Το ειδικό προστατικό αντιγόνο PSA. Η σημασία του στον καρκίνο του προστάτη;

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Μια από τις πιο σημαντικές προόδους στην διάγνωση και αντιμετώπιση του καρκίνου του προστάτη (Κ.Π.) είναι η ανακάλυψη του PSA. Το PSA ανακαλύφθηκε στον προστατικό ιστό το 1970 (Ablin et al) , στο προστατικό υγρό το 1971 (Hara et al ) και μετρήθηκε στο πλάσμα το 1980 ( Kuriyama et al 1980). Από το 1988 χρησιμοποιείται ευρέως σαν δείκτης του καρκίνου του προστάτη (Stamey et al 1987, Oesterling et al 1988).

Το ειδικό προστατικό αντιγόνο (PSA,  Prostate-Specific Antigen) 

είναι μια γλυκοπρωτείνη, που ανευρίσκεται αποκλειστικά στα επιθηλιακά κύτταρα του προστάτη και σε μικρές ποσότητες στις σπερματοδόχες κύστεις, στους αδένες του Skene στη γυναίκα και στην ουρήθρα.

Μια μικρή ποσότητα εισέρχεται στην κυκλοφορία και κυκλοφορεί σαν ελεύθερο(free) ή σαν συνδεδεμένο(comlexed). Το σύνολο αυτών των δύο αποτελεί το συνολικό (total) PSA.

Η κύρια λειτουργία του είναι η υγροποίηση του σπέρματος κατά την εκσπερμάτιση. 
Το PSA παράγεται από τα κύτταρα του προστάτη και εκκρίνεται φυσιολογικά δια των προστατικών πόρων στο σπερματικό υγρό όπου βρίσκεται σε μεγάλες συγκεντρώσεις. Ελάχιστη ποσότητα του PSA εισβάλλει και στην κυκλοφορία του αίματος, σε παθολογικές συνθήκες τα επίπεδα του PSA αυξάνουν με αποτέλεσμα μεγαλύτερες ποσότητες να εισβάλουν στο αίμα και έτσι να ανιχνεύεται η αύξηση αυτή στο αίμα.

Το PSA στο αίμα είναι ελεύθερο ή συνδεδεμένο με άλλες πρωτεΐνες. Έτσι με την εξέταση αίματος μπορούμε να υπολογίσουμε και την τιμή του ελεύθερου  PSA (FREE PSA) στο αίμα και την τιμή του ολικού  PSA.

Οι δύο αυτές μορφές του PSA δηλαδή το ελεύθερο και το ολικό PSA είναι και αυτές που χρησιμοποιούνται   συχνότερα σήμερα για την εκτίμηση των πιθανών παθήσεων του προστάτη , εκτιμώντας τις τιμές αυτές ανεξάρτητα και σε συνδυασμό .

Το PSA χρησιμοποιείται κυρίως για την πιθανή ανίχνευση του καρκίνου του προστάτη σε πρώιμα στάδια ,έτσι ώστε, να πετύχουμε την καλύτερη θεραπεία για τον ασθενή .

Το PSA όμως δεν αυξάνει μόνο στον καρκίνο του προστάτη αλλά και σε άλλες παθολογικές και μη καταστάσεις . Επίσης χρησιμοποιείται από τους ουρολόγους για την παρακολούθηση της θεραπείας του καρκίνου του προστάτη .

Η τιμή του PSA μπορεί να αυξηθεί εκτός από τον καρκίνο και στην υπερτροφία του προστάτη, τιμή η οποία είναι συχνά εξαρτώμενη και με την ηλικία του ασθενούς. Έτσι έχουν μελετηθεί και αναφερθεί διάφορες τιμές αναφοράς των τιμών του PSA σε σχέση με την ηλικία, ώστε να μπορεί να γίνει μία καλύτερη αξιολόγηση των πιθανοτήτων εμφάνισης καρκίνου του προστάτη από την μία και για την αποφυγή άσκοπων βιοψιών του προστάτη στα πλαίσια διερεύνησης πιθανού καρκινώματος σε αυτόν από την άλλη.

Ο χρόνος ημίσειας ζωής του PSA είναι 2-3 ημέρες.

ΚΛΙΝΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ

ΦΥΣ.ΤΙΜΗ: 0-4 ng\ml.

AΥΞΗΣΗ ΣΕ: Παρουσία νόσου στον προστάτη, βιοψία, διορθικό υπερηχογράφημα. Η δακτυλική μπορεί να αυξήσει την τιμή του PSA αλλά δεν είναι κλινικά σημαντική

ΜΕΙΩΣΗ ΣΕ: Εκσπερμάτιση, φιναστερίδη, προστατεκτομή.

O Oesterling το 1993 μελέτησε ένα μεγάλο αριθμό ατόμων χωρίς καρκίνο του προστάτη και καθόρισε τις φυσιολογικές τιμές ανάλογα με την ηλικία.

Γενικά τα επίπεδα του PSA αυξάνουν κατά 0,04ng\ml το χρόνο ή κατά 3,2% το χρόνο για ένα άτομο ηλικίας 60 ετών.

40-50 = 0- 2,5

50-60 = ως 3,5

60-70 = ως 4,5

70-80 = ως 6,5

ΑΥΞΗΣΗ ΤΟΥ PSA ΠΑΡΑΤΗΡΕΙΤΑΙ ΣΕ :

•   ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗ

•   ΚΑΛΟΗΘΗΣ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ

•   ΠΡΟΣΤΑΤΙΤΙΔΑ

•   ΕΜΦΡΑΚΤΟ

•   ΒΙΟΨΙΑΠΡΟΣΤΑΤΗ                                             

•   ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΕΡΕΘΙΣΜΟΙ 

Μία τιμή μεγαλύτερη του 4 ng/ml φαίνεται να είναι το κατώφλι πάνω από το οποίο θα ζητηθεί να γίνει βιοψία αν και η ειδικότητα της εξέτασης είναι αρκετά χαμηλή για τιμές μικρότερες των 10 ng/ml.Το γεγονός ότι ένα ποσοστό 25%-40% ανδρών με τιμές PSA 4-10 ng/ml θα έχουν καρκίνο του προστάτη σημαίνει αυτόματα ότι το 60%-70% των ανδρών με τιμές PSA 4-10 ng/ml θα υποβληθούν σε βιοψία που δεν είναι απαραίτητη. Επίπεδα του PSA πάνω από 10ng/ml θέτουν μόνο την υποψία για καρκίνο του προστάτη , με ένα ποσοστό ανίχνευσης πάνω από 30%. Αν υπάρχει και μια μη φυσιολογική δακτυλική εξέταση, η υποψία γίνεται ακόμη ισχυρότερη. Τονίζεται ότι μια φυσιολογική τιμή PSA δεν πρέπει να εφησυχάζει τον εξεταζόμενο.

Σύμφωνα με τα παραπάνω διαπιστώνεται ότι το PSA δεν είναι ένας απόλυτος καρκινικός δείκτης και η αξιολόγηση του ως τέτοιου είναι συνδυασμός των διάφορων μορφών του , του ιστορικού και της κλινικής εξέτασης του ασθενούς .

Το PSA δεν μπορεί να αποτελέσει τη μοναδική εξέταση για την εκτίμηση της παθολογίας του προστάτη , πρέπει πάντα να γίνεται δακτυλική εξέταση  και διορθικό υπερηχογράφημα του προστάτη για να εκτιμηθεί η πιθανότητα ύπαρξης καρκινώματος ή όχι  .

Έτσι ο λόγος του ελεύθερου προς το  ολικό PSA σήμερα είναι ένας δείκτης αν και όχι απόλυτος ,ο οποίος σε συνδυασμό με την τιμή του ολικού PSA μπορεί να μας δώσει σημαντικές πληροφορίες για την πιθανότητα καρκινώματος ή μη στον προστάτη και την αποφυγή άσκοπων βιοψιών .  

Επίσης έχει σημαντικό ρόλο στην  πρώιμη διάγνωση περιπτώσεων καρκίνου ως και μια  δεκαετία πριν από την κλινική διάγνωση. Για παράδειγμα 8-10 χρόνια πριν την διάγνωση, τα επίπεδα του PSA δεν διαφέρουν μεταξύ καλοήθειας και καρκίνου, ο λόγος όμως  fPSA / fPSA μειώνεται σημαντικά στις περιπτώσεις κακοήθειας.

Σύμφωνα με τα παραπάνω έχουν καθοριστεί διάφορες τιμές του ολικού και του της % λόγου του ελεύθερου προς το ολικό PSA που μας δίνουν την δυνατότητα να αξιολογήσουμε καλύτερα ασθενείς οι οποίοι έχουν αυξημένο κυρίως ολικό PSA .

•   Σε τιμές PSA 4-10 ng/ml το όριο του λόγου fPSA/ fPSA πρέπει να είναι υψηλό γύρω στο 0,24 για να αποφευχθούν αρνητικές

•   Σε τιμές fPSA 3-4 ng/ml το όριο του λόγου fPSA/ fPSA πρέπει να μεγαλύτερο του 0,19 .

Εκτός του ολικό και το ελεύθερο PSA σημαντικό ρόλο έχουν και άλλοι παράμετροι του PSA όπως ο ρυθμός αύξησης του PSA και ο λόγος του ολικού PSA προς το μέγεθος του προστάτη έπειτα από διορθικό υπέρηχο για την εκτίμηση της πιθανότητας κακοήθειας του προστάτη και για την παρακολούθηση μετά από θεραπεία για τον καρκίνο του προστάτη .

Όλα τα παραπάνω δείχνουν την αξία που έχει το PSA μέχρι σήμερα για την εκτίμηση του προστάτη , για τον λόγο αυτό συστήνεται στην Αμερική να γίνεται εξέταση του PSA από την ηλικία των 40 ετών και κάθε χρόνο και στην Ευρώπη από την ηλικία των 49 ετών και κάθε χρόνο μαζί με κλινική και υπερηχογραφική εξέταση του προστάτη.

Διαβάστε επίσης:

• Ο καρκίνος του προστάτη είναι η αιτία για τον μεγαλύτερο αριθμό θανάτων μετά του πνεύμονα. Ευρωπαϊκή ημέρα κατά του Καρκίνου του Προστάτη
• Η προστατίτιδα, είναι η πιο συχνή ουρολογική πάθηση σε άντρες κάτω των 50. Αιτίες, συμπτώματα και αντιμετώπιση
• Πρόληψη του Καρκίνου του Προστάτη με άσκηση και σωστή διατροφή
• Ο καρκίνος του προστάτη είναι η αιτία για τον μεγαλύτερο αριθμό θανάτων μετά του πνεύμονα. Ευρωπαϊκή ημέρα κατά του Καρκίνου του Προστάτη
• Η σημασία του ειδικού προστατικού αντιγόνου (PSA) στον καρκίνο του προστάτη και σε άλλες παθολογικές καταστάσεις.
• Αιματουρία. Ποιες οι αιτίες που την προκαλούν, πώς γίνεται η διάγνωση και πόσο σοβαρό μπορεί να είναι το αίμα στα ούρα;
• Το βακτήριο Ureaplasma urealyticum. Είναι σεξουαλικώς μεταδιδόμενο το ουρεόπλασμα; Πόσο επικίνδυνο είναι;

Αλέξανδρου Γιατζίδη
Dr.
PhD
https://scholar.google.gr/citations?hl=el&user=x0_XklQAAAAJ

Ουρολοίμωξη. Συμπτώματα σε γυναίκες, άντρες, παιδιά. Ποιοι οι τρόποι μετάδοσης;

του Κωσταντίνου Λούβρου, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Μετά το κοινό κρυολόγημα οι ουρολοιμώξεις αποτελούν το συχνότερο ιατρικό πρόβλημα των γυναικών της αναπαραγωγικής ηλικίας. 

Η κυστίτιδα αποτελεί την πιο συχνή μορφή απλής ουρολοίμωξης, και στην πραγματικότητα 20-30% περίπου των γυναικών θα υποστούν την λοίμωξη αυτή τουλάχιστον μία φορά κατά την διάρκεια της ζωής τους. Ως κυστίτιδα ορίζεται η φλεγμονή της ουροδόχου κύστεως. Η ουρηθρίτιδα είναι η λοίμωξη η οποία αφορά μόνον την ουρήθρα, δηλαδή τη σωλήνα που ενώνει την κύστη με το εξωτερικό του σώματος. Συχνά η ουρηθρίτιδα και η κυστίτιδα συνυπάρχουν και τότε ονομάζονται λοίμωξη του κατώτερου ουροποιητικού ή ουρολοίμωξη. Η λοίμωξη στο ανώτερο ουροποιητικό σύστημα που αφορά τους νεφρούς λέγεται πυελονεφρίτιδα.

Υποτροπιάζουσες Ουρολοιμώξεις.

 Ως τέτοιες χαρακτηρίζονται οι ουρολοιμώξεις που επανεμφανίζονται σε συχνά χρονικά διαστήματα (3 ή περισσότερα συμπτωματικά επεισόδια σε περίοδο 12 μηνών) και οφείλονται είτε στο ίδιο μικροβιακό παράγοντα (επαναμολύνσεις) είτε σε διαφορετικό μικροβιακό παράγοντα (υποτροπές). Κάθε περίπτωση υποτροπιάζουσας ουρολοίμωξης θα πρέπει να ελέγχεται από τον γιατρό για να διαγνωστούν πιθανές υποκείμενες παθήσεις ή νοσήματα εντός ή εκτός του ουροποιητικού συστήματος του ασθενή. Εκδηλώνονται συνήθως σε άτομα με λειτουργικές διαταραχές ή ανατομικές δυσμορφίες του ουροποιητικού συστήματος. Η θεραπεία είναι μακροχρόνια και θα πρέπει να βρεθεί το ακριβές αίτιο της λοίμωξης για την αντιμετώπισή της.

Σε δύο μεγάλες κατηγορίες θα χωρίζαμε τις γυναίκες που παρουσιάζουν πιο συχνά επαναλαμβανόμενες ουρολοιμώξεις: 

α) τις νεαρές, σεξουαλικά δραστήριες γυναίκες και
β) γυναίκες που έχουν περάσει την εμμηνόπαυσή και λόγω έλλειψης των οιστρογόνων προκαλούνται αλλαγές στο ουροποιητικό σύστημα με αποτέλεσμα να είναι πιο ευάλωτο στις λοιμώξεις. 

Επίσης σημαντικό ρόλο έχει, στην εμφάνιση ουρολοιμώξεων στην γυναίκα, ο τρόπος ζωής της και η σεξουαλική της δραστηριότητα όπως:

         - Η χρήση αντισύλληψης (σπιράλ, διάφραγμα, σπερματοκτόνων κ.α.) πολλαπλασιάζει τον κίνδυνο εμφάνισης ουρολοίμωξης.

         - Η χρήση προφυλακτικών, που λόγω των λιπαντικών ουσιών που έχουν, μπορεί να ερεθίσει τον κόλπο και να τον κάνει πιο ευάλωτο στις λοιμώξεις, ή να έχουν αλλεργία στο υλικό από το οποίο είναι κατασκευασμένο το προφυλακτικό.

         - Το μπάνιο (αφρόλουτρο) μέσα στην μπανιέρα.

         - Η συχνή χρήση ειδικών σαπουνιών για τις ευαίσθητες περιοχές.

         - Η κακή χρήση πετσετών και καθισμάτων σε παραλίες, γυμναστήρια ή σε χώρους που δεν είναι εφικτή η διατήρηση της σωστής υγιεινής και καθαριότητας.

         - Η έλλειψη καθημερινής προσωπικής υγιεινής και καθαριότητας στην περιγεννητική περιοχή.

         - Ο λάθος τρόπος καθαρισμού του πρωκτού, θα πρέπει να γίνεται από μπροστά προς τα πίσω και όχι αντίθετα γιατί αλλιώς μεταφέρονται τα βακτήρια που υπάρχουν στον γαστρεντερικό σωλήνα (E. coli) στην περιοχή της ουρήθρας.

         - Η καθημερινή χρήση σερβιέτας και η κακή χρήση ταμπόν (η αλλαγή του ταμπόν θα πρέπει να είναι συχνή).

         - Η έλλειψη ή η κακή καθαριότητα του ρουχισμού μας (συνεχής χρήση του είδη φορεμένου εσώρουχου, καλσόν κλπ.).

         - Η χρήση συνθετικών εσωρούχων και στενών ρούχων που κρατούν την υγρασία και δημιουργούν το κατάλληλο περιβάλλον για την ανάπτυξη βακτηριδίων.

         - Η κακή συνήθεια που έχουν πολλές γυναίκες, λόγω έλληψης ή βρώμικης τουαλέτας στον χώρο που βρίσκονται, να αναστέλλουν την ούρηση με αποτέλεσμα να αναπτύσσονται μικρόβια μέσα στην ουροδόχο κύστη.

         - Η ξαφνική αύξηση της σεξουαλικής δραστηριότητας.

         - Η συχνή αλλαγή ερωτικού συντρόφου.

         - Η σεξουαλική επαφή από τον πρωκτό.

Οι γυναίκες που εγκυμονούν δεν είναι πιο επιρρεπείς στις λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος από τις άλλες γυναίκες, αλλά λόγω των ορμονικών αλλαγών στον οργανισμό τους και στην αλλαγή θέσης του ουροποιητικού συστήματος η λοίμωξη μπορεί ευκολότερα να προσβάλει και τους νεφρούς. Επίσης θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικές ειδικά το πρώτο και το τρίτο τρίμηνο της κύησης στη εμφάνιση ουρολοίμωξης γιατί μπορεί να προκαλέσει σοβαρές βλάβες στο έμβρυο. Αυτό είναι και ο βασικός λόγος που οι γιατροί συστήνουν περιοδικό έλεγχο των ούρων κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Οι άντρες συνήθως αρχίζουν να παρουσιάζουν ουρολοιμώξεις μετά την ηλικία των 50 ετών, που αρχίζουν να εμφανίζονται προβλήματα στον προστάτη και θα πρέπει να εξετάζεται η περίπτωση απόφραξης της ροής των ούρων, που μπορεί να οφείλεται σε φλεγμονή, υπερπλασία του προστάτη κλπ. Επίσης, πιο επιρρεπείς στην εμφάνιση ουρολοιμώξεων είναι άντρες με φίμωση, ή άντρες που έρχονται σε επαφή από τον πρωκτό, ή άντρες που η σύντροφός τους έχει ουρολοίμωξη. Οι ουρολοιμώξεις στους άντρες συνήθως σχετίζονται με την χρόνια βακτηριακή προστατίτιδα, όπου η θεραπεία της είναι δύσκολη και μακροχρόνια, ενώ στους πιο ηλικιωμένους άνδρες συχνά σχετίζεται με οξεία βακτηριακή προστατίτιδα, η οποία μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως.

Η ουρολοίμωξη είναι πολύ συχνή στα παιδιά, περίπου το 7% των κοριτσιών και το 2% των αγοριών περνούν ουρολοίμωξη μέχρι την ηλικία των 6 ετών.

Η αναγνώριση της ουρολοίμωξης στα μικρά παιδιά (η διάγνωση) δεν είναι εύκολη επειδή πολλές από τις μικροβιακές παθήσεις άλλων συστημάτων του παιδικού οργανισμού εκδηλώνονται με όμοια συμπτώματα.

Σε αντίθεση με τους ενήλικες τα παιδιά με ουρολοίμωξη είναι ευάλωτα στις νεφρικές βλάβες όταν παθαίνουν ουρολοίμωξη. Οι βλάβες αυτές μπορεί να προληφθούν με την έγκαιρη διάγνωση και τη θεραπεία. 

Η θεραπεία των ουρολοιμώξεων εξαρτάται από την ηλικία, την συχνότητα των επεισοδίων, την νεφρική λειτουργία, την ύπαρξη λίθων και την ύπαρξη ανωμαλιών του ουροποιητικού συστήματος. Τα αντιβιοτικά είναι ο κύριος τρόπος αντιμετώπισης των ουρολοιμώξεων και ταξινομούνται σε δύο κατηγορίες: 1) Αντιβιοτικά και 2) Χημειοθεραπευτικά.

Είναι πολλές οι περιπτώσεις ασθενών που επιλέγουν αυθαίρετα την αντιβίωση που θα πάρουν και κάνουν κατάχρηση του φαρμάκου, με αποτέλεσμα και να μην υποχωρεί η ουρολοίμωξη, αλλά και το μικρόβιο να αποκτήσει ανθεκτικότητα στην συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή.

Η επιλογή του αντιβιοτικού και το χρονικό διάστημα στο οποίο θα πρέπει να υποβληθεί ο ασθενής στην θεραπεία θα πρέπει να επιλεχθεί από τον γιατρό Ουρολόγο, λαμβάνοντας υπόψη και το ιστορικό του ασθενή, έτσι ώστε να έχει αποτέλεσμα η θεραπευτική αγωγή, να μην υπάρξει υποτροπή της ουρολοίμωξης και να αποφύγουμε την ανάπτυξη αντιμικροβιακής ανθεκτικότητας, το οποίο είναι και το μεγαλύτερο μειονέκτημα και ανησυχία στην θεραπεία των ουρολοιμώξεων. Σε ορισμένες περιπτώσεις ενδέχεται να χρειαστεί η εισαγωγή του ασθενή στο νοσοκομείο για την αντιμετώπιση της λοίμωξης.

Διαβάστε επίσης

• Πόσο συχνή και πόσο σοβαρή είναι η ουρολοίμωξη στα παιδιά; Πώς γίνεται η διάγνωση, ποια η θεραπεία και τι πρέπει να προσεχθεί;
• Οι ουρολοιμώξεις στις γυναίκες και στους άνδρες και τρόποι πρόληψης και αντιμετώπισης
• Η βακτηριακή κόλπωση αποτελεί την συχνότερη αιτία κολπικών εκκρίσεων. Πώς γίνεται η διάγνωση και πώς προλαμβάνεται;
• Πόνος στην λεκάνη, στην ούρηση, στην επαφή, δύσοσμες εκκρίσεις, φαγούρα, μπορεί να οφείλονται σε ουρολοίμωξη ή σε κολπίτιδα 
• Το βακτήριο Ureaplasma urealyticum. Είναι σεξουαλικώς μεταδιδόμενο το ουρεόπλασμα; Πόσο επικίνδυνο είναι;

Στυτική δυσλειτουργία; Μήπως υπάρχει καρδιολογικό πρόβλημα;

του Ξενοφώντα Τσούκαλη, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Η στυτική δυσλειτουργία είναι η επαναλαμβανόμενη αδυναμία έναρξης και διατήρησης της στύσης του πέους, επαρκής για διείσδυση και ικανής για την επίτευξη μιας ολοκληρωμένης σεξουαλικής επαφής. Σε κάθε άνδρα μπορεί να συμβεί κάποια στιγμή να μην μπορεί να αποδώσει όπως η περίσταση το απαιτεί και αυτό μπορεί να οφείλεται σε υπερβολικό άγχος, σε μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ ή σε κούραση. Σίγουρα αυτό εάν συμβεί μόνο για μια φόρα δεν αποτελεί πρόβλημα. Αν όμως η κατάσταση αυτή επαναλαμβάνεται – δηλ. περισσότερο από τις μισές φορές που γίνεται προσπάθεια ερωτικής επαφής τότε το θέμα είναι διαφορετικό. Πολλοί άντρες αντιμετωπίζουν αυτό το πρόβλημα σε μόνιμη βάση από ένα σημείο και μετά ενώ κάποιοι άλλοι το αντιμετωπίζουν περιστασιακά. Η στυτική δυσλειτουργία μπορεί να εμφανιστεί και σε νέους πέραν των ηλικιωμένων.

Η στυτική δυσλειτουργία και η καρδιαγγειακή νόσος έχουν μια δεδομένη και αναγνωρισμένη σχέση. Πολλές σημαντικές διεθνείς μελέτες αναφέρουν αξιόλογα ποσοστά ασθενών με καρδιαγγειακές παθήσεις, οι οποίοι εμφανίζουν ταυτόχρονα και προβλήματα στύσης.

Οι άνδρες με στυτική δυσλειτουργία έχουν κατά μέσο όρο 80% περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν καρδιοπάθεια σε σχέση με όσους έχουν την τύχη να μην έχουν παρόμοιο πρόβλημα.

Οι άνδρες με στυτική δυσλειτουργία έχουν κατά μέσο όρο 80% περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν καρδιοπάθεια σε σχέση με όσους έχουν την τύχη να μην έχουν παρόμοιο πρόβλημα, σύμφωνα με νέα έρευνα της γνωστής αμερικανικής Κλινικής Mayo.

Οι νεότεροι άνδρες 40-49 ετών με στυτική δυσλειτουργία έχουν ακόμα πιο αυξημένο κίνδυνο για την εμφάνιση καρδιοπάθειας.

Τα αποτελέσματα της έρευνας, υπό τη δρα Τζένιφερ Σόβερ, που δημοσιεύονται στο περιοδικό της Κλινικής "Mayo Clinic Proceedings", δείχνουν ότι οι άνδρες και οι γιατροί τους πρέπει να θεωρούν το πρόβλημα στύσης ως πιθανό προάγγελο προβλήματος στις στεφανιαίες αρτηρίες.

Οι ερευνητές δήλωσαν ότι δεν γνωρίζουν γιατί υπάρχει αυτή η σχέση.

Ορισμένοι επιστήμονες πιστεύουν ότι τόσο η στυτική δυσλειτουργία όσο και το πρόβλημα της καρδιάς στην πραγματικότητα πηγάζουν από κάποιο άλλο υποκείμενο πρόβλημα, με συνέπεια, πριν μπλοκαριστούν οι αρτηρίες γύρω από την καρδιά, να έχουν προηγουμένως μπλοκαριστεί οι μικρότερες αρτηρίες του γεννητικού οργάνου του άνδρα.

Μια άλλη πιθανότητα είναι ότι οι αρτηρίες χάνουν την ελαστικότητά τους με το πέρασμα του χρόνου, πρώτα στο πέος και μετά στην καρδιά.

Η έρευνα επιβεβαίωσε ότι η στυτική δυσλειτουργία αυξάνει με την ηλικία.

Διαπίστωσε τα εξής ποσοστά εμφάνισης ανά ομάδα ηλικιών: άνδρες 40-49 ετών 2,4%, 50-59 ετών 5,6%, 60-70 ετών 17%, 70 ετών και άνω 39%.

Στους άνδρες που διάγουν την έκτη, έβδομη και όγδοη δεκαετία της ζωής τους, ο συνολικός αριθμός καρδιακών επεισοδίων είναι αυξημένος σε όσους έχουν στυτική δυσλειτουργία, όμως το πρόβλημα -και ο κίνδυνος - είναι αναλογικά μεγαλύτερος στους άνδρες 40-49 ετών.

Δύο προηγούμενες μελέτες το 2005 είχαν επίσης δείξει την προγνωστική αξία της στυτικής δυσλειτουργίας για την έγκαιρη διάγνωση μελλοντικών καρδιοπαθειών.

Διαβάστε επίσης
Προβλήματα που μπορούν να επηρεάσουν την ανεβασμένη λίμπιντο το καλοκαίρι και να προκαλέσουν στυτική δυσλειτουργία.

Πόνος στη μέση από τα νεφρά; Είναι πέτρα στους νεφρούς, νεφρολιθίαση; Οξεία Νεφρική Ανεπάρκεια;.

του Κωνσταντίνου Λούβρου, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Πόνος στη μέση

Ο πόνος στη μέση είναι κάτι που αντιμετωπίζουν εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο.  Οκτώ στους δέκα ενηλίκους θα πονέσουν κάποια στιγμή της ζωής τους στη μέση, θα εκδηλώσουν δηλαδή οσφυαλγία. 

Πιο ευάλωτοι είναι οι παχύσαρκοι και όσοι κάνουν βαριές εργασίες, αλλά η οσφυαλγία παρουσιάζεται ακόμη και σε λεπτούς ή γυμνασμένους ανθρώπους.

Ο πόνος χαμηλά στη μέση μπορεί να εμφανιστεί ξαφνικά, στις περισσότερες περιπτώσεις αυτό συμβαίνει επειδή η μέση σας δεν έχει ασκηθεί και οι κινήσεις σας είναι άπειρες.  
Ακόμα και αν έχετε βιώσει πόνο και οι κινήσεις σας όταν σκύβετε ή πιάνετε ή σηκώνετε  πράγματα ψηλά είναι περιορισμένες, η πιο συνηθισμένη αιτία αυτού του τραβήγματος είναι το γεγονός ότι χρησιμοποιείτε τους μυς της πλάτης σε δραστηριότητες στις οποίες δεν έχετε συνηθίσει, όπως η μετακίνηση βαριών αντικείμενων ή η ενασχόληση με την κηπουρική.

Τι γίνεται όμως όταν ο πόνος οφείλεται στους νεφρούς;

Οι νεφροί είναι δύο, ένας αριστερός και ένας δεξιός. Έχουν σχήμα κυαμοειδές(σαν φασόλι), βρίσκονται στα πλάγια της σπονδυλικής στήλης, στο ύψος των Θ12 – O3 σπονδύλων και στηρίζονται στους μεγάλους ψοΐτες μύες, στο οπίσθιο κοιλιακό τοίχωμα. Δεν είναι τελείως κατακόρυφοι αλλά οι επιμήκεις άξονές τους συγκλίνουν προς τα επάνω. Έχουν μήκος 11–12 cm, πλάτος 6–7 cm και πάχος 3–4 cm. Το βάρος τους είναι περίπου 150 γρ.

O δεξιός νεφρός βρίσκεται λίγο χαμηλότερα από τον αριστερό γιατί πιέζεται από το ήπαρ το οποίο βρίσκεται ακριβώς από επάνω του.

Ο πόνος στη μία ή και τις δύο πλευρές του κορμού, κοντά στο σημείο που βρίσκονται τα νεφρά, οφείλεται συνήθως σε δυσλειτουργία των συγκεκριμένων οργάνων ή του ουροποιητικού. Αυτό που λίγοι γνωρίζουν όμως είναι ότι ο πόνος μπορεί να «ακτινοβολεί» από κάποιο άλλο ζωτικό όργανο, υποδεικνύοντας κάποιο σοβαρότερο πρόβλημα υγείας.

Ο πόνος εντοπίζεται στις περισσότερες περιπτώσεις μεταξύ του τελευταίου πλευρού και του οστού της λεκάνης και προς τα πίσω, κοντά στην οσφυϊκή μοίρα (δηλαδή τη μέση).

Εάν δεν είναι αποτέλεσμα δυσλειτουργίας των νεφρών, ο πόνος μπορεί να οφείλεται σε θλάση των μυών της πλάτης, κάταγμα στη σπονδυλική στήλη, επανενεργοποίηση του έρπητα, ανεύρυσμα στην κοιλιακή χώρα ή γυναικολογικό πρόβλημα.

Ιδιαίτερα στην περίπτωση ανευρύσματος, επιβάλλεται η άμεση ιατρική παρέμβαση, καθώς η ρήξη του ανευρύσματος μπορεί να απειλήσει την υγεία, λόγω της εκτεταμένης εσωτερικής αιμορραγίας.

Τυπικά, ο νεφρικός πόνος εντοπίζεται στη σύστοιχη με τον πάσχοντα νεφρό πλευροσπονδυλική γωνία και κάτω από τη 12^η πλευρά. Προκαλείται από απότομη διάταση της νεφρικής κάψας λόγω φλεγμονής ή απόφραξης. Ο πόνος φλεγμονώδους αιτιολογίας είναι συνήθως σταθερός, ενώ αυτός που οφείλεται σε απόφραξη έχει αυξομειούμενη ένταση, η οποία ακολουθεί τις περισταλτικές κινήσεις της αποχετευτικής μοίρας (κωλικός του νεφρού). Συχνά ο νεφρικός πόνος επεκτείνεται προς τον ομφαλό ή το σύστοιχο λαγόνιο βόθρο. Θα πρέπει να τονιστεί, ότι σε περίπτωση απόφραξης, η οξύτητα του πόνου σχετίζεται κυρίως με την ταχύτητα εγκατάστασης της απόφραξης και λιγότερο με το βαθμό διάτασης. Έτσι, παθήσεις που εξελίσσονται βραδέως και οδηγούν σε βαθμιαία διάταση της νεφρικής κάψας προκαλούν ελάχιστο ή καθόλου πόνο. Τέτοιες παθήσεις είναι οι όγκοι, η χρόνια πυελονεφρίτιδα, οι κοραλλιοειδείς λίθοι, οι πολυκυστικοί νεφροί κ.λπ.

Ο πόνος στους νεφρούς εντοπίζεται χαμηλά στη μέση  και συνήθως είναι ετερόπλευρος αν και μπορεί να εντοπίζεται και στις δύο πλευρές.

Συχνότερα ο πόνος στους νεφρούς εκδηλώνεται σαν κολικός και οφείλεται σε απόφραξη της ροής των ούρων, συνήθως από κάποια πέτρα (λίθο), που εντοπίζεται ψηλά προς τον νεφρό.

Στην περίπτωση της νεφρολιθίασης ο κολικός του νεφρού είναι ένας πολύ έντονος πόνος ο οποίος αυξομειώνεται σε ένταση. Συνήθως συνοδεύεται και από άλλα συμπτώματα, όπως τάση για εμετό, εμετό και αιματουρία. Μπορεί επίσης να υπάρχει πυρετός και ο πόνος να αντανακλά προς τον μηρό.

Άλλη συχνή αιτία που προκαλεί πόνο στους νεφρούς είναι η ουρολοίμωξη που έχει επεκταθεί προς τα πάνω (πυελονεφρίτιδα). Στην περίπτωση αυτή ο ασθενής εκτός από τον πόνο εμφανίζει υψηλό πυρετό με ρίγος, καταβολή, εμετούς και κάποιες φορές σύγχυση. Τα ούρα είναι θολά, μπορεί να μυρίζουν, να περιέχουν αίμα και να εμφανίζεται πόνος στην ούρηση. Συνήθως προηγούνται κοινά συμπτώματα ουρολοίμωξης (κυστίτιδας), όπως συχνουρία και κάψιμο ή τσούξιμο στην ούρηση.

Ο τυπικός κωλικός του νεφρού αρχίζει συνήθως σαν αίσθημα βάρους στη νεφρική χώρα, αλλά σύντομα εξελίσσεται σε οξύ άλγος με ιδιαίτερο χαρακτηριστικό την απουσία συγκεκριμένης αναλγικής θέσης. Πολλές φορές συνυπάρχει εφίδρωση, ναυτία, έμετοι ή μετεωρισμός. Ο πόνος μπορεί να υποχωρήσει αυτόματα και να επανεμφανιστεί μετά από κάποιο χρονικό διάστημα. Οξύς οσφυϊκός πόνος από απότομη διάταση της νεφρικής κάψας μπορεί να παρατηρηθεί και από υποκάψιο αιμάτωμα ή και νεφρική ισχαιμία εξ αιτίας αρτηριακού εμφράκτου ή φλεβικής θρόμβωσης.

Η διαφορική διάγνωση του νεφρικού πόνου θα πρέπει να γίνεται από ενδοπεριτοναϊκές παθήσεις, συνηθέστερα φλεγμονές ή ρήξεις ενδοπεριτοναϊκών οργάνων. Προς την κατεύθυνση αυτή σημαντική βοήθεια προσφέρει  το ιστορικό και η κλινική εξέταση.

Η λιθίαση του ουροποιητικού εμφανίζεται κλινικά σαν οξύς πόνος, ο γνωστός μας κολικός, δηλαδή πόνος στην οσφυϊκή χώρα με αντανάκλαση στο πλάγιο κοιλιακό τοίχωμα και στα έξω γεννητικά όργανα. Ο ασθενής που πονά κινείται χαρακτηριστικά συνεχώς μη μπορώντας να βρει ανακούφιση σε καμία θέση.
Γενικά ένας ασθενής με πέτρα στο ουροποιητικό μπορεί να εμφανίσει τα ακόλουθα συμπτώματα:

• Πόνο στην πλάτη και στα πλάγια της κοιλιάς που επεκτείνεται μπροστά και χαμηλά στις βουβωνικές χώρες και τα γεννητικά όργανα και έρχεται κατά κύματα
• Ναυτία, έμετο
• Τσούξιμο στην ούρηση
• Αιματουρία
• Συχνουρία
• Πυρετό με ρίγος, αν συνυπάρχει ουρολοίμωξη

Οι περισσότεροι λίθοι περνούν απαρατήρητοι μέχρι να προκαλέσουν έντονη συμπτωματολογία. Άλλες φορές ανακαλύπτονται τυχαία στα πλαίσια απεικονιστικού ελέγχου για αιματουρία ή κάποια άλλη πάθηση

Όταν τα νεφρά μας αδυνατούν να φιλτράρουν τις άχρηστες ουσίες από το αίμα μας, τότε αυτό ονομάζεται οξεία νεφρική ανεπάρκεια.

Δείτε τα συμπτώματα:

- Μειωμένη παραγωγή ούρων
- Αιματουρία (αίμα στα ούρα)
- Κατακράτηση υγρών, η οποία προκαλεί οίδημα στα πόδια, στους αστραγάλους ή στα πόδια σας
- Υπνηλία
- Δύσπνοια
- Μεταλλική γεύση στο στόμα (από την αύξηση της ουρίας στο αίμα)
- Κόπωση
- Σύγχυση
- Ναυτία, ζαλάδα και δυσκολία στη συγκέντρωση
- Πόνος ή/και «πλάκωμα» στο στήθος
- Επιληπτικές κρίσεις ή κώμα (σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις)

Διαβάστε επίσης

• Μήπως ο πόνος στην πλάτη οφείλεται στους νεφρούς; Γνωρίζετε που βρίσκονται οι νεφροί; Ποια η θέση των νεφρών σας; (φώτο)
• Ποια τα σημάδια ότι οι νεφροί δεν λειτουργούν φυσιολογικά; Ποιοι οι παράγοντες κινδύνου και πως μπορείτε να προλάβετε την νεφροπάθεια; 
• Αιματουρία. Ποιες οι αιτίες που την προκαλούν, πώς γίνεται η διάγνωση και πόσο σοβαρό μπορεί να είναι το αίμα στα ούρα;
• Πέτρες στα νεφρά (νεφρολιθίαση). Τι είναι και πώς δημιουργούνται; Τι πρέπει να κάνετε για να την προλάβετε; Ποια η κατάλληλη διατροφή και ποια βότανα μπορούν βοηθήσουν στην αντιμετώπιση;
• Ουρολοίμωξη. Που οφείλεται, ποια τα συμπτώματα σε γυναίκες, άντρες, παιδιά και ποιοι οι τρόποι μετάδοσης;
• Τι είναι η οξεία νεφρική βλάβη και ποιοι οι παράγοντες που την προκαλούν; Παγκόσμια Ημέρα Νεφρού. 
• Τσουκνίδα, για την αναιμία, τις πέτρες, την πίεση, τις αιμορροΐδες, τον διαβήτη, την ακμή.

Χλαμύδια. Προκαλούν πόνο στην ούρηση, στην κοιλιά και έκκριμα. Μεταδίδονται ακόμα και με τα χέρια

του Γιώργου Μονεμβασίτη, M.D.*, medlabnews.gr iatrikanea

Τα χλαμύδια είναι το πιο κοινό και θεραπεύσιμο σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα. Προκαλείται από το βακτήριο Chlamydia trachomatis, το οποίο μεταδίδεται από τα υγρά ή τα τοιχώματα του κόλπου των μολυσμένων γυναικών, και το έκκριμα της ουρήθρας ή και το τοίχωμα του έξω στομίου της ουρήθρας των μολυσμένων ανδρών.

Μεταδίδεται μεταξύ των ερωτικών συντρόφων αλλά και από τη μητέρα στο νεογέννητο προκαλώντας παθήσεις των ματιών (τράχωμα), των πνευμόνων και των αυτιών.

Η μετάδοση μπορεί να γίνει και μέσω των χεριών, για σύντομο χρονικό διάστημα μετά την επαφή τους με τα γεννητικά όργανα, προκαλώντας συνήθως επιπεφυκίτιδα. Το 75% των γυναικών και το 50% των ανδρών των μολυσμένων παραμένουν ασυμπτωματικοί ή έχουν θεραπευτεί τυχαία, λαμβάνοντας θεραπεία με μακρολίδες (ερυθρομυκινη, αζιθρομυκινη) για άλλη λοίμωξη. Η απουσία συμπτωμάτων σημαίνει ότι η νόσος μπορεί στο μεταξύ να εξελίσσεται και όταν πια αρχίσει καθυστερημένα η θεραπεία της, να μην είναι αποτελεσματική. Φυσικά, αν ο φορέας αλλάζει διαρκώς σεξουαλικούς συντρόφους, μπορεί να μεταδώσει εν αγνοία του την αρρώστια σε πολλούς ανθρώπους

Οι χλαμυδιακές λοιμώξεις μεταδίδονται:

• μέσω μολυσμένων σπερματικών ή κολπικών υγρών
• κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής χωρίς προφυλακτικό (κολπική, πρωκτική, στοματική)
• από μία μητέρα στο νεογνό

Ακόμα και αν τα συμπτώματα εξαφανιστούν, αυτοί που έχουν τη λοίμωξη μπορούν να την μεταδίδουν

Στο 65% των ανδρών που εκδηλώνουν ουρηθρίτιδα, ανεξάρτητα του αιτίου, συνυπάρχουν και χλαμύδια.

Τα συμπτώματα συνήθως εμφανίζονται σε  επτά έως δέκα ημέρες  μετά τη σεξουαλική πράξη με μολυσμένο ερωτικό σύντροφο.

Συχνότερα συμπτώματα είναι:

Πρώτο φανερό σύμπτωμα στους άνδρες  είναι ένα κάψιμο στην άκρη του πέους, που γίνεται κυρίως αισθητό με την πρωινή ούρηση. Από το πέος βγαίνει ένα διαυγές έκκριμα, που σταδιακά γίνεται παχύρρευστο, όσο  η μόλυνση δεν αντιμετωπίζετε. Τα συμπτώματα μπορεί να υποχωρήσουν, αλλά η μόλυνση να παραμείνει σε λανθάνουσα κατάσταση και να μεταδοθεί.

1. Πόνος κατά την ούρηση

2. Ασυνήθιστη έκκριση από το πέος, τον κόλπο ή τον πρωκτό

3. Πόνος στους όρχεις στους άνδρες

4. Αιμορραγία μεταξύ των περιόδων ή μετά το σεξ σε γυναίκες

5. Πόνος στο κάτω μέρος της κοιλιάς

6. Πιο βαριές περίοδοι στις γυναίκες

7. Πόνος, δυσφορία, έκκριση ή αιμορραγία από τον πρωκτό

8. Πόνος, πρήξιμο, ερεθισμός και έκκριση από τα μάτια

Μπορεί να προκαλέσουν:

•  Τραχηλίτιδα
•  Σαλπιγγίτιδα
•  Ενδοπυελική φλεγμονή (PID)
•  Στειρότητα - Υπογονιμότητα.
•  Εξωμήτριο κύηση.

Τα χλαμύδια μπορούν να προκαλέσουν επίσης εκτός της επιπεφυκίτιδας, φαρυγγοαμυγδαλίτιδα, φλεγμονές στο ορθό, επιδιδυμίτιδα στους άνδρες και σοβαρή φλεγμονώδη νόσο της πυέλου και των εξαρτημάτων στη γυναίκα προκαλώντας ακόμα και στείρωση.

Τέλος η κατηγορία Chlamydia trachomatis type G, συσχετίζεται άμεσα με την ανάπτυξη καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.

Διάγνωση με ειδικά διαγνωστικά τεστ, μετά από λήψη υγρού από τον κόλπο στην γυναίκα και την ουρήθρα στον άνδρα. Τα αποτελέσματα μπορούν να είναι άμεσα.

Η θεραπεία τους είναι απλή με κοινά αντιβιοτικά και καλό θα ήταν να ακολουθεί ένα μεγαλύτερο διάστημα θεραπείας εκρίζωσης σε υποτροπές ή υπογόνιμα ζευγάρια. Επίσης κατά κανόνα λαμβάνει αγωγή και ο σεξουαλικός σύντροφος.

 Αν όμως δεν ληφθεί θεραπεία η λοίμωξη μερικές φορές μπορεί να εξαπλωθεί σε άλλα σημεία του σώματος και να οδηγήσει σε σοβαρά μακροχρόνια προβλήματα υγείας σε άνδρες και γυναίκες όπως δυσκολία να κάνουν παιδιά. Αποφύγετε τις σεξουαλικές επαφές μέχρι να ολοκληρωθεί η θεραπεία σας και ο έλεγχος/θεραπεία του σεξουαλικού σας συντρόφου.

Η διάρκεια της θεραπείας πρέπει να είναι τουλάχιστον 7-10 ημέρες.

Ενδεικνυόμενα αντιβιοτικά 

•  Τετρακυκλίνη
•  Ερυθρομυκίνη
•  Δοξυκυκλίνη
•  Αζιθρομυκίνη
•  Οφλοξασίνη
•  Αμοξικυκλίνη

Θεραπεία και στους δύο σεξουαλικούς συντρόφους, για τον κίνδυνο αναμολύνσεων.


Προφύλαξη

Σαν μέσο πρόληψης, είναι απαραίτητη η σωστή χρήση προφυλακτικού σε πολυγαμικούς ή «προβληματισμένους» μονογαμικούς, το πλύσιμο των χεριών μετά την ενασχόληση με τα γεννητικά όργανα, αποφυγή επαφής σε οφθαλμοφανές πρόβλημα, συχνή εξέταση για χλαμύδια στις εγκύους και σε όσους αλλάζουν συχνά ερωτικό σύντροφο.

•  Συχνά τεστ σε σεξουαλικά ενεργείς γυναίκες και άνδρες.
•  Χρήση προφυλακτικού και διαφράγματος.
•  Μονογαμικές σχέσεις.
•  Περιορισμός στους σεξουαλικούς συντρόφους.
•  Έλεγχος εγκύων γυναικών.

* Ο Γιώργος Μονεμβασίτης είναι Μαιευτήρας-Γυναικολόγος.

Επ. Καθηγητής Παν/μίου Cornell, H.Π.Α., 
Εξειδικευτής στην Ουρογυναικολογία και Χειρουργική Χαλάρωσης Πυέλου.

Τηλ. 210 8053176 Μαρούσι, τηλ 210 7777787 Δορυλαίου 10-12 Αθήνα

Διαβάστε επίσης

• Μη ειδική βακτηριδιακή κολπίτιδα και ο αιμόφιλος του κόλπου (Gardnerella vaginalis)
• Το βακτήριο Ureaplasma urealyticum. Είναι σεξουαλικώς μεταδιδόμενο το ουρεόπλασμα; Πόσο επικίνδυνο είναι;
• Human Papillomaviruses (HPV). Kονδυλώματα - μυρμηκιες. Πρόληψη και εμβολιασμός
• Η βακτηριακή κόλπωση αποτελεί την συχνότερη αιτία κολπικών εκκρίσεων, πόνου, φαγούρας και δυσοσμίας. Πώς γίνεται η διάγνωση και η διάκριση από την κολπίτιδα;
• Τριχομονάδες, πως μεταδίδονται, τι προκαλούν σε γυναίκες και άντρες, τρόποι πρόληψης.
• Ουρολοίμωξη. Που οφείλεται, ποια τα συμπτώματα σε γυναίκες, άντρες, παιδιά και ποιοι οι τρόποι μετάδοσης;