Πρόληψη του Καρκίνου του Προστάτη με εξετάσεις, άσκηση και σωστή διατροφή με Ω-3 λιπαρά

του Κωνσταντίνου Λούβρου, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Στην Ελλάδα ο καρκίνος του προστάτη προκαλεί τον θάνατο σε 1700 άτομα το χρόνο, ενώ τα άτομα που επιβιώνουν με αυτή τη διάγνωση μπορεί να είναι ακόμα και δεκαπλάσια. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, υπολογίζεται ότι στην χώρα μας, σε ετήσια βάση, διαγιγνώσκονται με καρκίνο προστάτη περισσότεροι από 3.200 άνδρες. 

Η εξέλιξη των θεραπειών και η σχετικά βραδεία πορεία εξέλιξης του καρκίνου τον κάνουν να διαγιγνώσκεται συχνά έγκαιρα ώστε οι πάσχοντες να μπορούν να ζήσουν πολλά χρόνια μετά την διάγνωση.

Έγκαιρη διάγνωση του Καρκίνου του Προστάτη.



Ο καρκίνος του προστάτη είναι μια νόσος σοβαρή αλλά όχι πάντοτε θανατηφόρος. Έχει αργή εξέλιξη και όσο πρωιμότερη είναι η διάγνωσή τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες ριζικής θεραπείας. Όταν ο καρκίνος του προστάτη είναι αρχικός/εντοπισμένος, το ποσοστό των ασθενών που θα ιαθούν είναι πάνω από 95%. Όταν όμως γίνει η διάγνωση σε προχωρημένα μεταστατικά στάδια, το αντίστοιχο ποσοστό μειώνεται στο 20%. Επομένως, έχει ζωτική σημασία οι άνδρες άνω των 50 ετών να κάνουν προληπτικές εξετάσεις για τον προστάτη τους.

Ο καρκίνος του προστάτη δεν έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά συμπτώματα, μια και η συχνοουρία, δυσουρία και η νυκτουρία που μπορεί να προκαλέσει είναι συμπτώματα και άλλων ουρολογικών παθήσεων. Η έγκαιρη διάγνωση επιτυγχάνεται με τη μέτρηση του ειδικού προστατικού αντιγόνου (PSA) παράλληλα με ψηλάφηση (δακτυλική εξέταση). 

Η πρώτη είναι η εξέταση αίματος για τη διερεύνηση του Ειδικού Προστατικού Αντιγόνου (Prostate Specific Antigen – PSA), το οποίο απελευθερώνεται στο αίμα σε μικρές ποσότητες. Η μέτρηση υψηλών τιμών PSA εγείρει την υποψία καρκίνου του προστάτη.

Η δεύτερη είναι η δακτυλική εξέταση δια του ορθού, η οποία επιτρέπει την αξιολόγηση ορισμένων διαταραχών του σχήματος, της υφής ή του μεγέθους του προστάτη, που ενδέχεται να υποδηλώνουν την παρουσία όγκου.

Ο συνδυασμός αυτών των δύο εξετάσεων αρκεί για την κλινική διάγνωση, η οποία πρέπει να επιβεβαιώνεται με βιοψία του προστάτη.

Η αντιμετώπιση του καρκίνου του προστάτη στο πολύ αρχικό στάδιο μπορεί να μη χρειαστεί άμεση θεραπεία, αλλά να καθυστερήσει μετά από ενεργό επιτήρηση (μέτρηση του PSA, ψηλάφηση του προστάτη και επανάληψη βιοψίας) ανά τακτά διαστήματα. Διαφορετικά, στην εντοπισμένη νόσο προτείνεται η ριζική προστατεκτομή ενώ σε προχωρημένη νόσο η προτεινόμενη θεραπεία εξαρτάται από την ηλικία και γενικότερη κατάσταση του ασθενούς, καθώς και την επιθετικότητα του καρκίνου.

Πρόληψη του Καρκίνου του Προστάτη

Κατάλληλη ηλικία για να αρχίζει ο προληπτικός έλεγχος είναι τα 50 χρόνια εκτός αν υπάρχει επιβάρυνση με καρκίνο προστάτη στο άμεσο οικογενειακό περιβάλλον, οπότε ο έλεγχος πρέπει να ξεκινά από την ηλικία των 40 ετών.

Η πρόληψη του καρκίνου του προστάτη έχει γίνει αντικείμενο εκτεταμένης έρευνας η οποία στηρίζεται είτε σε στατιστικά και επιδημιολογικά δεδομένα, είτε σε εργαστηριακές ή κλινικές μελέτες χωρίς να υπάρχουν ακόμη οριστικά στατιστικά συμπεράσματα.

Πρόληψη 
Έχουν μελετηθεί πολλές παρεμβάσεις που μπορεί να μειώνουν την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου. Αυτές είναι:

Άσκηση:
 Αν και δεν έχει αποδειχθεί σε μεγάλες μελέτες ότι μειώνει την πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου του προστάτη, υπάρχουν μελέτες που προτείνουν ότι μπορεί να μειώνει την επίπτωση του επιθετικού καρκίνου (βαρύτερης μορφής). Παρόλα αυτά, ελλείψει «παρενεργειών» και συνυπολογίζοντας τα υπόλοιπα οφέλη, πρέπει να προτείνεται πάντα.

Διαιτητικά λίπη
 Η αυξημένη κατανάλωση λιπαρών, ειδικά κορεσμένων και trans-λιπαρών οξέων έχει άρρηκτα συνδεθεί με την πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου του προστάτη. Επιβάλλεται σημαντική μείωση της πρόσληψής τους, δηλαδή των λιπαρών ζωικής προέλευσης και των υδρογονωμένων λιπαρών οξέων όπως φυτίνες και μαργαρίνες, ακόμα και αυτών που θεωρούνται «καλά». Προστασία από τον καρκίνο του προστάτη προσφέρει η αυξημένη κατανάλωση ω-3 λιπαρών, ειδικά από ψάρια.

Σόγια
 Ο καρκίνος του προστάτη είναι σπάνιος στην Κίνα (28 φορές πιο συχνός στην Νορβηγία, 18 στην Αγγλία και 16 στην Αμερική) και στην Ιαπωνία. Αυτή η μειωμένη εμφάνιση οφείλεται κατά ένα μέρος τουλάχιστον στην αυξημένη κατανάλωση σόγιας. Η σόγια περιέχει ισοφλαβόνες που δεν είναι βιο ενεργές, αλλά ενεργοποιούνται στο παχύ έντερο από τα καλά βακτήρια, γνωστά ως και προβιοτικά. Τα προϊόντα σόγια με «ζυμωμένη» σόγια παρέχουν μεγαλύτερη ποσότητα βιο ενεργών ισοφλαβονών.

Κάπνισμα
: Το κάπνισμα είναι μία πολύ επιβλαβής συνήθεια. Η διακοπή του καπνίσματος μπορεί να έχει πολλά οφέλη για τον οργανισμό, ένα από τα οποία είναι και η μείωση της εμφάνισης του καρκίνου του προστάτη.

Λυκοπένιο: 
Το λυκοπένιο είναι ένας ισχυρός αντιοξειδωτικός και αντικαρκινικός παράγοντας. Επίσης είναι θερμοανθεκτικό συστατικό, άρα αντέχει στο μαγείρεμα ( δείτε εδώ για τον τρόπο που το μαγείρεμα επηρεάζει τα θρεπτικά συστατικά ). Βρίσκεται στις ντομάτες και σε κόκκινα φρούτα και λαχανικά (όπως το καρπούζι και το βερύκοκο). Η κόκκινη σάλτσα περιέχει πιο βιοδιαθέσιμο λυκοπένιο απ’ ότι η φρέσκια ντομάτα. Συστήνεται η πρόσληψη 2 μερίδων ½ κούπας κόκκινης σάλτσας από ντομάτες την εβδομάδα για την μείωση της πιθανότητας εμφάνισης καρκίνου του προστάτη.

Ρόδι: 
Καθώς υπάρχουν σημαντικά προκλινικά δεδομένα (δηλαδή, όχι σε ανθρώπους), συστήνεται να περιέχεται ως μέρος μίας πλούσιας και ισορροπημένης διατροφής με στόχο την πρόληψη του καρκίνου του προστάτη.

Πράσινο τσάι:
 Το πράσινο τσάι είναι πλούσιο σε κατεχίνες και πολυφενόλες που είναι ισχυροί αντιοξειδωτικοί και αντικαρκινικοί παράγοντες. Η αντιοξειδωτική δράση 2 φλιτζανιών πράσινου τσαγιού είναι ανάλογη με αυτή από 4 μήλα, 7 ποτηριών χυμό πορτοκάλι και 20 ποτηριών χυμού μήλου. Συστήνεται η μέτρια (2-4 φλιτζάνια) κατανάλωση πράσινου τσαγιού την ημέρα, ειδικά σε άτομα σε κίνδυνο (ιστορικό, ηλικία κτλ) για ανάπτυξη καρκίνου του προστάτη.

Φάρμακα:
 Έχουν δοκιμαστεί και αρκετά φάρμακα για την πρόληψη του καρκίνου του προστάτη. Από αυτά δύο έχουν ενδιαφέρον:


Φιναστερίδη: κάποια ενδιαφέροντα στοιχεία, αλλά δεν μπορούν ακόμα να γίνουν ειδικές συστάσεις για την πρόληψη του καρκίνου του προστάτη


Στατίνες: φαίνεται ότι μειώνουν την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου, αλλά ακόμα δεν μπορούν να γίνουν συστάσεις

ΠΗΓΗ:
European Association of Urology

Διαβάστε επίσης

• Η προστατίτιδα, είναι η πιο συχνή ουρολογική πάθηση σε άντρες κάτω των 50. Αιτίες, συμπτώματα και αντιμετώπιση.
• Πρόληψη του Καρκίνου του Προστάτη με άσκηση και σωστή διατροφή
• Ο καρκίνος του προστάτη είναι η αιτία για τον μεγαλύτερο αριθμό θανάτων μετά του πνεύμονα. Ευρωπαϊκή ημέρα κατά του Καρκίνου του Προστάτη
• Η σημασία του ειδικού προστατικού αντιγόνου (PSA) στον καρκίνο του προστάτη και σε άλλες παθολογικές καταστάσεις.
• Αιματουρία. Ποιες οι αιτίες που την προκαλούν, πώς γίνεται η διάγνωση και πόσο σοβαρό μπορεί να είναι το αίμα στα ούρα;
• Το βακτήριο Ureaplasma urealyticum. Είναι σεξουαλικώς μεταδιδόμενο το ουρεόπλασμα; Πόσο επικίνδυνο είναι;

PSA το ειδικό προστατικό αντιγόνο. Η σημασία του στον καρκίνο του προστάτη

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Μια από τις πιο σημαντικές προόδους στην διάγνωση και αντιμετώπιση του καρκίνου του προστάτη (Κ.Π.) είναι η ανακάλυψη του PSA. Το PSA ανακαλύφθηκε στον προστατικό ιστό το 1970 (Ablin et al) , στο προστατικό υγρό το 1971 (Hara et al ) και μετρήθηκε στο πλάσμα το 1980 ( Kuriyama et al 1980). Από το 1988 χρησιμοποιείται ευρέως σαν δείκτης του καρκίνου του προστάτη (Stamey et al 1987, Oesterling et al 1988).

Το ειδικό προστατικό αντιγόνο (PSA,  Prostate-Specific Antigen) 

είναι μια γλυκοπρωτείνη, που ανευρίσκεται αποκλειστικά στα επιθηλιακά κύτταρα του προστάτη και σε μικρές ποσότητες στις σπερματοδόχες κύστεις, στους αδένες του Skene στη γυναίκα και στην ουρήθρα.

Μια μικρή ποσότητα εισέρχεται στην κυκλοφορία και κυκλοφορεί σαν ελεύθερο(free) ή σαν συνδεδεμένο(comlexed). Το σύνολο αυτών των δύο αποτελεί το συνολικό (total) PSA.

Η κύρια λειτουργία του είναι η υγροποίηση του σπέρματος κατά την εκσπερμάτιση. 
Το PSA παράγεται από τα κύτταρα του προστάτη και εκκρίνεται φυσιολογικά δια των προστατικών πόρων στο σπερματικό υγρό όπου βρίσκεται σε μεγάλες συγκεντρώσεις. Ελάχιστη ποσότητα του PSA εισβάλλει και στην κυκλοφορία του αίματος, σε παθολογικές συνθήκες τα επίπεδα του PSA αυξάνουν με αποτέλεσμα μεγαλύτερες ποσότητες να εισβάλουν στο αίμα και έτσι να ανιχνεύεται η αύξηση αυτή στο αίμα.

Το PSA στο αίμα είναι ελεύθερο ή συνδεδεμένο με άλλες πρωτεΐνες. Έτσι με την εξέταση αίματος μπορούμε να υπολογίσουμε και την τιμή του ελεύθερου  PSA (FREE PSA) στο αίμα και την τιμή του ολικού  PSA.

Οι δύο αυτές μορφές του PSA δηλαδή το ελεύθερο και το ολικό PSA είναι και αυτές που χρησιμοποιούνται   συχνότερα σήμερα για την εκτίμηση των πιθανών παθήσεων του προστάτη , εκτιμώντας τις τιμές αυτές ανεξάρτητα και σε συνδυασμό .

Το PSA χρησιμοποιείται κυρίως για την πιθανή ανίχνευση του καρκίνου του προστάτη σε πρώιμα στάδια ,έτσι ώστε, να πετύχουμε την καλύτερη θεραπεία για τον ασθενή .

Το PSA όμως δεν αυξάνει μόνο στον καρκίνο του προστάτη αλλά και σε άλλες παθολογικές και μη καταστάσεις . Επίσης χρησιμοποιείται από τους ουρολόγους για την παρακολούθηση της θεραπείας του καρκίνου του προστάτη .

Η τιμή του PSA μπορεί να αυξηθεί εκτός από τον καρκίνο και στην υπερτροφία του προστάτη, τιμή η οποία είναι συχνά εξαρτώμενη και με την ηλικία του ασθενούς. Έτσι έχουν μελετηθεί και αναφερθεί διάφορες τιμές αναφοράς των τιμών του PSA σε σχέση με την ηλικία, ώστε να μπορεί να γίνει μία καλύτερη αξιολόγηση των πιθανοτήτων εμφάνισης καρκίνου του προστάτη από την μία και για την αποφυγή άσκοπων βιοψιών του προστάτη στα πλαίσια διερεύνησης πιθανού καρκινώματος σε αυτόν από την άλλη.

Ο χρόνος ημίσειας ζωής του PSA είναι 2-3 ημέρες.

ΚΛΙΝΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ

ΦΥΣ.ΤΙΜΗ: 0-4 ng\ml.

AΥΞΗΣΗ ΣΕ: Παρουσία νόσου στον προστάτη, βιοψία, διορθικό υπερηχογράφημα. Η δακτυλική μπορεί να αυξήσει την τιμή του PSA αλλά δεν είναι κλινικά σημαντική

ΜΕΙΩΣΗ ΣΕ: Εκσπερμάτιση, φιναστερίδη, προστατεκτομή.

O Oesterling το 1993 μελέτησε ένα μεγάλο αριθμό ατόμων χωρίς καρκίνο του προστάτη και καθόρισε τις φυσιολογικές τιμές ανάλογα με την ηλικία.

Γενικά τα επίπεδα του PSA αυξάνουν κατά 0,04ng\ml το χρόνο ή κατά 3,2% το χρόνο για ένα άτομο ηλικίας 60 ετών.

40-50 = 0- 2,5

50-60 = ως 3,5

60-70 = ως 4,5

70-80 = ως 6,5

ΑΥΞΗΣΗ ΤΟΥ PSA ΠΑΡΑΤΗΡΕΙΤΑΙ ΣΕ :

•   ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗ

•   ΚΑΛΟΗΘΗΣ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ

•   ΠΡΟΣΤΑΤΙΤΙΔΑ

•   ΕΜΦΡΑΚΤΟ

•   ΒΙΟΨΙΑΠΡΟΣΤΑΤΗ                                             

•   ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΕΡΕΘΙΣΜΟΙ 

Μία τιμή μεγαλύτερη του 4 ng/ml φαίνεται να είναι το κατώφλι πάνω από το οποίο θα ζητηθεί να γίνει βιοψία αν και η ειδικότητα της εξέτασης είναι αρκετά χαμηλή για τιμές μικρότερες των 10 ng/ml.Το γεγονός ότι ένα ποσοστό 25%-40% ανδρών με τιμές PSA 4-10 ng/ml θα έχουν καρκίνο του προστάτη σημαίνει αυτόματα ότι το 60%-70% των ανδρών με τιμές PSA 4-10 ng/ml θα υποβληθούν σε βιοψία που δεν είναι απαραίτητη. Επίπεδα του PSA πάνω από 10ng/ml θέτουν μόνο την υποψία για καρκίνο του προστάτη , με ένα ποσοστό ανίχνευσης πάνω από 30%. Αν υπάρχει και μια μη φυσιολογική δακτυλική εξέταση, η υποψία γίνεται ακόμη ισχυρότερη. Τονίζεται ότι μια φυσιολογική τιμή PSA δεν πρέπει να εφησυχάζει τον εξεταζόμενο.

Σύμφωνα με τα παραπάνω διαπιστώνεται ότι το PSA δεν είναι ένας απόλυτος καρκινικός δείκτης και η αξιολόγηση του ως τέτοιου είναι συνδυασμός των διάφορων μορφών του , του ιστορικού και της κλινικής εξέτασης του ασθενούς .

Το PSA δεν μπορεί να αποτελέσει τη μοναδική εξέταση για την εκτίμηση της παθολογίας του προστάτη , πρέπει πάντα να γίνεται δακτυλική εξέταση  και διορθικό υπερηχογράφημα του προστάτη για να εκτιμηθεί η πιθανότητα ύπαρξης καρκινώματος ή όχι  .

Έτσι ο λόγος του ελεύθερου προς το  ολικό PSA σήμερα είναι ένας δείκτης αν και όχι απόλυτος ,ο οποίος σε συνδυασμό με την τιμή του ολικού PSA μπορεί να μας δώσει σημαντικές πληροφορίες για την πιθανότητα καρκινώματος ή μη στον προστάτη και την αποφυγή άσκοπων βιοψιών .  

Επίσης έχει σημαντικό ρόλο στην  πρώιμη διάγνωση περιπτώσεων καρκίνου ως και μια  δεκαετία πριν από την κλινική διάγνωση. Για παράδειγμα 8-10 χρόνια πριν την διάγνωση, τα επίπεδα του PSA δεν διαφέρουν μεταξύ καλοήθειας και καρκίνου, ο λόγος όμως  fPSA / fPSA μειώνεται σημαντικά στις περιπτώσεις κακοήθειας.

Σύμφωνα με τα παραπάνω έχουν καθοριστεί διάφορες τιμές του ολικού και του της % λόγου του ελεύθερου προς το ολικό PSA που μας δίνουν την δυνατότητα να αξιολογήσουμε καλύτερα ασθενείς οι οποίοι έχουν αυξημένο κυρίως ολικό PSA .

•   Σε τιμές PSA 4-10 ng/ml το όριο του λόγου fPSA/ fPSA πρέπει να είναι υψηλό γύρω στο 0,24 για να αποφευχθούν αρνητικές

•   Σε τιμές fPSA 3-4 ng/ml το όριο του λόγου fPSA/ fPSA πρέπει να μεγαλύτερο του 0,19 .

Εκτός του ολικό και το ελεύθερο PSA σημαντικό ρόλο έχουν και άλλοι παράμετροι του PSA όπως ο ρυθμός αύξησης του PSA και ο λόγος του ολικού PSA προς το μέγεθος του προστάτη έπειτα από διορθικό υπέρηχο για την εκτίμηση της πιθανότητας κακοήθειας του προστάτη και για την παρακολούθηση μετά από θεραπεία για τον καρκίνο του προστάτη .

Όλα τα παραπάνω δείχνουν την αξία που έχει το PSA μέχρι σήμερα για την εκτίμηση του προστάτη , για τον λόγο αυτό συστήνεται στην Αμερική να γίνεται εξέταση του PSA από την ηλικία των 40 ετών και κάθε χρόνο και στην Ευρώπη από την ηλικία των 49 ετών και κάθε χρόνο μαζί με κλινική και υπερηχογραφική εξέταση του προστάτη.

Διαβάστε επίσης:

• Ο καρκίνος του προστάτη είναι η αιτία για τον μεγαλύτερο αριθμό θανάτων μετά του πνεύμονα. Ευρωπαϊκή ημέρα κατά του Καρκίνου του Προστάτη
• Η προστατίτιδα, είναι η πιο συχνή ουρολογική πάθηση σε άντρες κάτω των 50. Αιτίες, συμπτώματα και αντιμετώπιση
• Πρόληψη του Καρκίνου του Προστάτη με άσκηση και σωστή διατροφή
• Ο καρκίνος του προστάτη είναι η αιτία για τον μεγαλύτερο αριθμό θανάτων μετά του πνεύμονα. Ευρωπαϊκή ημέρα κατά του Καρκίνου του Προστάτη
• Η σημασία του ειδικού προστατικού αντιγόνου (PSA) στον καρκίνο του προστάτη και σε άλλες παθολογικές καταστάσεις.
• Αιματουρία. Ποιες οι αιτίες που την προκαλούν, πώς γίνεται η διάγνωση και πόσο σοβαρό μπορεί να είναι το αίμα στα ούρα;
• Το βακτήριο Ureaplasma urealyticum. Είναι σεξουαλικώς μεταδιδόμενο το ουρεόπλασμα; Πόσο επικίνδυνο είναι;

PhD
https://scholar.google.gr/citations?hl=el&user=x0_XklQAAAAJ

Τρώγοντας το μειώνεται η εμφάνιση του καρκίνου του προστάτη

επιμέλεια medlabnews.gr iatrikanea

Κι όμως υπάρχει ένα τρόφιμο που μειώνει αρκετά τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του προστάτη.

Σύμφωνα με μία νέα μελέτη από το  International Journal of Cancer, η συχνή κατανάλωση μανιταριών συμβάλει στην μείωση  της ανάπτυξης καρκίνου του προστάτη στους μεσήλικους και ηλικιωμένους άνδρες στην Ιαπωνία.

Πόσες φορές την εβδομάδα είναι ιδανικό να καταναλώνεις μανιτάρια

Η κατανάλωση μανιταριών τουλάχιστον τρεις φορές την εβδομάδα μπορεί έτσι να οδηγήσει στην πρόληψη του καρκίνου του προστάτη.

Στην έρευνα συμμετείχαν συνολικά 34.499 άνδρες ηλικίας από 40 έως 79 ετών, που περιλαμβάνονταν στη Μελέτη Κοόρτης Miyagi του 1990 και στη Μελέτη Κοόρτης Ohsaki του 1994.

Τα άτομα αυτά παρακολουθήθηκαν για 13,2 χρόνια κατά μέσο όρο.

Στον έλεγχο που ακολούθησε, διαπιστώθηκε ότι το 3,3% των συμμετεχόντων ανέπτυξαν καρκίνο του προστάτη.

Συγκριτικά με την κατανάλωση μανιταριών λιγότερο από μια φορά την εβδομάδα, η κατανάλωσή τους μία ή και δύο φορές συσχετίστηκε με χαμηλότερο κατά 8% κίνδυνο καρκίνου του προστάτη, ενώ η κατανάλωση των μανιταριών τρεις ή και περισσότερες φορές εβδομαδιαίως συσχετίστηκε με 17% χαμηλότερο κίνδυνο.

Δύσκολο να βρεθεί το είδος μανιταριού

«Από τη στιγμή που δεν συγκεντρώθηκαν πληροφορίες σχετικά με το είδος των μανιταριών, είναι δύσκολο να γνωρίζουμε ποια συγκεκριμένα μανιτάρια συνεισέφεραν περισσότερο στα ευρήματα μας. Επίσης, ο μηχανισμός πίσω από τις επωφελείς επιδράσεις των μανιταριών στον καρκίνο του προστάτη παραμένει ασαφής», σημειώνει ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Shu Zhang από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Tohoku στην Ιαπωνία.

Διαβάστε επίσης

Παράγοντες που ενοχοποιούνται για καρκίνο του προστάτη. Ποιες τροφές βοηθούν στην πρόληψη;

Ήταν μόλις 16 χρονών όταν της είπαν ότι έχει λέμφωμα Hodgkin και της δίνουν 2 μέρες ζωής.

επιμέλεια medlabnews.gr iatrikanea

Είσαι 16 ετών, μόλις ξεκίνησες τη Β’ Λυκείου κι εκεί που ονειρεύεσαι έρωτες, ταξίδια και τρέλες νεανικές, μια επίμονη αδιαθεσία σε οδηγεί στον γιατρό. Τα αποτελέσματα των εξετάσεων σκάνε ως κεραυνός εν αιθρία: λέμφωμα Hodgkin. Η πρόγνωση ακόμα χειρότερη: 48 ώρες… Η απόφαση δική σου. Μα εσύ είσαι ακόμα ένα παιδί. Πώς μπορείς να ξέρεις; Πώς μπορείς να διαχειριστείς μια κατάσταση ζωής και θανάτου; Εσύ απλά θα έπρεπε να λύνεις προβλήματα Μαθηματικών και Χημείας…

Εκτός κι αν είσαι μια θαρραλέα Κρητικοπούλα, με μια μάνα οπλισμένη με πίστη στην Παναγιά, αποφασισμένη να σε κρατήσει στη ζωή, αρνούμενη κατηγορηματικά να χάσει ένα ακόμα παιδί. Εκτός κι αν μέσα σου ξέρεις πως έχεις ακόμα πολλά να δεις και να ζήσεις. Εκτός κι αν σε λένε Μαίρη Τσουβαλάκη.

Σχεδόν τέσσερις δεκαετίες μετά, το κορίτσι με την τρομακτική διάγνωση και την απελπιστική πρόγνωση είναι ακόμα εδώ, υγιέστατη και δυναμική, με πλήθος ιστορίες να διηγηθεί από μια ζωή γεμάτη ρίσκα και γνωριμίες με σημαντικές προσωπικότητες, όπως ο Μίκης Θεοδωράκης και ο Nick Bolkus.

Η Μαίρη Τσουβαλάκη είναι νομική σύμβουλος του Υπουργείου Υγείας της Βικτώριας και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Οργανισμού Πειραματικών Θεραπειών για το Μελάνωμα και τους Δερματικούς Καρκίνους. Έχει έναν γιο 13 ετών, λίγους αλλά πολύ καλούς φίλους και μια απέραντη αισιοδοξία και διάθεση για ζωή που μεταδίδεται αμέσως σε όποιον βρίσκεται στον ίδιο χώρο μαζί της.

Η Μαίρη είναι έμπνευση και ζωντανό παράδειγμα δύναμης και αποφασιστικότητας, καθώς μετέτρεψε τον πόνο και το τραύμα που βίωσε, σε δύναμη και αγάπη για τη ζωή και τους ανθρώπους. «Όλα μπορεί ο άνθρωπος να τα ξεπεράσει και να επιστρέψει πιο δυνατός», λέει η ίδια στον «Νέο Κόσμο».

Η ΠΡΩΤΗ ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΟΝΟ

Αντικρίζοντας τη Μαίρη Τσουβαλάκη, αισθάνθηκα αμέσως την θετική αύρα της και με τίποτα δεν θα υποψιαζόμουν το πόσο νωρίς στη ζωή της γνώρισε τον πόνο και το φόβο του θανάτου, της απώλειας. Στα 5 της πήρε την πρώτη λαχτάρα όταν η μητέρα της, Αντωνία, είχε ένα τραγικό ατύχημα στο μετρό.

«Ήταν τότε που πρωτοξεκίνησαν οι ηλεκτρικές πόρτες στα τρένα. Σε κάποια στάση, η τσάντα κάποιου δικηγόρου πιάστηκε στην πόρτα και η μητέρα μου, που βρισκόταν στο βαγόνι προσπάθησε να την ξεκολλήσει θέλοντας να βοηθήσει τον συνάνθρωπό της. Κάποια στιγμή η πόρτα άνοιξε και η μητέρα μου πετάχτηκε έξω και χτύπησε στην πλατφόρμα του σταθμού με αποτέλεσμα να ανοίξει κυριολεκτικά το κεφάλι της», περιγράφει η Μαίρη. Η γυναίκα χρειάστηκε να νοσηλευτεί για τρεις μήνες και για το υπόλοιπο της ζωής της υπέφερε από φοβερές ημικρανίες που συχνά την έφερναν στα όρια της απελπισίας κάνοντάς την να πιστεύει πως θα πεθάνει.

Η καρδούλα της 5χρονης τότε Μαίρης έσπαγε κάθε φορά που άκουγε τη μανούλα της να λέει: «Θα πεθάνω, θα πεθάνω». Αυτή η αγωνία κράτησε αρκετές δεκαετίες κι όταν πια χρόνια αργότερα μάνα και κόρη κουβέντιασαν γι΄αυτό, η μητέρα της Μαίρης τής εξομολογήθηκε: «Ήθελα να σε προετοιμάσω, παιδί μου».

Η Μαίρη, όμως, ξέρει πως δεν υπάρχει τρόπος αλλά ούτε και λόγος για να προετοιμάζεται κανείς για τα κακά που ίσως του συμβούν. «Δεν πρόκειται ούτε να πονέσουμε λιγότερο, ούτε και να απογοητευτούμε περισσότερο αν προετοιμαζόμαστε για κάτι. Ας πιστέψουμε απλά πως δεν θα συμβεί ποτέ. Αν συμβεί, τότε συνέβη», είναι η φιλοσοφία της.

Έτσι δεν υπήρχε τρόπος να είναι προετοιμασμένη για τη δοκιμασία που της χτύπησε την πόρτα στο απόγειο της εφηβείας της. ωστόσο, όπως απέδειξε η ιστορία της, ήταν πανέτοιμη να την αντιμετωπίσει.

Η ΜΕΓΑΛΗ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ

Μετά τις χημειοθεραπείες στις οποίες υποβλήθηκε η Μαίρη στα 16 της, ο καρκίνος υποχώρησε αυθόρμητα και αυτό κράτησε μέχρι τα 21 της. Τότε εμφανίστηκε ξανά και ο αγώνας που ακολούθησε για την καταστολή του διήρκεσε δύο χρόνια.

Η ίδια περιγράφει με τον χαρακτηριστικό της τρόπο πως υποβλήθηκε σε τόσες ακτινοβολίες που «τα καλοκαίρια στη θάλασσα όταν το αλάτι ακουμπούσε στο «καμένο» δέρμα μου μύριζα σαν μπάρμπεκιου»…

Οι επιλογές που προσφέρονταν εκείνη την εποχή για την καλυτέρευση των δραματικών αλλαγών που επιφέρουν οι χημειοθεραπείες στην εξωτερική εμφάνιση δεν ήταν και οι καλύτερες. «Οι περούκες δεν ήταν όμορφες με ξανθά μαλλιά όπως σήμερα και μου έδωσαν μια με γκρίζα μαλλιά 80ρας», ίσως για να ταιριάζει καλύτερα στο δωμάτιο με τους ηλικιωμένους καρκινοπαθείς που την έβαλαν. «Αυτές οι εικόνες δεν φεύγουν ποτέ από το μυαλό μου», λέει και προσθέτει: «Το όλο σύστημα ήταν τραγικό τότε».

Θυμάται με αγάπη και σεβασμό, τον Έλληνα γενικό γιατρό κ. Μέλιο, που διέγνωσε αμέσως τη σοβαρότητα της κατάστασής της από τα συμπτώματα αλλά και το κίτρινο χρώμα του δέρματός της. «Ήταν πολύ καλός μαζί μου. Όλοι όσοι ακολούθησαν είχαν απαίσια συμπεριφορά. Θυμάμαι τον αιματολόγο που μου είπε πως η πρόγνωσή μου ήταν έξι μήνες χωρίς χημειοθεραπεία και πέντε χρόνια με χημειοθεραπεία. Όταν του απάντησα πως αν είναι να ζήσω πέντε άθλια χρόνια λόγω των παρενεργειών της χημειοθεραπείας –που εκείνα τα χρόνια ήταν τρομερά– προτιμώ τους έξι μήνες. Δεν θα ξεχάσω ποτέ την απάντησή του: ‘Τότε μπορείς απλά να βγεις έξω, να ξαπλώσεις στο δρόμο και να περιμένεις μέχρι ένα λεωφορείο να περάσει από πάνω σου’. Έτσι απάντησε σε ένα δεκαεξάχρονο παιδί που, όπως θεώρησε ο ίδιος, τόλμησε να αμφισβητήσει την αυθεντία του», λέει και το βλέμμα της σκοτεινιάζει.

ΔΙΨΑ ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΗ

Από το συγκλονιστικό ταξίδι της από το σκοτάδι στο φως κι από τον πόνο στη λύτρωση, η Μαίρη Τσουβαλάκη συνειδητοποίησε πως ό,τι αξίζει είναι η συμπόνια προς τον συνάνθρωπο και η δίψα για τη ζωή. Και τα δύο, όπως λέει η ίδια, της φάνηκαν πολύ χρήσιμα στη ζωή.

«Η μητέρα μου ήταν πολύ συμπονετικός άνθρωπος και νοιαζόταν για όλους. Το ίδιο έγινα κι εγώ. Πιστεύω ότι πρέπει να επιτρέπουμε στον εαυτό μας να βιώνει τα συναισθήματα στο μέγιστο βαθμό, όπως την αγάπη ή ακόμα και τον πόνο. Έχω απογοητευθεί πολλές φορές, αλλά δεν πρόκειται να αλλάξω την πεποίθησή μου ότι αν δεν μπορείς να αισθανθείς με όλο σου το είναι, τότε δεν είσαι άνθρωπος», λέει με πάθος.

Με αυτή τη δυναμική και με την πίστη της μητέρας της που ακόμα και στις πιο δύσκολες φάσεις των εντατικών θεραπειών που ακολούθησαν όταν εμφανίστηκε ο καρκίνος στα 16 της, δεν έπαψε να λέει στην πολυαγαπημένη της κόρη: «Οι γιατροί δεν είναι Θεοί. Θα ζήσεις. Η Παναγία δεν θα μου πάρει κι άλλο παιδί», εννοώντας την 10 μηνών κόρη της και αδελφή της Μαίρης που είχε χάσει στο παρελθόν μάλλον από μηνιγγίτιδα. Έτσι κι έγινε. Η Μαίρη διέψευσε όλες τις προγνώσεις και οι δύο μέρες ζωής έγιναν χρόνια, δεκαετίες.

Σήμερα, πιο ώριμη, αναπολώντας τις εμπειρίες της πιστεύει σε κάτι πέρα και πάνω από εμάς. «Πιστεύω στα θαύματα γιατί τα έχω δει και τα έχω ακούσει», λέει και συμπληρώνει πως «πρέπει να ζούμε τη ζωή στο έπακρο γιατί κανείς δεν ξέρει τι του ξημερώνει».

Εκτός από το θαύμα της ζωής, η Μαίρη Τσουβαλάκη απολαμβάνει και το θαύμα της μητρότητας μεγαλώνοντας τον 13χρονο γιο της, Πάρη, που ήρθε ως δώρο γι’ αυτήν καθώς οι γιατροί της είχαν μειώσει τις ελπίδες για μια εγκυμοσύνη ύστερα από τις τόσες χημειοθεραπείες στις οποίες είχε υποβληθεί. «Το μόνο που με φοβίζει είναι να μην συμβεί κάτι στο παιδί μου. Τίποτε άλλο», λέει στον «Νέο Κόσμο» και τα μάτια της βουρκώνουν.

Ο ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ

Στα 24 της και μόλις είχε βγει νικήτρια από τον μεγάλο της αγώνα για να κερδίσει τη ζωή της, η Μαίρη Τσουβαλάκη γνωρίζει τον άνθρωπο που, όπως η ίδια δηλώνει, «μου άλλαξε τη ζωή», τον Μίκη Θεοδωράκη. Η γυναίκα που ανέκαθεν αγαπούσε τα ρίσκα αποφασίζει να φέρει τον μεγάλο συνθέτη για μια περιοδεία στην Αυστραλία, σε μια εποχή που οι συγκυρίες δεν ήταν καθόλου ευνοϊκές. Ήταν τότε που οι πολιτικές επιλογές του Θεοδωράκη, με δεδομένη την ιστορία του, είχε ενοχλήσει αρκετούς εντός της Ελλάδας αλλά και στη Διασπορά.

«Όλοι μου έλεγαν να μην το κάνω γιατί δεν θα ερχόταν κανείς. Όλοι, εκτός από τη μητέρα μου που επέμενε: ‘Να το κάνεις, παιδί μου και θα δεις που δεν θα μείνει καρέκλα αδειανή’». Και η Μαίρη την άκουσε και το έκανε και πραγματικά δεν έμεινε κάθισμα κενό. «Θυμάμαι πως εκείνη τη βραδιά βρήκα μια θέση και πήγα και κάθισα και απόλαυσα τη συναυλία σαν απλή θεατής. Αυτό ήθελα να κάνω», λέει η Μαίρη.

Εκτός από τη μητέρα της που είχε αυτή την τεράστια πίστη στην κόρη της, η Μαίρη αναφέρεται και στον πατέρα της Νικόλαο ο οποίος, όπως λέει η ίδια, «ήταν πολύ υποστηρικτικός σε όλες τις περιοδείες που διοργάνωσα και ήταν εξαιρετικά υπερήφανος που έφερα τον Θεοδωράκη στην Αυστραλία. Ο πατέρας μου και ο Μίκης μιλούσαν για την κοινή κρητική τους κληρονομιά και την αγάπη τους για τον τόπο τους. Είμαστε κι εμείς από τα Χανιά. Ο Πάρις και εγώ θα τιμήσουμε τον Μίκη και θα επισκεφθούμε την τελευταία του κατοικία στον Γαλατά στα Χανιά φέτος. Αυτό θα είναι μια πολύ συγκινητική εμπειρία για μένα, καθώς ο Μίκης είχε τεράστιο αντίκτυπο στη ζωή μου. Με εμπιστεύτηκε και συμφώνησε να έρθει στην Αυστραλία σε περιοδεία με μια 25χρονη κοπέλα».

«Ο Μίκης Θεοδωράκης έφερε τους μεγάλους ποιητές στον απλό λαό. Ήταν μοναδικός. Κουβέντιαζες μαζί του και σε έκανε να αισθάνεσαι σα να ήσουν το μοναδικό πρόσωπο μέσα στο δωμάτιο. Η γνωριμία και η συναναστροφή μου μαζί του ήταν για μένα σταθμός στη ζωή μου», καταλήγει.

«ΖΟΡΜΠΑΣ – ΤΟ ΜΠΑΛΕΤΟ»

Το 2002 η Ελλάδα, εμπιστεύεται τη Μαίρη Τσουβαλάκη αποκλειστικά για να φέρει στην Αυστραλία το Μπαλέτο «Ζορμπάς» που αποτελούνταν από 215 χορευτές. «Ήξερα πως μπορούσα να το κάνω όμως δεν είχα τα χρήματα που απαιτούνταν. Τότε ζήτησα από την Ελληνική Κοινότητα να το κάνει, που είχε τα χρήματα, αλλά εκείνοι αρνήθηκαν», λέει στον «Νέο Κόσμο».

Όπως προανέφερα, η Μαίρη αγαπά το ρίσκο κι έτσι προχώρησε μόνη της. Και με τη βοήθεια του τότε γερουσιαστή, Nick Bolcus, που της δάνεισε τα χρήματα που χρειαζόταν για να καλύψει τα έξοδα διαμονής των μελών του μπαλέτου, τα κατάφερε ξανά.

«Ο Nick Bolcus είναι ο άνθρωπος που θαυμάζω περισσότερο στον κόσμο. Έλεγε πως θα κάνει κάτι και το έκανε», λέει η Μαίρη.

ΜΑΚΡΟΝΗΣΟΣ 54 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ

Ο πρώην πολιτικός ταξίδεψε κι αυτός με το σκάφος που έφερε τη Μαίρη Τσουβαλάκη και μερικές ακόμα επιφανείς προσωπικότητες στη Μακρόνησο, για τη μεγάλη συναυλία του Μίκη στο νησί της εξορίας του τον Αύγουστο του 2003. Ήταν η πρώτη φορά που ο μεγάλος συνθέτης επισκεπτόταν τον τόπο του μαρτυρίου του όπου μαζί με άλλους αγωνιστές της Αριστεράς, βασανίστηκε λόγω των πολιτικών πεποιθήσεών του από το φθινόπωρο του 1948 μέχρι τον Αύγουστο του 1949.

«Οι στιγμές ήταν μοναδικές ήταν όλοι εκεί. Δεν θα ξεχάσω όλο τον κόσμο όρθιο να κλαίει και να τραγουδά: «Τη Ρωμιοσύνη μην την κλαις», «Αυτό το χώμα είναι δικό τους και δικό μας», «Γιε μου, σπλάχνο των σπλάχνων μου…»», θυμάται η Μαίρη που στη συνέχεια αλλάζει την ατμόσφαιρα διηγούμενη ένα ευτράπελο που συνέβη στην ίδια εκείνη την ημέρα.

«Μπήκαμε στο σκάφος για να περάσουμε στη Μακρόνησο και μαζί μας ταξίδευε και ο πρέσβης του Ισραήλ, κάτι το οποίο εγώ αγνοούσα. Όταν έκλεισα τις θέσεις δήλωσα μόνο το δικό μου όνομα και όχι και του πρώην συζύγου μου ο οποίος με συνόδευε. Έτσι δεν μας επέτρεψαν να επιβιβαστούμε στο ίδιο σκάφος με τον Ισραηλινό πρέσβη και μείναμε εκτός», λέει γελώντας.

Μένοντας στα ευτράπελα από τις μέρες των συναυλιών και των περιοδειών που διοργάνωνε, κοπελίτσα ακόμη, μού περιγράφει μια σκηνή από τότε που είχε φέρει το μπαλέτο «Ζορμπάς».

«Είχα κλείσει ξενοδοχείο στην οδό Exhibition και με καλούσαν συνέχεια οι υπεύθυνοι να κατέβω στο ξενοδοχείο για να πείσω τους χορευτές και τα μέλη της αποστολής να μην καπνίζουν στο λόμπι και στο δρόμο. Φαντάζεσαι τι γινόταν».

ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ-ΕΠΙΘΥΜΙΕΣ-ΑΓΑΠΕΣ

Η Μαίρη αισθάνεται συμφιλιωμένη με το χρόνο και δεν αγχώνεται για να προλάβει πράγματα. «Θέλω μόνο να μπορέσω να απολαύσω πάρα πολύ χρόνο στην Ελλάδα. Σε συναυλίες, στην παραλία. Να τρώω και να πίνω καφέ κάτω από την Ακρόπολη και γενικά να αποκτήσω αληθινές εμπειρίες. Θα μου άρεσε να κάνω κάποιες συναυλίες ξανά και πιστεύω ότι θα γίνει κάτι», λέει στον «Νέο Κόσμο».

Αν δεν ήταν δικηγόρος θα ήθελε πολύ να είχε σπουδάσει γιατρός, γιατί αυτή ήταν η επιθυμία της πριν η ασθένεια της αλλάξει τα σχέδια αναγκαστικά. Ό,τι κι αν είχε γίνει, σίγουρα το τραγούδι και η μουσική θα ήταν ένα μεγάλο κομμάτι της ζωής της, αν όχι και της καριέρας της.

Λατρεύει τη λογοτεχνία και την ποίηση και ο αγαπημένος της ποιητής είναι ο Καβάφης. «Ξεχωρίζω την «Ιθάκη» γιατί με συγκλονίζει ο τρόπος με τον οποίο ο Καβάφης κλείνει μέσα σε αυτό το ποίημα όλα τα νοήματα της ζωής», λέει.

ΑΓΑΠΗ ΑΝΕΥ ΟΡΩΝ

Ολοκληρώνοντας απρόθυμα την κουβέντα μας, ζήτησα από τη Μαίρη Τσουβαλάκη να μοιραστεί με τους αναγνώστες του «Νέου Κόσμου» το απαύγασμα της μέχρι τώρα πορείας της στη ζωή, με τις δυσκολίες, τις προκλήσεις αλλά και τις μοναδικές στιγμές που έζησε συναναστρεφόμενη προσωπικότητες του βεληνεκούς του Μίκη Θεοδωράκη.

«Μόνο μια απλή λέξη με τεράστια έννοια: Αγάπη. Αγάπη πλήρης, αγάπη άνευ όρων. Και η ζωή σας θα αλλάξει. Ας μην αγαπάμε μόνο τους ανθρώπους. Ας αγαπάμε τη ζωή, ας αγαπάμε τη φύση, ας αγαπάμε τα ζώα. Αγαπήστε το σύντροφό σας. Αγαπήστε το παιδί σας πραγματικά και νιώστε ευγνωμοσύνη για όλα όσα έχετε και δείτε πώς θα αλλάξει αμέσως η ζωή σας. Αυτό είναι που θεωρώ ως το πιο σπουδαίο, γιατί πιστεύω ότι η αγάπη είναι το μόνο που υπάρχει», απαντά η Μαίρη στωικά και συμπληρώνει: “μην τα παρατάτε ποτέ! Δεν ξέρετε τι σας επιφυλάσσει το αύριο. Και μην επιτρέπετε στις δοκιμασίες της ζωής να σας τσακίσουν. Μην φοβάστε ότι θα πληγωθείτε. Κάθε φορά που ένα κομμάτι της καρδιάς μας “σπάει”, πιστέψτε με, εμείς γινόμαστε πιο δυνατοί”.

Η Μαίρη πιστεύει στο κάρμα αλλά όχι με τη μορφή της εκδίκησης. Η θεωρία της είναι “αν κάνω καλό, το καλό θα γυρίσει σε μένα. Μπορεί εσύ να με πληγώσεις αλλά κάποιος άλλος εκεί έξω που δεν περιμένω δεν θα με απογοητεύσει”.

ΜΙΑ ΑΤΕΛΕΙΩΤΗ ΚΟΥΒΕΝΤΑ

Με τη Μαίρη Τσουβαλάκη είπαμε κι άλλα πολλά. Μιλήσαμε για την ιστορία των γονιών της, για το κάρμα, για την «μπέσα», για τις τόσες προσωπικότητες που γνώρισε κατά την ενασχόλησή της με τα καλλιτεχνικά και πόσα άλλα που, δυστυχώς, ήταν αδύνατον να χωρέσουν σε ένα άρθρο εφημερίδας.

Είναι πράγματι εντυπωσιακό το πώς οι «δυο μέρες μόνο» που οι γιατροί πρόβλεψαν για τη Μαίρη πριν κάποια χρόνια, εξελίχθηκαν σε μια τόσο γεμάτη και πλούσια ζωή. Μόνο η ίδια η γενναία Κρητικιά κι ο Θεός το ξέρουν…

Εμείς δεν μένει παρά να συμφωνήσουμε μαζί της πως “η ζωή είναι απλά υπέροχη. Είναι ένα τεράστιο δώρο”.

Πηγή neoskosmos.com

Διαβάστε επίσης

• Τι είναι η ασθένεια Hodgkin’s, ποια η διαφορά από την μη Hodgkin’s, πώς γίνεται η διάγνωση και ποια η θεραπεία;

Πρωτοποριακή αντικαρκινική θεραπεία νικά το λέμφωμα

επιμέλεια medlabnews.gr iatrikanea

Πρωτοποριακή αντικαρκινική θεραπεία κατά του λεμφώματος έλαβαν για πρώτη φορά ασθενείς του βρετανικού κρατικού συστήματος υγείας. Η θεραπεία έχει την ικανότητα να «προγραμματίσει» εκ νέου το ανοσοποιητικό τους σύστημα, έτσι ώστε αυτό να καταπολεμά τον καρκίνο.

Η μέθοδος CAR-T χαρακτηρίζεται «ζωντανό φάρμακο», ειδικά διαμορφωμένο για κάθε ασθενή, με την αξιοποίηση των κυττάρων του σώματός του. Οι ιατροί στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο King’s College του Λονδίνου ανέφεραν ότι ορισμένοι ασθενείς πέτυχαν πλήρη ίαση. Η ιατρική ομάδα αφαιρεί τα λευκά αιμοσφαίρια από το αίμα των ασθενών, τα οποία ψύχει σε υγρό υδρογόνο. Εργαστήριο στις ΗΠΑ τροποποιεί γενετικώς τα λευκά αιμοσφαίρια, έτσι ώστε, αντί να σκοτώνουν βακτήρια και ιούς, να αναζητούν και να εξοντώνουν καρκινικά κύτταρα. Τα τροποποιημένα λευκά αιμοσφαίρια παραμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα στο σώμα και συνεχίζουν να επιτελούν την αντικαρκινική λειτουργία τους.

Οι κλινικές μελέτες έδειξαν ότι 40% των πασχόντων από θανατηφόρο λέμφωμα απαλλάχθηκαν από κάθε ίχνος καρκίνου σε διάστημα 15 μηνών. Ασθενείς ανέφεραν όμως ότι οι παρενέργειες της μεθόδου είναι χειρότερες από εκείνες της συμβατικής χημειοθεραπείας. Η βραχυπρόθεσμη νευροτοξικότητα, που επηρεάζει τον εγκέφαλο και το νευρικό σύστημα, μπορεί να οδηγήσει σε σύγχυση, δυσκολίες στην ομιλία και λιποθυμία.

Το κόστος της θεραπείας, που καλύπτεται από το βρετανικό ΕΣΥ, ανέρχεται σε 313.125 ευρώ. Το CAR-T έχει αποδειχθεί αποτελεσματικό για την αντιμετώπιση του λεμφώματος, αλλά και ορισμένων μορφών λευχαιμίας. Οι «συμπαγείς καρκίνοι», όμως, που δημιουργούν όγκους όπως το μελάνωμα και ο καρκίνος του πνεύμονα, είναι πιο επίμονοι και δεν γίνεται να αντιμετωπισθούν από το CAR-T.

Ένας λόγος της επιτυχίας του νέου φαρμάκου είναι το ότι η καταστροφή μέρους του ανοσοποιητικού συστήματος θεωρείται αποδεκτή παράπλευρη απώλεια για τη σωτηρία του ασθενούς. Δεν ισχύει, ωστόσο, το ίδιο για καρκίνους όπως αυτός του πνεύμονα, όπου η καταστροφή των πληγέντων οργάνων θα σημάνει τον θάνατο του ασθενούς.

Πηγή REUTERS

Διαβάστε επίσης

• Πότε διογκώνονται (πρήζονται) οι λεμφαδένες; Πόσο επικίνδυνο είναι; Ποιες εξετάσεις βοηθούν στην διάγνωση;
• Τι είναι η χημειοθεραπεία; Τι κάνει στα καρκινικά κύτταρα και πόσο απαραίτητη είναι στην θεραπεία; (chemotherapy)
• Τι είναι το Λεμφοίδημα και σε ποιές παθήσεις παρουσιάζεται; Ποιά τα συμπτώματα εκτός από το έντονο πρήξιμο; Τι μπορείτε να κάνετε για την αντιμετώπιση του;
• Τι είναι η λευχαιμία; Ποιοι κινδυνεύουν; Υπάρχει θεραπεία και πώς είναι η ζωή του αρρώστου μετά την ίαση;
• Πόσοι και που είναι οι λεμφαδένες της μασχάλης και πώς μπορεί να επηρεάζονται στον καρκίνο του μαστού;
• Σε ποιες παθήσεις διογκώνονται οι λεμφαδένες; Πότε και γιατί θα πρέπει να αφαιρούνται;

Λέμφωμα. Νέα κυτταρική CAR-T θεραπεία αυξάνει την επιβίωση κατά 38%.

medlabnews.gr iatrikanea

Περισσότερο από το 30% των λεμφωμάτων μη Hodgkin είναι περιστατικά λεμφώματος μεγάλων β κυττάρων, τα οποία αποτελούν την πιο συχνή μορφή λεμφώματος.

Στην Ευρώπη, μόνο το 2020, εκτιμάται ότι διαγνώστηκαν περίπου 37.000 νέες περιπτώσεις της νόσου.

Η πρώτης γραμμής θεραπεία για το συγκεκριμένο λέμφωμα είναι αποτελεσματική μόνο για το 60% των ασθενών. Δυστυχώς όμως, για τους μισούς από τους ασθενείς που ανταποκρίνονται στην κλασσική  ανοσοχημειοθεραπεία, η νόσος θα επιστρέψει.

Σε αυτήν την περίπτωση, όπως και στην περίπτωση που η καθιερωμένη θεραπεία δεν είχε αποτέλεσμα  επειδή η νόσος χαρακτηρίζεται ως ανθεκτική (πρωτοπαθώς ανθεκτική νόσος), οι ασθενείς δεν είχαν μέχρι πρότινος κάποια άλλη θεραπευτική επιλογή.

Τον περασμένο Οκτώβριο, εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μια κυτταρική CAR-T θεραπεία – το axicabtagene ciloleucel – για τη θεραπεία ενηλίκων με διάχυτο λέμφωμα μεγάλων β κυττάρων και προχωρημένο λέμφωμα β κυττάρων, όταν οι δυο αυτές μορφές διαπιστώνονται ανθεκτικές στην κλασική θεραπεία ή υποτροπιάζουν εντός του πρώτου έτους από την ολοκλήρωση της πρώτης γραμμής ανοσοχημειοθεραπείας.

Το axicabtagene ciloleucel είχε ήδη εγκριθεί από τον Αύγουστο του 2018 για τη θεραπεία ενηλίκων με υποτροπιάζον ή ανθεκτικό διάχυτο λέμφωμα μεγάλων β κυττάρων και πρωτογενές λέμφωμα μεγάλων β κυττάρων μεσοθωρακίου, μετά από δύο και πλέον συστηματικές θεραπείες.

Τώρα, διαπιστώνεται πως η συγκεκριμένη CAR-T θεραπεία, αποτελεί την πρώτη – μετά από 30 χρόνια – αγωγή που δείχνει σημαντική βελτίωση στην επιβίωση των ασθενών με υποτροπιάζον ή ανθεκτικό λέμφωμα μεγάλων β κυττάρων.

Η σχετική μελέτη ZUMA-7 φάσης ΙΙΙ για το axicabtagene ciloleucel που παρουσιάστηκε στο Διεθνές Συνέδριο για το κακόηθες λέμφωμα – το οποίο που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στην Ελβετία –  έδειξε ότι μετά από μέση παρακολούθηση 4 ετών, μία μόνο θεραπεία με το συγκεκριμένο CAR-T, οδήγησε σε μείωση του κινδύνου θανάτου κατά 27,4%, ποσοστό που αντιστοιχεί σε 38% βελτίωση της επιβίωσης κατά τον πρώτο χρόνο μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας πρώτης γραμμής.

Η μέση επιβίωση ήταν μεγαλύτερη με axicabtagene ciloleucel έναντι της καθιερωμένης θεραπείας και οι εκτιμήσεις για επιβίωση στην τετραετία έφτασε το 54,6% έναντι 46%, αντίστοιχα. Το όφελος ήταν αντίστοιχο σε όλες τις υποομάδες της μελέτης, με ασθενείς υψηλού κινδύνου όπως ανθεκτικό ή προχωρημένο λέμφωμα β κυττάρων και ηλικία άνω των 65 ετών.

Αντίστοιχη ήταν και η θετική έκβαση στην πορεία των ασθενών χωρίς εξέλιξη της νόσου στο 41,8% των ασθενών, έναντι 24,4% της καθιερωμένης θεραπείας. Χαρακτηριστικό ήταν ότι από τους ασθενείς που εξ αρχής έλαβαν την καθιερωμένη θεραπεία, μόνο το 40% αυτών μπόρεσε να φτάσει να ολοκληρώσει την εφαρμογή της κυτταρικής θεραπείας, σε αντίθεση με το 94% των ασθενών της μελέτης που πήραν εξαρχής axicabtagene ciloleucel.

Η μελέτη, που θεωρείται η μεγαλύτερη και πιο μακροχρόνια του είδους, συμπεριέλαβε 359 ασθενείς σε 77 ερευνητικά κέντρα διεθνώς στους οποίους χορηγήθηκε axicabtagene ciloleucel ή καθιερωμένη θεραπεία δεύτερης γραμμής.

Η χορήγηση axicabtagene ciloleucel αύξησε κατά 2,5 φορές τους ασθενείς που ήταν ζωντανοί στα δύο έτη, χωρίς πρόοδο της νόσου και οι οποίοι δεν χρειάστηκαν πρόσθετη αντικαρκινική θεραπεία, φτάνοντας το 40,5% των ασθενών έναντι 16,3% της καθιερωμένης θεραπείας.

Επίσης τετραπλασίασε τον διάμεσο χρόνο επιβίωσης χωρίς εξέλιξη της νόσου στους 8,3 μήνες έναντι 2 μηνών.

Τα ενθαρρυντικά αποτελέσματα, οδήγησαν τελικά τον τριπλασιασμό των ασθενών που πήραν axicabtagene ciloleucel, φτάνοντας το 94% έναντι εκείνων που τυχαιοποιήθηκαν στην καθιερωμένη θεραπεία

Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο κεντρικός ερευνητής της μελέτης Καθηγητής Jason Westin από το Αντικαρκινικό Νοσοκομείο MD Anderson του Texas, η θεραπεία αυτή με CAR-T cells χορηγούμενη στη 2η γραμμή σε ασθενείς με πρώιμα υποτροπιάζον/ανθεκτικό λέμφωμα από μεγάλα β-κύτταρα, αναμένεται να αλλάξει το πρότυπο φροντίδας για αυτούς τους ασθενείς, οι οποίοι προηγουμένως είχαν πολύ περιορισμένες επιλογές για επιτυχή θεραπευτική έκβαση.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, ύστερα από τη διάμεση αυτή παρακολούθηση των ασθενών στη μελέτη για 47,2 μήνες, τα δεδομένα που παρουσιάστηκαν ισοδυναμούν με θεραπεία ίασης.

Από την πλευρά του ο καθηγητής Αιματολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης Γιάννης Κοτσιανίδης αναφερόμενος στα νέα δεδομένα επεσήμανε στο in.gr ότι «Για πρώτη φορά μετά από σχεδόν 30 έτη μια τυχαιοποιημένη μελέτη δεύτερης  γραμμής θεραπείας καταδεικνύει όφελος στην συνολική επιβίωση ασθενών με επιθετικό λέμφωμα.

Επιπλέον, το πιθανώς ευνοϊκότερο προφίλ ασφάλειας του axicabtagene ciloleucel και η βελτίωση στην ποιότητα της ζωής των  ασθενών που έλαβαν το φάρμακο έναντι αυτών που προχώρησαν σε αυτόλογη μεταμόσχευση,  συνηγορούν περαιτέρω στην καθιέρωση του axicabtagene ciloleucel ως θεραπεία εκλογής δεύτερης γραμμής ασθενών με επιθετικό λέμφωμα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η σημαντική δραστικότητα του axicabtagene ciloleucel σε ασθενείς με ογκώδη νόσο, δηλαδή  μεγάλο φορτίο νόσου, οι οποίοι είχαν δυσμενέστερη πρόγνωση με την κλασική αντιμετώπιση.  Ιδιαίτερη σημασία έχει και το  γεγονός πως ηλικιωμένοι ασθενείς , που παραδοσιακά αποκλείονται  από την αυτόλογη μεταμόσχευση, μπορούν να λάβουν το axicabtagene ciloleucel χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα.

Βάσει των ομολογουμένως σημαντικών αποτελεσμάτων της μελέτης, ίσως μελλοντικά το πρώτο ερώτημα στους ανθεκτικούς ασθενείς με λέμφωμα μεγάλων β κυττάρων στην κλασική ανοσοχημειοθεραπεία να μην είναι η επιλεξιμότητα για αυτόλογη μεταμόσχευση, αλλά ο χρόνος της υποτροπής. Αν η υποτροπή συμβαίνει σε λιγότερο από ένα χρόνο, όπως δηλαδή στο περίπου 75% των ασθενών, φαίνεται πως το axicabtagene ciloleucel μάλλον θα εξελιχθεί σε θεραπεία εκλογής δεύτερης γραμμής ασθενών με λέμφωμα μεγάλων β κυττάρων,

Ασφαλώς το υψηλό κόστος του axicabtagene ciloleucel προκαλεί δικαιολογημένη ανησυχία για τη διαχειρισιμότητα του από το ήδη επιβαρυμένο σύστημα υγείας της χώρας μας. Ωστόσο, η διαφορά κόστους με την κλασική αντιμετώπιση δε φαίνεται να είναι σημαντική, σύμφωνα με πρόσφατη φαρμακοοικονομική μελέτη. Άλλωστε τίποτα δεν κοστίζει περισσότερο από μια χαμένη ευκαιρία, όπως πολύ εύστοχα είπε κάποτε ένας Αμερικανός συγγραφέας».

Διαβάστε επίσης

• Τι είναι η ασθένεια Hodgkin’s, ποια η διαφορά από την μη Hodgkin’s, πώς γίνεται η διάγνωση και ποια η θεραπεία;
• Σπογγοειδής μυκητίαση (mycosis fungoides). Δερματικό λέμφωμα Τ-κυττάρων.
• Πότε διογκώνονται (πρήζονται) οι λεμφαδένες; Πόσο επικίνδυνο είναι; Ποιες εξετάσεις βοηθούν στην διάγνωση;
• Τι είναι το Λεμφοίδημα και σε ποιές παθήσεις παρουσιάζεται; Ποιά τα συμπτώματα εκτός από το έντονο πρήξιμο; Τι μπορείτε να κάνετε για την αντιμετώπιση του;
• Τι είναι η λευχαιμία; Ποιοι κινδυνεύουν; Υπάρχει θεραπεία και πώς είναι η ζωή του αρρώστου μετά την ίαση;
• Πόσοι και που είναι οι λεμφαδένες της μασχάλης και πώς μπορεί να επηρεάζονται στον καρκίνο του μαστού;
• Σε ποιες παθήσεις διογκώνονται οι λεμφαδένες; Πότε και γιατί θα πρέπει να αφαιρούνται;
• Πρωτοποριακή αντικαρκινική θεραπεία νικά το λέμφωμα.

Ο Τζεφ Μπρίτζες βγήκε νικητής από το μη Hodgkin λέμφωμα. Αγωνίστηκα να σταθώ όρθιος

επιμέλεια medlabnews.gr iatrikanea

 Ο Τζεφ Μπρίτζες αποκάλυψε ότι τα πάντα στη ζωή έγιναν «υπερπολύτιμα» για εκείνον, μετά τα πρόσφατα και πολύ σοβαρά προβλήματα που αντιμετώπισε με την υγεία του.

Ο 72χρονος διαγνώστηκε με καρκίνο στους λεμφαδένες το 2020 και νόσησε βαριά από τον κοροναϊό αποκαλύπτοντας πως γλίτωσε τον θάνατο στο παρά πέντε.

Είδε τη ζωή με άλλο μάτι

Ο ηθοποιός που το 2009 κέρδισε το Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου για την ταινία «Crazy Heart» πιστεύει τώρα ότι η διετής περιπέτεια που πέρασε με την υγεία του, τον βοήθησε πραγματικά να δει τη ζωή με άλλο μάτι.

Σε μια συνέντευξη εφ’όλης της ύλης στον Independent, ο κορυφαίος ηθοποιός Jeff Bridges άνοιξε την καρδιά του και μίλησε για τα προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζει και τον αγώνα που έδωσε προκειμένου να καταφέρει να σταθεί στα πόδια του και να συνοδεύσει την κόρη του, Hayley Roselouise Bridges, στον γάμο της, τον Αύγουστο του 2021.

Πέρασαν τρια χρόνια από τότε που χρησιμοποιώντας μια γνωστή ατάκα από τον ρόλο του ως «Dude στην ταινία των αδελφών Κοέν «Ο Μεγάλος Λεμπόφσκι» ο 72χρονος Αμερικανός ηθοποιός Τζεφ Μπρίτζες ανακοίνωσε μέσω Twitter ότι διαγνώστηκε με λέμφωμα, μια μορφή καρκίνου και πως ξεκινά θεραπεία.

Ο Bridges διαγνώστηκε με μη Hodgkin λέμφωμα τον Οκτώβριο του 2020, ενώ νόσησε με κοροναϊό τον Ιανουάριο του 2021. Ωστόσο, πριν από έναν χρόνο ανακοίνωσε, ότι ο καρκίνος του βρίσκεται σε ύφεση.

Πριν τον γάμο της κόρης του, “Ο πρώτος μου στόχος ήταν να μπορέσω να σταθώ όρθιος”, είπε ο ίδιος στον Independent.

Σύμφωνα με τον 72χρονο, μπορούσε μόνο να σταθεί στα πόδια του για 45 δευτερόλεπτα. Αποφάσισε, λοιπόν, να δουλέψει με έναν προπονητή για να αυξήσει τον αριθμό των βημάτων που θα μπορούσε να κάνει και να σταθεροποιήσει την αναπνοή του, χρησιμοποιώντας μηχάνημα οξυγόνου. Η βοήθεια αυτή του προπονητή τον οδήγησε να προσπαθεί ακόμα περισσότερο.

“Τελικά, μια μέρα είπα, ίσως να μπορέσω να το κάνω. Και όπως αποδείχθηκε, όχι μόνο τη συνόδευσα στην εκκλησία, αλλά χόρεψα κιόλας. Ήταν φανταστικό.”

Η κόρη του παντρεύτηκε τον μεγάλο της έρωτα, τον Justin Shane, στην Santa Ynez της Καλιφόρνια.

Ο βραβευμένος με Όσκαρ ηθοποιός είπε στο People τον Μάιο του 2022, ότι πέρασε σχεδόν 5 μήνες στο νοσοκομείο, όταν τα προβλήματα υγείας του ήταν στα χειρότερά τους. Δεν είχα άμυνες. Αυτό κάνει η χημειοθεραπεία: σου στερεί το ανοσοποιητικό σύστημα. Δεν είχα τίποτα να το παλέψω. Ο COVID έκανε τον καρκίνο να μοιάζει σαν ένα τίποτα”.

Πρόσθεσε, ότι δεν μπορούσε ούτε να αλλάξει πλευρό στο κρεβάτι χωρίς τη βοήθεια του οξυγόνου: «Έφτασα κοντά στο θάνατο. Οι γιατροί μου έλεγαν, Jeff, πρέπει να αγωνιστείς. Δεν αγωνίζεσαι. Είχα παραδοθεί. Ήμουν έτοιμος να φύγω. Χόρευα με τη θνητότητά μου».

Διαβάστε επίσης

• Τι είναι η ασθένεια Hodgkin’s, ποια η διαφορά από την μη Hodgkin’s, πώς γίνεται η διάγνωση και ποια η θεραπεία;
• Σπογγοειδής μυκητίαση (mycosis fungoides). Δερματικό λέμφωμα Τ-κυττάρων.
• Πότε διογκώνονται (πρήζονται) οι λεμφαδένες; Πόσο επικίνδυνο είναι; Ποιες εξετάσεις βοηθούν στην διάγνωση;