωγή .

Ο χρόνος προθρομβίνης μετριέται καθημερινά αρχικά, σε αραιότερα διαστήματα κατόπιν και όταν έχει επιτευχθεί ο επιθυμητός χρόνος προθρομβίνης σε αλλεπάλληλες εξετάσεις, κάθε μήνα.
Τα πιο κοινά κουμαρινικά είναι η ασενοκουμαρόλη (Sintrom) (συνήθως 1-8 mg/ημ.) και σπάνια η ουαρφαρίνη (Parwarfarin) (συνήθως 1-10 mg/ημ.).

Η πιο σοβαρή επιπλοκή τους είναι η αιμορραγία. Αν εμφανισθεί αιμορραγία, συνήθως αρκεί η διακοπή του φαρμάκου. Αν χρειασθεί, σαν αντίδοτο, μπορεί να δοθεί παρεντερικά βιταμίνη Κ (5-20 mg) σαν αντίδοτο.

Τα νεότερης γενιάς αντιπηκτικά φάρμακα

Πρόσφατα, η σύγχρονη φαρμακολογία κατασκεύασε αντιπηκτικά φάρμακα που δρουν στο μηχανισμό της πήξης του αίματος, αλλά ανεξάρτητα από τη βιταμίνη Κ. Τα φάρμακα αυτά έχουν το πλεονέκτημα να επιτυγχάνουν σταθερό αντιπηκτικό αποτέλεσμα, που δεν επηρεάζεται από άλλα φάρμακα ή τροφές και κυρίως χωρίς την ανάγκη εργαστηριακής παρακολούθησης.

Υπάρχουν τρία τέτοια φάρμακα σε στάδιο κλινικής χρήσης: το dabigatran (Pradaxa) της Boheringer Ingellheim, το rivaroxaban (Xarelto) της Bayer, και το apixaban (Eliquis) της Pfizer και της Bristol Myers Squibb. Ήδη, το πρώτο έχει λάβει ένδειξη για χορήγηση στην κολπική μαρμαρυγή, ενώ σύντομα θα ακολουθήσουν και τα άλλα δύο. Και τα τρία έχουν συγκριθεί με την κλασική αντιπηκτική θεραπεία σε ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή και τα αποτελέσματα ήταν ιδιαίτερα ενθαρρυντικά.

Φαίνεται πως τα νέα φάρμακα είναι εξίσου αποτελεσματικά ή και περισσότερο αποτελεσματικά από την κλασική αντιπηκτική αγωγή όσον αφορά στην πρόληψη των αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων. Επιπλέον, τα νέα φάρμακα έχουν μικρότερο αιμορραγικό κίνδυνο από την κλασική θεραπεία. Αυτά τα ευρήματα σε συνδυασμό με την ευκολία χορήγησης χωρίς ανάγκη εργαστηριακού ελέγχου τα κάνουν ιδιαίτερα δημοφιλή σε ιατρούς και ασθενείς.

Τι πρέπει να προσέχουν όσοι λαμβάνουν αντιπηκτικά.

Όσοι κάνουν ένεση ηπαρίνης συνήθως την κάνουν ενδονοσοκομειακά οπότε οι γιατροί έχουν τον πλήρη έλεγχο.

Όσοι παίρνουν αντιαιμοπεταλιακά της νέας γεννιάς (Plavix, Ticlid κλπ) πρέπει σε τακτά χρονικά διαστήματα (ανά δύο με τρείς μήνες) να κάνουν έλεγχο ηπατικό μια και έχει βρεθεί ότι σε μεγάλο αριθμό ασθενών επηρεάζονται οι τρανσαμινάσες.

Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται για αυτούς που λαμβάνουν μόνοι τους στο σπίτι κουμαρινικά αντιπηκτικά. 

Θα πρέπει στην αρχή τουλάχιστον ανά εβδομάδα και αργότερα ανά 15-30 ημέρες να κάνουν έλεγχο  του χρόνου προθρομβίνης η καλλίτερα του INR. Η τιμή του πρέπει να βρίσκεται μέσα σε κάποια πλαίσια που εξαρτώνται από την πάθηση, για την οποία δίδεται η αντιπηκτική αγωγή (ίδε πίνακα πιο κάτω).

Όσο πιο μεγάλη η τιμή του INR τόσο πιο μεγαλύτερο είναι το αντιπηκτικό αποτέλεσμα αλλά παράλληλα και μεγαλύτερος ο κίνδυνος αιμορραγίας. Γι΄ αυτό πρέπει να ακολουθούνται αυστηρά οι οδηγίες του γιατρού.

Πώς λαμβάνονται

Το αντιπηκτικό λαμβάνεται ΜΙΑ φορά την ημέρα, καλύτερα μακριά από τα γεύματα, το απόγευμα ή το βράδυ.Συμβουλεύομε να λαμβάνεται πάντα την ίδια ώρα με ιδιαίτερη προσοχή να μην γίνει λάθος.

Δίαιτα

Aν κάνετε αντιπηκτική αγωγή μπορείτε να τρώτε απ’όλα αποφεύγοντας όμως τις υπερβολές. Tα από του στόματος αντιπηκτικά φάρμακα είναι αντιβιταμίνες K, επομένως κάθε αύξηση ή μείωση της καθημερινής πρόσληψης της βιταμίνης K  από τον οργανισμό θα επηρεάσει το χρόνο προθρομβίνης. Έτσι το διαιτολόγιο σας θα πρέπει να είναι ισορροπημένο ως προς την περιεκτικότητα της βιταμίνης K

Διατροφή και αντιπηκτική αγωγή με Sintrom 

    Όπως προαναφέραμε, το Sintrom είναι ένα φάρμακο το οποίο αναστέλλει την παραγωγή της προθρομβίνης και δρα ως ανταγωνιστής της βιταμίνης Κ. Η βιταμίνη Κ μπορεί να παρέμβει στην δράση της αντιπηκτικής αγωγής, αυξάνοντας τις πιθανότητες να θρομβωθεί το αίμα. Αν λαμβάνετε Sintrom θα πρέπει να έχετε μια ισορροπημένη διατροφή. Μην αλλάξετε ξαφνικά την πρόσληψη της βιταμίνης Κ. Είναι σημαντικό να διατηρήσετε ένα σταθερό επίπεδο της συγκεκριμένης βιταμίνης στο μενού σας. 

Τα τρόφιμα που πρέπει να προσέχετε είναι:

Θα πρέπει να αποφεύγετε τρόφιμα που είναι πλούσια σε βιταμίνη Κ. Μερικά από αυτά είναι : 


• Συκώτι βοδινού και χοιρινού 


• Πράσινα φυλλώδη λαχανικά (αντίδια, βλίτα, σπανάκι, μαρούλι) 


• Τριφύλλι


• Σπαράγγια 


• Μπρόκολο


• Κουνουπίδι 


• Λαχανάκια Βρυξελλών 


• Παντζάρια


• Γογγύλια 


• Λάχανο 


• Κρόκος αυγών


• Γάλα και γιαούρτι 


• Μέλι 


• Φασολάκια 


• Μπάμιες


• Κολοκυθάκια 


• Ντομάτες 


• Μαϊντανός


• Κάρδαμο


• Σόγια και παράγωγα αυτής (π.χ, σογιέλαιο) 


• Χυμοί των προαναφερθέντων λαχανικών


• Αλκοόλ 


• Αναψυκτικά τύπου cola 


• Καφές 


• Πράσινο τσάι

Σαλάτες και φαγητά με λαχανικά που μπορείτε να καταναλώνετε:
 
     Επειδή η βιταμίνη Κ βρίσκεται κυρίως σε φυτικά προϊόντα, προκειμένου να εμπλουτίσετε το διαιτολόγιό σας με λαχανικά, μπορείτε να επιλέξετε από τα παρακάτω τρόφιμα για να δημιουργήσετε τις σαλάτες σας και άλλα πιάτα : 


• Αγγούρι 


• Καρότα (βραστά ή ωμά)


• Ψητές πιπεριές (πράσινες και Φλωρίνης) 


• Ψητές μελιτζάνες
• Ψητά μανιτάρια
• Καλαμπόκι

Tο αλκοόλ μεταβολίζεται στο συκώτι όπως τα αντιπηκτικά φάρμακα γι’ αυτό επιτρέπεται η μέτρια μόνο χρήση αυτού και κατά τη διάρκεια των γευμάτων. O καπνός είναι πλούσιος σε βιταμίνη K, ανταγωνίζεται τη δράση των αντιπηκτικών φαρμάκων και συνεπώς δεν επιτρέπεται το κάπνισμα που ούτως ή άλλως προκαλεί σοβαρές βλάβες στην υγεία.

Αλληλεπίδραση με άλλα φάρμακα

Μερικά φάρμακα επηρεάζουν αυξάνοντας ή μειώνοντας την δράση των αντιπηκτικών.Γι αυτό θα πρέπει να λαμβάνονται ΜΟΝΟ αν είναι απολύτως απαραίτητα και ελέγχοντας συχνά το ΙΝR μήπως χρειαστεί να τροποποιηθεί η δοσολογία.

Μπορείτε να πάρετε:

• • σαν αντιπυρετικό = παρακεταμόλη.
• • σαν παυσίπονο = ιβοπρουφένη.
• • σαν αντιβιοτικό = αμοξυκιλλίνη.

Πρέπει να αποφεύγετε τις ενδομυϊκές ενέσεις για να μην δημιουργηθούν αιματώματα που είναι ιδιαίτερα ενοχλητικά.Αν όμως πρέπει να γίνουν, τότε θα πιέσετε καλά και σταθερά, αρκετή ώρα στο σημείο της ένεσης.

Τα υποδόρια εμβόλια μπορούν να γίνονται άφοβα.

Στην πραγματικότητα διαταραχή προκύπτει όταν αλληλεπιδρούν περισσότεροι του ενός παράγοντες όπως ΕΜΕΤΟΙ, ΔΙΑΡΡΟΙΕΣ, ΠΥΡΕΤΟΣ κ.λ.π. 

Σε άλλες ασθένειες

Σε περίπτωση που παρουσιαστεί κάποιο πρόβλημα υγείας όπως πυρετός,διάρροιες κ.λ.π. μπορεί να επηρεαστεί και τo INR και να χρειαστεί περιστασιακά τροποποίηση της δοσολογίας.

Τι πρέπει να κάνετε αν παραλείψετε την θεραπεία μιας ημέρας.

Αν για κάποιο λόγο ξεχάσετε να πάρετε μια μέρα την αντιπηκτική αγωγή σας, δεν πρέπει να σας πανικοβάλει, αλλά ούτε και πρέπει να πάρετε διπλή αγωγή την επόμενη μέρα. Συνεχίζετε την επόμενη μέρα, παίρνοντας την ίδια ώρα την αντιπηκτική σας θεραπεία.

Πηγή:

ΠΑΙΡΝΕΤΕ ΑΝΤΙΠΗΚΤΙΚΑ; XΡΗΣΙΜΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ. ΤΡΟΦΕΣ ΚΑΙ ΦΑΡΜΑΚΑ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΔΡΑΣΗ ΤΟΥΣ.

Αλκοόλ, χόρτα, λαχανικά, επηρεάζουν την αντιπηκτική αγωγή.

Μedlab Iατρικό Ινστιτούτο

Bloomfield HE, Krause A, Greer N, Taylor BC, Macdonald R, Rutks I, Reddy P, Wilt TJ.Meta-analysis: Effect of Patient Self-testing and Self-management of Long-Term Anticoagulation on Major Clinical Outcomes. Ann Intern Med. 2011;154(7):472-482.

Μεγάλη ανατροπή για τα ηλεκτρονικά τσιγάρα. Ο ΠΟΥ ζητά να απαγορευτούν όπως και τα κανονικά

 επιμέλεια medlabnews.gr iatrikanea

Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας για την χρήση του ηλεκτρονικού τσιγάρου επισημαίνοντας την επικινδυνότητα για την υγεία των πολιτών. Ο Οργανισμός ζήτησε την Πέμπτη επιτακτικά από τις κυβερνήσεις ανά τον κόσμο να αντιμετωπίσουν τα e-cigarettes όπως ακριβώς τα τσιγάρα με καπνό και να απαγορεύσουν τις διάφορες γεύσεις ως επιβλαβείς.

Ο ΠΟΥ επικαλείται επιστημονικές μελέτες και επισημαίνει πως τα στοιχεία που δείχνουν τους ατμοποιητές (vapes) να έχουν βοηθήσει ανθρώπους να κόψουν το κάπνισμα είναι ανεπαρκείς. Αντίθετα, είναι επικίνδυνοι για την υγεία και θα μπορούσαν να προκαλέσουν εθισμό στην νικοτίνη σε μη καπνιστές, ιδιαίτερα σε παιδιά και νέους.

«Παιδιά στρατολογούνται και παγιδεύονται σε νεαρή ηλικία για να χρησιμοποιούν ηλεκτρονικά τσιγάρα και μπορεί να εθιστούν στην νικοτίνη» τονίζει ο Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους, Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ.

Ο ΠΟΥ απηύθυνε έκκληση για απαγόρευση όλων των αρωματικών, όπως το μεντόλ, και υψηλή φορολογία και απαγόρευση χρήσης σε δημόσιους χώρους.

Σύμφωνα με τον Οργανισμό, οι ατμοποιητές παράγουν ουσίες που προκαλούν καρκίνο και δημιουργούν κινδύνους για την καρδιά και τους πνεύμονες. Ενδέχεται, επίσης, να βλάψουν την ανάπτυξη του εγκεφάλου σε νεαρά άτομα.

Ορισμένοι ερευνητές, ακτιβιστές και κυβερνήσεις θεωρούν τα ηλεκτρονικά τσιγάρα, ή ατμοποιητές (vapes), σημαντικό εργαλείο για τη μείωση των θανάτων και των ασθενειών που προκαλεί το κάπνισμα.

Όμως ο οργανισμός του ΟΗΕ δήλωσε πως χρειάζονται «επείγοντα μέτρα» για τον έλεγχό τους. Επικαλούμενος μελέτες, ο ΠΟΥ αναφέρει πως δεν υπάρχουν επαρκείς αποδείξεις ότι οι ατμοποιητές βοήθησαν καπνιστές να κόψουν το κάπνισμα, ενώ αντίθετα είναι επιβλαβείς για την υγεία. Επίσης, αναφέρει πως θα μπορούσαν να προκαλέσουν εθισμό στη νικοτίνη σε μη καπνιστές, ιδιαίτερα σε παιδιά και νέους ανθρώπους, αλλά και γενικότερα προβλήματα υγείας.

Αξίζει να σημειωθεί πως περισσότεροι έφηβοι (13 ως 15 ετών) χρησιμοποιούν ατμοποιητές απ’ ό,τι ενήλικοι, σύμφωνα με τον ΠΟΥ.

«Παιδιά στρατολογούνται και παγιδεύονται σε νεαρή ηλικία για να χρησιμοποιούν ηλεκτρονικά τσιγάρα και μπορεί να εθιστούν στη νικοτίνη», τόνισε ο Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους, ο Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ, καλώντας τις χώρες να εφαρμόσουν αυστηρά μέτρα.

Στις αλλαγές που ζητά ο ΠΟΥ περιλαμβάνεται η απαγόρευση όλων των αρωματικών παραγόντων όπως το μεντόλ, αλλά και η εφαρμογή μέτρων στους καπνιστές για τον γενικότερο έλεγχο του καπνού, όπως υψηλή φορολογία και απαγόρευση χρήσης σε δημόσιους χώρους.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας βέβαια δεν έχει κάποια εξουσία στις εθνικές νομοθεσίες και εκδίδει μόνο κατευθυντήριες οδηγίες. Ωστόσο οι συστάσεις του συχνά υιοθετούνται με εθελούσιο τρόπο.

Όλα αυτά, την ώρα που μεγάλες καπνοβιομηχανίες ελπίζουν να δημιουργήσουν νέα έσοδα από εναλλακτικές επιλογές έναντι των τσιγάρων, καθώς οι κανονισμοί που απαγορεύουν το κάπνισμα γίνονται όλο και αυστηροί και η μείωση των καπνιστών πιέζει τις παραδοσιακές επιχειρήσεις τους σε μερικές αγορές.

Διαβάστε επίσης

• Κόβοντας το κάπνισμα Οι πνεύμονες επανέρχονται «μαγικά»
• Το κάπνισμα με παιδιά στο αυτοκίνητο είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο
• Ακόμα και το παθητικό κάπνισμα επηρεάζει την γονιμότητα
• Ο καρκίνος του πνεύμονα συχνά δεν παρουσιάζει συμπτώματα παρά μόνο αφού φτάσει σε προχωρημένο στάδιο. Η έγκαιρη διάγνωση σώζει ζωές
• Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ). Τι είναι; Χρήσιμες Οδηγίες
• Καπνός του τσιγάρου και καρκινογόνες ουσίες. Ποιες σοβαρές ασθένειες προκαλεί το κάπνισμα εκτός από τον καρκίνο; Μειώνεται το κάπνισμα στην Ελλάδα
• Έχω κορονοϊό τι κάνω; Τι πρέπει να κάνει ο ασθενής COVID-19 στο σπίτι του; Οδηγίες της Πνευμονολογικής Εταιρείας

• • Ο βήχας που έχετε μπορεί να είναι από κοροναϊό;
  • O βήχας μπορεί να οφείλεται σε καρκίνο του πνεύμονα;
  • Έχω συνάχι και μπουκωμένη μύτη, έχω κοροναϊό, απλό κρυολόγημα ή γρίπη;

Πόσο επικίνδυνα είναι τα στικάκια νικοτίνης γνωστά και ως snus;

 medlabnews.gr iatrikanea

 

Οι χρήστες, τα βλέπουν σαν καραμέλες και δεν αντιλαμβάνονται τον κίνδυνο να εθιστούν στην νικοτίνη.

Οι ημιλιπόθυμοι μαθητές στην τουαλέτα του σχολείου του Ηρακλείου στην Κρήτη έφεραν και στην ελληνική επικαιρότητα τη λέξη «Snus». Τα περιβόητα στικάκια ή σακουλάκια νικοτίνης, που βγαίνουν σε διάφορες γεύσεις και τοποθετούνται στα ούλα.

Οι νεαροί κυρίως χρήστες, τα βλέπουν σαν καραμέλες και δεν αντιλαμβάνονται τον κίνδυνο να εθιστούν στην νικοτίνη.

Το Snus είναι ένα μικρό σακουλάκι – θυμίζει σακουλάκι τσαγιού – το οποίο περιέχει νικοτίνη και το οποίο οι χρήστες τοποθετούν ανάμεσα στο άνω χείλος και τα ούλα τους, προκειμένου ο οργανισμός τους να απορροφήσει τη νικοτίνη, δίχως η ουσία να καπνιστεί ακριβώς.

Η προειδοποίηση Τζανάκη

Ο καθηγητής Πνευμονολογίας, Νίκος Τζανάκης, μιλώντας στο MEGA, ξεκαθάρισε πως τα στικ νικοτίνης είναι καπνικά είδη και όχι υποκατάστατα άρα δεν χρησιμοποιούνται για τη διακοπή του τσιγάρου.

«Τα στικάκια νικοτίνης, καθώς και όλα τα προϊόντα που δεν χρησιμοποιούνται με συμβουλή γιατρού, ταξινομούνται στα καπνικά προϊόντα γι’ αυτό και παίρνουν εμπορικές άδειες και όχι φαρμακευτική άδεια. Αυτά τα παιδιά κινδύνεψαν διότι υπάρχει η τοξική ποσότητα νικοτίνης. Ο μηχανισμός δράσης του, δηλαδή η απελευθέρωση της νικοτίνης, γίνεται με τρόπο ώστε να προκαλέσει εθισμό και είναι άκρως επικίνδυνα. Τα υποκατάστατα νικοτίνης είναι φάρμακα και όχι καπνικά προϊόντα».

Η Ματίνα Παγώνη, πρόεδρος ΕΙΝΑΠ, υποστήριξε ότι τα στικάκια νικοτίνης έχουν να κάνουν με τα μιλιγκράμ και τα παιδιά(στην Κρήτη) δεν πρέπει να ήξεραν τη ποσότητα που πήραν.

«Πρέπει να ήταν πρώτη φορά καθώς αυτά τα προϊόντα προκαλούν ζάλη, ταχυπαλμία και λιποθυμικά επεισόδια».

Τι είναι τα στικάκια νικοτίνης

Τα «στικάκια νικοτίνης», γνωστά και ως snus, είναι προϊόντα που θεωρούνται εναλλακτική λύση για το κάπνισμα και περιέχουν μια αμπούλα νικοτίνης, αρωματικές ουσίες και άλλα συστατικά. Εχουν σχεδιασθεί για να καταναλώνονται από το στόμα.

Σημειώνεται πως ο όρος «στικάκια» δεν είναι απόλυτα ακριβής, καθώς τα προϊόντα κυκλοφορούν σε διάφορες μορφές (τσίχλες, καραμέλες, αυτοκόλλητα). Θεωρούνται λιγότερο επιβλαβή από το κάπνισμα, ωστόσο, δεν είναι εντελώς ακίνδυνα και μπορούν ακόμα να οδηγήσουν σε εθισμό στη νικοτίνη. Όπως αναφέρουν τα ομοσπονδιακά Κέντρα Ελέγχου & Προλήψεως των Ασθενειών (CDC) των ΗΠΑ, η κατανάλωση 50-60 mg νικοτίνης μπορεί να αποδειχθεί θανατηφόρος για έναν ενήλικα που ζυγίζει 75 κιλά. Παραδοσιακά, κάποιος που καπνίζει συμβατικά τσιγάρα απορροφά περίπου 1-2 mg ανά τσιγάρο. Αυτό όμως συμβαίνει σταδιακά μέσα στην ημέρα και όχι σε μία κατανάλωση. Γι’ αυτό τον λόγο η υπερδοσολογία, που μπορεί να απειλήσει την ζωή ενός μικρού παιδιού, είναι λιγότερο συχνή στους ενήλικες.

Ωστόσο μερικά σύγχρονα προϊόντα (π.χ. τα υγρά αναπλήρωσης στα ηλεκτρονικά τσιγάρα) μπορεί να περιέχουν όση νικοτίνη έχει ένα ολόκληρο πακέτο. Επομένως, όποιος δεν κάνει ορθή χρήση, μπορεί να παρουσιάσει υπερδοσολογία ή δηλητηρίαση από τη νικοτίνη.

Τα ύποπτα συμπτώματα

Υπάρχουν πολλά συμπτώματα που υποδηλώνουν πιθανή υπερδοσολογία νικοτίνης, σύμφωνα με την Αμερικανική Πνευμονολογική Εταιρεία (ALA). Μέσα σε 15 έως 60 λεπτά από την έκθεση ο ασθενής μπορεί να παρουσιάσει:

Ναυτία ή έμετο

Πόνο στο στομάχι και ανορεξία

Αυξημένο καρδιακό παλμό και αρτηριακή πίεση

Πονοκέφαλο

Σιελόρροια (αυξημένη παραγωγή σάλιου)

Γρήγορη, βαριά αναπνοή

Ζάλη ή τρόμο (τρέμουλο)

Νοητική σύγχυση και άγχος

Μέσα σε 30 λεπτά έως και 4 ώρες αργότερα, τα συμπτώματα αλλάζουν και μπορεί να συμπεριλαμβάνουν:

Διάρροια

Ρηχή αναπνοή

Πιο αργό καρδιακό παλμό και χαμηλή αρτηριακή πίεση

Έντονη κόπωση

Ωχρότητα, αργά αντανακλαστικά ή αδυναμία ελέγχου των μυών

Ωχρό δέρμα

Ο ασθενής πρέπει να διακομισθεί στο νοσοκομείο, γιατί αν τα συμπτώματα εξελιχθούν περαιτέρω φθάνουν στις επιληπτικές κρίσεις, την αναπνευστική ανεπάρκεια, την καρδιακή ανακοπή και το κώμα.

Αυξημένα περιστατικά

Το να πάθει κάποιος υπερδοσολογία από στικάκια νικοτίνης ή τσιγάρα είναι κακό, αλλά αν πιεί υγρή νικοτίνη είναι ακόμα χειρότερα, διότι μπορεί να υποστεί δηλητηρίαση, τονίζει η ALA.

Δυστυχώς τα κρούσματά της έχουν αυξηθεί σημαντικά. Σύμφωνα με τα CDC, από 1 κρούσμα τον Σεπτέμβριο του 2010 έφτασαν στα 215 τον μήνα μέχρι τον Φεβρουάριο του 2014. Έκτοτε, αυξήθηκαν ακόμα περισσότερο. Εφέτος, τα αμερικανικά Κέντρα Δηλητηριάσεως διαχειρίστηκαν 6.581 περιστατικά έως τις 31 Οκτωβρίου 2023. Με άλλα λόγια, ξεπέρασαν τα 658 περιστατικά τον μήνα.

Όσον αφορά τη θεραπεία για την υπερδοσολογία, εξαρτάται από τη νικοτίνη που έχει καταναλώσει ο ασθενής, τον τρόπο της κατανάλωσης και τα συμπτώματα των ασθενών.

Σύμφωνα με το περιοδικό Nature, η χρήση του snus έχει αυξηθεί ιδιαίτερα μεταξύ του νεανικού πληθυσμού στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης και στις ΗΠΑ. Το 2021, περίπου το 10% των νεαρών ανδρών στην Φινλανδία χρησιμοποιούσε καθημερινά snus. Η πώληση snus απαγορεύτηκε από όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, εκτός από τη Σουηδία, στις αρχές της δεκαετίας του 1990.

Η απορρόφηση της νικοτίνης συνεχίζεται για όσο διάστημα το snus διατηρείται στη στοματική κοιλότητα. Παρόλο που υπάρχουν διαφορές που επηρεάζουν τον κίνδυνο εθισμού ενός ατόμου στη νικοτίνη, η ποσότητα και η συχνότητα της νικοτίνης που εισάγεται στον οργανισμό είναι καθοριστικής σημασίας.

Παρενέργειες ή κίνδυνοι

Μεταξύ των πιθανών παρενεργειών που έχουν αναφερθεί ξεχωρίζει ο κίνδυνος εθισμού ή εξάρτησης στη νικοτίνη. Παράλληλα, ορισμένοι χρήστες ενδέχεται να παρουσιάσουν ερεθισμό στο στόμα ή στα ούλα, ειδικά εάν είναι ευαίσθητοι στη νικοτίνη ή στα υπόλοιπα συστατικά του snus.

Τα στικάκια μπορούν επίσης να προκαλέσουν οδοντικές παθήσεις όπως η εξασθένηση των ούλων ή η τερηδόνα. Γαστρεντερικές διαταραχές, όπως ναυτία, αναφέρονται σε σχέση με την παρατεταμένη χρήση και την κατάποση σάλιου που έχει έρθει σε επαφή με το προϊόν.

Επιπλέον, ορισμένα άτομα μπορεί να είναι αλλεργικά σε συγκεκριμένα συστατικά τους, οδηγώντας σε αλλεργικές αντιδράσεις.

Πάντως, εάν το snus λαμβάνεται στις ενδεδειγμένες ποσότητες, ειδικοί εκτιμούν πως δεν θέτει σε σοβαρό κίνδυνο την υγεία, ενώ σπάνιο χαρακτηρίζεται ένα πιθανό λιποθυμικό επεισόδιο.

Τέλος, δεν είναι επίσης σαφές πώς συμβάλλουν άλλοι παράγοντες, καθώς η κατανάλωση αλκοόλ, για παράδειγμα, σχετίζεται με τη χρήση snus, γεγονός που καθιστά δυσκολότερη την κατανόηση των αιτιών που μπορεί να οδηγήσουν σε συγκεκριμένα προβλήματα υγείας.

Με πληροφορίες από Nature, Verywellhealth.com

Προσοχή. Τι είναι τα στικάκια νικοτίνης που έστειλαν τα παιδιά στην Κρήτη στο νοσοκομείο. Τι είναι η υπερδοσολογία νικοτίνης;

 medlabnews.gr iatrikanea

Αναστάτωση έχει προκαλέσει η είδηση για τρεις μαθητές Γυμνασίου στην Κρήτη, που μεταφέρθηκαν στο νοσοκομείο, αφού κατανάλωσαν «στικάκια» νικοτίνης που τους προμήθευσε συμμαθητής τους.

Οι ανήλικοι φέρεται να τα τοποθέτησαν στα ούλα τους, εκδηλώνοντας συμπτώματα κρίσης πανικού και τάσεις λιποθυμίας, που προκαλεί η υπερδοσολογία νικοτίνης.

Αν και η υπερδοσολογία νικοτίνης σε εφήβους και ενήλικες είναι σχεδόν άγνωστη στη χώρα μας, στο εξωτερικό αναφέρονται αρκετά περιστατικά. Μάλιστα πριν από λίγα χρόνια τα ξένα ειδησεογραφικά δίκτυα ήταν γεμάτα από μία «νέα νόσο» την οποία προκαλούσε η υπερδοσολογία νικοτίνης και την οποία αποκαλούσαν nicotine sickness (ή σε συντομογραφία nic-sick).

Η «νόσος» συσχετίστηκε με την ευρεία χρήση των ηλεκτρονικών τσιγάρων στις ΗΠΑ, αλλά κάθε είδους προϊόν με νικοτίνη μπορεί να την προκαλέσει όταν γίνει κατάχρηση.

Μετά τη χρήση τους, τα παιδιά ένιωσαν αδιαθεσία και ζαλίστηκαν, με τον διευθυντή του σχολείου να ειδοποιεί το ΕΚΑΒ προκειμένου να διακομιστούν στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Ηρακλείου. Ο μαθητής που έδωσε τα στικάκια νικοτίνης προσήχθη για κατάθεση.

Τι είναι τα στικάκια νικοτίνης

Τα «στικάκια νικοτίνης», γνωστά και ως snus, είναι προϊόντα που θεωρούνται εναλλακτική λύση για το κάπνισμα και περιέχουν μια αμπούλα νικοτίνης, αρωματικές ουσίες και άλλα συστατικά. Εχουν σχεδιασθεί για να καταναλώνονται από το στόμα.

Σημειώνεται πως ο όρος «στικάκια» δεν είναι απόλυτα ακριβής, καθώς τα προϊόντα κυκλοφορούν σε διάφορες μορφές (τσίχλες, καραμέλες, αυτοκόλλητα). Θεωρούνται λιγότερο επιβλαβή από το κάπνισμα, ωστόσο, δεν είναι εντελώς ακίνδυνα και μπορούν ακόμα να οδηγήσουν σε εθισμό στη νικοτίνη. Όπως αναφέρουν τα ομοσπονδιακά Κέντρα Ελέγχου & Προλήψεως των Ασθενειών (CDC) των ΗΠΑ, η κατανάλωση 50-60 mg νικοτίνης μπορεί να αποδειχθεί θανατηφόρος για έναν ενήλικα που ζυγίζει 75 κιλά. Παραδοσιακά, κάποιος που καπνίζει συμβατικά τσιγάρα απορροφά περίπου 1-2 mg ανά τσιγάρο. Αυτό όμως συμβαίνει σταδιακά μέσα στην ημέρα και όχι σε μία κατανάλωση. Γι’ αυτό τον λόγο η υπερδοσολογία, που μπορεί να απειλήσει την ζωή ενός μικρού παιδιού, είναι λιγότερο συχνή στους ενήλικες.

Ωστόσο μερικά σύγχρονα προϊόντα (π.χ. τα υγρά αναπλήρωσης στα ηλεκτρονικά τσιγάρα) μπορεί να περιέχουν όση νικοτίνη έχει ένα ολόκληρο πακέτο. Επομένως, όποιος δεν κάνει ορθή χρήση, μπορεί να παρουσιάσει υπερδοσολογία ή δηλητηρίαση από τη νικοτίνη.

Τα ύποπτα συμπτώματα

Υπάρχουν πολλά συμπτώματα που υποδηλώνουν πιθανή υπερδοσολογία νικοτίνης, σύμφωνα με την Αμερικανική Πνευμονολογική Εταιρεία (ALA). Μέσα σε 15 έως 60 λεπτά από την έκθεση ο ασθενής μπορεί να παρουσιάσει:

Ναυτία ή έμετο

Πόνο στο στομάχι και ανορεξία

Αυξημένο καρδιακό παλμό και αρτηριακή πίεση

Πονοκέφαλο

Σιελόρροια (αυξημένη παραγωγή σάλιου)

Γρήγορη, βαριά αναπνοή

Ζάλη ή τρόμο (τρέμουλο)

Νοητική σύγχυση και άγχος

Μέσα σε 30 λεπτά έως και 4 ώρες αργότερα, τα συμπτώματα αλλάζουν και μπορεί να συμπεριλαμβάνουν:

Διάρροια

Ρηχή αναπνοή

Πιο αργό καρδιακό παλμό και χαμηλή αρτηριακή πίεση

Έντονη κόπωση

Ωχρότητα, αργά αντανακλαστικά ή αδυναμία ελέγχου των μυών

Ωχρό δέρμα

Ο ασθενής πρέπει να διακομισθεί στο νοσοκομείο, γιατί αν τα συμπτώματα εξελιχθούν περαιτέρω φθάνουν στις επιληπτικές κρίσεις, την αναπνευστική ανεπάρκεια, την καρδιακή ανακοπή και το κώμα.

Αυξημένα περιστατικά

Το να πάθει κάποιος υπερδοσολογία από στικάκια νικοτίνης ή τσιγάρα είναι κακό, αλλά αν πιεί υγρή νικοτίνη είναι ακόμα χειρότερα, διότι μπορεί να υποστεί δηλητηρίαση, τονίζει η ALA.

Δυστυχώς τα κρούσματά της έχουν αυξηθεί σημαντικά. Σύμφωνα με τα CDC, από 1 κρούσμα τον Σεπτέμβριο του 2010 έφτασαν στα 215 τον μήνα μέχρι τον Φεβρουάριο του 2014. Έκτοτε, αυξήθηκαν ακόμα περισσότερο. Εφέτος, τα αμερικανικά Κέντρα Δηλητηριάσεως διαχειρίστηκαν 6.581 περιστατικά έως τις 31 Οκτωβρίου 2023. Με άλλα λόγια, ξεπέρασαν τα 658 περιστατικά τον μήνα.

Όσον αφορά τη θεραπεία για την υπερδοσολογία, εξαρτάται από τη νικοτίνη που έχει καταναλώσει ο ασθενής, τον τρόπο της κατανάλωσης και τα συμπτώματα των ασθενών.

Σύμφωνα με το περιοδικό Nature, η χρήση του snus έχει αυξηθεί ιδιαίτερα μεταξύ του νεανικού πληθυσμού στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης και στις ΗΠΑ. Το 2021, περίπου το 10% των νεαρών ανδρών στην Φινλανδία χρησιμοποιούσε καθημερινά snus. Η πώληση snus απαγορεύτηκε από όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, εκτός από τη Σουηδία, στις αρχές της δεκαετίας του 1990.

Η απορρόφηση της νικοτίνης συνεχίζεται για όσο διάστημα το snus διατηρείται στη στοματική κοιλότητα. Παρόλο που υπάρχουν διαφορές που επηρεάζουν τον κίνδυνο εθισμού ενός ατόμου στη νικοτίνη, η ποσότητα και η συχνότητα της νικοτίνης που εισάγεται στον οργανισμό είναι καθοριστικής σημασίας.

Παρενέργειες ή κίνδυνοι

Μεταξύ των πιθανών παρενεργειών που έχουν αναφερθεί ξεχωρίζει ο κίνδυνος εθισμού ή εξάρτησης στη νικοτίνη. Παράλληλα, ορισμένοι χρήστες ενδέχεται να παρουσιάσουν ερεθισμό στο στόμα ή στα ούλα, ειδικά εάν είναι ευαίσθητοι στη νικοτίνη ή στα υπόλοιπα συστατικά του snus.

Τα στικάκια μπορούν επίσης να προκαλέσουν οδοντικές παθήσεις όπως η εξασθένηση των ούλων ή η τερηδόνα. Γαστρεντερικές διαταραχές, όπως ναυτία, αναφέρονται σε σχέση με την παρατεταμένη χρήση και την κατάποση σάλιου που έχει έρθει σε επαφή με το προϊόν.

Επιπλέον, ορισμένα άτομα μπορεί να είναι αλλεργικά σε συγκεκριμένα συστατικά τους, οδηγώντας σε αλλεργικές αντιδράσεις.

Πάντως, εάν το snus λαμβάνεται στις ενδεδειγμένες ποσότητες, ειδικοί εκτιμούν πως δεν θέτει σε σοβαρό κίνδυνο την υγεία, ενώ σπάνιο χαρακτηρίζεται ένα πιθανό λιποθυμικό επεισόδιο.

Τέλος, δεν είναι επίσης σαφές πώς συμβάλλουν άλλοι παράγοντες, καθώς η κατανάλωση αλκοόλ, για παράδειγμα, σχετίζεται με τη χρήση snus, γεγονός που καθιστά δυσκολότερη την κατανόηση των αιτιών που μπορεί να οδηγήσουν σε συγκεκριμένα προβλήματα υγείας.

Με πληροφορίες από Nature, Verywellhealth.com

Καρκίνος λάρυγγα με βραχνάδα, πονόλαιμο, πρήξιμο. Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες που τον προκαλούν;

Αλέξανδρου Γιατζίδη
https://scholar.google.gr/citations?hl=el&user=x0_XklQAAAAJ

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Ο καρκίνος του λάρυγγα είναι μια σοβαρή ασθένεια που απειλεί τη ζωή για την οποία όμως υπάρχει μια αποτελεσματική πρόληψη.

Ο καρκίνος του λάρυγγα είναι από τους συχνότερους καρκίνους στον άνθρωπο και σχεδόν πάντοτε οφείλεται στο κάπνισμα και στην κατανάλωση αλκοόλ.  Είναι 5 φορές πιο συχνός στους άνδρες και τις περισσότερες φορές (70%) εμφανίζεται πάνω στις φωνητικές χορδές αλλάζοντας τη χροιά της φωνής, με αποτέλεσμα ο ασθενή να πηγαίνει νωρίς στον ιατρό και να σώζεται 9 στις 10 φορές.

Η νόσηση αφορά τη μέση και τη μετέπειτα ηλικία, όμως μπορεί να εμφανισθεί και σε προγενέστερη ηλικία. Στη βιβλιογραφία αναφέρεται περίπτωση καρκινώματος του λάρυγγα σε ηλικία 14 ετών.

Γενικά ο καρκίνος του λάρυγγα έχει αργή εξέλιξη και μπορεί κανείς να τον προλάβει στην αρχή του, οπότε και είναι σίγουρη σχεδόν η οριστική θεραπεία. Φυσικά, ακόμα καλύτερο είναι να κόψετε το κάπνισμα και το αλκοόλ.

Οι περισσότερες περιπτώσεις καρκίνου του λάρυγγα όπως επίσης και το 90% των καρκίνων της κεφαλής και του λαιμού, οφείλονται σε γνωστούς παράγοντες που προκαλούν καρκίνο.

Για το λόγο αυτό, η πρόληψη είναι δυνατή χάρη σε μια αλλαγή του τρόπου ζωής που στόχο έχει την αποφυγή της έκθεσης στους νοσηρούς καρκινογόνους παράγοντες.

Ποια είναι όμως τα συχνότερα σημεία και συμπτώματα του καρκίνου του λάρυγγα;

    Επίμονη βραχνάδα της φωνής που εγκαθίσταται προοδευτικά.

    Δυσκολία στην κατάποση.

    Επίμονος πόνος στο λαιμό ή πόνος που εκδηλώνεται κατά την κατάποση.

    Τραχηλική διόγκωση λόγω μετάστασης στους τραχηλικούς λεμφαδένες.

    Πόνος στο αυτί.

    Εμφάνιση μάζας στο λαιμό.

    Αλλαγές στη φωνή.

    Αιμόπτυση λόγω αιμορραγίας του όγκου, σε προχωρημένα στάδια.

Το βράγχος φωνής είναι η σπουδαιότερη και κατά κανόνα η πρώτη εκδήλωση του καρκίνου του λάρυγγα. Άλλα συμπτώματα είναι ο χρόνιος ερεθιστικός βήχας, η δυσφαγία, η δύσπνοια, η αιμόπτυση, ο πόνος στο λαιμό και τέλος οι διογκωμένοι λεμφαδένες του λαιμού.

Οποιοδήποτε ενόχλημα από το λάρυγγα ή το φάρυγγα που επιμένει περισσότερο από δύο εβδομάδες θα πρέπει να ελέγχεται από ωτορινολαρυγγολόγο.

Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες που προκαλούν τον καρκίνο του λάρυγγα;

Το κάπνισμα: Περισσότεροι από 95% των ασθενών που προσβάλλονται από καρκίνο του λάρυγγα, είναι καπνιστές. Το κάπνισμα προκαλεί καρκίνο διότι δημιουργεί μεταλλάξεις στα γονίδια των κυττάρων του βλεννογόνου του αναπνευστικού συστήματος. Επίσης μειώνει το σύστημα άμυνας του οργανισμού με αποτέλεσμα αυτό να μη μπορεί να καταπολεμά νεοεμφανιζόμενα καρκινικά κύτταρα.

Οι πιθανότητες κάποιου καπνιστή να αναπτύξει καρκίνο του λάρυγγα αυξάνονται όχι μόνο από το πόσο καπνίζει αλλά και από τη συνολική χρονική διάρκεια για την οποία καπνίζει. 

Το αλκοόλ: Το αλκοόλ είναι ένας παράγοντας που ευνοεί την ανάπτυξη του καρκίνου του λάρυγγα.

Στην πραγματικότητα το αλκοόλ δρα σε συνέργεια με τον καπνό και μεγεθύνει τις αρνητικές του επιδράσεις. Τα άτομα τα οποία καπνίζουν και πίνουν αλκοόλ έχουν πολύ περισσότερο κίνδυνο για καρκίνο του λάρυγγα παρά το απλό άθροισμα και των δύο κινδύνων μαζί.

Ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων: Ο ιός αυτός (HPV) έχει συσχετισθεί με την γένεση του καρκίνου του λάρυγγα.

Η γαστρο-οισοφαγική παλινδρόμηση: Η πάθηση αυτή που χαρακτηρίζεται από την επιστροφή όξινου περιεχομένου του στομαχιού προς τον οισοφάγο και κάποτε προς το λάρυγγα, θεωρείται ότι δυνατόν να συμβάλλει στη γένεση του καρκίνου του λάρυγγα.

Η χρόνια έκθεση σε χημικές ουσίες (π.χ. νικέλιο, αμίαντος, θειικό οξύ). Ο αμίαντος, όπως και για άλλους καρκίνους, θεωρείται ένας παράγοντας που ευνοεί την ανάπτυξη του καρκίνου λάρυγγα. 

Τα άτομα που παρουσιάζουν αλλαγές στη φωνή, επίμονη βραχνάδα, πρέπει να ζητούν συμβουλή από το γιατρό τους. Αυτό γίνεται ακόμη πιο επιτακτικό εάν υπάρχουν στα άτομα αυτά, παράγοντες κινδύνου όπως το κάπνισμα και ψηλή κατανάλωση αλκοόλ.

Διάγνωση

Η διάγνωση του καρκίνου του λάρυγγα, εφόσον εκτιμηθούν τα κλινικά συμπτώματα, γίνεται με ενδοσκόπηση του λάρυγγα (απεικόνιση των βλαβών από κοντά με ειδική συσκευή) από τον ωτολαρυγγολόγο. Στη συνέχεια μπορεί να ληφθεί δείγμα της βλάβης για εξέταση στο μικροσκόπιο και σε ορισμένες περιπτώσεις να γίνει περαιτέρω έλεγχος με αξονική ή μαγνητική τομογραφία ή PET-CT

Θεραπεία του Καρκίνου του Λάρυγγα

Υπάρχουν διάφορες θεραπείες του καρκίνου του λάρυγγα που εφαρμόζονται είτε μόνες τους είτε σε συνδυασμό.

Α. Η χειρουργική θεραπεία περιλαμβάνει τις συντηρητικές επεμβάσεις. Σε πρώιμο στάδιο ο όγκος παραμένει περιορισμένος στη γλωττιδική περιοχή, επειδή οι γνήσιες φωνητικές χορδές δεν έχουν λεμφαγγεία. Οι θεραπευτικές επιλογές περιλαμβάνουν την ακτινοθεραπεία, την ανοικτή μερική λαρυγγεκτομή και  την ενδοσκοπική με laser CO2 αφαίρεση. Οι ασθενείς με πρώιμο γλωττιδικό καρκίνο (ΤIS, T1 ή T2 χωρίς τοπικές ή απομακρυσμένες μεταστάσεις) έχουν  καλή πρόγνωση. Στόχοι της θεραπευτικής αγωγής είναι η ίαση με διατήρηση του λάρυγγα, η ελαχιστοποίηση του κόστους και των σοβαρών επιπλοκών και η, όσο το δυνατόν, καλύτερη ποιότητα φωνής.

Η μερική λαρυγγεκτομή αποτελεί καθιερωμένη χειρουργική επιλογή, αλλά σήμερα χρησιμοποιείται κυρίως για την αντιμετώπιση των T1 γλωττιδικών καρκίνων που καταλαμβάνουν την πρόσθια γωνία και ως θεραπεία σε υποτροπή μετά από ακτινοθεραπεία. Ο πενταετής τοπικός έλεγχος αναφέρεται στο 90-98% και για τη διατήρηση του λάρυγγα στο 93-98%.

Β. Η ακτινοθεραπεία είτε σαν μοναδική θεραπεία σε πρώιμο στάδιο είτε σε συνδυασμό με τη χειρουργική ή την χημειοθεραπεία. Σε  μεγάλο αριθμό ασθενών με πρώιμο γλωττιδικό καρκίνο, ο όγκος έχει ήδη αφαιρεθεί με τη διαγνωστική βιοψία. Έτσι, πολλοί ασθενείς  χωρίς υπολειμματικό καρκίνο υποβάλλονται σε ακτινοθεραπεία που δεν χρειάζεται, με  κίνδυνο ανάπτυξης ακτινογενούς καρκίνου. Σε περίπτωση  τοπικής υποτροπής ή  δεύτερου πρωτοπαθούς όγκου, η ακτινοθεραπεία δεν μπορεί να επαναληφθεί και   συχνά η μόνη θεραπευτική επιλογή είναι η ολική  λαρυγγεκτομή.  

Γ. Η χημειοθεραπεία εφαρμόζεται είτε σε συνδυασμό με την ακτινοθεραπεία είτε με την χειρουργική  θεραπεία.

Η επιλογή της θεραπείας είναι αποτέλεσμα ιατρικής συνεκτίμησης πολλών παραγόντων.

Πώς μπορεί να προληφθεί;

Ο καλύτερος τρόπος για να μειώσετε τις πιθανότητες εμφάνισης αυτού του τύπου καρκίνου είναι να υιοθετήσετε ένα πιο υγιεινό τρόπο ζωής, που θα περιλαμβάνει αποφυγή του καπνίσματος και περιορισμό του αλκοόλ. Επιπλέον, η έγκαιρη εξέταση σε περίπτωση επιμένουσας βραχνάδας είναι ζωτικής σημασίας.

Διαβάστε επίσης

• Ο καρκίνος του πνεύμονα συχνά δεν παρουσιάζει συμπτώματα παρά μόνο αφού φτάσει σε προχωρημένο στάδιο. Η έγκαιρη διάγνωση σώζει ζωές
• Πόνος στο στήθος. Ποιες είναι οι αιτίες που προκαλούν θωρακικό πόνο; Πώς θα καταλάβετε αν οφείλεται στην καρδιά;
• Πότε ο βήχας πρέπει να σας ανησυχήσει, τι μπορεί να προκαλέσει και πώς αντιμετωπίζεται;