Πώς να βελτιώσετε τον ύπνο σας; Καρδιαγγειακά νοσήματα, παχυσαρκία, διαβήτης, κατάθλιψη συνδέονται με διαταραχές ύπνου

του Ξενοφώντα Τσούκαλη, M.D, medlabnews.gr iatrikanea

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναγνωρίζοντας το πρόβλημα, έχει θεσπίσει την τρίτη Παρασκευή του Μαρτίου, ως την Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου, στο πλαίσιο της προσπάθειας ευαισθητοποίησης, τόσο του κοινού, όσο και των γιατρών και των άλλων επαγγελματιών υγείας, για τη σημασία του επαρκούς, σε ποσότητα και ικανοποιητικής ποιότητας, ύπνου. 

Περισσότερο από δύο εκατομμύρια Έλληνες ταλαιπωρούνται από διαταραχές ύπνου, ενώ, σε πρόσφατη έρευνα που πραγματοποιήθηκε στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περίπου ένας στους τρεις ενήλικες ανέφερε ότι αντιμετωπίζει παρόμοια προβλήματα.

Το φαινόμενο καταγράφεται πιο συχνά στις γυναίκες, ενώ οι ηλικιωμένοι άνω των 65 χρόνων αναφέρεται ότι πάσχουν από αϋπνία σε ποσοστό, που προσεγγίζει το 50%.

Η αϋπνία συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο για καρδιαγγειακά νοσήματα και διαβήτη και οι διαταραχές του ύπνου μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις στη μνήμη, τη μάθηση, το καρδιαγγειακό, το ανοσοποιητικό, το νευρικό σύστημα, ακόμη και στην κοινωνική συμπεριφορά. Επιπλέον, τα άτομα που πάσχουν από αϋπνία, για περισσότερο από έναν χρόνο, έχουν 40 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν κατάθλιψη. 

Η απώλεια έστω και μισής ώρας ύπνου κάθε βράδυ μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες εκδηλώσεως παχυσαρκίας και διαβήτη. 

Όσοι κοιμούνται τις εργάσιμες ημέρες της εβδομάδας μισή ώρα λιγότερη απ’ όση χρειάζεται ο οργανισμός τους, έχουν κατά 72% περισσότερες πιθανότητες να παχύνουν και να εκδηλώσουν νοσήματα που σχετίζονται με τα περιττά κιλά. Όταν, δε, η απώλεια του ύπνου συμβαίνει επί 6 συναπτούς μήνες, τότε αυξάνεται σημαντικά η αντοχή του οργανισμού τους στην ινσουλίνη, δηλαδή εισέρχονται σε μία προδιαβητική κατάσταση που αυξάνει τις πιθανότητές τους να εκδηλώσουν κάποια στιγμή διαβήτη τύπου 2.

Ένας καλός ύπνος είναι αναζωογονητικός και τονώνει τον οργανισμό μας. Είναι προτιμότερο λοιπόν να θυσιάσετε μια βραδινή έξοδο και να προσφέρετε στον εαυτό σας μια νύκτα χαλάρωσης. Η σύσταση ότι χρειαζόμαστε οκτώ ώρες ύπνου τη νύχτα ώστε να λειτουργούμε σωστά τις υπόλοιπες ώρες δεν ισχύει για όλους. Γενικά, εάν ξυπνάτε και αισθάνεστε ανανεωμένος και δεν νιώθετε νύστα κατά τη διάρκεια της ημέρας, ο ύπνος σας είναι επαρκής. Τα μωρά, οι ηλικιωμένοι και οι έγκυες, ενδέχεται να χρειάζονται περισσότερο ύπνο από το μέσο όρο.

Ο ύπνος είναι μία σημαντική, φυσιολογική διαδικασία αναζωογόνησης του οργανισμού, που επηρεάζει την καθημερινή λειτουργικότητα και τη σωματική και διανοητική υγεία του ανθρώπου. Ο ύπνος είναι μια φυσιολογική, περιοδική κατάσταση ηρεμίας, κατά τη διάρκεια της οποίας σημειώνεται προσωρινή μεταβολή της συνείδησης του εξωτερικού κόσμου και επακόλουθη μείωση της μυϊκής δραστηριότητας, του μεταβολισμού και της ανταπόκρισης σε ερεθίσματα. Μολονότι είναι αυτονόητο, αξίζει να σημειωθεί ότι περνάμε το ένα τρίτο περίπου της ζωής μας κοιμώμενοι.

Ο χρόνος που περνάμε κοιμώμενοι είναι κατά 20% λιγότερος σε σχέση με εκείνον που οι άνθρωποι «επένδυαν» στον ύπνο, μόλις πριν από 100 χρόνια.

Ο συνήθης νυκτερινός ύπνος μπορεί να διαιρεθεί σε κύκλους που διαρκούν περίπου 1½ ώρα ο καθένας. Οι περίοδοι του ύπνου REM (με ταχείες κινήσεις των οφθαλμών - Rapid Eye Movement), δηλαδή του ύπνου με όνειρα, εναλλάσσονται με τα τέσσερα διαφορετικά στάδια του ύπνου NREM (μη REM - non-REM).

Ο ύπνος REM 

Η πρώτη περίοδος του ύπνου REM λαμβάνει χώρα περίπου 70-90 λεπτά μετά την έναρξη του ύπνου. Οι πρώτοι κύκλοι ύπνου περιλαμβάνουν σχετικά βραχείες περιόδους ύπνου REM, αλλά προς το τέλος της νύχτας ο ύπνος REM καταλαμβάνει πολύ μεγαλύτερο μέρος κάθε κύκλου του ύπνου. Κατά τη διάρκεια του ύπνου REM, οι κινήσεις των οφθαλμών είναι ταχείες (γι' αυτό ονομάσθηκε έτσι), οι μύες των άκρων προσωρινά παραλύουν, ενώ ο εγκέφαλος είναι εξίσου ενεργός, εάν όχι περισσότερο, απ' ό,τι κατά τη διάρκεια της εγρήγορσης. Ο ύπνος REM είναι η περίοδος του ύπνου που παρουσιάζονται τα όνειρα.

Ο ύπνος NREM χωρίζεται σε τέσσερα στάδια:

Στάδιο 1 (υπνηλία): Διαρκεί τα πρώτα πέντε έως δέκα λεπτά μετά την έναρξη του ύπνου. Χαρακτηρίζεται από μειωμένη μυϊκή δραστηριότητα, αργή κίνηση των οφθαλμών και εύκολη αφύπνιση

Στάδιο 2 (ελαφρύς ύπνος): Καταλαμβάνει το 50% του κύκλου του ύπνου. Οι οφθαλμοί αδρανοποιούνται, ο καρδιακός ρυθμός επιβραδύνεται και η θερμοκρασία μειώνεται

Στάδια 3 & 4 (βαθύς ύπνος): Οι οφθαλμοί είναι ακίνητοι και οι μύες χαλαρωμένοι. Είναι δύσκολο να ξυπνήσει κάποιος από βαθύ ύπνο και όταν αυτό συμβεί μπορεί να αισθάνεται ελαφρά ζάλη και αποπροσανατολισμό. Τα παιδιά κατά τη διάρκεια του βαθέως ύπνου παρουσιάζουν συχνά ενούρηση ή νυχτερινούς τρόμους. Ο βαθύς ύπνος θεωρείται το πιο αναζωογονητικό από όλα τα στάδια ύπνου. Η διάρκεια του βαθέως ύπνου μειώνεται όσο ο ύπνος συνεχίζεται. Η εναλλαγή από τις non-REM στις REM συμβαίνει σε συγκεκριμένες ώρες της νύχτας, ανεξάρτητα από το πότε θα πάει κανείς στο κρεβάτι. Έτσι, αν κοιμηθεί για παράδειγμα πολύ αργά, στις τρεις το πρωί για παράδειγμα, τότε ο ύπνος δεν θα είναι ξεκούραστος και θα αισθάνεται βαριά την επόμενη ημέρα.

Χωρίς αμφιβολία ότι ο ύπνος αποτελεί μία σημαντική αναζωογονητική διαδικασία που επηρεάζει την καθημερινή λειτουργικότητα και τη σωματική και διανοητική υγεία, ενώ είναι επίσης καίριας σημασίας για την επιβίωση του ανθρώπου.

Πώς να βελτιώσετε τον ύπνο σας:

Κατ' αρχήν, βεβαιωθείτε ότι κοιμάστε αρκετά. Σε αυτό μπορεί να σας ενθαρρύνει η γνώση τού πώς να χαλαρώνετε. Οι ώρες του ύπνου που χρειάζεται κάποιος διαφέρουν από άτομο σε άτομο, αλλά πιθανότατα αληθεύει ότι είναι αναγκαίος περισσότερος ύπνος στη διάρκεια περιόδων στρες, απ' όσο όταν η ζωή κυλά ομαλά. Να έχετε στον νου σας ότι αν κοιμηθείτε πάρα πολύ, αυτό μπορεί να σας κάνει να νιώσετε το ίδιο άσχημα, όπως και αν κοιμηθείτε πολύ λίγο.

Τα προβλήματα ύπνου είναι κοινό χαρακτηριστικό όσων αισθάνονται ένταση, αλλά μην ανησυχείτε άσκοπα για μερικές κακές νύχτες - συνήθως μπορείτε να τις αντικαταστήσετε με μια καλή νύχτα ύπνου.

Αν αντιμετωπίζετε δυσκολίες στον ύπνο, μειώστε την καθημερινή συνολική κατανάλωση σε τσάι, καφέ και ελαφρά ποτά που περιέχουν καφεΐνη.

Αποφεύγετε να μεταφέρετε δουλειά στο σπίτι και κυρίως αποφεύγετε να εργάζεστε στο υπνοδωμάτιο, αφού θα κουβαλάτε τα προβλήματα της εργασίας ακόμα και στο ύπνο σας.

Δοκιμάστε μερικούς τρόπους που θα σας βοηθήσουν να χαλαρώσετε όπως για παράδειγμα να ακούσετε τη μουσική που σας αρέσει, να πιείτε ένα ποτό, ή να κάνετε ένα χλιαρό μπάνιο με αιθέρια έλαια.

Με αυτούς τους τρόπους ο οργανισμός θα συνδέσει την καθημερινή ρουτίνα με τη χαλάρωση.

Να παίρνετε το δείπνο σας νωρίς και να αποφεύγετε, απόγευμα και βράδυ, το δυνατό τσάι ή τον καφέ, εκτός και αν δεν περιέχει καφεΐνη. Προσπαθήστε να κουράσετε σωματικά τον εαυτό σας επιδιδόμενοι σε κάποια ευχάριστη άσκηση, για παράδειγμα μια γρήγορη βόλτα ή στην κηπουρική. Στη συνέχεια, κάνετε ένα μπάνιο και περάστε λίγη ώρα «αδειάζοντας» το μυαλό σας, πριν πέσετε στο κρεβάτι για να διαβάσετε ή να δείτε τηλεόραση. Μην απασχολείτε το μυαλό σας με προβλήματα - μπορούν να περιμένουν έως το πρωί! Αν δεν μπορείτε να κοιμηθείτε ή αν ξυπνάτε στη μέση της νύχτας και δεν μπορείτε να ξανακοιμηθείτε, σηκωθείτε, φτιάξτε ένα ρόφημα (προτιμάτε κάτι με ζεστό γάλα και όχι τσάι ή καφέ), κάνετε κάποια δουλειά που δεν απαιτεί σκέψη ή προσπάθεια, όπως το να τακτοποιήσετε το συρτάρι με τις κάλτσες σας ή την εργαλειοθήκη σας, και ύστερα επιστρέψτε στο κρεβάτι σας. Μην ξαπλώνετε έχοντας ανησυχίες.

Προσπαθήστε να αποφεύγετε τα υπνωτικά χάπια, εκτός και αν είναι μόνο για μία ή δύο νύχτες, προκειμένου να σπάσετε τη συνέχεια της αϋπνίας. Τα χάπια πιθανόν να σας κάνουν να αισθάνεστε θολωμένοι και αποχαυνωμένοι το πρωί και, επιπλέον, λιγότερο ικανοί να αντεπεξέλθετε στη νέα ημέρα. Ίσως επίσης να εξελιχθούν σε μια ανεπιθύμητη συνήθεια, η οποία θα καταλήξει να σας προκαλεί ακόμη περισσότερο στρες.

Τέλος, αποφύγετε τα βαριά γεύματα, τη νικοτίνη και το αλκοόλ.

Διαβάστε επίσης 

• 10 απλές συμβουλές για να ρυθμίσετε ξανά τον κύκλο του ύπνου σας (το βιολογικό σας ρολόι)!
• Τι πρέπει να κάνετε αν πάσχετε από αϋπνία και έλλειψη ύπνου;
• Ανήσυχος ύπνος ή αίσθημα πίεσης και θλίψης μπορεί να οφείλονται στο Γεωπαθητικό και Ηλεκτρομαγνητικό (EMF) στρες
• Νιώθετε συνεχώς κούραση, δυσφορία, υπνηλία; Κοινά αίτια, που μπορεί να οφείλεται αυτό.

Σύνδρομο Ανήσυχων Ποδιών με τρέμουλο στα πόδια, φαγούρα, σουβλιές, κάψιμο, κόπωση, υπνηλία.

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., medlabnews.gr iatrikanea

Το Σύνδρομο Ανήσυχων Ποδιών (Σ.Α.Π.), επίσης γνωστό και ως νόσος του Willis-Ekbom  ή σύνδρομο Wittmaack-Ekbom, είναι μια νευρολογική διαταραχή που «χτυπάει» το μυϊκό σύστημα και ιδιαίτερα τους μυς των ποδιών.

Όσοι πάσχουν από αυτό, νιώθουν σαν να χτυπά τα πόδια τους ηλεκτρικό ρεύμα όταν ξαπλώσουν, ιδιαίτερα μόλις περάσουν στο στάδιο της χαλάρωσης, λίγο πριν από τον ύπνο. Ουσιαστικά εκδηλώνουν μια υπερκινητικότητα στα πόδια, την οποία δεν μπορούν να σταματήσουν, αφού αυτή η κίνηση τους κάνει να αισθάνονται καλύτερα. Παράλληλα, όμως, τους εμποδίζει από το να απολαμβάνουν νύχτες «ποιοτικού ύπνου» με αρκετά επακόλουθα κατά τη διάρκεια της ημέρας: 
• δυσκολίες στην εκτέλεση των καθημερινών δραστηριοτήτων λόγω κόπωσης, 
• τάση για υπνηλία και 
• προβλήματα συγκέντρωσης.

Το ΣΑΠ έχει αποδοθεί στα ελληνικά και με τις ονομασίες «σύνδρομο ανήσυχων κνημών» και «σύνδρομο ανήσυχων άκρων» (από τον αγγλικό όρο restless leg syndrome).

Εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο πάσχουν από το σύνδρομο των ανήσυχων ποδιών, που ταλαιπωρεί τις νύχτες όσων πάσχουν αλλά και σε κάθε άλλη δραστηριότητα που απαιτεί πολύωρη ακινησία.
Οι γυναίκες προσβάλλονται συχνότερα από τους άνδρες  
Η συχνότητά του αυξάνεται παράλληλα με την ηλικία.
Η συχνότητα εμφάνισης στον γενικό πληθυσμό είναι 10%-15%. 
Οι γυναίκες ασθενείς είναι διπλάσιες από τους άνδρες, ενώ είναι πιο συχνό σε ανθρώπους ηλικίας άνω των 40 ετών
Το ΣΑΠ μπορεί να παρατηρηθεί σε οποιαδήποτε ηλικία, ακόμα και στην βρεφική και την παιδική, αν και είναι συχνότερη σε άτομα μέσης ή μεγαλύτερης ηλικίας 
Υπολογίζεται ότι τουλάχιστον ένας στους τέσσερις ή ένας στους τρεις από τους πάσχοντες χρειάζεται θεραπευτική παρέμβαση.
Τα συμπτώματα μπορεί να επιδεινωθούν με την πάροδο της ηλικίας και να επεκταθούν στα άνω άκρα ή άλλες περιοχές του σώματος. 

Τα παιδιά συχνά παρουσιάζουν περιοδικές κινήσεις των μελών τους στην διάρκεια του ύπνου, αλλά αυτές διαρκούν λιγότερο από 1 min και σπάνια τα αφυπνίζουν.

Η εμφάνιση του συνδρόμου δεν μπορεί να αποδοθεί σε ένα ξεκάθαρο αίτιο. Σε αρκετές περιπτώσεις το πρόβλημα είναι κληρονομικό. Αρκετές γυναίκες εμφανίζουν συμπτώματα κατά την εγκυμοσύνη, τα οποία όμως στις περισσότερες εξαφανίζονται μετά τον τοκετό. Τα συμπτώματα του συνδρόμου μπορεί να εξελιχτούν ή να χειροτερεύσουν κατά την κύηση, ειδικά μετά την 20η εβδομάδα. 

Μερικά παιδιά με «πόνους της ανάπτυξης» στην πραγματικότητα έχουν ΣΑΠ. Στα παιδιά, το σύνδρομο έλλειψης προσοχής/υπερδραστηριότητας συνδέεται με συμπτώματα  περιοδικών κινήσεων των ποδιών στον ύπνο και ΣΑΠ. 

Τα υπεύθυνα γονίδια είναι το χρωμόσωμα 12q, στο χρωμόσωμα 14q, στο χρωμόσωμα 9p, στο χρωμόσωμα 20p, στο χρωμόσωμα 2ρ, στο χρωμόσωμα 16p12.1. Τα υπεύθυνα γονίδια είναι τα  MEIS1, BTBD9, PTPRD και MAP2K5, βρέθηκαν να σχετίζονται με σύνδρομο ανήσυχων ποδιών. Ο ρόλος τους στην παθογένεση του συνδρόμου ανήσυχων ποδιών είναι ακόμα ασαφής. Οι περιοδικές κινήσεις των άκρων κατά τον ύπνο σχετίζονται με το γονίδιο BTBD9 στο χρωμόσωμα 6p21.2. 

Η ανεπάρκεια σιδήρου στον εγκέφαλο μπορεί να είναι η κυριότερη αιτία του ΣΑΠ. Στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό ασθενών με ΣΑΠ έχει διαπιστωθεί ελάττωση των επιπέδων του σιδήρου και της φερριτίνης και αύξηση της τρανσφερρίνης, ενώ στον ορό τα επίπεδα των παραγόντων αυτών ήταν φυσιολογικά.

Το Σ.Α.Π. συνδέεται άμεσα και με την έναρξη κάποιων άλλων, σοβαρών παθήσεων, γι' αυτό είναι απαραίτητο να αναφέρουμε στο γιατρό την εκδήλωση οποιουδήποτε συμπτώματος, ειδικά μετά την ηλικία των 30. 

Σοβαρές διαταραχές που συνδέονται με το Σ.Α.Π. είναι οι εξής:

• Αμυλοείδωση
• Αναιμία
• Ανεπάρκεια βιταμίνης Β12
• Ανεπάρκεια φολικού οξέος ή μαγνησίου
• Ινομυαλγία
• Κάπνισμα σιγαρέττων
• Καφεΐνη
• Μονοκλωνική γαμμοπάθεια
• Μυελοπάθεια ή μυελίτιδα
• Νόσος Lyme
• Νόσος Parkinson
• Οσφυοϊερή ριζοπάθεια
• Ογκοι
• Οινόπνευμα
• Οξεία διαλείπουσα πορφυρία 
• Ουραιμία
• Πολυνευροπάθεια (ιδιοπαθής ή οφειλόμενη σε κατάχρηση οινοπνεύματος)
• Ρευματοειδής αρθρίτιδα
• Σακχαρώδης διαβήτης
• Σύνδρομο Sjogren
• Χειρουργικές γαστρικές επεμβάσεις
• Χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια
• Χρόνια φλεβική ανεπάρκεια ή κιρσοί 
• Υποθυρεοειδισμός ή υπερθυρεοειδισμός
• Περιφερικά μικροέμβολα χοληστερόλης

Πολλοί παράγοντες, όπως ορισμένα φάρμακα, η χρήση διαφόρων ουσιών (καφεΐνη, αλκοόλ, νικοτίνη κ.ά.), η έλλειψη σιδήρου κ.ά., μπορεί να επιδεινώσουν τα συμπτώματα του ΣΑΠ.

Ορισμένα φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν το σύνδρομο των ανήσυχων ποδιών

• Μερικά αντιεμετικά (αντιντοπαμινεργικά)
• Ορισμένα αντιισταμινικά
• Πολλά αντικαταθλιπτικά (τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά και SSRIs)
• Αντιψυχωσικά και ορισμένα αντισπασμωδικά.
• Υπνωτικά φάρμακα, όπως το σύνδρομο στέρησης βενζοδιαζεπινών
• Η υπογλυκαιμία έχει βρεθεί ότι επιδεινώνει τα συμπτώματα του συνδρόμου ανήσυχων ποδιών
• Η αποτοξίνωση από οπιοειδή έχει συσχετιστεί με την πρόκληση του συνδρόμου

Και το πρωτοπαθές και το δευτεροπαθές σύνδρομο των ανήσυχων ποδιών μπορεί να επιδεινωθεί από τη χειρουργική επέμβαση οποιουδήποτε είδους.
Το υπερβολικό βάρος, η έλλειψη άσκησης, η κατάθλιψη ή άλλες ψυχικές ασθένειες θα μπορούσαν να προκαλέσουν το σύνδρομο των ανήσυχων ποδιών.
Το ΣΑΠ μπορεί να είναι είτε ιδιοπαθές, δηλαδή να το έχουμε εκ γενετής, είτε δευτεροπαθές, δηλαδή να οφείλεται σε διάφορους λόγους, όπως περιφερειακή νευροπάθεια, νεφρική ανεπάρκεια, σιδηροπενική αναιμία ή και να εμφανιστεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Συμπτώματα που χαρακτηρίζουν το σύνδρομο «ανήσυχων ποδιών»

Το σύνδρομο «ανήσυχων ποδιών» χαρακτηρίζεται από διαταραχές της αισθητικότητας (παραισθησίες/δυσαισθησίες), συνήθως στο ένα ή και τα δύο κάτω άκρα, στη διάρκεια της ανάπαυσης. Στα αρχικά στάδια του συνδρόμου τα συμπτώματα εμφανίζονται μόνο το απόγευμα, το βράδυ ή έπειτα από μεγάλη περίοδο περιορισμού των κινήσεων (π.χ. σε αεροπλάνο) ενώ σε προχωρημένες και σοβαρές μορφές αυτός ο διαχωρισμός μπορεί να μην είναι εμφανής.
Οι ασθενείς περιγράφουν τα συμπτώματά τους σαν «βελονιές και σουβλιές, εσωτερικό κνησμό, ηλεκτροσόκ, ανησυχία, φαγούρα στα κόκαλα, σκουλήκια ή έντομα ή πίεση κάτω από το δέρμα, ανατρίχιασμα, κάψιμο, τράβηγμα, κάτι να σέρνεται ή σαν να τρέχει νερό ή κόλα στις φλέβες», κ.ά. και έχουν ακατανίκητη, ασυναίσθητη, ανάγκη να κινούν συνεχώς τα προσβληθέντα μέλη τους (ακαθισία εντοπισμένη στα πόδια). Αρκετοί ασθενείς περιγράφουν μόνο την εστιακή ακαθισία, χωρίς αισθητικές διαταραχές. Η εστιακή ακαθισία δεν εμφανίζεται σ΄όλη την διάρκεια της ημέρας, αλλά μάλλον κατά περιόδους, και διαρκεί αρκετά λεπτά της ώρας έως ώρες.
Τα συμπτώματα ανακουφίζονται με τις κινήσεις των ποδιών, εντριβές, πίεση, βάδιση ή θερμότητα (λουτρά ή επιθέματα), αλλά συνήθως υποτροπιάζουν όταν οι κινήσεις σταματήσουν. Μερικοί ασθενείς αναφέρουν βελτίωση και όταν αυξάνουν ή μειώνουν τη θερμοκρασία των άκρων και του σώματος με ζεστό ή κρύο μπάνιο. Σχεδόν πάντα οι κινήσεις των ποδιών παρουσιάζονται στη διάρκεια της νύχτας και περιγράφονται από τους γονείς του παιδιού ή την/τον σύντροφο του ασθενούς σαν «κλοτσιές» ή «ανησυχία των ποδιών». Οι κινήσεις αυτές είναι στερεότυπες και τα ρυθμικά τινάγματα των ποδιών/κνημών, τα οποία διαρκούν λιγότερα από 5 δευτερόλεπτα.
Στις πιο ήπιες περιπτώσεις τα συμπτώματα εμφανίζονται μόνο περιστασιακά και μπορεί να αναφέρονται απλά ως ένα δυσάρεστο αίσθημα στα κάτω άκρα την ώρα της κατάκλισης. Στις σοβαρότερες περιπτώσεις τα συμπτώματα είναι έντονα, διαρκούν περισσότερο και προκαλούν σοβαρή διαταραχή του ύπνου, γεγονός που τελικά μπορεί να οδηγήσει τον πάσχοντα στον ιατρό.
Με την πάροδο του χρόνου (συχνά πολλά έτη) επέρχεται συνήθως προοδευτική επιδείνωση της έντασης των συμπτωμάτων και μείωση του βαθμού ανακούφισης που παρέχει η κινητική δραστηριότητα. Πολλοί ασθενείς επισκέπτονται τον γιατρό τους σε αυτήν τη φάση της νόσου για να ζητήσουν βοήθεια.

Δυσκολίες στην καθημερινή ζωή

Οι πάσχοντες από σύνδρομο ανήσυχων ποδιών μπορεί να παραπονούνται για πολλά προβλήματα στη ζωή τους:
• Διαταραχές ύπνου
• Δεν μπορούν να καθίσουν ακίνητοι
• Παράξενοι πόνοι, στα πόδια και επιθυμία για κίνησή τους
• Κοινωνικές επιπτώσεις (δυσκολία/ανησυχία σε θέατρο, σινεμά, εστιατόρια)
• Προβλήματα με τα μεγάλα ταξίδια με αυτοκίνητο ή αεροπλάνο
• Επιπτώσεις στον σύντροφο στο κρεβάτι

Διάγνωση
Η διάγνωση του συνδρόμου στηρίζεται αποκλειστικά στην αξιοπιστία των συμπτωμάτων που αναφέρει ο ασθενής, καθώς δεν υπάρχει μέχρι σήμερα κάποια ειδική εξέταση για την επιβεβαίωσή της.
Το πρόβλημα είναι ότι η διαταραχή αυτή παραμένει συχνά αδιάγνωστη και τα συμπτώματά της συγχέονται συνήθως με άλλες παθολογικές καταστάσεις, όπως φλεβική ανεπάρκεια, πολυνευροπάθεια, εκφυλιστική αρθροπάθεια της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης, νεύρωση, κ.λπ.
Περισσότεροι από τους μισούς ασθενείς με ΣΑΠ αναφέρουν θετικό κληρονομικό ιστορικό, το οποίο είναι και ενισχυτικό στοιχείο για τη διάγνωση.
Υπάρχουν τρεις απλές ερωτήσεις, στις οποίες η καταφατική απάντηση πρέπει να εγείρει υποψίες για σύνδρομο ανήσυχων ποδιών:
1. Έχετε δυσάρεστα συμπτώματα/ανησυχία στα πόδια, που σας δημιουργούν την επιθυμία/ανάγκη να τα κινήσετε;
2. Αυτή η δυσάρεστη αίσθηση/ανησυχία στα πόδια μήπως εμφανίζεται μόνο ή κυρίως όταν ξεκουράζεστε και ανακουφίζεται όταν κινηθείτε;
3. Είναι τα συμπτώματα αυτά χειρότερα κατά τις νυχτερινές ώρες;

Θεραπεία
Σκοπός της θεραπείας στο ΣΑΠ είναι η αντιμετώπιση των ενοχλητικών συμπτωμάτων του συνδρόμου στη διάρκεια του ύπνου ή των περιόδων ακινησίας (όταν ο ασθενής ξαπλώνει, κάθεται, ξεκουράζεται κ.λπ.).
Ως δευτερογενές όφελος προκύπτει η βελτίωση των διαταραχών του ύπνου, της κόπωσης ή της υπνηλίας στη διάρκεια της ημέρας, αλλά και η βελτίωση της λειτουργικότητας και της αποδοτικότητας του ασθενούς τόσο στην εργασία, όσο και στην ικανότητά του να συμμετέχει σε διάφορες κοινωνικές δραστηριότητες (ταξίδια, θέατρο, εστιατόριο, κ.ά.).
Για την αντιμετώπιση του συνδρόμου είναι εγκεκριμένα δύο φάρμακα που ανήκουν στην οικογένεια των αγωνιστών ντοπαμίνης: η ροπινιρόλη και η πραμιπεξόλη.
Έχει διαπιστωθεί ότι χορήγηση μικρής μόνο δόσης των φαρμάκων αυτών 1-2 ώρες πριν ξαπλώσει ο ασθενής το βράδυ, αρκεί συνήθως για θεαματική βελτίωση μέσα σε μία εβδομάδα από την έναρξη της αγωγής.
Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι η ευεργετική επίδρασή τους στα δυσάρεστα αισθητικά και κινητικά συμπτώματα αρχίζει πολύ πιο γρήγορα από ό,τι εθεωρείτο έως τώρα, ενώ ακόμα και πάσχοντες από σοβαρό ΣΑΠ ανακουφίζονται σημαντικά από όλα τα συμπτώματα του συνδρόμου, από την πρώτη κιόλας νύχτα.
H θεραπεία, με φάρμακα δεν αντιμετωπίζει μόνο αυστηρά τα συγκεκριμένα συμπτώματα του ΣΑΠ, αλλά έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνει γενικότερα την ποιότητα ζωής των ασθενών αυτών.
Συμπληρώματα για την διόρθωση της ανεπάρκειας των βιταμινών, ηλεκτρολύτες ή σίδηρος μπορεί να βελτιώσουν τα συμπτώματα σε μερικούς ασθενείς.
Η συστηματική άσκηση όχι μόνο προκαλεί μια αίσθηση ευφορίας η οποία έχει αναλγητική δράση και ανακουφίζει από τα συμπτώματα αλλά παρουσιάζει και παρόμοια βελτίωση με αυτή της φαρμακευτικής αγωγής. Οι ποιο πρόσφατες μελέτες μας έδειξαν ότι ο συνδυασμός της άσκησης με την προτεινόμενη φαρμακευτική αγωγή θα μπορούσε να επιφέρει πρόσθετα οφέλη για την υγεία του πάσχοντα και την πορεία της νόσου.

Φυσιοθεραπεία
• Ηπιες ασκήσεις.
• Ζεστά ή κρύα λουτρά ή whirlpool
• Μαλάξεις των μελών
• Δονητική ή ηλεκτρική διέγερση των ποδιών πριν από την κατάκλιση

Το ΣΑΠ μπορεί να έχει περιόδους ύφεσης και σε μερικές περιπτώσεις δεν επανεμφανίζεται, αλλά στην πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι επίμονο και διαρκεί ισόβια.

Πρόληψη
Θεραπεία παραγόντων που πυροδοτούν τις κρίσεις του RLS
Είναι χρήσιμο να γνωρίζετε ότι ορισμένα χάπια που ανήκουν στις κατηγορίες των αντικαταθλιπτικών, των αντιψυχωτικών, των αντιισταμινικών και των αντιεμετικών φαρμάκων μπορεί να επιδεινώσουν την κατάσταση. Ο γιατρός πρέπει, λοιπόν, να είναι πλήρως ενημερωμένος για τα φάρμακα που τυχόν λαμβάνετε, ώστε να σας συστήσει τον πλέον ενδεδειγμένο τρόπο αντιμετώπισης του προβλήματος.
• Αναιμία
• Αντιισταμινικά
• Αντιψυχωσικά
• Αναστολείς διαύλων ασβεστίου
• Αντικαταθλιπτικά (συχνότερα SSRIs και TCAs)
• Διουρητικά
• Καφεΐνη - Αλκοόλ Αυτές οι ουσίες δυσχεραίνουν την κατάσταση και μπορούν να επιδεινώσουν τα συμπτώματα, καθώς δρουν διεγερτικά στο νευρικό σύστημα.
• Στέρηση/διαταραχές ύπνου
• Οινοπνευματώδη
• Φάρμακα κατά της ναυτίας

Προσπαθήστε να αποφεύγετε την πολύωρη ακινησία. Εάν, π.χ., πρόκειται να ταξιδέψετε με αυτοκίνητο, σιγουρευτείτε -ενώ κάθεστε- ότι τεντώνετε πού και πού τα πόδια σας ή κάντε συχνές στάσεις για να διευκολύνετε την κυκλοφορία του αίματος στα άκρα σας.
Το στρες μπορεί να κάνει χειρότερα τα συμπτώματα του συνδρόμου των ανήσυχων ποδιών. Οι τεχνικές χαλάρωσης, όπως γιόγκα και Tai Chi, είναι γνωστό ότι βοηθούν πάρα πολύ.
Υπερβολική άσκηση Ενώ η ήπια μορφή άσκησης μπορεί να ανακουφίσει τα συμπτώματα, η ασυνήθιστα έντονη άσκηση ενδέχεται να τα επιδεινώσει.

Οδηγίες καθημερινής ζωής για το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών:

1. ΑΝΑΛΓΗΤΙΚΑ: η λογική χρήση ήπιων αναλγητικών μπορεί να περιορίσει τα ενοχλητικά συμπτώματα.
2. ΜΠΑΝΙΟ – ΜΑΛΑΞΗ: το ζεστό μπάνιο και το «μασάζ» μπορεί να χαλαρώσει τους μύες των ποδιών
3. ΕΠΙΘΕΜΑΤΑ: ζεστά ή κρύα επιθέματα απαλύνουν τα ενοχλητικά αισθητικά ενοχλήματα.
4. ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΧΑΛΑΡΩΣΗΣ: οι τεχνικές διαλογισμού ή yoga μπορεί να διευκολύνουν τη γενική χαλάρωση και να κάνουν ευκολότερο τον νυκτερινό ύπνο.
5. «ΥΓΙΕΙΝΗ ΥΠΝΟΥ»: ήσυχο και άνετο περιβάλλον ύπνου, σταθερότητα στην ώρα κατάκλισης και έγερσης, αρκετός χρόνος ύπνου ώστε να ξεκουράζει επαρκώς.
• Δεν πρέπει να ξεχνάτε ότι η ΚΟΠΩΣΗ επιδεινώνει τα συμπτώματα.
• Η πλήξη, η ανία και η νύστα τις βραδινές ώρες επιδεινώνουν τα συμπτώματα.
• Κρατηθείτε σε εγρήγορση το βράδυ.

Διαβάστε επίσης

• Σιδηροπενική αναιμία: τι είναι, που οφείλεται, τι προκαλεί, ποιοι κινδυνεύουν, πώς γίνεται η διάγνωση.
• Αντιμετώπιση της σιδηροπενικής αναιμίας. Τροφές με σίδηρο. Ο ρόλος της βιταμίνης C
• Νιώθετε συνεχώς κούραση, δυσφορία, υπνηλία; Κοινά αίτια, που μπορεί να οφείλεται αυτό.

Έρευνα: Πως συνδέεται η έλλειψη ύπνου με τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη στις γυναίκες

medlabnews.gr iatrikanea

Σύμφωνα με πρόσφατη ερευνητική μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο έγκριτο διεθνές επιστημονικό περιοδικό Diabetes Care, ο χρόνιος ανεπαρκής ύπνος στις γυναίκες μειώνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη και μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για εμφάνιση σακχαρώδη διαβήτη. Οι Καθηγήτριες της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Σταυρούλα (Λίνα) Πάσχου (Επίκουρη Καθηγήτρια Ενδοκρινολογίας) και Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Παθολόγος, Καθηγήτρια Επιδημιολογίας-Προληπτικής Ιατρικής) παρουσιάζουν τα κύρια σημεία της μελέτης αυτής.

Για τη μελέτη επιλέχθηκαν γυναίκες (ηλικίας 20-75 ετών) χωρίς καρδιομεταβολικά νοσήματα και με χρόνο ύπνου 7-9 ώρες τη νύχτα. Πρόκειται για τυχαιοποιημένη, διασταυρούμενη μελέτη με δύο φάσεις 6 εβδομάδων: διατήρηση επαρκούς ύπνου και 1,5 ώρα περιορισμό ύπνου ανά νύχτα. Τα αποτελέσματα περιελάμβαναν μέτρηση επιπέδων γλυκόζης και ινσουλίνης στο πλάσμα, τιμές αντίστασης στην ινσουλίνη (δείκτη HOMA-IR, δείκτη Matsuda κα).

Συμμετείχαν 38 γυναίκες, 27 προεμμηνοπαυσιακές και 11 μετεμμηνοπαυσιακές. Η στατιστική ανάλυση έδειξε ότι ο συνολικός χρόνος ύπνου μειώθηκε κατά 1,34 ± 0,04 ώρες/νύχτα στη φάση του περιορισμού. Οι τιμές ινσουλίνης νηστείας και αντίστασης στην ινσουλίνη αυξήθηκαν με τον περιορισμό ύπνου έναντι του επαρκούς ύπνου. Οι επιδράσεις ήταν πιο έντονες στις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Η αλλαγή στη σύσταση του λίπους δεν μεσολάβησε στις επιδράσεις αυτές.

Συμπερασματικά, η μελέτη κατέδειξε ότι η μείωση της διάρκειας ύπνου σε 6,2 ώρες/νύχτα, που αντικατοπτρίζει τη διάμεση διάρκεια ύπνου των ενηλίκων στις ΗΠΑ, για 6 εβδομάδες μειώνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη ανεξάρτητα από την παχυσαρκία. Τα ευρήματα αυτά υπογραμμίζουν τον ανεπαρκή ύπνο ως τροποποιήσιμο παράγοντα κινδύνου για την αντίσταση στην ινσουλίνη και την εμφάνιση σακχαρώδη διαβήτη στις γυναίκες.

Λόγω του μεγάλου επιπολασμού προδιαβήτη και διαβήτη σε αναπτυγμένες χώρες όπως στις Ευρωπαϊκές, η Ευρωπαϊκή Ένωση χρηματοδοτεί παρεμβάσεις στον πληθυσμό αυτό όπως η “Care4Diabetes (C4D): Reducing the burden of non-communicable diseases by providing a multidisciplinary lifestyle treatment intervention for type 2 diabetes”. Η Ευρωπαϊκή αυτή κοινή δράση «Φροντίδα για το Διαβήτη» στοχεύει στη βελτίωση της υγείας των πολιτών των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω προγραμμάτων που εστιάζουν στην αλλαγή του τρόπου ζωής και συγκεκριμένα στη διατροφή, στην άσκηση, στον ύπνο και στη διαχείριση του καθημερινού στρες. Ξεκίνησε το Φεβρουάριο 2023, έχει διάρκεια 36 μηνών και συμμετέχουν συνολικά 12 χώρες. Στην Ελλάδα αρμόδιος φορέας είναι η 1η Υγειονομική́ Περιφέρεια Αττικής σε συνεργασία με τη Θεραπευτική Κλινική ΕΚΠΑ στο Νοσοκομείο Αλεξάνδρα.

Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι ο ανεπαρκής ύπνος θα μπορούσε να είναι ένας τροποποιήσιμος παράγοντας κινδύνου για την πρόληψη του σακχαρώδη διαβήτη στις γυναίκες.

Διαβάστε επίσης:

Η αϋπνία συνδέεται με προβλήματα υγείας όπως εγκεφαλικό, καρδιά, αλτσχάιμερ, πίεση, διαβήτη, παχυσαρκία, προβλήματα με τα μάτια

Βραδινή εργασία, άγχος, ταξίδια μπορούν να απορυθμίσουν τον ύπνο σας. Συμβουλές για να τον συγχρονίσετε

Αισθάνεστε καθημερινά, κούραση, δυσφορία, υπνηλία; Ποια τα πιο κοινά αίτια;

της Κλεοπάτρας Ζουμπουρλή, μοριακή βιολόγος, medlabnews.gr iatrikanea

Αρκετοί άνθρωποι αισθάνονται καθημερινά κούραση και δυσφορία, έχουν δυσκολία συγκέντρωσης και νιώθουν συνεχώς υπνηλία, ακόμα και αν δεν καταβάλλουν κάποια ιδιαίτερη σωματική προσπάθεια. Συνήθως το αποδίδουν στους ρυθμούς της σύγχρονης ζωής αλλά πολλές φορές μπορεί να κρύβεται και κάτι περισσότερο πίσω από αυτό το σύμπτωμα. 

Τα πιο κοινά αίτια που αισθάνεστε καθημερινά κούραση είναι:

ΣΙΔΗΡΟΠΕΝΙΚΗ ΑΝΑΙΜΙΑ

Όταν το αίμα δεν μεταφέρει αρκετό οξυγόνο στο σώμα μας τότε ίσως έχουμε την αίσθηση κόπωσης. «Η αναιμία είναι περισσότερο σύμπτωμα παρά ασθένεια», όπως πολλοί γιατροί συνηθίζουν να λένε. Μπορεί να είναι σημάδι ότι χάνετε μεγάλη ποσότητα σιδήρου κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως ή ότι δεν λαμβάνετε αρκετές βιταμίνες και μέταλλα μέσω της διατροφής σας.

Τι πρέπει να κάνετε: κάντε μία εξέταση αίματος για σιδηροπενική αναιμία ώστε να ελέγξετε εάν πάσχετε από αυτή ή αν υπάρχει κάποιο άλλο ιατρικό πρόβλημα που επηρεάζει τα ερυθρά αιμοσφαίρια. Η λύση μπορεί να είναι πολύ απλή, π.χ. ίσως πρέπει να λάβετε συμπληρώματα σιδήρου ή Βιταμίνης Β.

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ ΑΔΕΝΑ

Ο θυρεοειδής – ένας αδένας σε σχήμα πεταλούδας στο λαιμό σας – παράγει τις ορμόνες που ρυθμίζουν το πώς ο οργανισμός μας καίει «καύσιμα» για να παράγει ενέργεια. Μπορεί να υπερλειτουργεί ή να υπολειτουργεί, αλλά και στις δύο περιπτώσεις προκαλεί υπνηλία.

Τι πρέπει να κάνετε: ειδικές εξετάσεις μπορούν να σας δείξουν αν θα πρέπει να λάβετε φαρμακευτική αγωγή, είτε μιμητικό της θυρεοειδούς ορμόνης ώστε να ενεργοποιήσετε τον θυρεοειδή που υπολειτουργεί, ή αντιθυρεοειδικά φάρμακα ώστε να καλμάρετε έναν θυρεοειδή που υπερλειτουργεί.

ΚΑΡΔΙΑΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ

 «Θεωρούμε ότι πρόκειται για ανδρικό πρόβλημα αλλά αυτό είναι μύθος», υποστηρίζουν πολλοί γιατροί. Στην πραγματικότητα, οι καρδιακές παθήσεις είναι μία σοβαρή απειλή και για τις γυναίκες – πιο σοβαρή και από τον καρκίνο, ακόμα και από τον καρκίνο του μαστού – παρά το γεγονός ότι οι περισσότερες γυναίκες ανησυχούν κυρίως για τον καρκίνο.

Όταν η καρδιά μας δεν αντλεί φυσιολογικά δε διοχετεύεται αρκετό αίμα στο σώμα μας με αποτέλεσμα να αισθανόμαστε κόπωση. Όπως υποστηρίζουν πολλοί γιατροί η κούραση είναι ένα από τα πιο συχνά συμπτώματα για το οποίο παραπονιούνται οι γυναίκες με καρδιακές παθήσεις.

Τι πρέπει να κάνετε: εάν βρίσκεστε σε ομάδα υψηλού κινδύνου, αν δηλαδή έχετε παχυσαρκία, υψηλή πίεση ή οικογενειακό ιστορικό καρδιακής πάθησης, πρέπει να ελέγξετε την καρδιά σας. Η μέτρηση της πίεσης και απλά τεστ όπως το ηλεκτροκαρδιογράφημα μπορούν να υποδείξουν αν υπάρχει λόγος ανησυχίας.

ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ D

Τις τελευταίες δεκαετίας υπάρχει μία «επιδημία» ανεπάρκειας Βιταμίνης D λόγω της προφύλαξής μας από τον ήλιο. Άλλοι λόγοι περιλαμβάνουν τη δυσανεξία στο γάλα που οδηγεί σε συγκεκριμένες διατροφικές συνήθειες και το σκουρότερο δέρμα (η μελανίνη μειώνει την ικανότητα του δέρματος να παράγει Βιταμίνη D). Επίσης κάποιοι άνθρωποι λόγω πεπτικών διαταραχών έχουν μειωμένη ικανότητα πρόσληψης Βιαταμίνης D από την τροφή. Όποιος και να είναι ο λόγος, με βάση τελευταίες έρευνες η ανεπάρκεια της Βιταμίνης αυτής συνδέεται με την ανάπτυξη συνδρόμου χρόνιας κόπωσης.

Τι πρέπει να κάνετε: Μία εξέταση αίματος θα δείξει αν τα επίπεδα της βιταμίνης αυτής στον οργανισμό σας είναι ικανοποιητικά. Αν όχι είναι συνήθως εύκολη η εξισορρόπησή τους είτε με κάποιες διατροφικές αλλαγές ή μέσω λήψης κάποιων συμπληρωμάτων διατροφής.

ΥΠΝΙΚΗ ΑΠΝΟΙΑ

Ο σύζυγός σας αστειεύεται ότι όταν κοιμάστε ακούγεστε σας ηλεκτρικό πριόνι, αλλά το ροχαλητό δεν είναι αστεία υπόθεση. Μπορεί να είναι ένα σημάδι υπνικής άπνοιας, μία κατάσταση που διακόπτει την αναπνοή ξανά και ξανά κατά τη διάρκεια της νύχτας. Κάθε φορά που η αναπνοή σας σταματάει ο εγκέφαλός σας «ξυπνάει» έτσι ώστε να αναπνεύσετε. Με αυτό τον τρόπο ο ύπνος σας δεν είναι επαρκής οπότε αισθάνεστε κούραση.

Τι πρέπει να κάνετε:  η παχυσαρκία πολλές φορές επιδεινώνει το πρόβλημα, άρα συνήθως η πρώτη συμβουλή είναι το χάσιμο βάρους. Επίσης υπάρχουν ειδικές συσκευές που αντιμετωπίζουν το πρόβλημα με την συνεχόμενη παροχή αέρα. Μιλήστε με το γιατρό σας για το πρόβλημά σας.

ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ

Η κατάθλιψη και η κούραση είναι κοινές στις γυναίκες και οι δύο αυτές καταστάσεις φαίνεται να πυροδοτούν η μία την άλλη. Το στρες και η ανησυχία μπορούν να σας κρατήσουν ξύπνια το βράδυ με αποτέλεσμα το πρωί να αισθάνεστε ακόμα χειρότερα.

Τι πρέπει να κάνετε:  Μιλήστε στον γιατρό σας για το πώς αισθάνεστε. Θα θέλει να ξέρει πότε ξεκίνησαν τα συμπτώματά σας και πόσο έντονα είναι. Μαζί μπορείτε να καθορίσετε τον καταλληλότερο τρόπο θεραπείας που μπορεί να περιλαμβάνει αντικαταθλιπτική αγωγή ή ψυχοθεραπεία ή και τα δύο.

Διαβάστε επίσης

• Πόνος στους μύες, αίσθημα κόπωσης, πονοκέφαλος, αφηρημάδα, διαταραχές του ύπνου, μπορεί να οφείλονται σε μια ρευματική πάθηση την ινομυαλγία.
• Σιδηροπενική αναιμία: τι είναι, που οφείλεται, τι προκαλεί, ποιοι κινδυνεύουν, πώς γίνεται η διάγνωση.
• Κούραση, υπνηλία, κατάθλιψη και δυσκοιλιότητα, μπορεί να οφείλεται σε θυρεοειδίτιδα Hashimoto;
• Πόσο σημαντική για τον οργανισμό μας είναι η βιταμίνη D; Τι μπορεί να προκαλέσει η έλλειψή της; Σε ποιες τροφές την βρίσκουμε;
• Δεν μπορείτε να πάρετε τα πόδια σας, νιώθετε κούραση; Τι πρέπει να κάνετε; Ποια η σωστή διατροφή και πότε πρέπει να πάτε στον γιατρό;

Κλεοπάτρα Ζουμπουρλή

Η αϋπνία συνδέεται με προβλήματα υγείας όπως εγκεφαλικό, καρδιά, αλτσχάιμερ, πίεση, διαβήτη, παχυσαρκία, προβλήματα με τα μάτια

της Βικτωρίας Πολύζου, συμβούλου ψυχικής υγείας, medlabnews.gr iatrikanea

Η αϋπνία αποτελεί ένα σύνηθες ιατρικό πρόβλημα, που απασχολεί ένα μεγάλο ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού. Ως χρόνια αϋπνία ορίζονται οι διαταραχές ύπνου που συμβαίνουν τουλάχιστον 3 βραδιές την εβδομάδα και διαρκούν τουλάχιστον 3 μήνες.

Τα άτομα που αντιμετωπίζουν προβλήματα αϋπνίας αργούν να αποκοιμηθούν το βράδυ, ξυπνάνε κατά τη διάρκεια της νύχτας, χωρίς να μπορούν να αποκοιμηθούν ξανά ή ξυπνάνε πολύ νωρίς το πρωί.

Εκείνοι οι οποίοι υποφέρουν από αϋπνία για τουλάχιστον έξι χρόνια, αντιμετωπίζουν 58% περισσότερες πιθανότητες να χάσουν τη ζωή τους πρόωρα.

Ο λόγος είναι ότι η επίμονη αϋπνία αυξάνει τα επίπεδα μίας ουσίας στο αίμα, που λέγεται C-αντιδρώσα πρωτεΐνη (CRP). Η ουσία αυτή αποτελεί δείκτη φλεγμονής στο σώμα και συνδέεται με την εκδήλωση σοβαρών προβλημάτων υγείας, όπως είναι οι καρδιαγγειακές και πνευμονικές παθήσεις, ο σακχαρώδης διαβήτης, η παχυσαρκία, ο καρκίνος, η άνοια και η κατάθλιψη.

Οι νύχτες χωρίς ύπνο, οδηγούν σε πολλά και ποικίλα προβλήματα υγείας, πέρα από τη γκρίνια της επόμενης ημέρας. Διαβάστε παρακάτω τις συνέπειες του ανεπαρκούς ύπνου και αντιληφθείτε καλύτερα τη σημασία του 8ωρου ύπνου και της σωστής ξεκούρασης που χρειάζεται ο οργανισμός.

Εγκεφαλικό

Ο ύπνος, που διαρκεί λιγότερο από 6 ώρες τη νύχτα, τετραπλασιάζει τις πιθανότητες να πάθετε εγκεφαλικό.

Αλτσχάιμερ

Η έλλειψη ύπνου  είναι η αιτία της νόσου του Αλτσχάιμερ και αυξάνει την ταχύτητα εξέλιξης της νόσου. Ο ύπνος είναι απαραίτητος για τον εγκέφαλο για να απαλλαγούμε από τα άχρηστα εγκεφαλικά ερεθίσματα που προκαλούν άνοια. Ο κακός ύπνος προάγει την εναπόθεση μεγαλύτερης ποσότητας βήτα-αμυλοειδούς στον εγκέφαλο, όπως αποδεικνύεται από την τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων. Αυτή η ένωση είναι δείκτης της νόσου του Alzheimer και η έλλειψη ύπνου εμποδίζει τον εγκέφαλο από την αποβολή αυτής της ουσίας.

Διαβήτη

Ο διαβήτης έχει από καιρό συνδεθεί με τον κακό ύπνο. Όταν δε λαμβάνετε την απαραίτητη ξεκούραση με έναν 8ωρο ύπνο, μειώνετε την ευαισθησία του οργανισμού στην ινσουλίνη, αυξάνοντας το ρίσκο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2. Ο κακός ύπνος μπορεί ενδεχομένως να προκαλέσει παχυσαρκία, και σε τελική ανάλυση, να οδηγήσει σε διαβήτη. Γνωρίζοντας ότι τα επίπεδα των λιπαρών οξέων μέσα στο αίμα μπορεί να επηρεάσουν την ταχύτητα του μεταβολισμού και την ικανότητα της ινσουλίνης να ρυθμίζει το σάκχαρο του αίματος, οι ερευνητές εξέτασαν τις επιδράσεις που είχε ο ύπνος στην συσσώρευση λιπαρών οξέων. Όσοι κοιμούνται μόνο τέσσερις ώρες έχουν υψηλά επίπεδα λιπαρών οξέων στο αίμα και αυτή είναι μια αύξηση κατά 15 έως 30 τοις εκατό σε σχέση με όσους κοιμούνται 8,5 ώρες ύπνου κάθε βράδυ. Η αύξηση των επιπέδων των λιπαρών οξέων προκαλείται από τον υψηλότερο βαθμό αντίστασης στην ινσουλίνη, από τον προδιαβήτη. Εκείνοι που κοιμούνται περισσότερο δεν παρουσιάζουν τους ίδιους δείκτες λιπαρών οξέων, όπως στην παχυσαρκία ή στον προδιαβήτη.

Παχυσαρκία


Η έλλειψη ύπνου έχει συνδεθεί με την αύξηση του βάρους Ο ελλειμματικός ύπνος ανεβάζει τις πιθανότητες παχυσαρκίας κατά 30%, ενώ σχετική έρευνα έδειξε πως γυναίκες που κοιμούνταν για λιγότερο από πέντε ώρες καθημερινά, κατανάλωναν 329 θερμίδες περισσότερες την ημέρα. 

Μειωμένη όραση. 

Όσο περισσότερο μένετε ξύπνιοι, τόσο χειροτερεύει η όραση.

Αλλοιώσεις στα γονίδια

Η έλλειψη ύπνου αλλοιώνει τη  λειτουργία τουλάχιστον 700 γονιδίων συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που σχετίζονται με τη διαχείριση του στρες, το ανοσοποιητικό σύστημα και το μεταβολισμό.

Αρτηριακή πίεση


Η έλλειψη ύπνου έχει συνδεθεί με αύξηση της αρτηριακής πίεσης. Ο λίγος ύπνος, οδηγεί σε αυξημένο, κατά 20%, ενδεχόμενο ανάπτυξης θεμάτων αρτηριακής πίεσης.

Καρδιά


Η έλλειψη ύπνου έχει συνδεθεί με αύξηση με καρδιακές ασθένειες. Η συστηματική στέρηση  του ύπνου αυξάνει τις πιθανότητες να αναπτύξετε, ακόμα και να πεθάνετε από καρδιά, κατά 48%. Η καρδιακή προσβολή συνδέεται με τις διαταραχές του ύπνου. Οι άνδρες με διαταραχές του ύπνου έχουν ένα 2,6 φορές υψηλότερο κίνδυνο εμφράγματος του μυοκαρδίου και καρδιακής προσβολής και 1,5 έως τέσσερις φορές μεγαλύτερο κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο.

Δέρμα


Όσοι και όσες δεν κοιμούνται σωστά, εμφανίζουν σημάδια πρόωρης γήρανσης στο δέρμα τους.

Ετοιμότητα

Ακόμα και ο ύπνος κατά 1,5 ώρα λιγότερο, επηρεάζει αρνητικά και άμεσα την ετοιμότητα, που έχετε μέσα στην ημέρα, κατά 32%.

Ανοσοποιητικό σύστημα


Έχει επίσης αποδειχτεί ότι οι άνθρωποι που δεν κοιμούνται αρκετά είναι πιο επιρρεπείς στις μολύνσεις Τα άτομα που κοιμούνται λιγότερο από 7 ώρες τη νύχτα, έχουν τριπλάσιες πιθανότητες να κολλήσουν το ρινοϊό (τον ιό του κοινού κρυολογήματος), λόγω αποδυναμωμένου ανοσοποιητικού.

Θνησιμότητα


Ο ύπνος κάτω από 5 ώρες τη νύχτα αυξάνει τις πιθανότητες θανάτου, από οιαδήποτε αιτία κατά 26%. εκείνοι οι οποίοι υποφέρουν από αϋπνία για τουλάχιστον έξι χρόνια, αντιμετωπίζουν 58% περισσότερες πιθανότητες να χάσουν τη ζωή τους πρόωρα.

Διαβάστε επίσης

• Χρήσιμα και απλά, για να κοιμάστε καλύτερα την νύχτα
• Νιώθετε συνεχώς κούραση, δυσφορία, υπνηλία; Κοινά αίτια, που μπορεί να οφείλεται αυτό.
• Οι διαταραχές ύπνου, συνδέονται με καρδιαγγειακά νοσήματα, παχυσαρκία, διαβήτη, κατάθλιψη. Πώς να κάνετε καλό και ποιοτικό ύπνο
• 10 απλές συμβουλές για να ρυθμίσετε ξανά τον κύκλο του ύπνου σας (το βιολογικό σας ρολόι)!
• Τι πρέπει να κάνετε αν πάσχετε από αϋπνία και έλλειψη ύπνου;
• Ανήσυχος ύπνος ή αίσθημα πίεσης και θλίψης μπορεί να οφείλονται στο Γεωπαθητικό και Ηλεκτρομαγνητικό (EMF) στρες
• Οι σωστές και λάθος στάσεις στον ύπνο για να ξυπνάτε χωρίς πόνους και στομαχικά προβλήματα