Ακτινίδια για πέψη, πίεση, χοληστερίνη, όραση, δέρμα, πλούσια σε βιταμίνες και αντιοξειδωτικά

της Κλεοπάτρα Ζουμπουρλή, μοριακή βιολόγος, medlabnews.gr iatrikanea

Το ακτινίδιο είναι ένα εξωτικό φρούτο το οποίο μπορούμε να βρούμε στη χώρα μας σε κάθε εποχή. Το ακτινίδιο είναι ένα φρούτο γεμάτο βιταμίνες και πολύτιμα για το σώμα μας στοιχεία. Τρώγεται ευχάριστα όλο το χρόνο. 

Το ακτινίδιο είναι θάμνος με άνθη χρώματος κόκκινου ή λευκού. Τα φύλλα του έχουν ωοειδές σχήμα και στο κάτω μέρος τους έχουν χνούδι. Ο καρπός του είναι ράγα και είναι εδώδιμος, με γλυκόξινη γεύση. Το εξωτερικό του μέρος είναι χρώματος καφέ και το εσωτερικό είναι χυμώδες, με πράσινο χρώμα και μικρά σποράκια, χρώματος μαύρου. Η Κίνα θεωρείται επικρατέστερη πατρίδα του ακτινιδίου, από τα αρχαία χρόνια. Το γνωστότερο είδος που καλλιεργείται στην Ελλάδα ονομάζεται ακτινίδιον το σινικό. 

Το φυτό ήταν αυτοφυές στην Κίνα και ταξίδεψε μετά το 19ο αιώνα στη Βρετανία και το 1906 στη Νέα Ζηλανδία. Η ονομασία του όμως κίουι (Kiwi) προέρχεται από το ομώνυμο πτηνό, το οποίο είναι εθνικό σύμβολο της Νέας Ζηλανδίας, όπου ζει αποκλειστικά. Την ονομασία αυτή την πήρε το ακτινίδιο από το φυτοκόμο Hayward Wright (1873-1959), ο οποίος πειραματίστηκε με τα φυτά και κατόρθωσε να δημιουργήσει την ποικιλία που είναι γνωστή σήμερα. Με τη σημερινή μορφή του, το ακτινίδιο καλλιεργείται από το 1950.

Από τα πρώτα κιόλας χρόνια της κατανάλωσής του, άρχισαν να διαφαίνονται οι θεραπευτικές του ιδιότητες, οι οποίες κυρίως οφείλονται στα υψηλής περιεκτικότητάς του θρεπτικά συστατικά, όπως βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και νερό. Στη σημερινή εποχή, η κατανάλωσή του έχει αυξηθεί σημαντικά λόγω των πολύτιμων συστατικών που περιέχει, αλλά και λόγω της χαμηλής θερμιδικής του αξίας.

Ο καρπός του ακτινιδίου είναι πλούσιος σε κάλιο, μαγνήσιο, φώσφορο, φυτικές ίνες και ιχνοστοιχεία. Επίσης, διαθέτει περισσότερη βιταμίνη C σε σχέση με οποιοδήποτε άλλο φρούτο, αρκεί μόνο να καταναλωθεί αμέσως μετά την κοπή, για να μη χαθούν οι βιταμίνες. Η βιταμίνη C αποτελεί ισχυρό αντιοξειδωτικό, το οποίο βοηθά στην καταπολέμηση των ελευθέρων ριζών, καθώς επίσης και στην παραγωγή κολλαγόνου, για τη διατήρηση της υγείας του δέρματος. Η ύπαρξη πολλών βιταμινών καθιστά το ακτινίδιο ως το καλύτερο μέσο για την άμυνα κατά των μικροβίων. Επίσης, απομακρύνει τον κίνδυνο θρομβώσεων στο κυκλοφορικό σύστημα και διασφαλίζει τη σωστή πέψη και την εύρυθμη λειτουργία του εντέρου. Τέλος, συντελεί στη βελτίωση της όρασης, εξαιτίας του αντιοξειδωτικού λουτεΐνη που περιέχει.

Το ακτινίδιο αποτελεί εξαίρετη πηγή των λιποδιαλυτών βιταμινών Α και Ε, οι οποίες με την σειρά τους επιβραδύνουν την διαδικασία της γήρανσης και προστατεύουν τα κύτταρα από φθορές. Άλλες πολύ σημαντικές βιταμίνες που βρίσκουμε στο ακτινίδιο, είναι οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β, οι οποίες βοηθούν σε μεγάλο βαθμό στην υγιή λειτουργία του εγκεφάλου αλλά και το φυλλικό οξύ, το οποίο παρεμποδίζει τις γενετικές ανωμαλίες στα έμβρυα.

Παράλληλα με τις βιταμίνες και τα ιχνοστοιχεία κατέχουν υψηλή θέση στην θρεπτική αξία του ακτινιδίου. Τα πιο σημαντικά από αυτά είναι το κάλιο, το μαγνήσιο, το ασβέστιο, ο φώσφορος, ο σίδηρος, ο χαλκός και ο ψευδάργυρος. Το κάλιο βοηθάει στη μείωση της αρτηριακής πίεσης και περιέχεται στο ακτινίδιο σχεδόν στην ίδια ποσότητα που περιέχεται και στην μπανάνα. Ο φώσφορος και το μαγνήσιο δρουν συνεργικά, για την καλύτερη υγεία των οστών και των δοντιών. Επιπλέον, η βιταμίνη C που περιέχει το ακτινίδιο, βοηθάει στην καλύτερη απορρόφηση του σιδήρου.

Άλλα συστατικά τα οποία περιέχονται στα ακτινίδια, είναι οι φυτικές ίνες, το νερό, τα ω3 και ω6 λιπαρά και πολλά ισχυρά αντιοξειδωτικά. Μια από τις πιο διαδεδομένες ευεργετικές ιδιότητες του ακτινιδίου είναι η διουρητική δράση του, η οποία οφείλεται κατά κύριο λόγο στις φυτικές ίνες που περιέχει.

Οι φυτικές ίνες βοηθούν στην διατήρηση της υγείας του εντέρου και στην απομάκρυνση των τοξικών ουσιών από αυτό. Μια μερίδα ακτινιδίου (76γρ.) παρέχει το 10% της ημερήσιας συνιστώμενης ποσότητας σε φυτικές ίνες (3γρ). Επομένως, η συστηματική κατανάλωση του ακτινιδίου, μπορεί να βοηθήσει αποτελεσματικά στην καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας αλλά και του φουσκώματος.

Αυτό το μοναδικό φρούτο αποτελεί μια πολύτιμη πηγή ω3 και ω6 λιπαρών οξέων, τα οποία είναι ευρέως διαδεδομένα για την πρόληψη αλλά και την αντιμετώπιση των καρδιαγγειακών παθήσεων, όπως επίσης και για τον καλύτερο έλεγχο των φλεγμονών στο σώμα. Τα λιπαρά αυτά οξέα, συναντώνται κυρίως στα μικρά μαύρα σπόρια του ακτινιδίου.

Η λουτεΐνη είναι ένα ακόμη συστατικό που ξεχωρίζει στο ακτινίδιο. Είναι μια χρωστική ουσία, η οποία προστατεύει την όραση και βοηθά στην καλύτερη υγεία του δέρματος. Αξίζει να αναφέρουμε πως, όπως όλα τα φρούτα και τα λαχανικά, έτσι και η συστηματική κατανάλωση ακτινιδίου, έχει αποδειχθεί από έρευνες ότι βοηθά στην πρόληψη των καρδιαγγειακών παθήσεων, της παχυσαρκίας, του διαβήτη τύπου 2, στη μείωση της χοληστερόλης, καθώς και άλλων χρόνιων εκφυλιστικών ασθενειών.

Το ακτινίδιο κάνει καλό στην επιδερμίδα.

Το ακτινίδιο είναι πλούσιο σε βιταμίνη Ε, ένα πολύ σημαντικό αντιοξειδωτικό που προστατεύει και χαρίζει ένα υγιές και φωτεινό δέρμα, αποτρέποντας την εμφάνιση τυχόν ανεπιθύμητων παθήσεων

Οι πολυφαινόλες είναι φυτικές ουσίες που βρίσκονται κάτω από την φλούδα του φυτού και συμβάλλουν στην άμυνά του απέναντι στις μολύνσεις από παθογόνους παράγοντες. Πολλές μελέτες τα τελευταία χρόνια έχουν δείξει ότι οι ουσίες αυτές λειτουργούν προστατευτικά και στον άνθρωπο, προάγοντας την καλή κατάσταση της υγείας και παρατείνοντας τον μέσο όρο ζωής. 

Αναστέλλουν ή περιορίζουν την οξείδωση των λιπιδίων του αίματος, αυξάνουν τα επίπεδα της «καλής» (προστατευτικής για την υγεία) χοληστερόλης HDL ενώ ταυτόχρονα ρίχνουν τα επίπεδα της «κακής» χοληστερόλης LDL, η οποία συνδέεται με την δημιουργία αθηρωματικών πλακών. Οι πολυφαινόλες μειώνουν την πιθανότητα δημιουργίας θρόμβων, έχουν αντιφλεγμονώδη δράση και περιορίζουν σε σημαντικό βαθμό τις οξειδωτικές βλάβες στους ιστούς, απομακρύνοντας έτσι κατά την εκτίμηση των επιστημόνων και την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου.

Διατροφική αξία καρπού ακτινιδίου (ανά 100 gr) Νερό 81.2% Θερμίδες 66 Πρωτεΐνη 0.79gr Λίπη 0.07gr Υδατάνθρακες 17.5gr Βιταμίνη Α 174(I.U) Βιταμίνη Β1 0.02mg Βιταμίνη Β2 0.05mg Βιταμίνη C 150mg Ασβέστιο 16mg Φώσφορος 64mg Σίδηρος 0.51mg Νάτριο 7mg Κάλιο 264mg

Επιλέξτε ακτινίδια με ανέπαφη επιδερμίδα, χωρίς κηλίδες ή σχιμές. Τα ώριμα ακτινίδια πιέζονται εύκολα και είναι πολύ μαλακά. Έχουν μικρή διάρκεια ζωής αν παραμείνουν ανοικτά σε θερμοκρασία δωματίου. Διατηρείστε τα στο ψυγείο.

Η κατανάλωση των ακτινιδίων πρέπει να γίνεται αμέσως μετά την κοπή του φρούτου διότι αν το αφήσετε πολύ ώρα οξειδώνονται οι βιταμίνες του και κυρίως η βιταμίνη C με αποτέλεσμα να καταστρέφονται!

Διαβάστε επίσης

• Καρπούζι, για την καρδιά, τον καρκίνο, την δίαιτα αλλά και τη λίμπιντο
• Σύκα, φρέσκα ή αποξηραμένα, για το έντερο, την αναιμία, την οστεοπόρωση, την πίεση, τον διαβήτη και την λίμπιντο
• Βερίκοκο για την υγεία, την αναιμία, την δυσκοιλιότητα, την όραση, την ομορφιά και τα κουκούτσια τους για τον καρκίνο.
• ΚΕΡΑΣΙ. ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ. ΧΥΜΟΣ ΑΠΟ ΚΕΡΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΥΠΝΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΜΥΙΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΑΣΚΗΣΗ.
• Διάβασμα, εξετάσεις και διατροφή. Τα κεράσια απαραίτητα στους μαθητές για τις εξετάσεις.

Τα φάρμακα για την πίεση είναι καλύτερο να λαμβάνονται το βράδυ

 medlabnews.gr iatrikanea

Η λήψη φαρμάκων για την αρτηριακή πίεση πριν τον ύπνο παρά κατά την πρωινή αφύπνιση περιορίζει τον κίνδυνο καρδιακού και εγκεφαλικού επεισοδίου, σύμφωνα με νέα μελέτη που επικαλείται η εφημερίδα Guardian.

Η έρευνα αυτή, που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «European Heart Journal», είναι η πρώτη που διερεύνησε την επίδραση που έχει η χρονική στιγμή της ημέρας κατά την οποία ο ασθενής παίρνει το αντιυπερτασικό του φάρμακο στον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών προβλημάτων.

Ο καθηγητής Ραμόν Ερμίδα, βασικός συντάκτης της μελέτης από το Πανεπιστήμιο του Βίγκο στην Ισπανία, είπε ότι η επίδραση του χρόνου εξηγείται από το εσωτερικό ρολόι του σώματος, καθώς οι χημικές διεργασίες μέσα στο σώμα μας ποικίλουν κατά τη διάρκεια ενός 24ωρου.

Αυτό σημαίνει, κατά τον καθηγητή, ότι το ίδιο φάρμακο μπορεί να έχει διαφορετικά αποτελέσματα αν χορηγηθεί σε διαφορετικές χρονικές στιγμές μέσα στην ημέρα, πράγμα που ονομάζεται «χρονοθεραπεία».

Ο Ερμίδα εξήγησε ότι το ίδιο αντιυπερτασικό, στην ίδια δόση χορηγούμενο δύο διαφορετικές χρονικές στιγμές, έχει τελείως διαφορετική φαρμακοκινητική και φαρμακοδυναμική και έτσι συμπεριφέρεται σαν δύο διαφορετικά φάρμακα.

Τι ξέραμε μέχρι τώρα

Προηγούμενη έρευνα έχει δείξει ότι η υπέρταση κατά τον ύπνο και οι μικρές διαφορές μεταξύ της αρτηριακής πίεσης κατά τη διάρκεια της ημέρας και κατά τη διάρκεια της νύχτας, είναι σημαντικοί παράγοντες κινδύνου εμφάνισης καρδιαγγειακών προβλημάτων.

Έχουν επίσης διεξαχθεί μελέτες που δείχνουν ότι η φαρμακευτική αγωγή για την αρτηριακή πίεση όταν λαμβάνεται το βράδυ έχει καλύτερη δράση και κατά συνέπεια μπορεί να μειώνει τον αριθμό εγκεφαλικών και των καρδιακών επεισοδίων.

Η παρούσα μελέτη επιδίωξε να διερευνήσει την μακροπρόθεσμη επίδραση πρόσληψης αυτού του φαρμάκου πριν από τον ύπνο ή κατά την πρωινή αφύπνιση.

Η έρευνα

Η ερευνητική ομάδα χώρισε περισσότερους από 19.000 ενήλικες με υπέρταση σε δύο ομάδες. Στη μία ζήτησε από τους ασθενείς να παίρνουν την αγωγή πριν κοιμηθούν και στην άλλη κατά την πρωινή αφύπνιση.

Οι ασθενείς παρακολουθήθηκαν από τους ερευνητές για μια περίοδο από τέσσερα έως οκτώ χρόνια με την αρτηριακή πίεση να μετράται μια φορά το χρόνο επί 48 ώρες. Συνολικά, καταγράφηκαν 1.752 καρδιαγγειακά επεισόδια, όπως καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό, θάνατος από καρδιαγγειακή νόσο και καρδιακή ανεπάρκεια.

Αν και η δράση του φαρμάκου στην αρτηριακή πίεση κατά τη διάρκεια της ημέρας ήταν παρόμοια και για τις δύο ομάδες, αυτοί που έπαιρναν το φάρμακο πριν κοιμηθούν παρουσίασαν σημαντική μείωση στην αρτηριακή πίεση κατά τη διάρκεια της νύχτας, όπως και σημαντική διαφορά στην αρτηριακή τους πίεση όταν κοιμούνταν σε σχέση με όταν ήταν ξύπνιοι.

Τι συμβαίνει όταν κοιμόμαστε

Ο Ερμίδα εξηγεί ότι ήταν γνωστό ότι η δραστηριότητα του ορμονικού συστήματος που ρυθμίζει την αρτηριακή πίεση κορυφώνεται όταν κοιμόμαστε, αυτό σημαίνει ίσως ότι τα φάρμακα που αλληλεπιδρούν με αυτό το σύστημα έχουν καλύτερα αποτελέσματα όταν λαμβάνονται πριν από τον ύπνο.

Διαπιστώθηκε ότι αυτοί που έπαιρναν τα φάρμακα πριν κοιμηθούν διέτρεχαν 56% μικρότερο κίνδυνο θανάτου από καρδιαγγειακές νόσους, 49% χαμηλότερο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου και 44% μικρότερο κίνδυνο καρδιακής προσβολής συγκριτικά με την άλλη ομάδα.

Η ερευνητική ομάδα υποστηρίζει ότι τα ευρήματα πρέπει να επιβεβαιωθούν σε ένα μεγαλύτερο φάσμα εθνοτήτων και εργαζομένων.

Οι βιολογικές διεργασίες

Ο καθηγητής Στέφαν Μακ Μάχον, διευθυντής του Ινστιτούτου George για την Παγκόσμια Υγεία του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη, δήλωσε ότι μια τέτοια επίδραση στα καρδιαγγειακά επεισόδια δείχνει εκπληκτική, δεδομένων των πολύ μικρών διαφορών στην αρτηριακή πίεση.

Ωστόσο, ο Ερμίδα είπε ότι τα φάρμακα για την αρτηριακή πίεση μπορεί να παίζουν ρόλο σε πολλές διαφορετικές βιολογικές διεργασίες των οποίων η δραστηριότητα ποικίλλει κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Εκτός από την επίδραση στην αρτηριακή πίεση, η ομάδα διαπίστωσε ότι όσοι έλαβαν το φάρμακο πριν κοιμηθούν παρουσίασαν επίσης καλύτερη λειτουργία των νεφρών και καλύτερα επίπεδα χοληστερόλης, σημαντικοί παράγοντες που παίζουν ρόλο στις καρδιαγγειακές παθήσεις.

«Η μελέτη αυτή έχει τη δυνατότητα να μεταμορφώσει τον τρόπο με τον οποίο συνταγογραφούμε φάρμακα για την αρτηριακή πίεση», είπε ο Πολ Λίσον, καθηγητής καρδιοαγγειακής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.

Πηγή: European Society of Cardiology, The Guardian

Διαβάστε επίσης

• Τι πρέπει να κάνετε σε περίπτωση λιποθυμίας, λιποθυμικού ή συγκοπτικού επεισοδίου; Πρώτες βοήθειες.
• Χρήσιμες οδηγίες για σωστή μέτρηση της αρτηριακής πίεσης;
• Γιατί ματώνει η μύτη; Τι πρέπει να κάνουμε στην ρινορραγία;
• Καρδιακή αρρυθμία. Τι είναι; Πόσο επικίνδυνη είναι; Πώς αντιμετωπίζεται; Πώς προλαμβάνεται;
• Διατροφική αντιμετώπιση της αρτηριακής υπέρτασης

Η υπερινσουλιναιμία οδηγεί σε διαβήτη, αρτηριοσκλήρυνση, υπέρταση, αδυναμία, εξάντληση, καταβολή, υπνηλία

του Ξενοφώντα Τσούκαλη, Μ.D., medlabnews.gr iatrikanea

Υπερινσουλιναιμία είναι η αύξηση της ποσότητας ινσουλίνης στο αίμα η οποία προκαλείται μετά από γεύματα τα οποία έχουν μεγάλο ινσουλινικό δείκτη. Συχνά (αλλά όχι πάντοτε) τα γεύματα αυτά έχουν και υψηλό γλυκαιμικό δείκτη, οπότε υπάρχει κάποιος συσχετισμός, ειδικά στους υδατάνθρακες.

Ροντιόλα, Ροδιόλα για κατάθλιψη, άγχος, αϋπνία, υπέρταση, χρόνια κόπωση, μνήμη, πονοκεφάλους.

της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακή βιολόγος, medlabnews.gr iatrikanea

H Ροντιόλα ή Ροδιόλα (Rhodiola rosea) – η ρόδια ρίζα (λόγω του τριανταφυλλένιου αρώματός της) ή χρυσή ρίζα (λόγω του μπρούτζινου χρώματός της), είναι ένα πολυετές φυτό που ενδημεί στις αρκτικές και ορεινές περιοχές όπου η επιβίωση είναι δύσκολη, Σιβηρία, Ιμαλάια, Άνδεις, Άλπεις.

Δεν έχει καμία βιολογική συγγένεια με την κοινή τριανταφυλλιά, αλλά λόγω του παρόμοιου αρώματος της, έχει χρησιμοποιηθεί ως υποκατάστατο του ροδέλαιου των τριαντάφυλλων. H ροντιόλα είναι ένα βότανο όπου έχει χρησιμοποιηθεί από καιρό για τη θεραπεία της κατάθλιψης και της κούρασης.

Οι ευεργετικές και θεραπευτικές της ιδιότητες είναι γνωστές από την αρχαιότητα, ιδιαίτερα όσον αφορά στη διαχείριση του στρες. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία η Μήδεια χρησιμοποίησε τη ρίζα για να βοηθήσει τον αγαπημένο της Ιάσονα. Ο Ιάσονας ράντισε το σώμα του με τη ρόδια ρίζα και κατάφερε να νικήσει τους ταύρους που ξεφύτρωναν από τα δόντια του δράκου ολοκληρώνοντας τον άθλο που του είχε ανατεθεί. Η Ρόδια Ρίζα στην οποία ο Έλληνας γιατρός-θεραπευτής Διοσκουρίδης αφιέρωσε πολλές σελίδες έρευνας και τιμών για τις θαυματουργικές ιδιότητές της.

Επίσης η ροδιόλα συνδέθηκε με τους Βίκιγκς, οι οποίοι όφειλαν την εξαιρετική δύναμη στις ιδιότητες του φυτού, καθώς επίσης και με τις επιδόσεις των πρωταθλητών της Σοβιετικής Ένωσης. 

Στη Θιβετιανή ιατρική, η ροδιόλα συνίσταται σε καρδιαγγειακές και γαστρεντερικές παθήσεις. Στη λαϊκή ιατρική χρησιμοποιείτο για σε μηνορραγίες, διάρροιες, σε πυρετούς, πονοκεφάλους και σκορβούτο, την ποδάγρα, σε λοιμώξεις του αναπνευστικού, ηπατοπάθειες, σε νευρασθένειες και ως τονωτικό για τη χρόνια κόπωση. 

Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι βοηθάει σημαντικά άτομα που πάσχουν από ήπιου ή μέτριου βαθμού κατάθλιψη. Έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως στα διαστημικά προγράμματα, ώστε να βοηθήσει τα πληρώματα να αντέξουν στις δύσκολες συνθήκες που επικρατούν στο διάστημα.

Τον 20ο αιώνα η σοβιετική ιατρική κατέταξε το φυτό ως προσαρμοσιογόνο (adaptogen) εισάγοντας τον όρο στην ιατρική για να περιγράφει ουσίες που αυξάνουν την ικανότητα του οργανισμού να ανταπεξέρχεται καλύτερα σε καταστάσεις σωματικού και ψυχικού στρες.

Ανήκει σε μια κατηγορία φυτών που ονομάζονται προσαρμογόνα, γιατί θεωρείται ότι όταν εισέλθουν στο ανθρώπινο σώμα το βοηθούν να προσαρμοστεί σε δύσκολες συνθήκες, εξισορροπώντας το ενδοκρινικό και το νευρικό σύστημα.

Εμφανίζει μια σχεδόν απίστευτη καταπραϋντική, αντικαρκινική, καρδιοπροστατευτική, τονωτική και ενδυναμωτική του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος δράση. 

Η Rhodiola έχει μελετηθεί εντατικά στη Σοβιετική Ένωση - Ρωσία και τις Σκανδιναβικές Χώρες για περισσότερο από 35 έτη. 

ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΑ 

Αυτό το βότανο περιέχει πολλά βιοδραστικά συστατικά που έχουν ευεργετικές ιδιότητες για διάφορα μέρη του σώματος.

Το βότανο περιέχει φαινυλοπροπενοειδή (συμπεριλαμβανομένων των rosavin, rhosavidin, rhodiolosid, salidrosid). Επίσης, περιέχει thyrosol, cinnamic alcohol, αιθέρια έλαια, anthraglycosides, beta-sitosterin, daucosterol, μονοτερπένια, φλαβονοειδή και 16-18% ταννίνες.

Η κύρια φαρμακολογική δράση οφείλεται στις γλυκοσίδες.

Πότε να χρησιμοποιήσετε τη Ροντιόλα

Για τη θεραπεία της κατάθλιψης

Για υψηλότερη αντοχή (αθλητές, ηλικιωμένοι, αυξημένη πνευματική και σωματική εργασία)

Για να κατευνάσετε το στρες

Για να βελτιώσετε την αντοχή (αθλητές, παραμονή σε μεγάλα υψόμετρα)

Για να ενισχύσετε την ανοσία

Για να βελτιώσετε τη σεξουαλική σας ζωή

Για την μείωση της πίεσης

Για την αύξηση της πίεσης σε υπόταση

Βελτιώνει τις γνωστικές λειτουργίες

Για απεξάρτηση από το αλκοόλ και τα ναρκωτικά

Για την αϋπνία

Για αντιγήρανση

Σε κόπωση

Ως λιποδιαλυτικό

Για την υγεία του προστάτη στους άνδρες

Για εξισορρόπηση της συναισθηματικής σας κατάστασης

Αύξηση της Πνευματικής και Φυσικής Απόδοσης 

Σημαντικός αριθμός μελετών δείχνουν ότι η λήψη Rhodiola Rosea αυξάνει τις αντοχές στο πνευματικό και σωματικό στρες, ενώ μειώνει τα επίπεδα κορτιζόλης στο αίμα και πιθανόν να αυξάνει και το προσδόκιμο επιβίωσης.

Πολυάριθμες κλινικές δοκιμές βασισμένες σε διπλά τυφλά μελέτες ελέγχου με placebo αποδεικνύουν ότι το βότανο βελτιώνει την διάθεση και έχει αγχολυτική δράση. Χρησιμοποιείται ευρέως από αθλητές διότι αυξάνει την ενέργεια.

Βελτιώνει την πνευματική και φυσική απόδοση, ενώ χρησιμοποιείται ευρέως από αθλητές διότι αυξάνει την ενέργεια

Μπορεί να βοηθήσει την οξυγόνωση του εγκεφάλου και των μυϊκών ιστών ενισχύοντας καθημερινά τα επίπεδα ενέργειας, μειώνοντας την κόπωση. Η Rhodiola επιδρά στο κεντρικό νευρικό σύστημα αυξάνοντας την αυτοσυγκέντρωση, την μνήμη, την δύναμη και την κινητικότητα του ανθρώπινου σώματος, βελτιώνοντας την πνευματική ικανότητα ενισχύοντας την απόδοση στην εργασία.

Μελέτες επιβεβαιώνουν την αποτελεσματικότητα της Rhodiola όσον αφορά στις διαδικασίες φυσικής αποκατάστασης, η οποία οφείλεται ενδεχομένως στη γρήγορη κανονικοποίηση του λακτικού και του ουρικού οξέος κατά την ανάρρωση.

Ανακούφιση από το Στρες

Το βότανο βοηθάει στην προσαρμογή του οργανισμού διεγείροντας το νευρο-ενδόκρινο σύστημα του ανθρώπου. Τούτο πετυχαίνεται με την ιδιότητα της Rhodiola να αυξάνει τα επίπεδα της σεροτονίνης ντοπαμίνης και άλλων νευροδιαβιβαστών στον εγκέφαλο. Η σεροτονίνη και η ντοπαμίνη διασπώνται φυσιολογικά από το ένζυμο κατεχολομεθυλοτρανσφεράση (COMT), ενώ έχει αποδειχθεί ότι τα ενεργά συστατικά του εκχυλίσματος Rhodiola καταστέλλουν τη δραστηριότητα της COMT. Έρευνες καταδεικνύουν ότι η Rhodiola μπορεί να αυξήσει κατά 30% το επίπεδο των νευροδιαβιβαστών και να μειώσει κατά 60% τη δραστηριότητα της COMT .

Μια μελέτη σχετικά με τη διέγερση και την εξομάλυνση της φυσικής κατάστασης φοιτητών στους οποίους είχε χορηγηθεί ένα σκεύασμα εκχυλίσματος ρίζας Rhodiola κατά τη διάρκεια μιας αγχωτικής εξέτασης, έδειξε ότι το εκχύλισμα αυτό είχε θετικά αποτελέσματα στη φυσική κατάσταση, την πνευματική κόπωση και σε νευροκινητικά τεστ. Παρατηρήθηκε επίσης ότι τα αποτελέσματα αυτό-αξιολόγησης της γενικότερης ευεξίας του κάθε ατόμου ήταν πολύ καλύτερα στην περίπτωση που χρησιμοποιήθηκε Rhodiola, σε σύγκριση με το placebo.

Βελτίωση τoυ κυκλοφορικού

Βελτίωση της συνολικής κυκλοφορίας, αύξηση της πρόσληψης οξυγόνου και θρεπτικών συστατικών και μεταφοράς στους ιστούς, πρόληψη υποξίας που σχετίζονται με τη δημιουργία ελεύθερων ριζών. 89% των αθλητών σε μια μελέτη έδειξε αυξημένη αντοχή και ταχύτητα σε μια ποικιλία αθλημάτων.  Βοηθάει στην ανάκαμψη από την παρατεταμένη άσκηση, βοηθάει στην αύξηση των μυών.

Ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος

Η Rhodiola Rosea διεγείρει άμεσα έναν από τους πιο σημαντικούς τύπους κυττάρων του ανοσοποιητικού μας συστήματος, που είναι γνωστά ως Φυσικά Κύτταρα Φονείς Killer Cells ή ΝΚ κύτταρα, τα οποία καταπολεμούν ανεπιθύμητες λοιμώξεις. Επιπλέον, χάρη στην ικανότητά της να μειώσει το άγχος, η Rhodiola Rosea ωφελεί επίσης το ανοσοποιητικό σύστημα. Το στρες καταστέλλει την ανοσία και μειώνει την αντίσταση σε βακτήρια και ιούς.

ΑΝΤΙΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ

Υπάρχουν πολλοί ψυχολογικοί-οργανικοί μηχανισμοί που εμπλέκονται στην κατάθλιψη. Σε μοριακό επίπεδο οι επιστήμονες έχουν παρατηρήσει ότι υπάρχουν χαμηλά επίπεδα νευροδιαβιβαστών στον εγκέφαλο. Στην αύξηση των επιπέδων νευροδιαβιβαστών στον εγκέφαλο στοχεύουν και τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα. Η Rhodiola σύμφωνα με τους επιστήμονες αυξάνει την μεταφορά της 5-HTP (πρόδομος ουσίας της σεροτονίνης) στον εγκέφαλο και εμποδίζει την αποδόμησή της), με αποτέλεσμα τα επίπεδα της σεροτονίνης να αυξάνονται κατά 30% . Κάτι τέτοιο λειτουργεί ευεργετικά στους πονοκεφάλους. Σε κλινική μελέτη με 150 ασθενείς που έπασχαν από μέτρια κατάθλιψη και επί 1 μήνα λάμβαναν εκχύλισμα Rhodiola, τα 2/3 παρουσίασαν πλήρη απαλλαγή των κλινικών εκδηλώσεων της κατάθλιψης και έγιναν περισσότερο ενεργοί και κοινωνικοί. Κλινικές μελέτες έγιναν και για τη βελτίωση της εικόνας ασθενών με νόσο Alzheimer και Parkinson. Η αντικαταθλιπτική και αγχολυτική δράση της Rhodiola σε σχέση με το Hypericum (St. John’s Wort), Ginkgo biloba και Panax Ginseng ήταν πιο ισχυρή.

Αφροδισιακή δράση

Το ρίζωμα της Rhodiola rosea είναι γνωστό ως ισχυρό διεργετικό για αιώνες. Σύγχρονες έρευνες επιβεβαίωσαν την θετική επίδραση του βοτάνου σε σεξουαλικές δυσλειτουργίες, αυξάνοντας την libido.

Προσοχή

Είναι ασφαλές, μη τοξικό βότανο. 

Δεν συνιστάται η χρήση της Rhodiola κατά τη διάρκεια της κύησης και του θηλασμού.

Στη συνήθως συνιστώμενη δοσολογία (300mg την ημέρα), δεν συνοδεύεται από γνωστές παρενέργειες. 

Από το βότανο χρησιμοποιείται η ρίζα, ενώ το υπόλοιπο φυτό μπορεί να προστεθεί σε σαλάτες.

Διαβάστε επίσης

• Το οπλοστάσιο της φύσης: Βότανα και οι θεραπευτικές τους ιδιότητες ανά ασθένεια
• Κουρκουμάς ή κιτρινόριζα ως αντιφλεγμονώδες, αντικαρκινικό, για τον διαβήτη, την χοληστερινη, το Αλτσχάιμερ, την ακμή, τις πανάδες
• Βάλσαμο ή βαλσαμόχορτο ή σπαθόχορτο για την κατάθλιψη, τα τραύματα, το στομάχι, το άσθμα, τον καρκίνο. 
• Σταμναγκάθι για το συκώτι, την καρδιά, το στομάχι, το δέρμα
• Πιπερόριζα (τζίντζερ) ένα ωφέλιμο βότανο κατάλληλο για την βαρυστομαχιά, το κρυολόγημα, την χοληστερίνη, την αρθρίτιδα, τον διαβήτη και τις δίαιτες

Τα ζώα συμβάλλουν στην υγεία και στην αντιμετώπιση του άγχους, της μοναξιάς, υπέρτασης, κατάθλιψης

Κλεοπάτρα Ζουμπουρλή
MSc
της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακή βιολόγος, medlabnews.gr iatrikanea




Πολλοί άνθρωποι έχουν ευχάριστες αναμνήσεις από κατοικίδια ή ζώα φάρμας.  Το να μεγαλώνουν με έναν χνουδωτό, τρυφερό φίλο είναι ένα ικανοποιητικό μέρος της παιδικής ηλικίας των περισσότερων ανθρώπων.

Πολλές από τις ικανότητές μας για τη διαμόρφωση υγιών, ενήλικων σχέσεων μπορεί να προέρχονται από τις πρώτες ευχάριστες εμπειρίες με κατοικίδια. 

Τα κατοικίδια αποτελούν πραγματικά, κοινές εμπειρίες για τους περισσότερους ανθρώπους. 

Η Αμερικάνικη Κτηνιατρική Φαρμακευτική Ένωση εκτιμά ότι 59,1 εκατομμύρια γάτες, 52,9 εκατομμύρια σκύλοι, 12,6 εκατομμύρια πουλιά, 4 εκατομμύρια άλογα, 24 εκατομμύρια ψάρια, και εκατομμύρια άλλων ζώων μοιράζονται τα σπίτια μας μαζί μας. 


Τα νοικοκυριά με κατοικίδια είναι πιθανό να είναι γονείς με παιδιά. Το ποσοστό της ιδιοκτησίας κατοικίδιων είναι τέσσερις φορές μεγαλύτερο στις Η.Π.Α από ότι είναι στα βιομηχανικά έθνη της Ευρώπης και πέντε φορές μεγαλύτερο από ότι στην Ιαπωνία. Σε μια μελέτη, το 90% των ιδιοκτητών κατοικίδιων είπαν ότι το κατοικίδιό τους ήταν «εξαιρετικά σημαντικό» ή «πολύ σημαντικό» γι’ αυτούς, 87% θεωρούσαν το κατοικίδιό τους μέλος της οικογένειας, το 50% είχε φωτογραφίες του κατοικίδιου τους στο γραφείο ή το σπίτι ή στο πορτοφόλι τους, και το 50% επέτρεπε στο κατοικίδιό τους να κοιμάται με τα μέλη της οικογένειας.  Το 15% γιόρταζε τα γενέθλια των κατοικίδιων τους.  Σε μια εποχή όπου οι παραδοσιακές οικογένειες εξαφανίζονται, το 79% των ιδιοκτητών κατοικίδιων είπαν ότι μερικές φορές, το κατοικίδιό τους ήταν ο στενότερος σύντροφός τους.

 




Ψυχοσυναισθηματική  υγεία

"Στην σημερινή εξαιρετικά εξειδικευμένη και σύνθετη κοινωνία, ο μοντέρνος άνθρωπος έρχεται σε επαφή με περισσότερους ανθρώπους σε μια μέρα από ότι οι πρόγονοί μας σε ολόκληρη τη ζωή τους.  Έχει γίνει αναγκαίο να επιταχύνουμε τη διαδικασία των δεσμών, και είναι πολύ δυσκολότερο να αναπτυχθούν σημαντικές και με σημασία σχέσεις… Η μοναξιά δεν γνωρίζει άλλους: δεν γνωρίζεται από άλλους… μπορεί να αποσπούν προς άλλη κατεύθυνση τις ανησυχίες και τα προβλήματα κάποιου. Είναι κοινωνικά αποδεκτά θέματα για συζήτηση και ευκαιρίες για άγγιγμα. Υπάρχει μεγαλύτερη «πολυδιαστατικότητα» («πλαστικότητα») στις σχέσεις κατοικίδιου/ανθρώπου παρά στις περισσότερες σχέσεις ανθρώπου/ανθρώπου: οι κανόνες που καθορίζουν τους ρόλους στις γονικές, αδερφικές, γαμιαίες και φιλικές σχέσεις είναι περισσότερο κοινωνικά δομημένοι και κωδικοποιημένοι. Τα κατοικίδια έχουν συχνά περιγραφεί ως μη απειλητικοί και μη επικριτικοί σύντροφοι."




"Η φύση μη διγνωμίας της ανταλλαγής τρυφερότητας μεταξύ των ανθρώπων και των ζώων διαφέρει από τις ανταλλαγές με στενά μέλη της οικογενείας και άλλους συγγενείς.  Τα κατοικίδια είναι μια πηγή παρηγοριάς που μπορεί να προγραμματιστεί βάσει των αναγκών του ιδιοκτήτη, σε σχεδόν οποιαδήποτε ποσότητα, χωρίς διαπραγμάτευση ή παρακάλια", δηλώνουν οι ερευνητές Aaron Katcher και Erika Friedmann.





"Οι σκύλοι επιτρέπουν στους ιδιοκτήτες τους να είναι ο εαυτός τους έτσι ώστε να μπορούν να ρισκάρουν την αυτό-απομόνωσή τους και να δημιουργήσουν δεσμεύσεις". - Judy Harris  "Ένας σκύλος είναι ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου επειδή κουνάει την ουρά του και όχι τη γλώσσα του" -  Dr. Samuel Corson




• Μπορεί να προσθέτουν μια αίσθηση ασφάλειας και προστασίας.

• Μπορεί να ενθαρρύνουν τη σωματική δραστηριότητα και την κοινωνική συναναστροφή με τους γείτονές μας.

• Μπορεί να είναι έξοδοι για χόμπι και ευκαιρίες για ομαδικά ενδιαφέροντα.

• Μπορεί να είναι το υποκατάστατο των απόντων παιδιών.

• Οι ευθύνες και οι καθημερινές τελετουργίες φροντίδας τους μπορεί να προσφέρουν τη λυδία λίθο της πραγματικότητας.

• Τα ζώα σε ένα σπίτι μπορεί να παίζουν το ρόλο του φυλαχτού κατά της μοναξιάς και της κατάθλιψης.

• Τα κατοικίδια έχει επίσης, παρατηρηθεί ότι συμβάλλουν στην ανάπτυξη της δύναμης του «εγώ» σε ανθρώπους σε ιδρύματα.

• Η παρουσία κατοικίδιων σε ένα νοικοκυριό φαίνεται να συμβάλλει στην ανάπτυξη της εμπιστοσύνης και της αυτοεκτίμησης των παιδιών. Τα κατοικίδια μπορούν να βοηθάνε στο να μάθουν τα παιδιά τις υπευθυνότητες της καθημερινής ζωής, τη συμπόνοια για άλλα πλάσματα τα οποία μοιράζονται τον πλανήτη μαζί μας και τους κύκλους της ζωής και του θανάτου. Μπορούν να βοηθάνε στη δημιουργία της αυτοπεποίθησης. Έχει επιστημονικά αποδειχθεί ότι η ύπαρξή τους κοντά σε παιδιά, τα διδάσκει αξίες όπως η υπευθυνότητα, η φιλία και ο σεβασμός και αναπτύσσει την κοινωνικότητα, την ευαισθησία και την προσωπικότητά τους. Τα οικιακά ζώα μπορεί να είναι ανεκτίμητοι φίλοι με τους οποίους τα παιδιά μπορούν να μοιραστούν τα πιο κρυφά τους όνειρα, τις μυστικές σκέψεις, τις ιδιωτικές στιγμές και τη συντροφικότητα κατά τη διάρκεια μοναχικών ή γεμάτων στρες περιόδων.

• Είναι πολύτιμοι σύντροφοι για τους ανθρώπους τρίτης ηλικίας. Τους βοηθούν να διατηρήσουν τα ενδιαφέροντα, τη ζωτικότητα και την οξύτητα του πνεύματός τους, και να αντιμετωπίσουν τη μελαγχολία που πολλές φορές εμφανίζεται σε αυτές τις ηλικίες.

• Ειδικές συναισθηματικές σχέσεις αναπτύσσονται μεταξύ ζώων και ανθρώπων με ειδικές ανάγκες. Τα ζώα γίνονται η παρηγοριά τους, γίνονται οι πολύτιμοι συμπαραστάτες τους, γίνονται κάποιες φορές, το φως τους.




Σωματική υγεία

Αυξάνονται όλο και περισσότερο οι αποδείξεις ότι τα συναισθηματικά και ψυχολογικά οφέλη της συντροφιάς των κατοικίδιων έχουν και σωματικά οφέλη, ότι δηλ. τα κατοικίδια βελτιώνουν όχι μόνο την άυλη «ποιότητα ζωής» αλλά και βελτιώνουν και την ανθρώπινη υγεία.




Έρευνες έχουν δείξει ότι το χάιδεμα και η φροντίδα των ζώων, ιδιαίτερα εκείνων με τα οποία έχει δημιουργηθεί μια στενή σχέση, μπορεί να μειώσουν την πίεση και τους ρυθμούς της καρδιάς και να βελτιώσουν τα ποσοστά επιβίωσης μετά από καρδιακές ασθένειες.

         

Διάφορες έρευνες κατέληξαν στο ότι η παρουσία και η επαφή με ένα ζώο συντροφιάς θα μειώσει την πίεση ενός ατόμου.   Σε δημοσίευμα του Reuters αναφέρεται σε συμπεράσματα της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας, που κάνει λόγο για τα πολλά οφέλη ενός ιδιοκτήτη κατοικίδιου από αυτό, με πρώτο και βασικό τη μείωση του κινδύνου για καρδιοπάθεια που σημαίνει σχετίζεται με λιγότερη παχυσαρκία, καθώς επίσης με χαμηλότερα επίπεδα αρτηριακής πίεσης, λιπιδίων (τριγλυκεριδίων) και χοληστερόλης. Σε έρευνα βρέθηκε ότι όσοι είχαν στο σπίτι τους κάποιο ζώο ήταν πιο δραστήριοι σωματικά, κάτι που είναι πολύ καλό για την υγεία. Παράλληλα, άλλες έρευνες έχουν δείξει ότι τα κατοικίδια δρουν ηρεμιστικά για τον κάτοχό τους, μειώνοντας το στρες του. Δεν είναι μάλιστα λίγες οι φορές που τα ζώα χρησιμοποιούνται βοηθητικά σε προγράμματα ψυχοθεραπείας. Η αφοσίωση και η αγάπη που δείχνουν τα ζώα μειώνουν το άγχος, την κατάθλιψη και τη μοναξιά του ιδιοκτήτη τους, ενώ ανεβάζουν την αυτοεκτίμησή του. Αυτό που συμβαίνει βιοχημικά στον οργανισμό εξηγεί την αλλαγή στη διάθεση: Η κορτιζόλη, ορμόνη του στρες, μειώνεται και η παραγωγή σεροτονίνης είναι γεγονός.

Το κοίταγμα μιας γυάλας με ψάρια επίσης μείωσε την πίεση σε επίπεδο ακόμη χαμηλότερο από όταν ο άνθρωπος καθόταν ακίνητος και κοιτούσε έναν κενό τοίχο.

Το κοίταγμα ενός ενυδρείου κατά τη διάρκεια οδοντικής θεραπείας και στοματικών εγχειρήσεων μπορεί να μειώσει το στρες.

Μεγαλύτερη έκπληξη μπορεί να προκαλέσουν οι ανακαλύψεις ότι η ιδιοκτησία κατοικίδιων μπορεί να βοηθήσει ένα άτομο που έπαθε καρδιακή προσβολή, να ζήσει περισσότερο.

Οι ηλικιωμένοι άνθρωποι που έχουν κατοικίδια επισκέπτονται τους γιατρούς 16% λιγότερο από εκείνους που δεν έχουν και ότι οι ιδιοκτήτες σκύλων ιδιαίτερα κάνουν 21% λιγότερες επισκέψεις.

Τα ζώα συντροφιάς, λοιπόν, έχουν μάθει να ζουν κοντά μας σαν πολύτιμοι φίλοι και σύντροφοί, μπορούν να βοηθήσουν στην προστασία του καρδιαγγειακού συστήματος. Έχουν την ανάγκη μας και έχουμε τη δική τους.

Η παρουσία τους λειτουργεί σαν ένα είδος θεραπείας από το καθημερινό άγχος. 

Τα κατοικίδια ωφελούν τον εγκέφαλο. Ένας τρόπος για να είναι οι άνθρωποι ψυχολογικά και νοητικά πιο υγιείς, είναι η κοινωνικοποίησή τους, το βασικό γνώρισμα της ανθρώπινης φύσης δηλαδή. Οι ιδιοκτήτες σκύλων έχουν την τάση να συζητούν μεταξύ τους, ακόμη και για θέματα που δεν έχουν καμία αξία, και αυτό είναι ευεργετικό και για την ψυχή και για τον εγκέφαλο. Κατά των αλλεργιών στα παιδιά.
Οι πιο πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι τα παιδιά που θα γεννηθούν και αναπτυχθούν σε σπίτι όπου υπάρχει σκυλί ή γάτα, έχουν λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν αλλεργίες.

Το κλειδί στην θεραπεία με τη βοήθεια ζώων, λοιπόν, είναι ότι τα ζώα γενικά, και τα ζώα συντροφιάς πιο κοινά, θεωρούνται από πολλούς ως «οι καλύτεροι φίλοι του ανθρώπου».  Τα εξαρτώμενα, οικιακά ζώα μπορούν να προσφέρουν στους ανθρώπους ανιδιοτελές ενδιαφέρον, διατήρηση γνωρισμάτων εμβρυϊκών στοιχείων στα ζώα που προκαλούν έμφυτες αντιδράσεις ανατροφής, και προσφέρουν μια αίσθηση επίτευξης και συνεχούς, μη επικριτικής αποδοχής και συντροφικότητας.  




Μπορούν να εξυπηρετήσουν ως καταλύτες στην κοινωνική συναναστροφή και ως γέφυρες στη διαπροσωπική επικοινωνία και δέσιμο. Σε μια εποχή όπου ο άνθρωπος έχει χάσει την επαφή του με τη φύση, η σχέση του με τα ζώα τον βοηθάει να αποκαταστήσει την σχέση του μαζί της, με τους συνανθρώπους του και με τον ίδιο τον εαυτό του.




Πηγή: Aπό τον δικτυακό τόπο της κοινωφελούς μη κερδοσκοπικής οργάνωσης φίλων του καρκίνου ΜΕΙΝΕ ΔΥΝΑΤΟΣ 

Χρήσιμες συμβουλές από καθηγητή καρδιολογίας για μια υγιή καρδιά. Παγκόσμια Ημέρα Καρδιάς

επιμέλεια medlabnews.gr iatrikanea

Η Παγκόσμια Ημέρα Καρδιάς γιορτάζεται τη τελευταία Παρασκευή του Σεπτέμβρη (φέτος στις 29 Σεπτεμβρίου). Καθιερώθηκε από την Διεθνή Ομοσπονδία Καρδιάς, με πρωτοβουλία της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας. Στόχος της ημέρας είναι η ευαισθητοποίηση του κοινού για τα καρδιαγγειακά νοσήματα και η ενημέρωση για την πρόληψη εμφάνισής τους, που αποτελούν μάστιγα για τις ανεπτυγμένες και αναπτυσσόμενες χώρες του πλανήτη.

Κατά την προηγούμενη δεκαετία, η καρδιαγγειακή νόσος (ΚΑΝ) αναδείχθηκε ως η πιο σημαντική αιτία θανάτου παγκοσμίως. Το 2020, εκτιμάται ότι η ΚΑΝ ήταν η αιτία 16 εκατομμυρίων θανάτων, δηλαδή το 30% όλων των θανάτων παγκοσμίως. Το 2021 και το 2012, η ΚΑΝ υπολογίζεται ότι ήταν υπεύθυνη για τον θάνατο 17,3 εκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίως σε ετήσια βάση. 

Η ΚΑΝ περιλαμβάνει τέσσερις βασικές κατηγορίες:

• Στεφανιαία νόσος (ΣΝ), η οποία μπορεί να εκδηλωθεί ως έμφραγμα μυοκαρδίου, στηθάγχη, καρδιακή ανεπάρκεια και αιφνίδιος θάνατος(< 1 ωρα από την έναρξη των συμπτωμάτων)

• Αγγειακή εγκεφαλική νόσος (ΑΕΝ), η οποία εκδηλώνεται ως αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο(μόνιμο ή παροδικό)

• Περιφερική αρτηριακή νόσος, η οποία εκδηλώνεται ως διαλείπουσα χωλότητα

• Αορτική αθηροσκλήρωση, θωρακικά και κοιλιακά ανευρύσματα

Ο εφόρου ζωής κίνδυνος για να εκδηλωθεί οποιαδήποτε μορφή της καρδιαγγειακής νόσου σε άτομα ηλικίας άνω των 30 ετών χωρίς γνωστή ΚΑΝ, αγγίζει το 50%, με την στεφανιαία νόσο να αντιστοιχεί στο 1/3 με ½ των συνολικών περιστατικών ΚΑΝ. Παρά την αύξηση του προσδόκιμου ζωής και την μείωση των θανάτων από ΣΝ και ΑΕΝ από το 1975, η ΚΑΝ και οι σχετικές επιπλοκές που προκαλούνται από αυτήν, παραμένουν η πρώτη αιτία θανάτου με αυξημένο κόστος νοσηλειών και θεραπείας.

Πολλά άτομα στον γενικό πληθυσμό έχουν τουλάχιστον έναν ή περισσότερους παράγοντες κινδύνου για ΣΝ, και πάνω από το 90% των ΚΑΝ συμβαμάτων εκδηλώνονται σε άτομα με τουλάχιστον έναν παράγοντα κινδύνου. Οι πέντε κύριοι τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου είναι η δυσλιπιδαιμία, ο σακχαρώδης διαβήτης, η υπέρταση, η παχυσαρκία και το κάπνισμα, και υπολογίζεται ότι ευθύνονται για τους μισούς και πλέον θανάτους από ΚΑΝ. Επιπλέον βασικός παράγοντας κινδύνου αποτελεί η ύπαρξη πρώιμης ΚΑΝ στην οικογένεια, σε συγγενείς πρώτου βαθμού (θετικό οικογενειακό ιστορικό).

Οικογενειακό ιστορικό: Το θετικό οικογενειακό ιστορικό αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για ΚΑΝ, ειδικά για νεότερους με οικογενειακό ιστορικό πρώιμης στεφανιαίας νόσου. Το τι ακριβώς θεωρείται ως θετικό οικογενειακό ιστορικό πρώιμης αθηροσκλήρωσης ποικίλει από μελέτη σε μελέτη. Παρόλα αυτά, είναι γενικά αποδεκτό ότι η εμφάνιση αθηροσκληρωτικής ΚΑΝ ή θανάτου από ΚΑΝ σε πρώτου βαθμού συγγενή (γονέα ή αδερφό) σε ηλικία μικρότερη των 55 (άνδρες) ή 65 (γυναίκες), αποτελεί ισχυρό παράγοντα θετικού οικογενειακού ιστορικού.
Υπέρταση: Η αρτηριακή υπέρταση είναι ένας αποδεδειγμένος παράγοντας κινδύνου για ΚΑΝ, (ειδικά αγγειακού εγκεφαλικού). Η υπέρταση είναι ο ιατρικός όρος για την υψηλή αρτηριακή πίεση. Με τον όρο αρτηριακή πίεση ονομάζουμε την πίεση που ασκεί το αίμα στα εσωτερικά τοιχώματα των αρτηριών. Οι αρτηρίες μεταφέρουν αίμα από την καρδιά στα υπόλοιπα όργανα και σημεία του σώματός μας.

Η αρτηριακή πίεση ορίζεται από δύο μετρήσεις

1. Συστολική πίεση είναι η πίεση που ασκείται στις αρτηρίες όταν η καρδιά συστέλλεται (στην έναρξη ενός καρδιακού παλμού)

2. Διαστολική πίεση είναι η πίεση που ασκείται στις αρτηρίες όταν η καρδιά είναι ήρεμη (μεταξύ των καρδιακών παλμών)

Η αρτηριακή πίεση καταγράφεται ως η συστολική προς διαστολική πίεση (πχ 120/70mmHg).

Η αρτηριακή υπέρταση που μένει χωρίς θεραπεία, αυξάνει την τάση στην καρδιά και στα αγγεία, προκαλώντας τελικά βλάβη στα όργανα. Η υπέρταση αυξάνει τον κίνδυνο για καρδιακή ανεπάρκεια, έμφραγμα, εγκεφαλικό και νεφρική ανεπάρκεια.

Τα όρια της αρτηριακής πίεσης είναι τα εξής:

• Φυσιολογική πίεση: Λιγότερο από 120 η συστολική ΚΑΙ λιγότερο από 80 η διαστολική

• Προϋπέρταση: 121 ως 139 η συστολική 81 ως 89 η διαστολική

Άνθρωποι με προϋπέρταση έχουν αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν στο μέλλον υπέρταση και καρδιαγγειακές επιπλοκές, αλλά δεν έχει αποδειχθεί ότι αυτοί οι άνθρωποι θα πρέπει να λαμβάνουν φάρμακα για μείωση της πίεσης.
• Υπέρταση:
 Στάδιο 1: 140 ως 159 η συστολική Ή 90 ως 99 η διαστολική
 Στάδιο 2: 160 ως 179 η συστολική Ή 100 ως 109 η διαστολική
 Στάδιο 3: Πάνω από 180 η συστολική Ή πάνω από 110 η διαστολική

Οι περισσότεροι ενήλικες με υπέρταση έχουν πρωτοπαθή υπέρταση, που σημαίνει ότι ο λόγος που έχουν εμφανίσει υπέρταση δεν είναι γνωστός. Ένας μικρός αριθμός υπερτασικών ασθενών έχει δευτεροπαθή υπέρταση, που σημαίνει ότι οφείλεται σε ένα άλλο, πιθανότατα διορθώσιμο αίτιο(πχ. Νεφροπάθεια).

Δυσλιπιδαιμία: Τα λιπίδια, ιδίως η χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια, είναι στοιχεία αδιάλυτα στο νερό τα οποία χρειάζονται μεγαλύτερες πρωτεϊνικές δομές που ονομάζονται λιποπρωτεΐνες για να τα μεταφέρουν στο αίμα. Η επίπτωση της δυσλιπιδαιμίας είναι αυξημένη σε ασθενείς με πρώιμη ΣΝ, αγγίζοντας το 75% με 85% σε σύγκριση με αντίστοιχης ηλικίας υγιή πληθυσμό όπου η επίπτωση της νόσου κυμαίνεται στο 40-48%.

Σακχαρώδης Διαβήτης: Η αντίσταση στην ινσουλίνη, η υπερινσουλιναιμία, και τα αυξημένα επίπεδα γλυκόζης συσχετίζονται με αθηροσκληρωτική ΚΑΝ. Οι διαβητικοί ασθενείς επιπλέον έχουν υψηλότερο φορτίο για άλλους παράγοντες κινδύνου όπως υπέρταση, παχυσαρκία και υπερτριγλυκεριδαιμία σε σχέση με τους μη διαβητικούς.

Κάπνισμα:Το κάπνισμα αποτελεί έναν βασικό και τον σπουδαιότερο αναστρέψιμο παράγοντα για ΣΝ. Η επίπτωση του εμφράγματος μυοκαρδίου αυξάνεται 6 φορές σε γυναίκες και 3 φορές σε άνδρες που καπνίζουν τουλάχιστον 20 τσιγάρα την ημέρα, σε σύγκριση με αντίστοιχης ηλικίας άτομα μη καπνιστές. Αντιστρόφως, ο κίνδυνος για επανεμφάνιση εμφράγματος μυοκαρδίου σε καπνιστές που υπέστησαν έμφραγμα στο παρελθόν, μειώθηκε πάνω από 50% σε ένα έτος μετά τη διακοπή καπνίσματος.

Άσκηση: Η άσκηση , ακόμα και σε ήπιο βαθμό, έχει προστατευτική δράση έναντι της ΣΝ και του θανάτου από οποιαδήποτε αιτία. Η άσκηση έχει πολλαπλές ευεργετικές επιδράσεις στον ανθρώπινο οργανισμό, όπως αύξηση της HDL χοληστερόλης (της «καλής» χοληστερόλης), μείωση της αρτηριακής πίεσης, μείωση της αντίστασης στην ινσουλίνη και απώλεια βάρους.

Παχυσαρκία: Η παχυσαρκία ορίζεται ως δείκτης ΒΜΙ άνω των 30, και είναι ιδιαίτερα συχνή στον γενικό πληθυσμό , με την Ελλάδα να αγγίζει το 20% σε άτομα άνω των 18 ετών και σχεδόν το 40-45% σε παιδιά, από τα υψηλότερα παγκοσμίως. Η παχυσαρκία συσχετίζεται και με άλλους παράγοντες κινδύνου για αθηρωσκληρωτική νόσο, συμπεριλαμβανομένων της υπέρτασης, της αντίστασης στην ινσουλίνη, της υπερτριγλυκεριδαιμίας και της μειωμένης HDL χοληστερόλης.

Για κάθε άτομο, το πρώτο βήμα για την συνολική εκτίμηση του καρδιαγγειακού κινδύνου είναι να εκτιμηθεί η παρουσία ή μη ενός ή περισσοτέρων κλασικών παραγόντων καρδιαγγειακού κινδύνου, όπως αναφέρθηκαν παραπάνω. Για νέους άνω των 20 ετών, πρέπει να εκτιμάται ένα λιπιδαιμικό προφίλ. Αν οι τιμές τη LDL χοληστερόλης είναι αυξημένες, ο ασθενής θα πρέπει να αντιμετωπισθεί είτε με υγιεινοδιαιτητικές οδηγίες είτε με υπολιπιδαιμική φαρμακευτική αγωγή. Για ασθενείς κάτω των 40 ετών, χωρίς δυσλιπιδαιμία, αλλά με άλλους παράγοντες κινδύνου, ή σε ασθενείς άνω των 40 ετών, συστήνεται η εκτίμηση του συνολικού καρδιαγγειακού κινδύνου με διάφορα υπολογιστικά μοντέλα όπως το HeartScore της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρίας  (http://www.heartscore.org/el_GR/access-heartscore) Η τακτική καρδιολογική παρακολούθηση αποτελεί το καλύτερο μέσο για την πρόληψη και παρακολούθηση ασθενών με καρδιαγγειακή νόσο.

Γουδέβενος Γιάννης

Καθηγητής Καρδιολογίας Ιατρικής Σχολής Ιωαννίνων

Διαβάστε επίσης

• Στεφανιαία νόσος, στηθάγχη, οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου. Παράγοντες κινδύνου για αθηροσκλήρυνση
• Συμπτώματα που μπορεί να σημαίνουν εγκεφαλικό και δεν πρέπει να αγνοείτε
• Θωρακικός Πόνος. Τι μπορεί να είναι; Τι άλλο προκαλεί πόνο εκτός από την καρδιά; Ποια τα συμπτώματα της καρδιακής προσβολής;
• Καρδιακή αρρυθμία. Τι είναι; Πόσο επικίνδυνη είναι; Πώς αντιμετωπίζεται; Πώς προλαμβάνεται;
• Τι είναι η κολπική μαρμαρυγή; Ποια τα συμπτώματά της, πως σχετίζεται με την άνοια, το εγκεφαλικό επεισόδιο και το αλκοόλ; Ποια η θεραπεία και ποια η σωστή διατροφή; (video)